Slayt 1 - kavak devlet hastanesi

ÖFKE KONTROLÜ
ÖFKELİ HASTA ile İLETİŞİM
Murat KAPLAN
Psikolog
Samsun Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi
ÖFKE ???
• Normal
• Herkes tarafından hissedilen
• Vazgeçilemeyen
• Güçlü fakat kontrol edilmesi öğrenilebilen saldırganlıkla
aynı durum olmayan
DUYGUDUR
ÖFKE NEDİR ?
VÜCUDUN İSTENMEYEN BİR DURUM KARŞISINDA
FİZİKSEL , PSİKOLOJİK ve DAVRANIŞSAL OLARAK
DEĞİŞİM GÖSTERMESİDİR.
3
Stresin Duyguları :Öfke ve Korku
• Öfke, insanda savaşma, başarma
isteği üretir.
• Korku ise, kaçma ve kendini
saklama isteği üretir.
Öfke Kontrolü
Öfkeyi doğru ifade etme becerisini
kazanmaya “öfke kontrolü” denir.
5
• Öfke kontrolünde doğru yöntem kişiden kişiye
değişir.
Öfke; kontrol edildiğinde, uygun ifade edildiğinde
son derece sağlıklı ve doğal bir duygudur
Ancak kontrolden çıkıp da yıkıcı hale dönüşürse ;
 Okul - İş hayatında,
 Kişisel ilişkilerde,
 Toplumsal yaşamda sorunlara yol açar.
7
ÖFKE
Şiddetin ve diğer pek çok kişisel-toplumsal problemin
temelinde ‘’öfke’’ vardır.
Öfkenin ortaya çıkma basamakları;
Olay
Düşünceler(flaş/önyargılar)
Öfke
Davranış
Çıkarsamalarımıza göre davranış şekilleri
alabiliyoruz. Öfke düşüncelerimize bağlıdır.
Düşünceleri değiştirdiğimizde öfke de ortadan
kalkar.
Olayla ilgili düşüncelerimiz olumsuz olduğunda
ortaya öfke duygusundan doğan şiddet davranışları
çıkmaktadır.
Öfke aslında ikincil bir duygudur buzdağının görünen kısmıdır.
ÖFKE
Öfke aşamalar halinde gelişir ve her zaman saldırganlığa
yol açmayabilir. Öfke bir duygudur. Bu duygunun altında da
hoşnutsuzluk ve husumet duyguları yer alır.
Bu konuyu Aristo: ‘’Herkes öfkelenebilir. Bu kolaydır.
Ne var ki; doğru insana, doğru derecede, doğru
zamanda, doğru maksatla ve doğru biçimde
öfkelenmek… İşte bu zordur’’ şeklinde ifade etmiştir.
Kontrol edilemeyen ve doğru kanalize edilemeyen
öfkenin sonucu olan şiddet aynı zamanda bir sağlık
sorunudur. Önlemek elimizde!
ÖFKE
• Öfkenin kendisi için ‘’İYİ’’ ya da ‘’KÖTÜ’’ diyemeyiz. Öfkenin
sonuçları için iyi ya da kötü diyebiliriz.
• Öfkenin ’’ yapıcı’’ ve ‘’yıkıcı’’ olmak üzere iki sonucu olabilir.
ÖFKENİN YIKICI ETKİLERİ:
Öfke zihinsel karmaşa yaratır. Doğru karar vermeyi engeller.
Öfke iletişimi bozar, düşmanlığı artırır.
Öfke diğer duyguları yok eder. Kendine güveni zedeler.
ÖFKENİN YAPICI ETKİLERİ:
Öfke duygusu çözmemiz gereken bir sorun olduğunu gösterir.
Öfke ile başa çıkma kişiyi geliştirir. Kendimizi tanımamıza
yardımcı olur ve iletişim kalitemizi artırır
ÖFKE İLE NASIL BAŞA ÇIKABİLİRİZ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
En önemlisi SAKİN OLMAYA çalışmak,
Olay nedir?
Biri beni sinirlendirmeye mi çalışıyor?
Seçeneklerim neler(neler yapmalıyım?)
Bizi öfkelendiren ortamdan uzaklaşın
Bizi öfkelendiren kişi ile öfkemiz geçince iletişim kurun
Empatik davranmaya çalışın
Yavaş davranın,
Davranışa ve söze başlamadan önce DUR un,
Serinkanlı olun,
Derin bir nefes alın,
Olayı soğutun,
10’ a kadar sayın,
Dikkatinizi başa yöne çekmeye çalışın,
Kişisel saldırılara cevap vermeyin, kişiselleştirmekten kaçının
12
ÖFKELİ BİR İNSANA KARŞI ÖNLEMLER
• Sakin kalmaya çalışın ve kendinize....deyin
• Karşınızdakini ilgiyle ve ciddi bir şekilde
dinleyin
• Araya girmeyin
• Duygularına saygı gösterin ve onları
isimlendirin “sesiniz çok öfkeli geliyor”
• Onu kendisini dinlediğinize inandırın
• Onu öfkelendiren özel noktaları belirleyin
• Dikkatinizi, karşınızdakinin sözünü ettiği sorun
ve sorunun çözümü üzerinde yoğunlaştırın
13
Öfkeli İnsanlar karşısında Yapılmaması
gerekenler
• Asla “sinirlenmeyin”, “sinirlenmeye gerek yok” demeyin
• Münakaşa etmeyin, tartışmaya girmeyin
• Eğer o şaka yapmıyorsa, şaka yapmaya kalkışmayın.
• Konuyu espri ile hafifletmeyin
14
ŞİDDETTEN KORUNMAK İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Şiddet;
Kişiye fiziksel, cinsel, ekonomik, psikolojik acı veya
ıstırap veren veya verebilecek olan bir eylem veya
bu tür eylemlerle tehdit etme, zorlama veya keyfi
olarak özgürlükten yoksun bırakma olarak
tanımlanabilir.
Şiddet Öncesi Belirtileri Bilme
Gerginlik
Yüksek sesle konuşma
Saldırgan postür
Kuşkulu bakışlar
Fiziksel harekette artma,
Yerinde duramama
ŞİDDETE YÖNELİK ÖNLEMLER NELER OLABİLİR
Aniden Saldırganlaşan Kişiye Yönelik Önlemler
Saldırgan ile göz göze gelmeyin.
Saldırgan ile en az bir kol uzunluğu kadar güvenlik mesafeniz
olsun, ani bir hamle ile size vuramasın.
Başarılı olamayacaksanız kaçmayın ve dövüşmeyin.
Hasta sizden ısrarla uzaklaşıyor ise ısrarcı olmayın onun
istediği yerde durun.Eğer gerekiyorsa hastadan korkmuş gibi
görünün.
Saldırganlaşma eğilimi gördüğünüzde yardım isteyin.
Herhangi bir tehlike anında kaçmak için kapıya yakın durun.
MÜDAHALE YÖNTEMLERİ
KK'nin dar modeli içinde kullanılan teknikler çok çeşitli olmakla birlikte bazı
ortak özellikleri bulunmaktadır. Acil müdahalenin önemi hepsinde
vurgulanmıştır. Sunulan sorun "kriz" olarak adlandırılır ve başlatıcı
etmenlere özel önem verilir. Müdahale "şimdi ve burada" ilkesine
odaklanır ve bireyin kişisel gelişimi ve geçmişindeki olaylarla daha az
ilgilenilir.
Genelde bir ekip yaklaşımı kullanılır. Bir kişi hastanın asıl sorumluluğunu
alır fakat diğerleriyle de sık sık olguyu tartışır. Hasta daha bozuksa
yukarıdaki tekniklere ekler yapılabilir;
örneğin ilaç tedavisi daha önemli bir duruma gelebilir, sosyal yaklaşımların
yoğunluğu arttırılabilir. Örneğin ailenin, arkadaşların, sosyal kuruluşların
destekleri
daha çok harekete geçirilir v.b. Kriz tedavisi sonlandırılırken hastaya, eğer
gelecekte
gereksinimi olursa ekibin yine yardıma hazır olduğu mesajı verilir.
Öfke gelir göz kararır,
öfke gider yüz kızarır
TEŞEKKÜRLER