kusurları araştırmak
advertisement
İLİ :Yozgat TARİH :21.11.2014 KONU :TECÜSSÜS (KUSURLARI ARAŞTIRMAK) َّ ض َّ ََيَٓا اَيُّ َها الَّذ۪ ينَ ٰا َمنُوا اجْ تَنِبُوا َكث۪ يرا ً ِمن الظ ِن اِثْ ٌم َ الظ ِن ا َِّن َب ْع ض ُك ْم َب ْعض ًۜا ً اَي ُِحبُّ ا َ َحدُ ُك ْم ا َ ْن يَأ ْ ُك َل لَحْ َم ُ سوا َو ََل َي ْغتَبْ َب ْع َّ َو ََل ت َ َج ُ س ًۜ ٰ ا َ ۪خي ِه َميْتا ً فَ َك ِر ْهت ُ ُمو ًۜهُ َواتَّقُوا ٰ اّللَ ا َِّن اّللَ ت ََّـوابٌ َر ۪حي ٌم َّ َّ فإن، والظ َّن « إيًا ُك ْم: سلَّم قال َّ سول ُ أن ر َ ُصلّى هللا َ علَ ْي ِه و َ اَّلل َّ َ أكذب الحد سوا الظ َّن َّ وال ت َج، سوا َّ وال ت َح، ِيث ُ ُ َسوا وال تناف ُ س ُ س ِ َّ و ُكونُوا ِعباد، روا َ والت َبا، سدُوا اَّلل ُ غ َ وال ت َحا ُ وال ت َدا َب،ضوا ْ إخوانا ً َكما أمر ُك ْم Muhterem Mü’minler Din-i Mübini İslam’ın bu dünyada gerçekleştirmek istediği en büyük amaçlarından biri iyi, ahlaklı, doğru ve dürüst, Allaha ve insanlara karşı görev ve sorumluluklarının bilincinde olan insanları yetiştirmek ve bu insanlar arasında “Kardeşlik” bağıyla kopmaz ilişkiler kurulmuş bir huzur toplumunu inşa etmektir. Yüce Kitabımız Kur’an-ı Kerim ve onun en büyük öğreticisi Hz. Peygamberin mübarek sözlerinde bu toplumu oluşturacak emirler ve böyle bir toplumun oluşmasına engel olan davranışlarla ilgili yasaklar vardır. Bu meyanda İslâmî edep ve ahlâkın başlıca kurallarından bazılarının sıralandığı Hucurât süresinin 9-12. âyetlerinde müslümanlar arasında baş gösterecek ihtilâf ve çatışmaları gidermenin toplumsal bir görev sayıldığına işaret edilerek, “Müminler ancak kardeştir.”buyurulmuş, ardından insanların alaya alınması, aşağılanması, onlara çirkin lakap takılması, suizanda bulunulması, gıybet yapılması ve gizli kusurlarının araştırılması kesin bir dille yasaklanmış, bu davranışların müslümanlar arasındaki kardeşlik bağlarının kopmasına, toplumsal barışın bozulmasına yol açan yıkıcı davranışlar niteliği taşıdığına dikkat çekilerek1 “Ey iman edenler! Zannın bir çoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın. Herhangi biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz! Allah'a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah tövbeyi çok kabul edendir, çok merhamet edendir.”2 Buyrulmuştur. Değerli Kardeşlerim. Yüce Mevla’nın yasakladığı ve bizi kaçınmamız konusunda uyardığı bu davranışlardan biri de tecessüstür. Kişinin, insanların ayıplarını, kusurlarını gizli ve özel hallerini araştırması anlamına gelen tecessüs daha çok kötü ve ayıp halleri sorgulamayı ifade eder. Bu tür bir araştırmanın/tecessüsüsün yasaklanması özel hayatın gizliliğini korumaya yönelik bir tedbirdir. Çünkü özel hayatın gizliliği bir haktır.3 Kuranın ve Hz. Peygamberin hadislerinde açıkça yasakladığı bu tür davranışların yasaklanmasının sebebi inananlar arasındaki kardeşlik hukukuna aykırı olması, müslümanlar arasındaki güven duygusunu yıkıcı olması ve toplumsal huzuru bozmaya sebep olmasıdır. Değerli Kardeşlerim. İşlenen günahlar topluma zarar vermesi söz konusu olmadığı sürece Allah ile kul arasında kalmalıdır. Ve insanların ayıp ve kusurlarını araştırmak da kimsenin görevi değildir. Bunu kimsenin araştırmaya hakkı yoktur. Hz. İsa (as) “… Kendinizi Rab gibi görüp insanların günahlarını araştırmayın. Kendinizi kul gibi görüp kendi günahlarınıza bakın..”4 buyurarak kişinin öncelikle kendi kusur ve günahlarıyla ilgilenmesi gerektiğini hatırlatmıştır. Hz. Peygamber (SAV) Efendimiz de “…Kim bir müslümanın ayıbını/kusurunu örter/gizlerse, Allah da onun ayıp ve kusurlarını kıyamet günü örter."5 buyurarak bizleri uyarmıştır. Değerli müminler Dinimizce yasaklanan tecessüs kişinin özel hayatıyla ilgili konulardadır. Yoksa toplumun genelinin huzurunu bozan, zulüm ve haksızlık içeren konulardaki suçların gizlenmesi doğru değildir. Aksi takdirde bu suçlar çoğalır ve hem fert hem toplum açısından büyük zararlara yol açar. Bu şekilde topluma zarar veren kimselerin idare tarafından tespit edilip gerekli önlemlerin alınması, toplum düzeninin sağlanması açısından gereklidir.6 Ayrıca bir Müslümanın kardeşinin ayıp ve kurslarına karşı duyarsız kalması da mümkün değildir. Yapması gereken eğer o ayıp, kusur veya günahı düzeltme imkanı varsa uygun dille, uygun zaman ve zeminde uyarıp ikaz etmesi ve gücü yetiyorsa düzeltme yoluna gitmelidir. Çünkü müminlerin hata ve kusurlar konusunda birbirlerini uyarma görevleri vardır. Değerli Kardeşlerim, Dinimizin tecessüsü yasaklaması toplum içerisinde oluşabilecek huzursuzluk ve Fesadı önlemek amacıyladır. Peygamber Efendimizin toplumun huzurunu sağlamak için kırgınlık ve dargınlıklara sebep olan tecessüsün bırakılıp kardeşlik bağlarını pekiştirecek şu öğütleriyle hutbemizi bitirmek istiyorum:"Zandan sakınınız. Çünkü zan (yersiz itham), sözlerin en yalan olanıdır.Başkalarının konuştuklarını dinlemeyin, ayıplarını/kusur ve günahlarını araştırmayın, birbirinize karşı öğünüp böbürlenmeyin, birbirinize haset etmeyin, kin tutmayın, yüz çevirmeyin. Ey Allah'ın kulları! Allah'ın size emrettiği gibi kardeş olun….!”7 Abdullah YALMAN Kadışehri İlçe Müftüsü 4 1 5 2 6 DİA,Tecessüs Maddesi cilt: 40, sayfa: 246-247 Hucurat 49/12 3 Hadislerle İslam 3/486-487 Muvatta Kelam,3 Buhârî, Mezâlim 3, İkrâh 7; Müslim, Birr 58, (2580).) Hadislerle İslam 3/486-487 7 Müslim, Birr 30-33
