Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Mekanizması: Normlar

+
Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Mekanizması:
Normlar, Standartlar, Göstergeler
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
+ İzleme değerlendirme neden önemlidir?
 Kazanımlarımızın
kurumlar içinde anlamından
boşalmış bürokratik yapılara dönüşmesine
engel olabilmek için
 Takip
etmek talep etmek kadar acil bir ihtiyaç
haline geldiğinden
 Kadın
hareketi içinde biriken bilgi ve
deneyimin fiilen uygulamaya yansımasını
sağlamak için
 Toplumsal
cinisyet eşitliğinin sağlanması ve
kadına yönelik şiddetin önlenmesi için
Uluslararası normların ve standartların
uygulamaya yansımasını sağlamak için
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
+
İzleme-değerlendirme nedir?
 İzleme
bir uygulama, proje ya da olaya dair;
 belli bir sistematik ve yöntem çerçevesinde;
 veri derleme araçları yardımı ile
 sürekli yinelenen
bilgi toplanma sürecidir.
Bu bilginin analizi ise değerlendirmedir.
İzleme değerlendirme bilgi ve öneri seti
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
+
 (1)yasa
ve uygulamanın alandaki fiili etkilerinin ve
işleyişinin ortaya konulmasını;

(2) işlevini yerine getiren uygulamaların
tanıtılması, yaygınlaştırılması ve etkin bir biçimde
kullanılmasını;
 (3)
işlerliğini yitiren alanlarda sorunun tespit
edilmesi ve giderilmesini;
 (4)
olumlu yönde değişimlerin vurgulanarak
desteklenmesini;
 (5)
olumsuz yönde değişimlerin yıkıcı etkiler
yaratmadan dönüştürülmesini sağlayacak bir etki
yaratır.
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
+
Hak Temelli bir İzleme-Değerlendirme
 Bilgi
toplamak
 Deneyim
paylaşmak
 Mevcut
yapının işlerliğini ve etkinliğini
değerlendirmek
 Mevcut
yapıyı geliştirmek ya da yeniden
yapılandırmak
 Savunuculuk
yapmak
İçin yapılır
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
+
Hak temelli izleme değerlendirme
araçları nedir?
&
Geliştirici izleme değerlendirme
modeli nasıl kullanılabilir?
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
+
1. Mevcut durum analizi:
İzlemeye konu olan alana ilişkin hukuksal çerçeve
ve uygulamaların bilgisi ile izlemenin sınırlarını ve
çerçevesini belirleyen analiz.
Bu çalışmada mevcut durum analizi Türkiye’de ve
Dünya’da Toplumsal Cinisyet temelli ve kadına
yönelik şiddetlke mücedeleye ilişkin gelişmeler ve
hukuksal çerçeve üzerinden hazırlanmıştır.
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
+
2. Normlar
İzlemeye konu olan alana ilişkin, hak temelli mücadele
içinde üretilen temel değerlerdir.
Normlar, küresel, bölgesel, bağlayıcı ya da tavsiye
niteliğinde, geniş perspektifli ya da bir konuya vurgu
yapan nitelikte olabilir.
EŞİTLİK ayrımcılıkla mücadele & ana-akımlaştırma
ŞİDDETSİZLİK Şiddete sıfır tolerans & Toplumda
cinsiyet temelli şiddete yönelik her türlü toleransın
bertaraf edilmesi; Şiddetin önlenmesi ; Veri toplama
yükümlülüğü
İNSAN ONURUNA SAYGI koruma; Destekleme;
özen gösterme
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
+
3. Standartlar
İzlemeye konu olan alandaki normlara dayalı olarak
uygulamanın kapsamını biçimini işlevini belirleyen
kabullerdir.
Bu çalışmada standartlar,
şiddet gören ya da görme riski olan kadınlara ve
beraberlerindeki çocuklara verilecek olan
hizmetlerin içeriğine, hizmet verenlerin niteliğine ve
hizmet verilen kurumsal yapıların işleyişine ilişkin
standartlardır
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
+
4. Göstergeler
Gösterge, bir sorumluluğun, normlara ve
standartlara uygun olarak yerine getirilmesi
düzeyini, geçerliliğini, verimliliğini ve değişimini
gösteren karşılaştırılabilir bilgidir.
Bu çalışmada yer alan göstergeler;
(1)ŞÖNİM’in kurulmasına ve işlemesine ilişkin yasal
düzenlemelerin
(2) ŞÖNİM bünyesinde gerçekleştirilen ve
gerçekleştirilmesi hedeflenen tüm uygulamaların
norm ve standartlara uygun olup olmadığını
gösterir.
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
+
Psiko Sosyal Destek
Barınma İle İlgili Yönlendirmeler; Geçici Maddi Destek
Yönlendirmeleri; ş Ve Meslek Edindirmeye İlişkin Yönlendirmeler
Bilinç Yükseltme Ve Güçlenme Çalışmaları
Takip/İzleme ; Refakat; Şiddet Uygulayana Yönelik Çalışmalar


Sağlık Yönlendirmelerine İlişkin Hizmetler;

Hukuk Danışmanlığı ve Adli Kurum Yönlendirmelerine İlişkin
Hizmetler

Eğitim–öğretime İlişkin Destekler ve Hizmetler;

Araştırma, Geliştirme ve Koordinasyon Faaliyetleri;

Çocuklara Yönelik Hizmetler;

Çağrı Merkezi;

Personele İlişkin Destekler Ve Hizmetler:

Erişilebilirlik, Ulaşılabilirlik, Emniyet ve Güvenlik
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
Psiko-Sosyal Danışmanlık Destek Göstergeleri
Kurum psiko-sosyal destek verme sorumluluğunu üstleniyor mu? Bu
sorumluluğu yerine getirecek birim yapılaşmış mı? kurumsal düzenleme,
yasa, yönetmelik, uygulama yönergesi var mı? Bu sorumluluğu yerine
getirecek sayıda ve kapasitede personele ilişkin mevcut durum nedir?
Danışanlar için sosyal hizmet modeli var mı? Sosyal hizmet modelinin
nasıl hazırlanacağına ilişkin bir yönerge var mı?
Günde en fazla kaç görüşme yapılabileceği gibi temel prensipler yönergeye
içerilmiş mi? Sosyal hizmet modeli danışanın katılımıyla yapılıyor mu?
Gizlilik politikası var mı? Gizlilik yönergesi var mı? Kayıtların gizliliğinin
korunmasına ilişkin yönerge var mı?
Ön görüşme standarda uygun olarak yapılıyor mu?
Her ön görüşme uluslararası eğitim standartlara uygun nitelikleri olan
uzmanlarca yapılıyor mu? Personel yeterli mi? Psiko-sosyal danışmanlık
verilenlerin başvurulara oranı nedir? ŞÖNİM’de danışanın acil temel
ihtiyaçları karşılanıyor mu? Bunun için bir bütçe ayrılmış mı?
Ön görüşme katılımcı mı? Standart bir ön görüşme formu var mı?
Ön görüşmede danışmanların ve danışanların önerileri dikkate alınıyor mu?
Psiko-sosyal destek hizmeti hesap verebilir mi?
Danışmanlık verilen kadınların sürecine ilişkin düzenli raporlama yapılıyor
mu?
! İzleme Derneği
Cinsiyet Eşitliği
Norm
Uygun standartlarda sağlık ve tedavi
görme hakkı: CEDAW M. 12; Avrupa
Birliği Temel Haklar Şartı M. 35
Kötü muamele yasağı: Avrupa İnsan
Hakları Sözleşmesi M. 8;
Fiziksel ve düşünsel bütünlüğe saygı:
Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı M. 3;
Özen gösterme: Kadına Yönelik
Şiddetin Tasfiyesi Deklarasyonu M.
4(c); BM Özel Raportör özen gösterme
standartları;
Pekin Eylem Platformu para. 124/b
Avrupa Konseyi Rec(2002)5;
Ayrımcılık yasağı: Avrupa İnsan
Hakları Sözleşmesi M. 14, Protokol 12,
M. 1;
CEDAW; Avrupa Birliği Temel Haklar
Şartı M. 21
Özel hayata ve kişisel verilerin
korunmasına saygı gösterme: Avrupa
İnsan Hakları Sözleşmesi M. 8; AB
Temel Haklar Şartı M. 35
Yaşam hakkı: Avrupa İnsan Hakları
Sözleşmesi M. 1; İnsan Hakları
Evrensel Beyannamesi, M. 3
Güvenlik, Ulaşılabilirlik, Erişilebilirlik, ve Erişilebilirliğe
İ lişkin Göstergeler
ŞÖNİ M kentin her yerinden ulaşılabilir mi?
Ulaşılabilir yolcu taşıma zinciri analizi var mı?
Ulaşılabilir yolcu taşıma zincirinin kadınların güvenliği
bakımından analizi var mı?
En yakın ve en uzak noktalardan ulaşım süresi nedir?
ŞÖNİ M güvenilir ve emniyette hissedilebilir bir mekân mı?
Fiziksel mekân ŞÖNİM’in işlevlerine ve ŞÖNİM taslak
yönetmeliğine uygun şekilde yapılandırılmış mı?
Binaların Yangından Korunması Yönetmeliğine uygun mu?
Bina risk analizi var mı?
Görüşme odası güvenli, temiz ve rahat mı?
ŞÖNİM mekânının kullanıcısı olarak çalışanların ihtiyaçları
dikkate alınıyor mu?
Danışanların gizliliği sağlanıyor mu?
Danışan kadınlara ilişkin bilgilerin gizliliğini sağlamak için
danışmanlar ve diğer personelin bir gizlilik sözleşmesi var mı?
İlişkide bulunulan ve iş birliği yapılan diğer kurumlarla ŞÖNİM
arasında bir gizlilik sözleşmesi var mı?
Çalışanların güvenliğini sağlamak için bir düzenleme var mı?
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
Norm
Eşitlik: CEDAW, İnsan
Hakları Evrensel
Beyannamesi, Avrupa İnsan
Hakları Sözleşmesi, Avrupa
Kentsel Şartı
İ nsan onuruna saygı:
AB Temel Haklar Şartı Md. 1
İnsan Hakları Evrensel
beyannamesi Md. 1
ŞÖNİM Taslak Yönetmeliği
Binaların Yangından
Korunması Yönetmeliği
Ayrımcılık Yasağı:
Avrupa İnsan Hakları
Sözleşmesi M. 14, Protokol
12, M. 1;
CEDAW; Avrupa Birliği
Temel Haklar Şartı M. 21;
BM Engelli Hakları
Sözleşmesi M. 15,24;
CEDAW 28 Sayılı Genel
Tavsiye; İstanbul Sözleşmesi
Güvenlik, Ulaşılabilirlik, Erişilebilirlik, ve Erişilebilirliğe İ lişkin
Göstergeler
ŞÖNİ M erişilebilir mi?
7/24 hizmet sunuluyor mu?
Günün her saatinde ücretsiz ulaşım var mı?
Engelli erişilebilirlik sertifikası var mı?
Yaşlı, hamile, eşcinsel, yeni bebekli, sığınmacı/mülteci, okur-yazar olmayan,
Türkçe konuşamayan, çatışma ortamından gelen kadınlar gibi özel ihtiyaç
sahibi ve şiddete hassas grup kadınlar hizmet üretecek biçimde mekân
düzenlemesi var mı?
Ayrımcılık Karşıtı ve Fırsat Eşitliği politikası var mı?
İşe alımlarda ve ŞÖNİM’deki çalışmanın düzenlenmesinde ayrımcılık karşıtı
ve fırsat eşitliği yönergesi var mı?
Engelli, yaşlı, hamile, eşcinsel, yeni bebekli, sığınmacı/mülteci, okur-yazar
olmayan, Türkçe konuşamayan, çatışma ortamından gelen kadınlar, seks işçisi
gibi özel ihtiyaç sahibi ve şiddete hassas grup kadınlar için çalışma yönergesi
ve personel eğitimi var mı?
Bu gruplara yönelik olarak başka kurumlarla yapılan protokoller var mı?
Yerelde yaygın olarak konuşulan dillerde hizmet sunabilen meslek elemanı var
mı?
Çevirmen var mı? Kaç defa çevirmen kullanıldı?
İzleme yapılan dönem içinde yukarıda belirtilen hassas gruplar arasında yer
alan ve özel ihtiyaçları olan kaç başvuru ile karşılaşıldı?
Ne tür ihtiyaçlar ortaya çıktı ve bu ihtiyaçların giderilmesi için Kurumun kendi
kapasitesi yeterli oldu mu? İhtiyaçlar nasıl karşılandı?
Hangi yönlendirmeler yapıldı?
Şiddetsiz iletişim meslek içi eğitim modülünde bulunuyor mu?
Şiddetsiz iletişim model alınıp teşvik ediliyor mu?
!
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
Norm
Eşitlik:CEDAW, İnsan Hakları Evrensel
Beyannamesi, Avrupa İnsan Hakları
Sözleşmesi, Avrupa Kentsel Şartı
İ nsan onuruna saygı:
AB Temel Haklar Şartı Md. 1
İnsan Hakları Evrensel beyannamesi Md.
1
ŞÖNİM Taslak Yönetmeliği
Binaların Yangından Korunması
Yönetmeliği
Ayrımcılık Yasağı:
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi M. 14,
Protokol 12, M. 1;
CEDAW; Avrupa Birliği Temel Haklar
Şartı M. 21;
BM Engelli Hakları Sözleşmesi M. 15,24;
CEDAW 28 Sayılı Genel Tavsiye;
İstanbul Sözleşmesi
Hükümetlerin şiddet gören kadınların
ve çocuklarının şiddet görene sunulan
destek hizmetlerine ilişkin bilgileri
yaygınlaştırma taahhüdü, Pekin Eylem
Platformu para. 125
Kötü muamele yasağı: Avrupa İnsan
Hakları Sözleşmesi M. 8
Sosyal refah hizmetlerden yararlanma
hakkı:
Avrupa Sosyal Şartı & Gözden geçirilmiş
Şart M. 14
+
Bağımsız
Normlara ve standartlara dayanan
Deneyim aktarımına olanak sağlayacak
Izleme-değerlendirme çalışmalarının
Toplumsal cinsiyete dayalı ve kadına yönelik
şiddetle mücadelede geliştirici bir etki yaratacağını
düşünüyoruz ve umuyoruz.
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği
+
TEŞEKKÜR EDERİZ
Hazırlayan: Gökçe Bayrakçeken
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği