Erisilebilir Koç Projesi - at www.repository.tudelft.nl.
advertisement
Erişilebilir Koç Projesi Tanımlar Özürlü: Organlarından biri ya da birkaçında kalıcı işlev kaybı olan kişi. Engelli: Sosyal ve fiziksel koşullar durumu ve gereksinimleri dikkate alınmadan tasarlandığı için sosyo-ekonomik yaşama aktif katılımı engellenen özürlü kişi. Erişilebilirlik: Engellilerin kullanımına uygunluk. Amaç Erişilebilir Koç Projesi’yle, Koç Grubu bünyesinde, Koç şirketleri tarafından üretilen ürün ve hizmetlerin uluslararası ve Avrupa standartları göz önünde bulundurularak erişilebilirlik standartlarına uygun tasarlanması için çalışacak bir koordinasyon biriminin kurulması amaçlanmaktadır. Birim, temel olarak 2 temel alanda pozitif sonuçlar elde etmeye çalışacaktır: 1) Grup şirketlerinin çalışma mekanlarında ve iş süreçlerinde, erişilebilirlik standartlarına uygun gerekli düzenlemelerin yapılması 2) Grup şirketlerince üretilen ürün ve hizmetlerin, erişilebilirliğinin artırılması ve grup şirketlerinin sinerjisinden faydalanarak engellilere yönelik yeni çözümlerin geliştirilmesi Motivasyon Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, dünya nüfusunun %12'sinin engeli olduğu kabul edilmektedir. 2003 Özürlüler Araştırması sonuçlarına göre ise, Türkiye nüfusunun 8.5 milyona yakın bir bölümünün engelli olduğu tespit edilmiştir. Son yıllarda, engellilerin sosyo-ekonomik yaşama aktif olarak katılamamalarının organlarındaki işlev sınırlılığı/kaybından ziyade, sosyal ve fiziksel koşulların onların gereksinimlerine uygun tasarlanmayışından kaynaklandığı kabulünden hareketle, ABD, Đngiltere, Avusturalya gibi ülkeler, Amerikan Engelliler Yasası (ADA), Engelliler Ayrımcılık Yasası (DDA) vb, çıkardıkları kapsamlı yasama paketleriyle engellilerin sosyal yaşama katılımlarını mümkün kılacak hukuki altyapıyı oluşturmaya çalışmışlardır. Đngiltere’de, DDA ve ilgili düzenlemelerle; işverenler, eğitimciler ve hizmet sağlayıcılara önemli sorumluluklar yüklenmiştir. Örneğin, kuruluşunda 15 veya üzerinde çalışana sahip olan bir işverenin herhangi bir makûl gerekçe göstermeksizin engelli birini işe almayı reddetmesi yasal değildir. Đşverenden engellinin çalışması için gerekli olan düzenlemeleri yapması, yine gerekiyorsa onun için özel donanımları sağlaması beklenmektedir. Üretici firmaların geliştirdikleri ürün ve sundukları hizmetlerde erişilebilirlik kriterini göz önünde bulundurmaları için de güçlü dayanaklar bulunmaktadır. Örneğin, bir yazılım satın almayı düşünen bir eğitim kurumu, alacağı yazılımın engellilerin kullanımına uygun olmasını gözetmek zorundadır. Bir sivil haklar yasası olarak nitelenebilecek olan Amerikan Engelliler Yasası ise, herkes için sunulan hizmet ve programlara, sakatların da ulaşma hakkı olduğunu söylemektedir. Örneğin, Telekominikasyon Yasası'nın 255 Nolu bölümü uyarınca, telekominikasyon sektöründe faaliyet gösteren üretici firmalar, ürettikleri ürün ve hizmetlerin kullanıma hazır olduğunda engelliler tarafından ulaşılabilir olduğunu garanti etmek zorundadır. Rehabilitasyon Yasası'nın 508 nolu bölümüne göre ise, federal kurumlar, onlar için aşrı bir yük getirmiyorsa, çeşitli erişilebilirlik standartlarına uygun elektronik ve bilişim çözümleri geliştirmek ve kullanmak zorundadırlar. Böyle bir yasal zeminde, Microsoft, IBM, Sun, General Electric gibi önde gelen birçok kuruluş, bünyelerinde erişilebilirlik konusuyla ilgili birimler oluşturmuşlardır. Türkiye’nin de dahil olmaya çalıştığı kapsamlı siyasi ve sosyal bir proje olan Avrupa Birliği müktesebatında da konuyla ilgili önemli düzenlemelerden sözedilebilir. Avrupa Đstihdam Direktif’i uyarınca, işyerlerinin engellilerin kullanımına uygun hale getirilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması öngörülmekttedir ve üye ülkeler, en geç 2006 yılına kadar bu direktifin gerektirdiği adımları atmakla yükümlüdür. Yakın gelecekte, kamu malları ve kamu hizmetleriyle ilgili ihalelerde, en düşük fiyat ya da en ekonomik olma kriterinin yanısıra, erişilebilirlik standartlarına uygunluk gibi ticari olmayan kriterlerin de göz önünde bulundurulmasıyla ilgili yasal düzenlemelerin yapılması gündemdedir. Projenin hayata geçirilmesiyle, engellilerin toplumsal ve ekonomik yaşama aktif katılımlarını sağlamak yolunda Koç Grubu tarafından önemli ve örnek bir adım atılmış olacaktır. Bu adımın, Koç Grubu’nun sosyal sorumluluk misyonuna yapacağı katkının yanısıra, grup şirketleri tarafından üretilen ürün ve hizmetlerin gerek ulusal ve uluslararası gerekse bireysel ve kurumsal alanda muadillerine karşı önemli bir üstünlük elde etme şansı bir anlamı da vardır.
