Yerel İşletmeleri Destekleme Fonu Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Ocak 2013 Yerel İşletmeleri Destekleme Fonu (Local Enterprise Facility-LEF) Balkanlar (Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Makedonya EYC, Kosova, Karadağ, Romanya ve Sırbistan) Türkiye ve SEMED bölgesinde (Ürdün, Mısır, Tunus ve Fas) küçük ve orta büyüklükteki işletmelere yatırım için oluşturulmuş 400 milyon Euro’luk özel bir fondur. Paket, ihtiyaçları mevcut mali kaynaklarca yeterince karşılanmayan şirketlere çok çeşitli esnek mali ürünler (kredi, öz sermayeye çevrilebilir kredi ve öz sermaye finansmanı) sunmaktadır. LEF, EBRD (380 milyon Euro finansman desteği) ve İtalyan hükümeti (20 milyon Euro finansman desteği) işbirliği ile 2006 yılında kurulmuştur. LEF, ayrıca yatırım projelerinin uygulamasını kolaylaştırmaya yönelik maliyetlerin karşılanması için İtalyan hükümeti, EBRD Hissedarlar Özel Fonu (Shareholders Special Fund) ve SEMED Çoklu Donör Hesabı (Multi-Donor Account) tarafından temin edilen teknik işbirliği fonlarına sahiptir. Aralık 2012 itibariyle, LEF 11 ülkede 53 küçük ve orta büyüklükteki işletmeye 245 milyon Euro yatırım yapmıştır. Amman, Belgrad, İstanbul, Podgorica, Priştine, Saraybosna, Üsküp, Sofya, Tiran ve Zagreb’deki EBRD Yerel Ofislerinde çalışan bankacılık uzmanlarından ve danışmanlardan oluşan özel bir ekip, LEF’in yatırımlarını uygulayarak denetlemektedir. Uygun yatırımlar LEF, silah, alkollü içecekler, tütün ve kumar hariç olmak üzere çok çeşitli sektörlere yatırım yapmak üzere tasarlanmıştır. LEF fonları çok çeşitli projelerin finansmanı için kullanılabilmektedir; buna, diğerlerinin arasında, şunlar dahildir: kapasite artırım ve modernizasyon yatırımları, işletme sermayesi finansmanı, şirket ve varlık alımları, bilanço yeniden yapılandırma, teminatlar ve risk paylaşım düzenlemeleri. Tüm projeler EBRD tarafından benimsenen sağlıklı bankacılık ve çevre ilkelerine uygun olmalıdır. LEF kapsamındaki yatırımlar 1 milyon Euro ile 10 milyon Euro arasında değişen büyüklüklere sahiptir. Ortalama yatırım süresi öz sermaye ve öz sermayeye çevrilebilir kredi yatırımları için beş ila yedi yıl arasında olurken, en uzun vade kurumsal krediler için 10 yıl, proje finansmanı içinse 15 yıla kadar çıkmaktadır. Türkiye, Meykar Lef, 2011’de Türkiye’nin donmuş içecek sektöründeki lider özel üretici ve dağıtımcılarından olan Meykar’a 1,4 milyon Euro öz sermaye yatırımı yaptı. Fonlar, şirketin üretim kapasitesini arttırma ve ürün yelpazesini genişletme amacıyla yeni ekipmanların satın alınıp kurulmasını ve işletme sermayesi ihtiyacını finanse etmek için kullanılmaktadır. Finansmanın bir kısmı ise Meykar’ın Türkiye genelindeki dağıtım ağının geliştirilmesini destekleyecektir. Şirketin ilk yatırımcılarından biri olduğundan, LEF Meykar’ın gelecekteki gelişiminde kilit bir rol oynayacak ve şirket büyüdükçe destek sağlamaya devam edecektir. Sırbistan, Forma Ideale 2009’da LEF, Sırbistan’ın ahşap ve sunta tabanlı mobilya sektöründe lider üreticilerden biri olan Forma Ideale şirketine 5 milyon Euro tutarında, öz sermaye ve kredi paketi içeren bir yatırım yaptı. Finansman şirketin sermaye tabanını güçlendirmesine, ticari borçlarının azaltılmasında ve faaliyetlerini kârlılığı artıracak şekilde konsolide etmesine yardımcı oldu. Sağlanan finansman ayrıca Forma Ideale’ye 2010 yılındaki mali zorlukları atlatma ve modüler mobilya sektöründe bölgedeki pazar lideri olarak konumunu koruma olanağı verdi. Finansman Araçları LEF, her biri şirketin ihtiyaçlarını sağlamaya yönelik olarak tasarlanmış olan birinci veya ikinci derecede teminatlı kredi, öz sermayeye çevrilebilir kredi ve öz sermaye fonları gibi çeşitli finansman araçları sağlamaktadır. ►► Kredi: şirket, uygun bir geri ödemesiz dönemi içeren ve piyasaya dayalı bir faiz oranı uygulayarak projenin potansiyel riskini yansıtan bir uzun vadeli kredi alır. ►► Öz sermayeye çevrilebilir kredi: LEF, şirket tarafından kullanılan diğer finansman kaynaklarını desteklemek için öz sermayeye dönüştürülebilir kredi sağlar veya imtiyazlı hisseler satın alır. ►► Öz sermaye: LEF, şirketin (hisse) sermayesine katkıda bulunur ve işletmede azınlık ortağı haline gelir. EBRD ve şirket sahipleri işletmeyi birlikte geliştirmek ve bir sonraki düzeye taşımak için anlaşır. Sağlanan faydaları (kar ve temettüler) ve ayrıca bağlantılı riskleri hisseleri oranında paylaşırlar. Şirketten sermaye için herhangi bir teminat karşılığı sağlaması istenmez. Yatırım sonrası yardım LEF, bünyesindeki projelerin yatırım sonrası aşamalarına özellikle önem verir; bu nedenle yatırım yapılan şirketin değerini arttırmak için birçok önemli kaynak seferber eder. Yatırım sonrasında yoğun takip ve destek, katma değer yaratım planlarının oluşturulmasında destek, şirketin ihtiyaç duyacağı danışmanlık hizmetlerinin sağlanmasına aracı olmak bunlardan başlıcalarıdır. Hissedar olarak EBRD’nin oynadığı rol, Banka’ya daha iyi kurumsal yönetişim ve iş yönetimi uygulamalarını, geçerli standartlara uygunluğu ve daha iyi mali şeffaflığı destekleme olanağı verir. Sağlıklı iş standartlarını ve uygulamalarını destekleyerek, LEF özel sektöre bu standartların finansmana ve en nihayetinde daha iyi performansa erişimi kolaylaştıracağı sinyalini verir. LEF, yatırım yapılan şirketlerin sermaye tabanını güçlendirerek ve böylece şirketlerin “bankalar gözündeki değerini artırmaya” yardımcı olarak yerel bankaları destekleyici bir şekilde çalışma eğilimindedir. Bölgesel, ENEF 2013 yılından itibaren LEF, Batı Balkanlar’da ve Hırvatistan’da yüksek büyüme oranına sahip KOBİ’lere sermaye ve yarı-sermaye yatırımı yapmak amacıyla ayrı bir tüzel kişilik olarak kurulacak olan İşletme Genişleme Fonu (Enterprise Expansion Fund – ENEF) ile birlikte projelere eş-yatırımcı olacaktır. ENEF, yüksek potansiyele sahip yenilikçi şirketlerin oluşum ve büyümesini ve ayrıca bölgede bir risk sermayesi pazarının oluşturulmasını desteklemek üzere AB, EBRD ve EIB (Avrupa Yatırım Bankası) Grubu tarafından ortaklaşa yürütülen 145 milyon Euro’luk bir inisiyatif olan Batı Balkanlar İşletme Geliştirme ve İnovasyon Kredi Aracının (Western Balkans Enterprise Development and Innovation Facility -EDIF) dört direğinden birini oluşturmaktadır. Contacts Mike Davey, Türkiye Direktörü Tel: +90 212 386 1115 E-posta: [email protected] Paolo Monaco, LEF Türkiye Tel: +90 212 386 1117 E-posta: [email protected] Petek Kutucuoğlu, LEF Türkiye Tel: +90 212 386 1149 E-posta: [email protected] Adres Kanyon Ofis Bloğu Büyükdere Caddesi No 185, 2. Kat, 34394 Levent, İstanbul Türkiye