11. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ.indd
advertisement
YAYIN KURULU Hazırlayanlar Yusuf SOYYİĞİT YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULU Kurumsal Yayınlar Yönetmeni Saime YILDIRIM Kurumsal Yayınlar Birimi – Dizgi & Grafik Mustafa Burak SANK & Ezgi Güler & Meltem Temel Sumru Almacak & Gamze Kaya & Pınar KORKMAZ Yasin ÇELEBİ & Reyhan KARAHASANOĞLU Baskı - Cilt Neşe Matbaacılık Yayıncılık Sanayi ve Tic. A.Ş. Adres:Akçaburgaz Mh. Mehmet Deniz Kopuz Sk. No:17 3.Bodrum Esenyurt / İSTANBUL Yayıncı Sertifika No: 32077 Matbaa Sertifika No: 22861 ISBN: 978–605–9213–39–4 İstanbul – 2015 Bu eserin her hakkı saklı olup tüm hakları Elfi Yayıncılık’a aittir. Kısmi de olsa alıntı yapılamaz, metin ve soruları aynen değiştirilerek elektronik, mekanik, fotokopi ya da başka bir sistemle çoğaltılamaz, depolanamaz. Copyright © Tüm Hakları Saklıdır. DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ Defterlerimizi Tanıyalım Ünite kazanımlarının öğrencilerin ilgisini çekecek şekilde belirtildiği bölümdür. Derste işlenen konu ile ilişkili gerçek hayattan merak uyandıracak ilginç bilgilerin yer aldığı hareketli kutudur. Derste verilen konu ile ilgili sorunun çözümünün verildiği bölümdür. Derste işlenen konular ile ilgili oyun, bulmaca, zeka soruları, vb. içeriklerin yer aldığı hareketli kutudur. Derste işlenen konuların öğrenilip pekiştirilmesi için öğrencilerin çözeceği açık uçlu veya çoktan seçmeli sorulardır. Derste işlenen konular ile ilgili öğrencilerin bireysel,arkadaşlarıyla veya ailesiyle birlikte gerçekleştirebileceği ders dışı müze önerisi,roman tavsiyesi,atölye çalışması,bilimsel çalışmalar,vb. içeriklerin yer aldığı hareketli kutudur. Derste işlenen konu ile ilgili dikkat edilmesi gereken uyarılar,istisnalar,notlar,vb. içeriklerin yer aldığı hareketli kutudur. Derste işlenen konu ile ilgili öğrencilere verilen ödevlerin yazıldığı hareketli kutudur. Defterlerimizi Tanıyalım Ders esnasında öğrencilerin bireysel veya grupla çalışacağı konu ile ilgili üst düzey düşünme becerileri kazandıran çalışma sayfasıdır. Ünite sonlarında öğrencilerin ünite kazanımları ile ilgili kendilerini duyuşsal olarak değerlendirebilecekleri formdur. Ünitelerin sonunda yer alan ünite konularını özetleyen kavram ağlarıdır. Ünitelerin sonlarında ve sayfa altlarında not almak için bırakılmış alanlardır. Gelişim Raporum İlgili ünitedeki tüm işlenen konuları içeren,öğrencilerin ne kadar öğrendiklerini test eden, açık uçlu ve çoktan seçmeli sorulardan oluşan bölümdür. Ünite sonlarında rehberlik çalışmalarının yer aldığı bölümdür. Öğrencilerin yıl içinde girdikleri sınavların ve hazırladıkları projelerin notlarını yazdıkları bölümdür. 1. ÜNİTE: İNSAN VE KADERİ Kader ve Kaza Kavramları İnsan İradesi ve Kader Kaderle İlişkilendirilen Bazı Kavramlar Etkinlik Sayfam 10 12 14 19 Ünite Özetim Ne Kadar Öğrendim 20 21 2. ÜNİTE: İSLAM’DA İBADETLERDE İLKELER VE İBADETLERİN FAYDALARI İbadetler ile İlgili Temel İlkeler İslam’da İbadetlerin Faydaları Etkinlik Sayfam 26 28 31 Ünite Özetim Ne Kadar Öğrendim 32 33 3. ÜNİTE: HZ. MUHAMMED(S.A.V.)’İN ÖRNEKLİĞİ Kur’an’da Örnek İnsan ve Özellikleri Hz. Muhammed(S.A.V.) Bizim İçin Bir Örnektir Kültürümüzde Hz. Muhammed(S.A.V.) Sevgisi Kültürümüzde Ehl-i Beyt Sevgisi Etkinlik Sayfam 38 39 46 47 48 Ünite Özetim Ne Kadar Öğrendim 49 50 4. ÜNİTE: İSLAM DÜŞÜNCESİNDE YORUMLAR İslam Düşüncesinde Yorum Farklılıklarının Sebepleri İslam Düşüncesinde Siyasi-İtikadî Yorumlar İslam Düşüncesinde Amelî-Fıkhî Yorumlar İslam Düşüncesindeki Yorumları Birleştiren Unsurlar Etkinlik Sayfam 56 58 62 67 68 Ünite Özetim Ne Kadar Öğrendim 69 70 5. ÜNİTE: AİLE VE DİN Aile Toplumun Temelidir Dinler Evliliğe Önem Verir. Kur’an’dan ve Hz. Peygamber’den Aile ile İlgili Öğütler Etkinlik Sayfam 76 77 78 82 Ünite Özetim Ne Kadar Öğrendim 83 84 6. ÜNİTE: ATATÜRK VE CUMHURİYET DÖNEMİ DİN HİZMETLERİ Diyanet İşleri Başkanlığı Dinî Yayınlar Hutbelerin Türkçe Okunması Etkinlik Sayfam 90 93 95 97 Ünite Özetim Ne Kadar Öğrendim 98 99 7. ÜNİTE: İSLAM VE ESTETİK Evrendeki Ölçü ve Ahenk İnsan ve Estetik Kur’an ve Güzellik Hz. Muhammed(S.A.V.) ve Güzellik Yaşamda Güzellik İslam Medeniyetinde Estetik Etkinlik Sayfam 106 108 109 110 111 114 122 Ünite Özetim Ne Kadar Öğrendim Kaynakça 123 124 132 Ünite 1 İNSAN VE KADERİ 1. Kaza ve kader, insanın özgürlüğünü elinden alan bir yazgı mıdır? 2. Allah ve insan için “zaman” aynı mıdır? 3. Evrensel yasaların kaderle ilişkisini nasıl açıklarız? 4. Küll-i ve Cüz’i İrade ile bağlantılı olarak, insanın özgürlük alanını nasıl etkiler? 5. Çalışmayıp, başarıyı Allah’tan beklemek İslam’a uygun mudur? 6. Çevrenizde gördüğünüz yanlış tevekkül anlayışı neler olabilir? 7. Ecel, ömür, rızık, afet, hayır ve şer kavramlarının kaza ve kaderle ilişkisi nedir? ÜNİTE 1 İNSAN VE KADERİ Kader ve Kaza Kavramları Kader ve kaza kavramını bir örnekle açıklayacak olursak; bir insanın ne zaman ve nerede doğacağını Allah’ın ezeli ilmiyle bilmesi kaderdir. Bu doğumun Allah’ın tekvin sıfatıyla meydana gelmesi ise kazadır. Dindeki kaza kavramı Türkçede bildiğimiz olumsuz anlamdan farklıdır. Kaza; olumlu ya da olumsuz evrendeki tüm eylemlerin kadere göre gerçekleşmesidir. Kaderin Terim Anlamı: Kaderin Sözlük Anlamı: Kaza Allah’ın Koyduğu Biyolojik, Fiziksel ve Sosyal Kanunlar Dünya’nın Güneş’e uzaklığı daha fazla olsaydı; Dünya çok soğur, atmosferdeki su döngüsü olumsuz etkilenir, Dünya buzul çağına girerdi. Eğer daha yakın olsaydı; Dünya kavrulur, atmosferdeki su döngüsü olumsuz etkilenir, yaşam imkansızlaşırdı. 10 İNSAN VE KADERİ Kader konusunun yanlış anlaşılmasının en önemli nedeni zaman kavramını anlamada yaşanılan karmaşıklıktır. İnsan için zaman; geçmiş,şimdi ve gelecek olarak sıralı durumdadır. Allah ise zamandan münezzehtir; geçmiş, şimdi ve gelecek şeklinde sıralı bir durumda değildir. Bu nedenle; bizim için gelecek zamanda gerçekleşecek olaylar onun açısından gelecek zamanda değildir. ÜNİTE 1 Her şeyin bir ölçüye göre yaratılması Allah’ın ilim, irade ve kudret sıfatlarının sonucudur. “Biz,her şeyi bir ölçüye göre yarattık.” (Kamer Suresi, 49. Ayet) Yukarıda verilen ayette geçen “ölçü” kelimesinin karşılığı aşağıdaki kavramlardan hangisdir? “…O, her işi (hakkıyla) düzenler, yürütür, âyetleri ayrı ayrı açıklar ki Rabbinize kavuşacağınıza kesin olarak inanasınız.” (Rad Suresi, 2. Ayet) Aşağıdakilerden hangisi ayette geçen “düzen” kelimesi ile ilgili bir örnek değildir ? A) Kaza B) Tevekkül C) Rızık D) KaderE) Ömür A) Yer çekimi yasası B) Dünya’nın Güneş etrafında belirli bir yörüngeyi takip ederek dönmesi C)Dünya’nın Güneş ‘e olan uzaklığı D)Bitkilerde fotosentez olayının gerçekleşmesi E) Okullarda her dersten sonra zil çalması Cevap: E şıkkıdır. A, B, C ve D şıklarında verilen örnekler dünyada yaşamın var olabilmesi için Allah’ın yaratmış olduğu evrensel düzenle ilgiliyken E’de insanların oluşturduğu bir düzene örnek verilmiştir. 11 ÜNİTE 1 İNSAN VE KADERİ İnsan İradesi ve Kader Cüz’i İrade Allah’ın insana vermiş olduğu özgürlük alanıdır. İnsan bu alan içerisinde eylemlerinde özgürdür. İnsan elindeki bir kalemi bıraktığında eğer önünde bir engel yoksa kalem yere düşer. Çünkü yer çekimi yasası Allah’ın Küll-i İradesi’nin bir sonucu olan evrensel bir kanundur. İnsan Küll-i İradesi’yle yer çekimi kanununa müdahale edemez. Ama Cüz’i İradesi’yle kalemi elinden bırakıp bırakmama konusunda tercih yapma özgürlüğüne sahiptir. Küll-i İrade : Cüz’i İrade ve Akıl: Cüz’i İrade : 12 İNSAN VE KADERİ ÜNİTE 1 Dinimize göre akıl sağlığı yerinde olmayan kişi dini görevlerden sorumlu değildir. Cüz’i İrade ve Kader : Cüz’i İrade ve Özgürlük : Cüz’i İrade Allah’ın takdiri dahilinde eylemlerine karar verebilme alanıdır. Allah insandan, aklını kullanarak düşünmesini ve eylemlerinden sorumlu olacağını bilmesini istemektedir. Kendi tercihlerimiz sonucunda karşılaştığımız başarısızlıklarda “Benim kaderim buymuş.” veya “Allah, kaderimi böyle yazmış.” gibi ifadelerle sorumluluktan kurtulamaz. İnsan özgür bir varlık olmasaydı, dünya hayatının bir sınav olması anlamsız hale gelirdi. Cüz’i İrade ve Sorumluluk : İnsan Allah’a karşı davranışlarından sorumlu bir varlıktır. 13 ÜNİTE 1 İNSAN VE KADERİ Kaderle İlişkilendirilen Bazı Kavramlar Günlük yaşamımızda sürekli karşımıza çıkan bazı kavramlar kaderle yakından ilgilidir. Bu kavramları; ecel ve ömür, hayır ve şer, afet, sağlık ve hastalık, rızık , başarı ve başarısızlık, tevekkül şeklinde sıralayabiliriz. “De ki: Hak, Rabb’inizdir. Artık dileyen iman etsin, dileyen inkâr etsin...” ( Kehf Suresi, 29. Ayet) Yukarıdaki ayeti “kader” bağlamında düşündüğümüz de aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılamaz? Ecel ve Ömür Ecel: A) İnsan özgür irade sahibi bir varlık olarak neyi tercih edeceğine kendi karar verir. B) İman etmek ya da inkar etmek insanın kendi seçimidir. C)İnsan, eylemlerin sonucuna etki edemez. D)Allah insana seçme özgürlüğü vererek onu özgür kılmıştır. E) İnsan davranışlarından sorumlu bir varlıktır. Cevap: C şıkkıdır. Ayette Allah insanların tercihlerini kendilerinin yaptığını, dolayısıyla iman edip etmemekte özgür olduklarını bildirmektedir. Bunun doğal bir sonucu olarak insanın davranışlarından sorumlu olduğu anlaşılmaktadır. C şıkkı ise ayette verilmek istenen mesajın tersi bir anlamı içermektedir. Ömür: I. Akıl II. İrade III. Kalp IV. Sorumluluk Yukarıda verilenlerden hangisi / hangileri insanın Cüz’i İrade sahibi olmasıyla ilgilidir? A) I, III B) II, III, IV C) II, IV D) I, II, IIIE) I, II, IV Kur’an-ı Kerim’e göre eceli gelen kişinin ölümünü engellemek ya da geciktirmek mümkün değildir. 14 İNSAN VE KADERİ ÜNİTE 1 Hayır olan davranışlara örnekler yazınız. İslam dininde insanın hayatının son bulması ile doğumundan ölümüne kadar geçen zaman hangi kavramlarla ifade edilir? Okul, hastane ve cami gibi toplumun faydasına olan yerler yaptırmak A) Ecel ve ömür B) Sağlık ve hastalık C) Ecel ve kader D) Hayır ve şer E) Ölüm ve yaşam Hayır ve Şer Hayır: Şer olan davranışlara örnekler yazınız. Hayvanlara zarar vermek Şer: Dinimizde hayır ve şer tepe kavramlardır. Her türlü iyilik hayır, her türlü kötülük de şer kapsamına girer. Aşağıdaki davranışlardan hangisi hayır kavramına örnek teşkil eder? A) Sınavda kopya çekmek B) Çevreye zarar vermek C) İnsanlarla dalga geçmek D) Hayvanlara zarar vermek E) Yaşlı insanlara yardım etmek Hayır zannettiğimiz bir eylemin sonucu şer, şer zannetiğimiz bir eylemin sonucu hayır olabilir. Dinimize göre hayır da şer de Allah’tandır. 15 ÜNİTE 1 İNSAN VE KADERİ Afet Deprem, sel vb. felaketlerde meydana gelen zararların en büyük nedeni insanların yeterince tedbir almamasıdır. Bu gibi felaketlerdeki ölümleri zorunlu bir sonuç gibi görerek tamamen kaderle ilişkilendirmek yanlış bir anlayıştır. Afetlere Yol Açan İnsani Faktörler Dünyada meydana gelen afetlerde bazı ülkelerde daha çok can ve mal kaybı yaşanırken bazı ülkelerde ise bu zarar daha az yaşanmaktadır. Bunun nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir? Afetler ve Kader Arasındaki İlişki A) Kaderin ülkelere göre farklı sonuçlara yol açması B) Ülkelerin afetlere karşı almış olduğu önlemlerdeki farklılıklar C)Allah’ın bazı ülkeleri cezalandırmak istemesi D)Bazı ülkelerin afetler konusunda daha şanssız olması E) Devletler arasındaki rekabet Cevap: B şıkkıdır. Çünkü Allah insanları eylemlerinde özgür bırakmış ve sonuçlarına katlanacaklarını bildirmiştir. Gerekli tedbiri alan ülkeler afetler daha az zarar görürken yeterince önlem almayan ülkeler ise bunun karşılığında afetlerde daha yıkıcı sonuçlarla karşılaşmaktadır. 17 Ağustos 1999 tarihinde 7,5 büyüklüğünde gerçekleşen Marmara depreminde 17.480 insan hayatını kaybetti. 11 Mart 2011 de gerçekleşen 9,0 şiddetindeki Japonya depreminde ise 15.828 kişi öldü. Japonya depremi Marmara depremine göre binlerce kat daha şiddetli olduğu halde daha az insanın ölümüyle sonuçlanması depreme karşı alınan tedbirlerin ne kadar önemli olduğunu göstermiştir. 16 İNSAN VE KADERİ ÜNİTE 1 Sağlık ve Hastalık Sağlık ve Hastalık İle Kader Arasındaki İlişki Aşağıdakilerden hangisi rızık – kader ilişkisi konusunda doğru bir tutumdur? A) Allah’ın yaratmış olduğu nimetlere ulaşmak için çaba göstermek B) Nasılsa Allah herkesin rızkını yaratmıştır diyerek beklemek C)Ne kadar çalışsak ta rızkımız değişmez diye düşünerek fazla çalışmamak D)İnsanların yardımına umut ederek bir çaba göstermemek E) Kaderimde varsa o olur diyerek fakirliğe razı olmak İnsan, içinde yaşadığı toplumun kurallarına ve Allah’ın koyduğu fiziksel, biyolojik yasalara uymalıdır. Rızık Allah’tandır ama onu elde etme sorumluluğu insana aittir. Rızık Rızık: Başarı ve Başarısızlık Başarı ve Başarısızlıkla Kader Arasındaki İlişki Afganistan’ın yıllık kişi başına düşen geliri yaklaşık 600 dolar iken Norveç’in yıllık kişi başına düşen yıllık geliri yaklaşık 100.000 dolardır. Çalışan, üreten ülkelerin refah seviyesi diğerlerine göre daha yüksektir. Hz. Peygamber çevresindekilere hem çalışmayı emretmiş hem de kendisi çalışarak insanlara örnek olmuş ve kimseye muhtaç olmadan hayatını sürdürmüştür. 17 İNSAN VE KADERİ ÜNİTE 1 Aşağıdakilerden hangisi İslam’daki tevekkül anlayışına uygun bir davranıştır? “Kişinin yediği en hayırlı lokma, elinin emeği ile kazandığıdır.” ( Hadis) Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki hadiste verilmek istenen mesaja uygun değildir? A) Hasta olan birinin iyileşmek için doktora gitmeyip Allah’a dua etmesi B) Sınava çalışmayıp Allah’ın ona yardım edeceğine güvenmek C)Soğuk havadan korunmak için kışlık kıyafetler giymeden Allah’ın onu hasta etmeyeceğine inanmak D)Herhangi bir işte çalışmadan evin kirasını karşılamak için Allah’tan medet ummak E) Bir anne – babanın çocuklarının eğitim ve öğretimi için tüm çabayı gösterip iyi bir üniversiteyi kazanması için Allah’a güvenmesi A) Başkasından beklemek yerine çalışıp kendimiz kazanmalıyız. B) Herkes kendi sorumluluğunun farkında olarak başarılı olmaya çalışmalıdır. C)Kendi kazandığımızla geçinmek en doğru olan yoldur. D)Herkes kendi emeğini kazandığıyla da çalışmalıdır. E) Başkalarının kazandığı ile de geçinebiliriz. Tevekkül Cevap: E şıkkıdır. Tevekkül bir işin başarıya ulaşması için gereğini yerine getirdikten sonra Allah’a güvenmektir. A,B,C,D şıklarında verilen örneklerde söz konusu işlerin gereği yerine getirilmeden Allah’a güvenilmektedir. E şıkkında ise işin gereği yerine getirilip sonra Allah’a güvenilmektedir. Tevekkül ve Kader Arasındaki İlişki Bir işin gereğini yerine getirmek için çaba gösterdikten sonra Allah’a güven duyarak o işin başarılı olmasını ümit etmek İslam’da hangi kavramla isimlendirilir? A) Tevekkül B) Kader C) Kaza D) Hayır E) Ömür Tevekkül, Müslümanların kadere olan inançlarının bir sonucudur. Kadere inanmak tembel tembel oturmayı, her şeyden el etek çekmeyi gerektirmediği gibi tevekkül de tembellik ve miskinliği gerektirmez. 18 İNSAN VE KADERİ 19 ÜNİTE 1 ÜNİTE 1 İNSAN VE KADERİ Kader Takdir, Ölçü, Programlama Sorumluluk Toplumsal Yasalar Fiziksel Yasalar Biyolojik Yasalar Kaza œ Hayır ve Şer œ Afet œ Sağlık ve Hastalık œ Rızık œ Başarı ve Başarısızlık œ Tevekkül 20 Akıl ecel ve Ömür İrade İNSAN VE KADERİ ÜNİTE 1 11. Evrendeki her şey belirli bir ............................. yaratılmıştır. 1. Allah evreni toplumsal, fiziksel ve biyolojik yasalarla programlamıştır. ( ) 12. İnsanı diğer varlıklardan ayıran en belirgin özelliği............................................. olmasıdır. 2. Evrende bazı olaylar kendiliğinden meydana gelmiştir. ( ) 13. Allah, insanı yapacağı işlerde ................................. bırakmıştır. 3. Kaza, Yüce Allah’ın, olayların zamanını mekanını ve özelliklerini önceden planlamasıdır. ( ) 14. İnsan, ............................ bir varlık olduğu için yaptıklarından hesaba çekilecektir. 4. İnsanın sorumlu bir varlık olması akıl ve irade sahibi olmasının sonucudur. ( ) 15. İnsanın dünyada ne kadar yaşayacağı, nerede ve ne zaman öleceği ............................ tarafından belirlenmiştir. 5. Allah insanlardan yapacağı işleri akıllarıyla düşünmelerini ve özgürce tercihte bulunmalarını istemektedir. ( ) 16. Kader inancı, felaket anlarında, sıkıntılı durumlarda, inanan insanı soğukkanlı yapar ve ona ............... verir. 6. İnsanlar bütün eylemlerinden hesaba çekilmeyecektir. ( ) 17. Allah’ın canlı varlıklara yiyip içmek ve faydalanmak üzere verdiği her şeye ............................ denir. 7. İnsanların doğumu ve ölümü de Allah’ın programlamasına göredir. ( ) 18. Başarılı olmanın şartı düzenli ve çok ....................... ......... tır. 8. Ne kadar çaba harcarsak harcayalım insanları afetlerin vereceği zarardan kaçınamazlar. ( ) 19. İnsan başarılı olmak için öncelikle çalışmalı, üzerine düşen ...................................... yerine getirmeli, sonra da Allah’a tevekkül etmelidir. 9. İnsan çalışarak kendisini yormamalı bu kısa dünya hayatını dinlenerek geçirmelidir. ( ) 20. Bir amaca ulaşmak için bütün tedbirleri aldıktan sonra Allah’a güvenmeye, işin sonucunu Allah’tan beklemeye .................................. denir. 10. Bir işin olması konusunda Allah’a güvenmek için önce gerekli çaba harcanmalıdır. ( ) 21 ÜNİTE 1 İNSAN VE KADERİ 21. Allah’ın geçmişten geleceğe, olmuş ve olacak olayların zamanını, mekanını ve özelliklerini bilip programlamasına ne denir? 26. “Her canlı ölümü tadacaktır…” (Al-i İmran Suresi, 185. Ayet) “…Belli bir vakte ulaşmanız için sizi yaşatan odur. Umulur ki düşünürsünüz.” (Mümin Suresi, 67. Ayet) “Ölümsüz ve daima diri olan Allah’a güvenip dayan…” (Furkan Suresi, 58. Ayet) Yukarıdaki ayetlerde kaderle bağlantılı hangi kavramlara vurgu yapılmıştır? A) Kader B) Kaza C) Ecel D) HayırE) Tevekkül 22. “Biz, her şeyi bir ölçüye göre yarattık.” (Kamer Suresi, 49. Ayet) Bu ayete göre aşağıdakilerden hangisi Allah’ın her şeyi bir ölçüye göre yarattığına bir örnek teşkil etmez ? A) Kaza - Ömür - Tevekkül B) Şer - Kaza - Tevekkül C) Tevekkül - Ömür - Hayır D) Ecel - Ömür Tevekkül E) Ecel - Tevekkül - Cüzi irade A) Dünyanın Güneş etrafında belirli bir düzene göre dönmesi B) Dünyanın mevsimlerin oluşmasına imkan verecek bir şeklinin olması C)Dünyanın Güneşe olan uzaklığının canlılığın oluşmasına imkan verecek aralıkta olması D)Dünyanın atmosferinin gittikçe kirlenmesi E) Dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesi 28. Dere yatağına ev yaptığı için evi sel felaketinde zarar gören biri aşağıdakilerden hangisini söylerse dini açıdan yanlış olur ? A) Tedbirli davranıp evimi dere yatağına yapmamam gerekirdi. B)Eğer bir işin gereğini doğru yapmazsam bunun sorumlusu benim. C)Eğer kaderde varsa ne yaparsam yapayım evin zarar görmesini engelleyemezdim. D)Önce tedbir alıp sonra Allah’a güvenmek gerekir. E) Afetler kaderden daha çok insanların hataları nedeniyle felakete yol açar. 23. Aşağıdaki kavramlardan hangisi Allah’ın sınırsız iradesini ifade eder? A) Cüz’i irade B) Ebedi irade C) Kudret-i irade D) Küll-i irade E) Ezeli irade 24. Allah’ın ezelde takdir ettiği şeylerin zamanı geldiğinde gerçekleşmesi ne denir? A) Tevekkül C) Kaza E) Küll-i irade 29. Hastalanan birisi gerekli tedavi yollarını araştırıp muayene olduktan sonra Allah’a güvenip bu hastalığı yeneceğini umut ederse bu durum dini açıdan hangi kavramla isimlendirilir? B) Hayır D) Kader A) Tevekkül B) Sağlık C) Rızık D) Cüz’i iradeE) Hastalık 25. “Şüphesiz biz ona (doğru) yolu gösterdik. İster şükredici olsun, ister nankör.” (İnsan Suresi, 3. Ayet) Allah bu ayette insanın hangi özelliğini vurgulamaktadır? 30. Aşağıdaki ayetlerden hangisi rızık kavramıyla ilgilidir? A) “…Kararını verdiğin zaman da artık Allah’a dayanıp güven. Çünkü Allah, kendisine dayanıp güvenenleri sever.” (Al-i İmran Suresi, 159. Ayet) B) “Bilsin ki insan için kendi çalışmasından başka bir şey yoktur.” (Necm Suresi, 39. Ayet) C)“Rahman olan Allah’ın yaratışında hiçbir uygunsuzluk göremezsin. Gözünü bir çevir de bak. Bir bozukluk görebiliyor musun ? “ (Mulk Suresi, 3. Ayet) D)“Yeryüzünde yürüyen her canlının rızkı, yalnızca Allah’ın üzerinedir…” (Hud Suresi, 6. Ayet) E) “Şüphesiz biz ona (doğru) yolu gösterdik. İster şükredici olsun, ister nankör” (İnsan Suresi 3. Ayet) A) Özgür irade sahibi olduğunu B) Cüz’i irade sahibi olduğunu C) Şükredici olduğunu D) Nankör olduğunu E) Kötü yolda olduğunu 27. Allah’ın yapılmasını yasakladığı, insana ve topluma zarar veren her türlü alışkanlık, kötü iş ve davranış dini açıdan hangi kavramla ifade edilir ? A) Hayır B) Kader C) Şer D) TevekkülE) Kaza 22 İNSAN VE KADERİ 23 ÜNİTE 1 ÜNİTE 1 İNSAN VE KADERİ 24
