AYRIMCILIKLA MÜCADELE VE EŞİTLİK KANUNU TASARI

AYRIMCILIKLA MÜCADELE VE EŞİTLİK KANUNU TASARI TASLAĞI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, kişilerin eşit muamele görme hakkını güvence
altına almak ve ayrımcılığa karşı etkili bir şekilde korunmalarını sağlamaktır.
(2) Bu Kanun, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerin ya da bunlar
adına hareket edenlerin, cinsiyet, ırk, renk, dil, din, inanç, etnik köken, felsefi ve siyasi görüş,
sosyal statü, medeni hal, sağlık durumu, özürlülük, yaş ve benzeri temellere dayanan, gerçek
ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan toplulukları etkileyen davranış, uygulama, işlem ve
düzenlemelerini kapsar. Yasama ve yargı organının idari eylem ve işlemleri de bu Kanun
kapsamındadır.
Tanımlar
MADDE 2- (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Ayrı tutma: Kişilerin bu Kanunda sayılan temellerden biri veya birden fazlası
nedeniyle, bir eylem veya eylemsizliğin sonucu olarak diğerlerinden ayrı tutulması durumunu,
b) Ayrımcılık talimatı: Bir kişinin kendi nam veya hesabına eylem ve işlemlerde
bulunmaya yetkili kıldığı kişilere veya bir kamu görevlisinin diğer kişilere verdiği ayrımcılık
yapılmasına yönelik talimatı,
c) Başkan: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu Başkanını,
ç) Çoklu ayrımcılık: Ayrımcı uygulamanın birden fazla ayrımcılık temeli ile ilişkili
olması durumunu,
d) Doğrudan ayrımcılık: Bir gerçek veya tüzel kişi ya da topluluğun, hak ve
özgürlüklerden, karşılaştırılabilir durumdakilere kıyasla eşit şekilde yararlanmasını bu
Kanunda sayılan ayrımcılık temellerine dayanılarak engelleyen veya zorlaştıran her türlü farklı
muameleyi,
e) Dolaylı ayrımcılık: Görünüşte ayrımcı olmayan her türlü eylem, işlem ve
uygulamalar sonucunda, bu Kanunda yasaklanan ayrımcılık temelleriyle bağlantılı olarak, bir
gerçek veya tüzel kişinin veya topluluğun hak ve özgürlüklerden yararlanması bakımından
nesnel olarak haklılaştırılamayan dezavantajlı bir konuma sokulmasını,
f) İşyerinde yıldırma: Bu Kanunda sayılan ayrımcılık temellerine dayanılarak kişiyi
işinden soğutmak, dışlamak, bıktırmak amacı ile kasıtlı olarak yapılan eylemleri,
g) Kamu görevlisi: Kamu hizmetlerinin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya
da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişiyi,
ğ) Kurul: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulunu,
h) Mağdurlaştırma: Eşitlik ilkesine uyulmasını talep eden veya bu Kanunda yasaklanan
tutum ve davranışlara karşı şikâyette bulunan ya da bu şikâyet süreçlerine katılan kişiler ile bu
kişileri temsil edenlerin, bu talep ve şikâyetler nedeniyle maruz kaldıkları her türlü olumsuz
tutum ve davranışı,
ı) Makul düzenleme: Özürlülerin hak ve özgürlüklerini tam ve diğer bireylerle eşit
şekilde kullanmasını veya bunlardan yararlanmasını sağlamak üzere ihtiyaç duyulan, aşırı bir
yük getirmeyen, ölçülü gerekli ve uygun değişiklik ve tedbirleri,
i) Nefret söylemi: Bu Kanunda sayılan temellerden birisine dayanılarak belirli bir kişi
ya da gruba karşı nefret veya şiddete tahrik veya teşvik etmeyi,
j) Özürlü: Toplum yaşamına diğer bireylerle eşit koşullarda, tam ve etkili bir şekilde
katılmasını önleyen uzun süreli fiziksel, zihinsel, ruhsal veya duyusal bir sakatlığı bulunan
kişiyi,
k) Taciz: Psikolojik ve cinsel türleri de dâhil olmak üzere bu Kanunda sayılan
temellerden birisine dayanılarak, insan onurunun çiğnenmesi amacını taşıyan veya böyle bir
sonucu doğuran, yıldırıcı, onur kırıcı, aşağılayıcı veya utandırıcı her türlü davranışı,
l) Uygulamalı iş deneyimi: Bir mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarının
eğitimle eş zamanlı ya da eğitim sonrası dönemde iş içerisinde geliştirilmesini,
m) Üye: Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu üyelerini,
n) Varsayılan temele dayalı ayrımcılık: Bir gerçek veya tüzel kişinin, ayrımcılık
temellerinden birisiyle gerçekte ilgisi olmamasına rağmen, bu temellerden birisini taşıdığı
sanılarak hak ve özgürlükler alanında ayrımcı muameleye maruz kalmasını
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler ve Başvuru Süreci
Eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasağı
MADDE 3- (1) Herkes kanun önünde eşittir. Devlet, fırsat eşitliğini sağlamak
amacıyla pozitif tedbirler alır.
(2) Bu Kanun kapsamında cinsiyet, ırk, renk, dil, din, inanç, etnik köken, felsefi ve
siyasi görüş, sosyal statü, medeni hal, sağlık durumu, özürlülük, yaş ve benzeri temellere
dayalı ayrımcılık yasaktır.
(3) Ayrımcılık yasağı, yasama, yürütme ve yargı organları ile bütün gerçek ve tüzel
kişileri bağlar.
(4) Ayrımcılık yasağının ihlali halinde, konuya ilişkin görev ve yetkisi bulunan kamu
makamları, ihlali sona erdirmek, sonuçlarını gidermek, tekrarlanmasını önlemek, adli ve idari
yoldan takibini sağlamak üzere gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.
(5) Ayrımcılık yasağı bakımından sorumluluk altında olan kişi ve kurumlar, yetki
alanları içerisinde bulunan konular bakımından ayrımcılığın tespiti, ortadan kaldırılması ve
fiili eşitliğin sağlanması için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.
Ayrımcılık türleri
MADDE 4- (1) Bu Kanun kapsamına giren ayrımcılık türleri şunlardır:
a) Ayrı tutma,
b) Ayrımcılık talimatı verme ve bu talimatları uygulama,
c) Çoklu ayrımcılık,
ç) Doğrudan ayrımcılık,
d) Dolaylı ayrımcılık,
e) İşyerinde yıldırma,
f) Mağdurlaştırma,
g) Makul düzenleme yapmama,
ğ) Nefret söyleminde bulunma,
h) Taciz,
ı) Varsayılan temele dayalı ayrımcılık.
Ayrımcılığın yasaklandığı hizmet alanları
MADDE 5- (1) Eğitim ve öğretim, yargı, kolluk, sağlık, ulaşım, iletişim, sosyal
güvenlik, sosyal hizmetler, sosyal yardım, spor, konaklama, kültür, turizm ve benzeri
hizmetleri sunan kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve özel tüzel kişiler, yürüttükleri
faaliyetler bakımından bu hizmetlerden yararlanmakta olan veya yararlanmak üzere
başvurmuş olan veya bu hizmetler hakkında bilgi almak isteyen kişi aleyhine ayrımcılık
yapamaz. Bu hüküm kamuya açık hizmetlerin sunulduğu alanlar ve binalara erişimi de kapsar.
(2) Bu hizmetlerin planlanması, sunulması ve denetlenmesinden sorumlu olan kişi ve
kurumlar, farklı özürlü grupların ihtiyaçlarını dikkate almakla ve makul düzenlemelerin
yapılmasını sağlamakla yükümlüdür.
(3) Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler ve bu kişiler tarafından
yetkilendirilenler, taşınır ve taşınmazları kamuya açık bir şekilde sunarken bu malları edinmek
veya kiralamak isteyenler ile bunlar hakkında bilgi almak isteyenler aleyhine, bunların
kiralanması, kira akdinin şartlarının belirlenmesi, kira akdinin yenilenmesi veya sona
erdirilmesi, satışı ve devri süreçlerinin hiçbirinde ayrımcılık yapamaz.
(4) Seçme ve seçilme hakkı dâhil olmak üzere siyasal yaşama katılım bakımından, hiç
kimse aleyhine ayrımcılık yapılamaz.
(5) Dernek, vakıf, sendika, siyasi parti ve meslek örgütlerine, ilgili mevzuatlarında
veya tüzüklerinde belirtilen istisnalar dışında üye olma, organlarına seçilme, üyelik
imkânlarından yararlanma, üyeliğin sonlandırılması ve bunların faaliyetlerine katılma ve
yararlanma bakımından, hiç kimse aleyhine ayrımcılık yapılamaz.
İstihdam ve serbest meslek
MADDE 6- (1) İşveren veya işveren tarafından yetkilendirilmiş kişi; işverenin çalışanı
veya bu amaçla başvuran kişi, uygulamalı iş deneyimi edinmek üzere bir iş yerinde bulunan
veya bu amaçla başvuran kişi; herhangi bir sıfatla çalışmak veya uygulamalı iş deneyimi
edinmek üzere işyeri veya iş ile ilgili olarak bilgi edinmek isteyen kişi aleyhine, bilgilenme,
başvuru, seçim kriterleri, işe alım koşulları ile çalışma ve çalışmanın sona ermesi süreçleri
dâhil olmak üzere, işle ilgili süreçlerin hiçbirinde ayrımcılık yapamaz.
(2) Birinci fıkradaki hüküm, iş ilanı, çalışma yeri, çalışma koşulları, ücret ve diğer mali
hak ve menfaatler, mesleki rehberlik, mesleki eğitim ve yeniden eğitimin tüm düzeylerine ve
türlerine erişim, meslekte yükselme ve mesleki hiyerarşinin tüm düzeylerine erişim, hizmet içi
eğitim, sosyal menfaatler ve benzeri hususları da kapsar.
(3) İşveren veya işveren tarafından yetkilendirilmiş kişi, istihdam başvurusunu gebelik,
annelik ve çocuk bakımı gerekçeleriyle reddedemez.
(4) İşveren, ilgili sendika ile birlikte işyerinde ayrımcılığı önleyecek tedbirleri almak
zorundadır.
(5) Serbest mesleğe kabul, ruhsat, kayıt, disiplin ve benzeri hususlar bakımından
ayrımcılık yapılamaz.
(6) 22/05/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamına girmeyen her türlü iş ve iş
görme sözleşmeleri de bu madde kapsamındadır.
(7) Kamu kurum ve kuruluşlarında kamu görevlisi, işçi, geçici işçi ve benzeri
statülerde istihdam da bu madde hükümlerine tabidir.
Ayrımcılık sayılmayan haller ve istisnalar
MADDE 7- (1) Bu Kanun kapsamında ayrımcılık sayılmayan haller ve istisnalar
şunlardır:
a) İstihdam ve serbest meslek alanlarında, zorunlu mesleki gerekliliklerin varlığı
halinde; amaca uygun ve orantılı olan farklı muamele,
b) Sadece belli bir cinsiyetin istihdamını zorunlu kılan durumlar,
c) İşe kabul ve istihdam sürecinde, hizmetin zorunlulukları nedeniyle yaş sınırlarının
belirlenmesi ve uygulanması, gereklilik ve amaçla orantılı olması koşuluyla yaşa dayalı farklı
muamele,
ç) Eşitsizlikleri ortadan kaldırmaya yönelik, gerekli, amaca uygun ve orantılı farklı
muamele,
d) Çocuk veya özel bir yerde tutulması gereken kişilere yönelik özel tedbirler ve
koruma önlemleri,
e) Bir dine ait kurumda, din hizmeti veya o dine ilişkin eğitim ve öğretim vermek üzere
sadece o dine mensup kişilerin istihdamı,
f) Dernek, vakıf, sendika, siyasi parti ve meslek örgütlerinin, ilgili mevzuatlarında
veya tüzüklerinde yer alan amaç, ilke ve değerler temelinde üye olacak kişilerde belli şart ve
nitelik aramaları,
ayrımcılık teşkil etmez.
Başvuru ve Kurulun re’sen harekete geçmesi
MADDE 8- (1) Ayrımcılık iddiasında bulunan herkes Kurula başvurabilir. Başvurular;
yazılı dilekçe, elektronik posta, tutanağa geçirilen sözlü başvuru yolları ile yapılabilir. Kurula,
bütün operatörlerden ücretsiz olarak ulaşılabilecek bir başvuru hattı tahsis edilir.
(2) Kurula yapılan başvurular dava açma süresini durdurur.
(3) Başvuruya ilişkin usuller, hak düşürücü sonuçlar doğurmayacak ve özürlülerin
başvurularını kolaylaştıracak biçimde Kurul tarafından düzenlenir.
(4) Kurul, ayrımcı uygulamalardan herhangi bir yolla haberdar olması ya da ayrımcılık
şüphesinin bulunması durumunda re’sen harekete geçer.
(5) Belli bir kişiye ayrımcılık uygulandığı ya da kurumsallaşmış ayrımcılık
uygulamalarının olduğu iddiasıyla mağdur adına, söz konusu ayrımcılık alanında faaliyet
gösteren dernek, vakıf, sendika, meslek örgütleri veya kamu kurum ve kuruluşları Kurula
başvurabilir.
(6) Dördüncü ve beşinci fıkralarda ayrımcı uygulamanın mağdurunun şahsen
belirlenebilir olduğu durumlarda ilgilinin rızasının alınması şarttır.
(7) Kurula yapılacak başvurularda, vesayet ya da koruma altında olanlar ve çocukların,
talepleri üzerine mağdur ya da mağdurların, kimlik bilgileri gizli tutulur.
Ayrımcılık iddiaları üzerine yapılacak işlemler
MADDE 9- (1) Kurula yapılan başvurular, Başkan tarafından görevlendirilecek
uzmanca raportör sıfatı ile incelenir. Raportör en geç bir ay içinde raporunu Başkana sunar.
Başkan başvurunun kabulü ya da reddi şeklinde bir ön karar verir.
(2) Kurul, kabul edilen başvuruları, başvuru tarihinden itibaren en geç altı ay içinde
sonuçlandırır. Bu süre, Kurul tarafından bir defaya mahsus olmak üzere en fazla üç ay
uzatılabilir.
(3) Başvurunun kabul edilmesi halinde görevlendirilecek uzman, soruşturmacı sıfatıyla
şikâyet edilen taraftan savunmasını ister. Savunma istendikten sonra on beş gün içinde Kurula
elden ya da posta yolu ile ulaştırılır. Savunma, başvuran kişiye tebliğ edilerek görüşünü en geç
on beş günde Kurula sunması istenir.
(4) Başkan, savunma ve şikâyetçinin görüşünün alınmasından sonra, re’sen veya talep
üzerine tarafları uzlaşmaya davet edebilir. Uzlaşma, ayrımcı uygulamaya son verilmesi veya
mağdur açısından bu sonucu sağlayacak çözümleri içerebileceği gibi, mağdura belli bir
tazminatın ödenmesi biçiminde de olabilir. Uzlaşma en geç bir ay içinde sonuçlandırılır.
(5) Uzlaşma yoluyla sonuçlandırılmayan başvurular hakkında soruşturmacı raporunu
iki ay içinde Kurula sunar. Bunun üzerine Kurul, ayrımcılık yapılıp yapılmadığına ilişkin nihai
kararını verir.
(6) Ayrımcılık iddialarına ilişkin Kurul kararları gerekçeli olarak yazılır ve Kurulun
internet sitesinde yayımlanır. Kurul kararlarında, ilgili kişilerin bu kararlara karşı hangi yasal
yollara başvurabilecekleri süreleri ile birlikte belirtilir.
(7) Kurul, tespit ettiği ayrımcı uygulamalarla ilgili suç duyurusunda bulunur.
(8) Kurul tarafından sonuçlandırılan şikâyetlere ilişkin davalarda, yargı yerleri Kurulun
kararını bilirkişi raporu olarak değerlendirebilir.
İspat yükü
MADDE 10- (1) Ayrımcılık iddiasıyla Kurula, adli veya idari yargı organlarına
yapılan başvurulara ilişkin idari ve yargısal usullerin uygulanmasında ispat yükü, iddianın
açıkça dayanaktan yoksun bulunduğu veya başvuru hakkının kötüye kullanıldığı haller
dışında, ayrımcılık yaptığı iddia edilen kişi veya kuruma aittir. Bu hüküm ceza yargılamasında
uygulanmaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kurul, Teşkilat ve Görevler
Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu
MADDE 11- (1) Bu Kanun ve ayrımcılıkla ilgili diğer mevzuatla verilecek görevleri
yerine getirmek üzere, kamu tüzel kişiliğine, idari ve mali özerkliğe sahip Ayrımcılıkla
Mücadele ve Eşitlik Kurulu kurulmuştur. Kurum Başbakanlıkla ilişkilidir.
(2) Hiçbir organ, makam, merci veya kişi Kurulun kararlarını etkilemek amacıyla emir
ve talimat veremez.
(3) Kurula üye olabilmek için;
a) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4),
(5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımak,
b) Herhangi bir siyasi partinin yönetim veya denetim organlarında halen görevde
olmamak,
c) En az lisans düzeyinde yükseköğrenim yapmış olmak,
ç) İnsan hakları ya da ayrımcılıkla mücadele ve eşitlik alanındaki çalışmalarıyla
temayüz etmiş olmak
gerekir.
(4) Kurul oniki üyeden oluşur. Kurulun beş üyesi Bakanlar Kurulu tarafından seçilir.
Bakanlar Kurulu, bu üyelerden birini genel müdür ve üstü yöneticiler, birini baro başkanı
seçilme yeterliliğine sahip avukatlar, birini tabipler, birini mimar veya mühendisler, birini de
Ekonomik ve Sosyal Konsey tarafından gösterilecek iki aday arasından seçer. Cumhurbaşkanı,
Kurula, genel müdür ve üstü yöneticiler arasından iki, biri hukuk alanından olan öğretim
üyeleri arasından iki olmak üzere dört üye seçer. Kurulun üç üyesi, ayrımcılıkla mücadele ve
eşitlik alanlarında çalışma yapan sivil toplum kuruluşlarının üyeleri arasından her bir boş
üyelik için İstişare Komisyonu tarafından salt çoğunlukla önerilecek üç aday arasından Kurul
tarafından belirlenir.
(5) Kurul kendi üyeleri arasından üye tamsayısının salt çoğunluğuyla ve gizli oyla üç
yıllığına bir Başkan ve Başkan vekili seçer. Bunlar yeniden seçilebilirler. Kurul, en az ayda bir
kez olmak üzere Başkanın belirleyeceği takvime göre toplanır. En az dört Kurul üyesinin
yazılı başvurusu üzerine Başkanın Kurulu toplantıya çağırması zorunludur. Kurul en az sekiz
kişi ile toplanır ve toplantıya katılanların çoğunluğu ile karar verir. Çekimser oy kullanılamaz.
Eşitlik halinde Başkanın tarafı çoğunluk sayılır.
(6) Kurul üyeleri, kendileri veya üçüncü derece dâhil üçüncü dereceye kadar kan ve
sıhrî hısımlarıyla ilgili konularda müzakere ve oylamaya katılamaz.
(7) Kurul görevlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli hizmetler, Başkan, Genel Sekreter,
daire başkanları ile uzman ve uzman yardımcıları tarafından yürütülür. Kurulun sekreterya
hizmetlerini yürüten Genel Sekreter, Kurul toplantılarına oy hakkı olmaksızın katılabilir.
(8) Kurulun çalışma usul ve esasları bu Kanuna uygun olarak Kurul tarafından
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
(9) Kurulun gelirleri şunlardır:
a) Genel bütçeden ayrılacak ödenekler,
b) Kurula ait taşınır ve taşınmazlardan elde edilen gelirler,
c) Diğer gelirler.
Kurulun görev ve yetkileri
MADDE 12- (1) Kurul, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası andlaşmalar ya da
kanunlarla yasaklanan her türlü ayrımcılıkla mücadele ile görevli ve yetkilidir.
(2) Kurulun görevleri şunlardır:
a) Ayrımcılığın önlenmesi ve ortadan kaldırılmasına yönelik faaliyetlere her türlü
desteği vermek ve gerek gördüğünde bu faaliyetlere katılmak,
b) Re’sen ya da başvuru üzerine ayrımcılık iddialarını sonuçlandırmak,
c) Ayrımcılık iddiaları üzerine gerektiğinde uzlaştırma sürecini sonuçlandırmak,
ç) Ayrımcılıkla ilgili yargı kararlarının uygulanmasından kaynaklanan sorunları
izlemek,
d) Yargı organlarına, kamu kurum ve kuruluşlarına ve ilgili kişilere talepleri üzerine
görüş bildirmek,
e) Ayrımcı uygulamalarla ilgili düzeltici işlemleri belirleyerek ilgili kişi ve kurumlara
bildirmek,
f) Kanunda öngörülen durumlarda idari para cezası vermek,
g) Yıllık Ayrımcılık Raporunu kabul etmek ve yayımlanmasına karar vermek,
ğ) Kamu kurum ve kuruluşlarınca uymaları gereken eşitlik standartlarının
belirlenmesini sağlamak ve bunların uygulamasını izlemek,
h) Ulusal ya da uluslararası düzeyde çalışan benzeri kuruluşlarla işbirliği yapmak, ikili
ve çok taraflı ilişkiler kurmak, Dışişleri Bakanlığı’nın uygun görüşü üzerine ayrımcılık
alanında faaliyet gösteren uluslararası birliklere üye olmak,
ı) Başkanın teklifi üzerine, Kurul Genel Sekreterini, Daire Başkanlarını ve Hukuk
Müşavirlerini atamak,
i) Başkan tarafından Kurula sunulan inceleme ve araştırmalar ile hazırlanan raporları
ve benzeri çalışmaları karara bağlamak,
j) Ayrımcılığın önlenmesi ve ortadan kaldırılması ile ilgili yapılacak yayınları
belirlemek,
k) Kurulun stratejik planını, yıllık bütçe teklifini ve idari faaliyet raporunu görüşmek
ve karara bağlamak,
l) Taşınmaz alımı, satımı ve kiralanması konularındaki önerileri görüşüp karara
bağlamak,
m) Bu Kanunun uygulanması için gereken düzenleyici işlemleri ve kanunlarla verilen
diğer görevleri yapmak.
Kurul üyeleri
MADDE 13- (1) Kurul üyelerinin görev süresi altı yıldır. Üyelerin üçte biri iki yılda
bir yenilenir. Süresi bitenler bir daha seçilemezler.
(2) Üyelerin görev sürelerinin sona ermesinden en geç iki ay önce durum, Kurul
tarafından kamuoyuna duyurulur. Duyuruyu takip eden bir ay içinde bu Kanunun 8 inci
maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen şartları taşıyanların başvuruları, Kurul tarafından ilgili
kurumlara iletilir. Üye olarak seçilenler, yerlerine seçildikleri kişilerin üyeliklerinin sona
ermesini takiben göreve başlarlar.
(3) Üyelerin görev süreleri dolmadan görevlerinin herhangi bir sebeple sona ermesi
durumunda, sona erme tarihinden itibaren en fazla bir hafta içinde durum, Kurul tarafından
kamuoyuna duyurulur ve duyuruyu takip eden onbeş gün içinde şartları taşıyanların
başvuruları, Kurul tarafından ilgili kurumlara iletilir. Bu şekilde seçilenler, yerlerine
seçildikleri kişilerin kalan süresini tamamlar ve bunlardan üç yıl veya daha az süreyle görev
yapanların bu görevleri seçilme dönemi olarak değerlendirilmez.
(4) Kurul Başkan ve üyelerinin süreleri dolmadan herhangi bir nedenle görevlerine son
verilemez. Ancak, seçilmeleri için gerekli şartları taşımadıkları ya da kaybettikleri Kurulca
tespit edilen Başkan ve üyelerin görevlerine Kurul tarafından son verilir. Kurul kararlarını
süresi içinde imzalamayan veya karşı oy gerekçesini süresi içinde yazılı olarak bildirmeyen
Başkan ve üyelerin üyeliklerine de aynı usul çerçevesinde son verilir.
(5) Kurul tarafından kabul edilebilir mazereti olmaksızın bir takvim yılı içinde toplam
beş Kurul toplantısına katılmayan; ağır hastalık veya sakatlık nedeniyle iş göremeyecekleri
sağlık kurulu raporuyla tespit edilen; görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlardan dolayı
haklarında verilen mahkûmiyet kararı kesinleşen; geçici iş göremezlik hâli üç aydan fazla
süren veya 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin birinci fıkrasının (A)
bendinin 5 nolu alt bendinde belirtilen suçlardan mahkûm edilip de cezasının infazına fiilen
başlanan üyelerin üyelikleri düşer.
(6) Başkan ve üyeler, 19/4/1990 tarihli ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması,
Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununa tâbidir. Başkan ve üyeler göreve başladıkları ve
görevlerinin sona erdiği tarihten itibaren bir ay içinde mal beyanında bulunurlar.
(7) Başkan ve üyeler ile Kurul bünyesinde çalışan personel, görevlerini yerine
getirmeleri sırasında edindikleri, kamuya, ilgililere ve üçüncü kişilere ait gizlilik taşıyan
bilgileri, kişisel verileri, Kurulla ilgili gizlilik taşıyan bilgileri, ticarî sırları ve bunlara ait
belgeleri, bu konuda kanunen yetkili kılınan mercilerden başkasına açıklayamaz, kendilerinin
veya üçüncü kişilerin yararına kullanamaz. Bu yükümlülük görevden ayrılmalarından sonra da
devam eder.
Başkanın görev ve yetkileri
MADDE 14- (1) Başkan, Kurul hizmetlerini, mevzuata, Kurulun amaç ve
politikalarına, stratejik planına, performans ölçütlerine ve hizmet kalite standartlarına uygun
olarak düzenler ve yürütür. Başkan, Kurulun genel yönetim ve temsilinden sorumludur. Bu
sorumluluk, Kurul çalışmalarının düzenlenmesi, yürütülmesi, denetlenmesi, değerlendirilmesi
ve gerektiğinde kamuoyuna duyurulması görev ve yetkilerini kapsar.
(2) Başkanın görevleri şunlardır:
a) Kurul toplantılarının gündemini, gün ve saatini belirlemek ve toplantıları idare
etmek,
b) Genel sekreter, daire başkanları ve hukuk müşavirleri dışındaki kurul personelini
atamak,
c) Hizmet birimlerinden gelen önerilere son şeklini vererek Kurula sunmak,
ç) Hizmet birimlerinin performans ölçütlerini, hizmet kalite standartlarını belirlemek,
insan kaynakları ve çalışma politikalarını oluşturmak,
d) Kurulun ve hizmet birimlerinin uyumlu, verimli ve düzenli bir biçimde çalışmasını
sağlamak,
e) Sivil toplum kuruluşları ve kamu kurum ve kuruluşları ile ayrımcılıkla mücadeleyi
ve eşitliği teşvik eden ve ihlallerin giderilmesini hedefleyen kampanya ve programlar yapmak,
f) Eşitlik bilincinin yükseltilmesi, ilgili kanun ve uygulamaların insan hakları
standartlarına uygun hale getirilmesi amacıyla ulusal ve uluslar arası sivil toplum
kuruluşlarıyla işbirliği yapmak,
g) Diğer kurumların ayrımcılığın önlenmesine yönelik faaliyetlerine destek vermek ve
gerek gördüğünde bu faaliyetlere Kurulun doğrudan katılmasını sağlamak,
ğ) Yıllık Ayrımcılık Raporunu Cumhurbaşkanlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanlığı, Başbakanlık, Bakanlıklar ve ilgili diğer yerlere sunmak ve bu raporu yayımlamak,
h) Kurulun yönetim ve işleyişine ilişkin diğer görevleri yerine getirmek.
Genel Sekreter ve nitelikleri
MADDE 15– (1) Kurul hizmetlerini Başkan adına ve onun emirleri yönünde, mevzuat
hükümlerine ve Kurul kararlarına göre yürütmek ve hizmet birimleri arasında koordinasyonu
sağlamak üzere Kurul tarafından bir Genel Sekreter atanır. Genel Sekreter hizmetlerin
yürütülmesinden Başkana karşı sorumludur.
(2) Genel Sekreterin en az dört yıllık yükseköğretim mezunu, Devlet memuriyetinde
veya mezun olduğu yükseköğretim alanı ile ilgili ihtisas dalında on yıllık meslekî tecrübeye ve
Devlet memuriyeti için aranan şartlara sahip olması gerekir.
Ana hizmet birimleri
MADDE 16– (1) Kurulun ana hizmet birimleri ve görevleri şunlardır:
a) İnceleme ve Uygulama Dairesi Başkanlığı:
1) Re’sen ya da başvuru üzerine ayrımcılık iddialarını incelemek,
2) Ayrımcı uygulamalarla ilgili düzeltici işlemleri belirleyerek ilgili kişi ve kurumlara
bildirmek,
3) Kurul kararlarının tebliğini ve Kurulca gerekli görülenlerin duyurulmasını sağlamak
ve uygulanmalarını izlemek,
4) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
b) Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı:
1) Ayrımcılığın önlenmesi ve ortadan kaldırılmasına yönelik faaliyetlere her türlü
desteği vermek ve gerek gördüğünde bu faaliyetlere katılmak,
2) Kamu kurum ve kuruluşlarının uymaları gereken eşitlik standartlarının
belirlenmesini sağlamak ve bunların uygulamasını izlemek,
3) Ayrımcılığın önlenmesi ve ortadan kaldırılması bilincini oluşturmaya yönelik her
türlü eğitim, toplantı, sempozyum ve benzeri faaliyetlerde bulunmak,
4) İlk ve orta öğretim kurumlarında eşitlik ilkesini uygulamaya geçiren bir eğitim ve
öğretimin sağlanması amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı ile ortak stratejiler ve uygulama
planları geliştirmek,
5) Ayrımcılığın ortadan kaldırılması ve toplumdaki eşitlik anlayışının geliştirilmesine
yönelik olarak üniversiteler ile ortaklaşa faaliyetlerde bulunmak,
6) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
c) Bilgi ve İletişim Dairesi Başkanlığı:
1) Ayrımcılığa uğradığını iddia edenlere, şikâyetlerini takip etmelerini sağlamak
amacıyla yardımcı olmak,
2) Yıllık Ayrımcılık Raporu hazırlamak,
3) Ayrımcılık yasağı ve eşitlik alanındaki sorunlar, gelişmeler ile kamu kurum ve
kuruluşlarının bu alandaki performanslarını değerlendiren yıllık raporlar hazırlamak, bunları
yayımlamak ve ilgili kişi ve kuruluşlara dağıtmak,
4) Düzenli yıllık raporlar dışında, gerek gördüğünde özel ayrımcılık alanlarına ilişkin
raporlar yayımlamak,
5) Ayrımcılığın önlenmesi ve ortadan kaldırılması ile ilgili yayınlar yapmak,
6) Eşitlik alanında bireylerin ve kamu kuruluşlarının yararlanacağı bir bilgi merkezi
kurmak, süreli ve süresiz yayınlar yapmak,
7) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
Danışma birimleri
MADDE 17– (1) Kurulun danışma birimleri ve görevleri şunlardır:
a) Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı:
1) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu,
22/12/2005 tarihli ve 5436 sayılı Kanunun 15 inci maddesi ve diğer mevzuatla strateji
geliştirme ve mali hizmetler birimlerine verilen görevleri yürütmek,
2) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
b) Hukuk Müşavirliği:
1) Adli ve idari davalarda Kurulu temsil etmek,
2) Ayrımcılığa uğradığını iddia edenlere, şikâyetlerini takip etmelerini sağlamak
amacıyla yardımcı olmak,
3) Ayrımcılık iddiaları üzerine gerektiğinde uzlaştırma sürecini yürütmek,
4) Ayrımcılıkla ilgili yargı kararlarının uygulanmasından kaynaklanan sorunları
izlemek,
5) Yargı organlarına, kamu kurum ve kuruluşlarına ve ilgili kişilere talepleri üzerine
ayrımcılıkla ilgili konularda görüş bildirmek,
6) Ayrımcılıkla mücadele alanında mevzuat çalışmalarını yürütmek,
7) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
Yardımcı hizmet birimi
MADDE 18– (1) Kurulun yardımcı hizmet birimi İnsan Kaynakları ve Destek
Hizmetleri Dairesi Başkanlığı olup görevleri şunlardır:
a) Kurul personelinin görev ve çalışma esaslarını belirlemek,
b) Personelin atama, nakil, disiplin, sicil, terfi, ücret, emeklilik ve benzeri özlük
işlemlerini yürütmek,
c) Personelin kariyer ve eğitim planlarını hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek,
ç) Personelin uyacağı etik kuralları belirlemek, gerekli eğitimi vermek ve uygulamak,
d) Kurulun ihtiyacı olan her türlü satın alma, kiralama, bakım, onarım, yapım, arşiv,
sağlık ve benzeri hizmetleri yürütmek,
e) Taşınır ve taşınmazların kayıtlarını tutmak,
f) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
İstişare Komisyonu
MADDE 19- (1) Kurul çalışmalarına yardımcı olmak üzere, üniversite, sendika,
meslek örgütü, ilgili dernek ve vakıf temsilcileri ve ayrımcılıkla mücadele ve eşitlik alanında
faaliyette bulunan kamu kuruluşları ve kişiler arasından İstişare Komisyonu oluşturulur.
(2) Komisyon yirmi dokuz üyeden oluşur. Komisyon; en fazla üyeye sahip üç işçi ve
üç memur Konfederasyonu ve bir işveren Sendikaları Konfederasyonundan birer temsilci ile
en fazla üyeye sahip ve en az on yıl münhasıran insan hakları veya ayrımcılıkla mücadele
alanında çalışmış, ikisi kadın hakları alanında çalışan olmak üzere, dört dernek ve iki vakıf
tarafından belirlenecek birer temsilci, en fazla üyeye sahip özürlü hakları alanında çalışan üç
dernekten birer temsilci, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar
Konfederasyonu, Türkiye Barolar Birliği, Türkiye Mimar ve Mühendis Odaları Birliği, Türk
Tabipler Birliği’nden birer, bünyesinde İnsan Hakları Merkezi bulunan üniversitelerden
Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenecek beş üye ile Sosyal Hizmetler ve Çocuk
Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Özürlüler İdaresi Başkanlığı ve Kadının Statüsü Genel
Müdürlüğü tarafından belirlenecek birer temsilciden oluşur.
(3) En fazla üyeye sahip ve ilgili sendika, dernek ve vakıfların belirlenmesinde
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü
verileri esas alınır.
(4) İstişare Komisyonu üyeleri altı yıllığına seçilir. Komisyon kendi üyeleri arasından
üç yıllığına bir Başkan seçer. Başkan ve üyeler bir defaya mahsus olmak üzere yeniden
seçilebilir.
(5) Komisyon yılda iki kez Komisyon Başkanının çağrısı üzerine toplanarak
ayrımcılıkla mücadele ve eşitlik alanındaki çalışmalar ve gelişmeleri değerlendirir, bu alanda
oluşturulacak eylem planlarına ilişkin önerilerini hazırlar. Kurula üye seçiminin gerektirdiği
durumlarda Komisyon Başkanının çağrısı üzerine olağanüstü toplanır. Komisyonun önerileri
Kurul çalışmalarında öncelikle dikkate alınır.
(6) Komisyon üye tamsayısının en az üçte iki çoğunluğu ile toplanır ve toplananların
salt çoğunluğu ile karar alır.
(7) Başka yerden komisyona katılan üyelere ödenecek harcırahta 10/02/1954 tarihli ve
6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre en yüksek Devlet memuruna ödenen harcırah
miktarı esas alınır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Personel Rejimi
Personel ve özlük haklarına ilişkin hükümler
MADDE 20- (1) Kurul personeli, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununa tâbidir. Kurul, uzman ve uzman yardımcısı kadroları karşılık gösterilmek kaydıyla,
657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki
hükümlerine bağlı olmaksızın sözleşmeli olarak çalıştırılabilir. Bu suretle çalıştırılacakların
sözleşme usul ve esasları ile unvanlar itibarıyla taban ve tavan ücretleri ve her çeşit ödemeler
Bakanlar Kurulunca tespit edilir. Uzman ve uzman yardımcılarının sözleşme ücreti Bakanlar
Kurulu kararıyla belirlenir. Söz konusu personele, çalıştıkları günlerle orantılı olarak, hastalık
ve yıllık izinleri dâhil, Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında birer aylık sözleşme ücreti
tutarında ikramiye ödenir. Bunlardan üstün gayret ve çalışmaları sonucunda emsallerine göre
başarılı çalışma yaptıkları tespit edilenlere, Başkanın onayı ile Haziran ve Aralık aylarında
birer aylık sözleşme ücreti tutarında teşvik ikramiyesi ödenebilir.
(2) Başkana görevi süresince, 657 sayılı Kanun ile ek ve değişikliklerine göre en
yüksek Devlet memurunun almakta olduğu aylık (ek gösterge dâhil), sosyal yardımlar ile zam
ve tazminatlar ödenir. Kurul üyelerine, 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu
hükümleri saklı kalmak kaydıyla, (30.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile
çarpımı sonucu bulunacak miktarda aylık huzur hakkı ödenir. Bu ödemelerden damga vergisi
hariç herhangi bir kesinti yapılmaz.
(3) Özel bilgi ve ihtisas gerektiren işlerde, Kurulun faaliyet alanına ilişkin konularda
doktor unvan ve derecesini alanlar ile aynı alanlarda en az on yıl meslekî tecrübesi bulunanlar
arasından 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre sözleşmeli personel
çalıştırılabilir. Bu personele ödenecek ücretin net tutarı, birinci dereceli uzmana ödenen net
tutarı aşamaz. Bu fıkra uyarınca çalıştırılacakların sayısı, Kurulda fiilen çalışan uzman ve
uzman yardımcısı sayısının yarısını geçemez.
(4) Başkan ve üyeler, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu açısından
kamu görevlisi gibi yargılanır. 2/12/1999 tarihli ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu
Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca Başkan ve üyeler için soruşturma
izinleri Başbakan tarafından verilir. Soruşturma izni verilmesi veya verilmemesine ilişkin
kararlara karşı itirazlar Danıştay tarafından karara bağlanır.
(5) Daire başkanları ile hukuk müşaviri Başkanın önerisi ve Kurulun kararı ile atanır.
(6) Hukuk müşaviri, hukuk fakültesi diplomasına sahip ve tercihen insan hakları
alanında uzmanlığı bulunan kişiler arasından atanır.
(7) Daire başkanlıkları, serbest kadro imkânları çerçevesinde yeteri kadar uzman
istihdam eder.
(8) Kurul bünyesindeki personel kadrolarının tespiti, ihdası, kullanımı ve iptali ile
kadrolara ilişkin diğer hususlar 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname hükümlerine göre düzenlenir.
(9) Kurulda, uzman yardımcılığına atanabilmek için, 657 sayılı Kanunun 48 inci
maddesinde sayılan şartlara ek olarak aşağıdaki şartlar aranır:
a) En az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadî
ve idarî bilimler ve sosyal bilimler alanında eğitim yapan fakülteler ile müfredatında hukuk ve
insan hakları eğitimine yer veren veya Kurulun faaliyet alanına giren fakültelerden veya
bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içi veya yurt dışındaki
yüksek öğretim kurumlarından mezun olmak; Hukuk Müşavirliğinde görevlendirilecekler için
avukatlık stajını tamamlamış olmak,
b) Yapılacak giriş sınavında başarılı olmak,
c) Sınavın yapıldığı yılın Ocak ayının ilk gününde kırk yaşını doldurmamış olmak,
(10) Uzman yardımcılığına atananlar; en az üç yıl çalışmak, her yıl olumlu sicil almak
ve istihdam edildikleri birimlerce belirlenecek konularda hazırlayacakları uzmanlık tezinin
oluşturulacak tez jürisi tarafından kabul edilmesi kaydıyla, yapılacak yeterlik sınavına girmeye
hak kazanırlar. Süresi içinde tezlerini sunmayan veya hazırladıkları tez kabul edilmeyenlere
tezlerini sunmaları veya yeni bir tez hazırlamaları için bir yılı aşmamak üzere ilave süre
verilir. Yeterlik sınavında başarılı olanlar, Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit
Sınavından en az (C) düzeyinde veya buna denk kabul edilen uluslararası geçerliliği bulunan
yabancı dil puanı aldıklarını gösterir belgeyi Kuruma teslim etmeleri durumunda uzman olarak
atanır. Sınavda başarılı olamayanlar veya sınava girmeye hak kazandığı hâlde geçerli mazereti
olmaksızın sınav hakkını kullanmayanlara, bir yıl içinde ikinci kez sınav hakkı verilir. Verilen
ilave süre içinde tezlerini sunmayan veya ikinci defa hazırladıkları tezleri de kabul
edilmeyenler, ikinci sınavda da başarı gösteremeyen veya sınav hakkını kullanmayanlar ile
olumsuz sicil alanlar uzman yardımcısı unvanını kaybeder ve diğer kamu kurum ve
kuruluşlarında öğrenim durumlarına uygun kadrolara atanmak üzere Devlet Personel
Başkanlığına bildirilir.
(11) Uzman ve uzman yardımcılarının mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yarışma
sınavı, tez hazırlama ve yeterlik sınavı ile çalışma usul ve esasları Kurul tarafından
hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.
(12) Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde, sosyal güvenlik kurumlarında,
mahallî idarelerde, mahallî idarelerin bağlı idarelerinde, mahallî idare birliklerinde, döner
sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarda,
sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait kuruluşlarda, iktisadî devlet teşekkülleri ve
kamu iktisadî kuruluşları ile bunlara bağlı ortaklıklar ve müesseselerde çalışanlar
kurumlarının, hâkimler ve savcılar ise kendilerinin muvafakati ve Adalet Bakanının uygun
görmesi ile aylık, ödenek, her türlü zam ve tazminatlar ile diğer malî ve sosyal hak ve
yardımları kurumlarınca ödenmek kaydıyla geçici olarak Kurulda görevlendirilebilir. Kurulun
bu konudaki talepleri, ilgili kurum ve kuruluşlarca öncelikle sonuçlandırılır. Bu şekilde
görevlendirilen personelin Kurul’da geçen hizmet süreleri mesleki kıdemlerinden sayılır.
İhdas edilen kadrolar
MADDE 21 – (1) Ekli (1) sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 13/12/1983
tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I)
sayılı cetvele “Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu” olarak eklenmiştir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Diğer Hükümler
İstatistik
MADDE 22- (1) Kurul, ayrımcılıkla mücadele amacıyla hangi alanlarda resmi
nitelikte istatistik toplanmasına ihtiyaç olduğuna Türkiye İstatistik Kurumu ve diğer ilgili
kurum ve kuruluşlarla birlikte karar verir. Ayrımcılık belirtilerinin tüm boyutlarını ortaya
koyabilmek için gerekli olan bu istatistiksel bilgilerin, verilere sürekli ve eksiksiz şekilde
erişilmesini sağlayacak bir sistem içinde toplanmasından Resmi İstatistik Programı
kapsamında Türkiye İstatistik Kurumu sorumludur.
Ceza hükümleri ve kamu görevlilerine rücu
MADDE 23- (1) Kurul, ayrımcı uygulamanın etki ve sonuçlarının ağırlığını, tarafların
maddi gücünü ve çoklu ayrımcılığın ağırlaştırıcı etkisini dikkate alarak, gerçek kişiler, şahıs
şirketleri ve diğer özel hukuk tüzel kişiliği olan kurumlar için 1.000 TL’den 5.000 TL’ye,
sermaye şirketleri için 2.500 TL’den 15.000 TL’ye kadar idari para cezası uygular.
(2) Kurul verdiği idari para cezasını bir defaya mahsus olmak üzere uyarı cezasına
dönüştürebilir. Hakkında uyarı cezası verilen kişi veya kurumun ayrımcı fiilinin tekerrürü
halinde alacağı ceza yüzde elli oranında artırılır. Bu artış ceza üst sınırını aşamaz.
(3) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödenen idari para cezaları, bu cezaya esas
ayrımcı uygulamaya kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizliği sonucunda sebebiyet veren kamu
görevlisine rücu edilir.
(4) İdari para cezaları hakkında 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu
hükümleri uygulanır.
Değiştirilen ve kaldırılan hükümler
MADDE 24- (1) 657 sayılı Kanuna ekli;
a) (I) sayılı cetvelin “Genel İdare Hizmetleri Sınıfı" bölümünün (b) bendine
“Müsteşarlar,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu
Başkanı,”,
b) (I) sayılı cetvelin “Genel İdare Hizmetleri Sınıfı" bölümünün (c) bendine “Genel
Müdürler” ibaresinden sonra gelmek üzere “Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu Genel
Sekreteri”,
ibareleri eklenmiştir.
(2) 22/05/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 99 uncu maddesinin ilk fıkrasının
(a) bendinde yer alan “5 inci ve 7 nci maddelerde” ibaresi “7 nci maddesinde” şeklinde
değiştirilmiş, maddenin sonuna “5 inci maddede öngörülen ilke ve yükümlülüklere aykırılığın
tespiti halinde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlükleri durumu
Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu’na bildirir.” cümlesi eklenmiştir.
(3) 5018 sayılı Kanuna ekli (III) sayılı cetvele “9) Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik
Kurulu” ibaresi eklenmiştir.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Kurul üyeliklerine ilk atamalar, bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren iki ay içinde 8 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen niteliklere
sahip olanlar arasından ilgili kurumlar tarafından yapılır.
(2) Kurul üyelerinin yenilenmesine ilişkin 13 üncü maddenin birinci fıkrası hükmünün
uygulanmasını sağlamak amacıyla, bunların seçiminden iki yıl sonra yapılacak seçimlerde
yenilenecek olanları tespit etmek üzere, bu seçimden iki ay önce ad çekmeye başvurulur; dört
yıl sonra yapılacak seçimle yenilenecek olan üyelerin tespiti için, aynı esasa uyularak ad
çekilir, ancak ikinci yıl sonunda seçilmiş olan üyeler bu ad çekmeye girmez.
(3) Bu Kanunda öngörülen İstişare Komisyonu oluşturulup Kurula üye seçinceye
kadar, Kurul en az on üye ile toplanır ve katılanların salt çoğunluğu ile karar alır.
(4) Bir defaya mahsus olmak üzere, insan hakları veya ayrımcılık ile ilgili alanlarda en
az üç yıl çalışmış olmak kaydıyla, 20 inci maddenin dokuzuncu fıkrasında sayılan yüksek
öğretim kurumlarını bitirerek mesleğe özel yarışma sınavı ile giren ve belirli süreli meslek içi
eğitimden sonra özel bir yeterlik sınavı sonunda atanmış olanlar, hâkimler, savcılar ile bu
meslekten sayılanlar ile en az yüksek lisans düzeyinde eğitim görmüş üniversite öğretim
elemanlarından,
a) Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından en az (C) düzeyinde
puanı olan veya buna denk kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan bir belgeye sahip
olanlar,
b) Uzman yardımcılığına atanabilme niteliklerini haiz ve kırkbeş yaşını doldurmamış
olanlar,
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde açılacak yeterlik
sınavında başarılı olmaları hâlinde, başarı sıralaması dikkate alınarak uzman olarak atanabilir.
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Genel Sekreterlik ve hizmet birimlerinin çalışma usul ve
esasları, görev alanları ile teşkilâtı ve atama usulleri, bu Kanuna uygun olarak Kurul
tarafından Kurulun ilk toplantı tarihinden itibaren altı ay içinde çıkarılacak yönetmelikle
belirlenir.
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Kurulun 2010 mali yılı harcamaları için gereken ödenek
ihtiyacı, 25/12/2009 tarihli ve 5944 sayılı 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 10
uncu maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendine göre karşılanır.
Yürürlük
MADDE 25- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.