Test 3 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TÜRK DİLİNİN TARİHÎ GELİŞİMİ 1. Türkçenin tarihî gelişimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Türkçenin yazıyla takip edilemeyen kısmı “Karanlık Dönem” olarak adlandırılır. B) Eski Türkçe VI-XI. yüzyıllar arasındaki dönemi kapsar. C) Türkçe XIII. yüzyıldan itibaren Batı ve Güney Türkçesi şeklinde iki kola ayrılır. D) Altun Yaruk ve Sekiz Yükmek, Eski Türkçe Dönemi eseridir. E) Türkiye Türkçesi Batı Türkçesinin bir devamıdır. 2. ---- Türkçesine ait olan ---- adlı eser Türklerin soy ağacı ve Türk dili açısından oldukça önemli bir kaynaktır. Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Çağatay-Şecere-i Terâkime B) Uygur-Irk Bitig C) Osmanlı-Garipname. D) Kıpçak-Sekiz Yükmek E) Çağatay-Mantıku’t-Tayr 3. 11. yüzyıl ile 21. yüzyıl arasında Kuzey ve Güney Azerbaycan, Kuzey Irak ve Kuzey Suriye, Anadolu, Kıbrıs, Ege adaları, Balkanlar, Kırım Hanlığı ve Kuzey Afrika’da kullanılan Türkçedir. Bu parçada verilen bilgiler Türkçenin hangi dönemini tanımlamaktadır? A) İlk Türkçe B) Eski Anadolu Türkçesi C) Harezm Türkçesi D) Batı Türkçesi E) Kuzey-Doğu Türkçesi 4. Aşağıdaki eserlerden hangisi Türkçenin farklı bir dönemine aittir? A) Divan-ı Hikmet B) Muhakemetü’l-Lügateyn C) Atabetü’l-Hakayık D) Divanü Lügati’t-Türk E) Kutadgu Bilig 5. Kuzey-Doğu Türkçesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Doğu Türkçesi Kıpçakçayı; Kuzey Türkçesi Çağataycayı yazı dili olarak kullanmıştır. B) Ali Şir Nevai eserlerini Çağatay Türkçesiyle kaleme almıştır. C) Çağatay Türkçesi 15. yüzyıl başlarında başlar, 20. yüzyıl başlarına kadar devam eder. D) Kıpçak Türkçesi eserlerinden Codex Cumanicus bir sözlüktür. E) Çağatayca eserlerde Arapçanın ve Farsçanın etkisi açıkça görülür 6. • Türk adının geçtiği ilk metindir. •Türkçenin yazılı en eski metinleri kabul edilir. •Türkçenin en eski yazılı nutuk örneğidir. Bu özellikler aşağıdaki eserlerden hangisine ait olabilir? A) Yenisey Yazıtları B) Taryat Yazıtı C) Karabalgasun Yazıtı D) Şine Usu Yazıtı E) Orhun Yazıtları Test 3 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TÜRK DİLİNİN TARİHÎ GELİŞİMİ 7. I. Kültürel ve sosyal değişmeler II. Savaşlar ve göçler III. Dildeki değişmeler Verilenlerden hangisi veya hangileri Türkçenin tarihi dönemlere ayrılmasının sebeplerindendir? A) Yalnız I B) I ve II. C) Yalnız II D) I,II ve III. E) I ve III. 10. Farklı bir anlaşma biçimi sağlamak üzere aynı meslek veya topluluktaki insanların ortak dildeki kelimelere özel anlamlar vermek, bazı kelimelerde değişiklik yapmak, dilin lehçelerinden, eskimiş ögelerinden ve yabancı kökenli biçimlerinden de yararlanmak suretiyle oluşturdukları, herkesçe anlaşılmayan kelime ve deyimlerden oluşan, gereğinde mecazlı anlamlara da yer veren özel dil veya söz dağarcığı Bu parçada sözü edilen dil özelliği aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Argo B) Lehçe C) Şive D) Ağız E) Dil 8. Bir dilin çok uzun zaman önce yazılı metinlerle izlenemeyen karanlık dönemlerinde kendisinden ayrılan koluna ---- adı verilir. Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Ağız B) Şive C) Lehçe D) Jargon E) Argo 9. Bir Karadenizlinin konuşması ile bir Egelinin konuşması birbirine benzemez, aralarında daha çok ses düzeyinde olmak üzere birtakım farklılıklar vardır. Aşağıdakilerden hangisi bu farklılığın adıdır? A) Şive B) Jargon C) Lehçe D) Argo E) Ağız 11. I. “Geliyorum yerine” ‘’celeyrum’’ ya da ‘’gelirem’’ demek II. “Sınıfta kalmak” yerine ‘’çakmak’’ ifadesini kullanmak Verilenlerdeki farklılığı ortaya koyan kavramlar aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) Şive-Ağız B) Lehçe-Şive C) Şive-Ağız D) Ağız-Argo E) Şive-Argo 12. Medeniyet dili de denilen ---- kullanıldığı ülkenin her yerinde aynı özelliği gösterir. Belirli kuralları olan bu dil, o ülkenin ortak dilidir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygun olur? A) Bilim dili B) Standart dil C) Terim dili D) Konuşma dili E) Yöre dili