Lupus Tedavisinde Yeni İlaçların Yeri(MMF, Rituximab ve diğerleri) Dr. Nuran Türkçapar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları-Romatoloji Bilim Dalı Nisan-2011 Lupusun Patogenezi: Genel Bakış GENLER ÇEVRE ANORMAL İMMÜN YANIT Patojenik otoab + DC, MP, PMN, B ve T hücre regülasyon bozukluğu • SLE hastalarının sadece % 15'inde 1 yıl boyunca sürekli mükemmel hastalık kontrolü sağlanmaktadır • Non-spesifik immünosupresyondan daha seçici hedeflere yönelik tedaviler Arhthritis Rheum 2009;61:1152-8 Ann Rheum Dis 2011;70 (Suppl 1):i64-6 Euro-Lupus Nefrit Çalışması Gruplar (45 hasta/grup) • Konvansiyonel pulse Cyc (0.5g/m2/ay x6) • Mini-pulse Cyc (0.5g, 2 hf x 6 /toplam 3g) Her iki grubun da idamesi AZA ile Gruplar arasında etkinlik açısından farklılık yok *Ölüm (%11 karşılık %4) *Serum kreatininde iki kat artış (%14 karşılık %11) *End-stage renal hastalık (%5 karşılık %9) *Ortalama serum kreatinin *Proteinüri, malignite *Lupus hasar skoru Houssia et al. Ann Rheum Dis 69:61, 2010 MMF • Ön ilaç; Mycophenolic acid • Guanozin nükleotitlerinin de-nova sentezinde enzim kontrolü; IMP-DHaz enz inh. • T ve B lenfosit çoğalması baskılanır ve antikor sentezi azalır. • Adezyon moleküllerinin ekspresyonu azaltır • Uyarılabilir nitrik oksit sentazı baskılayarak oksidatif hasarı azaltır PLN’in indüksiyon tedavisinde MMF / Pulse Cyc? Ginzler et al, NEJM, 353:2219,2005 • (n=140); 6 ayın sonunda tedavi yanıtları • MMF (% 52) > siklofosfamid (% 30) • Yan etki MMF<Cyc Ancak çalışma çok eleştiri almıştır • 3. yılda BY, hemodiyaliz ve ölüm açısından fark yok Aspreva Lupus Management Study (ALMS) ‘de Tam ve Parsiyel Remisyon Oranları (n=370) J Am Soc Nephrol 20:1103-12, 2009 (MAINTAIN) İdamede MMF / AZA ? 5. yıl sonuçları • Euro-Lupus / 105 lupus nefritli hasta; Cyc takiben • AZA (2mg/kg/g) / MMF (2g/g)………60 ay Gruplar arasında fark yok • Renal alevlenme zamanı • Renal alevlenmesin sıklığı (AZA-13, MMF-9) • Sistemik alevlenme sıklığı • Renal remisyon sıklığı • Serum kretininde iki kat artış (AZA-4, MMF-3) • Enfeksiyon sıklığı • Toksisite nedeniyle kesilmesi (AZA-5, MMF-2) Houssiau et al. Arth Rheum 60:S429, 2009 (227 hastalık) İdamede MMF / AZA ? • 36 aylık takip sonuçları; progresyon veya relaps AZA %32 > MMF %16 (p<0.003) (İdamede, MMF daha başarılı) Aspreva Lupus Management Study maintenance results: 9. International Congress on Systemic Lupus Erythematosus; Wofsy D et al, June 24-27, 2010; Vancour, British Colombia Membanöz (Class V) lupus Nefritinin İndüksiyon Tedavisinde IVC ile MMF (n=84) Kidney Int 77:152-60, 2010 MPA • • • • • • • • Bulantı Diyare Konstip Uykusuzluk Fetal anomali Enfeksiyon Lenfoma Gebelik: D %29 %24 %38 %24 yüksek yüksek %1 / MMF %50 %50 %23 %50 yüksek yüksek %1 Ocrelizumab • %90 insan anti-CD20 monoklonal ab. • Renal (BELONG) ve nonrenal (BEGIN) SLE; • Ciddi fırsatçı enfeksiyonlar nedeniyle sonlandırılmıştır Curr Opin Investing Drug, 2008;9:1206-15 Rituximab-EXPLORER (Nonrenal) 257 (En az 1 BILAG A veya 2BILAG B) RTX 1000mg (1,15,168, 182. gün) Plasebo (AZT, MMF ve MTX) MCR: RTX %15.9 iken Plasebo’da %12.4 PCR: RTX %12.5 iken Plasebo’da %17.2 Afrikoamerikan ve Hispaniklerde RTX daha etkili (%33.8 karşılık %15.7); • RTX ile immünolojik parametrelerde düzelme • • • • • • Arthritis Rheum 2010;62:211-21 Rituximab-LUNAR (Renal) • Daha önce steroid ve MMF kullanan 144 proliferatif nefritli SLE hastası • EXPLORER protokolü ile randomize edildi • Primer ve sekonder sonlanma noktasında fark yok • Yine Afriko-Amerikan ve Hispanikler daha iyi yanıt vermiş ancak istatiksel anlamı yok Arthritis Rheum 2009;S429 (abstract) Ancak RTX • 35 çalışma: 188 SLE hastasında ≈%90 yanıt • Konvansiyonel tedavilere dirençli SLE’da yanıt • RTX; hafif-orta SLE için birinci basamak tedavi tercihi olmasa da şiddetli ve tedavi dirençli hastalarda faydalı olabilir • PML uyarısı • Yan etki açısından anlamlı artış yok ancak nötropeni ve herpes enf. EXPLORER’da yüksek Epratuzumab • Anti-CD22 insan monoklonal ab; • %35-45 B hücre azalması • 12hf faz IIb çalışması; farklı dozlar (200mg3600mg) test edilmiş; 12 hf sonuçları: • 600mg/hf: %45.9 • 1200mg/2 hf: %40.5 • Plasebo: %21.1 • Faz III çalışmasına geçildi ACR-2010, Atlanta Belimumab (BLys) • B lenfosit stimülatörü (BAFF-R, TACI ve BCMA)) • Yüksek BLyS düzeyleri SLE akt. ilişkili • İlk çok merkezli faz II; 449 hasta; 1,4 ve 10mg/kg dozları 0, 2. gün ve 4. hafta sonra 4 hf bir olmak üzere 52 hf (%28 ANA seronegatif) • Belimumaba ek diğer tedavileri devam • SELENA-SLEDAI (SFI)’da plaseboyla fark yok • Serolojik aktif hastalarda (ANA ve/veya dsDNA Ab. +)plaseboya göre anlamlı yanıt; B-hücre sayısı, Ig düzeyleri, C düzelme) • 237 hastanın 4 yıllık etkinlik ve güvenirliği yayınlandı • Anti-dsDNA ve anti-CL ab. azalma Belimumab (BLys) Faz III: seropozitif SLE (non-renal) (1 ve 10mg/kg Belimumab; 0,14,28. gün ve her 28 günde bir) / plasebo + standart tedavilerine devam Birincil etkinlik noktası SELENA-SLEDAI en az 4 birim azalması ve yeni BILAG A skorunun eklenmemesi ve hekimin global değerlendirmesinde hiçbir kötüleşme olmaması: Belimumab (BLys) • BLISS-52 (865); Plasebo yanıtı %43.6 1mg/kg’da %51.7 10mg/kg’da % 57.6 (p=0.0006) • BLISS-76 (826); Plasebo yanıtı %33.8 1mg/kg’da %40.6 10mg/kg’da % 43.2 (p=0.02) • Steroid dozlarında belirgin azalma, atak süresinde uzama; ciddi yan etki plasebodan farksız ACR-2009 Belimumab(BLyS)-52 Doz SELENASLEDAI (%) p BILAG (%) p PGD (%) P 1mg/kg 51 0.0129 78 0.1064 79 0,0078 10mg/k g 58 0.0006 81 0.0181 80 0.0048 plasebo 44 73 69 Lancet,2011 Feb 26;377(9767):693-4 Benlysta • FDA 9.03.2011 onayladı Kusma, diyare ve ateş en sık görülen yan etki Uygulama öncesi antihistaminik öneriliyor Canlı aşılarla uygulanması kontrendike Faz I-II • • • • A-623……..anti-BLyS Briocept (BR3-Fc)………BAFF-R APRIL……..BCMA ve TACI Atacicept……..TACI Co-Stimulasyon Blokajı (CTLA4-Ig) • Non-renal (DLE, plörezi veya artrit) 175 hasta • Abatacept 10mg/kg; 1,15, 29. gün ve 4 hf bir 1 yıl tedavi: steroid dozu giderek azaltılıyor; alevlenme (yeni bir BILAG A veya BILAG B skoru); Plasebo (%82.5) ile abatecept (%79.7) arasında fark yok • Ciddi yan etki; plasebo %6.8 iken abatecept %19.8 • SLE nefritinde iki randomize büyük kontrollü çalışma MMF ve CYT ile kombinasyon devam ediyor Arthritis Rheum, 2010;62:3077-87 T-hücreli Hedefler • SLE hastalarının T hücrelerinde aktivasyon ve hücre ölüm sinyalizasyonunda birçok anormallikler • Mitokondriyal disfonksiyon • Reaktif oksijen metabolitlerinin artmasına; ATP nin azalmasına; azalan glutatyonla birlikte proinflamatuar sitokinlerin salınımının artması ve hücre ölümüne • N-asetil sistein (NAC); fare lupusunda da iyi sonuçlar; bir Faz 1 / 2 çalışması devam ediyor mTOR • T ve B-hücrelerinde hücre içi sinyalizasyonunda birden fazla düzenleyici işlevleri var • Endosome re-cycling regülatör genlerin artmış ekspresyonu yoluyla T-hücre reseptörüyle ilişkili sinyal proteinlerinin ekspresyonu artar; hücre içi kalsiyum girişi artar ve trozin kinaz ekspresyonu değişir • Rapamycin, gen transkripsiyonu ve çoklu hücresel metabolik yolları etkileyerek mTOR ile etkileşime girer • Bu fare lupus modelinde ve küçük bir pilot çalışmada (9 refrakter SLE hastasında) rapamycinin etkinliği ve güvenliği kanıtlanmıştır. Bir faz 2 klinik çalışma SLE tedavisinde rapamycin etkinliğini değerlendirmek için devam etmektedir İnterferon İnhibisyonu • Tip I interferonlar (IFNα) • IFN düzeyleri SLE hasta alt gruplarında yüksektir ve hastalık aktivitesi ile ilişkilidir • Aşırı IFN doğal ve adaptif immünitenin (DC, T ve B hücreleri) üzerindeki periferik toleransı kırar • SLE’da faz 1 doz ayarlama çalışmada anti-IFN monoklonal antikor tedavisi, tek bir dozla etkileri değerlendirildiğinde; sinyalizasyon yolağında (BAFF, TNF, IL-10, IL-1, ve GM-CSF) faydalı etkileri gözlenmiştir; bazı dozlarda SLEDAI açısından klinik yararı var • Şu anda faz 2 aşamasında iki çalışmada SLE’da anti-IFN monoklonal ab devam ediyor IL-6 Res. İnhibisyonu • Aktif SLE hastalarında, idrarda IL-6 salgılanmasına artarken tedavi sonrası azalmaktadır • Orta derecede aktif hastalığı (SELENA-SLEDAI skoru 3 ila 10 arasında veya aktif GN olan) 16 hastaya haftada iki kez 12 hafta boyunca, (2, 4, ve 8 mg / kg) üç farklı dozda tocilizumab uygulanmış; inflamatuvar göstergeler ve oto-ab düzeylerinde azalma sağlamıştır. Hastalık aktivitesi (20. hf’da SELENA-SLEDAI başlangıçta 9.5 iken 5.5'e) önemli ölçüde azalmıştır. Hastaların hemen tümünde dozla ilişkili yüksek oranda nötropeni ve enfeksiyon kaydedilmiştir Arthritis Rheum, 2010;62: 542-52 CsA ve Cy, 12 aylık prednizon tedavisinden daha iyi n=42 Relaps -CsA > IV Cy>Pred Cy 2 ay X 6 kür CsA 11 ay Alterne pred Austin, H. A. et al. J Am Soc Nephrol 2009;20:901-911 Mycophenolate mofetil + Tacrolimus + Steroid (çoklu hedef) karşı IV cyclophosphamide (CTX)’in Lupus Nefritinde Tam Remisyon Sağlanabilirliği (n=40) J Am Soc Nephrol 19:2001-10, 2008