Menopoz Öz Bakım

Menopozda Öz-bakım
Doç.Dr.Nevin Hotun Şahin
İ.Ü Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi
Öğretim Üyesi
• Yapılan araştırmalar, kadınların menopozun ne olduğunu ,
bedenlerinde meydana gelen değişikliklerin neler olduğunu
bilmedikleri göstermiştir
• Önemli değişim ve risklerin görüldüğü, menopozal geçiş
dönemindeki kadınların gereksinimlerinin karşılanmasında
hemşireler kaynak kişidir.
Menopoz öncesi ve menopozdaki
kadında görülebilen olumlu duygular:
# Gebe kalmayacağı için rahatlama,
# Özgürlük duygusu,yaşam planları için
daha fazla zaman ayırabilmekten dolayı
memnuniyet,
# Toplumda yaşlı kadınlara daha
yüksek statüler verilmesi
Menopoz öncesi ve menopozdaki
kadında görülebilen olumsuz
duygular:
# Kendini cazibesiz hissetme,
# Kimlik kaybı,
# Fazla zamanı kalmadığını hissetme,
# Kontrol kaybı,
# Özgüven kaybı,
# Cinsel ilgi kaybı.
Menopozdaki Kadınların
Gereksinimleri
 Uygun beslenmenin sürdürülmesi
 Yeterli uyku ve dinlenme
 Uygun fiziksel aktivite
 Düzenli seksüel yaşam
 Gebelikten korunma
 Vazo motor değişikliklerle baş etme
 Kişisel bakımve estetik
 Hormon tedavi danışmanlığı
 Stresle baş etme
 Sosyal destek
Uygun Beslenmenin Sürdürülmesi
Tüm besin gruplarından tüketmek
Aşırı tuzlu ve şekerli gıdalardan uzak durmak
Aşırı yağ ve kolesterolden uzak durmak
Alkol, sigara, çay, kahve, kola tüketimini kısıtlamak
İstenen kiloyu sürdürmek
Besin grupları ve günlük menü
planlama ile ilgili öneriler
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Protein alımını azaltmak
Önerilen Kalsiyum miktarı 1000 mgr
Kümes hayvanlarının derisi yenmemeli
Hazır gıda alırken içerik kontrolü
Alkol, sigara, kafein, çay ve kolalı içecekler sınırlamalı
Taze meyve ve suyu kilolu ise sınırlanmalı
Yağı düşürülmüş (%2’lik) süt ve süt ürünleri seçilmeli
Kızartmalarda uzak durulmalı
Konserve gıdalar yerine tazeleri tercih edilmeli
Yeterli Uyku ve Dinlenme
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Yaşla uyku gereksinimi azalır.
Gerektiğinden fazla uykudan kaçınılmalıdır.
Uykuya dalmada güçlük varsa meşguliyet bulunmalıdır.
Oda ısısı 18 derece civarında olmalıdır.
Sessiz bir ortam oluşturulmalıdır.
Uykudan önce ılık duş alma, süt içme
Her sabah aynı saate uyanmaya dikkat edilmelidir.
Düzenli egzersiz yapma uyku kalitesini artırabilir.
Çay, kahve, kola vb içeceklerden uzak durulmalıdır.
Uzun süreli uyku ilacı almaktan kaçınılmalıdır.
Uygun Fiziksel Aktivite
• Uygun fiziksel egzersiz ömür boyu sürmelidir.
• Egzersiz sıklığı haftada 3-5 kez olmalıdır.
• Her egzersiz 30 dakikadan az olmamalı
• Bireyi rahatsız etmeyecek bir yoğunlukta olmalıdır.
• Sakatlık, kısıtlılık ve intoleransı olan kadınlar mutlaka
fizik tedavi uzmanı ile görüştükten sonra çalışmalıdır.
• Türü aerobik,jogging,ip atlama,bisiklete binme, yogo,
dans, ağırlık kaldırma,merdiven çıkma
Düzenli cinsel yaşam
• Cinsellik ömür boyu sürer.
• Gençlik yıllarındaki cinsel yaşamdan farklılaşır.
Gebelikten Korunma
Olası gebelik anne
ve bebek için
yüksek sağlık riski
taşır.
• Gebe kalma olasılığı yaşla birlikte azalır.
• Yumurtlama olduğu sürece gebelik olasılığı vardır.
 50 yaşın altında menopoza girmişse:
Son Adet Tarihini izleyen 2 yıl gebelikten korunmalı
 50 yaşın üstünde menopoza girmişse:
Son Adet Tarihini izleyen 1 yıl gebelikten korunmalı
Geçmişte kullandığı yöntemi kullanmayı sürdürebilir ya da
daha uygun farklı bir yöntem seçebilir.
Vazomotor Değişikliklerle Baş etme
Hormonal düzensizlikler sonucu gelişir.

Günlük yaşam ve aktiviteleri etkiler.
 En sık tedavi aramaya iten nedendir.
 Özellikle menopoz öncesi yıllarda artar.
NE YAPILIR?
Vazomotor Değişikliklerle
Baş etme
• Uygun giysi seçimi (ince ama kat kat giyinilmemelidir).
• İç çamaşırlar teri emen cinste olmalıdır.
• Ortam ısısı 18-20 derecede tutulmalıdır.
• Sigara, alkol, çay, baharattan uzak durulmalıdır.
• Ortama uygun soğutma teknikleri (Fan,buz-soğuk
uygulama,duş /başı yıkama)
• Günlük tutma (artıran/azaltan durumları kaydetme)
Kişisel Bakım ve Estetik
• Deride değişiklikler fiziksel olduğu kadar estetik
olarak da önemlidir.
• Ciltte buruşukluk, kuruluk, memelerde sarkma
özgüveni azaltabilir.
• Kozmetiklerden faydalanılabilir.
• Fiziksel egzersiz programlarına katılım
• Pozitif yaşam felsefesi
• İyi beslenme ve bol su içme
• Akran ve destek gruplarına katılım
Stresle Baş etme
• Solunum egzersizleri yapılabilir.
• Gevşeme tekniklerinden yararlanılabilir.
• Meditasyon, fizik egzersiz, müzik dinleme, içini
dökme, dua etme vb faydalı olabilir.
• Meşguliyetler bulunarak dikkat başka yöne
odaklanabilir.
Sosyal destek
Eş, aile ve arkadaş desteği çok
önemli
Kendi-kendine yardım grupları
 Sosyal dernek ve kulüpler
 Yeni hobiler edinme
SABRINIZ İÇİN
TEŞEKKÜRLER