VIK fEDBiRtERI

İSTANBUL TİCARET ODASı
Yayınları
.
•
..
..
.
••
f
CEŞITLI ~UbKElER1DE
~
,
:
.
. VIK fEDBiR tERI
tSTANBLL TİCARET ODASı
Yayınları
ÇEŞITLI
ULKELERDE
IHRACATı TESVIK
- TEDBIRLERI
1968
İstanbul
Baskı Taahhüt
A. Engin Sümer
TAM GAZETEst VE MATBAASJ
1,lebnecio" Hlkme1: Gazetecilik LImited Şırketı>
tSTANBUL_1968
-3İçİNDEKİLER
Sayfa.
15
19
ÖNSÖZ
..... .
A - AZ GELİŞMİŞ ÜLKELER.
1 - FİLiPIN
1) GİRİŞ
2)
4)
LI -
III -
.
.
~
Bakan. . . .
İhracatın Geliştirilmesinde Tkaret ve Sanayi Bakanlığının Rolü
. . . .
İhracatın Geliştirilmesinde Özel Sektörün
Rolü
Rolü .
.
.
.
.
HİNDİSTAN
1)
GİRİŞ
2)
İhracatı Teşvik Teşekkülleri
5)
21
22
23
24
ve Tedbirleri
cı. İhracatı Teşvik Konseyleri
b - İhraç Maddesi Büroları
c - Reklam Müdürlüğü
d - Ticari Fuarlar ve Sergiler Konseyi
e -:-- Dış Temsilcilikler
....
f - Ticaret ve Sanayi Kuruluşlan
g - Dış Ticaret Enstitüsü
h - İhracat Kredi ve Garanti Te§ekkülü
i - Kalküta Ticari Dökümantasyon ve Istatistik Genel Müdürlüğü
1 N akliye Kolaylıklan
. . . .
j - Ticari Anlaşmazlıklann Çözülmesi
k - İhracat Müesseselerine Yardım
1 - Bölge Bürolan
KOLOMBİYA
1)
2)
3)
4)
20
21
ihracatın Geliştirilmesinde Dışişleri
lığının
3)
...
...
25
25
25
26
26
26
27
27
27
28
28
28
29
30
30
31
GİRİş
~2
Dış
32
33
.
Ticaret Genel Müdürlüğü
İhracatı Teşvik Konseyleri
İkinci Derecede Önemli Mallann
Te§vik Tedbirleri . . .
Farklı Kambiyo Kurlan
ihracatını
33
35
-4Sayfa
IV -
1)
GİRİŞ
37
2)
İhracatı Teşvik
39
39
a b -
c-
d e -
v-
36
KONGO
Tedbirleri
Ülkelerdeki Temsilcilikler
Ticaret Sergi ve Fuarları
Ticaret Hey'etleri
Dış
Araştırma
Kalite
Normları
PAKİSTAN
1)
GİRİŞ
2)
3)
İhracatı Teşvik Müdürlüğü
İhracatı Geliştirme
a
b
c
d
-
e f g h ı i -
Tedbirleri
Prim Rejimi
Kredi, Peşin Mal, Veresiye Usulü
İhracata Dayalı İthalat .
İhracata
İhra« Malı İmalinde Kullanılacak Maddelerin İthali İçin Öncelik .
İhracat Müesseselerinin Tescili .
İhr,acat Formalitelerinin
Basitleştiril­
mesi
Ticaret Anlaşmaları .
Ticaret Hey'etleri .
İhracat Kredilerini Garanti Sistemi
İhracat Bedeli Miktarmda Kredi Mektubu İbrazı Mecburiyetinin Kaldırıl­
ması
j -
k i m II -
o p r -
Gümrük Resimleriyle Muamele Vergisinin İadesi .
Gümrük Antrepolarmda Stok Edilecek
Mallar İçin Lisans .
İç Navlun Komitesi
Dış Navlun Komitesi
Standardizasyon ve Kalite Kontrolu
Ticaret ve Sanayi Odaları ile Diğer Meslek Teşekküllerinin Reorganizasyonu .
Fuar ve Sergilere Katılma .
Pakistan Firmalarının Yabancı Ülkelerdeki Şubeleri
40
4:0
40
40
41
42
42
44
44
44
44
44
45
45
45
45
45
46
46
46
46
46
46
47
47
47
!
s — Jüt, Pamuk ve Çay Ofisleri
t — Yabancı Ülkelerde Bürolar Açılması . . . .
VI ~
47
47
SEYLAN
48
1)
49
49 ^
49
50
50
50
50
51
51
2)
İhracatı Teşvik Teşekkülleri
a — Resmî Teşekküller
b — Özel Teşekküller
İhracatı Teşvik Usulleri
a — Ticarî Bilgileri Toplayıp Dağıtma . . . . .
h — Ticaret Anlaşmaları
c — Ticaret Heybetleri
d — Sergi ve Fuarlara Katılma
. . . . . . .
e — Dış Ülkelerde Reklâm
f — Standardizasyon, Kalite Kontrolü ve
Ambalaj
aa — Standardizasyon ve Kontrol
. . . .
bb — Ambalaj
g — Piyasa Etüdleri
h — İhraç Maddeleri İçin Yeni Kullanış
Alanları
i — İhracat ve İthalât Resimlerinin Ayar­
lanması
. . .
j — Ticarî Anlaşmazlıkların Çözülmesi
k — İhracatı Teşvik İçin Alman Diğer Ted­
birler
^ . . . .
1 — Beynelmilel İşbirliği
VII — TOGO
1)
GİRİŞ
2)
İhracatı Teşvik Teşekkülleri ve Tedbirleri
a — Standart ve Ambalaj Kontrolü
b — Ziraî Mahsuller Ofisi
c — Elçilikler
d — Fuar ve Sergiler
e — Turizm
f — Beynelmilel Anlaşmalar
g — Ticaret Odası
h — Nakliye
51
51
51
52
52
52
52
52
54
55
V .
. . . .
. . .
.
56
56
56
56
57
57
57
57
57
58
I
B _ AVKUPAEKONOMİK TOPLULUCIU ÜLKELERİ . .
.
.
ı — F. Almanya
59
60
1)
GÎRİŞ
61
2)
Dış Ticaret İstihbarat Dairesi
a — Yayınlar
b — Ticarî ve Hukukî Servis
c — Ticarî ve Hukukî Bilgi
İhracatı Teşvikle Görevli Diğer Resmî Teşek­
küller
. . .
İhracatı Teşvikle Görevli Özsel Teşekküller . . . .
61
62
62
62
3)
4)
n — BELÇİKA
1)
2)
^
3)
62
63
64
Belçika Ticaret Ofisi
Ofein Teşküâtı
a — Birinci Müdürlük (Sanayileşmiş Ülke­
ler)
. . .
c — Üçüncü Müdürlük (Bölge Büroları) . . . . .
ç — Dördüncü Müdürlük (Fuarlar ve Ticarî
Gösteriler)
d — Beşinci Müdürlük (Yayınlar)
e — Altıncı Müdürlük (Hukuk İşleri)
. . . . .
f — Yedinci Müdürlük (İdarî İşler)
. . . . . .
Öonuç
65
66
66
66
66
66
66
66
67
m — FRANSA
68
1)
GİRİŞ
69
2)
DTMM'nin İdaresi ve Kontrolü
a — Sınaî ve Ticarî Karakterli Kuruluş .
b — Kamu Kuruluşu
DTMM'nin Görevleri
a — İhracatçılara Bilgi
b — Dışarıda Propaganda
DTMM'nin Kuruluş Şekli
a — Ticarî İstihbarat Servisi
b — Piyasa Etüdleri Servisi
c — Tarımsal Ürünler Servisi
*ç — İdarî İstihbarat Servisi
3)
4)
.
.
.
.
69
69
69
69
70
70
70
70
71
71
71
d — İktisadî Enformasyon ve Propaganda
Servisi
e — Merkez Doküman Grubu
I V — HOLLANDA
1)
2)
3)
4)
.
^. .
71
72
•
.
İktisadî ve Ticarî Enformasyon ve îhracatm
Teşviki
İhracatı Teşvik İçin Hükümetçe Ahnan Ted­
birler
.
a — İktisadî Elnformasyon Servisi (İktisat
Bakanlığı)
b — Dış Ziraî İşler Müdürlüğü (Ziraat ve
Avcılık Bakanlığı)
c — Elçilikler, Konsolosluklar
İktisadî Enformasyon ve İhracatı Teşvik Mü­
dürlüğü
.
a — Görevleri
b — Teşkilât ve Çalışma Tarzı
İhracatı Teşvikte Özel Faaliyetler . . . . . .
a — Dış Ülkelerdeki Hollanda Ticaret Oda­
ları
.
b — Hollanda'daki İhtisaslaşmış Enstitüler
ve Ticaret Odaları
c — Mübadeleleri Teşvik Ofisi
.
.
73
74
. .
74
74
75
75
. .
.
75
75
75
77
. .
77
.
,
77
77
V — İTALYA
78
1)
2)
3)
79
79
80
80
80
GİRİŞ
İhracatı Teşvikle Görevli Kuruluşlar . . . . . .
Bazı Faaliyet Kollarının Teşviki . . . . . . .
— Genel
— Uluslararası Fuar ve Sergiler
. . . . .
— Piyasa Etüdleri ve Ticaret Heybet­
leri
. . .
IV ~ LÜKSEMBURG
1)
GİRİŞ
2)
Ticareti Geliştirme Servisinin Görevleri .
a — Dış Ticaret Büroları
80
81
82
.
.
.
.
82
82
3)
4)
b — Filmler
c — Halkla İlişkiler
ç — Dış Ülkelerde Fuar ve Sergiler
d — Turistik Propaganda
e — Fotoğraf
Servisin Bütçesi
Servisin Yayınları
82
82
82
82
83
83
83
. . . . . .
C — GELÎŞMÎŞ DİĞER ÜLKELER
I — AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
84
. . . . . . .
1)
GİRİŞ
2)
Çeşitli Teşekküllerin Yaptıkları Hizmetler .
a — Uluslararası Ticaret Müdürlüğü
b — Yabancı Ülke Sergi ve Fuarları . . .
c — Yabancı Ülkelere Heyetler ıGönderilmesi
ç — Seyyar Sergiler
d — Uluslararası Ticaret
Müdürlüğünün
Bölge veya Ülke Uzmanları
Ekonomiye ve Savunmaya Yardım idaresi .
Yabancı Ülkelerdeki Elçilik ve Konsoloslukla­
ra Bağlı Ticaret ve İktisat Müşavirleri . . .
Mahallî Bürolar
Diğer Faaliyetler
İhracatı Teşvikle Yardımcı Faaliyetler
. .
Ziraat Ataşeleri
3)
4)
5)
6)
7)
8)
n — AVUSTRALYA
85
86
. . .
. . .
86
86
87
87
87
. . .
. . .
.
.
.
87
87
88
88
88
89
89
90
1)
GİRİŞ
91
2)
Avustralyalı İş Adamlarınm İhracatı Yönet­
meleri İçin Kampanya
Dış Ülkelerdeki Faaliyetler
a — Ticaret Müşavirlikleri
b — Fuarlar, Sergüer
c — Ticaret Heybetleri .
91
92
92
92
92
3)
I
-
9 -
I
j
I
4)
5)
— Genel Görevli Heybetler
— İnceleme Hey'etleri
— Smaî Mamul Satış Hey'etleri
. . . . .
ç — Teşvikte Diğer Usuller . . . . . . . . .
— Yüzer Sergiler
— Satış Sergileri
— Resmî Sektör - Özel Sektör Ortak
Satış Kampanyası
— Yayın ve Reklâm
Ticaret ve Sanayi Bakanlığı İhracatı Teşvik
Dairesi
a — Ticareti Teşvik Şubesi
b — Ticarî Propaganda Şubesi
c — İhracat Hizmetleri Şubesi . . . .
. . .
ç — İhracat Politikası Şubesi
Ticaret Müşavirleri Servisi
ni — AVUSTURYA
1)
2)
3)
4)
GİRİŞ
Teşkilât Metodları
. • • ^.
a — Avusturya'da
. ;
aa — İhracatı Teşvikte Devletin Rolü . . .
bb — İhracatı Teşvikte Özel Sektörün
Rolü
b — Yabancı Ülkelerde
c — Finansman ve Teşkilât
İhracatı Teşvikte Diğer Usuller
a — Propaganda Sergüeri
b — Fuar - Sergiler
c — Yabancı Fuar - Sergiler
d — Filmler
e — Yabancı Basınla İlişkiler
f — Müşteri Olabilecekler Arasında Tertip­
lenen Toplantılar
g — Teklif İsteme İlânları
İhracat Kredi ve Garantileri
a — İhracat Fonu
b — Federasyonca Garanti Edilen ihracat . . .
c — İhracat Rizikolarına Karşı Sigorta . . . . .
Sayfa?
92
93
93
93
93
93
93^
93
94
94
94
94
94
94
95
96
96
96
96
96
97
97
97
98
98
98
98
98
98
98
98
98
99^
99^
5)
6)
Vergi ladesi
Dolaylı İhracat Yardımı
ÎV — DANİMARKA
1)
GİRİŞ
2)
V _
99
99
100
101
Dış Ülkelerde İhracatın Teşviki
a — Elçilik ve Konsolosluk Mensupları . . . . .
b — Ticaret Ataşeleri
c — Ticarî Mümessiller
q — Ziraat ve Deniz Avcılığı Ataşeleri . . . . .
d — İhracatı Teşvik Kuruluşları . . . . . . .
3) Danimarka'da İhracatı Teşvik
a — İhracat Müşavirleri
b — İhracatı Teşvikle Görevli Özel Kuruluş­
lar
. . .
c — Koordinasyon Komiteleri
ç — İhracat Kredisi Konseyi
GÜNEY AFRİKA
101
101
101
101
102
102
102
103
1)
GİRİŞ
106
2)
3)
İhracatın Teşvikinde Hükümetin Rolü . . . . . .
Ticaret ve Sanayi Bakanlığında İhracatçıla­
rın Başvurdukları Servisler
a — Yabancı Ülkelerle İlişkiler Dairesi . . . . .
b — İhracatı Teşvik Dairesi
c — Dış Ticaret Komiserliği
106
T l — İNGİLTERE
103
104
104
105
107
107
107
108
109
1)
GİRİŞ
110
2)
Ticaret Bakanlığı
a — İhracat Hizmetleri Müdürlüğü
. . . . . .
b — İhracatı ve Fuarları Teşvik Müdürlüğü . . .
c — Enformasyon Dairesi
ç — Piyasa İstatistik ve Dokümanları Kü­
tüphanesi
. . .
d — Ticaret Bakanlığı Dergisi
e — İşadamlarına Nasihatlar
İhracat Sigorta ve Kredisi Genel Müdürlüğü . . .
111
111
m
111
3)
112
112
112
112
4)
5)
İhracat Konseyleri
Diplomatik Hizmetler
113
113
Vn — İRLANDA
114
1)
2)
115
115
115
116
116
3)
GİRİŞ
İrlanda İhracat Komisyonu
a — Genel olarak
b — İhracat Hakkmda Bilgi
c — İhracatta Satış Usulleri
ç — Teşvik Kampanyaları ve Ticaret Fuar­
ları
. . .
d — Reklâm
e — Ticarî İstişare
f — Sevkiyat
g — MaUarm Güzel Görünüşlü Olması . . . . .
h — Öğretim ve Eğitim
i — İhracat Sektöründe İşbirliği . . . . . . .
İhracatı Teşvikle Görevli Diğer Kuruluşlar . . .
a — Sevkiyat Anonim Şirketi
b — İrlanda Ambalaj Enstitüsü
. . . . . . .
c — Sigorta - Riziko Politikası
Vin —İSVEÇ
.
.
. ^
120
1)
2)
GİRİŞ
Hükümetin Teşvik Faaliyetleri
a
Dışişleri Bakanlığı
b — Ticaret Komiserleri
3) Özel Sektörün FaaUyetleri
a — Ticaret Odaları
. . .
b — İsveg'li İhracatçılar Birliği
. . . . . . .
4) İhracat Kredilerini Garanti Konseyi . . .
5) Dış Ülkelerdeki İsveç Haber Alma Servisleri . . .
Bürosu
. . .
I X — İSVİÇRE
.
1>
2)
İhracatı Teşvik Metodları
a — Haber Toplama
b — Propaganda Yapma
116
117
117
117
118
118
118
119
119
119
119
.
. . . . . . . . . .
.
121
121
121
121
121
121
122
122
122
ı.Zo
124
124
124
125
X — JAPONYA
1)
2)
126
GIRÎŞ
Japon Dış Ticaret Kurumu
a — Bünyesi
b — Yönetim Kurulu
c — Bütçesi
ç — Muhasebesi
d _ üyeleri
e — Görevleri
f — Personeli
127
127
127
127
127
128
128
128
128
IX — KANADA
129
1)
GİRİŞ
130
2)
İhracatı Teşvik Yolları
a — Piyasa Etüdleri
b — Fuarlar
c — Mağazalarda Reklâm Kampanyaları
ç — Ticaret Hey'etleri . e . ^ . • •
d — Ticarî Reklâm
e — Diğer Tevik Yollan
f — Tamamlayıcı Ticarî Hizmetler
İhracatı Teşvikle Görevli Kuruluşlar . .
a ~ Ticaret Komiserliği s? . . « . g
b — Ticarî İlişkiler Ofisi
c — Ana Maddeler ve Sanayi Servisleri .
ç — Sergüer Komisyonu
d — Ticarî Reklâm Servisi
130
130
130
131
131
131
132
132
133
133
133
133
133
133
3)
XII — NORVEÇ
1)
GİRİŞ
2)
Norveç İhracat Konseyinin TeşkUâtı
a — Bütçesi
b — Konsey
c — Yönetim Komitesi
ç — İcra Komisyonu
d — İdare
e — Dış Temsilciler
f — Norveç İhracat Okulu
ç . .
. . . .
y . . .
. . . .
« . . .
.
. . .
B ? .
,
.
.
.
134
135
. . . . . .
135
135
135
135
136
136
136
137
3)
Konseyin Görevleri . . .
a — Enformasyon Servisi
b — Norveç Mal ve Hizmetlerinin
Reklâmı
c — Teşvik İçin Maddî Yardım
,
. .
. .
137
137
.
137
137
Dışarda
^ . . . . .
X n i — Y E N İ ZELANDA
139
1)
GİRİŞ
140
2)
Ticaret Temsilcileri ve Dış Satışları Arttırma
Faaliyetleri
a — Dış Ülkelerdeki Bürolar
b — Ticaret Komiserlerinin Görevleri
. . . . .
c — İhracatçıları Teşvik Servisi
. . . . . . . .
ç — Reklâm
. . .
Ticaret Heybetleri ve Anketleri
Ticarî İlişkiler ve Ticaret Politikası
140
140
141
141
141
142
142
3)
4)
D — TÜRKİYE
145
1)
146
146
146
147
148
148
149
2)
İhracatla İlgili Teşekküller
a — Ticaret Bakanhğı
b — İGEME
c — Türk Standartları Enstitüsü . . . . . . .
ç — İhracatçı Birlikleri
d — Birlikler
e — Odalar ve Odalar Birliği
İhracatı Teşvik Faaliyetleri
a — Formalitelerin Azaltılması
b — Kalite Kotıtrolu
c — Piyasa Etüdleri
ç — Reklâm ve Teşvik
. . .
d — Pazarlama Teşekkülleri, Acenteler, Mü­
messillikler
e — Vergi Politikası
f — Vergi Muaflığı
g — Döviz Tahsisi
SONUÇ
[ [ [
^p.^
ÖNSÖZ
îhrdcatı teşvik tedbirlerinin neler olması gerek-.
tiği hakkındaki hu etüdümüz başlıca If kısımdan iba­
rettir,
Sırasiyle az gelişmiş ülkeler^ AET ülkeleri bazı
gelişmiş ülkeler ve nihayet Tütkiye^deki ihracatın
geliştirme tedbirleri üzerinde durulmuştur.
Araştırmamızın mensuplarımıza ve ilgililere
faydalı olmasım diler^ bu araştırmayı yapan Oda
Müşavirimiz Vehbi BelgiVe teşekkür ederim.
Genel Kâtiv
İsmail Husrev Tökin
BİRİNCİ
BÖLÜM
ÇEŞITLI ÜLKELERDEKI IHRACATı TEŞVIK
A)
B)
C)
D)
TEDBIRLERI
Az Gelişmiş Ülkeler^
Avrufpa Ekonomik Topluluğu Ülkeleri^
Gelişmiş Ülkeler,
Türkiye.
î h r a c a t ı T e ş v i k Tedbirleri —
F.
2
A — AZ GELİŞMİŞ BAZI ÜLKELERİN
İHRACATI TEŞVİK TEDBÎRLERİ
I)
II)
III)
IV)
V)
VI)
VII)
Filipin^
Hindistan,
Kolombiya,
Kongo,
Pakistan,
Seylan,
Togo.
I.
1)
2)
3)
Jlf)
FlLÎPÎN
Giriş
İhracatın Geliştirilmesinde Dışişleri Bakan­
lığının Rolü
İhracatın Geliştirilmesinde Ticaret ve Sa­
nayi Bakanlığının Rolü
İhracatım Geliştirilmesinde Özel Sektörün
Rolü.
I.
1.
FİLtPÎN
Gî r i ş :
Filipin, sanayileşme halindeki ülkelerden biri sayılmaktadır. Sömür­
geliği sırasında, ülke, sanayi memleketlerine ham ve yarı ham mamul
madde vermekte idi. Bu gibi maddelerin müşterisi daima hazır olduğun­
dan, bu devrede, ihracatı teşvik diye bir konu da ortada yoktu.
Bugün ise, dünya piyasalarına mal satan Filipin bir yandan rakip­
lerine, bir yandan da sentetik maddelere karşı mücadele zorunda kalmış­
tır. Memleket, hâlen, yeni pazarlar bulmak, mevcutları kaybetmemek,
sentetik maddelerin rekabeti karşısında yerli madde üretiminin azalma­
sını önlemek gibi meselelerle karşı karşıyadır.
FUipin'in başlıca ihraç maddeleri şunlardır:
Şeker, kopra, manUa kendiri, grüm, kereste, hindistan cevizi yağı,
hindistan cevizi, demir filizi, yağ, kopra küspesi ve unu, kontpIak, ba­
kır konsantreleri, ananas.
Filipin'in başlıca müşterileri ise şunlardır:
Amerika Birleşik Devletleri (Filipin ihracatının hemen hemen ya­
rısı bu ülkeyedir), Japonya (ihracatın dörtte biri bu ülkeyedir), Hol­
landa (% 8 ) , Almanya Federal Cumhuriyeti (% 5 ) . Hükümetin amacı
Asya ülkeleri ve özellikle Endonezya, Hindistan, Tayland, Hong-Kong
ve Pakistan'la ticarî ilişkileri genişletmektir. ^
Hemen bütün ülkelerin, iktisadî ve ticarî menfaatleriyle meşgul olan
bir merkez teşekkülü ile dış ülkelerde, ticaret imkânları, fiyatlar, satış
şartları, ithalât politikası, gümrük resimleri hakkında Hükümete günü
gününe bilgi gönderen organları vardır. Filipinlerde ise bu işleri Dış­
işleri Bakanlığı Ue Ticaret ve Sanayi Bakanlığı yapmaktadır.
Bunlara ilâveten, bir de Dış Ekonomi Politikası Teknik Komitesi ku­
rulmuştur ki, görevi Benelux, Fransa, italya, Avustralya ve Asya ül­
keleriyle anlaşmalar imzalamaktır. Bu cümleden olarak Endonezya, Fe­
deral Almanya ve îsraü'le anlaşmalar yapılmıştır. İsrail anlaşması tek­
nik yardıma mütealliktir.
2.
İhracatın Glîştîrilmesmde Dışişleri Bakanlığının Rolü :
Filipin diplomat ve konsolosları, bulundukları ülke ile memleketleri
a,rasındaki ticareti geliştirmekle yükümlüdürler. Filipin'den yeni bir mal
sipariş edilmesine veya mevcut mübayaalarm arttırılmasma yardımcı
olan memur başarı göstermiş sayılır.
Ticareti arttırma yollarından birisi de yabancı piyasalar hakkında
dokümantasyon sahibi olmak ve incelemeler yapmaktır. Bu işi, Filipin
konsolosluk memurları yaparlar.
Füipin'in bütün elçüik ve konsolosluklarında Filipin'in adres kitap­
ları, broşürler ve etüdler mevcuttur. Memurlar, memleketlerinin ihraç
malları hakkında o kadar iyi bilgi sahibidirler ki, fiyat, kalite, ödeme
ve satış şartları hakkında müşteri ile re'sen görüşme yapabüh:ler.
Diplomatlar ve konsolosluk memurları, bulundukları ülkelerin ti­
carî ve sınaî meslek teşekküllerine de üye olurlar ve böylece, piyasa
hakkında her an bilgUi halde bulunurlar.
Hariciye memurları şu konularda da raporlar hazırlarlar:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
3.
Ziraat ve sanayi alanlarında yeni buluşlar,
Mahallî malî yardım ve yatırım yardımı imkânları,
Kooperatifler, ev imalâthaneleri ve mallarının üretim finans­
manı Ue dağıtımı ancak kooperatifleşme yoluyle sağlanacak
sair teşekküller.
Mahallî teknik yardım imkânları,
Mahallî ticaret usulleri (kalibraj, tasnif, ambalaj... gibi) ve rek­
lâm vasıtaları,
Ticarî ve iktisadî politika tedbirleri (kontrollerin kalkması, deva­
lüasyon, ithalât ve döviz kontrolü, gümrük resimleri).
İhracatın Geliştîrîlmesînde Ticaret ve Sanayi Bakanlığının Eolü :
İhracat ticaretinin arttırılmasında Ticaret Bakanlığının rolü daha
vazıhtır. Zira, bu Bakanlık tek görevi, Füipin dış ticaretini geliştir­
mektir.
Ticaret ataşeleri, bulundukları ülke Ue ticaret imkânlarını daimî
olarak ararlar. Bunlar da dış piyasalar hakkında raporlar hazırlarlar.
Bu raporlarda gümrük tarifeleri, kş^mbiyo kurları, distribüsyon, adres
kitapları, yatırımlar ve ticaret ve üretimle ilgüi sair hususlar hakkında
bilgi vardır.
Bakanlık, bu raporları yayınlar.
Filipin, ihraç mallarının standardizasyonu Ue kalite kontroluna bü­
yük önem verir.
4.
thraeatm Geliştirilmesinde Özel Sektörün Kolu :
lhraı:îatın geliştirilmesinde özel sektörün görevi daha büyüktür. Zi­
ra, malı asıl satan odur. Devlet ticaret politikasmı tesbit eaear, gerekli
kontrolleri yapar. Ticaret politikasını başarıya ulaştıracak olan ise özel
ijektör mensuplarıdır.
ihracatın gelişmesinde meslek dergUeriyle araştırma teşekkülleri­
nin rolü büyüktür.
Füipin iş adamlarının bir çok meslek teşekkülü vardır. Bu teşekkül­
ler, Ticaret Odaları, İhracatçı veya Üretimci Dernekler gibi şeylerdir.
İş adamları, bu teşekküller aracılığı ile iç ve dış durum hakkında
3>ügi sahibi olurlar.
IL
HINDISTAN
1)
Gi r i §
2)
İhracatı Teşvik Teşekkülleri ve Tedbirleri
a) İhracatı Teşvik Konseyleri^
h) İhraç Maddesi Büroları^
c) Reklâm Müdürlüğü^
d) Ticarî Fuarlar ve Sergiler Konseyi^
e) Dış Temsilcilikler,
f) Ticaret ve Sanayi Kuruluşları,
g) Dış Ticaret Enstitüsü,
h) İhracat Kredi ve Garanti Teşekkülü,
ı) Kalküta Ticari Dokümantasyon ve İstatis­
tik Genel Müdürlüğü,
i) Nakliye Kolaylıkları,
j) Ticarî Anlaşmazlıkların Çözülmesi,
k) İhracat Müesseselerine Yardım,
l) Bölge Büroları,
IT­
IL
1.
HİNDİSTAN
Giriş:
. Hindistan gibi az gelişmiş bir ülkede, ihracatı geliştirme gayreti dev­
lete düşmektedir. Bu itibarla, ticaret bakanlığı bu alanda görevlendirilmistir. Bakanlık, ülkenin ticaret politikasını tesbit etmek, mal ihracını
teşvik etmek, ihracatçılara nasihat ve bilgi vermek, yardım etmek, dışülkelerde mal satışını önleyen engellerin kaldırılmasına çalışmak... gibi
işlerle yükümlüdür. Bakanlık, bunlara ilâveten, ihracatı teşvik teşekkül­
lerinin çalışmalarını birbirleriyle ahenkli ve tutarlı hale getirmekle <îe
vazifelidir.
2.
İhracatı
Teşvik
a)
İhracatı Teşvik Konseyleri :
Teşekkülleri:
Hindistan'da, ihracatı teşvik için 17 konsey kurulmuştur. Bu teşek­
küller resmî ve özel sektör temsilcilerinden müteşekküdir. Konseylerin
görevi belirli maddelerin veya madde gruplarının ihracatının katılmasını
sağlamaktır. Konseylerin çalışma alanına giren maddeler şunlardır:
— Ana kimyevî müstahsallar, ispençiyari ilâç ve müstahsallar,
— Kimyevî müstahsallar ve benzerleri,
— Kaju,
— Pamuklu,
— Makine sanayii mamulleri,
— Gıda maddeleri,
— Kösele,
— Deniz mahsûlleri,
— Mika,
— Plastik maddeler ve linoleum,
— Gomlak,
— ipek ve reyon,
— Baharat,
— Spor eşyası,
— Tütün,
— Kösele mamulleri,
— Yünlüler.
İhracatı Teşvik Konseyleri ihracatı teşvik imkânları üzerinde ince­
lemeler yaparlar, yabancı ülkelerdeki satış imkânları hakkında sana­
yicilerle ihracatçılara bügi verirler. Hind ihraç mallarının ithalâtına uy­
gulanan yabancı mevzuatı tacir ve sanayicilere ulaştırırlar, yabancı pi­
yasaları inceletmek üzere araştırmacı gönderirler, millî ve beynelmilel
fuar ve sergilere katılırlar, çalışma alanlarına giren maddelerin reklâ­
mını yaparlar, kalite kontrolü yapö^rlar. Hattâ, konseylerden bazıları­
nın yabancı ülkelerde temsilcileri veya muhabirleri bile vardır.
b)
İhraç Maddesi Büroları :
Jüt, kauçuk, çay, kahve, ipek, el sanatları mamulleri ve elişleri gi­
bi maddelerin her biri için kurulmuş bürolar, bu maddelerin ihracatçı­
larını her hususta aydınlatırlar. Bunların bazıları kanunla kurulmuştur.
Çay Ofisi ile Kahve Ofisi bunlardandır. Bu ofisler, kendi sahalarında,
İhracatı Teşvik Konseylerinin rolünü oynarlar.
c)
Reklâm Müdürlüğü :
Hind Ticaret Bakanlığının Ticarî Reklâm Müdürlüğü Hind malla­
rının dış piyasalarda etkili şekilde reklâmını yapar.
Mezkûr müdürlükçe yayınlanan Ticaret ve Sanayi Dergisi (Journal
of Trade and Industry) ticarî ve sınaî gelişme ile ilgüi çeşitli konuları
inceler, Hindistan ve yabancı ülkeler hakkında çok teferruatılı bilgiler
verir, istatistikler yayınlar, ihracatı teşvik için hükümetçe alman tedbir­
leri açıklar. Dergi, Hindistan'ın yabancı ülkelerdeki temsilcilerine, ma­
hallen dağıtılmak üzere gönderilir. Temsilciliklere, bundan başka dokümanter filimler, resimler, radyo konuşmaları da gönderilir.
Ticaret Bakanlığının Fuar ve Sergiler Müdürlüğü de kendi alanın­
da büyük çaba gösterir. Uluslararası fuar ve sergilere katılmayı sağ­
lama yoluyle Hind mallarının dış ülkelerde tanıtılmasına yardımcı olur.
Hattâ, Hind mallarına alıcı bulunabilecek piyasalarda sırf Hind malla­
rından mürekkep fuarlar da açar.
d)
Ticarî Fuarlar ve Sergiler Konseyi :
Bağımsız bir teşekkül olan Konsey, yurt içi ve dışı ticarî fuar ve
sergilere katılmayı sağlamak, reklam malzemesi hazırlamak, dünyanın
sergilere katılmayı sağlamak, reklam malzemesi hazırlamak, dünyanın
önemli yerlerinde teşhir salonları, ticaret merkezleri ve depolar açmak
ve devam ettirmektir.
e)
Dış Temsilcilikler :
Hindistan'la önemli ölçüde ticareti olan hemen bütün ülkelerde ti­
caret komiserlikleri, ataşelikleri ve sekreterlikleri açılmıştır. Bunlar, bu­
lundukları memleketteki Hint elçiliklerine bağlıdirlar.
Bu temsüciler, mahallî iktisadî, ticarî, malî durum hakkında zaman
zaman rapor hazırlarlar, piyasa etüdleri yaparlar, Hintli tacirlerin bil­
gi isteyen mektuplarını cevaplandırırlar, Hint malları hakkında ithalât­
çılara bilgi verirler, Hint işadamlarını yabancı işadamlariyle tanıştırırr
1ar.
f)
Ticaret ve Sanayi Kuruluşları :
Hindistan'ın büyük ticaret merkezlerinin hemen hepsinde ticaret oda­
ları ve ticaret dernekleri vardır. Bunlar ilgililer için buluşma yerleri me­
sabesindedir. Piyasalar ve ticaret ve sanayi île ilgili sair hususlar hak­
kında tacir ve sanayicilere bilgi verirler. Hindistan Ticaret ve Sanayi
Odaları Birliği'nin denizaşırı 10 üyesi vardır. Hindistan Odaları, Bey­
nelmilel Ticaret Odası Hindistan MUlî Komitesi aracılığı ile Beynelmilel
Ticaret Odası Ue daimî temas halindedir.
g)
Dış Ticaret Enstitüsü :
1963'de kurulan Enstitü bağımsız bir teşekküldür. Devlet, ticaret
âlemi, sanayi âlemi, üniversiteler, eğitim ve araştırma müesseseleri bu
teşekküle üye gönderirler. Teşekkülün belli başlı görevleri şunlardır:
1. Piyasa etüdleri yaptırmak,
2. Bilgi toplayıp dağıtma, ihracat lehinde reklam ve propaganda,
3. Personel yetiştirme,
4. Araştırma projeleri hazırlama,
5. ihraç mallarının gümrük ve kalite kontrolü.
İhracat için teftiş ve kalite kontrolü usulünü koyan 1963 tarihli ka­
nun bu konuda hükümetçe usulleri çiğneyenleri cezalandırmakta, teftiş
ve kontrolla görevlendirilecek teşekkülleri kurma hususunda hükümete
yetki vermektedir. Kanun bir de ihracat teftiş Konseyi kurmuştur. Konsey,
ticaret ve sanayi erbabı Ue ünlü teknik kişilerden mürekkeptir. Bir çok
ihraç maddeleri teftişe ve kalite kontroluna tâbidir.
Hattâ, ilâç, meyve ve nebatî yağ ile yapılan maddeler, gıda madde­
leri için çıkarılan özel kanunlar kalite kontrolünü ve teftişi daha istihsal
safhasında başlatmakta, böylelikle de ihracat kalite kontrolünü otoma­
tik hale getirmektedir.
h)
İhracat Kredi ve Garanti Teşekkülü :
İhracat rizikolarına karşı 1957'de kurulan bir sigorta şirketi, nor^
mal olarak ticarî sigortadan faydalanamayan malları sigorta etmek­
tedir.
Hükümet, 1962'de, bir etüd grubunu, mevcut kredi imkânirını ince­
leme işiyle görevlendirdi. Mezkûr grubun tavsiyesine uygun olarak ih­
racat Rizikoları Sigorta Şirketi isimli teşekkül İhracat Kredi ve Garanti
Anonim Şirketi adını aldı. Şirketin görevleri şunlardır:
aa) Daha önceki şirket tarafından yapılmış sigorta işlerini yürüt­
mek,
bb) İhracat kredisi rejiminin çeşitli boşluklarına çare olmak üzere
konmuş olan garanti sistemlerini yürütmek,
cc) İhracatın teşviki ve arttırılması için lüzumlu ek krediler ver­
mek,
ı)
Kalküta Ticarî Dokümantasyon ve İstatistik Genel Müdürlüğü :
Mezkûr Genel Müdürlük, istatistikî bilgiler toplamak ve dağıtmak,
ticarî dokümantasyon vücuda getirmek işleriyle görevlidir.
Teşkilâtın şu yayınları vardır:
— Indian Trade Journal (Hindistan Ticaret Dergisi).
— Hindistan Aylık Dış Ticaret İstatistikleri,
— Hindistan Birliği Gümrük ve Gider VergUeri Hasılatı Bülteni,
— Hindistan Kabotaj İstatistikleri,
— Hindistan Deniz Seyrüsefer İstatistikleri,
— Hindistan İç Ticaretine Ait Hesaplar (Deniz ve nehir yoliyle).
— İhracatçılar Rehberi.
Genel Müdürlük iki defter tutmaktadır: a) Hindistan'la ticaret yap­
maya önem veren önemli yabancı firmalar defteri; b) Hint İhracatçıları
defteri.
Genel Müdürlüğün ticarete dair eserlerden mürekkep bir.kütüpha­
nesi üe bir okuma salonu vardır. Salon, Hindistan'daki okuma salonlarınun en mükemmelidir.
Genel Müdürlük, ticarî anlaşmazlıkları çözülmesi için de müdaha­
lede bulunur.
î)
Nakliye Kolaylıkları :
İhraç mallarının trenle ihraç limanlarına şevkinde özel kolaylıklar
sağlanmaktadır. Vagon tahsisi içinde ihraç malları için öncelik tanm^
mıştır. İhraç mah yüMü vagonların yollarda gecikmesini önlemek amacile, vagon yanlarına, özel surette hazırlanmış matbu kâğıtlar asılmak­
tadır. Bu kâğıtlarda, malın ihraç limanına gitmekte olduğu, vagonun ge­
ciktirilmemesi gerektiği yazılıdır.
>
Navlun Anket Bürosu isimli bir büro da navlun hadlerinin yüksek
olup olmadığı, Hint mallarına farklı muamele yapılıp yapılmadığı, ge­
mi ambarlarında kâfi derecede yer olup olmadığı, gemi hizmetlerinde ak­
saklık bulunup bulunmadığı konularında devamlı olarak incelemeler yap­
maktadır. Bu incelemelerle varılan sonuçlar vapur pcenteleriyle görüş­
me konusu yapılmaktadır. Hint mallarının hemen tamamı yabancı gemi­
lerle taşındığı için, görüşmeler çok defa olumlu sonuçlar vermektedir.
j)
Ticarî Anlaşmazlıkların Çözülmesi :
ihracat konusunda Hintli bir ihracatçı ile yabancı alıcı arasında çı­
kan anlaşmazlıklar genellikle sulhen halledilmektedir. Alıcının bulundu­
ğu Hint ticaret mümessilleri bu hususta büyük rol oynarlar. Kalküta'daki Ticarî Dokümantasyon ve İstatistik Genel Müdürîüğü dış ticaret­
le ilgili anlaşmazlıklara bakmakla görevlidir. Mezkûr Genel Müdürlük,
İhracatı Teşvik Konseyleri, Mahsûl Ofisleri, Jüt Komiserliği, Tekstil Ko­
miserliği, ticaret ve sanayi odaları, ticaret dernekleri gibi teşekküllerin
yardımiyle anlaşmazlıkları çözmeye çalışır. Anlagmaı^lık, fclazen, hake­
me başvurmak suretiyle çözülür. Bazı ticaret odalariyle ticaret dernek­
lerinin hakem kurulları vardır. Hindistan Ticaret ve Sanayi Odaları Bir­
liği bir hakem mahkemesi dahi kurmuştur. Birlik, başka ülkelerin ve
meselâ Amerika Birleşik Devletlerinin, Japonya'nın Rusya'nın, Polon­
ya'nın, Macaristan'ın, Almanya Federal Cumhuriyetinin benzer teşek­
külleriyle anlaşmalar imzalanmıştır. Bu anlaşmalar, anlaşmazlıkların ha­
kem yoluyle çözülmesi usulünü yokmaktadır.
Hükümet, Hint ihracat ticaretinin sağlam temeller üzerinde geliş­
mesini sağlamak amaciyle 1963'de bir komite kurmuş ve bu komiteye,
ihracat anlaşmazlıklarının hakem aracılığı ile halli konusundaki mevcut
hükümleri derleme, ihracatın gelişmesini kolaylaştırmak amaciyle alın­
ması gerekli tedbirleri tavsiye etmek görevini vermiştir. Komitenin ra­
poru yayınlanmış ve tavsiyelerin Ticaret Bakanlığınca tasvip edilmiş
olanlarının uygulanmasına başlanmıştır. Hakemlik alanındaki faaliyet­
leri tutarlı hâle getirecek bir Hakemlik Konseyi kurulacaktır. Bu kon­
sey, ihracat mukavelelerinin uygulanmasından doğacak anlaşmazlıkların
hakem aracılığı ile çözümleneceğini belirten bir maddenin bütün ihracat
mukavelelerine konması için tacirler nezdinde geniş propaganda yapa­
caktır.
k)
İhracat Müesseselerine Yardun :
İhracat ticaretinde ihtisaslaşmayı teşvik amaciyle, ticaret Bakanhğı yeni bir tedbire başvurmuştur. İhracatçılar, ihracatlarını arttırmak
için gayet sarih plan ve programlar hazırlayacaklar, hükümet de bunla-^
rm uygulanması için yardımcı olacaktır.
1)
Bölge Büroları :
Çeşitli şehirlerdeki ihracatçılara hızla yardım yapılmasını sağlamak
amaciyle Hindistan'ın Bonbay, Kalküta, Madras, Ernakulam gibi liman­
larında İhracatı Teşvik Büroları kurulmuştur. Bu bürolar, bulundukları
şehirlerde ithâl veya ihraç lisansı vermekle görevli makamların emrine
verilmiştir.
Ayrıca, bu limanların her birinde, ihracatı teşvik için fahrî müşa­
virler seçilmiştir. Mahallin muteber tacirleri arasından seçilen bu müşa­
virler ihracatın teşviki konusunda hükümete mütalâalarını büdirirler.
WW
KO L o M B 1 Y A
m .
1)
2)
3)
Jf)
5)
Giriş
Dış Ticaret Genel Müdürlüğü
İhracatı Teşvik Konseyleri
İkinci Derecede Önemli Malların İhracatım,^
Teşvik Tedbirleri
Farklı Kambiyo Kurları.
III.
1 _
KOLOMBİYA
Gî ri ş
Kolombiya'nın yüzeyi 1.178.000 küometre kare (Türkiye'nin bir bu­
çuk misli büyüklükte), nüfusu 17 milyondur.
Güney Amerika'nın en kuzey batısında, Pasifik Okyanusu ile AntiUer denizine kıyısı olan Kolombiya yüksek ve geçit vermez And dağlarıyle dört bölgeye bölünmüştür. Bu hal iç ulaştırmayı çok güçleştirmek­
tedir. Bu sebeple, son yıllarda uçak nakliyatı hızla artmış, memleketin
dört bölgesi, böylece, kolaylıkla birbirine bağlanmıştır.
1964'de, Kolombiya'nın ihracatı 547,7 milyon dolan (Türkiye'ninkî
510 mUyon dolar) bulmuştur. Memleketin başlıca ihraç maddeleri, önem
sırasiyle şunlardır: Kahve, ham petrol, tütün, tekstil, petrol müştakları,
pamuk, kereste, şeker. Kahve toplam ihracatın % 70'ini teşkil eder. Bu­
nun % 50'sini Amerika Birleşik Devletleri alır. Kahve fiyatlarındaki
düşüşten çok sıkıntılı durumlara düşen Kolombiya, ihracatını çeşitlendir­
me yollarını aramaktadır.
Memleketin tediye muvazenesi, ancak ithalâtın zaptu rapt
almmasiyle mümkün olmaktadır.
altına
Kolombiya hükümeti, 1964'de yayınladığı iki kararname üe mem­
leketin dış ticaret mevzuatında değişiklik yapmıştır.
1733 sayılı kararname yeni bir *'Dış Ticaret Genel Müdürlüğü" kur­
muştur. 1734 sayılı kararname de, Kolombiya ithalât ve ihracat resimle­
rine ait mevzuatın bir çok kısımlarını değiştirmiştir.
2 _
Biş Ticaret Genel Müdürlüğü :
Dış ticaret Genel Müdürlüğü, dış ticaret konusundaki millî politika­
nın tatbikatını tek elden yönetme maksadiyle kurulmuştur. Kararname,
idarenin daha verimli çalışmasını mümkün kılacak ve memleket ekono­
mi politikası ile dış ticaret politikası arasında ahenk sağlayacak tedbir­
ler almıştır. Dış ticaret politikası ve dış ticaret mevzuatı, evvelce altı
bakanlığın çalışma alanına giriyor, ve bu hal yanlışlıklara, çatışmalara
sebep oluyordu.
3 — İhracatı Teşvik Konseyleri :
Dış Ticaret Genel Müdürlüğü'nün üzerinde de ''Dış Ticaret Konseyi"
-vardır. Konsey dört bakan (kalkınma, Maliye, dışişleri ve tarım bakan­
ları) ile iki müdürden (Planlama Servisi Müdürü ye Kahve EkicUeri Fe­
derasyonu Müdürü) kurulmuştur. Konseyin görevi. Dış Ticaret Genel
-Müdürlüğünün hükümet politikasına uygun çalışıp çalışmadığını kontrol
etmektir.
Genel Müdürlüğü başlıca görevleri şunlardır:
a) İthalât ve ihracat lisanslarını tasdik ve tescil etmek, b) Ko­
lombiya'nın Güney Amerika serbest Mübadele Birliği ile ilişkilerini dü­
zenlemek, c) İhracatı arttırmak ve bunun için de ihracatı teşvik amaciy­
le hazırlanmış ''Vallejo Planı"nı uygulamak, d) Dış ticareti Ugüendiren
konularda incelemeler yapmak, e) İthalât formalitelerini basitleştirecek
tedbirler konusunda tavsiyelerde bulunmak.
Memleket ekonomisi bakımından ikinci derecede önemi haiz ihraç
mallarının, yani, petrol müştaklâriyle kıymetli madenlerin ihracatını teş­
vik için Genel Müdürlük makine ve aletlerin, yedek parçaların, iptidaî mad­
delerin ve ihracat için lüzumlu maddelerin ithalâtına öncelik taşıyan di­
rektifler çıkarmaktadır.
4 — İkinci Derecede Önemli Malların İlıracını Teşvik Tedbirleri :
İhraç mallarının imalinde kullanılmak üzere ithal edilen mallar ya
doğrudan doğruya veya mukavele ile özel kolaylıklardan faydalanırlar.
Bu kolaylıklar resimsiz ve nakdî teminatsız ithalât şeklinde olur. Bunu
ayrıntılı olarak görelim:
a) İhracatçılar, (Vellejo Planı) çerçevesi dahüinde Devletle imza­
ladıkları mukaveleler sonucu, ihraç maddelerinin imalinde kullanılacak ip­
tidaî madde, yarı mamul madde ve malzeme için ithalât kısıtlamalarının
dışında kalırlar, gümrük resmî ve nakdî teminat ödemekten kurtulurlar.
Ancak, bu imkânlardan faydalanabilmek için gerekli defterleri tutar, ge­
rekli raporları verirler.
b) Terkibinde gümrük resmi ödenmiş ithâl malı bulunan bir malın
ihracı halinde, ihracatçı, sevk tarihinden itibaren 180, gün içinde müra­
caat şartiyle, ihraç edilen malın terkibindeki mal kadar malı ithal yetki­
sini haizdir. Bu hal için gerekli bedel, ihraç edilen malın sağladığı dö­
vizden düşülür.
c) Bir ihracatçı Devletle imzaladığı bu mukavele gereğince, ihra­
cat konusunda giriştiği bazı taahhütleri 90 gün içinde yerine getirme
yetkisine sahip olabilir.
i h r a c a t ı T'ç^şvik T e d b i r l e r i
—
F.
3
d) İhraç mallarının imalinde kullanılacak iptidaî maddelerle maki­
ne aksam ve yedek parçaları Devlet antrepolarında stok edilebilir. Bun­
ların gümrük resimleriyle maddî teminatları çekme sırasında ödenebilir.
Mezkûr stokların finansmanı için gerekli ikrazat^ Merkez Bankasınca,
bazı hudutlar dahilinde 90 gün için yüzde 4'den reeskont edilir.
e) İhracatçılar ihraç ettikleri malların brüt değerinin % 40'ı ora­
nında gelir vergisinden muaftırlar. Ancak, bu yolla muaf olacakları vergi
miktarı, her türlü faaliyetleri dolayisiyle ödemeleri gereken verginin % 50
sinden fazla.
f) Merkez Bankası, ticaret bankalarının senetlerini reeskont etmek
suretiyle ihracatın arttırılmasına ve finansmanına yardımcı olur. Dört.
türlü finansman §ekli uygulanır:
— İhraç edilecek malların
İhraç bedelinin % 80'i oranında % 5,5 — 6,25 faizli ikraı^lar,
— İhracatta döner sermaye olarak kullanılmak üzere % 5,5 — 1,5
faizli ve 270 gün vadeli ikrazlar,
— İhraç mallarının imalinde kullanılacak teçhizat mallarının ithali
için, 5 yıl vadeli ikrazlar. Faiz haddi Devletçe kararlaştırılır.
— İhracatın arttırılmasına yarayacak sermaye yatırımları için özel
yatırımlar Fonu'ndan ikrazlar. Fon, uluslararası bir finansman,
kaynağıdır. İkrazları, Ticaret bankaları aracılığı ile Merkez Ban-^
kasınca yürütülür.
g) AntiUer Denizi üzerindeki Barranquilla limanında bir serbest höU
ge kurulmuştur. Maksat, ihracı kabil malların imalini, depolanmasını, teş­
hirini ve satışını teşvik etmektir.
h) Dış Ticaret Konseyinin zaman zaman isimlerini belirteceği mal­
ların ihracatçıları yabancı ülkelerde mallarını stok edebüirler. Bu takdir­
de, mallarının döviz olarak karşılığını, ancak kesin satıştan sonra yur-da getirmek zorundadırlar.
ı) Ticaret konusu olmayacak miktardaki numunelerin ihracı tes­
cil formalitesinden istisna edilmiştir.
i) İhraç edilen malların döviz karşılıklarının % lO'ü yurt dışında
bırakılabilir. Bu meblağ malların yabancı ülkelerde tanıtılması işinde kul-^
lanılır.
j ) İhraç edilen malın yapıldığı bölgenin ticaret odaları Latin Ame-rika Serbest Mübadele Bölgesine veya diğer bölgelere ihrag edilecek ma!K
1ar için menşe şahadetnameleri vermekle yükümlüdürler:.
5 — Farklı KâmMyo Kurları :
1965'de, bazı ithal mallan :çin 3 türlü kambiyo kuru uygulamnakta
idi:
a)
Bir Amerikan dolarını 9 pezo kabul eden kiiir, sadece belge ibraz
edenlere uygulanmaktadır.
b) Bir Amerikan dolarını 13,50 pezo olarak kabul eden kur, ikinci
derecede önemli malları ihraç edenlere uygulanmaktadır.
c) Karaborsa kuru.
Doları 9 pezo kabul eden kur ile 13,50 pezo kabul eden kur arasın­
daki 4,50 pezoluk fark, Kolombiya mallarına dünya piyasalarında reka­
bet imkânları vermiş ve çok faideli olmuştur.
9 pezoluk kur ham madde ithalâtında uygulanmaktadır.
Bununla beraber, kurlar üzerinde 1965 sonundanberi yapılan de­
vamlı değişiklikler, kur farkının teşvik edici rolünü bir hayli azaltmıştır.
ıV.
1)
2)
3)
KONGO
Genel Bilgiler
Başlangıç
İhracatı Teşvik Tedbirleri
a)
b)
c)
d)
e)
Dış Ülkelerdeki Temsilcilikler
Ticaret Sergi vs Fuarlar
Ticaret Heyetleri
Araştırma
Kalite normları
IV.
KONGO
(LeopoIdviUe)
1.
Giriş :
Afrika'nın batısında, Kongo nehrinin suladığı bölge 19. yüzyılın or­
talarına kadar ''bUinmeyen" bir ülke idi. Stanley 1877'de Kongo havzasına
eriştiği sırada, Beilçika kralı Leopold II Konga havzasının muazzam im­
kânlarının farkına vardı ve ülkenin keşfinde ve doğal kaynaklarının iş­
letilmesinde önderliği ele aldı. 1884 - 85 Berlin Konferansı, Leopold'u Ba­
ğımsız Kongo Devleti'nin de kralı olarak tanıdı. Fakat, Belçika, 28 Ka­
sım 1904 tarihinde Belçika tarafından ilhak edildi. Bu ilhak 1908 Ağus­
tos ve eylülünde Belçika meclisleri tarafından tasdik edildi. Sömürge
Fermanı diye anılan 18 Ekim 1908 tarihli kanun Kongo'nun anayasası
hükmünde idi.
30 Haziran 1960'da da Kongo bağımsızlığa kavuştu.
Ülkenin bağımsızlığa kavuşması üzerine Belçikalı idareciler, öğret­
menler, doktorlar... memleketlerine döndüler.
24 Haziran 1960'da, Abako Partisi Genel başkanı Joseph Kassavubu
devlet başkanlığına seçildi: Kongo Millî Hareketi isimli Partinin genel
başkanı Lumumba da bütün partilerin katıldığı koalisyon hükümetinin
başbakanı oldu. Fakat, şahıs, bölge ve aşiret rekabetleri yüzünden mem­
leket parçalandı ve Katanga vilâyeti, Moiz Çombe'nin başkanlığı altın­
da ayrı devlet haline geldi. Bu durum karşısında Doğu ve Kivu vilâ­
yetleri de Lumumba'yı tuttu. Temmuz başlarında ayaklanarak bütün Bel­
çikalı subayları kovdular. Lumumba Birleşmiş Milletler ve Rusya'dan yar­
dım istedi. B.M. Genel Kâtibi Afrikalı ve Asyalı askerlerden müteşekkil
20.000 kişilik bir kuvvet gönderdi. Lumumba, Katangalı aşiretler ta­
rafından kaçırılarak; 1961 Şubatı başlarında hunharca öldürüldü. Lumumba'nm yerine Antoine Gizenga geçerek StanleyviUe'de bir hükümet kur­
du. Bu şekilde, memleket ikiye bölünmüş oluyordu. Hükümetlerden biri
Katanga'da, diğeri StanleyviUe'de idi.
15 Ağustos 1961'de, Birleşmiş Milletler, CyriUe Adoula'nm kurduğu
hükümeti merkezî hükümet olarak tanıdı. Eylül ortalarında da Birleş­
miş Milletler kuvvetleri Katanga'yı istilâ etti.
20 Aralık 1961'de Adoula ile Çombe barıştılar. 15 Ocak 1962'de StanleyviUe'deki Gizenga kuvvetleri merkezî hükümete teslim oldular. Ertesi
gün, yani 16 Ocak 1962'de Adoula Gizenka'nm işine son verdi.
Adoulo ile Çombe 1962 sonuna kadar anlaşmaya varamadı. Zira,
çok zengin olan Katanga vilâyeti, iflâs halindeki merkezî hükümetyı
masraflarına, normal hissesinden öteye katılmak istemiyordu. Birleş­
miş Milletler kuvvetleri 1962 aralığında Katanga'yı yeniden istilâ ettiler
ve 1963 Ocağı sonuna kadar bütün önemli şehirleri ellerine geçirdiler.
Bunun üzerine Çombe yurt dışına kaçtı.
Yüzey ve Nüfus :
Kongo 2.345.409 kilometre karedir (Türkiye'nin^ tam 3 misli). Nü­
fusu 15 milyon civarındadır.
İhracat :
Kongo'nun belli başlı ziraî ihraç maddeleri şunlardır:
Ton
Hayvani ve nebatî yağlar
Kereste
Pamuk
Kahve
Kauçuk
Muz
Manyok
260.721
162.536
52.790
93.415
40.178
31.099
49.865
Fakat, Kongo'nun asıl döviz kaynağı madenlerdir. Kongo'da çıkan
madenlerin başlıcaları bakır, elmas, altın, gümüş, kalay, kobalt, uran­
yum, radyum, germanyum, çinko ve demirdir.
Memleketin 230 milyar Fransız frangını bulan ihracatının üçte 2'sini madenler teşkil eder. Madenler içinde de en çok ihraç edileni bakırdır.
Bakır, toplam ihracatın % 40'ı civarındadır. Bakırı kobalt, kasiterit, ka­
lay, elmas, çinko ve altm takip etmektedir.
i
4
Ziraî mamuller ihracatında da kahve, hurma yağı, hurma, pamuk ve
kauçuk başta gelmektedir.
Kongo gibi az gelişmiş ülkelerin ihraç ettikleri malların çoğu iptidaî
maddelerdir. Bu gibi maddelerin, menşeleri ne olursa olsun, vasıfları he­
men her yerde aynıdır. Bu sebeple de bunların dünya piyasalarında kote
edilmeleri kolaydır. Kaliteler aynı olunca fiyatlar da aynı olmaktadır.
Fiyatlar arasındaki fark, madenlerde saflık derecesine göre, bazı ziraî
mahsullerde de ambalaja göre değişmektedir. Bu sebepten dolayı da bu
tür malların ihracını teşvik için başvurulan usuller sınaî mamullerin ih­
racını teşvik için başvurulan usullerden farklı olmaktadır.
Maden, yağ, kauçuk gibi iptidaî maddeleri almak isteyen fabrikatör­
ler çeşitli tedarik kaynaklarının nerelerde olduklarını gayet iyi bilmek­
tedirler. Yani, bu gibi hallerde müstahsil müşteriyi değil, müşteri müs­
tahsili aramaktadır. Piyasada anormal derecede mal bolluğunun bulun­
duğu haller şüphesiz bundan müstesnadır.
Bunun tabi'î bir sonucu olarak da, bu tür mal ihraç eden ülkelerin
ihracatlarını arttırma yolunda yapacakları başlıca şey, mallarının şöh­
retini muhafaza için tedbirler almak, üretim istatistikleri yayınlamak­
tan ibaret kalmaktadır. Ziraî ihraç malları kollusunda yapılacak şey de,
kalite ve ambalaj standartları tesbit etmek, bunlara göre kalite ve am­
balaj kontrolü yapmaktır.
Bununla beraber, dünyanın iktisadî gelişmesine ayak uydurmak is­
teyen az gelişmiş ülkeler üretim ve ihracatlarını çeşitlendirmek zorun­
dadır. Üretim daima ihracattan önce geldiği için sınaî mamullerin ihra­
cını teşvik yolunda tedbir alma zorunu, hiç olmazsa yakın bir gelecekte,
Kongo için bahis konusu değildir. Bununla beraber, sanayi ilerleyip de
üretim dahilî ihtiyacı aştığı anda şaşırmış duruma düşmemek için daha
şimdiden bir şeyler düşünmek gerekmektedir. İşte bu sebepledir ki, Kon:go, ihracatı teşvik tedbirlerine yavaş yavaş baş vurmaktadır.
2 — İhracatı Teşvik Tedbirleri :
a)
Dış Ülkelerdeki Temsilciler :
Kongo'nun ticaret ve iktisat müşavirleri Kongo büyük elçihkleri çer­
çevesi içinde faaliyet göstermektedirler. Malûm iktisadî ve siyasî sebep­
lerden dolayı, Kongo büyük elçilikleri ilk önce ileri sanayi ülkelerinde
açılmaya başlanmıştır. Bu ülkeler, Kongo'nun maden ve mahsûllerinin
başlıca müşterileri idi. Bununla beraber, Kongo'nun müstakbel sınaî ma­
mulleri için bu ülkeler müşteri olamayacaklarından, hükümetin, az geliş­
miş ülkelerde, ve özellikle Kongo'ya civar memleketlerde daha şimdiden
ticaret ataşelikleri ve konsolosluklar açmaları uygun olacaktır. Mamafih,
bu yola gidUdiği takdirde ortaya yetişkin eleman ve finansman zorluk­
ları çıkacaktır.
Kongo Ticaret ataşeleri bulundukları ülkelerin sınaî teşekkülleriyle
ilişkiler kurmakta ve istenen bilgileri Dış Ticaret Umum Müdürlüğündeki
^ e tarım, maden ve sanayileşme bakanlıklarından temin etmektedir.
b)
Ticaret Sergi ve Fuarları :
Fuarın ve fuar ülkesiyle Kongo arasındaki üişkilerin önemine göre
hükümet ziyaretçileri ve işadamlarını aydınlatmak amaciyle bir veya
bir kaç memuru fuar veya sergiye göndermektedir. Duruma göre, özel
sektör de, ya ayrı pavyonlar açmak veya tek bir Kongo pavyonunda yer
aJİmak suretiyle fuar veya sergilere katılmaktadırlar.
c)
Ticaret Heyetleri :
Ticaret anlaşmalarının hazırlanması veya imzalanması vesilesiyle hü­
kümet devlet ve özel sektör elemanlarından mürekkep karma ticaret he­
yetleri göndermektedir. Yabancı iş çevreleri Kongo İş çevreleri arasında
bu yolla verimli ilişkiler kurabilmektedir.
d)
Araştırma :
An'anevî ihraç mallarına yeni kullanış alanları bulmak da ihracatı
arttıran bir tedbirdir. Kongo gibi ihracatının yüzde 50'sini adî ve nadir
madenler teşkü eden ülkeler için bu tedbir çok daha büyük önem kazan­
maktadır. Bununla beraber, yüksek vasıflı elemansızlık ve finansman güç­
lükleri yüzünden az gelişmiş ülkelerin bu konudaki faaliyetleri sınırlı ol­
maktadır. Bu sebeple, Kongo'nun madenlerine yeni kullanış alanları bul­
ma yolundaki laboratuvar çalışmaları Kongo'lu büyük müstahsil firma­
larca yapılmaktadır.
Kongo Hurma yağı Müstahsilleri Kooperatifinin de araştırma lâboratuvarları ve çok iyi yetişmiş uzmanları mevcuttur. Bunlar, Kongo hur­
ma yağlarının kalitesini yükseltmek ve yepyeni işlerde kullanılmasını
sağlamak için büyük gayret sarfetmektedirler. Bu çalışmalar sonucu ola­
rak, Kongo'nun ihraç ettiği yağların asit derecesi çok düşürülmüştür.
e)
Kalite Normları :
İhraç edilen ziraî mahsullerin kalite kontrolü çok iyi sonuçlar ver­
miştir. İlk önce bir iki maddeye uygulanan bu kontrol tedricen hemen
bütün mallara teşmil edilmiştir. Bu hal, yabancı alıcıların Kongo ziraî
mahsullerine itimadını o derece arttırmıştır ki, alış verişlerin çoğunda nu->
mune istenmeden iş görülmektedir.
Kongo Ticaret Bakanlığının dış teşkilâtı henüz çekirdek halindedir.
Teşkilâtın genişlemesi personel yetiştirilmesine ve finansman zorlukla­
rının çözülmesine bağlıdır.
V.
PAKISTAN
1)
2)
3)
Giriş
İhracatı Teşvik MiMürlüğü
İhracatı Geliştirme Tedbirleri
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
ı)
i)
j)
k)
l)
mj
o)
p)
r)
s)
t)
İhracata Prim Rejimi
Kredi Peşin Mal Veresiye Usulü
İhracata Dayalı İthalât
İhraç Malı Im.alinde Kullanılacak Mad­
delerin İthali İçin Öncelik
İhracat Müesseselerinin Teşviki
İhracat Formalitelerinin Basitleştiril­
mesi
Ticaret Anlaşmaları
Ticaret Heyetleri
İhracat Kredilerini Garanti SistemA
İhracat Bedeli Miktarında Kredi Mek­
tubu İbrazı Mecburiyetinin Kaldırıl­
ması
Gümrük Resimleriyle Muamele Vergi­
sinin ladesi
Gümrük Antrepolarımda Stck VergiMallar İnin Lisans
İç Navlun Komitesi
Standardizasyon ve Kalite Kontrolü
Ticaret ve Sanayi Odaları İle Diğer
Fuar ve Sergilere Katıhna
Meslek Teşekküllerinin Reorganîzasyonu
Pakistan Firmalarının Yabancı Ülke­
lerdeki Şubeleri
Jüty Pamuk ve Çay Ofisleri
Yabancı Ülkelerde Bürolar Açılması
V.
1.
PAKİSTAN
Giriş
Pakistan'ın yüzeyi 946.720 kilometre, nüfusu 94 müyondur. Belli baş­
l ı limanları Karachi, Chittagong ve Chalna'dır. Ticaret filosu 50 kadar
gemiden mürekkeptir. Belli başlı ihraç malları jüt ve mamulleri, deri ve
kösele, deri mamulleri, yün, pirinç, balık, küspe, spor malzemesi, ha­
lı, gazete kâğıdı, pamuk ve pamukludur.
İhracatın kıt'alara göre seyri şöyledir:
Asya
Avrupa
Amerika (her ikisi)
Afrika
Okyanusya
1963 - 1964
1964 - 1965
%
%
37,3
37,1
12,9
9,3
3,4
42,8
33,2
12,2
9,4
2,4
Pakistan'ın ihracatı teşvik teşekküllerinin başınla İhracatı
Müdürlüğü ile dış ülkelerdeki ticaret ataşelikleridir.
2.
Teşvik
İhracatı Teşvik Müdürlüğü :
Müdürlüğe, mal veya hizmet ihracatını, ve dolayisiyle ihracat gelir­
lerini arttırma konusunda büyük yetkiler verilmiştir.
Müdürlük şu konularda topladığı bilgileri Pakistan'da yayar:
1) Piyasaya etüdleri sonucu hangi ülkelerin Pakistan malları için
müşteri olabileceği,
2) Rakip ülkeler mallarının kalite normları, modelleri, fiyatları, sa­
tış teşkilâtları, finansman şekilleri,
3) Pakistan'dan mal ithâl eden ülkelerin Pakistan mallarını ilgüendiren kanunları, nimamnameleri ve gümrük resimleri.
İhracatı Teşvik Müdürlüğü, Pakistan ihracatçıları için seri halde bro­
şürler yayınlamaktadır. Bu broşürlerin her biri bir ihraç maddesinden ve
bir ihraç piyasasından bahsetmektedir. Tacirler de, Müdürlükten, hangi
malların nerelere satılabileceği hakkında bilgi isteyebilirler.
Müdürlüğün Karachi'de, Lahor'da ve Dakka'da büroları vardır.
Müdürlük, Pakistan'ın belli başlı ticaret şehirlerinde istişare Komi­
teleri kurmayı düşünmektedir. İhracatçılar bu komitelere akıl danışacak­
lardır.
Bu komitelere paralel olarak ''model" merkezleri kurulması da dü­
şünülmektedir. İmalâtçılar, imal ettikleri mallardaki en son gelişmeleri bu
merkezlerde takip edebileceklerdir.
Müdürlük, ihraç mallarının üretimini, taşınmasını yabancı ülkelerde
gömrüklenmesini güçleştiren amilleri inceleyerek bunların giderilmesi için
tavsiyelerde bulunacaktır. İhracatı arttıracak malî tedbirlerle para ted­
birlerini de bu teşekkül alır.
Teşekkülün diğer bir görevi de, dış seyahat müsaadesi yokluğun­
dan veya yabancı ülkelerde hükümet bürolarının bulunmamasından dola­
yı ihracatın zarar görmesini önlemektir.
Yine aynı Müdürlük, ihracatçılara, mallarını dış ülkelerde teşhir im­
kânını verir, gerekli reklâmı bizzat yapar. İhracatın gelişmesini sağlaya­
cak anlaşmaları hazırlar. Resmî ve özel şahsiyetlerden kurulu heyetlerin
dış ülkelere ziyareti ve yabancı hayetlerinin karşılanması ve kabulü ile
ile meşgul olur. Pakistan'dan ihraç edilen malların uluslararası normla­
ra uygun olup olmadığını kontrol eder.
Müdürlük, tacirlerin dürüst ticaret yapmalarını, taahhütlerine bağlı
kalmalarını, mukavelelerindekl miktar, vasıf, teslim, fiyat şartlarının ye­
rine getirilmesini sağlar ve anlaşmazlıkların uluslararası kurallara uygun
olarak çözülmesine yardımcı olur.
Gelişme halindeki bir ekonomide iç tüketim üretimin büyük bir kıs­
mını alıp götürür. Böyle bir yerde iç satışlar büyük kâr sağlar. Sürüm
kolaydır, rekabet yoktur. Bu yüzden de ihraç edilecek mal azalır, işte
bu sebepten dolayı. Müdürlük, çeşitli sanayi kolları için ihraç konten­
janları tesbit eder.
Uluslararası ticaret gittikçe daha büyük bir ihtisası gerektirmek­
tedir. İhracatçılar yalnız kendi memleketlerinin değil, başka ülkelerin de
iktisadî durumları, paralarının değeri, imzaladıkları ticaret anlaşmaları,
kanun ve nizamlar, müşterilerin ticarî gelenekleri, bankacılık, sigorta,
gümrük, karantina konularındaki tatbikat hakkında geniş bilgi sahibi ol­
mak zorundadırlar. Pakistan işadamları bütün bu konularda bilgisiz ve
tecrübesizdir. Bu sebeple, İhracatı Geliştirme Müdürlüğü, ihracatçıların
meslek bilgilerini arttırıcı imkânları yaratmaktadır.
Müdürlük bir de Dış Ticaret Enstitüsü kuracaktır. Enstitü, ihracat
personeline gerekli temel bilgileri öğretecek ve ihracat meseleleri için
bir araştırma laboratuvarı olacaktır.
Dış ülkelerdeki ticaret sekreterleri İhracatı Geliştirme Müdürlüğüne
bağlıdır.
Hükümet, bir de, İhracatı Geliştirme Konseyi kurmuştur. Daha zi­
yade işadamlarının müteşekkil bulunan Konsey Müdürlükle sıkı işbirliği
halindedir. Daimî komiteler aracılığı ile her maddeye veya madde grubu­
na ait meseleleri inceler.
3.
İhracatı Geliştirme Tedbirleri :
Pakistan hükümeti, ihracat formalitelerini basitleştirmek, ihraç mal­
larını çeşitlendirmek, dış ülkelerde reklamı arttırmak ve ihracat geliştir­
mekle görevli teşekkülleri ıslah etmek maksadiyle bir çok tedbirler almış­
tır. Bunları şöyle sıralayabüiriz:
a)
İhracata Prim Bejimi :
1959da, deneme maksadiyle, bir yıl için konan bu prim usulü o ka­
dar iyi sonuç vermiştir ki, İkinci Plan'm uygulanma devresinin bitmiş
olmasına rağmen bu usule devam edilmiştir. Primden jüt, pamuk, yün,
deri ve kösele, çay gibi Pakistan'ın en önemli ihraç malları değil, sınaî
mamullerle ikinci, üçüncü derecede önemi haiz maddeler faydalanmak­
tadır. Prim, smaî mamuller için FOB fiyatın % 30'u, diğer maddeler için
% 20'sidir.
b)
Kredi Peşin Mal Veresiye Usulü :
1962'de konan bu sistem de iyi sonuç vermiştir. Hükümet, yurtta ku­
rulmasını istediği fabrikaların makine vesair teçhizatını para vermeden
getirmekte, bedel, sonradan ihraç malları göndermekle ödenmektedir. Bu
şekilde mal karşılığı kredinin vadesi bazı hallerde 8 yılı bulmaktadır. İh­
racatın, mutlaka makineleri gönderen ülkelere yapılması zorunluğu yok­
tur. Başka bir ülkeye yapılan ihracatın bedeli alacaklı ülkeye ödenebil­
mektedir.
c)
İhracata Dayalı İthalât :
Hükümetin ithalât politikasının amacı üretimi ve İhracatı arttırmak­
tır. Yani, ihracat gelirleri, en ziyade, bu gayeye uygun mal getirecek it­
halâtçılara ayrılmaktadır.
d)
İhraç Malı İmâlinde Knllamlacak Maddelerin İthâli İçin Öncelik :
Mamul madde ihracını arttırmak maksadiyle; Hükümet, ihraç mal­
larının imalinde kullanılacak maddelerin İthali için 1962'de yeni bir re-
jim koymuştur. Yurt içinde kullanılmayıp sadece ihraç edilen mallarla
ilgili ithalât bu meyanda zikredilebilir. Keza imalât sanayii İçin gerekli
makine, teçhizat ve yedek parça ithali de öncelikten faydalanmaktadır.
e)
İhracat Müesseselerinin Tescili :
^
1952'de alman bir tedbire göre, sadece ciddüiğine Hükümetçe ka­
naat getirilen müesseselerin ihracat yapmalarına müsaade edilmektedir.
Bu tedbir, anlaşmazlıklarla iflâsların azalması, alıcılarda Pakistan'a kar­
şı güvenin artması sonucunu doğurmuştur.
f)
İhracat Formalitelerinin Basitleştirilmesi :
Maliyeti isminden kolaylıkla anlaşılan bu tedbir üzerinde durmaya
lüzum görülmemiştir.
g)
Ticaret Anlaşmaları :
Pakistan'dan mal alan ve Pakistan'a mal satan ülkelerin sayısını ço­
ğaltmak için. Hükümet, birçok memleketle anlaşma imzalamıştır. Bu an­
laşmaların imzalanmasında, özellikle, mamul malların ihracına önem ve­
rilmektedir.
h)
Ticaret Heyetleri :
Pakistan'la yabancı ülkeler arasındaki mübadeleleri arttırmak ama­
ciyle, Hükümet, zaman zaman ticaret heyetleri kurmaktadır. Bu heyet­
lere resmî şahsiyetlerle tacirler katılmaktadır. İhracatı Teşvik Müdürlü­
ğü, Pakistan malları için pazar olabilecek piyasaların, ve özellikle Af­
rika ülkelerinin hu heyetler aracılığı ile incelenmesi için planlar hazır­
lamaktadır.
ı)
İhracat Kredilerini Garanti Sistemi :
1962'de konan bu sistemle, ihraç mallarının, adî sigorta şirketlerin­
ce garanti edilmeyen bedelleri teminat altına alınmaktadır. Ödenecek taz­
minat, ticarî zararların % 75'i, siyasî rizikolar için % 85'tir. Geri kalan
zararı ihracatçı üstlenmektedir.
Bu garanti sayesinde ihracatçıyı daha cesur hale getirmekte, banka­
ları, daha rahatlıkla kredi vermeğe teşvik etmektedir.
i)
İhracat Bedeli Miktarında Kredi Mektubu İbrazı MecburiyetiniiR
Kaldırılması :
Kredi ile satılan veya konsinye olarak yollanan malların bedeline
tekabül eden bir kredi mektubunun resmî makamlara ibrazı mecburiyeti
ihracatı oldukça güçleştiren bir tedbirdir. Bu sistem değiştirilmiştir. Bu­
gün, Hindistan'a ihraç edilen malların bedelini üç ay içinde, diğer ülke­
lere satılan malların bedelini ise 4 ay içinde yurda getirme mecburiyeti
konmuştur.
j)
11)
Gümrük Resimlerile Muamele Vergisinin İadesi :
İhraç mallarının bünyesindeki ithal eşyası için ödenmiş gümrük re­
simleri, malın ihracını miiteakip geri verilmektedir. Accise resmine tabi
malların ihracında da bu verginin tamamı geri verilmektedir.
12)
Gümrük Antrepolarmda Stok Edilecek Mallar İçin Lisans :
İmalâtçı olmayan ihracatçıların accise resmine tabi malları ihraç
edebilmeleri için bir kolaylık düşünülmüştür. Bu gibiler jüt mamulleri, ku­
maş, kibrit, boya, vernik, tabaklanmış deri, tuz... gibi accise resmine tabî
maddeleri resim ödemeden satın alarak, ihraç edilecekleri tarihe kadar
gümrük antrepolarında stok edebilirler.
1)
İç Navlun Komitesi :
Yurt için navlunlarda ilgili şikâyetleri incelemek üzere, biri, Lahor'da^
diğeri Chittagong'da olmak üzere 2 komite kurulmuştur. Komite, ihraç
mallarının ihraç yerlerine demir veya nehir yoliyle nakli için alman nav­
lun bedelleri üzerinde durmaktadır.
m)
Dış Navlun Komitesi :
Dış navlun fiyatlarını incelemek üzere Karachide bir komite kurul­
muştur. Komite, Pakistan limanlarile yabancı ülkeler arasındaki navlun
fiatlarmın yüksekliği veya Pakistan mallarından daha fazla navlun alın­
dığı yolundaki şikâyetleri inceler ve taşıt araçlarının az bulunduğu zaman­
larda ihraç mallarına gemilerde yer teminine çalışır.
n)
Standardizasyon ve Kalite Kontrolü :
Bir çok mallar için standardizasyon normları konmuştur. Hükümet,
bu normlara uygun olmayan malların ihracına müsaade etmemektedir, ih­
racatı teşvik Müdürlüğü, normların uygulanıp uygulanmadığını ve ihraç
edilen malların kalite bakımından ihraca müsait bulunup bulunmadığına
kontrol eder.
o) Ticaret ve Sanayi Odalarile Diğer Meslek Teşekküllerinin Keorganizasyonu:
^
Hükümet, 1959'da ticaret ve sanayi odalariyle diğer meslekî teşek­
küllerin reorganizasyonu için bir tasarı hazırlanmıştır. 1961'de yayın­
lanan bir kararname de ticarî teşekküllerin sayısını sınırlamış, faaliyet­
lerini nizamlamış ve yararlı olmayanlarını kaldırmıştır.
Odalar ve meslek teşekkülleri yeni yetkilerle teçhiz edilmiş, kötü
kaliteli mal satanlar ve gerek ithalâtta gerekse ihracatta çok yüksek ve-^
ya çok düşük fiyatla fatura düzenleyenler üzerinde söz sahibi edümiştir..
p)
Fuar ve Sergilere Katılma :
Pakistan, ihraç mallarının dünyaca tanınmasını sağlamak üzere ulus­
lararası fuar ve sergilere katılmakta, bazan da sırf Pakistan mallarını
ihtiva eden sergiler kurmaktadır.
r)
Pakistan Firmalarmm Yabancı Ülkelerdeki Şubeleri :
Pakistan firmaları, yabancı ülkelerde şube açmak için uzun zamandaniberi Hükümete başvurmaktadırlar. Fakat, memleketin döviz kıtlığı bu
müracaatların olumlu karşılanmasını imkânsız kılmaktadır. Bununla be­
raber, firmalar, ihracat bedellerinin bir kısmını bu yolda kullanabilmek­
tedirler.
s)
Jüt, Pamuk ve Çay Ofisleri :
Pakistan'ın başlıca döviz kaynağı, yakın zamana kadar jüt ile pa­
muktu. Buna bir de çay eklenmiştir.
Bu maddeler uluslararası piyasalarda büyük rekabet şartları içinde
satıldığından büyük meselelerle karşılaşmaktadır.
Bununla beraber, Pakistan Hükümeti, bu meseleleri çözmek ve bu
maddelerin uluslararası ticaretini nizamlayarak ülke için verimli hale ge­
tirmek amaciyle özel komiteler kurmuştur .
t)
Yabancı Ülkelerde Bürolar Açılması :
İhracat ticaretini geliştirmek amaciyie, dünyanın önemli ticaret ve
sanayi merkezlerinin 19'unda bürolar açmıştır. Bu bürolar, İhracatı Teş­
viş Müdürlüğü aracılığı ile gerek hükümeti, gerekse özel sektörü, dış pi­
yasalarda olup bitenlerden devamlı olarak haberdar etmekte, dış piya­
sa etüdleri yapmakta, Pakistan mallarına yeni sürüm imkânları ara­
maktadırlar.
Vı.
1)
2)
SEYLAN
İhracatı Teşvik Teşekkülleri
a) Resmî Teşekküller
b) Özel Teşekküller
İhracatı Teşvik Usulleri
a)
b)
c)
d)
e)
f)
Ticarî Bilgileri Toplayıp Dağıtr/ıa
Ticaret Anlaşmaları
Ticaret Heyetleri
Sergi ve Fuarlara Katılma
Dîş Ülkelerde Reklam
Standardizasyon^ Kalite Kontrolü ve
Ambalaj
aa) Standardizasyon ve Kontrol
bb) Ambalaj
g) Piyasa Etüdleri
h) İhraç Maddeleri İçin Yeni Kullanış
Alanları
i) İhracat ve İthalât Resimlerinin Ayarlanması
0) Ticari Anlaşmazlıkların Çözülmesi
k) İhracatı Teşvik İçin Alman Diğer Ted­
birler
1) Beynelmilel İşbirliği \
VI.
SEYLAN
1 — İhracatı Teşvik Teşekküleri :
a)
E^mî Teşekküller :
1947de bağımsızhğa kavuşan Seylan'ın ük işlerinden birisi ülkenin
iç ve dış ticaret politikasını tesbit edecek, uygulanacak ve özellikle ihra­
catı teşvik edecek bir bakanlık kurmak olmuştur. İhracatı Teşvik, Seylan
için çok büyük bir önem taşımaktadır. Zira, millî gelirin üçte biri ihra­
cat gelirlerinden sağlanmaktadır.
Bakanlığın ticaret Müdürlüğü, son 18 yıllık çalışmaları sonucu, dış
ticaret konularında gerekli bilgi ve tecrübeye sahip olmuştur. Mezkûr
müdürlüğün memurları Seylan'ın ihracatının yurt içinde ve dışında nasıl
teşvik edileceki hususunda kurs görür ve müdürlüğün bütün bölümlerin­
de çalışarak memleketin dış ticareti ve meseleleri hakkında tam bir bilgi
sahibi olurlar. Bunun bir sonucu olarak da, Seylan ticaret ataşeliklerindeki çeşitli işleri çevirebilecek hale gelirler. Bahse konu memurların eği­
timleri Londra'daki ana ticaret bürosunda yaptıkları bir ihtisas stajı ile
tamamlanır. Bazı memurlar da, bügi, görgü ve ihtisaslarını arttırmak
üzere İngiltere, Kanada ve Avusturalya gibi yabancı ülkelerin ticaret
bakanlıklarında çalıştırılırlar.
Seylan'ın ihracat ticaretini geliştirmekle görevli bir de '*Dış Ticaret
Servisi" kurulmuştur. Bakanlığın Ticaret müdürlüğü memurlarından ku­
rulu bulunan bü servis, halen şu şehirlerde ataşeler bulundurmaktadır:
Bağdat, Bombay, Bon, Kahire, Karachi, Londra, Moskova, Sidney, Va§ington.
b)
Özel Teşekküller :
İhracatı teşvik amaciyle, Seylan'da yarı resmî ve özel teşekküller
de kurulmuştur. Örneğin, ^'Seylan Çay Propaganda Ofisi" ve ''Seylan Hin­
distan Cevizi Ofisi", kanunla kurulmuş bağımsız teşekküllerdir. Bu te­
şekküllerin Yönetim Kurullarmdaki hükümet komiserleri, bunların faa­
liyetlerini daimî kontrol altında bulundururlar.
Bunların yanında ticaret odaları ve tüccar demekleri de ihracatı
teşvik ederler. Bunlar topladıkları bUgileri üyelerine dağıtırlar, mahsul
satışlarını düzenlerler ve ticaretüı bütün dalları için önemli diğer faali­
yetlerde bulunurlar.
İhracatı
T e ş v i k Tedbirleri —
F.
4
Sanayi için, hükümet bağımsız bir teşekkül olan ''Seylan ihnî ve ticar*î araştırmalar Enstitüsü" kurmuştur. Bunun görevi, özellikle yeni
kurulan müesseselerde teknik tavsiyelerde bulunmaktır.
Hükümet, bunun yanı sıra, ''Seylan Küçük Sanayiciler Derneği" isim­
li bir teşekkül kurmuştur. Bu demeğin tesisleri, bütün ilgililerin istifa­
desine açıktır. Demeğin amacı yeni kumlan küçük sanayi müesseselerine
yardım etmek, istihsali verimli hale getirmek ve kalite kontrolünü sağ­
lamaktır.
2 — İhracatı Teşvik Usullerî :
a)
Ticarî belgeleri toplayıp dağıtma :
Bir ülkenin dış ticareti bakımından en önemli 2 husustan biri, o ül­
kenin kendi ihracat imkânları, diğeri de dış piyasalar hakkında günü gü­
nüne doğru bUgi sahibi olmasıdır.
Seylan Ticaret Müdürlüğünün İstatistik Servisinin başlıca görevi bu­
dur. Dış ticaret istatistikleri üzerinde ihtisas yapmış kimselerden kum­
lu olan bu servis, ithalât ve ihracat istatistiklerini daima güıilük halde
tutar. Bu servisin topladığı bilgiler Ana Maddeler Servisi ile yabancı Ül­
keler Servisi için çok lüzumludur. Bu iki servis Seylan ihraç malları ile
rakip ülkeler mallarının ve Seylan ihraç maddelerine rakip olabilecek
sair maddelerin dış piyasa fiyatlarını büyük bir dikkatle izler. ıSeylan'danmal ithal eden ülkelerin dış ticaret politikalarındaki değişiklikleri, ka­
lite normlarını ve çeşitli piyasaların özel isteklerinin neler oluklarını gü­
nü gününe öğrenir ve derhal ilgililere ulaştırır.
Seylan Ticaret Müdürlüğü, bu bilgUerin büyük kısmını Seylan ticaret
ataşeliklerinden temin eder.
b)
TKtearet Anlaşmaları :
Seylan, GATT ve FMI gibi beynelmilel teşekküllere dahil bulunma­
yan ülkelerle ticaret anlaşması akdi politikasını büyük bir enerji ile yü­
rütmüştür. Bunun sonucu olarak da, ülke, yepyeni müşteriler sağla­
mıştır.
c)
Ticaret Heyetleri :
Seylan, ihracat ticaretini geliştirmek için yabancı ülkelere ticaret
heyetleri de göndermiştir ve göndermektedir. Devlet memurlariyle işadamlarmdan kumlu bulunan bu heyetlerin bazılarının görevi tioaret anlaş-^
— sı­
maları imzalamak, bazılarınm görevi de, yapılacak temaslar sonucu, ya­
bancı işadamlariyle mukaveleler imzalamaktır.
Mezkûr anlaşmalar ve mukaveleler sonucu olarak Seylan'ın ihracatı
hissedilir ölçüde artmıştır.
d)
Sergi ve Fuarlara Katılma :
İhracatı etkili şekilde geliştirmenin bir yolu da uluslararası sergi
ve fuarlara katılmak oUuğuHu bilen Seylan hükümeti, yabancı ülkeler­
deki ticaret temsilcilerinin aracılığı ile bu yola da gitmiştir. Seylan çay
propaganda Ofisi, Seylan Hindistan Cevizi Ofisi ve memleketin belli baş­
lı ticaret odaları, Seylan pavyonlarının kurulma ve tertiplenmesinde Ti­
caret Müdürleri ile işbirliği yapmışlardır.
e)
Dış tJlkelerde Reklâm :
İhracatı geliştirme vasıtalarının en önemlilerirıden biri de gerek alı­
cı ülkelerde, gerekse alıcı olması muhtemel ülkelerde sürekli ve etkili
bir reklam kampanyası olduğu herl^esçe bilinen bir husustur. İş hayatı­
na yeni atılmak isteyen 100.000 lira sermayeli Amerikan gencine tecrübeli
bir işadamının şu tavsiyesi, reklamın önemini bütün azameti ile göste­
recek mahiyettedir:
"Oğlum, 100.000 dolarının 10.000 dolarını işe, 90.000 dolarını da
reklama ayır."
Bu hakikati çok iyi bilen Seylan hükümeti ve işadamları, memleke­
tin başlıca ihraç metaı olan çay'm tüketiminin artması için çok büyük
gayret sarfetmektedirler.
Seylan Çay Propaganda Ofisi, Londra'daki ''Çay Piyasasını Genişlet­
me Ulplararası Ofisi"nin aracılığı ile büyük ölçüde reklam yapmakta­
dır. Uluslararası Ofis, İngütere, Avusturalya, Yeni Zelanda, Güney Af­
rika, Orta Doğu, İtalya ve Danimarka'da açtığı bürolarla Seylan çayı tü­
ketiminin arttırılması için kesif faaliyet sarf etmektedir.
Ofis, ayrıca, çay yetiştiren diğer ülkeler ve çay nakliyesi, ambalajı ve
satışı ile uğraşan büyük firmalarla müştereken Amerika Birleşik Devletlermde, anada'da, Almanya Federal Gumhuriyeti'nde, ^ Avusturalya ve
Danimarka'da açılan Çay Konsey'leri aracılığı üe de geniş reklam yap­
maktadır.
f)
aa)
Standardizasyon, Kalite Kontrolü ve Ambalaj :
Sa!tndardîzasyon ve Kontrol :
Kalite ve ambalajı kötü bir malın, ne kadar reklam yapıhrsa yapılsın,
sürümünün artmayacağını gayet iyi bilen Seylan hükümeti kalite ve am-
balaj stanlartlarınm tesbitine büyük önem vermiştir. Ancak, çay ve kau­
çuk için standardizasyon normları, yıllarca deneme sonunda, bu mad­
delerin ticaret ve imalâtı ile uğraşanlar tarafından kesin olarak fi'ilen
tesbit edilmiş olduğu, bu normlar bütün dünyada benimsendiği ve norm­
lara göre kalite kontrolü Seylan ticaret odalarınca yapıldığı için hükü­
met bu iki madde üzerinde durmamıştır. Bununla beraber, Sentetik kau­
çuğun rekabetine karşı koyabilmek amaciyle, hükümet, teknik vasıflara
dayanan yeni kalite ve tasnif normları tesbit etmiştir.
Kakao için, diğer kakao ihracatçısı ülkelerinkme uymayan normlar
uygulanmaktadır. Mamafih, Gıda ve Tarım Teşkilâtının, kakao normla­
rını uluslararası sahada tevhidi için yaptığı çalışmalara Seylan da katıl­
maktadır.
Yabancı müşterilerin isteklerini gözönünde bulunduran hükümet, ku­
ru Hindistan Cevizi için asgarî normlar koymuştur. Hindistan cevizi yan
mahsulleri için de aynı şey yapılmıştır. Hindistan Cevizi Ofisi, bu norm­
lara göre kalite kontrolü yapmaktadır.
Ayrıca, ihraç edilecek kuru hindistan cevizlerine ait numuneleri tah­
lil etmesi için bir lâboratuvar kurulmuştur. Bu lâboratuvar da Hindistan
Cevizi Ofisinin yönetimi altındadır.
bb)
Ambalaj :
Gerek resmî makamlar, gerekse tacirler, ambalaj işine büyük önem
verdiklerinden, bu konudaki yeni icaplara derhal uymaktadırlar. Bu cüm­
leden olmak üzere, evvelce kontrplak sandıklarda sevkedilen hindistan
cevizleri halen beş katlı kâğıttan torbalar içinde sevkedilmektedir. Böy­
lece, hindistan cevizlerinin ithalci ülkede göreceği bilcümle işlemler çok
kolaylaşmaktadır.
g)
Piyasa Etüdleri :
Her piyasanın özelliğine göre alınması gerekli tedbirleri bulup çıkar­
mak üzere, Seylan ticaret ataşeleri, Ticaret Müdürlüğünün talimatı üze­
rine piyasa etüdleri yapmaktadırlar. Bu etüdler, aslında Seylan'lı müs­
tahsillerle ihracatçılar için yapılmaktadır. Zira, bunların, bu gibi etüdle­
ri kendi imkânlariyle yapmalarına imkân yoktur. Bu etüdlerde, başlıca,
şu konular üzerinde durulmaktadır:
1) Muayyen bir malın muayyen bir ülkedeki piyasasının genişliği,
2) Ucuz bir malın piyasada sürümü, 3) Satış, ambalaj şartlarında yapıla­
cak değişiklikler, 4) Başka maddelerin rekabet derecesi, 5) Herhangi bir
ülkenin, Seylan malları için ne dereceye kadar pazar olabileceği...
1)
İhraç Mfeıddetlerî îçîn Yeni Kııllanış Alanlara :
Sanayi ülkelerdeki teknolojik gelişmeler sonucu bazı mallara karşı
talebin gittikçe azalmasını gözönünde bulunduran Seylan hükümeti, ih­
raç mallarmı yurt içinde işleyebilmek veya bu mallar için yeni kullanış
alanları açmak için büyük gayret sarfetmektedir.
Bu hususta memleketimizden bir örnek verebiliriz: Filhakika, taneli
bir madde olan tebrelkonun gittikçe daha fazla kullanılması meşe palamutu ticaretimizde çok büyük buhran yaratmıştır.
î)
İhracat ve İthalât Resimlerinin Ayarlanması :
Seylan, dış ticaretini geliştirmek için gümrük resimlerini ustaca
ayarlayabilmiştir. Nitekim, genellikle malî maksatlar için alman güm­
rük resimleri bazı maddelerin ihracını teşvik, bazılannınkini azaltma ve­
ya önleme amaciyle kullanılmıştır. Meselâ, çay ihracından alman güm­
rük resimleri yüksek kaliteli çayın sürümünü arttıracak, kötü kaliteli
çayın ihracını önleyecek şekilde ayarlanmıştır.
Hükümet, kopranm, kopra olarak değil, kopra yağı olarak ihracını
istediği için, resimlerde buna göre ayarlama yapmıştır.
Tamamlayıcı bir muamele görmek üzere muvakkat kabul usuliyle
yurda girecek eşya için çıkışta resim iadesi usulü konmuştur. Bu tedbir,
yeni kurulan fabrikaları ihracata yönetmektedir,
j)
Ticari Anlaşmazlıkların Çözülmesi :
Mübadelelerin artmasında önemli bir unsur da ticarî anlaşmazlık­
ların sür'atle çözülmesidir. Bu sebeple, Seylan'ın dış ülkelerdeki ticaret
mümessilliği, tarafların hakeme veya mahkemeye başvurmasına mahal
kalmadan anlaşmazlıkları çözmeye çalışmaktadırlar. Bu tutum yabancı alı­
cılar tarafından büyük memnunlukla karşılanmaktadır.
k)
lhra€atı Teşvik Igin Alman Diğer Tedbirler :
Bu gibi tedbirlerin başında "ucuzlatıcı" tedbirleri saymak icap eder.
Filhakika, hükümet, vergi sisteminde, ihraç mallarının üretimini teşvik
edecek şeküde değişiklik yapmıştır.
Diğer bazı ihraç maddeleri için asgarî satış fiyatı tesbit edilmiş, bu
yolla da, münferit küçük ihracatçıların güçlü yabancı firmalar tarafından
sömürülmelerini önlemeye çalışmıştır.
Bunun yanında, bazı ülkelerle, uzun vadeli satış mukaveleleri im-
zalanmıştır. Bu sayede, Seylan ihraç malları, dünya piyasalarındaki fi­
yatların biraz üzerinde satılabilme imkânına kavuşmuştur.
Hülçümet, bazı maddelerin satışını, optancı Kooperatifi gibi yarı res­
mî teşekküller aracılığı ile sağlamaktadır. Bazı dış piyasalardaki özel
şartlar sonucu tüccarın bu piyasalara mal gönderme imkânının kalkması
üzerindedir ki bu yola baş vurulmuştur.
1)
Beynelmilel İşbirliği :
Seylan, görevi uluslararası ticareti geliştirmek olan uluslararası te­
şekküllerin faaliyetlerine de şuurla katılmıştır. Üyesi bulunduğu GATT
camiası içinde faal ve yapıcı bir rol oynayan Seylan, Uluslararası Para
Fonunun, Gıda ve Tarım Teşkilâtlanın Asya ve Uzak Doğu iktisadî Ko­
misyonunun ve Birleşmiş Milletlerin dünya ticaretini geliştirmekle görev­
li diğer teşekküllerinin çalışmalarını daima desteklemiştir.
VıL
I.
^.
TOGO
Giriş
ihracatı Teşvik Teşekkülleri ve Tedbirleri
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
Standart ve Ambalaj Kontrolü
Ziraî Mahsuller Ofisi
Elçilikler
Fuar ve Sergiler
Turizm
Beynelmilel Anlaşmalar
Ticaret Odası
Nakliye
VII.
1.
TOGO
Giriş
Gelişme halindeki ülkelerin hemen hepsinde olduğu gibi, Togo'da da,,
ticaret dengesi daima açık vermektedir. Zira, daha ziyade iptidaî madde­
ler şeklinde olan ihraç mallarının bedelleri ihracat giderlerinden düşük­
tür. Bu itibarla, Togo'nun, ihracatı teşvik tedbirlerini incelemekte faide
vardır.
2.
a)
İhracatı Teşvik Teşekkül ve Tedbirleri :
Standart ve Ambalaj Kontrolü :
Memleket mallarının iyi şöhretini muhafaza için Togo Hükümeti,
imalât, ambalaj ve standardizasyon meselelerine büyük önem vermekte­
dir. Ezcün^le, standartlara uymayan malların satışına izin verilmez.
Malların son kontrolü, limanda, yükleme sırasında yapılır. Tartıların
tam olmasını sağlamak için dirhemler, terazi ve kantarlar daimî olarak
kontroldan geçirilir.
b)
Ziraî Mahsuller Ofisi :
Togo malların m ihracatı, Togo'da oturan yabancı ihracatçılar tara­
fından yapılır.
1958'de, kakao, kahve, pamuk ve fıstık için olmak üzere 4 istikrar
kasası kurulmuştur. Bunların görevi, dış fiyatlar ne olursa olsun iç fi­
yatların istikrarını sağlamaktı. îç fiyatlar dış fiyatların altında ise bu
kasalar aradaki farkı tüccara ödüyordu. Buna karşılık, iç fiyatlar dış
fiyatların altında ise tüccar, farkı kasalara ödüyordu.
istikrar kasalarının yerini, 1964'de, Togo Ziraî Mahsuller Ofisi aldı.
Ofise dahil maddeler kakao, pamuk, fıstık, hurma, kopra, karite ve hindyağıdır.
Ofisin görevleri şunlardır:
— Üretim fiyatlarında azamî istikrarı sağlamak,
— Mahsullerin üreticiden alınmasını kontrol etmek,
— Mahsulleri en iyi şartlarlasatmak ve ihraç etmek,
— Üretimi arttırmak ve ıslah etmek için her türlü tedbiri almak,
mahsullerin Togo'da işlenmesini sağlayacak tedbirleri almak,,
— Üretim bölgelerine giden yolların yapım ve bakımını sağlamak,,
— Hükümetçe yetkili kılınmış kooperatiflere, düşük faizli pazar­
lama kredisi vermek.
Ofisi, aracıları ortadan kaldırmak için, mahsul alı msatımmı biz­
zat yapmaktadır. Toğo/nun, halen, Avrupada iki satış yeri vardır. Bun»
ların bîri Paris'te, diğeri Londra'dadır.
c)
Elçilikler :
Togo elçUik memurları, Togo mallarını dış ülkelerde tanıtmakla gö­
revlidir. Bu işi, ticaret ataşeleri yapmaktadır. Ataşeler, Dışişleri Bakanhğınm İktisat Dairesi ile daimî temas halindedir.
d)
Fuar v© Sergiler :
Fuarlar ve Sergiler Daimî Komitesi iç ve dış fuarlara katılma işle­
rini düzenler, Togo mallarının dış piyasalarda tanınmasına çal^ışır.
e)
Turizm :
Turizm Servisi, Togo'nun iktisadî faaliyetlerini gösteren afişler ha­
zırlar ve yabancı ülkelerde astırır.
f)
Beynelmilel Anlaşmalar :
**Kendi kendine yeter"lik politikası ile kalkınamayacağını bilen To­
go ihracatını arttırma yolu Ue halkının hayat seviyesini yükseltme uğ­
runda hiçbir gayreti esirgememektedir. Bu yüzdendir ki, hükümet, Beynelmüel Kahve Anlaşması üe Kakao yetiştiriciler Birliğine üye olmuştur.
GATT anlaşmasını da, yıllarca fi'ilen uyguladıktan sonra, 1964'de imza­
lamıştır. Keza, Kennedy Müzakerelerine katılma arzusunu da GATT Ge­
nel Kâtipliğine bildirmiştir.
Togo'nun, komşulariyle iyi geçinme politikası da bölgesel işbirliğini
önleyen manileri ortadan kaldırma gayesine matuftur.
g)
Ticaret Odası :
Hükümet,. ihracatı teşvik için Ticaret, Sanayi ve Ziraat Odası üe
de işbirliği yapmaktadır. Odanın başlıca görevleri şunlardır:
aa) Ticaret, sanayi ve tarımla ilgili konular hakkında resmî daireler­
ce sorulan soruları cevaplandırmak,
<j,
bb) Ticaret, ziraat ve sanayicin gelişmesi için aimması gerekli konu«
larda mütalâa vermek,
cc) Kendi çalışma alanına giren bütün konularda hükümete tavsiye­
lerde bulunmak.
h)
Nakliye :
Mevcut beş yıllık pilan mahsullerin büj»ik merkezlere taşınmasını ko­
laylaştırmak amaciyle yolların mükemmel hale getirilmesi için öze hü­
kümler koymuş bulunmaktadır. Buna ilâveten, Togo, malların yüklenme
ve boşaltılmasını çabuklaştırmak için bir de liman inşasını plan altına al­
mıştır. Halen, limansızlıktan, tahmil ve tahliye için gemiler fazla bekle­
mekte, bu da sürastarya masraflarını arttırmaktadır.
— b —
B.
AVRUPA EKONOMİK TOPLULUĞU ÜOÎELERİNDE
İHRACATI TEŞVİK TEDBİRLERİ
I)
II)
III)
IV)
V)
VI)
Almanya
Belçika
Fransa
Hollanda
İtalya
Lüksemburg
I.
FEDERAL
ALMANYA
1)
Giriş
2)
Dî§ Ticaret İstihbarat Dairesi
a)
Yayınlar
b) Ticari ve Hukuki Servis
e) Piyasalar Hakkında Bügi
İhracatı Teşvikle Görevli Diğer Resmi Te­
şekküller
İhracatı Teşvikle GörevU Özel Teşekküller
S)
Jf)
I. FEDERAL ALMANYA CUMHURÎYETt
1 — Gir i ş :
Federal Almanya Cumhuriyeti ekonomisi için dış ticaretin geliştiril­
mesi büyük önem taşımaktadır. Bu yüzden bu konu ile gerek resmî ge­
rekse özel teşekküller yakından ilgilenmektedir.
Dış Ticaretin teşviki için, ticaretin çeşitli dallarında bir çok tedbirler
alınmıştır:
— İhracat kredisi,
— İhracat rizikolarına karşı sigorta,
— Bazı vergilerle gümrük resimlerinin geri verilmesi
gibi tedbirler bu meyanda zikredilebilir.
Bunların yanında, dış ticaretin hemen her cephesi için günlük, doğ­
ru ''bilgi^'nin de önemi büyüktür. Bu sebeple, "bilgi" toplayıp dağıtma
için ''Dış Ticaret İstihbarat Dairesi" adlı bir teşekkül kurulmuştur.
Gerek bu teşekkülün, gerekse, ihracatı teşvikle görevlendirilen diğer resmî kuruluşların yaptıkları işler şöyle sıralanabilir:
2 — Dış Ticaret İstihbarat Dairesi :
Ekonomi Bakanlığına bağlı bulunan bu Dairenin birinci görevi dış
piyasalar ve olaylar hakkında topladığı bilgileri Alman iş adamlarına
ulaştırmaktır. Bu bilgiler, dünya çapında istihbarat teşküâtı olmayan kü­
çük ve orta firmalar için çok yararlı olmaktadır.
Bunun yanında. Daire, belirli konular hakkında bilgi sahibi olmak
isteyen işadamlarının sorularına da cevap verir.
Dairenin yayınları da vardır. Bunlarda, beynelmilel olaylar, iktisa­
dî akımlar bütün teferruatiyle incelenir.
Bütün bu işleri yapabilmek için Dairenin 'direkt" ve "endirekt" bilgi
kaynakları vardır.
"Direkt" kaynaklara örnek olarak ticaret ataşeleri üe Dairenin özel
araştırmacıları gösterilebilir.
"Endirekt" kaynaklara örnek olarak da, yabancı ülkeler resmî ve özel
yayınları ile beynelmilel teşekküllerin yayınları gösterUebilir.
Dairenin faaliyetleri başlıca 3 büyük grupa ayrılır: yayınlar, ticarî
ve hukukî servis, piyasalar hakkında bUgi.
a)
Yayınlar :
Aktüalite röportajlarının çoğu günlük ''Nachrichten für den Aussenlıandel" isimli gazetede yayınlamr. Konular, genellikle, şunlardır:
—
—
—
—
—
—
—
—
—
b)
Yabancı ülkeler ıhakkında bilgiler,
Üretim kolları hakkında bUgiler,
Avrupa hakkında bUgüer,
Almanya'nın yabancı ülkelerle iktisadî ilişkUeri,
Hukukî meseleler,
Gümrükle ügüi meseleler,
Ticarî fuar ve sergiler,
Taşıt ve posta hizmetleri,
Yabancı ülkelere iş teklifleri.
Ticarî ve Hukukî Servis :
Tican ve hukukî servis, muayyen ticarî muamelelere, yabancı ülke­
lerle ügili iş tekliflerine, ticaret hukukuna, tarife ve vergi hukukuna nıüteallik meseleleri inceler.
c)
Piyasalar HaJ^kmda Bilgî :
Yabancı piyasaların her cephesi özel bir incelemeye tabi tutulmak­
tadır. Bu incelemelerde, mahallî piyasalar, sektörler, pazarlama şekilleri
hakkında teferruatlı bilgiler verilmektedir.
3 — İhracatı Teşvikle Görevli Diğer Resmî Teşekküller :
Yabancı ülkelerdeki Alman diplomatlariyle könsolos|lan bu arada
zikredilebilir.
Resmî heyetlerin de ihracatın teşvikinde büyük rolleri olmaktadır.
Film, broşür... gibi vasıtalar, heyetlerin işlerini kolaylaştırmaktadır.
Hükümetle özel sanayi'in müşterek teşebbüsü üzerine. Alman işa­
damları yabancı fuar ve sergilere katılmaktadır. Bunun için bir de teşki­
lat kurulmuştur. Bu teşkilât, fuar ve sergilere katılma programını tesbit
eder, bakanlıklarla işadamları arasında aracı rolü oynar.
Almanya'nın resmen fuar ve sergilere katılması üç şeküde olhnaktadır:
a) İhraç mallan hakkında etraflı bilgi veren pavyonlar açma,
b) Eser, model, renkli fotoğraflarla mal teşhiri,
c) Özel müesseselerin pavyonları.
4 — İhracatı Teşvikle Görevli Özel Teşekküller :
ihracatı teşvik eden özel teşekküllere örnek olarak ticaret ve sanayi
dernekleri, ticaret ve sanayi odaları, bazı denizaşırı ülkelerle ilişki kur­
mada ihtisaslaşmış teşekküller zikredilebilir. Bunlş,r, dış ticaretle ügili
bütün konularda mensuplarına yardım ederler. Bunun için yabancı dil­
de veya Almanca, teknik dergiler yayınlarlar. Bir yandan Alman mallarını
yabancılara tanıtırken bir yandan da, iş imkânları hakkında Alman ih­
racatçılarım aydınlatırlar.
Bunların yanında, dış ticareti teşvikle uğraşan enstitüler vardır.
Bunların meşhurlarından biri ''Hamburgische Weltwirtschaftsarchiv", di­
ğeri de, Kiel Üniversitesine bağlı "Institut für Weltwirtschaft" dır.
Bu enstitüler, dış ticaret konularında araştırma ve yayın yaparlar.
Sanayiciler, tacirler ve aydınlar bunlardan çok faydalanır.
Yabancı ülkelerdeki Alman ticaret odaları da ihracatın teşvikinde
rol oynarlar. Bunların sayısı bu gün için 25'dir.
11.
i)
t)
Belçika Dış Ticaret Ofisi
Ofisin Teşkilâtı
a)
b)
c)
ç)
d)
e)
f)
:S)
BELÇIKA
Birinci Müdürlük (Sanayileşmiş ülkeler)
İkinci Müdürlük (Japonya^ Doğu Avrupa^
Az Gelişmiş Ülkeler
Üçüncü Müdürlük (Bölge Büroları)^
Dördüncü Müdürlük (Fuarlar ve ticari gös­
teriler),
Beşinci Müdürlük (Yaymlar),
Altıncı. Müdürlük (Hukuk İşleri),
Yedinci Müdürlük (İdari İşler),
Sonuç.
II. B E L Ç İ K A
1 — Belçika Bış Ticaret Ofîsâ :
16 Temmuz 1948 tarihli kanunla kurulmuş olan Belçika Dış Ticaret
Ofisi, ticareti geliştirmekle görevlendirilmiş bir kamu kurumudur. Ofis:
a) Tacirler için doküman ve bilgiler toplar,
b) Belçika malları için yabancı ülkelerde pazarlar bulmaya çalışır,
c) Tacirler arasındaki anlaşmazlıkların barışçı yollarla çözülmesine
yardım eder.
Ofis, görevini. Dış Ticaret Bakanlığının ticaret politikasına uygun
«olarak yapar.
Ofis, ilk (Jefa 20 Nisan 1881 tarihinde kurulmuştu. Uzun zaman,
Dış İşleri ve Dış Ticaret Bakanlığının bir parçası olarak vazife yapmış­
tır. Fakat, 1948'de muhtar hale getirihniştir.
Ofis, Prens Albert'in şeref başkanlığını yaptığı bir yönetim kurulu
tarafından yönetilir. Kurul, iktisadî işlerle ilgili bakanlıkların temsil­
cilerinden, tacir ve sanayicilerden ve sendika delegelerinden teşekkül
eder.
Ofis bütçesi. Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanlığı bütçesine her yıl konan
tahsisatla meydana gelir. Ayrıca, bazı hizmetler karşılığı olarak ücret de
alır.
Merkezi Brüksel'de olan Ofisin vilâyetlerde istişare ve enformasyon
büroları vardır. Mahallî tacir ve sanayicilerle daimî temas halinde olan
bu bürolar bir yandan işadamlarını yakından tanımaya çalışırken bir
yandan da, kendilerine hangi hususlarda yardımcı olabileceklerini göste­
rirler. Anvers, Arlon, Bruges, Charleroi, Gand, Hasselt, Liege, Mons ve
Namur şehirlerinde olmak üzere 9 büro bulunmaktadır.
Ofisin Kongo ve Ruanda-Urundi'de de büroları vardı. Fakat, bun­
ların kaldırılmasından sonra, yabancı ülkelerde daimî temsilcisi kalma­
mıştır. Ofis, dış ülkelerle teması Belçika elçilik ve konsoloslukları ş.racılığı ile yapmaktadır. Bunların her birinde ticarî işlerle uğraşan memurlar
vardır. Bunlar, Belçika malları için müşteri veya mümessil ararlar, iş
tekliflerini Belçikalı tacir ve sanayicilere iletirler, işadamlarının yabancı
piyasaları daha iyi tanımalarına yardımcı olurlar.
Ofis, ihracatçılara yararlı hizmetleri dokunan Belçika ticaret odaları­
na da para yardımında bulunur.
İhracatı Teşvik
Tedbirleri
—
F.
5
Dış Ticaret Ofisine ilâveten, bîr de, Tarım Bakanlığına bağlı Tarla ve
Bahçe Ürünleri Millî Ofisi vardır. Deniz ürünlerinin ticareti de bu Ofisi
ilgilendirir. Belçika Dış Ticaret Ofisi ile Tarla ve Bahçe Ürünleri MUlî;
Ofisi arasında koordinasyon da sağlanmıştır.
2)
Ofisin teşkilâta :
Dış ticaret Ofisinin başında bir genel müdür ile iki genel müdür mua­
vini vardır.
Ofis 7 müdürlüğe ayrılmıştır.
a) Birinci Müdürlük, JapoHya ile Demir Perde ülkeleri hariç, sa­
nayileşmiş ülkelerle meşgul olur.
b) ikinci müdürlük Japonya'yı, komünist
memleketleri çalışma alanı içine almıştır.
ülkeleri ve az gelişmiş,
c) Üçüncü Müdürlük, bölge bürolarının faaliyetleri arasında tutar­
lılık sağlar. Dış Ticaret Fonu da bu müdürllüğe bağlıdır. 24 Mart 1954 ta­
rihli bir kanunla kurulan bu Fon dış ticareti geliştirme işile uğraşan mes­
lek teşekküUerile özel kuruluşlara yardımlarda bulunur.
ç) Dördüncü Müdürlüğün başlıca görevi yabancı fuar ve sergilere^
katılma işlerini yönetmektir.
d) Beşinci müdürlük şu işlere bakar:
— Dış Ticaret Haberleri adlı bülteni Fransızca ve Almanca olarakhaftada 2 kere yayınlamak,
— Memleket etüdleri hazırlayıp yayınlamak,
— Ekonomi ve Teknik isimli 3 aylık, Ekonomik ve Teknik Haberler
adlı aylık dergileri çeşitli dillerde çıkarmak,
— Ofis kitaplığını yönetmek.
e) Altıncı Müdürlük hukuk işlerine bakar. Bu cümleden olmak:
üzere:
— Belçikalı tacirlere, mukaveleleri ile ilgili yabancı mevzuat hakkinde bilgi verir,
— Ticarî anlaşmazlıkları barışçı yollarla çözmeye çalışır,
— Yabancı firmaların borç ödeme ve sözlerinde durma dereceleri hakkinda bilgiler verir.
f) Yedinci müdürlük muhasebe, personel ve tercüme servislerini
ihtiva eder.
Belçika Demiryolları idaresi Ofis'te daimî bir "Danışma Bürosu" aç­
mıştır. Büro, ticarî malların Avrupa navlunları hususunda tacirleri ay­
dınlatır.
3 — S o n u ç :
Belçika Dış Ticaret Ofisinin kurulmasını bu ülkenin özel iktisadî du­
rumu zorunlu kılmıştır. Zira Belçika, tabi'i kaynakları bol bir memleket
değildir. Bu yüzden de, Belçikalı, yabancı ülkelerden getirdiği ham mad­
deleri işleyerek dışarıya satmakla geçimini sağlar. Belçika gayrı safî mil­
lî hasılasının % 40'ından fazlası dış ülkelerden sağlanmaktadır. Bu yüz­
den, dış piyasalar hakkıhda günü gününe doğru haber almak ve dış pi­
yasalara doğru haber vermek, Ofisin başlıca görevidir.
III.
1)
2)
3)
^)
5)
FRANSA
Giriş
DTMM'nin tdwresi ve Kontrolü
a) Smaî ve ticarî karakterli kuruluş,
h) Kamu kuruluşu.
DTMM'nin Görevleri
a) İhracatçîlara bilgi,
b) Dişarda propaganda.
DTMM'nin Kuruluş Şekli
a) Ticarî İstihbarat Servisi,
b) Piyasa Etüdleri Servisi,
e) Tarımsal Ürünler Servisi,
ç) İdarî İstihbarat Servisi,
d) İktisadî Enformasyon ve Propaganda Servivisi,
e) Merkez Doküman Grubu.
Sonuç
HI.
FRANSA
1 — G ir î ş :
Fransa, ihracatının,teşviki işini, sınaî ve ticarî nitelikte olup Dış Ti­
caret Millî Merkezi (DTMM) adını taşıyan bir kuruluşa vermiştir.
2 — Dış Ticaret Mîllî Merkezinin İdare^ ve Kontrolü :
DTMM, sınaî ve ticarî nitelikte olma vasfı ile kamu kurumu vas­
fını birleştirecek şekilde kurulmuştur.
a)
Sınaî ve Ticarî Nitelik :
Merkez, teşebbüslerin tabi oldukları hükümlere göre kurulmuştur.
Yönetim Kurulunda sadece ügili bakanlıkların, yani İktisat ve Maliye,
Dışişleri, Sanayi, Tarım, Bayındırlık Bakanlıklarının temsilcileri değil,
ekonominin büyük sektörlerinin temsilcüeri de bulunur. Yönetim Kuru­
lu personel statüsünü tesbit eder, içyönetmeliği hazırlar, yıllık bütçeyi
yapar ve Merkezin faaliyet programlan üzerinde görüşme açar.
b)
Kamu Kurumu Niteliği :
Merkezin Genel Müdürü Yönetim Kurulunun inhası üzerine iktisat
ve Maliye Bakanlığının kararnamesi üe tayin olunur. Genel Müdür, iki
yardımcısı ile birlikte, iktisadî kalkınmayı sağlama işiyle görevlendiril­
miş "Frank-Dolar Komitesi", ^'F^ank-ıSterlin Komitesi", *'Frank-Doğu
Avrupa Komitesi", ''Yabancı Ülkelerdeki Ticaret Odaları Komitesi'', ''Ya­
bancı Fuarlar Daimî Komitesi" gibi çeşitli teşekküllerin faaliyetleri ara­
sında tutarlılık sağlar.
DTMM'nin kamu kurumu niteliğini gösteren başka bir husus da Dış
İktisadî İlişkiler Müdürü'nün, Merkezin Yönetim Kurulunda Hükümet Ko­
miseri görevini ifa etmesidir. K^za, bir Devlet kontrolörü ile Hazinenin
bir memuru Merkezin malî muamelelerini kontrol eder ve gerçekleştirir.
3 — DTMM'nin Görevleri :
Merkezin iki görevi vardır: a) İçerde ihracatçılara bilgi vermek, b)
Dışarda da Fransız malları ve tekniği için propaganda yapmak.
a)
îhracat^ıla,ra Bilgi :
Merkez, ihracatçılara:
— Yabancı ülkelerin dış ticaret mevzuatı,
— Dış piyasaların, genel durumu,
— Dış iş imkânlar,
— Çeşitli distribüsyon örgütlerinin her ülkede uyguladıkları ticarî
metodlar,
hakkında bilgi verir.
Bu işini hakkiyle yapabilmesi için DTMM'nin, ihracatçıyı, kabilse
şahsen ve en son bügileri kendisine derhal intikal ettirebilmesi gere­
kir.
b)
Dışarda Propaganda :
Dış ülkelerdeki propaganda fuar ve sergilere katılma, film gösterme,
dergi çıkarıp dağıtma, stajlar, konferanslar, teknik gösteriler tertibi gibi
şekillerde olabilir.
4 — DTMM'inîn Kuruluş Şekli :
Merkezin, yukarda belirttiğimiz 2 görevi, yani bilgi verme ve pro­
paganda hizmetleri 5 servis tarafından ifa edilir. Servislerin başlıca iş­
leri şunlardır: Piyasa etüdleri, ticarî istihbarat, tarımsal maddeler, ida­
rî istihbarat, iktisadî enformasyon ve propaganda.
a)
Ticarî İstihbarat Servisi :
İhracatçıların günügününe aydınlatılması konusunda bu Servise bü­
yük işler düşmektedir. Çeşitli yerlerdeki 9 bürosu, yabancı ülkelerdeki
Fransız iktisadî kalkınma kuruluşlarının da işbirliği üe, ihracatçılara, ye­
ni iş imkânları hakkında bilgi verir. Servis, dış iş tekliflerini karşılama­
ya eti ehil firmaları da tesbit eder.
Bu 9 büronun her birindeki fişlerde, büronun çalıştığı ülkede temsU
edUmekte olan Fransız firmalarının isimleri yazılıdır.
Servis, her ülkenin iktisadî durumu hakkında günü gününe özet bil­
giler veren bültenler dö yayınlar. Servisin bir başka bürosu, yabancı ül­
kelerin arttırma, eksiltme, teklif isteme ilânlarından Fransız işadamları­
nı haberdar eder.
Servisin Ulaştırma bürosu da, Moniteur Officiel du Commerce Exterieur adlı haftalık dergide, Fransız tacirlerini ilgüendiren gemi hare­
ketleri hakkında tablolar yayınlar.
b)
Piyasa Etüdleri Servisi :
Bu servis 1961'de kurulmuştur. İlk zamanlar sırf dış piyasalar hak­
kında bilgi toplayıp dağıtma işiyle görevlendirilen Servis, halen ihtisas­
laşmaya yönelmiş durumdadır.
c)
Tarımsal Maddeler Servisi :
Bu Servis, şu 6 bülteni yayınlar:
— Avrupa meyva ve sebze piyasası,
— Dünya et ve' etten yapılan maddeler piyasası,
— Dünya süt mamulleri piyasası,
— Dünya şarap ve ispirtolu içkiler piyasası,
— Dünya Meyva ve Sebze Konserveleri Piyasası,
— Dünya, Dondurulmuş Maddeler piyasası.
Servis, mevsimlik olarak da, çiçek ve patates bültenleri yayınlar.
ç)
tdarî İstihbarat Servisi :
Bu Servisin görevi yabancı gümrük, dış ticaret, kambiyo mevzuatı
hakkında broşürler yayınlamak ve bilgileri daima taze tutmaktır. Servis,
meslek teşekküllerine, bankalara ve dış ticaret muameleleriyle ilgili di­
ğer kuruluşlara da idarî konulardaki her türlü haberleri ulaştırır.
d)
a^)
İktisadî Enformasyon ve Propaganda Servisi :
Dışardaki faaliyetler :
Meslek kuruluşları, bir çok özel firmalar ve resmî dairelerle sıkı ir­
tibatı olan bu Servis dış ülkelerde, şu yollarla propaganda yapar:
Yaym ve Dokümantasyon : Servis, beş dUde hazırlanıp 30.000 adrese
gönderdiği aylık haber bültenlerinde Fransa'nın sanayi, ticaret, tarım
alanındaki başarıları hakkında makaleler ihtiva eder. Servis, Fransız ye­
ni buluşları hakkında da yabancı basın için bültenler hazırlar. Fransanm
dış ülkelerde görevli iş uzmanlarına, gerekli her çeşit kitap vesaireyi
gönderir. Meslekî kataloglar, broşürler yayınlar.
Teknik Günler ve dokümanter filmler : Sewis yabancı ülkelerde dü­
zenlediği "teknik günler" de konferanslar verdirir, filmler gösterir, tek­
nisyenler arasında temas sağlar. Her yıl hazırlatıp 5 dilde olmak üzere
20 ülkede halka ve teknisyenlere gösterdiği filmlerde Fransız iş hayatı
lıakkında etraflı bilgi verir.
Yabancıları Davet : Servis yabancı mühendisler için kısa süreli staj­
lar tertipler, Fransız gıda maddesi perakendecüerini Fransa'ya davet,
eder.
Staj : Servis, her yıl, 300 kadar davet tertipler. Bu cümleden olmak
üzere, tek veya toplu halde, yabancı gazeteciler Fransa'ya çağırılarak
gezdirilir.
Fransız Fuarlarma Katılma Propagantdası : Servisin dış ülkelerdeki
faaliyetleri ile ilgili son bir çalışması da, yabancı tacir ve sanayicüeri,.
Fransa'da açılan fuar ve sergUere katılmaya heveslendirmektir.
bb)
Fraaısa'dakî Faaliyetler :
ihracat lehine propaganda faaliyetleri sadece dış ülkelerde değil,.
Fransa'da da yapılır. Servis, tacir ve sanayicUeri ihracata yöneltmek için
hiçbir gayreti esirgemez. Kendilerine. pek çok bülten, broşür gönderir,,
yabancı alıcılarla yaptığı mülakatları bu bültenlerde yayınlar.
e)
Merkez Doküman Grubu :
Bu servisin bürolariyle yaptıkları işler de şunlardır:
Fransız İhracatçılarının Fişlerini Hazırlama Bürosu : 20.000 Fran­
sız ihracatçısı hakkında her türlü bilgileri ihtiva eden fişler, dış ülke­
lerden gelen iş taleplerini cevaplandırmada çok yararlı olmaktadır.
İhracatçı Vesikası Bürosu :
iîgüi işleri görür.
İhracatçılara verilecek ruhsatnamelerle
iyi Şöhret Bürosu : Bu büronun 30.000'den fazla fişi vardır. Yaban­
cı firmaların ahlâkî durumları hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler
bu büroya başvururlar.
Anlaşmazlıklar ve Hukuk İşleri Bürosu s Mümessülik mukaveleleri
lisansları ve yeni buluş beratlarının geri alınması, gibi işler hakkında
mütalâa veren bu servis Fransa'da ve yabancı ülkelerde yapılacak yatı­
rımlar hakkında da işadamlarına bilgi verir.
Merkez Dokümantasyon Bürosu : Bu büro, Dış ticaret Millî Merke­
zine bağlı servislerin doküman ihtiyacını karşılar.
ıV.
1)
2)
3)
4)
H O L L A N D A
İktisadî ve Ticarî Enformasyon ve İhracatın Teşviki
İhracata Teşvik İçin Hükümetçe Alman Tedbirler
a) İktisadî Enformasyon Servisi (İktisat Bakanlığı)
b) Dtş Ziraî İşler Müdürlüğü (Ziraat ve Avcılık
Bakanlığı)
e) Elçilikler, Konsolosluklar,
İktisadî Enformasyon ve İhracatı Teşvik Müdürlüğü
ü) Görevleri
b) Teşkilâtı ve Çalışma Tarzı
İhracatı Teşvikte Özel Faaliyetler
a) Dış Ülkelerdeki Hollanda Ticaret Odaları
b) Hollanda'daki İhtisaslaşmış Enstitüler ve Ticairet
Odaları
c) Mübadeleleri Teşvik Ofisi.
IV.
HOLLANDA
1 — iktisadi ve Ticarî Enformasyon ve îhracatm Teşviki :
Hollanda'da ihracat hem devlet, hem özel kuruluşlarca teşvik edil­
mektedir. Bunların yaptıkları işler şunlardır:
İktisadî Enformasyon : Holanda'mn müşterisi olan veya ohnası
muhtemel bulunan ülkelerin iktisadî bünyeleri, konjonktürleri hakkında
toplanan bügileri Hollandalı sanayici ve tacirlere ulaştırma faaliyetleri
bu meyanda zikredilebilir.
Ticarî Enformasyon : Hollandalı ve yabancı sanayicilerle tacirler
arasında temas sağlama çalışmaları da bu grupta mütalâa edilebilir.
Reklâm :
tanıtmaktır.
Bu konuda yapılan iş de Hollanda mallarını yabancılara
İhracatı Teşvik : İhracatı teşvik konusunda, devlet, daha ziyade ik­
tisadî alanda, özel kuruluşlar ise ticarî alanda tedbirler alırlar.
2 — İhracatı Teşvik İçin Hükümetçe Alman Tedbirler :
Hollanda'da, ihracatı, teşvikle görevli resmî kuruluglajr
şunlardır:
a)
b)
c)
Bu
İktisat Bakanlığının İktisadî Enformasyon Servisi,
Ziraat ve Balıkçılık Bakanlığının Dış Ziraî İşler Müdürlüğü,
Hollanda ElçUik ve Konsoloslukları.
kuruluşların faaliyetlerini birer birer inceleyelim:
a)
İktisadî Enformasyon Servisi :
"İktisadî Enformasyon" adlı haftalık bir dergi yayınlar. Bunda, ya­
bancı ülkeler piyasaları hakkındaki bilgiler yer alır.
İkinci bir yayın da aylık "Yabancı Ekonomiler Dergisi"dir.
Servisin bir de İktisat eserleri kitaplığı vardır. Herkese açık olan
"kütüphane, kendi alanında Avrupa'da eşsizdir. İşadamları, buradan, iş
yapacakları ülkelerle ilgili en son bilgileri alabilirler.
Servis, Hollanda'nın yabancı ülkelerin ticaret hacimleri, ödeme mua­
meleleri, gümrük resimleri, muamele vergüeri hakkında çok geniş bir
dokümantasyona da sahiptir.
b) Dış Zirai İşler Müdürlüğü de sadece tarımla ügUi haberler ve me­
seleler üzerinde duı:ur.
c) Elçilik ve Konsolosluklar da Hollanda ihracatmm arttırılmasmda
önemli rol ojmarlar.
^
3 — İktisadî Enformasyon ve İhracatı Teşvik Müdürlüğü :
a)
Görevleri :
Müdürlüğün görevi bir yandan Hollanda'nın kalkınmasını sağlamak,
bir yandan da Hollanda ile diğer ülkeler arasmdaki mal ve hizmet müba­
delelerini teşvik etmektir.
Bu gaye ile Müdürlük:
— Dış ülkelerin iktisadî durumları hakkındaki bilgileri hükümete ve
sanayicilere ulaştırır, dış satış imkânlarından işadamlarını ha­
berdar eder,
— Dış ülkelere Hollanda'nın iktisadî durumu hakkında bilgi verir,
— İhracatı geliştirmekle uğraşan özel kuruluşları destekler.
b)
aa)
Teşkilâtı ve Çalışma Tarzı :
İktisadi araştırma ve ihracat hakkında bilgi şubesi :
Hükümet ve sanayiciler için bilgiler toplayan, bunları tahlil eden ve
yayınlayan şube şu seksiyonlardan teşekkül eder.
— İktisadî Araştırma Seksiyonu : Avrupa, Batı yarım küresi ve
Afrika, Asya, Okyanus ülkeleri bürolarına ayrılan bu seksiyon dış ülke­
lerin konjonktürü, yatırım şartları, Hollanda için pazar olabilme imkân­
ları hakkında topladığı bügileri "Dış Ekonomiler Dergisi"nde yayınlar.
Seksiyon, ayrıca:
— Yabancı ülkelerin ödemeler dengesi, ithalât ve ihracatı, üretimi,
ücret ve fiyat hareketleri, döviz mevcudu, malî durumu hakkın­
da bilgi toplar,
—' Avrupa'nın entegrasyonu hakkında bilgi toplar,
— Ülkenin az gelişmiş bölgelerinin iktisadî enfrastrüktürünün ge­
liştirilmesi i^e ilgili haberleri toplar,
— Uzun vadeli kalkınma proje ve planları ile ilgili bilgileri toplar
ve bunları ilgililerin ıttılaına sunar.
— İhracat politikası seksiyonu : Bu seksiyon, ihracatı teşvik ka­
rarlarını hazırlar, Hollanda'nın ihracat gayretini uluslararası ticaretin
gelişmesine göre değeıiendiıiir, diğer ülkelerin ihracat
politikalariyle
HoUanda'nmkini kıyaslar ve iktisadî enformasyon, ihracat kredi ve ya­
tırımları, yatırım planları konularında bir hükme varır.
Bir yandan da dünya Bankası, Uluslararası
Finansman Şirketi,
Uluslararası Para Fonu, Amerikalararası Kalkınma Fonu gibi beynelmi­
lel teşekküllerin faaliyetlerini inceler.
— Mevzuat ve İstatistik seksiyonu : Bu seksiyon da ticaret, öde­
meler, ithalât resimleri, muamele vergileri, fabrika markaları, ambalaj,
tekel üe Ugili Hollanda ve yabancı ülkeler mevzuatını hükümete ve özel
teşebbüs erbabına ulaştırır. Üretim, tüketim, ticaret, para durumu, banka
muameleleri hakkında da istatistik rakamları toplar.
bb)
Reklam Şubesi :
Bu şubenin görevi, Hollanda'nın ve Hollanda mallarının dış ülkeler­
de reklamını yapmaktır. Bu şubenin seksiyonları da şunlardır:
— Dış Reklâm Seksiyonu : Bu seksiyonu, Hollanda'nın çok geliş­
miş bir ülke olduğu hakkında reklam yapar, yabancılara broşürler dağı­
tır.
— Ticaret Fuar ve Sergüer Seksiyonu : Bu seksiyon ticaret fuar ve
sergileri, ticaret "hafta"ları hakkında bilgi verir.
— Halkla İlişkiler Seksiyonu : Bu seksiyon da Hollanda malları
hakkında doğrudan doğruya halka bilgi verir.
— Kalkınma Projeleri, İş Teklifleri ve Heyetler Seksiyonu : Bu sek­
siyon da başka ülkelerin kalkınma planlarını inceleyerek arttırma, ek­
siltmelere girer, teklif isteme ilânlarını cevaplandırır. Yabancı ülkelere
Hollanda ticaret heyetleri gönderilmesinde ön ayak olur, Hollanda'ya ge­
len heyetleri ağırlar.
— "İktisadî Enformasyon" Dergisi Müdürlüğü Seksiyonu.
cc)
İstihbarat Teşkijâtı Şubesi :
Bu şubenin seksiyonları ve her seksiyonun yaptığı işler şunlardır:
— Özel Enformasyon Hizmetleri Seksiyonu : Hollanda'da ve dış ül­
kelerdeki özel haber ajanslarının imkânlarıfai inceler ve bazılarına para
yardımında bulunur. Özellikle, bazı ülkeler hakkında bilgi veren ajans­
larla yabancı ülkelerdeki yabancı ticaret odalarına bu yardım yapılır.
— Resmî Enformasyon Hizmetleri Seksiyonu : Bu seksiyon Hollan­
da'nın dış ülkelerdeki resmî temsilcileriyle temas ederek bunların faali-
yetleriniu hükümetin ve sanayicilerin isteklerine uygmı olup olmadığı hu­
susunda incelemeler yapar.
— îdari işler Seksiyonu : Personel, bütçe, arşiv ve daktilografi iş­
leriyle meşgul bir seksiyondur.
— Kütüphane ve Dokümantasyon Seksiyonu : Bu seksiyon Hollan­
dalı ve yabancı işadamları için kitap, broşür, dergi kolleksiyonu yapar.
Ticaret ve ekonomi hayatı üe ilgili önemli haberleri not eder.
4 — İhraeatı Teşvikte Özel Faaliyetler :
İhracatı teşvikle görevli özel kuruluşlar çok çeşitlidir. Bunları baş­
lıca 3 grupta toplayabüiriz:
a)
Dış Ülkelerdekâ Hollanda Ticaret Odaları :
Arjantin, Belçika, Brezilya, ŞUi, Fransa, ingiltere, İtalya, Fas,
Avusturya, Japonya, Uruguay, Venezuela, A.B.D., Lüksemburg, isviçre
olmak üzere 15 ülkede kurulmuş bulunan bu odalar bulundukları ülke­
ler ile Hollanda arasındaki mübadeleleri arttırma işiyle görevlidirler.
b)
Hollanda'dakî İhtisaslaşmış Enstitüler ve Ticaret Odaları :
Çoğu başkent La Haye'de bulunan 16 enstitünün bazıları şunlardır:
Afrika Enstitüsü, Amerika Enstitüsü, Avustralya Enstitüsü, Orta Doğu
Enstitüsü....
c)
Mübadeleleri Teşvil^ Ofisi :
Ofis sadece haber dağıtmak ve aracılık yapmakla yetinmez, Hollan­
da'nın yabancı fuarlara katılmasını, etüd heyetleri gönderilmesini
de
sağlar.
V.
1)
2)
3)
ITALYA
Giriş
İhracatı Teşvikle Görevli Kuruluşlar
İtalyan Sanayiinin Dış Ticaret Alanındaki Çalışmaları
a) İhracat kapasitesini teşvik
— Taymlar
— Reklam
b) Bazı faaliyet kollarının teşviki
— Genel
— Uluslararası fuar ve sergiler
— Piyasa etüdleri ve ticaret heyetleri
V.
İTALYA
1 _ o iriş
İhracatın teşviki, bütün ülkeler için olduğu gibi, italya için de ha­
yatî bir önem taşımaktadır. Teşvik, özellikle orta ve küçük firmalar ba­
kımından önemlidir. Zira, büyük firmaların, kendi dış satışlarını arttır­
mak için yurt içinde ve dışında özel teşkilâtları vardır.
2 — İhracatı Teşvikle Görevli Kuruluşlar :
İtalya'da, ihracatı teşvikle görevli resmî kuruluşlar şunlardır:
— Dış Ticaret Bakanlığı,
— Dış İşleri Bakanlığı,
— İtalyan Dış Ticaret Enstitüsü.
Dış Ticaret Bakanlığı dış ticareti kontrol eder, nizamlar, dış satış­
ları teşvik eder.
Dışişleri Bakanlığı, yabancı ülkelerle olan siyasî, iktisadî .... ilişkiJeri sağlar.
Bu Bakanlığın bir "İktisadî İşler Dairesi" ile elçilik ve konsolosla­
rı nezdinde ticaret servisleri vardır.
Dış ticaret Enstitüsü de, gerek Roma'daki merkezi, gerekse italya'­
da ve dışardaki büroları vasıtasiyle, ihracatçıları, dış satışlarını arttır­
maya teşvik eder.
İhracatı teşvikle görevli bu RESMÎ kuruluşların yanında sanayici
federasyonları, sendikaları, ticaret ve sanayi odaları .... gibi ÖZEL ku­
ruluşlar da ihracatı teşvik etmektedirler.
Enstitünün Teşvik Faaliyetleri :
Dış Ticaret Bakanlığının tesbit ettiği ihracatı teşvik programı Ens­
titü tarafından uygulanır.
Enstitü, faaliyetlerini iki şekilde yürütür:
a)
Basın, radyo, televizyon, broşür yoliyle İtalyan mallarını git­
tikçe daha geniş kütlelere tanıtmak,
b) Yabancı fuarlara katılmak suretiyle italyan mallarım büyük
kütlelere ve profesyonel alıcılara göstermek.
Enstitünün yayınları arasında özellikle İtalya Takdim Eder isimli
olup Fransızca, İngilizce, İspanyolca olmak üzere 3 dilde 80.000 adet
basılan ve dağıtılan 3 aylık dergi ile bunun Kalite isimli aylık ilâvesi ayrı
bir önem taşır.
Bunlara ilâveten, Enstitü, belirli günlerde "bildirimler de yayınlaya­
rak yeni maddeler ve üretim durumları hakkında bilgi verir. Ayrıca, dış
ülkelerdeki ticaret büroları, İtalyan Sanayi Federasyonu .... gibi kuru­
luşların bültenlerini zikretmek de yerinde olur.
Enstitü, yabancı basınla işbirliği yapmak suretiyle de ihracatı teş­
vik faaliyetinde bulunur.
Gazetelere haber, resim, makale göndermek, büyük gazetelerde
îtalya sayfalan veya İtalya ilâveleri vermek bu gibi faaliyetlere örnek
diye gösterilebilir.
3)
Bazı Faaliyet KoUarmm Teşviki :
— Genel Olarak:
İhracatı arttırılmak istenen veya dış satışları azalan üretim ve ima­
l â t kolları için dış ülkelerde özel tanıtma programları uygulanır. Meselâ,
önemli Avrupa merkezlerinde, azalan meyva ve sebze satışlarını arttır­
mak için bu yola başvurulmuştur.
— Uluslararası Fuar ve Sergiler :
Dış fuar ve sergilere katılmanın ihracatı teşvikte büyük önemi var­
dır.
Fuar ve sergiler "ufkî'' ve şakulî" olmak üzere ikiye ayrılır. Ufkî­
lerde, her çeşit mal teşhir edilir. Şakulîlerde ise bir tek veya bir grup sa­
nayi kolunun mamulleri teşhir edilir. İtalya, daha ziyade bu ikinci cins
fuar ve sergilere önem vermektedir.
Yabancı ülkelerdeki büyük mağazalarında; geçici veya sürekli ital­
yan pavyonları açmak, İtalyan haftaları tertiplemek gibi çalışmalar da
bu arada zikredUebilir.
— Piyasa Etüdleri ve Ticaret Heyetleri :
Dış ticaret Enstitüsü, Dış Ticaret Bakanlığının talimatı üzerine, dış
piyasalar hakkında genel veya özel etüdler yaptırır. Özel etüdler, bazı
sanayi kollarının ihtiyaçları göz önünde bulundurulmak suretiyle yapı­
lır. Sonra da bu etüdler, ilgililerin istifadesine sunulur.
Bu piyasa etüdleriyle aydınlanan duruma göre, bazı ülkelere italyan
işadamlarından mürekkep heyetler gönderilir. Şahsî ilişkiler kurma yolile mümesiUikler tesisinde bu heyetlerin büyük rolü olmaktadır.
VI.
1)
2)
3)
i)
LÜKSEMÎ5URG
Giriş
Ticareti Geliştirme Servisi'nin Görevleri
a) Dış ülkelerde bürolar,
b) Filmler,
c) Halkla ilişkiler,
ç) Dış ülkelerde fuar ve sergiler,
d) Turistik propaganda,
e) Fotoğraf.
Servislin Bütçesi
Servislin Yayınları.
îhracatı Teşvik Tedbirleri
F. 6
VL L Ü K S E M B U R G
1 _
Gi r î ş :
Millî Ekonomi Bakanlığı'na bağlı olmak üzere devletçe kurulan Ti­
careti Geliştirme Servisi, Lüksemburg'un ihracatını teşvikte büyük rol
oynamaktadır. Servis, Belçika Dış Ticaret Ofisi ve Lüksemburg Turizm
MUlî Bürosu ile sıkı işbirliği halinde çalışır.
2 — Ticareti Geliştirme Servisi'nîn Görevleri :
a)
Dış Ülkelerde Bürolar :
Servisin Brüksel, Paris, Stokholm, Haarlem, Düsseldorf, Londra ve
Newyork'ta ekonomi ve turizm büroları vardır.
b)
Filmler :
Servisin 16 ve 35 mm.'lik olmak üzere, uzun ve kısa metrajlı, Fran­
sızca, İngilizce ve Almanca filmleri vardır.
c)
Halkla İlişkiler :
Bu faaliyet, yabancı ziyaretçileri ağırlama, iş çevrelerine bilgi ver­
me şeklinde tezahür eder. Servis her yıl 1.600'den fazla mektuba cevap
verir.
ç)
Dış Ülkelerde Fuar ve Sergiler :
Servis bazı firmalara, dış ser gi ve fuarlara katılmaları için para
yardımında bulunur. Bu para, daha ziyade Batı Avrupa fuar ve sergileri
için verilir.
d)
Turistik Propaganda :
Turizmi teşvik için her vasıtadan faydalanıhr. Servis, 1962'de, Ame-^
rika Birleşik Devletlerine bu turistik propaganda heyeti göndermiştir.
e)
Fotoğraf :
Servisin elinde, ekonomik ve turistik değerde bir çok foto kolek­
siyonları vardır. Bunlar, reklam için gazetelere gönderilir. Resimlerin
sayısı, siyah-beyaz ve renkli olmak üzere 3.000'in üzerindedir.
3 —' Servis'm Bütçesi :
Fuar ve sergilere katılma, film ve reklam malzemesi imal ettirme
maksadiyle servis'e 4 milyon 800 bin Lüksemburg Franklık bir tahsisat
verilmiştir. Buna ilâveten, yabancı sanayiciler için reklamda kullanılmak
üzere 1.300.000 franklık, dış bürolarda sarfedilmek üzere de 2,530.000
franklık tahsisat verilmiştir.
4 — Servîs'îiî, Yaymları :
Servis, Fransızca, Almanca, ingilizce ve Felemenkçe olmak üzere şu
yayınları yapar:
— Lüksemburg Mamulleri ve ihracatı : Doküman niteliğindeki bu
broşürde Lüksemburg sanayi'i hakkında kısa bUgiler bulunur.
— Lüksemburg Büyük Dükahğı :
broşürde de turistik bügUer vardır.
— Lüksemburg :
Her yü 200.000 adet bastırılan bu
Bu yayın da renkli fotoğraflarla doludur.
— Otel, Lokanta, Aşçı ve Pansiyon Rehberi :
Her yıl yayınlanır.
Bütün bu yayınlar bedava verilir.
C. GELİŞMİŞ B A Z Î
Iji
I
î|
jjl
I
;I
i'
ÜLKELERIN IHRACATı TEŞVIK TEDBIRLERI
/)
II)
III)
IV)
V)
VI)
VII)
VIII)
IX)
X)
XI)
XII)
XIII)
Amerika
Avustralya
Avusturya
Danimarka
Güney Afrika
İngiltere
İrlanda
İsveç
İsviçre
Japonya
Kanada
Norveç
Yeni Zelanda
I.
AMEEÎKA BİRLEŞİK
1 —
BEVLETLEKl
Giriş
2 — Çeşitli Teşekküllerin Yaptıkları Hizmetler
a) Uluslararası Ticaret Müdürlüğü,
h) Yabancı Ülke Sergi pe Fuarları
c) Yabancı Ülkelere Heyetler Gönderilmesi
ç) Seyyar Sergiler
d) Uluslararası Ticaret Müdürlüğünün Bölge veya Ül­
ke Uzmanları
3 — Ekonomiye ve Savunmaya yardım İdaresi
4 — Yabancı Ülkelerdeki Elçilik ve Konsolosluklara Bağlı Ti­
caret ve İktisat Müşavirleri
5 — Mahallî Bürolar
6 — Diğer Fanliyetler
7 — İhracatı Teşvikle Yardımcı Faaliyetler
8 — Ziraat Ataşeleri,
I.
1 _
RmmtKA
BIRLEŞIK DEVLETLERI
Gîrîş:
A.B.D/nin ihracatı teşvikle görevli teşekkülleri şunlardır:
a) Uluslararası ticaret müdürlüğü; Ticaret Bakanlığına bağlı olup
Washington'da merkezi, dış ülkelerde memurları vardır.
b) Ekonomiye ve Savunmaya yardım idaresi; Ticaret Bakanlığına
bağlıdır.
c) Amerikan elçilik ve konsolosluklarına bağlı iktisat müşavirleri
ve ticaret ataşeleri.
ç) Ticaret Bakanlığının, 42 Amerika Birleşik Devletleri şehri ile
Portoriko'daki mahallî büroları.
3 — Çeşitli Teşekküllerin Yaptıldan Hizmetler :
a)
UMsla^rarası Ticaret Müdürlüğü :
Müdürlüğün dış piyasalar hakkında bilgi veren yayınlan şunlardır:
— Yabancı ülkeler işadamlarının, meşguliyet kollarına göre isim ve
adres listeleri.
— isteyen firmalar adına her memleketteki Amerikan ticaret mü­
şavirleri tarafından hazırlanan piyasa raporları.
— Yabancı ülkelerde şube veya acenteleri bulunan Amerikan şirket­
lerinin listeleri.
,
— Yabancı firmaların faaliyetleri, sattıkları ve yaptıkları mallar,
mallarını ithal ettiği Amerikan şirketleri hakkında bilgi veren
broşürler. Raporlarda firmaların büyüklük ve dürüstlük derecesi,
sermayeleri, yıllık muamele hacmi ... gibi hususlar hakkında da
bilgiler bulunur.
— Ticaret rehberleri, ihracatçılara ve yabancı ülkelerde yatırım yap­
mak isteyenlere çok yararlı olan bu eserler iki seri halinde ya­
yınlanır :
1) (Ülke adı) .... de mallarını satmak isteyen işadamlarına bil­
giler,
2) (Ülke adı) .... de yatırım imkânları.
— Yabancı piyasa raporları. Bu raporlar yabancı ülkelerin dış ti­
caret mevzuatı, satış şartları, firma kuruluş mevzuatı ... gibi ko­
nular hakkında bilgi verir.
— ''Uluslararası Ticaret" adlı dergi. Haftalık olan bu dergide, bütün
ülkelerin iktisadî durumları hakkındaki en son habenler, arttırma
ve eksiltme ilânları, iş teklifleri yer alır.
b)
Yabancı Ülke Sergi ve Fuarlan :
'
— i Ticaret Merkezleri: Daimî olarak Amerikan malları teşhir eden
bu merkezler, halen Londra, Frankfurt, Milano, Tokyo ve Banghong'da açılmıştır.
— Ticaret pavyonları. Bunlar, Amerikan hükümetinin himayesi al­
tında yabancı ticaret fuarlarında açılırlar.
— Diğer resmî Amerikan kuruluşları tarafından muayyen yabancı
bir ülkede Amerikan mallarının reklamını yapmak üzere açılan
sergiler.
— Numune sergileri. Amerikan elçilik ve konsölosluklarmdaki tica­
ret müşavirlerinin yönetimi altında açılan bu sergiler küçük çap­
ta olur ve satış yapmazlar.
c)
Yabancı Ülkelere Heyetler Gönderilmesi :
İşadamlarından mürekkep bulunan bu heyetler muayyen ülkelere,
somut iş tekliflerinde bulunmak üzere gönderilirler. Dönüşlerinde de, pi­
yasa durumu hakkında rapor hazırlarlar.
Bazı heyetler Hükümetçe teşkil edilir ve gönderilirler.
e)
Seyyar Sergiler :
Uluslararası Ticaret Müdürlüğünce desteklenen veya organize edilen
bu sergiler gemilerde tertiplenir.
d)
UMslararası Ticaret Müdürlüğünün Böîge veya Ülke Uzmanları ı:
Bu uzmanlar, dünyanın başlıca ticaret merkezlerindeki gelişmeler­
den Amerikan işadamlarını yayın, rapor, mektuplaşma yoliyle haberdar
ederler. Uzman raporları, bir piyasadaki iş imkânlarını genişletmek iste­
yen, ilk defa ihracat yapacak olan, yabancı ülkelerde yatırım yapmak is-»
teyen işadamlarına çok yararlar sağlamaktadır.
3 — Ekonomiye ve Savımmaya Yardım îdaresî :
Bu idarenin faaliyetleri her türlü sınaî üretim ve hizmetlere şâmildir.
Teşkilâtı, sanayi kollarına ve maddelere göre bölümlere ayrılmıştır. Ida-
renin uzmanları, faaliyetlerini, her ne kadar iç piyasa üzerinde teksif et­
mişlerse de diğer ülkelerin smaî gelişmelerini de dikkatle izlemekten ge­
ri kalmazlar. Bu sebeple de, dış ülkelerde yatırım yapmak veya mevcut
iş imkânlarını genişletmek isteyen işadamlarına çok yararlı olurlar. Bu
maksatladır ki, her gün, işadamları veya müessese müdürleriyle görüş­
meler yaparlar ve kendilerine yol gösterirler, ham ve mamul maddeler
hakkında topladıkları bilgileri umumî istifadeye açık tutarlar.
4 — Yabancı ÜlkelerdeM Eleıiîlk ve Kcnsolosîukîara^ Bağh Ticaret ve^
İktisat Müşavirleri :
Bu müşavirler topladıkları bilgileri Ticaret Bakanlığına gönderirler.
Bakanlık da ihracatçılara iletir. Bunlar iş imkânları ve bulundukları ül­
kelerin işadamları hakkında bilgi toplarlar. Amerikalı işadamlarına mü­
messiller bulurlar, anlaşmazlıkları barışçı yollarla çözümlemeye çalı­
şırlar.
5 — Mahallî Bürolar :
Ticaret Bakanlığının Amerika Birleşik Devletlerinin 42 büyük iş mer­
kezi ile Porto Riko'da mahallî büroları vardır. Bunların görevi işadam­
larına, mahallî imkânlar ölçüsünde yardımda bulunmaktır.
6 — Diğer Faaliyetler :
Garantiler ve Sigorta Kredileri :
Amerikan İhracat-Ifehalât Bankası ile Dış Kfedi Sigorta Birliği
Eximbank tarafından kurulan ve desteklenen bir deniz ve kaza sigorta
şirketleri topluluğudur. İhracatçıları, muhtemel zararlara karşı himaye
ederler. Genel olarak, ticarî rizikolara, mal bedelinin % 90'ı oranında,
harp, ihtilâl, ayaklanma, istimlâk, para kıymetinde değiştirümesi, ithalât
lisanslarının iptali veya kısılması gibi siyasî zararlara karşı da mal be­
delinin % 85-95'i oranında korurlar. Dış Kredi Birliğinin 3 tip sigortası
vardır:
— Kredi ve siyasî rizikolar için 180 günlük kısa vadeli bir sigorta,
— Veya kredi rizikolarına karşı değil de sadece siyasî rizikolara kar­
şı sigorta,
— Siyasî rizikolara karşı 181 gün - 5 yıl arasında orta vadeli si-^
gorta.
Eximbank, buna Uâveten, ihracatı finanse etmekle uğraşan ticaret
bankalarını siyasî ^rizikolarla kredi rizikolarına karşı orta vadeli olarak
tam sigorta himayesine alır.
7 — İhracatı Teşvikte Yardımcı Faaliyetler :
Ticaret Eakanlığmca knrnlan millî veya mahallî işadamları birlik­
leri hükümetin yapmayı tasarladığı işler hakkında mütalâalarını bildi­
rirler ve şahsî temaslar yoluyla ihracatı teşvik ederler. Bu yolda başarı
gösterenlere, hükümetçe madalya verilir. Bugüne kadar 500 işadamına
bu şekilde madalya verilmiştir.
Ticaret Bakanlığı, yabancı ülkelerde faaliyet gösteren Amerikan fir­
malarının uzmanlarından da mahallî şartlar hakkında rapor isteyebilir.
Bu raporlar yayınlanarak ilgililerin istifadesine sunulur.
8 — Ziraat Ataşeleri :
Amerika'nın ziraî ihraç maddelerinin ihracatını teşvik için de ayrı
bir servis vardır. Ziraat Bakanlığına bağlı olan bu servisin, dünyanın he­
men her yanında memurları vardır.
n.
1)
2)
AVUSTRALYA
Giriş
Avustralyalı tşadamlarımn İhracata Yönelmeleri
t^n
Kampanya,
3) Dış Ülkelerdeki Faaliyetler
a) Ticaret Müşavirlikleri,
b) Fuarlar, sergiler,
c) Ticaret heyetleri,
— Genel görevli heyetler,
— İnceleme heyetleri,
— Smaî mamul satış heyetleri,
ç) Teşvikte Diğer Usuller,
— Yüzer sergiler,
— Satış sergileri,
Resmi sektör-özel sektör ortak satış kampanyası
Yayın ve reklâm,
4 ) Ticaret ve Sanayi Bakanlığı İhracatı Teşvik Dairesi
a) Ticareti Teşvik Şubesi,
b) Ticarî PropagamÂa Şubesi,
c) İhracat Hizmetleri Şubesi,
ç) İhracat Politikası Şubesi,
5) Ticaret Müşavirleri Servisi,
IL
A V U S T R A L Y A
1 — G i r i ş :
Avusturalya'da, Sanayi, İkinci Dünya Savaşı içinde ve savaş
sonrası devrede büyük ilerleme kaydetmiştir. Bunun bir sonucu cylarak,
sınaî mamul üretimi, ülke ihtiyacının üstüne çıkmış, bu da, Avusturya
malları için dış pazarlar arama ve ihracatı teşvik zaruretini doğurmuş­
tur.
Avustralya mallarının dış ülkelerde sürümünü arttırma gayretleri baş,
lıca şu meseleleri ortaya çıkarıyordu:
a) Gerek hükümet, gerekse işadamları, özellikle dökme mal sa­
tışlarında çok tecrübesizdi.
b) Avustralya'nın sınaî mamul ihracatçısı bir ülke olduğunu Pa­
sifik bölgesi ülkelerden başka bilen yoktu.
c) Avustralyalı işadamları, mallarının yabancı ülkelerdeki sürü*
münü arttıracak şa.ıhsî görüşmelerin özelliklerine vâkıf değillerdi.
Avustralya Hükümeti, işte bu güçlükleri ortadan kaldırmak içindir
ki, ihracatı teşvik tedbirlerine tevessül etti.
İhracatı teşvikle görevli ticaret ve sanayi Bakanlığının bu alandaki
çalışmaları şöyle özetlehebüir:
2 — Avustralyalı isadamlarmm İhracata Yönelmeleri İçin
Kampanya :
"ihracatçıları teşvik kampanyaları" başlıca şu şekillerde
olmakta­
dır:
a) işadamları sık sık bir araya getirilerek, kendilerine, ihracatın
Avustralya bakımından önemi hakkında konferanslar verilmektedir.
b) ihracat alanındaki başarıları anlatan televizyon ve radyo ya­
yınları da yapılmaktadır.
c) Yabancı piyasalar hakkında etüdler yapılıp yayınlanmaktadır,
ç) ihracatın teşvikiyle uğraşan sınaî teşekküllere ve ihracat per­
soneli yetiştiren kuruluşlara nakden yardım edilmektedir.
d) Sanayi derneklerinin, ihracatın teşviki konusunda konferanslar
vermeleri sağlanmaktadır.
e) Ambalaj ve reklam yarışmaları düzenlemek suretiyle Avustral­
ya mallarının kalite ve prezantasyonu ıslah edilmektedir.
f) ihracat işlerinde mütalâasına başvurulmak üzere, işadamların­
dan mürekkep istişare komiteleri kurulmaktadır.
g) Yabancı ülkelerin nüfuzlu işadamlarının Avusturya'yı ziyare­
ti sağlanmaktadır.
h) İhracat rizikolarına ve özellikle ihracat bedellerinin ödenmesine
karşı ihracatçı sigorta edilmektedir.
3 — Bıiş Ülkelerdeki Faaliyetler
ı
Bu başlık altında şu işler yer almaktadır:
a)
Ticaret Müşavir ilkleri :
Avustralya'nın yabancı ülkelerdeki ticaret müşavirleri, bulundukları
yerlerdeki fiatlar, ödeme şartları, rekabet durumu, ithalât ve ihracat mev­
zuatı, belli başlı ithalâtçı ve ihracatçıların isim ve adresleri, dağıtma ör­
gütleri... hakkında Avustralyalı ihracatçılara teferruatlı bilgi verirler.
Kısaca, ticaret müşaviri, satıcı ile alıcıyı temas ettirir, alıcı veya tenısilcisi ile başlanan ticarî muameleyi ihracatçı hesabına takip eder.
b)
Fîiarla,r, Sergiler :
Ticaret ve Sanayi Bakanlığının hazırlayıp tertiplediği fuar ve ser­
giler, yabancı alıcılara Avustralyanm imkânlarını göstermek bakımın­
dan yararlı olmaktadır.
İhracatçılar da bu fırsatlardan faydalanarak malları için acente tem­
silcisi bulmaktadırlar.
Avustralya, 1949'dan bu yana, 84 büyük fuara katılmıştır. Bu ticarî
fuarlar Avrupa'da, Asya'da, Pasifik bölgesinde ve Kuzey Amerika'da açıl­
mıştır.
c)
Ticaret Heyetleri :
Duruma göre 3 türlü ticaret heyeti gönderilmektedir:
—^ Genel Görevli Heyetler :
Bu -heyetler yeni piyasalar bulma hususunda yararlı olmaktadır. Gö­
revleri, Avustralya'nın çok ve çeşitli mahsul ve mamullere malik bir ül­
ke olduğunu yabancılara göstermektir. Çeşitli iş kollarına mensup işadam­
larından kurulan bu heyetleri Hükümet de desteklemektedir. Bu yarı
resmî seyyahatlar, işadamlarına, daha büyük bir prestij kazandırmak­
tadır. 1954'den bu yana, bu tipten 15 heyet gönderilmiştir.
~ es —
— încel&ıne Heyetleri :
Daha ziyade uzmanlardan kurulu bulunan bu heyetler girilmesi güç
piyasalarla yeni piyasalara gönderilmektedir. Bunlar, muayyen madde­
lerin sürümü açısından mahallî incelemeler yapmaktadır.
Muayyen maddelerin mütehassıslarını Bakanlık seçmekte ve bunla­
rın seyyahat masraflarını devlet ödemektedir. A.B.D.Yıe Güney Ameri­
ka'ya, Japonya'ya, Batı Afrika'ya bu çeşit heyetler gönderilmiştir,
— Smaî MamCıl Satış Heyetleri :
Bu tür heyetler Avustralya için çok yenidir. Heyet mensupları^ gün­
düzün satışla meşgul olmakta, akşamları da alıcıları, perakendecüeri, dev­
let namına mal alanları otellerine davet ederek mallarmı göstermekte­
dir. Bu güne kadar bu türden 2 heyet Güney-Doğu Asyaya gcnderümigtir.
hususu da belirtmek gerekir k% bütün "bu heyet çalırmalarında
ticaret müşavirleri önemli rol oynamaktadır.
e)
Teşvikte Biğer Usnller :
Mal tanıtma isinde şu usullerden de yararlanılmaktadır:
— Yüzer Sergiler :
Bu usulde, bir çok iş adamı bir gemi kiralayarak mallarını sergile­
mekte ve liman liman dolaşmaktadır, Asya ve Ortadoğu ülkelerine gön­
derilen bu çeşit sergilerden çok iyi sonuç alınmıştır.
— Satış Sergllerî :
Ticaret ve Sanayi Bakanlığının da yardımcı olduğu bu sergiler için
yabancı bir şehirde büyük bir mağaza kiralanarak Avustralya malları
teşhir edilmektedir. Bu çeşit sergiler son yıllarda çok rağbet görmek­
tedir.
— Resmi ve Özel Sektör Ortak Satış Kampa-nyasî :
Bu satış kampanyaları ihracatı teşvik hususunda devamlı rol oyna­
maktadır.
^— Yaym ve Kekîâm :
Avustralya mallarının reklamı işinde ticaret müşavirliklerinin büyük
rolü olmaktadır. Bunlar, Avurtralya firmalarının broşür ve prospektüslerini bulundukları yerin işadamlarına göndermekte, yabancı gazetelerin
Avustralya malları için özel nüshalar veya ilâveler yapmasını sağla­
maktadır. Bu özel sayı veya ilâveler bütün Avustralya mallarını içine
aldığı gibi, sadece muayyen ticaret ve sanayi kollarını da içine almakta-^
dır. Yazıları, çok defa, Bakanlık hazırlayıp göndermektedir.
4 — Ticaret ve Sanayi Bakanlığı İhracatı Teşvik Dairesi :
Yukarda saydığımız işler, Ticaret ve Sanayi Bakanlığının İhracatı
Teşvik Dairesinin çalışma alanına girmektedir. Dairenin şu şubeleri
vardır:
a)
Ticareti Teşvik Şubesi :
Heyetlerin işleri, fuar ve sergiler, satış sergileriyle meşgul olur.
b)
Ticarî Propaganda Şubesi :
Reklam işleri, sanayi pavyonlarının hazırlanması, reklam kampanya-lan ... gibi işlerle meşgul olur.
c)
İhracat Hizmetleri Şubesi :
Ticarî reklamlarla teşvik programlarını tutarlı hale getirir, deniz
nakliyatına ait müzakerelerle meşgul olur.
e)
İhracat Politikası Şubesi :
İhracat politikasının tesbiti, finansman ve kredi işleriyle uğraşır.
5 — Ticaret Müşavirleri Servisi :
Ticaret müşavirleri, ihracatı teşvik etmek, yabancı sermayeyi Avus­
tralya'ya celbetmek, yeni pazarlar bulmak gibi işlerle uğraşırlar.
Umumî kelimelerle anlattığımız bu görevleri, 4 noktada, müşahhas
bir halde toplayabiliriz:
a) Avustralya mallarına yeni piyasalar bulma,
b) Bulunan piyasalara Avustralya firmalarının girebilmelerini sağ­
lama, ,
c) Py asalar a kolaylıkla gidilip gelinmesini sağlama,
ç) Piyasada derinlemesine yerleşme.
Müşavirler, bütün bu hususlarda işadamlarına yardımcı olurlar.
Avustralya'nın, 41 müşavirliği vardır.
III.
1)
2)
3)
If)
5)
6)
AVUSTURYA
Giriş
Teşkilât Metodlan
a ) Avusturya^ da
aa) İhracatı teşvikte devletin rolü,
bb) İhracatı teşvikte özel sektörün rolü
b) Yabancı ülkelerde
e) Finansman ve Teşkilât
İhracatı Teşvikte Diğer Usuller
a) Propaganda sergileri,
b) Fuar - sergiler,
c) Yabancı fuar - sergiler,
ç) . Özel gösteriler,
d) Filmler,
e) Yabancı basınla ilişkiler,
f) Müşteri olabilecekler arasında tertiplenen toplantılar^
g) Teklif isteme ilânları.
İhracat Kredi ve Garantileri
a) İhracat fonu,
b) Federasyonca garanti edilen ihracat kredisi^
c) İhracat rizikolarına karşı sigorta .
Vergi ladesi
Dolaylı İhracat Yardımı.
III.
AVUSTURYA
1 — Gir i ş :
Avrupa'nın ortasında, Doğu ile Batı blokları arasında bulunan, Avus­
turya'nın, komşulariyle, şüphesiz, an'anevî ticarî ilişkileri vardır. Fakat, bu
leket, dünyanın diğer bütün bölgeleriyle de sıkı ticarî ilişkiler içindedir.
Kaliteli Avusturya malları her yerde tanınmakta ve gittikçe daha faz­
la aranmaktadır. Gerek Avurlurya hükümetleri, gerekse özel menfaatleri
temsü eden kuruluşlar, eskilerden beri, ve özellikle ikinci Dünya Sava­
ğından sonra, ihracatı teşvike büyük önem vermişlerdir.
Avusturya dış ticaret dengesindeki müzmin açık, beynelmilel reka­
bet, iç piyasanın darlığı BU ülkeyi, ihracatı teşvike adeta zorlamakta­
dır.
2 — Te'*îlât Metodlan :
a)
aa)
Avusturya'da t
îlıracatı Teşvikte Bevîetîn EoM t
Avusturya'da, sınaî mamul ihracatının teşviki işi Federal Ticaret
ve Kalkınma Eakanlığmm, ziraî maddeler ihracatının teşviki de Tarım
Bakanıiğmın görevine girer. Federal Maliye Bakanlığı da ithalât ve ihra­
cat resimlerinin tahsilatı ve dış ticaret mevzuatının uygulanmasının kont­
rolü işleriyle meşgul olur.
bb)
İhracatı Teşvikte Özel Sektörün Kolü :
Avusturya'da, ihracatın özel sektör bakımından teşviki işi ile Avus­
turya Federal İktisat Odası uğraşır. Odanın 'Ticari politika ve Dış Ti­
caret Dairesi", bu işin yönetildiği yerdir. Dairenin 4 servisi vardır.
— Gümrük siyaseti,
— Ticaret politikası ve ticarî enformasyon,
— İhracat ve fuarların teşviki,
— îç ve dış teşkilâtlanma.
Odanın, ayrıca, GATT, AELE, CEE, OCDE ve Avrupa İktisadî Ko;misyonu gibi beynelmilel teşekküllere ait işlerle meşgul ihtisas büroları
da vardır.
Federal iktisat Odasının "iktisadî Kalkınma Enstitüsü" isimli dif e r bir bürosu da, özellikle fuar tertipleme ve fuarlara katılma işlerine
bakar.
Odada Avusturyalı ihracatçıların tam listeleri mevcuttun 4.500'ü
hulan bu ihracatçılar 12.000 çeşit mal ihraç edebilecek durumdadırlar.
Federal idarenin 9 eyaletinin 9'unda da Federal Odanın şubeleri bu­
lunmaktadır.
Özel sektör temsilcilerinden kurulu .bir "Ticaret Politikası Komis­
yonu" her yıl bir kaç kere toplanarak, ticaret siyaseti ve dış ticaret ko­
nularında Oda başkanlığına mütalâasım gönderir. Hükümet memurları
da, bu toplantılara, bazan, müşavir sıfatiyle katılırlar. Oda da bu gö­
rüşleri resmî mercilere intikal ettirir.
b)
Yabancı Ülkelerde :
Diğer ülkelerin yabancı memleketlere ticaret ataşeleri göndermeleri
gibi Avusturya da "ticaret memurları" göndermektedir. 90 yerde vazife
gören bu memurların şefleri Federal iktisat Odası'nca seçilirler. Oda, bu
seçim işini Dışişleri Bakanlığı ve "Tcaret ve Kalkınma Bakanlığı ile mu­
tabık kalmak suretiyle yapar. Bazı yerlerde bu memurlar ticaret ata­
şesi adını alır. Ticaret memur ve ataşeleri Avusturya'nın dış temsilcilikleriyle sıkı temas halinde çalışırlar. Bunlar, ticaretle Ugüi bütün konu­
larda soruları cevaplandırılar ve bulundukları ülkelerin iktisadî du­
rumlarını incelerler.
Ticaret memurları tarafından Viyana Federal Ticaret Odasında ve­
rilen konferanslarla, bizzat Odada tertiplenen dış ticaret konferansları
ihracatçılara hüyük faideler sağlar.
Ticaret memur ve ataşeleri, bulundukları ülkelerde, Avusturya'mn
ekonomik durumu ve ihraç maddeleri hakkında bilgi veren bültenler ya­
yınlarlar. Bu bültenler büyük mağazalara, ithalâtçılara, gazetelere, banT?:alara ve aracılara gönderilir.
c)
Finansman ve Teşkilât :
Mahallî veya federal iktisat odalarının masraflarına, dış ticaretle
uğraşan bütün firmalar katılır.
S — İhrasatı Teşvikte Diğer Usulle :
ihracatı teşvik için şu yollardan da yararlamimaktadır.:
İhracatı
Teşvik
Tedbirleri —
F.
7
a) Propag^da Sergileri : Masrafları Federal İktisat Odasınca öde­
nen Ibu sergilerde, Avusturya'nın iktisat ve kültür alanındaki basanları
teşhir edilir. Bu yüzden, özel firmalar bu sergüere katılamazlar.
b) Fuar - Sergiler : Fuar - Sergüere firmalar katılabüirler., Mas­
raflar, katılan firmalarca ödenir.
c) Yabancı Fuar - Sergiler : Avusturyah firmalar, isterlerse, ya­
bancı ülkelerdeki fuar ve sergilere kendi adlarına katılabilirler. Bu tak­
dirde, pavyonlar arasında birlik ve ahenk sağlanması maksadiyle. Fede­
ral İktisat Odası, pavyon inşaası için firmalara mimar tahsis eder.
ç) Özel Gösteriler : Bunlar da, yabancı ülkelerin büyük mağaza­
larında sergiler açmak, dünyanın belli başlı ticaret merkezlerinde "Avus-^
turya Haftaları" tertiplemek şeklinde tezahür eder;
d) Filmler : Yabancı ülkelerdeki fuar ve sergüer münasebetiyle,
Avusturya ekonomisi hakkında fUmler de gösterilir. Federal İktisat Oda­
sının, İktisadî Kalkınma Enstitüsü içinde 1959'da kurduğu ''FUmcilik
Sergisi" gerekli filmleri hazırlamaktadır. 1964 yılı içinde, bu filmlerden
170 tanesi, ticaret memurluklan ve ataşelikleri tarafından halka göste­
rilmiştir.
e) Yabaneı Basmia İlişkiler : Yabancı ülkelerin ünlü gazetecileri
Avusturya'ya davet edilerek fabrikalara götürülmekte, dış ticaretle ügili açık oturumlara iştirak ettirilmektedir. Bu usul son derece yararlı
sonuçlar vermektedir.
f) Müşteri Olabilecekler Arasında Tertiplenen Toplantılar :
Ya­
bancı ülkelerde, tertiplenen bu toplantılardan maksat Avusturyalı ihra­
catçılarla yabancı ithalâtçıları tanıştırmak, bu yolla da yeni müşteriler
sağlamaktır.
g) Teklif İsteme îlânlan : Yabancı ülkelerce yapılan tekhf iste­
me ilânları, Avusturya'nın dış temsilcilikleri aracılığı ile Avusturyalı fir­
malara duyurulmakta, bu yolla da, bir çok ihalelerin Avusturya firmala­
rına verilmesi sağlanmaktadır.
4 — İhracatı Kredi ve Garantîlerî :
a)
İhracat Fonu :
Avusturyalı ihracatçılara, en çok altı aylığına, kısa vadeli krediler
veren bu İhracat Fonu tesis edilmiştir. 1964 sonunda sermayesi 130 mil­
yon Avusturya Şilinini bulan bu Fon (1 Avusturya Şilini 34,923 kuruş
olduğtuıa göre 45 ırülyon Türk Lirası), ihracatçılara, % 5,5 faizle kredi­
ler vermektedir.
b)
Federasyonca Garanti Edilen İhracat Kredisi' :
Avusturya Federasyonu, ticarî ve siyasî rizikoları karşılamak ama­
ciyle ihracat bedelinin % 801 oranında bir ihracat garantisi vermektedir.
Kredi toplamı 1,5 müyar şiline yükselmiş bulunmaktadır. Bu şekildeki
kredüer % 6 faizle 6 ay ilâ 3 yıl için verilmektedir,
c)
İhracat Bizikolanna Karşı Sigorta :
Avusturya Federasyonu, sevk esnasında zarara maruz kalan mallar
için ihracatçıları sigorta etmektedir. Bu sigortadan faydalanmak isteyen
ihracatçının, sermayeden büyük ölçüde kaybetmesi gerekmektedir. Bu
cins sigorta için ayrılan fon 3 müyar şilindir.
5 — Vergi ladesi:
İmalât sırasında alınmış olan muamele vergisi, bazı malların ihracı
anında geri verilmektedir. Mallar, bu maksatla, 5 gruba ayrılmıştır.
6 — Dolayh İhracat Yardımı :
Federal İktisat Odası dahü, Avusturya'da bir çok teşekküller ya­
bancı öğrencilere, ve özellikle az gelişmiş ülkeler öğrencilerine burslar
vermektedir. Bu burslardan yararlananlar, ya kalifiye işçi veya öğretim
üyesi olmaktadırlar. Ayrıca, Beynelmilel Ticaret Odasının telkini üzerine,
Federal İktisat Odası, az gelişmiş ülkeler ticaret odaları memurlarına da,
bilgi, görgü ve ihtisaslarını arttıracak kurslar tertiplemektedir. Bu me­
murlar Federal İktisat Odasında stajyer olarak bir kaç ay çalışmaktadır.
ıV.
1)
2)
3)
DANIMARKA
Giriş
Dış Ülkelerde îhracatm Teşviki
a) Elçilik ve Konsolosluk Mensupları
h) Ticaret Ataşeleri
c) Ticarî Mümessiller
ç) Ziraat ve Deniz Avcılığı Ataşeleri
d) İhracatı Teşvik Kuruluşları.
Danimarka'da İhracatın Teşviki
a) İhracat Müşavirleri^
h) İhracatı Teşvikle Görevli Özel Kuruluşlar,
c) Koordinasyon Komiteleri,
ç) İhracat Kredisi Konseyi.
IV.
1 _
DANİMARKA
Gîı^îş :
Danimarka'nın ihracatı 1964'de 2 milyar dolara, yani, millî gelü^in
yaklaşık olarak dörtte birine ulaşmıştır. Bu ülke ihracatının aşağı yuka­
rı % 50'si ziraî maddelerden, % 50'si de smaî mamullerden müteşekkil­
dir, îhracatm % 85'i Batı Avrupa ülkeleriyle Kuzey Amerika'ya yapıl­
maktadır.
Bu rakamlar, ihracatın Danimarka için arzettîği önemi açıklıkla or­
taya koymaktadır.
2 — DIŞ Ülkelerde Îhracatm Teşviki :
İhracatı teşvikle görevli olanlar:
a)
Elçilik ve Konsolosluk Mensupları :
Yabancı ülkelerde Danimarka^ ihracatının teşviki işini an'anevî ola­
rak Dışişleri Bakanlığı üstlenmiştir. Danimarka elçüik ve konsolosluk
memurları bu görevlerini başarıyla yapacak şekilde yetiştirüirler.
h)
Ticaret Ataşeleri :
Danimarka'da ticaret ataşesi olmak için 30 yaşını doldurmuş olmak,
nazarî ve tatbikî ticarî bilgilerle mücehhez bulunmak, Kopenhag'daki ik­
tisadî İlimler ve İş İdare Okulu'ndan veya buna muadü bir başka okuldan
mezun olmak ve ihracat ticaretinde asgari bir iki yıl tecrübeli olmak lâ­
zım gelmektedir.
Ticaret ataşelerinin görevleri, diğer bütün ülkelerdeki ataşelerin gö­
revinin aynıdır.
c)
Ticarî Mümessiller :
Hariciye memurları ile ticaret ataşeleri Dışişleri Bakanlığına bağlı
oldukları halde sayıları 20 kadar olan ticarî mümessiller dış ülkelere
Danimarka Ticaret Fonu'nca gönderilirler. Bunlar, ortalama 3 seneliği­
ne atanırlar ve konsolosluk ve diplomasi memurlarının bulunmadıkları
yerlerde vazife görürler.
— 102 —
ç)
Ziraat ve Deniz Avcılığı Ateşeleri :
Dünyanın belli başlı ziraat merkezlerinde veya Danimarka'dan bü­
yük ölçüde ziraî mahsul alan ülkelerde, elçUiklere bağlı olup sayıları
13'ü bulan ziraat ataşeleri de vardır. Ziraat Bakanlığına bağlı olan bu
memurlar nazarî ve tatbikî ziraat bilgisi görmüş kimselerdir. Ayrıca,
Danimarka'nın Bern ve Londra büyükelçiliklerinde vazife gören birer
"denizavcılığı ataşesi" de vardır. Denizavcılığı Bakanlığına bağlı olan bu
memurların faaliyet alamna balıfcçıhk bakımından önemli Avrupa şehir­
leri de girmektedir.
d)
İhracatı Teşvik Kuruluşları :
İhracatı teşvik faaliyetleri. Dışişleri Bakanlığımn ticarî İşler Dai­
resinde temerküz etmiştir. Bakanlığın 80 büyükelçilik, elçüik ve konso­
losluğunda bir çok memur çalışır. Bunlara, mahallî şartları gayet iyi
bilen 550 "fahrî konsoloslu da eklemek gerekir.
Bütün bunların gönderdikleri raporlar ilgili bakanlıklara da gönde­
rilir.
Dışişleri Bakanlığının Ticarî İşler Müdürlüğü:
— Mallarına mahreç arayan Danimarkalı tacirlere imahreç bulur,
satış hususunda en uygun yolları gösterir.
— Uluslararası piyasaların durumu hakkında işadamlarına günlük
bültenler gönderir.
— Danimarka malları için reklam kampanyaları açar.
3 — Danimarka'da îhracatm Teşviki :
Danimarka 1960'da "Avrupa Serbest Mübadele Birliği"ne girdiği ve
ithalât rejimini serbestleştirdiği zaman, birçok kimseler, Danimarka sanayi'inin bir çok kollarının bundan büyük zarar göreceğini ileri sürdü­
ler. Fakat, gerek resmî makamlar, gerekse ticarî teşekküller, kıyasıya
rekabete kalkışacak bu sanayi kollarına yardım hususunda mutabıktılar.
Bu maksatladır ki. Parlamento, bir "ihracatı teşvik kanunu" ile "Dani­
marka Ticaret Fonu" kanununu çıkardı. Fon "Ticaret ve Sanayi Ba,kanlığı"na bağlandı. Bakanlık, topîadığn meblâğları, istişare komitesi­
nin mütalâasma göre taksim eder. Fon'un yaptığı para yardımları aşa­
ğı yukarı aynı işleri yapan kuruluşların birlik kurmalarım ve dış fuar­
lara katılmalarını sağlatma işlerinde kullanıllır. Birleşme, özellikle kü­
çük firmalar için büyük faydalar sağamaktadır.
Birikler, üyelerinin mallan için, ithâlci ülke dilinde müşterek ka­
taloglar hazırlar.
a)
İhracat Müşavirleri :
İhracat müşavirlerinin mevcudiyeti devamlı birlikler
kurulmasını
:zarurî kılmıştır. Bu müşavirlerin mesaisi Danimarjia sanayii için önem­
li bir yeniliktir ve özellikle küçük firmalar için çok yararlı olmaktadır.
Bir firma grubu bir ihracat müşaviri tayin eder ve ihracatlarını
teşvik işiyle kendisini vazifeli kılar. Fakat, grubun Fon'dan yardım ala­
bilmesi için, müşavirin satış müzakereleri yapmaktan kaçınması lâzım­
dır. Müşavirlerin görevleri, kural olarak, belirli bir bölgeye inhisar et­
mez. Bunlar, birlik üyelerinin mal satmak isteklerini bütün ülkelere se­
yahat etmek yetkisini haizdirler ve üyelerle alıcı ülkeler arasında ilişki
Tcurmakla görevlidirler.
Danimarka elçilik ve konsolosluklariyle sıkı işbirliği halinde çalışan
müşavirler emirlerinde oldukları birliklere mensup firmalara her türlü
l:)ügileri sağlarlar.
b)
îhracatı Teşvikle Görevli Özel Kuruluşlar :
Danimarka'da, bu şekilde 5 büyük kuruluş vardır. Bunların bir çok
da şubeleri vardır. Ziraat Konseyi ile küçük Mülk Sahipleri Birliği '*Ziraî
Maddeler Pazarlama Komitesi"ni kurmuşlardır. Komitenin görevi Da­
nimarka ziraî maddelerinin sürümünü sağlamaktır. Komite personeli fuar
ve reklam, piyasa etüd gibi hususlarla uğraşır. Komitenin, Batı Alman­
ya, İngütere, Lübnan, Hong-kong ve Venezüella'da olmak üzere 5 ülke­
de bürosu vardır.
ihracatı teşvikle görevli ikinci özel kuruluş "Danimarka
Sanayi
Müesseseleri Federasyonu"dur. Yaklaşık 3.000 üyesi olan Federasyon 60
grupta toplanmış şubeleri vardır. Bu .3.000 üyenin yaklaşık olarak ya­
rısı kendi mahsullerini kendileri ihraç eder. Federasyon, kendilerine yar­
dımcı olmak üzere, bir ihracat bürosu açmış bulunmaktadır. Büro, Tica­
ret Fonu ve Dışişleri Bakanlığı Ticarî İşler Müdürlüğü ile sıkı işbirliği
Halinde çalışır.
Kopenhang Ticaret Odası ile Provens Ticaret Odasında, kendi üye­
leri için, ihracat büroları kurmuşlardır. Odaların, üyeleri ihracatla ilgili
her türlü müşkülleri için bu bürolara müracaat ederler.
"Danimarka El San'atları Ofisi" de ihracatı teşvikle görevli özel bir
kuruluştur. El saîı'atkârları birlikleri ile Ticaret birliklerinin yaklaşık
435'inin bir araya gelmesiyle vücut bulmuş olan Ofisin 50.000 üyesi var­
dır. Ofis bir de "ihracat Bürosu" kurmuştur.
— 104 —
c)
Koordinasyon Komiteleri :
İhracatı teşvikle görevli resmî ve özel kuruluşlarm faaliyetleri ara­
smdaki tutarlılığı başlıca 3 komite sağlamaktadır. Danimarka Ticaret.
Fonundan yardım alan bütün teşekküller İhracatı Teşvik İstişare Komi­
tesince incelemeye tabi tutulur. Bu komitede ilgili bakanlıkların, Tica­
ret Fonunun ve özel ticarî teşekküllerin temsilcileri bulunur. "Yabancı
Ülke Fuarları" Komitesi, isminin gösterdiği işlerle uğraşır. Nihayet bir
de Danimarka'nın diğer ülkelerle ticarî ilişkileri komitesi vardır. Bu ko­
mite de ihracatı teşvik uzmanlarının dış ülkelere gönderilmesi işini koordone eder.
ç)
İhraeat Kredisi Konseyi :
Her hafta toplanan Konsey 15 üyelidir.. İhracat kredisi taleplerini
inceleyerek karara bağlar.
V.
GÜNEY
AFEIKA
1)
Gf ir i §
2)
3)
İhracatın Teşvikinde Hükümetin Rolü
Ticaret ve Sanayi Bakanlığında İhracatçılarm
ları Servisler,
a) Yabancı Ülkelerle İlişkiler Dairesi^
b) İhracatı Teşvik Dairesi,
c) Dı.^ Ticaret Komiserliği.
Başvurduk­
V.
GONEY
AFRİKA
1 — Gîr iş :
Birinci ve İkinci Dünya Savaşlarından önce, Güney Afrika ziraî ve
madenî ham madde ihraç eden bir ülke idi.
Altın ve elmas yataklarının işletilmeye başlanması ikinci derecedeki
kollarının da gelişmesi sonucunu doğurdu. Bu hal. Güney Afrika'yı, ham
madde satan bir ülke durumundan mamul ve yarı mamul madde ihraç eden
"bir duruma getirdi.
Bu memleket, dış ticaret açıklarını evvelce, altın madenlerinden el­
de ettiği altın stoklariyle karşılardı. Fakat, bu kaynağın imkânları mah­
dut olduğu için. Hükümet, başka döviz kaynaklan bulmaya çalışmak­
tadır.
Güney Afrika Devletinin dış ticaret alanında karşılaştığı mesele, bu
gün için şudur:
— An'anevî ziraî ve madenî ham maddelerinin dış pazarlarmı mu­
hafaza etmek ve geliştirmek,
— Yeni kurulan sanayicinin mamullerine nazarlar bulmak.
Memleket, dış ticaretin geliştirilmesi işini özel sektöre bırakmıştır.
Ticaret ve sanayi erbabına Devlet, icaret ve Sanayi Bakanlığının içerdeki
teşküâtı ve dış ülkelerdeki temsilcileri aracılığı üe yardımcı olmaktadır.
2 — îhracatm Teşvikinde Hükümetin Rolü :
Hükümet, dış ticaret konusunda şu faaliyetlerde bulunur:
a) Yabancı ülkeler hükümetleriyle doğrudan doğruya veya GATT
aracılığı ile temasa geçerek ticaret ve tarife anlaşmaları yapar,
b) Güney Afrikayı ilgilendiren beynelmilel maddelerin mübadele­
lerini nizamlamak maksadiyle yapılan toplantılara katılır,
c) Güney Afrika mallarının mevcut piyasalarda satılmakta devam
etmesinde ve yeni pazarlara yöneltilmesinde büyük rol oynar.
ç) Ticaret ataşelerinin ihracatı geliştirme faaliyetlerinde bulun­
masını düzenler,
d) İhracat kredisi işlerini düzenler. İhracatçıların alacaklarını al­
malarına yardımcı olur.
e) Firmaların, ihracatlarını arttırma maksadiyle yaptıkları mas­
raflardan indirimli gelir vergisi alınmasını sağlar.
d) Güney Afrika Dış Ticaret Teşkilâtın^, işletme masraflarmı kar'şılayabümesi için, para yardımında bulımur.
g) Dış piyasalar fhakkında, ihraratçılara, günü gününe doğru haloer ulaştırır,
h) Güney Afrika mallan için dış ülkelerde reklam yapar, fuar ve
sergilere katılmayı sağlar,
ı) Ticaret ve sanayi odalan, pazarlama büroları... gibi meslek te^
şekküUeriyle daimî temasta bulunmak suretiyle onların ihracatı teşvik
faaliyetlerine destek olur,
i) Güney Afrika mallarına pazar olabilecek ülkeler hakkında an­
ketler ve etüdler hazırlar,
j) Yabancı alıcılann Güney Afrika'yı ziyaretlerini teşvik eder, dış
ülkelere ihracatçılardan mürekkep heyetler gönderir.
3 — Ticaret ve Sanayî Bakanlığında
Servisler :
ihracatçıların Başvurdukları
Güney Afrikalı ihracatçıların menfaatlerinin korunması ve geliştirümesi ile, Bakanlığın şu servisleri meşgul olur:
a)
Yabancı Ülkelerle îlişldlter Dairesi :
Bu daire, ticaret anlaşmalarının müzakeresi, uygulanması üe ilgüi
bütün meselelere bakar.
b)
ihracatı Teşvik Bairesi :
Bu daire, İhracat Ticaret İstişare Komitesi aracılığı ile smaî, ticarî
teşekküllerle temas sağlar ve Dış Ticaret Komiserliği aracılığı üe de Gü­
ney Afrikalı İhracatçılarla yabancı ithalâtçılar arasında ilişki kurar.
Bu son zikt^ettiğimİ2S konuda, Daire, şu işleri yapar:
aa) İhracatçı firmalarla ihracat hayatına yeni atılacak firmaların
gizli sicillerini tutar. Sicillere girecek bUgiler için Bakanlık, firmalara
soru kâğıtları gönderir. Bu bilgileri günlük hale getirmek içiîı de, iki yıl­
da bir, yeni soru kâğıtları gönderir. Bu sicillerden birer tane de Güney
Afrika'nın ticaret ataşelerine gönderilir. Bu gizli sicilleri sadece ataşe­
lerle diplomatlar okuyabilir, fahrî konsoloslar okuyamaz.
bb) Ticaret ve Sanayi Bakanlığı, ihracatojlardan, mallarının fiyat­
ları, özellikleri, prospektüsleri, ambalajları hakkında devamlı bilgi ister.
Bu bilgiler ataşelere gönderilir.
cc) Yabancı ülkeleı;in ticaret formaliteleri, gümrük mevzuatı ve re-
esimleri, ithalât ve kambiyo mevzuatı, etiketleme ve teftiş mevzuatı hak­
kında Güney Afrikalı tacirler tarafından soruların soruMı en kısa za­
manda cevaplandırılır.
çç) Ataşe raporlarını yayınlar.
dd) Bakanlığın fuar ve sergilere katılma masrafı olarak ayırdığı
meblâğları, bir plan dahilinde ataşeliklere dağıtır. Güney Afrika malları
için yapılacak reklamlara ait masraflar da bu meblâğlarda yer alır.
ee) Güney Afrikalı tacirler için yabancı ülkelerde, yabancı tacirler
için Güney Afrika'da meslek gezileri tertipler.
Kısaca, bu Daire, ihracatı geliştirme ile ilgili her tedbiri almaya ve
mübadelelerin gelişmesini engelleyen her türlü manileri ortadan kaldır­
maya yetkilidir.
c)
Dış Ticaret KomîserKğî :
Güney Afrika Ticaret Ataşelerinin başlıca görevi, ihracatçıların ya­
bancı ithalâtçılarla ilişki kurmalarını sağlamak, kurulmuş ilişkileri ge­
liştirmek. Güney Afrika mallarının satışını etkileyebilecek yabancı dev­
letler mevzuatı hakkında Bakanlığa rapor göndermek... gibi işlerdu*.
Bunun için de, ataşeler, bulundukları makamların resmî teşekkülle­
riyle, basın mensuplariyle daimî temas kurar, piyasa incelemeleri yapar,
ihracat imkânları hakkında Güney Afrikalı tacirlere acele bügi verir, yaş
meyva, reçel, kutu balığı gibi ihraç mallarının kalite kontrolünü yapar,
Güney Afrikalı tacirlerle yabancı ithalâtçılar arasında çıkan ticarî an­
laşmazlıkları, gerektiğinde, sulhan çözümler, iç ve dış ticarî durum hak­
kında yıllık raporlar hazırlar, yabancı fuar ve sergilerdeki Güney Afrika
pevyonlarını tertipler, reklâm kampanyaları düzenler.
Güney Afrika'nın memleketimiz hariç 22 ülkede ataşesi vardır.
1)
2)
3)
îf)
5)
Giriş
Ticaret Bahanltği
a) İhracat Hizmetleri Müdürlüğü^
b) İhracatı ve Fuarları Teşvik Müdürlüğü,
c) Enformasyon Dairesi,
ç) Piyasa İstatistik ve Dokümanları Kütüphanesi,
d) Ticaret Bakanlığı Dergisi,
e) İşadamlarına Nasihatler.
İhracat Sigorta ve Kredisi Genel Müdürlüğü
İhracat Konseyleri.
Diplomatik Hizmetler.
VL İ N G Î L T E R E
Giriş
İngiliz smaî ihracat gelirleri yılda 4 milyar 300 milyon sterlin (107
milyar 500 milyon Türk lirası) bulmaktadır. Bu rakam harp öncesi dev­
reye ait rakamdan % 50 fazladır. Bu hal büjâik veya küçük ingiliz sa­
nayi'inin ihracata ne kadar önem verdiğini vuzuhla göstermektedir.
Hiç ihracat yapmayan ve az ihracat yapan sanayi kolları da rakip
mallar ihraç etmeyen firmalarla birleşmek veya mahallî ticaret odalarımn önderliği altında ihracatçı grupları kurmak yoliyle ihracat yapmaya
teşvik edilmektedir.
İngiltere'de ihracatı teşvikle görevli kuruluşların başlıcaları şunlar­
dır: Ticaret Bakanhğı, İhracat Kredi ve Sigorta Gtenel Müdürlüğü, ihra­
catçı Birlikleri, elçilik ve konsolosluklar.
2
Ticaret Bakanhğı :
a) fiıraeat Hpbancstleri Müdürlüğü :
Müdürlük şu hizmetlerde bulunur.
Injgiliz Mallarına Pazar Bulma : Bu hizmet, açıklamayı gerektirme­
yecek derecede belli bir hizmettir.
Güımrük Tarifeleri ve İthalâtın Nizamlaııınası : Bu hizmet, yabancı
ülkelerin gümrük tarifelerini ve ithalât mevzuatı hakkında günlük bilgi
toplamak suretiyle yerine getirilir.
Ticaret MümessilKkleri : Bir ülkede mal satmak isteyen ihracatçı
için en lüzumlu şey o ülkeyi iyi tanıyan yeterli elemanların bulunması­
dır. İhracatçı bu hususta *'İhracat hizmetleri Müdürlüğü"ne başvurur.
Müdürlük, o piyasadaki İngiliz ataşesi aracılığı ile kendisine itimada de­
ğer bir mümessil bulur.
Seyahatler : Ahcılarüe şahsen görüşmek isteyen bir ihracatçı. Mü­
dürlüğe başvurduğu takdirde, gideceği yer hakkında en geniş bilgileri
alır. Durumdan mahallî İngiliz ataşesi de haberdar edilecek olursa, ge­
rekli temaslar önceden sağlanmış olur. Böylece de, hem zamandan, hem
emekten tasarruf edilmiş olur.
Yabancı tacirlern duramu : Müdürlük yabancı tacirler hakkmda
dosyalar da tutar. İş yapacağı yabancı firmanın hakikî iştigal konusu.
faaliyet sahasının genişliği ... gibi hususlarda bilgi edinmek isteyen ih­
racatçıya bu dosyalar okutturulur. Firmanın kredi ve ahlâk durumu hak­
kındaki bilgiler bu dosyalardan değil bankalardan temin edilir.
Numuneler : Mal satacağı piyasadaki rakip mallardan numune ge­
tirmek isteyen ihracatçı da Müdürlük aracılığı ile bunları temin eder.
Anlaşmazlıklar : İngiliz ihracatçı ile mahallî alıcılar arasındaki an­
laşmazlıkları barışçı yollar Ve uzlaşma ile çözmek de hem Müdürlüğün,
hem de mahallî ataşelerin görevleri arasındadır.
İhracat Bülteni : Bu bülten, İngiliz ihracatçılar için 3 bakımJdan yararhdır:
i) Yabancı ülkelerin teklif isteme üanları hakkmda ihracatçı bül­
tenden faydalanır.
ii) Bültende, İngüiz ihracatçılariyle temasa geçmek steyen yaban­
cı ithalâtçıların müracaatları da yer alır.
İÜ) Bülten dış piyasa konjonktürü hakkında da bilgi ihtiva eder vedış piyasaların önem derecesi, buralarda satılacak malların ni­
telikleri, rekabet şartları ... hakkında da bilgi verir.
Cumartesi, pazar hariç her gün yayınlanan bülten, abonelere günü
gününe gönderilir. Bültene, ancak, İngiltere'de kayıtlı şirketlerle İngilliz ticaret odaları abone olabilirler.
b)
İhracatı ve Fuarları Teşvik Müdürlüğü :
Müdürlük, yabancı ülkelerde açılacak fuar ve sergüer hakkında Ti­
caret Bakanlığı Dergisinde haberler yayınlar Müdürlük, dış ülkelerde
fuar açmaz, İngiliz sanayicüerinin katılmalarına yardım eder.
Yine Müdürlükçe yayınlanan: "Ticaret Fuarları İhracata Yardım
Eder." adlı broşür de faydalı; nasihatler ihtiva eder.
Ticaret Bakanlığı, dış ülkelerde İngütere haftaları düzenler. Ayrıca,
mahallî büyük mağazalarda ingiliz bölümleri de açılır.
c)
Enformasyon Dairesi :
Ticaret Bakanlığı Enformasyon Dairesi'nin "Dış Reklâm" kısmı Mer^
kez Haber Alma Bürosu ile, BBC'nin dış hizmetler teşkilâtı ile ve bakan­
lıkların dış ülkelerle ilişkili bürolariyle daimî temas halindedir. To^>ladığı bilgileri ihracatçılara ulaştırır, dış ülkelerde reklâm filmleri gös­
terir. Yabancı ülkelerde iş gezisi yapacak işadamları, durumdan Enfor­
masyon Dairesini haiberdar ederler. Daire de, gidilecek ülkede işadamımn
ve malının daha evvel reklâmmı yapar.
ç)
Piyasa, İstatistik ve Dokümanları Kütüphanesi :
Kütüphanede, bütün ülkelerin ticaret ve ekonomi hayatı hakkında
istatistikler mevcuttur. Bunlar, gerektiğinde, beynelmUel istatis­
tiklerden veya diğer kaynaklardan alman bilgUerle tamamlanır. Ayrıca,
hemen bütün ülkelerin telefon rehberleri, adres kitapları, yabancı sana­
yicilerin broşür ve katalogları da kütüphanede yer alır. Kütüphaneden
sadece ihracat servislerinin memurları değU, halk da parasız faydalana­
bilir.
RESMI
d)
Ticaret Bakanhğı Dergisi :
15 günde bir yayınlanan bu dergi okuyucularına şu hususlarda bilgi
verir:
İhracat : Dünyanın 200'den fazla şehrindeki İngiliz müşavir ve ateşelerinin dış piyasa incelemeleri, bu piyasaların İngüiz mamulleri içine
pazar olabilme imkân ve şekilleri, mevzuat değişiklikleri.... hakkında ra­
porları Dergide yer alır.
Ticaret Sergi ve Fuarları : Dergi, dünyadaki fuar ve sergüer hak­
kında da geniş bilgi verir.
, İstatistikler : Derginin her sayısnda, İngiltere bakımından yararlı
yabancı üretim, tüketim, ulaştırma, yatırım, inşaat... faaliyetleri hakkın­
da rakamlar da bulunur.
e)
İşadamlarına nasihatler :
Ticaret Bakanlığı, İngiltere dışında geziye «çıkacak işadamları içîn
küçük, nasihat broşürleri hazırlamaktadır. Bunlarda, geniş bilgi için ne­
relere başvurulacağı, gidilecek ülkenin iklimi, tatil günleri, ulaştırma
araçları, otelleri, ithalât rejimi, bu ülkenin İngiltere'yle üişkileri, özel­
likle ithalât ve ihracatı... hakkında bilgi verimektedir. 125 ülke için böyle
broşürler hazırlanmıştır.
3 — İhracat Sigorta ve Kredisi Genel Müdürlüğü :
İhracatçılar alıcının iflâsı veya dolandırıcılığına, transfer gecikme­
lerine, harp veya isyan haline, rejim değişikliklerine.... kaxşı sigorta edil­
mektedir. Kş^nunun kabul ettiği zararların % 90'ı Genel Müdürlükçe öden­
mektedir. Satılan malların tamamı veya büyük kısmı' (12 ay 3 yıl)'lık sü­
reler için sigorta edilmektedir. Bedeli uzun vadede ödenecek makineler
için garanti süresi 5 yıldır.
4 — İhracat Konseyleri' :
tngihz İhracat Konseyi 1964 Tenuntızunda sanayici, tacir, maliyeci
ve işçi setıdikalarmm önayak olmasiyle kurulmuştur. Konsey devlete bağ­
lı olmamakla beraber devletçe desteklenmektedir. Şu ^ok kuruluşlar Kon­
seye bağlanmıştır.
— Avrupa'ya İhracat Konseyi (1960'da kurulmuştur).
— Orta Doğu ile Ticaret Komitesi....
Ayrıca, (Commonwealth) ülkelerine ihracatı teşvik için kurulan bir
başka Konsey de İngüiz İhracat Konseyi ile sıkı işbirliği yapar.
İngiliz İhracat Konseylerinin görevi İngilterenin ihracatını bütün ola­
rak izlemek, smaî ihracatı teşvik etmek, ihracat konseylerinin çalışma­
larını tutarlı hale getirmek... gibi şeylerdir.
Konsey, ihracatın artmasına yol açacak yabancı heyetlerin veya in­
giliz ihracatçılarmm seyahat masraflarına devletle birlikte katılmak için
planlar da hazırlar.
Konsey, müşterek piyasa etüdlerinin masraflarına devletin katılma­
sını da sağlar.
5 — Diplomatik Hizmetler :
İngiliz elçüik ve konsoloslukları da ihracatın teşviki için büyük gay­
ret sarfederler.
Başlıca hizmetler şöyle sıralanabilir:
— Mahallî piyasalar hakkında izahat vermek,
— ihracatçıların mümessil bulmalarına yardım etmek,
— ingiliz firmaları yararına olan ihracat imkânlarını merkezî ida­
reye atsettırmek,
— işadamlarına tavsiyelerde bulunmak ve tavsiye mektupları ver­
mek,
— Mülî malların tanıtılmasına yardım etmek.
îhracatı Teşvik
Tedbirleri —
F.
8
Vıı.
1)
2)
3)
Gi
T
IRLANDA
i§
İrlanda İhracat Komisyonu
a) Genel olarak
b) Ihmvat hakkında bilgi
c) İhracatta Satış usulleri
ç) Teşvik Kampanyaları ve Ticaret fuarlart
d) Reklam
e) Ticari istişare
f)
SevMyat
g) Malların güzel görünüşlü olması
h) Öğretim ve eğitim
ı) İhracat sektöründe işbirliği
İhracatı Teşvikle Görevli Diğer Kuruluşlar
a) Sevkiyat Anonim Şirketi
h) İrlanda Ambalaj Enstitüsü
c) Sigorta-Rirnko Politikası.
VIL
I R L A N D A
1 — Giriş :
irlanda Cumhuriyetinin 1964'deki görünür ihracatı 236 milyon Ster­
lini (5 milyar 900 milyon Türk lirası) bulmuştur. Bu rakkam irlanda
ihracat tarihinde en yüksek seviyeyi teşkil etmiştir, irlanda ihracatı son
10 yıl içinde, ve özellikle 1958'de uygulanmasına başlanan ük iktisadî
kalkınma planından bu yana hayret verici oranlarda artmıştır. İhracat
artışı, daha ziyade sanayi alanında dikkati çekmiştü*.
İrlanda ekonomisi, yakın zamanlara kadar, ziraate dayanan hir eko­
nomi idi. Hayvancılık, ana tarımsal maddeler üretimi bu gün.dahi ülke­
nin başlıca gelir kaynağını teşkil etmektedir.. Fakat, yukarıda da söyledi­
ğimiz gibi, bugün bunlara smaî maddeler üretimi de eklenmiştir.
Smaî mamuller çok çeşitlidir. Elbise ve mensucat, maden ve makine,
kâğıt, ispençiyari maddeler, inşaat malzemesi, cam ve serom, tahta eş­
ya... misal olarak gösterilebilir.
İhracatın son yıllarda artmasının sebebi, yeni sana3ri, kollarında
üretimin artması, piyasalamada işbirliği, malların görünüş ve ambalaj­
larının güzelleştirilmesi, yurt içinde ve yurt dışında reklama büyük önem
verilmesidir.
,2 — trlanda İhracat Komisyonu :
İrlanda'da, ihracatı teşvikle görevli bir 'Trlanda İhracat Komisyo­
nu" vardır. Komisyonun faaliyetleri aşağıda açıklanmıştır:
a)
Genel olarak :
Komisyon, resmî bir kuruluştur.
Bütçesi, devlet bütçesinde
yer
alır.
Kuruluşlm görevleri şunlardır:
aa) Münasip göreceği bütün çarelere başvurarak ihracatı arttır­
mak,
bb) Sınaî mamullerinin estetik normlarını mükemmelleştirmek,
cc) İhracatı teşvik konusunda sanayi ve Ticaret Bakanlığına tavsi­
yelerde bulunmak.
Komisyon kendisi ihracat yapmaz; İrlandalı imalâtçıların ihracata
yönelmeleri için gerekli yardımlarda bulunur.
Komisyon Dublin'de merkezi, Londra'da, Manchester'de, Francfıut'-
ta, New-York'ta, San Fransisko'da, Montreal'de ve Port of Spain'de bü­
roları vardır.
Komisyonun İrTkMdalı tacirlere yaptığı hizmetler şöyle özetlene­
bilir:
— Yabancı piyasalar hakkında etüdler,
— Ticaret heyetleri teşkili,
— Piyasalar hakkmda bügilerin ilgililere dağıtılması,
— Yabancı ülkelerde bürolar açma,
— İrlanda firmalariyle yabancı firmaları tanıştırma,
— Yabancı fuar ve sergilere katılma,
— Yabancı ülkelerde reklam.
Komisyonun yabancı tacirlere hizmetleri de şöyle özetlenebilir:
— İrlanda mamulleri ile bunların satıcıları hakkında bilgi verme,
— Malların fiyatları, ambalajları, teslim tarihleri, nakliye şekilleri,
hakkında bügi verme,
— İrlanda'yı ziyarete gelen işadamları için gezi programları hazır­
lama.
b)
İhracat Hakkında BUgi :
Komisyonun, bir ''ticarî dokümantasyon kütüphanesi" vardır, irlan­
dalı tacirler, iş yapmaları muhtemel ülkelerle bu ülkelere mensup firma­
lar hakkında buradan her türlü bilgileri temin edebilirler. Kütüphaneden,
batakçı yabancı tacirler hakkında da bügi alınabilir. Yabancı ülkelerin
gümrük resimleri, ticaret usulleri, istedikleri belgeler, para cezaları, it­
halât formaliteleri... ile ilgüi en son bilgiler de burada mevcuttur.
c)
İhracatta Satış üsullerî :
Komisyon, ihracatçıara, malları için en müsait piyasaları bulma hu­
susunda yardım eder. Bu ülkelerin ticaret usulleri, distribüsyon metod­
lan, fiyatları hakkında bilgi verir.
ç)
Teşvik Kampanyaları veı Ticaret Fuarları :
Komisyon, yabancı ülkelerde İrlanda mallarını teşhir için sergiler
tertipler. Bu sergilerde, çok defa, aynı gruba dahü malların teşhiri yapı­
lır: Çocuk elbiseleri, yer çinileri, ayakkabüar.... gibi. Bu sergilerin ba­
zılarında satış da yapılır. Sergiler, bir çok hallerde, yerli mağazalardan
biriyle anlaşmak suretiyle o mağazanın bir kısmında tertiplenir.
Ticarî tmxlsLT da ihracatın teşvikinde büyük rol oynamaktadır. îrlaıı-
da'nın yabancı ülkelerde katıldığı fuarlar ikiye ayrılır: Genel fuarlar, ih­
tisas fuarları.
Genel fuarlarda gıda maddeleri, tekstil, makine, ham maddeler... gi­
bi çeşitli maddeler teşhir edüir. Bu fuarlar, genellikle, teşhir edUen mad­
delere ait sanayi kollarına göre bölümlere ayrılırlar.
İhtisas fuarlarında bir sanayi koluna veya bir grup sanayi koluna ait
mamuller sergilenir.
Ticaret Heyetleri : İrlanda İhracat Komisyonu, faideli gördüğü hal­
lerde, müşteri olabilecek yabancı ülkelere ticaret heyetleri gönderir. Ko­
misyon memurlariyle işadamlarından kurulan bu heyetler mümessil bul­
ma, deneme ihracatı yapma, tanışma bakımından çok yararlı olmaktadır.
d)
KeMâm :
İhracatın artması, ihraç edilecek malların yabancı ülkelerde tanımp
sevilmesine bağlıdır. Bımun için de, müşteri olabüecek kimseleri radyo,
televizyon, sinema, basın, broşür dağıtım yollariyle aydınlatmak zaru­
reti vardır. İşte bütün bu işler için gerekli olan paranın büyük kısmı
Komisyonca ödenir.
Komisyon, irlandalı ihracatçılar için de îrlcmdaU thracatçmm El
Kitabı, îhracatçmm Dergisi, İhracat Haberleri, İrlandalı İhracatçılar
Rehberi isimli yayınlar da yapar. Bunlarda, dış ve iç piyasalardaki de­
ğişiklikler günü gününe ihracatçılara verilir.
e)
Ticari İstişare :
irlanda İhracat Komisyonunun gerek kendisi, gerekse yabancı ülke­
lerdeki büroları, ihracatçılar için birer akıl danışma yeri görevmi de ya­
parlar. Merkezde, belirli maddeler üzerinde ihtisas yapmış müşavirler
vardır. Bunlar yerli imalâtçılarla daimî temas halindedirler. Bunlarla dai­
mî şahsî temaslar veya yazışmalar yoliyle günlük durumlarından her an
haberli olurlar. Bu bilgiler, müşavh^lerin, yeni iş imkânları yaratmalarına
yardımcı olur.
Komisyon haber alma, pazarlama, sevkiyat... gibi bölümleriyle de
daimî temas halinde olan müşavirler, kendilerine baş vuran ihracatçıla­
ra, dış ihraç piyasaları hakkında her türlü bilgileri günü gününe vere­
bilirler.
f)
SevMyat :
Komisyon, yabancı ülkelere y^.pılacak sevkiyat konusunda da ihra­
catçıları aydınlatır. Yani, kendilerine navlunlar, aktarmalar, sevk yol­
ları... gibi sevk işleriyle ilgili bütün konularda gerekli bilgileri verir.
g)
Mall^rai Güzel Oörünüşlü Olması :
İranda fabrikalarının çoğu, başka ülkelerin seri halde imal edilen
ucuz mallariyle rekabet edemiyecek durumda oldukları için, daha ziyade
kalite ve gösterişe önem vermektedirler. İrlanda, evvelce başka iUkelerden, ve özellikle İngütere ile Amerika'dan gönderilen numunelere gö­
re imalâtta bulunan bir ülke idi. Fakat, İrlanda sanayi'inin ihracata yö­
nelmesi bu durumun, mahzurlarını açığa çıkardı. Bu gün model imali işi­
ne İrlanda'da çok önem verilmektedir. Komisyon, İrlandalı model res­
samlarının yabancı ülkelerde eğitimine büyük para harcamaktadır. Fab­
rikaların bunları "estetik müşaviri" olarak kulla:nmaları için imkânlar
sağlanmaktadır.
İrlanda mallarının güzel görünüşlü olmalarına hükümetin verdiği
önemi şu olaylar da göstermektedir. Resmî makamlar, iskandinavyalı
bir grup estetik uzmanından, irlanda mallarının estetik durumu üzerine
rapor hazırlamalarını istemiştir; Mal Estediği Mülî Konseyi isimli bir
teşekkül kurulmuştur; irlanda ihracat Komisyonu da irlanda'nın Kil­
kenny şehrinde bir "model resmî atölyeleri" açmıştır.
h)
Öğretim ve Eğitim :
irlanda ihracat Komisyonu, irlanda firmalarının ihracat personelini
yetiştirmek üzere kurslar açmaktadır. Bu kurslarda: Dokümantasyon,
mevzuat, ithalât tahditleri, yabancı piyasa raporlarının tedarik edihnesi
ve kullanılması, deniz nakliyatı, ambalaj, malların ve ambalajların es­
tetiği, ihracatın finansmanı, ihracat sigortası, halk ve basınla Uişkiler...
gibi konular üzerinde dersler verilmektedir.
Komisyon, ayrıca, irlanda ihracatçılar Birliğinin öğretim program­
larının uygulanmaları için de büyük gayret sarfetmektedir. Birliğin ter­
tiplediği ihracat kurslarını bitirenlere. Birlik tarafından diploma veril­
mektedir.
ı)
İhracat Sektöründe İşbirliği :
Sanayide daha ileri gitmiş ülkelerin firmalarına nazaran irlanda fir­
maları küçüktür ve pazarlama bilgileriyle tecrübelerinden mahrumdur.
Bunların malî kudretleri de mahdut, kalifiye ihracat personeli yok dene­
cek derecede güçtür. Bu durum, firmaları, pazarlama alanında işbirli­
ğine zorlamaktadır. Ancak, firmaların malları arasındaki benzerlik tie ka­
dar yakınsa işbirliği de o kadar kolay olmaktadır. Komisyon, firmaları
bu yolda işbirliği yapmalarını durmadan teşvik etmektedir.
3 — İhracatı Teşvikle Görevli Diğer Kurıılıışlar :
a)
Sevkıyat Anonimi Şirketi (Shipping Services Ltd.)
İhracat Komisyonunun himayesi altmda bulunaıi bu şirket donatan­
lar kooperatifi şeklindedir ve üyelerinin gümrükleme, transit, aktarma
hizmetlerini görür. Yani şirket, üyeleri adma gümrük resim ve harçlarmı öder, aktarma edilecek mallar içinatıtrepo temin eder, toplu halde
sevkedilen malları, gidecekleri yerlere göre partüer haline getirir, bun­
ları sahiplerine teslim eder, nakliye mukaveleleri imzalar.
6 yıldan beri faaliyet halinde bulunan bu şirket faaliyet alanına daha
da genişletmiştir.
b)
İrlanda Ambalaj Enstitüsü (The Irish Packing Institute) :
Bütçesi İhracat Komisyonunca hazırlanan Ambalaj Enstitüsü am­
balajların estetik normlarını İslah etmek ve iyi bir ambalajın nakliye
ve satış bakımından arzettiği öneme dikkati çekmektir. Enstitüye baş­
vuranlara parasız olarak yol gösterilmektedir. Enstitü, özellikle, hangi
çeşit ambalajın hangi mallara uygun geleceğini ihracatçılara öğretmek­
tedir.
Enstitü (Newsletter) isimli bir de bülten yayınlamaktadır. Bunda,
yeni ambalaj maddeleri, anıbâlaj makineleri, ambalaj metodları... hak­
kında bilgiler verihnektedir.
Aynca, konferanslar, kurslar da düzenlenmektedir.
c)
Sigorte; - Riziko Politikası :
Devletin himayesi altında bulunan bir çok sigorta şirketleri irlan­
da'da imal edilen malları, değerlerinin % 90'ına kadar sigorta etmekte­
ndirler.
VııL
1)
2)
S)
If.)
5)
ISVEÇ
Giriş
Hükümetin Teşvik Faaliyetleri
a) Dışişleri Bakanlığı
b) Ticaret Korrmerleri
Özel Sektörün Faaliyetleri
a) Ticaret Odalojrı,
b) İsveçli İhracatçılar Birlimi
İhracat Kredilerini Garanti Konseyi
Dış Ülkelerdeki İsveç Haber Alma Servisleri Bürosu
VIII.
1 _
İSVEÇ
G îr is :
İsveç ekonomisi, büyük çapta, yabancı ekonomilerle mübadeleye da­
yanmaktadır. Bu sebepledir ki, hükümet ve özel sektör, ihracatın teşvi­
kine çok önem vermektedir.
2 — Hükümetin Teşvik Faaliyetleri :
a)
Dışişleri Bakanlığı :
İsveç elçilik ve konsoloslukları, bulundukları ülkelerin piyasa, itha­
lât, ihracat, yatırım durumu, iş imkânları hakkındaki raporlariyle isveçli"
ihracatçılara iş imkânları sağlamaktadırlar. Keza, İsveçli işadamlarına,
mahallî mümessiller de bulmaktadırlar.
İsveç elçüik ve konsolosluklarının çoğunda, ticarî işlerle ilgili me­
murlar bulunmaktadır.
b)
Ticaret Komiserliği :
Ticaret komiserliği müessesenin tarihi 1949 yılma kadar gerilere
gitmektedir. Halen dünyanın 9 yerinde komiser bulunmaktadır. Bunların
4'ü A.B.D.'de, 2'si Kanada'da, l'i Hindistan'da, l'i Malaysia'da, biri de^
Gana'dadır. Orta Doğu, Japonya, Güney Amerika'ya da komiser gönde­
rilmesi düşünülmektedir.
Bunların görevleri şunlardır: Ahş veriş imkânları hakkında bilgi
vermek, re'sen veya talep üzerine piyasa etüdleri yapmak
Komiserlerin pek az ülkeye gönderilişinin sebebi şudur: İsveç ötedenberi büyük çapta müşterisi olan, mubayaalarını daha da arttırması
muhtemel ülkelerle gelişme halindeki ülkelere komiser göndermektedir.
Komiserler, genellikle, sanayi müesseseleri veya ticarethanelerde ça­
lışmış kimseler arasından seçilir.
3 — Özel Sektörün Faaliyetleri :
a)
Ticaret Odaları :
İsveç'in New-York, San Fransisko, Londra, Paris, BuenosAires, Sao^
Paulo, Viyana, Düsseldorf Brüksel, ve La Haye'de Ticaret Odaları var-^
dır. Bunlar, devletten malî yardım görürler.
Odalar, bulundukları ülkelerle İsveç arasında üişki kurulmasına ça­
lışırlar. Yani İsveç mallarının bu ülkelerde, bu ülkeler mallarının da is­
veç'te satılmasını sağlarlar. Fuar ve sergilere katılmak isteyenlerle i§
gezisi yapacaklara yardımcı olurlar.
b)
îsveclî İhra^mtçılar Birliği :
Birlik 1887'de kurulmuş özel bir teşekküldür. Halen 1.300 üyesi var­
dır. Bütçesini üye aidatı üe hazırlar. Birliğin 115 memuru vardır.
Birliğin ilk görevi ticaret, para, kontenjan, takas, gümrük resmi...
müzakerelerinde ihracatçıların menfaatlerini savunmak, ikinci görevi de
ihracatçılara müşteri bulmak, kendüerini piyasa durumlarından, gümrük
resimlerinden, lisans rejimlerinden... haberdar etmektir. Bunun için de
kitap, dergi ve broşürler yayınlar.
4 — ihracat Kredilerim Garanti Konseyi :
İsveç hükümeti, kredi garantisi vermek suretiyle de ihracatçılara
yardımda bulunur. Bağımsız olmakla beraber devlet adına hareket eden
Konseyin garanti plâfonu 3 milyar kuron'dur.
5 — DIŞ Ülkelerdeki îsveç Haber Alma Servisleri Bürosu :
1962'de kurulan ve hükümetçe desteklenen büro, isveç'i dışarda ta­
nıtmak, yabancı ülkelerdeki isveç haber alma servislerinin çalışmalarını
tutarlı hale getirmek, isveç turist akımı sağlamak... gibi işlerle görevlen^dirilmiştir.
ıX-
1)
2)
ÎSVIÇEE
Giriş
thra(M% Teşvik Metodları
a) Haber toplama
b) Propaganda yapma.
ıX.
1 _
I S V I Ç R E
Gî r i ş :
isviçre, tacir milletler arasmda önemli bir mevkie sahiptir. Ulkeniır
küçük, fakir, denizden uzak oluşuna, nüfusunun azlığına bakınca buna
şamak gerekir. Fakat, gariptir, isviçre'yi isviçre yapan da bu imkân­
sızlıklar olmuştur. Geniş çapta gıda maddesi ve ham madde ithali zorun­
da olan bu ülke kalifiye işçi yetiştirmeye, mallarının evsafını mükemmelleştirmeyfe, yükte hafif, pahada ağır mal üretimine önem vermiştir.
Tabiatın ve 19. yüzyıldaki smaî kalkınmanın yarattığı bu durum, Isviçreyi dünya ticaretinde büyük sözü olan ülkeler arasına katmıştır.
ihracatın geliştirilmesi, başlangıçta sadece özel sektörün omuzları­
na düşen bir iş olmuştur. Mallarını evvelâ komşu ülkelere satmakla işe
başlayan İsviçreli tacirler zamanla uzak Avrupa ülkeleriyle denizaşırı
yerlere de mal satmayı denemişlerdir. Bu tacirler, zamanımızdaki büyük
ihracat müesseselerinin kurucuları olmuşlardır. Zamanla, tacirlere, sa­
nayiciler de katılmıştır.
Fakat, 19. yüzyıl sonlarında dış satış güçlüklerinin başlaması üze­
rine Devlet, liberal ve aktif bir ticaret politikası ile ihracatçıları destek­
lemeye başlamıştır.
2 — İhracatı Teşvik Metodlan :
İsviçre, ihracatı teşvik işini, İsviçre Ticareti Geliştirme Ofisi isimli
bir teşekküle bırakmıştır. Özel hukuk müessesesi olan kurulan, fakat
devletin desteğini haiz bulunan bu teşekkül üyeleri olan sanayicilerle
meslek kuruluşlarından da aidat alır.
Ofis gerek ilgili devlet daireleri, gerek iktisadî teşekküller, gerek­
se isviçre elçüik ve konsolosluklariyle sıkı temas halinledir. 1927'de ku­
rulmuş bulunan ofisin gayesi tek bir cümle ile belirtilebüîr: isviçre'yi
yabancı ükelere, yabancı ülkeleri İsviçre'ye tanıtmak.
a)
Haber Toplama :
Bu görevi yapabümek için, Ofis, yabancı piyasalar, gümrük mevzuatı, ithalât rejimi, yatırımlar, formaliteler, üretim, tüketim, dağıtım is­
tatistikleri.... hakkmda isviçreli ihracatçılara bilgi verir.
Ofis, İsviçreli ihracatçılar için mümessil olabilecek durumdaki fir­
malar için de bir fiş dosyası tutar, İktisadî haberler isimli haftalık bir
dergi yayınlar. Burada dış piyasa etüdleri de yer alır.
b)
Propaganda Yapma :
,
Piyasa etüdlermin tabii sonucu propagandadır. Bunun için de, Ofis,
İsviçreli firmaların yabancı fuarlara katılmasım sağlar, İsviçre malla­
rmı tanıtma kitapları bastırır.
X.
1)
2)
JAPONYA
Giriş
Japon Dış Ticaret Kurumu
a)
h)
c)
ç)
d)
e)
f)
Bünyesi
Yönetim Kurulu
Bütçesi
Muharebesi
Üyeleri
Görevleri
Personeli
X.
[A PON Y A
1 — Gir iş :
Japon ihracatı, 1964'de, bir yıl evvele nazaran % 22 artmıştır. Ar-tış 1953-1963 arasında, yılda ortalama % 15 civarında olmuştur. Bu sü-^
re içinde diğer ülkelerin artış hızı yaklaşık olarak % 9 idi.
Japon mallarmm % 90'ını imalciler değil ticarethaneler ihraç eder.
Japon ihracatçılarının başlıca hedefi Kuzey Amerika ile Batı Avrupa'nın
zengin piyasalarıdır. Japon ihracatının % 54'ünü kimyevî maddelerle ağır
makineler teşkU etmektedir. Japonya, az gelişmiş ülkeler piyasalan için
de derinlemesine incelemeler yapmaktadır.
2 — Japon Dış Ticaret Kurumu :
1958'de kurulmuş olan bu teşekkül
önemli bir rol oynamaktadır.
a)
Japon ihracatının
teşvikinde
Bünyesi :
Teşekkül, kanunla kurulmuş bir kamu kurumudur. Yönetim Kurulu,
bir başkan, bir başkan vekili ve en çok 6 üye ile 2 murakıptan teşekkül
eder. Başkan, başkan vekUi ve murakıplar Beynelmilel Ticaret ve Sa­
nayi Bakanı tarafından tayin elilirler. Yönetim Kurulu üyeleri ise. Ba­
kanın tasvibi ile. Başkan tarafından seçilirler. Teşekkülün üyeleri tica-ret yapamayacakları gibi gayesi kâr olan teşekküllere de üye olamazlar.
b)
Yönetim Kurulu :
Kurul üyeleri, beynelmUel ticaret işlerinden anlayan kimseler arasında.n seçilirler.
c)
Bütçesi :
Teşekkülün kuruluş sermayesi 2 milyar ''yen'' idi. Bu meblâğın tamammı devlet vermiştir. 1964 yıh gelirleri şöyle idi:
G e l î r K a y n a k l a r ı
Devlet Yardımı
Fuarlar, reklam, propaganda, araştırma
Sermaye Faizleri
Faaliyet Gelirleri (Yayın v.s.)
İlgili mahalli makamlarca verilenler
İaneler (üye teşekküUerce)
%
^^^^
^^'^
^'-^
100,0
ç)
Muhasebesi :
Bütçe yıllıktır. Bütçedeki meblâğlar sarfedüdikten sonra yıllık bilan«ço ile kâr ve zarar hesapları çıkarılır.
d)
Teşekkülün Üyeleri :
Her hakikî veya hükmî şahıs, aidat ödemek şartiyle teşekküle üye
olabilir ve müessesece yapılan hizmetlerden faydalanabilir.
e)
Görevleri :
Teşekkülün başlıca görevleri şunlardır:
aa)
bb)
cc)
çç)
dd)
ee)
f)
Yabancı piyasa etüdleri,
Teşekkülün ticaret merkezlerinin ve bürolarının idaresi,
Yabancı firmalarla ilişkiler kurma,
Uluslararası ticarî fuar ve sergilere katılma,
Sınaî mamul modellerinin daha iyi hale getirilmesi,
Memleket dahilinde ticarî reklam.
Personeli :
Teşekkül personeli, genellikle, özel müesseselerde çalışmış kimseler­
le devletin ticaretle ilgili kısımlarında çalışmış memurlardan teşekkül
eder. Teşekkülün Tokyo ve Osaka'daki bürolariyle Japonya'nın diğer 20
büyük şehrinde 500'e yakın memur çalışır.
Bundan başka, dünyanın 40 kadar belli başlı ticaret ve sanayi mer­
kezinde de, teşekkülün, temsilcileri vardır. Bunların sayısı, 1964 sonunda
372 civarında idi.
XL
T)
2)
Gi r i§
îhracah Teşvik
KANADA
Yollan
a)
}))
3)
Piyasa Etüdleri
Fuarlar
— Milli Fuarlar
— Şakuli Fuarlar
— Ufkî Fuarlar
— Numune Fuarları
c) Mağazalarda Reklam Kampanyalan
ç) Ticaret Heyetleri
— Keşif heyetleri,
— Özel Heyetler,
— Etüd Heyetleri,
— Kanada^ya gelen yabancı heyetler
d) Ticari Reklam,
e) Diğer Teşvik YoUairı
f) Tamamlayıcı Ticarî Hizmetler
— Ticarî enformasyon
— Ticaret müzakereleri
İhracatı Teşvikle Görevli Kuruluşlar
a) Ticaret Komiserliği
b) Ticarî İlişkiler Ofisi
c) Ana Maddeler ve Sanayi Servisleri
ç) Sergiler Komisyonu
d) Ticarî Reklam Servisi
İ h r a c a t ı T e ş v i k Tedbirleri —
F.
9
Xı.
1 _
K A N A D A
(} î r i ş
Dış ticaret, Kanada için birinci derecede önemlidir. Zira, bu ülkenin*
ihracat gelirleri gayrı safi mülî hasılasının beşte biri civarındadır. Bu"
yüzdendir ki. Kanada hükümeti, ih]:;acatı arttırmağa büyük önem ver­
mektedir.
3 — ihracatı Teşvik Yolton :
Kanada hükümeti, ihracatı teşvik konusunda şu yollara baş vur­
maktadır: 1) Piyasa etüdleri, 2) Ticaret fuarları, 3) Ticaret Heyetleri,
4)
ticarî reklam. 5) ticarî müzakereler.
Şimdi bunları ayrı ayrı izah edelim:
a)
Piyasa Etüdleri :
Piyasa etüdleri, Kanadalı üretimci ve imalâtçılar hesabına olmak
üzere "ticaret komiserlikleri'' tarafından yapılır. Bu etüdlerde piyasanın
önem derecesi, özellikleri ve Kanada mallarına sürüm sağlama imkânla­
rı üzerine bilgiler bulunur. Bunlarda, ayrıca, ambala^j şekilleri ve muay­
yen bir malın muayyen bir piyasaya göre nasıl hazırlanması gerektiği
konularında tavsiyeler de yer alır. Etüdler, Kanada malları için yeni bir
piyasanın varlığını ortaya koydukları takdirde. Ticaret Komiseri, bu pi­
yasada mümessiller veya dağıtımcılar bulundurulmasını da tavsiye ede­
bilirler.
b)
Fuarlar :
Kanada hükümeti, ihracatın teşviki yolunda fuarlardan da çok
yararlanmaktadır. Piyasalara ve mal cinslerine göre çeşitli fuarlar açıl­
maktadır. Bunları şöyle özetleyebiliriz:
— Millî fuarlar : Memleket çapında olmak üzere açılan bu fuarlar­
da, Kanada'da yetiştirüen veya yapılan hem bütün maddeler sergilerinr.
— "Şakulî^' fuarlar : Bu tip fuarlar sadece bir sanayi kolu veya bir­
biri ile ilgili sanayi kolları için açılan fuarlardır. Daha ziyade işadamları
için açılan bu fuarları, günün bazı saatlerinde halk da gezebilir.
— "Ufkî" FuarMr : Çok çeşitli maddelerin teşîıir edildiği bu fuar­
lar genellikle müstehlikler içindir.
— Nuîiiune Fuarları : Bus tip fuarlara, deneme maksadile baş vu­
rulmuştur. Kanada'ya gelen yabancı alıcılar, fuarın bulunduğu yere uçak­
la götürülür ve mallar kendilerine gösterilir.
c)
Mağazalarda Eekîâm Kampanyaları :
Bu kampanyalar perakendecilerin, fuar bölgesine bakan Ticaret Ko­
miserinin ve Ottava'daki Bakanlığın işbirliği ile hazırlanır. Kampanya
esnasında, yepyeni satış usulleriyle halkın ve yabancı alıcıların dikkati
çekilir.
ç)
Ticaret Heyetleri :
Bir veya bir çok sanayi kolunun temsilcilerinin bir araya gelmele­
riyle kurulan bu heyetler başlıca 3 tiptir:
— Keşif Heyetleri : Bunlar, Kanada malları için yabancı piyasala­
rın ne gibi imkânlar taşıdığını anlamak maksadiyle gönderilirler.
-r~ Özel Heyetler : Bu heyetler, Kanada'mn mal satmakta olduğu
piyasalardaki sürüm imkânlarını arttırma işiyle görevlidirler.
— Etüd Heyetleri : Başka ülkelerin üretim şekülerini, ticarî örf ve
adetlerini ve satış usullerini öğrenmek için giden etüd heyetlerinin yaz­
dıkları raporlar işadamları için çok yararlı olmaktadır.
— Kanada'ya Gelen Yabancı Heyetler : Bu heyetler, Kanada'ya da­
vet edilen yabancı işadamlarından, yüksek memurlardan meydana gelir.
Bu tip yabancı heyetler, numune gönderme yoliyle reklam ve satış
imkânından yoksun sanayi kolları için davet edilirler.
d)
Ticarî Reklâm :
Kanada'nm ticarî reklam usullerinin belli başlıları şunlardır:
— Yabancı piyasalar hakkında Kanadalı işadamlarına bilgi veren
"Dış Ticaret" adlı derginin yayınlanması,
— Yabancı ülkelerin ticaret politikalarında, tatbikatlarında, mev­
zuatında ve gümrük tarifelerinde vuku bulan değişiklikler hakkında Ka­
nadalı işadamlarına bilgi veren broşürler yayınlanması,
— Kanada mallarını yabancı müstehliklere tanıtmak amaciyle *'Ka­
nada Postası" adlı bir dergi yayınlanması,
— Kanadalı ihracatçıları ihracata teşvik edecek nitelikte bilgi ve­
ren eserler çıkarılması (yabancı ülkelerdeki satışlar, arttırma-eksiltme
ilânları, ihracat usulleri... gibi).
— Kanada fuar veya pavyonlarında dağıtılan cazip el ilânları. Her
ülkenin dUine göre yazılan bu ilân veya prospektüsleri fuar kapandıktan
sonra Ticaret Komiserlikleri de dağıtmaktadır.
e)
Diğer Teşvik Yolları :
laa) Sigorta şirketlerinin karşılaşmadığı rizikolara karşı Kanadalı
ihracatçıları sigorta için verilen sigorta kredileri.
bb)
Kanada mallarının ihracı için orta ve uzun vadeli kredi.
cc)
Vergi iadesi veya alınmaması şeklindeki tedbirler.
f)
Tamamlayıcı Ticarî Hizmetler :
Kanada hükümeti ihracatın gelişmesi için gerekli bir çok tamamla­
yıcı hizmetler de yapmaktadır. Bu konuda §u hususlar zikredUebilir:
— Ticarî Enformasyon :
Ticareti geliştirmek için ilk şartın doğru ve günlük bilgi olduğunu
gözönünde bulunduran Kanada Hükümeti Kanadalı işadamlarına şu bil­
gileri dağıtır.
— Yabancı ülkelerin gümrük resimleri, mevzuatı ve ticaret politi­
kası hakkında bilgüer.
— Kanadalı üretimcilerle Kanada malları hakkında bilgiler.
— Nakliye yolları, nakliyeciler ve navlunlar hakkında bUgiler.
— Ticaret Müzakereleri :
aa) Kanada hükümeti mevcut piyasaları muhafaza etmek veya ge­
nişletmek, yeni piyasalar açmak için yabancı ülkelerle ticaret müzake­
releri yapar.
bb) Kanada, Uluslararası ticareti geliştirmekle görevli GATT, EMİ,
BIRD gibi uluslararası kuruluşlara üyedir.
cc) Kanada, ana maddelerle Ugili uluslararası anlaşmalara imzasını
koymuştur.
ii ,
3 — İhracatı Teşvikle Görevli Kuruluşlar :
a)
Ticaret Komiserliği :
Ticaret Komiserleri, Ticaret Bakanhğma bağh bir kuruluştur. 47 ül­
kedeki 66 bürosunda çalışan 150'den fazla memur, Kanada'mn dış mem­
leketlerdeki ticarî menfaatlerini gözetmek için hiçbir gayreti esirge­
mezler.
Ticaret Komiserlerinin ük görevi alıcılarla satıcüarı temasa geçirmelîtir. Bunlar, bu maksatla piyasa etüdleri yaparlar. Arz, talep durumu,
fiyatlar, rekabet şartları ithalât ve kambiyo mevzuatı, gümrük tarife­
leri, tercihli ve tavizli tarifeler, etiketleme ve ambalajlama, markala­
ma nizamları, tediye şartları ve dağıtım örgütleri... hakkında raporlar
gönderirler. Mümessiller hakkında tavsiyelerde bulunurlar, ihracatçılar
için alıcı bulurlar, yabancı tacir ve mümessillerin borç ödeme imkânları
üzerinde ilgüileri aydınlatırlar. Yabancı fuarlardaki Kanada pavyonları­
nı yönetirler ve fuara katılacak olanlara her türlü yardımı yaparlar. Va­
zife gördükleri ülkeyi yakından tanımak için sık sık seyahate çıkarlar.
b)
Ticarî İlişkiler Ofisi :
Bu ofis de aşağı yukarı aynı işleri görür.
c)
Ana Maddeler ve Sanayi Servisleri :
Bu servisin görevi Kanada'nm imal ettiği malzemeler, maddeler ve
yapabileceği hizmetler hakkında bügi vermektir. Bu maddelerin satışı
veya yapımı ile uğraşan müesseseler hakkında da bUgi toplar ve dağıtır.
Ana maddeler ve sanayi servisleri dört servisten ibarettir. Bunların
üçü, yani "Smaî maddeler", "İmalât ve Makine Sanayüeri", "Ziraat ve
Deniz Avcılığı" adlarını taşıyan servisler gerekli bügileri toplayıp dağı­
tırlar. Bu servislerde çalışan "ana madde uzmanları" maddelerden han­
gilerinin dış fuarlara gönderileceğini tesbit ederler.
ç)
Sergiler Komîsyonn :
Bu komisyon, Kanada'nm katılmak istediği sergilerle ilgili her türlü
çalışmaları yapar.
d)
Ticarî Reklâm Servisi :
Bu servisin görevi, isminden de anlaşılacağı gibi, Kanada malları­
nın dış ülkelerde reklamını yapmaktır.
XIL
1)
2)
3)
NOEVEÇ
Giriş
Norveç ihracat Konseyinin Teşkilâtı
a) Bütçesi
b) Konsey
e) Yönetim Komitesi
ç) tcra Komisyonu
d) İdare
e) Dış Temsilciler
f) Norveç İhracat Okulu
Konseyin Görevleri
a) Enformasyon Servisi
b) Norveç mal ve Hizmetlerinin dışarda reklâmA
c) Teşvik için maddî yardım
XII.
NORVEÇ
Giriş :
Norveç Dışişleri Bakanlığında 1906'da bir 'Ticarî İstihbarat Büro­
su" açılmıştı. Büronun görevi, satışlarını arttırma hususunda ihracatçı­
lara yardımcı olmaktı. Teşekkül, smaî mamul ihracatını teşvik edecek
şekilde kurulmamış olduğundan, zamanla, daha az etkili olmaya başla­
dı. Bunun Ü2^rine, hükümet, 1945'de "Norveç İhracat Konseyi*' isimli ye­
ni bir müessese kurdu. Bu yeni organ, ihracat yapan sanayi koUariyle da­
ha sıkı bir irtibat kurdu.
2 — Norveç İhracat Konseyinin Teşkilatı :
a)
Bütçesi :
Konseyin bütçesi ihraç edilen her maldan binde 3,4 oranında alman
primlerden meydana gelir.
Bu paralardan meydana gelen Fon'un idaresi Konseye aittir. Fonda
halen 9 milyon Türk lirası birikmiştir. Yıllık sarfiyat 6,5 milyon Türk
lirası civarındadır.
b)
Kons?ey :
Konseyin başkan ve üyeleri hükümetçe atanmaktadır. Üyelerin ço­
ğu özel ihracat müesseselerine mensupturlar. Bunlar, Norveç toplam ih­
racatına yaptıkları katkı oralımda olmak üzere seçilirler. Ticaret Bakan­
ları, deniz nakliyat şirketleri, sendikalar Birliği, Norveç Sanayi fuarı
idaresi ve balıkçı teşekkülleri de Konseyde temsü edilirler. Bunlara ilâ­
veten. Konseyde, Dışişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Dış Ticaret Ba­
kanlığı da temsil edilmektedir.
c)
Yönetim Komitesi :
Yönetim Komitesi, Konsey üyeleri arasından seçilmiş 12 kişiden te­
şekkül eder. Bunların 4'ü büyük ve küçük sanayi'i, 3'ü bahk ihracatçı­
larını, 2'si de diğer ihracatçıları temsil eder. Geri kalan 3 üye de, meslek
kaydı olmaksızın seçilirler. Konsey başkanı üe Dışişleri Bakanlığı tem-
silcisi yönetim komitesinin daimî üyeleridir. Komite yılda 4-6 kere top­
lanır.
c)
İcra Komisyonu :
Konsey başkanı, Dışişleri Bakanlığı temsilcisi ve Konseyin idare
müdürü. Yönetim Komitesinin 4 üyesi ile birlikte İcra Komisyonunu
meydana getirirler. Komisyon yılda 6-8 kere toplanır. ,
d)
idare :
Konseyin başlıca 3 dairesi vardır:
— İdarî işler dairesi,
— istihbarat dairesi,
— Piyasalar Dairesi.
idarî işler dairesi, personel, muhasebe ve bütçenin uygulanması iş­
leriyle meşgul olur.
Enformasyon dairesinin 2 görevi vardır: 1) Dış ülkelerde cereyan
eden olaylardan ihracatçıları haberdar etmek, 2) Yabancı alıcılara Nor­
veç malları hakkında bilgi vermek.
Piyasalar dairesi bir çok servislere ayrılmıştır. Servisler bir veya
bir kaç dış bölge hakkında derin bilgüeri olan kimselerden teşekkül et­
miştir. Bunlar bu bölgelerde uzun zaman yaşamış kimseler olduklarından
ihracatçılara, mal satacakları piyasa hakkında gayet yararlı bilgiler ve­
rirler. Bölge uzmanlarının cevaplandıramadıkları hususlar halen bölge­
lerde çalışmakta olanlardan sorulur.
e)
DIŞ Temsilciler :
Dış piyasalardaki şartların sür'atle gelişmesi, bölge uzmanlarının,,
ara sıra, uzmanı oldukları bölgelere gitmelerini zarurî kılmaktadır. Kon­
seyin, halen, ingiltere, Hollanda, Federal Almanya, Fransa, ispanya,
italya, Danimarka, İsveç, Amerika Birleşik Devletleri, Şili, Brezilya, Ni­
jerya ve Çin'de temsilcüeri vardır. Bunların büroları, genellikle, Norveç
elçilik ve konsolosluklarmdadır.
Norveç'in, halen 60 kadar elçilik ve konsolosluğu, 500 kadar da baş­
konsolos, konsolos, muavin konsolos ve fahrî konsolosu vardır. Dışişleri
Bakanlığı, fahrî konsoloslara son yıllarda büyük önem vermektedir. Ge­
nellikle bulundukları ülkenin halkından olan bu konsoloslar mahallî dil
ve âdetleri çok iyi bildikleri, iş çevreleriyle yakın bağları olduğu için da­
ha fazla yB^rarlı olmaktadırlar.
— 137 —
f)
Norveç İhracat Okulu :
Norveç İhracat Konseyi, bir '.Norveç İhracat Okulu'' kurmuştur. Bu
hususta, kendisine, Norveç sanayiciler Birliği ile Norveç Ticaret Birliği
yardımcı olmuştur.
'
Okul her yıl yatılı stajlar, gece kursları düzenler. Okulun maksadı
ihracatçılar için yüksek seviyede personel yetiştirmektir.
İhracat müesseselerinin genel müdürleri ile ihracat müdürleri için de
**ihracat metodları" üzerinde özel kurslar düzenlenmektedir.
S —' Konseyin Görevleri :
a)
Enformasyon Servisi :
Konsey 'İhracatçılar Bülteni" isimli yayında yabancı ülkelerin güm­
rük mevzuatı, sevk usulleri, ithalât mevzuatı, yabancı firmaların iş tek­
lifleri, yakında başlayacak ticarî görüşmeler... gibi konular üzerinde ih­
racatçılara geniş bilgi verir. Bülten, 3.500 müesseseye gönderilmektedir.
Konsey Norges Utenrikshandel isimli haftalık bir dergiyi de 42 yıldanberi yayınlanmaktadır. Dergide, dış ticaret alanındaki yeni olaylar,
yeni sınaî mamuller, başka ülkelerin kalkınma programları... gibi ihra­
catçılar için çok önemli konularda raporlar yayınlar.
Bunlardan başka, Konsey, 'İhracatçının El Kitabı" isimli bir eser
de yayınlamaktadır. İhracat alanında az tecrübesi olan veya hiç olma­
yan kim^seler için bu eser çok yararlıdır.
Yine Konseyin yayınlarından olan ''Dünya piyasalarında Norveç"
isimli bir eser de 225 ülkeye nasıl ihracat yapılabileceği konusunda bil­
giler vermektedir.
b)
NorvC'Ç Mal ve Hizmetlerlnin Bışarda Reklâaıı :
Konseyin "Enformasyon Servisi" yabancı alıcılar için de 3 aylık
bir bülten çıkarmaktadır Norway Exports adı altında İngilizce, Export-îand Norwegen isimli olarak Almanca ve La Norvege mus offre adlı
Fransızca olarak yayınlanan bu bültende de ihraç mamulleri ile ihracat­
çıları hakkında geniş bilgi verilmektedir.
c)
Teşvik îcîn Maddî Yardım :
Dış piyasalara mal satamayan veya güçlükle satan
ihracatçılar,.
Konsey uzmanlarından akıl danışabilirler. Uzmanlar, mümasil malları ih­
raç edenlerin buldukları kolaylıklar hakkında kendilerine bilgi verirler.
Konseyin bir görevi de yabancı ithalâtçılarla Norveçli ihracatçılar
arasında temas sağlamaktır.
Dış ülkelerde satış arttırma programları hazırlayan ihracatçılar da,
isterlerce, projelerini uzmanlara anlatır, tavsiye isterler. Bu tavsiyeler,
çoğu zaman, ihracatçının lüzumsuz, beyhude masraflara girmesini ön­
ler.
XIIL
1)
2)
3)
^)
YENI
ZELANDA
Giriş
Ticaret Temsilcileri ve Dış satışları Arttırma Faaliyetleri.
a) Dış ülkelerdeki bürolar,
b) Ticaret Komiserlerinin görevleri,
c) İhracatçıları teşvik servisi,
ç) Reklam,
Ticaret Heyetleri ve anketleri
Ticarî İlişkiler ve Ticaret Politikası.
XIIL
1 _
YENI
Z E L A N D A
Giriş :
Yeni Zelanda'da dış ticaretten adam başına düşen gelir dünya mem-leketleri arasmda en başlarda gelmektedir. 1963 yılında durum şöyle idi:
Ülkeler
Yeni Zelanda
Kanada
Avustralya
İngiltere
Sterlin
253
234
167
162
Kesmî Kur'tdan
Türk Lirası
6.325
5.85z
4.175
4.050
Rakamlar, dış ticaretin Yeni Zelanda için önemini açıkça ortaya
koymaktadır. İhracatı arttırmak ve çeşitlendirmek de, bu yüzden, birzaruret iıalini almaktadır.
2 — Ticaret Temisileilerî ve Dış Satışları Artırma Faaliyetleri :
a)
Dış Ülkelerdeki Bürolar :
Yeni Zelanda'nın 22 ülkede ticarî temsilcileri vardır. Bunların bazı­
ları sadece bulundukları ülkeler üzerinde değil, bu ülkelere komşu mem­
leketlerde de faaliyet gösterirler. Meselâ, Atina'daki temsilci Orta Doğu
ve Doğu Akdeniz ülkelerine de bakar.
Bunların başlıca görevleri şunlardır:
— Yeni Zelandalı ihracatçüara, bulundukları ülkelerin piyasa du­
rumu, liman hareketleri, satış usulleri, diğer ülkelerin rekabeti,
gümrük güçlükleri hakkında bilgi vermek,
— Yeni Zelanda'nın mal satamadığı ülkelerde karşılaşılan güçlük­
ler hakkında ilgililere bilgi vermek,
— DIŞ ülkelerin siyasî sosyal, iktisadî durumlarını yakından takip
etmek,
— Yeni Zelanda malları hakkında yabancıları aydınlatmak.
Yeni Zelanda hükümeti, Hong-Kong, Yeni Delhi, Singapur, Port of
Spain, Tokyo, Kuala-Lumpur gibi ülkelerde de mahallî halktan temsil­
ciler kullanmaktadır.
b)
Ticaret Komiserlerinin Görevleri :
Yeni Zelanda'mn ticarî temsilcileri esas itibariyle ihracatm teşviki
ile görevli iseler de bunun yanmda ko:nsolosluk ve elçilik işleri de ya­
parlar. Montreal, Vanouver, Port of Spain, Accrşı ve Hong-Kong gibi
yerlerde, komiserler. Yeni Zelanda'yı ilgilendiren her şeyle ilgilenirler.
Paris, Vaşington, Lolıdra, Tokyo, Kuala-Lumpur, Singapur ve Yeni
Delhi gibi yerlerde de, ticarî temsilci görevlerine ilâveten elçiliklerin ti­
caret ve ekonomi müşavirliklerini de yaparlar. Sydney, Melbourne, NewYork ve San Fransisko gibi şehirlerde turizm bürolarına düşen işleri de
îistlenirler.
c)
İhracatçılar tein Teşvik' Servisi :
Birinci Cihan Harbinden sonra hemen bütün ülkelerdeki ithalât tah­
ditleri, kambiyo mevzuatı, gümrük manileri ihracatı güçleştirmiştir. Bu
yüzden bir ülkeye mal satabilmek için, her şeyden önce, karşılaşılacak
güçlükler hakkında tam bir bügi sahibi olmak icap eder. İşte komiserler
ihracatçıya bu hususta büyük yardım sağlarlar ve özellikle şu konularda
geniş bilgi verirler.
—
—
—
—
—
Deniz nakliyatı,
Rakip ülkeler,
Satış usulleri, talep eğUimî,
Yeni Zelanda'ya müşteri olması muhtemel firmalar,
Gümrük formaliteleri, İthalât lisansları, gümrük resimleri, fa­
turalama usulleri, ambalaj şekilleri.
Ticaret komiserleri, tica^-^t heyetleri göndermenin zarurî olup
madığı hususunda da ilgilileı. aydınlatırlar.
ç)
ol­
Reklâm :
Komiserler, Yeni Zelanda n allarının reklamı için her fırsattan fay­
dalanırlar. Yeni Zelanda haftafe.1 tertiplemek, fuarlara, sergilere katıl­
mak... bu arada zikredüebüir.
Fuar ve sergilerde gösteri japma yolunun faideli sonuçlar verdiği
de görülmüştür. Meselâ, Mayıs 1960'da La Haye sergisinde Yeni Zelanda'lı bir aşçı başı, camdan bir fırında kızarttığı kuzu etlerini halka da­
ğıtmıştır.
3
Ticaret Heyetleri v© Anketleri :
Yeni Zelanda ticaret heyetleri başlıca iki çeşittir:
— Ticarî etüdler yapmak üzere gönderilen heyetler. Bu işi bir çok
hallerde komiserler yapar.
— Yabancı iş adamlarının çoğunlukta olduğu satış heyetleri.
Teyetlerin teşkilinde gözönünde bulundurulan prensipler:
— Ticaret heyeti göndermenin lüzumuna ve gönderilmesine hükü­
met karar vermer^iir.
— Etüd heyetleri hariç, genel olarak yılda 2 seferden fazla heyet
gönderilmemelidir. Bununla beraber, bu kural dışına da çıkılabilir.
— Etüd heyetlerinde en az 2, en çok 6 kişi bulunmalıdır. Satış he­
yetlerinde en çok 25 kişi görevlendirilmelidir.
— Heyetlerin seyahat süresi 4 haftayı geçmemelidir.
— Heyetlerin faideli olabilmeleri için faaliyet bölgeleri imkân öl­
çüsünde dar tutulmalıdır.
— Etüd heyetleri uzmanlardan kurulmalıdır.
— Satış heyetleri, mümkün olduğu kadar çok ihracat branşını temsü etmelidir.
4 — Ticarî îlîşkiler ve Ticaret Politikası :
Kuzey Amerika ve Avrupa ülkelerinin çoğunda ziraî himayeciliğin
arttırılması, Yeni Zelanda'yı, buralardaki tutunma gayretlerini arttırma­
ya teşvik etmiştir.
Yeni Zelanda'nın ticaret komiserleri, ülkeleri mallarııim satışını azal­
tacak bütün tedbirlere karşı daima uyanıktırlar. Müşteri ülkelerin ve­
terinerlik, karantina, gümrük mevzuatındaki her değişikliği, komiserler,,
derhal hükümete bildirirler.
Liste daha da uzatılabilir. Fakat, bu kadarı, ihracatı teşvik telbirleri hakkında, insana, oldukça vazıh bir fikir vermektedir.
D — T Ü K K t y E
1)
2)
İhracatla İlgili Teşekküller
a) Ticaret Bakanlığı,
h) İGEME,
c) Türk Standartları Enstitüsü,
ç) İhracatçı Birlikleri,
d) Birlikler,
e) Odalar ve Odalar Birliği,
İhracatı Teşvik Faaliyetleri
a) Formalitelerim, azaltılması,
b) Kalite kontrolü,
c) Piyasa etüdleri,
ç) Reklam ve teşvik,
d) Pazarlama teşekkülleri, acentalar, mümessiller,
e) Kredi politikası,
f) Vergi muaflığı,
g) Döviz Tahsisi.
İhracatı Teşvik Tedbirleri —
F.
10
D —TÜRKİYE
1 — İhracatla Hgîli Teşekküller :
a)
Ticaret Bakanlığı :
Bakanhk, Türkiye'nin ticaret politikasını tesbit eder. Dış Ticaret
Umum Müdürlüğü, bu işe ait hazırlık çalışmalarını yapar.
Dış ticaret konusunda Ticaret Bakanlığı ile işbirliği yapan diğer
bakanlıklar şunlardır:
—
Dışişleri Bakanlığı,
(Yabancı ülkelerle ilişkiler bakımından)
— Maliye Bakanlığı,
(Beynelmilel iktisadî işbirliği, döviz ve kredi bakımlarından)
— Tarım Bakanlığı,
(Tarım ürünleri bakımından)
— Ulaştırma Bakanlığı,
(Taşıma işleri bakımından)
— Gümrük ve Tekel Bakanlığı,
(Gümrük mevzuatı bakımından).
Ticaret Bakanlığı, dış ticaret rejimi kararnameleri çıkarmak sure­
tiyle ihracatta uygulanacak esasları açıklar.
Bundan başka. Bakanlık, yeni ihracat şirketlerinin tescilini yaparak
gerekli müsaade belgelerini verir.
Standardizasyon ve kalite normlarını tesbit işi de Bakanlığın görev­
leri arasındadır. Tarım Bakanlığı eksperleri de, ihraç edUecek malları,
insan, hayvan ve bitki sağlığı bakımından kontrol eder.
Ticaret Bakanlığı uluslararası fuarlara katılma işini de tertipler.
b)
î GE ME :
İhracatı Geliştirme Merkezi kelimelerinin kısaltılması olan IGEME
1960'da kurulmuştur. 1962 denberi de faaliyet halindedir. Görevleri şun­
lardır:
— Türk ziraî ve sınaî ürünlerini uluslararası piyasalarda tanıt­
mak ve bu piyasaların özellikleri hakkında ihracatçılara bilgi
vermek,
— Uluslararası piyasa hareketlerinden UgUileri haberdar etmek,
—
Devamlı müşterileri olan mallarımızın üretimini arttırmak için
alınması gerekli tedbirleri bulup formüle etmek,
— Mahsullerimizin yarı veya tam mamul halde ihracı için gerekli
tedbirleri almak,
— Çeşitli bakanlıklarla Odalar Birliğinin ihrdcatla ilgili faaliyet­
lerini koordine etmek,
— Resmî ve meslekî teşekküUerce sorulan sorulan cevaplandır­
mak.
ÎGEME, Ticaret Bakanlığı müsteşarının başkanlığı altında şu zevat­
tan teşekkül eder:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
Ticaret Bakanlığı Dış Ticaret Dairesi Müdürü,
Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Dairesi Umum Müdürü,
Dışişleri Bakanlığının bir temsilcisi,
Maliye Bakanlığının bir temsilcisi,
Gümrük ve Tekel Bakanlığının bir temsilcisi,
Tarım Bakanlığının bir temsilcisi,
Sanayi Bakanlığının bir temsilcisi,
İhracatçı Birliklerinden 4 temsilci,
Tarım satış kooperatifleri Birliğinin bir temsücisi,
Odalar Birliği Genel Kâtibi.
İGEME'nin bölümleri şunlardır: İhracat, tevzi, enformasyon ve do­
kümantasyon, tarım, sanayi, madenler, idare ve personel, muhasebe.
İGEME'nin Genel Kâtipliğini Ticaret Bakanlığı Dış Ticaret Dairesi
Müdürü yapmaktadır.
Teşkilâtın bütçesi İhracatı Teşvik Fonunda sağlanan paralarla ya­
pılmaktadır. Fondun gelirleri Odalar ve ihracatçı birliklerince toplanmak­
tadır.
İGEME Ticaret Bakanlığının yabancı ülkelerdeki ticaret müşavir ve
ataşeleri üe sıkı temas halindedir.
c)
Türk Standartları Enstitüsü :
1960'da kurulmuş olan Enstitünün Umumî Heyetine şu teşekküllerin
temsUcileri dahildir.
—
—
—
—
Üniversitelerin diğer öğretim kuruluşlarının ve Mimar ve Mü­
hendisler Odası temsilcüeri,
Bakanlıklar ve sair resmî teşekküller temsilcileri,
Odalar Birliği temsücileri,
Ticaret, sanayi, tarım, imar ve İskân Bakanlıklarının standart­
lar servis müdürleri ve hazırlık grupları başkanları.
Enstitünün icra organı olan Yönetim Kurulu, Umumi heyet üyeleri
arasından seçilen 6 kişiden teşekkül eder.
Ticaret, Sanayi, Tarım, İmar ve İskân Bakanlıkları standartlar Ser­
visleri şefleriyle Yönetim Kurulu üyelerinden. Enstitünün özel komis­
yonları başkanlarından ve umumî heyetçe seçüen 5 temsUciden mey­
dana gelen bir Teknik Konsey hazırlanan standartları onaylar ve uy­
gular.
Standart hazırlama çalışmaları Umumî Heyetçe her yıl seçilen Ko­
misyonlarca yapılır.
ç)
İhracatçı Birlikleri :
İhracatı teşvik etmek, üreticilerle ihracatçılar arasında ilişki kur­
mak ve ihracatçılara dış piyasalar hakkında bilgi vermek gibi işleri
görmek üzere Türkiye'nin başlıca ihracat merkezlerinde ihracatçı Bir­
likleri kurulmuştur.
Mevcut Birlikler şunlardır:
İstanbul : Yapağı ve Tiftik, Findik, Hububat ve yağlı Tohumlar, Ba­
lık, Türkiye yaş ve Kuru meyva ve sebze İhracatçıları Birlikleri.
izmir : Türkiye Zeytinyağı, Hububat ve 5rağlı tohumlar, pamuk, ku­
ru meyvalar, Türkiye İzmir Kuru Üzüm, Canlı Hayvan, Türkiye Pala­
mut İhracatçıları Birlikleri.
Mersin : Su ve deniz Ürünleri, Türkiye Narenciye, Çukurova Pamuk,
Hububat ve Yağlı Tohumlar, Güney İlleri Canlı Hayvan İhracatçıları
Birlikleri.
Kars : Doğu İlleri Canlı Hayvan İhracatçıları Birliği.
Giresnn : Fındık İhracatçıları Birliği.
İsminin başında ''Türkiye" kelimesi bulunan Birliklerin çalışma ala­
nına bütün Türkiye girmektedir. İsimlerinde 'Türkiye" kelimesi bulun­
mayan Birlikler ise bölge birlikleridir. Bunlar, bazı maddelerin ihracı
için Ticaret Bakanlığı emriyle kurulmuş teşekküllerdir. Bu maddelerin
ihracatçıları bahse konu Birliklere girmekle mükelleftirler.
İhracatçı Birliklerinin islâhı için çalışmalar yapılmaktadır.
d)
Birlikler :
Bazı maddelerin ihracatçıları. Ticaret Bakanlığı bu maddeler için
birlik teşküâtı lüzumlu görmese bile, maddeler için birlik kurarlar. Me­
selâ Tütün ekicUeri, birçok ihraç merkezlerinde bu şekilde birlikler kur­
muşlardır. Keza, madencilerle krom üreticilerin de kendi birlikleri var­
dır. Bunlar da Bakanlıkça kurulan birliklerin statüsündedirler. Fakat,
içlerinde Bakanlıkça tayin edilmiş memur yoktur. Bu tip birliklere mi­
sal olarak şunlar gösterilebilir: Türkiye Tütün Müstahsilleri Federas-
yonu, Ege Tütün Müstahsilleri Birliği, İstanbul Tütüncüler Birliği, Sam­
sun Tütüncüler Birliği, Türkiye Madenciler Birliki, Krom Müstahsilleri,
Komisyonu, Ticaret ve Sanayi Odaları, Odalar Birliği.
Türkiye'nin belli başlı ticaret merkezlerinüı her birinde bir ticaret ve
sanayi odası bulunur. Ankara'da, İstanbul'da ve Ege Bölgesinde ticaret
odalariyle sanayi odaları birbirlerinden ayrıdır. Ankara'da, ayrıca, Tür­
kiye'deki bütün Oda ve borsaların bir Birliği mevcuttur. Birlik, Odalar
gibi, ihracatı teşvik tedbirleri hakkında raporlar hazırlar ve dış piyasa­
lar hakkında üyelerine bügi verir. Odalar ve borsaların çalışma alanları,
içinde bulundukları VUâyetin hudutlariyle sınırlıdır.
e — Odalar ve Borsalar Birliği:
Tüıkiye'nin belli başlı ticaret merkezlerinde ticaret ve sanayi oda­
ları bulunmaktadır. Ankara'da, Istanburda ve Ege bölgesinde ticaret
odaları üe sanayi odaları ayrılmıştır. Öte yandan, Ankara'da Türkiye
Ticaret Odaları, Sanayi Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği mevcuttur.
Adı geçen Odalar ve Odalar Birliği, ihracatın geliştirilmesi ve dış
pazarlar hakkında üyelerine gerekli malûmatı vermek için araştırmalar
yaparlar. Bu meslekî oda ve Borsaların faaliyet sahaları vüâyet hudut­
ları ile sınırlanmıştır.
2 — İhracatı Teşvik Tedbirleri :
İhracatı Teşvik yolunda ilk önemli adım, 1960'da, İGEME ile stan­
dartlar Enstitüsünün kurulması olmuştur.
Aşağıda açıklanan tedbirler Birinci Beş Yıllık Plan çerçevesi içinde
ele alınmıştır.
a)
aa)
Formalitelerhı Amltılması :
Tescil :
Türk ihracat rejimi iki çeşit kontrolü öngörmektedir: Tescil ve lisans.
Bazı maddelerin ihracı önceden tescil usulüne tabidir. Amaç ihra­
catın eğilimini, üretim ve fiyat politikalarının daha kolay kontrolünü,
çeşitli yerlerden ihraç edilen malların fiyatları arasında aynı süre içinde
farklar olmamasını önlemektir.
Tescil için ihracatçı birliklerine, birliklere, odalara başvurma mec­
buriyeti, 1962 yılına kadar her madde için vardı. Yalnız yaş meyve ve
sebzelerle taze balık, el sanatı mamulleri ve salyangoz bu kuralın dışın­
da bırakılmıştı. 1964'de yayınlanan ihracat yönetmeliği, önceden tescil
usulünü, kuru incir ve incir ezmesi hariç, bütün maddelerden kaldır­
mıştır.
bb)
Lisans :
Evvelce, bir maddenin ihracı için lisans lâzımdı. 1965 ihracat reji­
mi, lisans mecburiyetini genel olarak kaldırmış, sadece şu maddeler için
bırakmıştır: Buğday, mısır, yulaf, arpa, un (buğday veya yulaf), kepek,
kuru üzüm, yağlı tohum küspesi margarin, ceviz kütüğü, molibden, tun­
gsten, maden döküntüsü, kırıntısı, tozu ve talaşı madenler bakır ve bi­
leşikleri, madenî ve kıymetli taşlarla kıymetli taş ihtiva eden maddeler.
Buna karşılık, anlaşmalı ülkelere yapılacak ihracatla bedelleri do­
lar veya EPU dövizlerinden gayrı bir dövizle ödenecek ihracat için li­
sans yine vardır.
b)
Kalite Kontrolü :
Standartlar Enstitüsünün kurulmasından evvel. Ticaret Bakanlığı­
nın kontrol tüzüğü fındık, yumurta, kuru üzüm, palamut, tiftik, yapak,
fıstık, koyun ve keçi derisi elma ve pamuk için uygulanmakta idi.
İhraç mallarını standartlaştırma zorunu kendini
hissettirdikten
sonra 1960'da Standartlar Enstitüsü kuruldu. Enstitü, Avrupa İktisadî
İşbirliği ve Kalkınma Teşkilâtına mensup devletlerle ortak Pazar ülkele­
rinin standartlarını da gözönünde bulundurmak suretiyle smaî ve tarım­
sal bir çok maddelerin standartlarını tesbit etti. Bu güne kadar hazırla­
nıp yayınlanmış olan standartların sayısı 180'dir.
Kalite kontrolü da önemli konulardan biri haline gelmiştir. Ticaret
ve Tarım Bakanlıklarının uzmanları ihraç edilen malların kohtrolunu
gittikçe daha müessir şekilde yapmaktadır. Ayrıca, Tarım Bakanlığına
bağlı enstitülerin laboratuvarları, kalite kontrolü hususunda Ticaret Ba­
kanlığı laboratuvarlarına yardım etmektedir. Zahire borsaları da kalite
kontrolü ile meşgul olmaktadır. Odalar Birliği, kalite kontrolleri için
bölgesel laboratuvarları teşvik etmektedir.
c)
Piyasa Etüdleri :
Ticaret Bakanlığı ile ügüı İGEME, Odalar Birliği, Ticaret Odaları,
Sanayi Odaları, ihracatçı birlikleri gibi teşekküller Türk ihraç malları
için piyasa etüdleri yapılması işine büyük önem vermekte ve hazırladık­
ları raporları ihracatçılara muntazaman göndermektedirler.
Ticaret Bakanlığının elinde, ithalâtçı ve rakip ülkeler piyasa şart­
ları hakkında 120 rapor mevcuttur.
İGEME'nin raporlarında ihracatı teşvik tedbirleri hakkında da bil­
gi vardır.
İGEME'nin bugüne kadar hazırladığı raporlarla etüdler şunlardır:
— Demir cevheri ihracatını etkileyen navlunlar hakkında rapor,
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
Su ve deniz ürünleri ihracatının teşviki hakkında rapor,
Mermer ihracatının teşviki hakkında rapor,
1962 halik ihracatı hakkında kesin rapor,
Tiftik ihracatının teşviki hakkında rapor,
Gıda konservesi ihracatının teşviki hakkmda rapor,
Zeytinyağı ihracatının teşviki hakkında rapor,
Salyangoz ihracatını teşvik hakkında rapor,
Gülyağı ihracatının teşviki hakkında rapor,
Narenciye ihracatının teşviki hakkında rapor,
Palamut ve palamut özü ihracatının teşviki hakkında rapor,
Antep Fıstığı Kooperatifinin ihtiyaçları hakkında etüd,
Reçine, kolofan, yaş üzüm, halı ihracatının teşviki hakkında ra­
porlar.
İGEME, piyasa etüdlerine ilâveten, ihracatçılara yol göstermek
maksadiyle, "numune ihracat" da yapmaktadır. Şeftali, mandalina, üzüm
ve çilek için bu şekilde ihracat yapılmıştır.
İMEGE, yabancı piyasa hareketleri ile fiyatlarını da yakından iz­
leyip haftalık enformasyon bülteninde yayınlamaktadır.
Odalar Birliği de Türkiye İktisat Gazetesi adlı haftalık gazetesinde
dış piyasalar hakkında ihracatçılara bügi vermektedir.
İhracatçı birlikleri ile ticaret ve sanayi odalarının da kendi yayın
organları vardır.
ç)
Reklam ve Teşvik :
Türk ihraç mallarının yabancı ülkelerde reklamı için büyük gayret­
ler sarfedilmektedir. Ticaret Bakanlığının öncülüğü altında uluslararası
fuarlara katılmak teşvik edilmekte ve ihracatçıların bu fuarlara ferden
katılmaları için tedbirler alınmaktadır.
Odalar Birliği, İstanbul Ticaret Odası, İstanbul Sanayi Odası ve is­
tanbul Ticaret Borsası tarafından müştereken kurulan bir Fuarlar Ko­
misyonu ihracatçılarla sanayicilerin uluslararası fuarlara katılmalarını
sağlamaktadır. Katılmaları daha etküi hale getirmek için yeni bir "Fuar­
lar ve Sergiler Komisyonu'' kurulması için çalışmalar yafpılmaktadır.
ihracatçı birlikleri, yabancı piyasalara bedelsiz numune göndermek
suretiyle mallarımızı dış ülkelerde tamtmaya çalışmaktadır.
Yabancı ülkelerde yapılacak reklam masraflarının döviz olarak te­
diyesini mümkün kılmak üzere Kambiyo mevzuatına yeni hükümler ek­
lenmiştir.
d)
Fazariama Teşekkülleri, Acenteler ve Mümessiller :
ihracatçı birliklerini daha iyi işler hale getirmek için çalışmalar ya-
pılmaktadır. Hazırlanan kanun tasarısı kabul edilince, ihracatçı birlikle­
ri, ve dolayisiyle ihracatçılar, bir federasyon içinde bir araya gelecekle.'
ve dış ülkelerde kendilerini temsil ettirme yetkisini haiz olacaklardır.
Ticaret Bakanlığının yabancı ülkelerdeki ataşe ve müşavirleri git­
tikçe artmaktadır. Bunlar, gayretlerim, piyasa etüdleri yapmaya tev­
cih etmiş bulunmaktadırlar. İhracatçıların dış ülkelerde açacakları büro
ve şubeler için gerekli dövizin sağlanması maksadiyle kambiyo rejimi­
ne hükümler konmuştur.
e)
Kredi Politikası :
İhracatçılara düşük faizli kredi temini için elden gelenin azamisi
yapılmaktadır.
İkraz faizleri genel olarak % 10,5 tur. İhracat finansman kredile­
rine uygulanan had % 9'dur. Fakat, bu miktarın daha da indirilmesine
çalışılmaktadır. Yaş meyve, sebze ve sınaî mamul ihracını teşvik ama­
ciyle kurulmuş fondan yapılan ikrazlar için daha düşük faiz alınmak­
tadır.
Sebze ve meyveler için uygulanan faiz haddi % 4,5, sınaî mamul ih­
racatı için faiz haddi ise % 4'dür.
f)
Vergi Muaflığı :
Türkiye'de 5 ayrı kanunla vergi muaflıkları tanınmıştır. Bu kanun­
lar şunlardır:
1) Alkollü içkiler tekeli hakkındaki 12 Haziran 1942 tarihli, 4250
sayılı kanun.
2) Gümrük resimleri hakkındaki 2 Mayıs 1949 tarihli ve 538?
yılı kanun.
3) Şeker hakkında 1 Temmuz 1946 tarihli, 6742 sayılı kanun.
4) Gider Vergileri hakkında 27 Temmuz 1956 tarihli ve 6802 sayı­
lı kanun.
5) İhracatı teşvik için Hükümetçe alınacak malî tedbirler hakkın­
da 23 Temmuz 1963 tarihli, 261 sayıh kanun.
g)
Döviz Tahsisi :
1964 başlarında yayınlanan bir tüzük, ihraç mallarının imali ;in
gerekli ham, yardımcı ve ambalaj maddelerinin dış ülkelerden satın alın­
ması için döviz tahsis edüeceğini belirtmektedir. Bu maddelerin ithali
için döviz verilmesi için kontenjan usulü konmamıştır.
SONUÇ
Buraya kadarki açıklamalarımızla:
1)
2)
3)
Az gelişmiş,
Ortak Pazar,
Gelişmiş,
ülkeler tarafından uygulanan ihracatı teşvik tedbirlerini gözden geçirmiş
bulunuyoruz. Hemen hemen bütün ülkeler için müşterek olan bu tedbir­
ler şu şekillerde ortaya çıkmaktadır:
1) İhracatçıya prim vermek, vergi iadesinde bulunmak, ithal hak­
kı tanımak.
2) Kredi ve sigorta, garanti kolaylıkları tanımak, krediyle mal
satma izni vermek,
3) İhraç mallarının bünyesine veya ambalajına giren maddelerin
ithalini kolaylaştırmak,
4) İhracat müesseselerini sıkı kontrola tabi tutmak,
5) İhraç formalitelerini basitleştirmek,
6) İhraç mallarını standard hale getirmek ve sıkı kalite- kontrolü
yapmak,
7) İki ve çok taraflı ticaret ve tediye anlamaları imzalamak,
8) Ticaret heyetleri göndermek veya çağırmak,
9) Millî ve uluslararası fuar ve sergilere katılmak, yüzer sergiler
tertiplemek,
10) İhracatçı firmaların yabancı ülkelerde şube açmalarını, temsil­
ci bulundurmalarını sağlamak,
11) Ticaret ataşelik ve müşavirlikleri ihdas etmek,
12) Piyasa etüdleri yapmak,
13) İhracatçı adres kitapları hazırlayıp dış ülkelerde dağıtmak,
14) Basın, radyo, televizyon, film... yoliyle reklam ve propaganda
yapmak, propaganda broşürleri hazırlatıp dağıtmak,
15) İhracatçı ile alıcı arasındaki anlaşmazlıkları masrafsız ve sür'atli şeküde çözümlemek,
16) İhracat personeli yetiştirmek,
17) Elçilik ve konsolosluklar kanaliyle ticarî istihbarat ve propa­
gandada bulunmak.
Nakliye koiayiıklan sağlamak....
:
Bu
eserin
evre'de
hazırlanmasında
1966'da
yayınlanan
ES EXPORTATtOJVS»
adlı
CrATT
Ticareti
Oeliştirme
Merkezi
tara-
«MANÜEIr DES TECHNIQUES DE PROetüd'den
geniş
ölçüde
faydalanımıştır.