Kan değerlerinizi ve riskinizi öğrenin • Bir sağlık merkezine başvurarak, kan basıncı, kolesterol ve kan şekeri düzeylerinizi ölçtürün. Bel-kalça oranınızı ve vücut kütle indeksinizi (VKİ) öğrenin. • Kalp yaşınızı öğrenmek için www.kalpyasi.com sitesini ziyaret edin. Kalp yaşınız, kronolojik yaşınızdan fazlaysa kalp sağlığınızı iyileştirmek için size uygun bir eylem planı hazırlayın. Unutmayın diğer aile üyeleri de bu plandan haberdar olmalı ve gerektiğinde size hatırlatmalıdır. DÜNYA KALP GÜNÜ Evinizin içinde tüm bu önlemleri alarak dünyanın neresinde olursanız olun kendinizin ve aile üyelerinizin kalp ve damar hastalığı yükünü azaltabilirsiniz. Bununla birlikte tüm kalp krizleri önlenebilir. Olmadığından evde kalp krizi yada iskemik inme geliştiğinde neler yapmanız gerektiğini bilmeniz çok önemlidir. Kalp ve solunum ile ilgili acil durumların %70’inden fazlası, evde ve hastaya yardımcı olabilecek aile üyelerinden birinin yanında gerçekleşmektedir. Kalp krizinin uyarıcı belirtileri • Göğüs kemiğinin arkasında veya iki meme arasındaki orta bölgede sıkışma hissi ve ağrı • Vücudun üst tarafında, tek veya iki kola , bel, boyun, çene veya mideye yayılan ağrı ve/veya rahatsızlık hissi • Göğüs ağrısı ile birlikte veya tek başına seyreden nefes darlığı Diğer belirtiler açıklanamayan halsizlik veya yorgunluk, anksiyete veya olağan dışı sinirlilik, hazımsızlık veya gaz sancısı benzeri sancı, soğuk terleme, bulantı, kusma, baş dönmesi ve bayılma İnmenin uyarıcı belirtileri • Genellikle vücudun tek tarafında olmak üzere yüzde kollarda veya bacaklarda ani gelişen güçsüzlük • Ani gelişen zihin bulanıklığı, konuşmada ya da anlamada bozukluk • Tek ya da iki gözü etkileyen ani görme bozukluğu • Ani gelişen yürüme bozukluğu, baş dönmesi, denge ve koordinasyon kaybı Bu belirtilerden herhangi biri sizde varsa derhal acil servisi (112’i) arayın. Çoğumuz uyanık olduğumuz saatlerin yarısından fazlasını işte geçiriyoruz. İşyeri kalp sağlığını korumaya yönelik davranışları teşvik etmek için ideal bir yerdir. Aşağıda işyerinizi daha sağlıklı bir yer haline getirebilmek için nasıl katkıda bulunabileceğinize dair bazı fikirler bulabilirsiniz: 7. Nasıl daha sağlıklı bir yaşam sürdürebilirsiniz? 1. 2. 3. 4. 5. 6. Sağlıklı beslenin: Günde en az 5 porsiyon meyve ve sebze tüketin ve doymuş yağdan uzak durun. Yüksek düzeyde tuz içeren işlenmiş gıdalara karşı temkinli yaklaşın. Aktif olun ve kalp sağlığınızı kontrol altına alın: Her gün 30 dakikalık bir fiziksel aktivite bile kalp krizi ve inmeyi önlemeye yardımcı olabilir. Tütüne hayır deyin: Koroner kalp hastalığı riskiniz bir yıl içinde yarıya inecek ve zaman geçtikçe normal düzeye geri dönecektir. Sağlıklı vücut ağırlığınızı koruyun: Fazla kilolardan kurtulmak, özelliklede tuz alımının azaltılmasıyla birlikte, kan basıncının düşmesini sağlar. Yüksek kan basıncı, inmenin birinci sıradaki risk faktörüdür ve tüm hastalıkları ve inmelerinde yaklaşık yarısının en önemli faktörüdür. Değerlerinizi bilin: Kan basıncınızı, kolesterol ve şeker düzeyinizi, bel-kalça oranınızı ve vücut kütle indeksinizi (VKİ) ölçebilecek bir sağlık uzmanını ziyaret edin. Genel riskinizi bilirseniz, kalp sağlığınızı iyileştirmek için özel bir eylem planı oluşturabilirsiniz. Alkol tüketimini sınırlayın: Tükettiğiniz alkollü içecek miktarını sınırlayın. Aşırı alkol tüketimi, kan basıncınızın yükselmesine ve kilo almanıza neden olabilir. Dumansız bir çevre için ısrarcı olun: • Tütün yasağına dayanarak işyerinizin %100 dumansız olmasını sağlayın • Sigara bırakma hizmetlerinin benimsenmesini destekleyin, tütün kullanmayı bırakmak isteyen çalışanları yardım almaları konusunda cesaretlendirin. 8. İşyerinde egzersiz imkanı sağlayın • Çalışma programınıza fiziksel aktiviteyi dahil edin. Eğer mümkünse işe bisikletle gidip gelin, merdivenleri kullanın, öğle tatillerinde egzersiz yapın veya yürüyüşe çıkın ve herkesi böyle davranmaları için cesaretlendirin. 9. Sağlıklı gıdaları tercih edin • İşyerinizdeki yemekhaneden/kantinden sağlıklı yiyecekler talep edin veya sağlıklı menüler sunan civardaki cafe veya restoranları bulun. 10. Stresten uzak anları destekleyin • Her ne kadar stres, kalp hastalıkları ve inme için direkt bir risk faktörü olarak gösterilmese de, kalp hastalıkları için risk faktörleri olan sigara kullanımı, aşırı alkol tüketimi ve sağlıksız beslenme ile ilişkilidir. • Biraz temiz hava alabilmek amacıyla öğle yemeklerinizi işyerinde nuzak yemek için zaman ayırın. • Gün boyu düzenli aralar verin – esneme hareketleri (stretching) veya günde iki kez 5 dakika egzersiz yapmayı deneyin. Yada işyerinde uygulanabilecek sağlıklı girişimleri düzenleyebilecek bir “Sağlıklı Yaşam Komitesi” oluşturarak işe başlayabilirsiniz. Neden şimdi hareket geçelim? • Her yıl 17.1 milyon kişi, kalp hastalıkları ve inme nedeniyle hayatını kaybediyor. • Erken ölümlerin en az %80’i sağlıklı beslenme , düzenli egzersiz ve tütün kullanımından kaçınmakla önlenebilir. • Kalp hastalıkları ve inmenin de dahil olduğu kronik hastalıklardan ölen bu kişilerin neredeyse yarısı, yaşamlarının en üretken dönemi olan 15-69 yaşları arasındadır. • Sağlıklı bir iş gücü, bir işin genel sağlığına –ekonomik olarak sıkıntılı dönemlerde dahi – pek çok yolla katkıda bulunabilir. Evinizde sigara kullanamını yasaklayın. • Sizin ve çocuklarınızın kalp sağlığını korumak için evde sigara içmeyin. • Evinize yeni bir kural getirin, içilen her sigara için ekstra bir ev işi yapılsın. Evinize sağlıklı besinler alın • Güne bir dilim meyve ile başlayın veya öğle yemeğinizi evden götürerek işte veya okulda sağlıklı beslenin. • Akşam yemeklerinde kişi başına en az 2-3 çeşit sebze yemeği olmasına özen gösterin. Aktif olun • TV başında geçirilen zamanı günde en fazla 2 saat ile sınırlandırın • Bisiklet sürmek, kırda yürüyüş yapmak veya bahçede aktif zaman geçirmek gibi ev dışında etkinlikler düzenleyin. • Gideceğiniz yere olabildiğince bisiklet veya yürüyerek gidin, arabayı tercih etmeyin.