Bir ülkenin demografik yapısı işgücü piyasasını şekillendiren en

Bir ülkenin demografik yapısı işgücü piyasasını şekillendiren en önemli unsurlardan
birisidir. Kayıt dışı istihdamın boyutlarının genişliği, genç işsizlik oranının genel işsizlik
oranının yaklaşık iki katı olması, işgücünün eğitim seviyesinin düşüklüğü, son
dönemde artmakla birlikte aktif istihdam politikalarının çok sınırlı kalması gibi sorunlar
işgücü piyasasının önemli sorunları olarak öne çıkmaktadır. Diğer yandan Tarım
sektörü ve çalışanlar da diğer sektörlerde olduğu gibi çeşitli risklerle karşı karşıya
kalmakta hatta diğer sektörlere göre bu riskler daha yoğun yaşanmaktadır. Bu durum,
tarımın doğal koşullara bağlı olması, mevsimselliğin önemi, ücretsiz aile işgücünün
yoğunluğu, eğitim düzeyinin düşük olması, gelir istikrarsızlığı gibi tarıma özgü bir çok
nedene bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, sosyal güvenlik kavramı herkes
için yaşamsal öneme sahip olmakla birlikte tarım sektörü ve bu sektörde faaliyet
gösteren kişiler ve aileler için daha da önemli bir hal almaktadır. Gerek tarımda
işgücünün durumu gerekse sosyal güvenlik uygulamalarında değişim ve dönüşüm bu
konuların ele alınıp incelenmesi gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmada kırsal
alandaki işgücünün sorunlarını ortaya koyarak çözüm önerilerinde bulunmak ve sosyal
güvenlik uygulamalarını irdeleyerek bu konudaki sorunları belirlemek amaçlanmıştır.
Bu amaca yönelik olarak ikincil verilerden ve konuyla ilgili yapılmış diğer çalışmalardan
yararlanılmıştır. 2014 yılı verilerine göre tarımın istihdamdaki payı %22,4’tür. Tarım,
kadınların halen en çok istihdam edildiği sektör olma özelliğini sürdürmektedir.
İşgücüne katılma oranlarının hala istenilen düzeyde değildir. Öte yandan işsizlik ve
istihdam ekonominin önemli sorunu olmaya devam etmektedir. İstihdam odaklı
sürdürülebilir büyümenin sağlanması, iş ortamının İyileştirilmesi, işgücü piyasasının
işleyişinin etkinleştirilmesi, işgücünün nitelik ve beceri düzeyinin yükseltilmesi ve aktif
işgücü politikalarının geliştirilmesi yoluyla tarım dışı sektörlerde yeni iş olanakları
yaratılmalıdır. İstihdamın artırılmasında önem taşıyan girişimciliğin geliştirilmesi ve
teşviki bütüncül bir yaklaşımla ele alınmalıdır. Özellikle Kadınlar, çocuklar, yaşlılar,
engelliler ve kente göç edenler başta olmak üzere, yoksulluk riskiyle karşı karşıya
olanlara yönelik eğitim, kültür ve sağlık gibi hizmetlerin artırılması ihtiyacı devam
etmektedir. Bu nedenlerle başta gençler ve kadınlarda olmak üzere işgücüne katılımın
ve istihdamın artırılması, işsizliğin azaltılması, iş kazalarının ve kayıt dışı istihdamın
önlenmesi, işgücü niteliğinin yükseltilmesi ve kırılgan istihdamın azaltılması hususları
önemini gelecekte de koruyacaktır. Sosyal güvenlik sisteminde nüfusun tamamını
kapsayan, adil, güvenli, dengeli ve mali açıdan sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulması
amaçlanmalıdır. Sosyal sigorta sisteminin aktif-pasif oranının düşüklüğü, nüfusun
giderek yaşlanması ve kayıt dışı istihdamın yaygınlığı sistemin mali sürdürülebilirliğini
olumsuz yönde etkilemektedir. Ayrıca kayıt dışılık nedeniyle çalışanlar emeklilik
dönemi güvencesinden mahrum kalmaktadır. Sosyal güvenlik sisteminin yaşadığı
sorunların çözümüne yönelik yeniden yapılanma, Türkiye’de toplumsal yapı ve çalışma
yaşamının temel sorun alanları ile birlikte, bütünsel olarak değerlendirildiğinde ancak
işlevsel olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Tarımsal işgücü, kırsal kadın, sosyal güvenlik ,mevsimlik işçilik