Zaman = Kas Ne kadar hızlı davranmalıyız?

advertisement
Zaman = Kas
Ne kadar hızlı davranmalıyız?
Prof Dr. Serdar PAYZİN
Zaman ?
SÖZLÜK
Bir işin, oluşun, içinde geçtiği, geçeceği veya
geçmekte olduğu süre, vakit
FİZİK VE KOZMOLOJİ
Fiziksel uzayın 4. boyutu
Varlığı bile tartışmalı, tek yönlü akan ve
hızımıza göre akış hızı değişen birşey
STYMİ ve zaman
Kapı-iğne zamanı (Door to needle)
Kapı-balon zamanı (Door to balloon)
Kapıdan kapıya zaman (Door in Door Out-DIDO)
Başlangıç-kapı zamanı (Onset to door)
Başlangıç-balon zamanı (Onset to balloon)
Semptom-tedavi başlama zamanı (onset of
symptoms to initiation of treatment)
......
...
STYMİ
STYMİ ler tüm AKS ların yaklaşık 1/3 ü
STYMİ de;
İSA in tam tıkanıklığı
İnfarktüs alanı yaygınlığı
Erken mortalite
Kalp yetersizliği ve şok
daha fazla
Koroner arter tam tıkanırsa
Nekroz endokarddan başlıyor ve
epikarda doğru ilerliyor
Geri dönüşsüz hasar
40. dakika
3. saat
6. saat
%45
%67
%84
Fibrinolitik yarar-zaman ilişkisi
Kurtarılan Yaşam
< 1 saat
1-2 saat
2-3 saat
3-6 saat
18 saat
65/1000
37/1000
26/1000
29/1000
15/1000
Boersma E. Lancet, 1996 ;348:771-5
P-PKG uygulanan 1365 STYMİ lü hasta
30 günlük ve uzun dönem ölüm oranlarının
reperfüzyon zamanı ile ilişkisi
13 yıla kadar izlem
Reperfüzyonun 2. saatten sonra gerçekleştiği
hastalarda yarar daha az.
P-PKG yarar-zaman ilişkisi
J Am Coll Cardiol 2010; 55:2470–9
P-PKG uygulanan STYMİ lü 208 hastada kardiyak MR
Kurtarılan miyokard indeksi (Myocardial Salvage Index)
Risk altındaki alan - infarktüs alanı
Risk altındaki alan
Kurtarılan Miyokard İndeksi
Semptom başlangıcından P-PKG e geçen süre (dakika)
J Am Coll Cardiol 2010; 55:2470–9
2002 – 2008 arasında P-PKG uygulanan STYMİ
lü 6209 hasta, 3 merkez verisi
Median izlem süresi 3.4 yıl (1.8-5.2 yıl)
Ölüm ve sistem gecikmesi ilişkisi
Ölüm %
Sistem gecikmesi, dk
İzlem, yıl
1999-2010 arasında, <12 saat, P-PKG uygulanan
STYMİ lü 7952 hasta, 3 merkez verisi
Medyan izleme süresi 3.1 yıl
Sistem gecikmesi ve kalp yetersizliği arasındaki
ilişki
İzlem, yıl
Kümülatif sıklık
Kılavuzlar ?
Çok erken reperfüzyon
P-PKG tercih edilmeli
Tanıdan sonraki 120 dk
Geniş Mİ ile 2 saat ve,
İlk tıbbi temastan sonra
90 dk içinde yapılmalı
Bu süre içinde P-PKG yapılamayacaksa derhal
Fibrinolitik
Fibrinolitik yapılanlar 3-24 saat içinde PKG
yapılabilen merkezlere gönderilmeli
ESC/ACC/AHA
Semptom Başlangıcı
Hasta gecikmesi
Hastaneye nakil
(Kendi imkanları veya Ambulans)
Nakil gecikmesi
Hastane
P-PKG Yapabilen Hastane
P-PKG
Kapı Balon gecikmesi
Litik
P-PKG
Kapı İğne gecikmesi
Hastane gecikmesi P-PKG yapılacak hastaneye nakil
Kapı Balon gecikmesi
P-PKG Yapamayan Hastane
Zaman = Kas
Ne kadar hızlı davranmalıyız?
ÇOK HIZLI !
Mümkünse ışık hızına yakın bir hızda !
Download