Her bel ağrısı ameliyat gerektirmez SAĞLIK ILGIN ŞENYÜZ Yapılan araştırmalar, insanların yüzde 90’ının hayatının bir döneminde onu çalışma yaşamından uzaklaştıracak bel ağrısıyla karşılaştığını ortaya koyuyor. Elbette tüm bel ağrıları bel fıtığı ile sonuçlanmıyor ancak bel ağrısı olanların yüzde 3-4’ünde bel fıtığı görülüyor. Evet, düzenli egzersiz yapmayanlar, aşırı kilolu olanlar, ağır fizik yük altında çalışanlar, ofislerde uzun saatler oturarak çalışanlar, ailevi yatkınlığı olanlar; bel fıtığında ana risk gruplarını oluşturuyor. Bel fıtığı en sık 40 - 60 yaşları arasında görülüyor. Peki her bel ağrısı, bel fıtığının habercisi mi? Ne zaman bir doktora başvurmalıyız? Bu sorumuzu Kadıköy Şifa Ataşehir Hastanesi Omurga Merkezi Direktörü Op. Dr. Hikmet Uluğ, şöyle yanıtlıyor: “Bel fıtıklarında başlangıçta yakınmalar gelip geçici bel ağrısı atakları biçimindedir. Bu ataklar aralıklarla birkaç yıl devam eder. Fıtıklaşma eğer halkaları tümüyle yırtar ve çekirdek dışarı çıkarsa aniden kalçada başlayan ve bacağa yayılan keskin ağrı biçiminde bulgular ortaya çıkar. Bu durumda hastalar bel ağrısından çok kes- 38 İSMMMO YAŞAM Ofis hastalıklarının başında bel ağrıları geliyor. Bel ağrısı çekenlerin yüzde 3-4’ünde bel fıtığı görülüyor. Fıtıkta erken müdahale önemli ama belinizin sağlığına kavuşması için illa da cerrahi müdahale gerekmiyor. İşte bel ağrılarını gidermek için alternatif yöntemler… kin bacak ağrısı hissederler. Bu durum muhtemelen halka bölümünün yırtılıp basınç etkisinden kurtulması ve basıncın sadece sinire yönelmesiyle ortaya çıkar. Ağrı fıtıklaşma tarafındaki kalçada, baldırda ve hatta ayak ve parmaklarda hissedilebilir. Aynı zamanda bacakta sinirin yayılım alanında; iğnelenme, karıncalanma ve uyuşmalara neden olabilir. Duyu bozukluklarının ortaya çıktığı hastalarda reflekslerde de yavaşlama görülür. Sinir basısının sonucu olarak sinirin idare ettiği kaslarda güçsüzlük ve duyu bozuklukları ortaya çıkar. Bu durumda hekime başvurulmalı.” OMURGA ROBOTU BİLE VAR Aslında tıbbın birçok dalı bel ağrısı ile yakından ilgileniyor. Nöroşirürji, nöroloji, fizik tedavi ve rehabilitasyon, ortopedi ve algoloji (ağrı tedavisi) gibi dalların ilgi alanına bel ağrıları girse de, çoğu zaman hastalar gerek teşhis gerek tedavi açısından değişik uzmanları dolaşıp kafaları karışıyor. Bu nedenle, Op. Dr. Hikmet Uluğ, hastalara tüm dalların katılımıyla hizmet veren omurga merkezlerine (spine center) başvurmalarını öneriyor. Bu merkezlerin bel hastalıklarının teşhis ve tedavisi konusunda EYLÜL-EKİM 2011 önemli mesafeler kat ettiğini söyleyen Uluğ, Kadıköy Şifa Ataşehir Hastanesi bünyesinde kurulan Wooridul Türkiye Omurga Merkezi’nde Türkiye'de ilk kez hizmete giren ‘centaur sistemi’ ile hastaların bel ve karın kaslarının güçlendirildiğini anlatıyor. Aynı merkezde çalışan Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Elif Gürkan’ın verdiği bilgiye göre, kronik bel ağrısı, bel fıtığı, bel kayması, belde dejeneratif (yaşa bağlı) değişimler olan hastalar ve hangi nedenle olursa olsun bel ameliyatı geçiren hastalar centaur sisteminden yararlanabiliyor. Bilgisayar kontrollü omurga robotu (centaur sistemi), hastaların omurgasının etrafını saran kök (core) kaslarının güçlenmesini sağlıyor. Öncelikle hastaların tedavi öncesi kas gücü bir testten geçirilerek ölçülüyor. Ardından, kişiye özel hazırlanan bilgisayar kontrollü program, hastaya günlük olarak uygulanıyor. Tedavi bitiminde hangi kasların, ne kadar güçlendirildiği görülebiliyor. Uygulanan centaur sistemi tedavisi sonucunda, bel ve karın kasları güçlendirilen hastaya, kendi kaslarından yapılmış doğal bel korsesi sağlanmış oluyor. NÜKLEOPLASTİ YÖNTEMİ EYLÜL-EKİM 2011 OFİS YOGASI İLE BEL VE SIRT AĞRILARI AZALIYOR Hasta olduktan sonra tedavi zor. Bu nedenle hastalığa yakalanmadan korunmak önem kazanıyor. Bu yüzden de masa başı çalışanların ortak derdi olan boyun, sırt ve bel ağrılarından korunmak için ‘ofis yogası’ öneriliyor. Yogha Sağlıklı Yaşam Merkezi’nin verdiği eğitimlerle öğrenilebilen, ‘ofis yogası’ terapisi günde 30 dakikalık bir program uygulanamıyor. Bu yarım saatlik programda boyun, sırt ve bel bölgesindeki ağrıları azaltmaya yönelik duruşlar, bedensel gerilimi azaltıcı gevşeme egzersizleri, dolaşım bozukluklarını düzeltici egzersizler yapılıyor. Strese karşı kronik yorgunlukları giderici nefes egzersizleri sayesinde, günlük yaşamınızda da kullanabileceğiniz metodlar öğrenilebiliyor. Sandalyede oturarak ofiste de çok pratik bir şekilde yapılabilen terapiye her yaşta ve her kiloda insan katılabiliyor. Haftada iki kez olmak üzere grupların 30 dakikalık seanslar halinde yapması öneriliyor. Yani metodu öğrendikten sonra öğlen tatilinde bile yapmanız mümkün. Ayrıntılı bilgi www.yogha.net’den alınabilir. SAĞLIK Ayrıca, bel ve bacak ağrılarına neden olan bel fıtıklarında henüz cerrahi aşamasına gelmemiş hastalara ‘nükleoplasti’ yöntemi de son yıllarda uygulanıyor. Değişik hastanelerde birçok uzman tarafından uygulanan yöntem, F (radyofrekans) teknolojisi kullanılarak gerçekleştiriliyor. Ancak, patlamış ve omurilik kanalı içine girmiş bel fıtıklarında bu yöntemin uygulanmadığını belirtelim. Nükleoplasti yönteminde, hasta uyanık ve yatar durumda iken, bölgesel olarak uyuşturularak bel bölgesinden bir iğne ile röntgen kontrolu altında, hasta olan diskin bulunduğu omurlar arasına giriliyor. Radyofrekans enerjisi verilerek hasta fıtığı oluşturan dokuların buharlaştırılarak büzülmesi sağlanıyor. Böylece fıtığı oluşturan dokular büzülüp küçüldüğünden; bacağa giden siyatik sinir kökü üzerindeki baskı kalkıyor. Böylece bel, kalça veya bacak ağrısının da ortadan kalktığı belirtiliyor. Uzmanlar bu yöntemin uygulanmasının hastanın durumuna göre yaklaşık yarım saat ile iki saat arasında tamamlandığını belirtiyorlar. İSMMMO YAŞAM 39