1 m ayıs bülteni

1 mayıs bülteni
Basın-İş Sendikası
TÜM EMEKÇİLERİN VE ÜYELERİMİZİN
1 MAYIS’I KUTLU OLSUN!
-Kıdem tazminatımıza el uzatanlara dur diyen,
-Taşeron sistemine son verilsin, iş kazalarına, işçi
ölümlerine önlem alınsın diyen,
-Özgür toplu pazarlık ve sendika hakkımızın ihlal
edildiği, sendikalaştığımız için işten atıldığımız bu
düzen değişsin isteyen,
-Sömürüye, açlığa,yoksulluğa, savaşa, savaş
çığırtkanlığına hayır diyen,
-Özelleştirmelerle geleceğimizi karanlığa gömenlerden
hesap sorulsun isteyen,
-Talep ve protestolarını ifade ettiği için, gaza
boğulan, şiddete maruz kalan,
-Hukuku, demokrasiyi ayaklar altına alanlardan,
işçiyi memuru, emekçiyi görmezden gelenlerden
hesap sorulsun isteyen,
-Sosyal devlete, sosyal adalete ve demokrasiye
evet diyen,
İŞÇİ ARKADAŞ, GÜN BUGÜNDÜR!
Daha Adil, Daha Eşit, Barış İçinde, Özgürlükçü, Gelirin
Eşit Paylaşıldığı Başka Bir Türkiye Ve
Başka Bir Dünya İçin,
www.basin-is.org.tr
basinissendikasi
basiniscileri
Bu bülten, Basın-İş Gündem ekidir.
ULUSLARARASI BİRLİK, DAYANIŞMA VE MÜCADELE GÜNÜ
1 MAYIS’TA
HAYDİ ALANLARA
1 Mayıs Yaklaşırken
1 Mayıs tarih boyunca işçilerin, emekçilerin sorunlarının ve taleplerinin dile getirildiği önemli bir gün niteliğindedir, 1870‛li
yıllarda başlatılan ve 8 saatlik çalışma günü
talebinin dile getirildiği bu gün işçi sınıfı
mücadelesinin, insanca çalışma hakkı talebinin en temel sembolüdür.
Tarih boyunca emekçiler ve sendikalar sorunlarını ve taleplerini 1 Mayıs‛larda alanlarda dile getirmişlerdir ve bu yıl da Türkiye‛de
işçiler ve emekçiler giderek yapısal hale gelen çalışma yaşamının en can alıcı sorunlarını
alanlarda dile getireceklerdir.
Bir yandan işsizlik, diğer yandan taşeronlaşma ve iş cinayetleri, sendika ve toplu
sözleşme haklarına yönelik kısıtlamalar ve
yasaklar, işçiler ve emekçiler için oldukça
can yakıcı sorunlar haline gelmiştir.
Türkiye‛de çalışma yaşamının ve emekçilerin bu kadar ağır ve yakıcı sorunları bulunurken siyasi iktidarın 1Mayıs kutlamalarını bir
mekân tartışmasına indirgeyerek kısıtlama
çabası, bu sorunları gölgeleme çabasından
başka bir şey değildir.
Özellikle İstanbul‛da yapılacak 1 Mayıs‛ın
Türkiye işçi sınıfı açısından artık bir sembol
haline gelmiş Taksim Meydanı‛nda kutlanmasının valilikçe yasaklanması, iktidarın çalışanlara ve örgütlerine ve en temel insan haklarına nasıl bir gözle baktığını göstermektedir.
Siyasi iktidar sürekli olarak işçilerin ve
örgütlerinin 1 Mayıs kutlamaları için talep
ettiği mekânları ve alanları, çatışma çıkacağı, kamu mallarının tahrip edileceği gerekçesiyle yasaklamakta, şehirlerin uzak noktalarında gösterdiği, birçok işçinin ve emekçinin
istediği şekilde katılamayacağı, ulaşım sağlayamayacağı alanları yer olarak göstermektedir. Bugüne kadar, defalarca kutlama yapılan
ve hiçbir kutlamada herhangi bir olay yaşanmamasına rağmen, hala böyle bir gerekçeye
sığınılması, 1 Mayıs için getirilen bu kısıtlama aslında bir yasaklamadır.
Oysa, 2009 yılında 1 Mayıs‛ın tarihsel anlamına uygun bir şekilde kutlanması yönündeki
sendikal hareketin talepleri sonucunu vermiş ve
TBMM‛de grubu bulunan tüm siyasi partilerin
ortak önerisi ile 27 Nisan 2009 günü kabul edilen 5892 sayılı Kanunla 1 Mayıs günü resmi tatil
olmuştu. Siyasi iktidar, 2010 yılında boy boy
ilan vererek, işçilere ve emekçilere 1 Mayıs‛ın
artık tatil olduğunu ve Taksim Meydanı‛nın da 1
Mayıs meydanı olduğunu belirtti.
1977 1 Mayıs‛ında 36 kişinin ölümünün sorumlularının hala bulunamadığı, bu nedenle
de, yaşanan bu acı olayın faillerinin bulunması talebinin de bir sembolü haline gelen
Taksim Meydanı‛nda 33 yıl sonra 2010 yılında
1 Mayıs işçi ve emekçilerce kutlanmış, farklı
kaynaklara göre 250 bin ile 500 bin arasında
kişinin katıldığı kutlamalarda bir kişinin bile
burnu kanamamıştır. 2011 ve 2012 yıllarında
da yine yüzbinler Taksim‛de buluşmuş hiçbir
sorun yaşanmamıştır. Ancak, siyasi iktidar,
önceki yıllarda sanki boy boy ilan vermemiş,
Taksim meydanına yönelik açıklama yapmamış gibi 2013‛te Taksim‛e izin vermediği gibi
onbinlerce işçiye, emekçiye, emekçilerin çocuklarına gazla, copla, TOMA‛yla saldırarak
İstanbul‛u bir savaş alanına çevirmiş, yüzlerce insan yaralanmıştır. Bu yıl daha 1 Mayıs
gelmeden Taksim taleplerini dile getiren
emekçiler şiddete maruz bırakılmıştır.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin
Türkiye‛ye ilişkin verdiği kararında da açıkça
bu yasağın hukuka aykırı olduğunun belirtilmesine rağmen işçilere Taksim Meydanı‛nın
yasaklanması, siyasi iktidarın totaliter anlayışının bir göstergesidir.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarıyla güvence altına alınmış bir hakkın kullanımını engellemeye çalışmak, Anayasayı ve
demokratik teamülleri ihlal etmektir. Hukuk
devletini yok etmeye çalışan bu girişimlerin
hukuk devleti ve toplumun vicdanıyla engelleneceğini umuyoruz.
Hükümetin 1 Mayıs ve emek güçlerine karşı takındığı hasmane tutum, iktidarın demokrasi maskesini de düşürmektedir. Gerçek
demokrasinin Türkiye‛nin tüm sorunlarının
tek ilacı olduğunu bugünkü iktidara ve kurumlarına bir kez daha hatırlatmak isteriz.
İşçi ve emekçiler Türkiye‛nin her tarafında 1 Mayıs‛ı alanlarda el ele, kola kutlayacaktır, üyelerimizle beraber Basın-İş Sendikası
olarak bizlerde alanlarda yer alacağız. Basın
sektörünün, basın emekçilerinin ve gazetecilerin ağırlaşan sorunlarını, taleplerini alanlarda diğer işçilerle kol kola girerek, birlik
ve beraberlik içerisinde haykıracağız.
Üyelerimize ve bütün emekçilere buradan
çağrıda bulunuyoruz. Emeğin mücadelesini simgeleyen, 1 Mayıs‛ta bütün işçiler ve
emekçiler alanlarda olmalı ve taleplerini dile
getirmelidir.
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Bayramı
kutlu olsun.
MMG‛de Toplu Sözleşme Görüşmeleri Yeniden Başladı
Mayr Melnhof Graphia işyerinde toplu sözleşme yolunda önemli bir adım atıldı. Uzun bir aranın
ardından 14 Nisan‛da yeniden başlayan görüşmelerde idari maddelerin bir kısmı üzerinde anlaşma sağlandı. Kalan maddelerle ilgili görüşmeler ise devam
ediyor. Bir sonraki görüşmenin 6 Mayıs‛ta yapılmasına karar verildi. Böylece, işverenin, yetki davasında
itiraz sürecine girmemesi ve ardından yapılan bu görüşme ile Ocak ayından itibaren bozulan
işçi-işveren ilişkileri normal düzeyine geldi.
Amcor Tobacco Toplu Sözleşme Görüşmelerinde Sona Doğru
Amcor Tobacco Izmir işyerinde 2012 yılı Şubat
ayında başlayan sendika ve toplu pazarlık mücadelemizde sona yaklaşıldı. Bir kaç maddenin dışında
toplu sözleşmenin tümü üzerinde anlaşma sağlandı.
2012 yılında, 6356 sayılı Yasa çalışmaları nedeniyle
yetki alınamamış, sonrasında yetki alınmış ve fakat
işkolu ve yetki itirazı nedeniyle açılan davalarla
2013 Haziran ayına kadar bir ilerleme kaydedilememişti. Üyelerimizin kararlı duruşu ve işverenin buna mukabil olumlu adımı ile Temmuz 2013‛te imzalanan bir protokolle başlayan görüşmeler sonucunda ilk toplu sözleşme görüşmesi Ağustos 2013‛te yapılmıştı.
Amcor Tobacco ve MMG Davalarında Sona Yaklaşıldı
Amcor Tobacco Izmir‛de açılmış olan çoğunluk itirazı ve işkolu davalarının yerel mahkemelerde lehimize bitti. İşkolu davası Yargıtay aşamasında, çoğunluk davasında ise Yargıtay sonrası yerel mahkeme
süreci devam ediyor. MMGraphia Tire çoğunluk
davasında işverenin varılan uzlaşıya uyarak bilirkişi ve yerel mahkeme kararlarına itiraz etmemesi
sonrasında yerel mahkeme süreci bitti. Bu davada
Bakanlığın Yargıtay‛da itiraz etmemesi halinde dava sendikamız ve işçi lehine kesinleşmiş olacak. Diğer taraftan işkolu davası yerel mahkemede devam ediyor.
Darphane, Tekel İşçilerinin Intibakı ve Skala‛da Uzlaşmaya Yanaşmıyor
2013 kamu kesimi toplu sözleşme sürecinin 6356
sayılı Yasa çalışmaları nedeniyle oldukça uzatılması
ve sonrasında hükümet kanadının uzlaşmaz tutumu
nedeniyle Darphane ve Damga işçisi hak taleplerinin
yanısıra özellikle işyerinde yaşanan baskılara karşı
yüzde 95 katılımla 8 Temmuz‛da greve çıkmış ve iki
aylık grevin akabinde, kazanımlarla grev sonlandırılmıştı. Ancak, işveren kanadı, imzalamış olduğu toplu sözleşmede yer almasına karşın ücret skalası ve Tekel işçilerinin intibakı konularında 6 aydır uzlaşmaz tutumunu sürdürüyor.
Küresel Gelişmeler ve Ukrayna Krizi Amcor Flexibles‛ı Vurdu
Üretiminin büyük bir kısmını doğu Avrupa
ve Rusya pazarına ihraç eden Amcor Flexibles
Istanbul‛da, Ukrayna krizinin de etkisiyle siparişlerde büyük daralma yaşanıyor. Geçtiğimiz haftalarda işverenle çeşitli defalar biraraya gelen İstanbul
Şubemiz ve Genel Merkez yöneticilerimiz, bu sorunun, toplu işten çıkarma veya bazı bölümlerin
kapatılması gibi sert önlemlere başvurulmadan çözülmesi için girişimlerde bulundu. Yapılan
görüşmelerde sendikamızla işveren çeşitli önlemler üzerinde anlaşmaya vardı. İlk etapta üyelerimiz birikmiş yıllık ücretli izinlerini kullandı, kimi bölümlerde toplu izin kullandırıldı.
Türkiye‛de 1 Mayıs‛ın Kısa Tarihçesi
Osmanlı Imparatorluğu döneminde, ilk 1 Mayıs kutlamaları 1909‛da Üsküp ve Selanik‛te yapıldı. Osmanlı‛nın
çok uluslu işçi sınıfının birliği Selanik‛teki kutlamada
simgeleşti. Rum, Türk, Yahudi, Bulgar işçiler birarada,
kolkola yürüdüler; dört dilde ortak 1 Mayıs bildirisi
yayınlandı. 1910 yılında diğer bölgelere de sıçrayan
kutlamaların görkemi, 1911‛de greve çıkan 12 bin işçiyle
doruğa ulaştı. 7 bin işçi, işçi sınıfının uluslararası marşı
olan Enternasyonel‛i hep bir ağızdan söyleyip yürüdüler. 1911‛den ders çıkaran Osmanlı ise, 1912‛de gösterileri yasakladı.
Birinci Dünya savaşının yaşandığı günlerde kutlanamayan 1 Mayıs‛lar,
Kurtuluş Savaşı sırasında anti-emperyalist bir içerik kazandı. 1920 yılında
işgalcilerin ve işbirlikçi hükümetin baskılarına rağmen işçiler, “bağımsızlık”
isteyen pankartlarla yürüdüler. 1921 1 Mayıs‛ı ise o güne kadar yapılan en
görkemli kutlamaydı. İstanbul, Ankara, İzmit ve Adapazarı‛ndan anti-emperyalist sloganlar yükselirken, Mersin‛de işçiler tüm halkı Fransız işgaline karşı direnişe çağırdılar.
Ancak, Cumhuriyet‛in ilanı sonrasında tüm grev ve direnişler Tatil-i Eşgal
Yasası ile yasaklandı. 1920‛lerin “Amele Bayramı” 30‛ların “Bahar ve Çicek
Bayramı”na dönüştürüldü. 1950-60‛larda işçi direnişlerinin yaygınlaştığı
bir ortamda 1 Mayıs sınıf mücadelesinin gündeminde geri planda kaldı.
1972‛de 2 bin işçi 1 Mayıs‛ı iş bırakarak kutladı.
Sınıf mücadelesinin 70‛lı yıllardaki gelişimiyle birlikte 1 Mayıs‛lar işçi
hareketinin en önemli simgeleri haline dönüştü. 1 Mayıs 1976‛da Taksim
Meydanı, Türkiye topraklarının gördüğü en kitlesel kutlamaya sahne oldu.
Onbinlerce işçi ve emekçinin 1 Mayıs yasağını kitlesel gücüyle deldiği 76
sonrasında, Taksim Meydanı, 1 Mayıs meydanı olarak anılmaya başlandı.
1977‛ye gelindiğinde ise Taksim Meydanı‛nın dört bir yanından işçilerin
üzerine kurşun yağmaya başladı. CIA ve kontrgerilla tarafından düzenlendiği iddia edilen bu saldırıda 36 kişi öldü. 1978-79 1 Mayıslarında
İstanbul‛da sokağa çıkma yasağı ilan edilirken tüm ülke 1 Mayıs alanı oldu.
İşçilere ve sendikalarına karşı savaş ilan eden 12 Eylül, 1 Mayıs‛ı takvimlerden silmeye çalıştı ama emekçilerin bilincinden silmeyi başaramadı.
87‛de salonlarda kutlanan 1 Mayıs, 1988 sonrasında yeniden sokaklara
taşındı. İşçi sınıfının direnciyle 1992 sonrasında “yasallaşan” 1 Mayıs,
1990‛larda son dönemin en kitlesel kutlamalarına sahne oldu. Kimi zaman
ayrışmalar yaşansa da, Türkiye, 2000‛li yıllardan itibaren de tüm sendika,
konfederasyon ve işçi örgütlerinin ortak 1 Mayıs kutlamalarına sahne oldu.
2000‛lerin sonunda Taksim bir kez daha siyasal baskılara ve şiddete karşı
mücadelede ve 1977 anısına 1 Mayıslar için önemli bir adres oldu. Sendika
ve konfederasyonların kararlı mücadelesi sonucunda 1 Mayıs, 2009‛da
“Emek ve Dayanışma Günü” olarak tatil ilan edilirken, 2010 yılında Taksim
işçi sınıfına tekrar açıldı. Türkiye tarihinin en kitlesel 1 Mayıs‛larından
biri yaşandı. Farklı kaynaklara göre 250 bin ile 500 bin arasında işçi katıldı. 2011 ve 2012‛de 1 Mayıs‛ın merkez adresi yine Taksim‛di. Yüzbinler
Taksim‛e aktı. Ancak Taksim, 2013‛te tekrar yasaklandı.
Türkiye Basın, Yayın,
Gazetecilik,
Grafik-Tasarım,
Baskı ve Ambalaj
Sanayi İşçileri
Sendikası
1
Mayıs Bülteni
Nisan 2014
BASIN-İŞ İLETİŞİM
Genel Merkez (ANKARA)
Tel: (312) 2302908
(530) 3225390
Fax: (312) 2294315
[email protected]
Ankara Şubesi (SIHHIYE)
Tel: (312) 2302908
(530) 3225390
Fax: (312) 2294315
[email protected]
İstanbul Şubesi (KARTAL)
Tel: (216) 4737328 /
(530) 8857202
Fax: (216) 5179756
[email protected]
İzmir Şubesi (ÇİĞLİ)
Tel: (530) 3225392 /
(536) 8621850
Fax: (232) 3863635
[email protected]
1 M AY I S 2 0 1 4 p ro gra mı
1 Mayıs bu yıl Türk-İş tarafından merkezi olarak İstanbul Kadıköy İskele
Meydanı’nda kutlanacak olup, şube ve temsilciliklerimizin olduğu illerde
1 Mayıs Miting alanları şunlardır:
İSTANBUL - Kadıköy İskele Meydanı ANKARA - Tandoğan Meydanı
İZMİR - Gündoğdu Meydanı DÜZCE - Atatürk Meydanı
Toplanma yer ve saatleri, yürüyüş güzergahları ve miting başlama saatleri
Şube ve Temsilciliklerimiz tarafından duyrulacaktır.
Basın-İş, Türk-İş
ve UNI Global
Union üyesidir.
www.turkis.org.tr
www.uniglobalunion.org