ECZANE İŞLEYİŞ PROSÜDÜRÜ DOK.KODU:İY.PR.01 YAYIN TARİHİ:01.06.2017 REV.NO:00 REV.TAR:00 SAYFA NO:1/6 1.AMAÇ: İlaçların güvenli uygulamalarına ilişkin tüm süreçlerdeki tüm safhalarda görev alan sağlık çalışanlarının görevlerini belirlemek ve aynı zamanda ilaç hatalarında izlenecek uygulamaları saptamaktır. 2.KAPSAM: Eczane, Yatarak ve ayakta tedavi yapan tüm birimler. 3.KISALTMALAR: İ.M: Kas içi İ.V: Damar içi HBYS: Hastane Bilgi Yönetim Sistemi 4. TANIMLAR İlaç: İlaç tanımına her türlü reçeteli ilaç, ilaç numunesi bitkisel ilaç, vitamin, besin takviyesi, reçetesiz ilaç, aşı veya tanı, tedavi veya bir hastalığın ya da anormal bir durumun önlenmesi için uygulanan tanısal ajanlar ve kontrast maddeleri, radyoaktif ilaçlar, solunum terapisi ajanları, parenteral beslenme, kan ürünleri/türevleri ve intravenöz solüsyonlar (tek başına veya elektrolit ve/veya ilaç katkılı ) girmektedir. Yüksek Riskli İlaç: Uygunsuz kullanıldığında ve yanlı uygulandığında hastada hayati tehlike oluşturabilecek ilaçlardır. Sitotoksik İlaç: Hücreye toksik şekilde etki edip hücreyi öldüren ya da fonksiyonunu durduran maddeler sitotoksik olarak adlandırılır. Kemoterapi sırasında kanserli hücreleri öldürmek için kullanılan ilaçlar sitotoksiktir. İlaç Hatası: Güvenli, uygun ve etkili ilaç kullanımının sağlanması için doğru ilaç, doğru hastaya, doğru dozda ve doğru zamanda, doğru yolla ve doğru teknikle, doğru sürede verilmeli, doğru kayıt yapılıp sonuçlar izlenmelidir. Bir ilacın uygunsuz kullanımına ve hastaya zarar vermesine neden olan / olabilecek tüm olaylar ilaç hatası olarak tanımlanır. Ramak Kala Olay: İstenmeyen Olay veya Beklenmeyen olayların gerçekleşmesi riskini barındıran ancak hastaya ulaşmadan, herhangi bir zarar vermeden önlenen hatalardır. Örneğin: İlacın yanlış doz uygulanmasının, yanlış hastaya uygulanmasının son anda fark edilip önlenmesi gibi olaylar bu kapsamdadır. “Güvenlik Raporlama Bildirim Formu” ile bildirilen Ramak Kala Hata olarak değerlendirilir. 5. SORUMLULAR: Eczacı, Eczane Çalışanları, Doktorlar, ilaç uygulamaları yapan tüm personel 6. FAALİYET AKIŞI: 6.1. İlaçların Temini: İlaçlar eczanenin HBYS‟ sinde minimum, maksimum ve kritik seviye olarak ilaç yönetiminden sorumlu ekip tarafından belirlenmiştir. İlaçlar kritik stok seviyeye geldiğinde HBYS üzerinde alarm verir. Eczaneden sorumlu eczacı alınacak ilaçların listesini satınalma birimine verir. Satınalma birimi gerekli olan ilaçların temin çalışmalarını satınalma alma talimatına göre yapar. 6.2. İlaçların Muhafazası: 6.2.1. Eczanede iklimlendirme yapılır. İklimlendireme; ortam ısısı 18-26 º C arasında, nem oranının ise %30 -60 arasında olacak şekilde sıcaklık ve nem takibi yapılır ve sıcaklık takip formuyla kayıt altına alınır. ECZANE İŞLEYİŞ PROSÜDÜRÜ DOK.KODU:İY.PR.01 YAYIN TARİHİ:01.06.2017 REV.NO:00 REV.TAR:00 SAYFA NO:2/6 Buzdolaplarının da sıcaklık kontrolleri yapılır ve kaydedilir. Buzdolabında ilaçlar +2 ile +8 arasında saklanır. Hastanemiz diğer alanlarında oluşturulan ilaç depolarda aynı şartlar sağlanır. 6.2.2. Işıktan korunması gereken ilaçların, yazılışı – okunuşu benzer ilaçların, ambalajı birbirine benzeyen ilaçların, aynı ilacın farklı form ve dozlarının, pediatrik dozdaki ilaçların listeleri oluşturulur. Bu ilaçların yerleşimi ayrı raf veya dolaplarda yapılır. Işıktan korunması gereken ilaçlar ışık almayacak şekilde yerleştirilir. Acil kullanılabilecek pediatrik ilaçların kilograma göre dozları listelenir. 6.2.3. Kırmızı ve yeşil reçete ilaçları kilitli dolaplarda saklanır. 6.2.4. Depoda malzemelerin yerleşimini gösteren yerleşim planı bulunur. Zemine konacak kolilerin altına paket konularak yerden yükselmesi sağlanır. İstifleme tavandan en az 40 cm olacak şekilde yapılır. İlaçlar endikasyonlarına göre ayrılmış raflarına yerleştirilir. Soğuk zincire tabi ilaçlar buzdolaplarına yerleştirilir. Stok sayımları ayda bir yapılmaktadır. Zemine konacak kolilerin altına paletler konularak yerden yükselmesi sağlanır. Depolama sisteminin uygun yapılması istifleme yüksekliğine uyulması için kolilerin istiflemesi tavandan en az 40 cm olacak şekilde yapılır. Sıcaklık ve nem kontrolleri yapılır. Doğal havalandırma yapılır. Taşınabilir yangın söndürücüler bulundurulur, son kullanma tarihleri kontrol edilir. Depoların güvenliği 7/24 güvenlik kameralarıyla izlenmektedir. Haşerelere karşı belirlenen periyotlarda ilaçlama yapılmaktadır. 6.2.5. İlaçların İstemi: İlaçları hekim tarafında hasta bazlı order edilir. Hasta bazlı order edilen ilaçlar, hemşire tarafından tedavi istem formuna yazılır. İstem formuna, hasta bilgileri(Barkod), ilacın adını, dozunu ve adedini yazarak doktor imzalı order ile eczaneye gönderir. Eczacı her hastanın adına ilaçları hazırlar. 6.2.6. İlaçların Hazırlanması Eczanede Hasta Bazında İlaçların Hazırlanması; Uzman doktor tarafından hasta tabelasına günlük order verilir. İlaçlar ve sarf malzeme hastanın günlük ilaç ve sarf malzeme istem kağıdına ve bilgisayara kaydedilir. Eczanede ilaçlar her hasta için ayrı olacak şekilde paketlenir. Hazırlanan ilaçlar uygun poşetlere koyulup, hastaya ait kimlik tanımlayıcı bilgileri, ilacın tam adı, formu, doz ve miat bilgileri içeren belge ( barkod) eklenir. Servis hemşiresi tarafından eczanede ilaçlar kontrol edilir, ilaçları teslim aldığına dair eczane ilaç çıktısına imzasını atarak ilaçları teslim alır, personel eşliğinde servise götürülen ilaçlar hasta bazında hazırlanan ilaç dolabına yerleştirilir. Soğuk zincire tabi ilaçların güvenli transferi için özel soğuk zincir kutularının ve buz akülerinin bulunması şarttır. Soğuk zincir kutusuna yerleştirilen ilaçlar kesinlikle akülerle direkt temasta bulunmayacak şekilde hazırlanır. 6.2.7. Bilister halindeki tabletler kesilip, şişe içindeki kapsüller küçük poşetlere koyularak üzerlerine hasta bilgileri (hasta kimlik tanımlama parametreleri) ilacın adı, dozu ve miadı olan etiketler yapıştırılır. 6.2.8. Hazırlanma esnasında özel teknik/ ekipman veya uzmanlık gerektiren ilaçlarımız bulunmamaktadır. 6.3. İlaçların Transferi İlaçların eczaneden çıkışı her hasta için ayrı olacak şekilde paketlenir. İlaçların güvenli transferi açısından hazırlan ilaçlar ilaç poşetleri veya ilaç kutularına kırılma ve dökülme riskine karşı düzgün bir şekilde koyularak hazırlanır. Servis hemşiresi veya görevlendirdiği kişiye teslim edilir. Dikkatsizlik sonucu yanlış birime teslim edilmemesi için transferden sorumlu personele, ilacın ait olduğu birim bilgisi her zaman net bir şekilde iletilir, güvenli transfer için gerekli eğitim verilir. 6.4. İlaç Uygulamaları Hemşirelere farmakolojik bilgi, ilaç uygulama ve talimatı konusunda hizmet içi eğitim verilir. 8 doğru ilkesini bilinir ve ilacı hazırlarken bu ilkelere göre hareket eder. İlaçların güvenli şekilde uygulamasının sağlanması hemşirenin sorumluluğundadır. Hemşire ilacı doğru uygulaması için 8 doğruyu iyi bilmelidir. o Doğru İlaç o Doğru Hasta o Doğru Doz o Doğru Zaman o Doğru Veriliş Yolu ECZANE İŞLEYİŞ PROSÜDÜRÜ DOK.KODU:İY.PR.01 YAYIN TARİHİ:01.06.2017 REV.NO:00 REV.TAR:00 SAYFA NO:3/6 o Doğru İlaç Şekli o Doğru Kayıt o Doğru Yanıt İlacı hazırlayan hemşire, mutlaka uygulamayı da kendisi yapar. Yeni göreve başlayan hemşirelerin politika ve talimatlara uygun olarak ilaç uygulamaları, servis sorumluları, hemşireler tarafından sürekli olarak kontrol edilir. Doz hatalarını önlemek ve ilaçların güvenli bir şekilde kullanımını sağlamak amacı ile ilaçlar doğru ilaç uygulama süreci doğrultusunda verilir. Yeni bir ilacın kullanımı söz konusuysa doktor ve hemşireler bu konuda bilgilendirilir. Tedavi planı hekim tarafından yazılır, kaşe ve imzalanır. Tedavi planı ilacın tam adı, uygulama zamanını ve dozunu, uygulama şeklini ve veriliş süresini içerir. İlaç isimlerinde kısaltma kullanılmaz. Hemşire hekimin tedavi planını hemşire gözlem formuna kayıt eder. Sözel ya da telefonla order alındığı durumlarda sözel istem talimatı göre hareket edilir. İlaçların güvenli bir şekilde muhafazası için eczane hizmetleri işleyiş prosedürüne göre ilaçlar depolanır ve muhafaza edilir. İlaçlar hastalara Hemşire/Ebe tarafından verilir. Stajerlerin ilaç uygulamaları da hemşire gözetiminde yapılır. Uygulama öncesi ilaç şişesinin üstü, ilacın adının ve dozunun doğruluğu açısından üç kez kontrol edilir. ( İlacı kadehe koyarken, şişeyi raftan alırken, ilaç şişesini rafa koyarken) İlaç hazırlanırken dikkatin dağılmaması için bu işlem sakin ve aydınlık bir ortamda yapılır. İlaçlar kapalı kaplarda ve kişiye özel hazırlanır, kaplarda hastaların kimlik tanımlayıcı bilgileri yer alır. Hasta ilaç uygulama sürecinin aktif bir parçası olarak kabul edilerek güvenli ilaç kullanımı konusunda eğitilir; endişeleri açıklanarak soru sorma konusunda cesaretlendirilir. İlaç ve besin etkileşimi konusunda bilgilendirilir. Göze ilaç damlatılması için erişkinlerin yukarıya bakmaları istenir ve alt göz kapağı aşağıya çekilip oluşan keseye damlatılır. Nazolakrimal kanaldan sistemik dolaşıma geçmesinin önlenmesi için ( atropin…) bazen gözün iç köşesine bası yapılır. Çocukların gözüne damlatmak için göz zorla açılmaz, ilacın köşesine damlatılması da yeterli olur. Kulak damlaları avuç içinde ısıtılarak kullanılır, aksi taktirde çok ağrı yapılabilir. Kulak damlasının ulaşması için erişkinlerde kullandıktan sonra kulak kepçesi yukarı, çocuklarda dışa doğru çekilir. Enjeksiyon uygulamada aseptik kurallara mutlaka uyulur. Hazırlık sırasında enjektör ve ilacı kontamine etmemeye dikkat edilir, derinin dezenfeksiyonu sağlanır. IM enjeksiyon için hastaya doğru pozisyon vermek ve doğru bölgeye ilacı uygulamak çok önemlidir. Gergin kısa enjeksiyon yapmak ağrı verir. IM ve subkutan enjeksiyonlar sırasında iğnenin damarda olmadığından emin olunmalıdır. Yine ilaç doku içine verilirken yavaş yavaş verilmelidir. Bu hem ağrıyı azaltır, hem de ilacın doku içine yayılımını ve emilimini kalaylaştırır. Çok miktarda ilaç, ağrı yapar ve yerel doku yıkımı yapabilir. Bu nedenle her bölgeye yapılabilecek ilaç miktarı bilinmelidir. Burun damlası, temiz buruna sırt üstü pozisyonda baş iyice geri çekildikten sonra uygulanır ve birkaç dakika böyle kalınmalıdır. IV enjeksiyonların uygulanma sırasında iğnenin damarda olup olmadığına dikkat edilir. İlacın özelliğine göre erken komplikasyonlar gözlenir. Aerosollar iyice çalkalandıktan sonra, öksürükle balgamı çıkarılmış hava yoluna uygulanmalıdır. Süppozitüvar ve vajinal ovüller buzdolabında saklanıp, mutlaka uygun pozisyonlarda ısıtılarak uygulanmalı ve bu pozisyonda birkaç dakika kalınmalıdır. Doku tahriş edici veya büyük hacimli ilaçların sc verilmesi o bölgede nekroz, ağrı ve abselere neden uygulanmalı ve bu pozisyonda birkaç dakika kalınmalıdır. Sinir ve kemiklere zarar vermemek için, enjeksiyonlar anatomik olarak sinirlerden uzak güzenli bölgelere yapılmalıdır. Ayrıca irritasyon, inflamasyon ve enjeksiyon olan bölgeler kullanılmamalıdır. Skar dokusu ve ECZANE İŞLEYİŞ PROSÜDÜRÜ DOK.KODU:İY.PR.01 YAYIN TARİHİ:01.06.2017 REV.NO:00 REV.TAR:00 SAYFA NO:4/6 ödemli dokulara da enjeksiyon yapılmaz. Aksi halde doku yıkımı arttığı gibi verilen ilacın emilimi de yetersiz olur. Miat kontrolleri tüm birimlerde aylık olarak yapılır ve servis ilaç ve sarf kontrol formuna kayıt edilir. Yeşil, kırmızı ve mor reçeteye tabi ilaçların istemi hasta adına narkotik ilaç istem formu ve mor reçete ile isme göre istenir ve birimlerde kilit altında tutularak sorumlular tarafından kontrolleri yapılarak narkotik ilaç sarf ve teslim formuna kayıt edilir. Acil arabasında bulunan ilaçların düzenli kontrolleri yapılır ve acil arabası ilaç kontrol listesi kaydedilir. İlaçların bozulmasını engellemek için, ilaçların saklandığı oda ve soğutucuların ısısı sürekli kontrol edilerek oda ısısının 25 Co olması sağlanır ve sıcaklık takip formuna kaydedilir. 6.5. Hasta Beraberinde Gelen İlaçların Kontrolü Hastanın yatışında yanında getirdiği tüm ilaçları hekim tarafından kontrol edilir ve hastanede yattığı sürede hangisini kullanmaya devam edeceğine hekimi karar verir. Hastanın yattığı sürece yanında ilaç bulundurulmaz. Tüm ilaçları hemşire tarafından teslim alınır. Alınan ilaçların miat kontrolleri yapılır. „Hastanın beraberinde getirdiği ilaçlar kontrol formuna „‟ kayıt edilerek hastanın kullanması gereken ilaçlar var ise hasta tabelasına order edilir. 6.6. İlaç-İlaç, İlaç-Besin Etkileşim Kontrolü İlaç Etkileşim Şekilleri Farmasötrik Farmakokinetik Farmakodinamik Farmösotik Etkileşim iki bileşik birbiriyle kimyasal ve fiziksel olarak uyumsuz ise oluşur. Beden dışında kimyasal olarak uyumsuz ilaçlar karıştırıldığında ortaya çıkar. Örnek Phenobarbital ile opiatezikler aynı enjektöre çekildiğinde iki ilaçtan biri inaktif duruma gelirler. Farmokokinetik Etki Organizmanın ilaca ne yaptığı ilacın organizmada uğradığı değişiklikleri inceler. İlaçlar aynı enzim sistemiyle metabolizma oluyorsa enzim üzerindeki inhibitör ya da etkilerden dolayı ilaçlar birlikte alındığında diğer ilaçlardan metabolizmasını artırabilir. (biyoyararlanım azalır) yada azaltılabilir.(toksit etki artabilir.) Farmokodinami Etkisi İlacın organizmaya ne yaptığını inceler. Benzer mekanizma ile eylem gösteren ilaçlar etkileştiğinde ortaya çıkar ve sinejist ya da antaonistik etki gösterebilir. Örneğin birçok ilaç karaciğerde bazı enzimlerle yıkılır ya da azaltabilir ve başka bir ilacı olduğundan daha yavaş yada hızlı inaktive eder. İlaç Besin Etkileşimi Yiyecek içecek ve diyet destekleri içeren besinlerin tüketilmesi ilaçların etkisini değiştirebilir. Yiyecek ve ilaçlar ağız yoluyla alındığında mideye ve ince bağırsağa geçer. Sindirim sisteminde yiyeceğin varlığı ilacın emilimini engelleyebilir. Bu nedenler sıklıkla etkileşimden sisteminde yiyeceğin varlığı ilacın emilimini engelleyebilir. Bu nedenler sıklıkla etkileşimden sakınmak için ilaçlar yemeklerden 1 saat önce veya yemekten sonra alınmalıdır. Örneğin; Greyfurt suyu ile alınan Amionarone, metabolizmasını baskıladığından plazma amidran seviyesi artar. İlaç Hastalık Etkileşimleri Bazı ilaçlar alındığında başka bir hastalığın artmasına neden olur. Bunlarında bilinmesi gerekir. Örneğin soğuk algınlığı için alınan bazı ilaçlar glokomu kötüleştirebilir yada kalp hastalıkları, hipertansiyon için alınan bazı beta blokerler astımı kötüleştirebilir. 6.7. Parenteral İlaçlarda Stabilite ve Geçimsizlik Kontrolü İlaç stabilitesi ve geçimsizliği güvenli ve etkili ilaç tedavisi açısından kritik öneme sahiptir. Geçimsizlik, özellikle, bazı parenteral ilaçların veya karışımların bir arada verilmesine bağlı olarak ortaya çıkan fiziksel veya kimyasal özelliklerdeki değişimler sonucu, çökelti oluşumu veya asit – baz reaksiyonlarının ortaya çıkması şeklinde ifade edilmektedir. Aynı anda birçok ilaç verilen hastalarda bu ilaçların geçimliliğine dikkat etmek gerekir. Stabilite ise bir ilaç hammaddesinin veya ilacın hazırlanışından tamamen tüketildiği zamana kadar geçen süre içinde fiziksel, kimyasal ve tedavi özelliklerini kaybetmeden saklanabilmesidir. Hastaya birden fazla enjeksiyon yapmamak için parenteral çözeltiler birbirleriyle karıştırılmaktadır. Karıştırılma işi ya aynı enjektöre iki veya daha fazla ilaç çekilerek ya da çok dozlu I.V infüzyonla sıvı tedavilerinde çözeltinin içine birden fazla ilacın karıştırılması ile veya setlerden ilave edilerek hastaya verilmektedir. Bu usulün hastaya rahatlık ve kolaylık vermesi yanında uygulanan ilaçların birbirleriyle etkileşme tehlikesini oluşturmaktadır. Bu durumda ECZANE İŞLEYİŞ PROSÜDÜRÜ DOK.KODU:İY.PR.01 YAYIN TARİHİ:01.06.2017 REV.NO:00 REV.TAR:00 SAYFA NO:5/6 çözeltinin rengi değişebilir, bulanıklık ve çökme oluşabilir, inaktif ya da gözle görülemeyen maddeler meydana gelebilir ya da ilacın etkisinde gecikme, azalma, artma, kaybolma veya yan etkiler oluşabilir. İlaç hazırlandıktan sonra böyle bir durumun ortaya çıkması halinde „‟ İ.V. İlaç Geçimsizlik Formu‟‟ doldurulur ve benzer bir durumun tekrarlanmaması için gerekli önlemler alınmalıdır. 6.8. Advers Etki Bildirimleri İlaç verilmeye devam ediliyor ise hemen sonlandırılır ve hastanın hekimine haber verilir. Hekimin direktifi doğrultusunda uygun tedavi yapılır. Gelişen reaksiyonun sebepleri araştırılır. Ciddi ve beklenmeyen advers etkiler farmakovijilans sorumlusuna bildirilir. Hastada gelişen reaksiyon sonucunda Advers ve Etki Bildirim Formu doldurulur. Formu ilgili doktor da doldurabilir. Hemşire ve eczacının da fikirleri alınarak konu ile ilgili ayrıntılı bilgi edinilip formun doldurulması gerçekleşir. Form farmakovijilans sorumlusuna iletilir. 6.9. İlaç Hata Bildirimleri ve İlaç Yönetimine İlişkin Göstergeler İlaç hataları ve ramak kala olaylar ile karşılaşıldığında hastanın doktoru ve sorumlu hemşire bilgilendirilir. İlk 24 saat içinde „‟ Güvenlik Raporlama Bildirim Formu‟‟ ile Kalite Yönetim Birimine iletilmelidir. HBYS üzerinden Olay Bildir butonundan da ilaç Hataları sınıflandırma sisteminden bildirim yapılır. Tüm ilaç hataları Hasta Güvenliği Komitesinde ve İlaç Yönetim Ekibinde değerlendirilir. 6.10. Yüksek Riskli İlaçların Yönetimi Klinik olarak gereksinim duyulmadıkça ya da politikalar tarafından izin verilen durumlar dışında yüksek yoğunluklu elektrolitler hasta bakım ünitelerinde bulunmaz. Eczacılar yüksek riskli ilaç listesi belirlenir ve güncellenir. Eczanede kırmızı renkli etiketler ile işaretleme yapılır. Aynı dolaplarda muhafaza edilir. Yüksek riskli ilaçlar servis eczanesine çıkartıldığı zaman yüksek riskli ilaç etiketi yapıştırılır. İlaçların doğruluğu kontrol edilir ve ilgili servise gönderilir. Servislere bu şekilde teslim edilir. Servislerde de aynı şekilde yüksek riskli ilaçların diğer ilaçlarla karışmasını önleyecek şekilde depoda ayrılan özel bölümlerde muhafaza edilir. Servislerde yüksek riskli ilaçların diğer ilaçlarla karışmasını önlemek için servis hemşireleri bilgilendirilir. Servislerdeki yerleşimi diğer ilaçlardan ayrı şekilde yapılır. 6.11 İlaç Yönetimi Süreçlerinin İzlenebilirliğinin Sağlanması İlaç yönetimi sürecinde oluşturulan tüm verilerin izlenebilirliği ve sürekliliğini sağlamak için güvenli raporlama formunda ilaç güvenliği bölümü doldurulur ve hasta sınıflandırılmasının nedeni tarih ve zaman hangi bölüm ve hangi meslek grubunun yaptığına göre güvenli raporlama formu kalite birimine aynı zamanda otomasyon üzerinde güvenli raporlama sisteminde İHSS kodlamasına göre de kodlanır. Ayda bir analizi yapılır. Kalite birimi tarafından kök neden analizi ile gerekli önlemler alınır. Ramak kala olay bildirim formu ramak kala ilaç hatalarında doldurulur ve form kalite birimine teslim edilir. Her ay sonunda kök neden analizi yapılır. İlaç hatalarını ilaç hata sınıflandırma sistemine göre otomasyon üzerinden yapılır. Sistem üzerinde tarih saat bölüm uygulamayı yapan meslek grubu hatalı işlemler uygulamalar uygulama sonrası gibi maddeler yer alır. 6.12 İlaç Atıklarının Ve Son Kullanım Tarihi Geçmiş İlaçların İmhasına Ve Uygun Şartlarda Bertaraf Edilmesi İlaçların miadı geçenler ve kırılan ilaçlar için lisanlı atık firmaları ile anlaşmalarımız mevcuttur. İlaçlar ambalaj türlerine göre ayrılıp ( şuruplar, kapsül, tabletler, ampül, supozutuvar, aşılar vb) kolilere konularak gönderilir. Her kolinin içine ilaç listelerinin orjinalı ve eczaneye ait fatura bilgileri ( vergi dairesi numarası) konulmalıdır. Hazırlanan koli üzerinde ayrıca gönderdiğimiz yerin isim ve adresi bulunmalıdır. 6.13.Eczaneye İade Edilen İlaçlar Hastalara ilaçlar günlük olarak (tatil günleri için tatil süresince kullanacakları miktar) verilir. Taburcu olacak hastaların kullanmayacağı ilaçlar ve tedavisi değiştirilmiş hastalardan ilaçları hasta taburcu işlemi yapılmadan eczaneye ilaç iade formu ile iade edilir. İlaçlar otomasyon sisteminde hastanın kaydından düşülür. İlaç iade formlarının bir nüshası eczanede ve diğer nüshası kliniklerde saklanır. Ayrıca otomasyon üzerinde kayıt altına alınır. 6.14. İlaç Atıklarının Ve Son Kullanım Tarihi Geçmiş İlaçların İmhasına Ve Uygun şartlarda Bertaraf Edilmesine Yönelik Düzenleme Uyuşturucu ve psikotrop ilaçların kırılması durumunda veya hastaya yarım doz uygulandığı durumlarda kalan doz için, Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğünün 13.06.2008 tarih ve 039071 sayılı yazılarına ECZANE İŞLEYİŞ PROSÜDÜRÜ DOK.KODU:İY.PR.01 YAYIN TARİHİ:01.06.2017 REV.NO:00 REV.TAR:00 SAYFA NO:6/6 istinaden, aynı gün ilgili hekim, eczacı ve servis hemşiresi ile birlikte müştereken kullanım sonrası artan uyuşturucu ve/veya psikotrop ilaç imha tutanağı ile imha edilir. Ve tutanak eczanede muhafaza edilir ve bu tutanakla ilaç iade alınır. Miadı dolan ilaçlar için ilaç imha tutanağı doldurulur. Tıbbi atık deposuna gönderilip imhası sağlanır 7. İLGİLİ DOKÜMANLAR Satınalma Talimatı İlaç Uygulama Talimatı Sözel İstem Talimatı Sözel İstem Formu Antibiyotik İlaç Politikası İ.V İlaç Geçimsizlik Formu Advers Etki Bildirim Formu Hastanın Beraberinde İlaç Kontrol Formu İlaç Listeleri Güvenli Raporlama Olay Bildirim Formu Ramak Kala Olay Formu HAZIRLAYAN ECZACI KONTROL EDEN ONAYLAYAN KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ BAŞHEKİM