İZMİR TİCARET ODASI T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI DEVLET YARDIMLARI BİLGİLENDİRME TOPLANTISI SONUÇ RAPORU HAZIRLAYANLAR Pınar BARIŞ KARAYILANOĞLU, Uluslararasılaştırma ve Dış Ticaret Şefi Zeynep KÜHEYLAN Uluslararasılaştırma ve Dış Ticaret Şefliği Uzman Yardımcısı Gündem KONT Uluslararasılaştırma ve Dış Ticaret Şefliği Uzman Yardımcısı Ahmet TOPRAK Uluslararasılaştırma ve Dış Ticaret Şefliği Uzman Yardımcısı ŞUBAT 2015 T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI TARAFINDAN DESTEKLENMESİNE YÖNELİK TEŞVİKLER: MAL / ÜRÜN İHRACATININ Devlet yardımlarının çeşitleri, ihracatçının üretim, ticaret ve pazarlama faaliyetlerine göre değişmektedir. Üyelerimizin mal / ürün ihracatının desteklenmesine yönelik T.C. Ekonomi Bakanlığı teşvikleri aşağıdaki gibidir: Yurtdışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesi Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Pazara Giriş Belgelerinin Desteklenmesi Pazar Araştırması ve Pazara Girişin Desteklenmesi Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Tasarım Desteği Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve TURQUALITY®’nin Desteklenmesi YURT DIŞINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN FUAR KATILIMLARININ DESTEKLENMESİ 2009/5 Sayılı Tebliğ ve Uygulamaları ile düzenlenmiştir. (Tebliğ tam metin: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/06/20140603-14.htm) Bu teşvikten Firmalar bireysel olarak faydalanmaktadır. Söz konusu bu tebliğ kapsamında sunulan desteklerden; İhracatçı Birliğine üye ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde kurulmuş şirketler, Üretici / imalatçı Organizasyonları (Sektörel Tanıtım Grupları, Federasyon, Birlik, Dernek, vb. kuruluşlar), Bakanlıktan izin alarak yurt dışı fuar organizasyonu gerçekleştiren fuar organizatörleri yararlanabilmektedir. Yurtdışı Fuarlara katılım türleri kendi içerisinde iki ana maddeye ayrılmaktadır. Bunlar: (1) Bireysel Katılım ve (2) Yurtdışı Fuar Organizasyonu’dur. (1) Bireysel Katılım çerçevesinde T.C. Ekonomi Bakanlığı tarafından ilan edilen ve yurt dışında düzenlenen sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara firmaların doğrudan katılımları olarak gerçekleşmektedir. Katılımcının bireysel olarak katılım sağlayacağı fuarın başlama tarihinden en az on beş gün önce, ilgili İhracatçı Birliği Genel Sekreterliğine fuarın yetkili organizatörü tarafından düzenlenen, boş stand ve/veya standart donanımlı stand metrekare fiyatını gösteren yer tahsis belgesi veya faturası ile ön başvuruda bulunması gerekmektedir. (2)Yurtdışı Fuar Organizasyonu Katılımı kendi içerisinde bölümlere ayrılmaktadır. Söz konusu bölümler: Milli Katılım: Türk firmalarının, yurt dışındaki bir fuara görevlendirilen organizatör ile yaptığı toplu katılımdır. Türk İhraç Ürünleri Fuarı: Görevlendirilen organizatörlerce Türk ihraç ürünlerinin tanıtımı amacıyla düzenlenen yurt dışı fuarlardır. Sektörel Türk İhraç Ürünleri Fuarı: Görevlendirilen organizatörlerce Türk ihraç ürünlerinin tanıtımı amacıyla düzenlenen sektörel yurt dışı fuarlardır. Yabancı Firma Katılımlı Sektörel Fuar: Görevli organizatörlerce düzenlenen ve yabancı firmaların da katıldığı sektörel yurt dışı fuarladır. İLAVE DESTEKLER: T.C. Ekonomi Bakanlığı tarafından verilen desteklerin yanında bazı şartların sağlanmasında ilave destekler verilmektedir. Bu çerçevede, (A) Katılımcının, Gen mühendisliği /biyoteknoloji, Uzay ve havacılık teknolojileri, İleri malzeme teknolojileri, Nano teknoloji, Teknik tekstil, Yenilenebilir enerji, Donanım (hardware), bilişim ve elektronik konularında üretim yapması halinde, (B) Katılımcının, Sektörel Dış Ticaret Şirketi (SDŞ) olması durumunda, (C) Katılımcının Üretici/imalatçı organizasyonu olması durumunda, İlave destekler verilmektedir. Desteğin alınması için gerekli tüm bilgi ve belgelerin, fuarın bitiş tarihini müteakip en geç 3 ay içerisinde; Organizatörler ile katımlarda; katılımcı ve/veya organizatör tarafından Bakanlık tarafından belirlenen İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerine, Bireysel katılımlarda ise; katılımcının üyesi olduğu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine verilmelidir. Organizatör Tanıtım Faaliyetleri Desteği Defile, seminer, reklam… vb tanıtım faaliyetleri çerçevesinde, destek de sağlanmaktadır. ULUSLARARASI REKABETÇİLİĞİN GELİŞTİRİLMESİNİN DESTEKLENMESİ (URGE) 2010/8 Sayılı Tebliğe göre düzenlenmiştir. (Tebliğ tam metin: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/12/20141219-10.htm) Şirketlerin uluslararası pazarlarda rekabet gücünü arttırmaya yönelik eğitim ve danışmanlık giderleri ile İşbirliği Kuruluşları önderliğindeki proje bazlı giderler desteklenmektedir. Proje kapsamında Bakanlıkça onaylanan İhtiyaç Analizi, Eğitim, Danışmanlık, Yurt dışı pazarlama, alım heyeti ve istihdam faaliyetleri % 75 oranında desteklenmektedir. Tebliğ kapsamında Odamızın da çalışmaları Eğitim Müdürlüğü tarafından devam etmektedir. PAZARA GİRİŞ BELGELERİNİN DESTEKLENMESİ 2014 / 8 sayılı tebliğ ile düzenlenmiştir. (Tebliğ tam metin: http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/09/2 0140904.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/09/20140904.htm) Bu teşvikten Firmalar bireysel olarak faydalanmaktadır. Pazara Giriş Belgeleri Desteği çerçevesinde şirketlerin, yurtdışı pazara girişte zorunlu olarak aranan veya pazara girişte avantaj sağlayan belge, sertifika, test, analiz raporların alım giderleri %50 oranında ve her bir Pazara Giriş Belgesi başına en fazla 25.000 ABD Dolarına kadar desteklenmektedir. Şirket başına yıllık en fazla 250.000 (ikiyüzellibin) ABD Dolarına kadar destek sağlanmaktadır. Türkiye’de sınai ve / veya ticari faaliyette bulunan şirketler, İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği’ne başvurarak destekten yararlanabilmektedirler. PAZAR ARAŞTIRMASI VE PAZARA GİRİŞ DESTEĞİ 2011/ 1 sayılı tebliğ ile düzenlenmiştir. (Tebliğ tam metin: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/01/20150117-10.htm) Söz konusu destek aşağıda yer alan başlıklar altında değerlendirilebilir. 1. Sektörel Ticaret Heyeti ve Alım Heyeti Desteği (Bu teşvik kuruluşlara yönelik olup, Odamız üyesi firmalar Odamız aracılığıyla faydalanmaktadır.) Ekonomi Bakanlığı koordinasyonunda organizatör kuruluşlarca düzenlenen sektörel ticaret heyeti ile alım heyeti programlarına ilişkin giderler %50 oranında ve program başına en fazla 150.000 ABD Dolarına kadar desteklenir. Söz konusu heyet, hedef ve öncelikli ülkelere yönelik gerçekleştiriliyor ise bu destek oranı %60’a yükselir. Desteklenen kalemler ulaşım, konaklama, tanıtım ve organizasyon giderleridir. Bir takvim yılında bir Organizatör Kuruluşun yaptığı en fazla 5 sektörel ticaret heyeti ve 10 alım heyeti programı desteklenir. Organizatör kuruluş sektörel ticaret heyeti veya alım heyeti için program başlangıç tarihinden en az 3 ay önce Ekonomi Bakanlığı’na (İhracat Genel Müdürlüğü) ön onay başvurusunda bulunur. Kesinleşmiş bilgileri veya varsa değişiklik taleplerini söz konusu programın başlangıç tarihinden en az 15 gün önce Ekonomi Bakanlığı’na (İhracat Genel Müdürlüğü) bildirir. 2. Yurtdışı Pazar Araştırması Desteği (Bu teşvikten firmalar bireysel olarak faydalanmaktadır) Sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketlerce gerçekleştirilen ihracata yönelik yurt dışı pazar araştırması gezilerine ilişkin giderler, %70 oranında ve yurt dışı pazar araştırması gezisi başına en fazla 5.000 ABD Dolarına kadar desteklenir. Yurt dışı pazar araştırması gezisi yapan en fazla 2 şirket çalışanının ulaşım ve konaklama giderleri destek kapsamındadır. Her takvim yılı içerisinde bir şirketin gerçekleştirdiği en fazla 10 adet yurt dışı pazar araştırması gezisi desteklenir. Bir takvim yılı içerisinde aynı ülkeye yönelik en fazla 2 adet yurt dışı pazar araştırması gezisi desteklenir. Yurt dışı pazar araştırmasının her bir günü için araştırma yapılan ülkede yerleşik birbirinden farklı en az bir kurum/kuruluş veya şirket ile görüşme yapılmalıdır. 3. Rapor, Danışmanlık ve Yurtdışı Şirket Alım Desteği (Bu teşvikten firmalar ve Odamız faydalanmaktadır.) Rapor ve Danışmanlık Hizmeti Uluslararası şirketlerden/kuruluşlardan satın alınan sektör, ülke, yabancı şirket veya marka odaklı raporlara (mali ve hukuki raporlar dahil) ilişkin giderler Sadece yabancı şirket alımlarına yönelik olarak uluslararası şirketlerden/kuruluşlardan alınacak danışmanlık hizmetlerine (mali ve hukuki danışmanlık dahil) ilişkin giderler şirketler için %60, İşbirliği Kuruluşları için %75 oranında ve yıllık en fazla 200.000 ABD Dolarına kadar desteklenir. İleri Teknolojiye Sahip Yurtdışı Şirket Alım Desteği İleri teknolojiye sahip ve teknoloji transferi sağlayacak yurt dışında yerleşik şirketlerin alımına yönelik mali ve hukuki danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderler şirketler için %75 oranında ve yıllık 500.000 ABD Dolarına kadar desteklenir. 4. E-Ticaret Sitelerine Üyelik Desteği (Bu teşvikten firmalar bireysel olarak faydalanmaktadır.) Nihai tüketiciye yönelik olmayan e-ticaret sitelerine üyelik giderleri için şirketler %70 oranında ve yıllık en fazla 10.000 ABD Dolarına kadar desteklenir. Site başına yıllık en fazla 2.000 ABD Doları tutarında destek verilir. Bu destekten şirketler en fazla 5 e-ticaret sitesi için ve e-ticaret sitesi başına en fazla 3 yıl süresince yararlanabilir. Söz konusu 3 yıl birbirini takip eden ya da etmeyen dönemler halinde olabilir. YURT DIŞI BİRİM, MARKA VE TANITIM FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ 2010 / 6 Sayılı tebliğ ile düzenlenmiştir. (Tebliğ tam metin: http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/08/2 0100818.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/08/20100818.htm) Bu teşvikten Odamız ve firmalar faydalanmaktadır. 2010/6 Sayılı Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında Türkiye’de sınai ve ticari veya ticari faaliyet gösteren şirketler ile İşbirliği Kuruluşları üyelerinin yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım, marka tescil giderleri ve mal ticareti yapmak amacıyla yurt dışında açılan birimlere ilişkin kira giderleri Bakanlık tarafından desteklenmektedir. Tebliğ kapsamında, Sınai ve Ticari Şirket: Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde kurulmuş üretim faaliyetiyle iştigal eden ve kapasite raporu sahibi şirketleri, Dış Ticaret Sermaye Şirketlerini ve Sektörel Dış Ticaret Şirketlerini ifade etmektedir. Ticari Şirket: Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde kurulmuş ticari faaliyette bulunan şirketleri (Türk Ticaret Kanunu’nun 136 ncı maddesinde belirtilen kolektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif şirketleri) İfade etmektedir. Destek kapsamında, Sınai ve ticari şirketler veya bu şirketlerle aralarında organik bağ bulunan ve yurt dışında faaliyet gösteren şirket veya şubeleri ile İşbirliği Kuruluşları tarafından yurt dışında açılan birimlerinin kira giderleri (reyon olması halinde kira veya komisyon giderleri), her bir birim başına; a) Açılan birimin mağaza olması halinde % 60 oranında ve yıllık en fazla 120.000 ABD Dolarına kadar, b) Açılan birimin ofis, showroom, depo veya reyon olması halinde % 60 oranında ve yıllık en fazla 100.000 ABD Dolarına kadar, desteklenmektedir. Ticari şirketler veya bu şirketlerle aralarında organik bağ bulunan ve yurt dışında faaliyet gösteren şirket veya şubeleri tarafından yurt dışında açılan birimlerinin kira giderleri (reyon olması halinde kira veya komisyon giderleri), her bir birim başına; a) Açılan birimin mağaza olması halinde % 50 oranında ve yıllık en fazla 100.000 ABD Dolarına kadar, b) Açılan birimin ofis, showroom, depo veya reyon olması halinde % 50 oranında ve yıllık en fazla 75.000 ABD Dolarına kadar, desteklenmektedir. Her bir birim kira giderleri desteğinden en fazla 4 (dört) yıl süre ile yararlanmaktadır. Tebliğ kapsamındaki desteklerden yararlanan birimlerde, Türkiye’de üretilen ürünlerin pazarlanması gerekmektedir. Yabancı markalar için yurt içinde fason olarak üretilen ürünlerin reklâm, tanıtım, pazarlama ve kira giderleri bu Tebliğ kapsamında desteklenmemektir. Bunun yanında, desteklenen yurt dışı birimi bulunan şirketler ve İşbirliği Kuruluşlarınca, Türkiye’de üretilen ürünlerle ilgili olarak yurt dışında gerçekleştirilen reklâm, tanıtım ve pazarlama giderleri; % 60 oranında ve yurt dışı birimin bulunduğu her bir ülke için yıllık en fazla 150.000 ABD Dolarına kadar desteklenmektedir. TASARIM DESTEĞİ 2008 /2 Sayılı tebliğ ile düzenlenmiştir. (Tebliğ tam metin: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/12/20141221-4.htm) Bu teşvikten firmalar bireysel olarak faydalanmaktadır. Tasarım Desteği Hakkında Tebliğ ile ülkemizde tasarım kültürünün oluşturulması ve yaygınlaştırılmasının sağlanması; tasarımcı şirketleri, tasarım ofisleri ile Birlikler, tasarım dernekleribirliklerinin gerçekleştireceği tanıtım, reklam, pazarlama, istihdam, danışmanlık harcamaları ile yurt dışında açacakları birimlere ilişkin giderlerinin karşılanması amaçlanmaktadır. Desteklerden, tasarım şirketleri, tasarım ofisleri ile Birlikler, tasarım dernekleri-birliklerinin yararlandırılabileceği belirtilmiştir. Destek Süresi: Desteklerden, tasarımcı şirketleri ve tasarım ofisleri, destek kapsamına alındıkları tarihten itibaren en fazla dört (4) yıl süreyle yararlandırılabilir. Birlikler, tasarım dernek-birlikleri ise uygun görülen faaliyetleri bazında desteklenir. TÜRK ÜRÜNLERİNİN YURTDIŞINDA MARKALAŞMASI, YERLEŞTİRİLMESİ VE TURQUALITY®’NİN DESTEKLENMESİ TÜRK MALI İMAJININ 2006/4 Sayılı tebliğ ile düzenlenmiştir. (Tebliğ tam metin: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/12/20121214-16.htm) Bu destekten firmalar bireysel olarak faydalanmaktadır. Bu tebliğ, firmaların markalaşması programının uygulanması amacıyla hazırlanmıştır. Bu tebliğ kapsamındaki desteklerden, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernekleri, Üretici Birlikleri, Türkiye’de ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan şirketler yararlandırılmaktadır. Kurumsal ve finansal anlamda belli bir seviyeye ulaşmış ticari ve sinai şirketlerin başvuruları kabul edilmektedir. Ticari ve sinai şirketlerin başvurularının değerlendirilmesi T.C. Ekonomi Bakanlığı tarafından yetkilendirilen 6 adet uluslar arası bağımsız denetim şirketi tarafından yapılmaktadır. Yetkili firmalar: Pricrewaterhousecoopers Ernst&Young McKenzie KPMG Boston Consulting Group Dloyd Sözkonusu tebliğ hizmet sektörü haricinde tüm sektörlere açık olup, son dönemde hizmet sektöründen gastronomi de kapsama alınmıştır. Gastronomi kapsamında Simit Sarayı, Kahve Dünyası ve Bay Döner firmaları programda yer almaktadır. Turquality programında bütçe kısıtlaması ve üst limit bulunmamaktadır. 5 yıllık süre bitiminin sonunda yapılan değerlendirmede uygun bulunması halinde 5 yıllığına uzatılmaktadır. Markalaşma programının süresi ise 4 yıldır. Bütçe limiti bulunmaktadır. Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tescili, Tanıtım, reklam ve pazarlama, Ofis/depo/mağaza/lokanta/kafe kira, Ofis/depo/mağaza/lokanta/kafe temel kurulum giderleri/mimari konsept, Reyon kira, Showroom kira/dekorasyon, Sertifikasyon, Franchise dekorasyon, Franchise kira, Danışmanlık, Tasarımcı/aşçı/şef istihdamı, Pazar araştırması çalışması ve raporlarına ilişkin giderlerin Bakanlık tarafından belirlenmiş limitleri üzerinden %50’i destek kapsamındadır. Süre bitiminde firma 20.000 TL ödeyip Turquality programına geçiş için başvuruda bulunabilir. Destek müracaatında bulunulan markaya ilişkin yurt içi ve yurt dışı tescillerin başvuru sahibi şirket veya bu şirketle organik bağı olan şirket adına olması ve yurt dışı tescilin başvuruda belirtilen hedef pazarların en az birinde yapılmış olması gerekmektedir. Turquality kapsamına alınan firmalar, başka teşvikler için başvuruda bulunamazlar. * Sözkonusu destek ve tebliğlere ilişkin ayrıntılı bilgi talepleriniz için Odamız Uluslararası İlişkiler Müdürlüğü Uluslararasılaştırma ve Dış Ticaret Şefliği [email protected] mailine başvuruda bulunabilirsiniz.