Uluslararası Kuruluşlara Göre Akupunktur

İNTEGRATİF TIP DERGİSİ
TURKISH JOURNAL OF INTEGRATIVE MEDICINE
REVIEW / DERLEME
Sedat Yıldız
Eğirdir Kemik Eklem Hastalıkları Tedavi Ve Rehabilitasyon Hastanesi, Fiziksel Tıp Ve Rehabilitasyon,
Isparta
ULUSLARARASI KURULUŞLARA GÖRE
AKUPUNKTUR
Özet
Akupunktur, “acus” ve “punctura” kelimelerinden oluşan bir deyimdir. Noktaya iğne batırmak
anlamına gelir. Akupunktur alternatif ve tamamlayıcı tedavi yöntemlerinden en iyi bilinenidir.
Akupunktur uygulayan birçok doktor tarafından uygun koşullarda bir tedavi yöntemi olarak tek başına
akupunktur kullanılabilir. Akupunkturun kaynağı 3000 yıldan öncesine dayanır ve dünyanın her
ülkesinde uygulanır. Çin, Japonya, Taiwan ve Kore`de genel olarak ilk tedavi olarak kullanılır.
1970`lerin sonuna doğru batı dünyasında ve ABD`de popülerlik kazanmaya başlamıştır. Bu
derlemede, akupunktur konusunda uluslararası sağlık kuruluşlarının kanıta dayalı veriler ışığında
yayınladığı görüşleri aktarmaktır. Bu bağlamda, Dünya Sağlık Örgütü`ne (WHO) göre endikasyonlar,
WHO`ya göre akupunktur ile tedavi edilen hastalıklar ve bozukluklar, Amerikan Tıbbi Akupunktur
Akademisi`ne göre akupunkturun endike olabileceği durumlar ve akupunktur ile ilgili National
Institutes Of Health Konsensus Paneli paylaşılacaktır.
Integr Tıp Derg. 2013;1(1):11-17.
Anahtar kelimeler: Akupunktur, endikasyon, geleneksel Çin tıbbı, kontrendikasyon
ACUPUNCTURE ACCORDING TO INTERNATIONAL ORGANIZATIONS
Abstract
Acupuncture is an expression consisting of words "acus" and "puncture". It means "pricking with a
needle". Acupuncture is the best known of the alternative and complementary therapies. By many
physicians acupuncture treatment can be used alone as in appropriate clinical conditions. The history
of acupuncture goes back to 3,000 years and this treatment is used in all over the world. It is generally
used as first-line treatment in China, Japan, Taiwan and Kore. Towards the end of the 1970s
acupunctur began to gain popularity in the western world and in the United States. In this review,
evidence-based data about acupuncture in the light of international health organizations papers are
summarized.
Turk J Integr Med. 2013;1(1):11-17.
Keywords: Acupuncture, indication, traditional Chinese medicine, contraindication
Yıldız S. Uluslararası kuruluşlara göre akupunktur. Integr Tıp Derg. 2013;1(1):11-17.
Yazışma Adresi: Eğirdir Kemik Eklem Hastalıkları Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi, Isparta – Türkiye
E posta: [email protected]
Kabul/Yayın Tarihi: Mayıs 2013
Uluslararası Kuruluşlara Göre Akupunktur
Yıldız S.
Integr Tıp Derg 2013;1(1):11-17.
Akupunktur, “acus” ve “punctura” kelimelerinden oluşan bir deyimdir. Noktaya iğne
batırmak anlamına gelir. Akupunktur alternatif ve tamamlayıcı tedavi yöntemlerinden en iyi
bilinenidir. Akupunktur uygulayan birçok doktor tarafından uygun koşullarda bir tedavi
yöntemi olarak tek başına akupunktur kullanılabilir. Akupunkturun kaynağı 3000 yıldan
öncesine dayanır ve dünyanın her ülkesinde uygulanır. Çin, Japonya, Taiwan ve Kore`de
genel olarak ilk tedavi olarak kullanılır. 1970`lerin sonuna doğru batı dünyasında ve ABD`de
popülerlik kazanmaya başlamıştır.
Bu derlemede, akupunktur konusunda uluslararası sağlık kuruluşlarının kanıta dayalı
veriler ışığında yayınladığı görüşleri aktarmaktır. Bu bağlamda, Dünya Sağlık Örgütü`ne
(WHO) göre endikasyonlar, WHO`ya göre akupunktur ile tedavi edilen hastalıklar ve
bozukluklar, Amerikan Tıbbi Akupunktur Akademisi`ne göre akupunkturun endike
olabileceği durumlar ve akupunktur ile ilgili National Institutes Of Health Konsensus Paneli
paylaşılacaktır.
Dünya Sağlık Örgütüne (DSÖ) Göre Akupunktur ile Tedavi Edilen Hastalıklar
ve Bozukluklar
Kontrollü klinik çalışmalarda akupunktur tedavisinin etkili olduğu durumlar 4
kategoride incelenebilir.
Tablo 1. DSÖ`ye göre akupunktur ile tedavi edilen bozukluklar: Kontrollü klinik çalışmalarda
akupunktur tedavisinin etkili olduğu ispatlanan hastalıklar
Kontrollü klinik çalışmalarda akupunktur tedavisinin etkili olduğu ispatlanan hastalıklar

Radyoterapi ve/veya kemoterapinin olumsuz etkileri

Alerjik rinit (saman nezlesi dahil)

Safra koliği

Depresyon (depresif nevroz ve inme sonrası depresyon dahil)

Dizanteri (akut basiller)

Primer dismenore

Akut epigastralji (peptik ülserde, akut ve kronik gastritte, gastrospazmda)

Yüz ağrısı (kranio mandibular hastalıklar dahil)

Baş ağrısı

Esansiyel hipertansiyon

Primer hipotansiyon

Doğumun indüksiyonu

Diz ağrısı

Lökopeni

Bel ağrısı

Fetusun malpozisyonunun düzeltilmesi

Sabah bulantısı

Mide bulantısı ve kusma

Boyun ağrısı

Dental ağrı (diş ağrısı ve temporomandibular disfonksiyon)
12
Uluslararası Kuruluşlara Göre Akupunktur
Yıldız S.
Integr Tıp Derg 2013;1(1):11-17.
tablonun devamı…

Periartrit(omuz)

Ameliyat sonrası ağrı

Renal kolik

Romatoid artrit

Siyatik

Gerilme (burkulma)

İnme

Tenisçi dirseği
Tablo 2. DSÖ`ye göre akupunktur ile tedavi edilen bozukluklar: Akupunkturun tedavi edici
etkinliğinin gösterildiği, fakat daha fazla kanıta ihtiyaç olan durumlar
Akupunkturun tedavi edici etkinliğinin gösterildiği, fakat daha fazla kanıta ihtiyaç olan
durumlar

Karın ağrısı (akut gastroenterit veya

Primer reynaud sendromu
gastrointestinal spazma bağlı)

Tekrarlayan alt idrar yolu enfeksiyonu

Akne vulgaris

Erkek cinsel fonksiyon bozukluğu

Alkol bağımlılığı ve detoksifikasyon
(organik olmayan)

Bell paralizisi

Meniere hastalığı

Bronşial astım

Post herpetik nevralji

Kanser ağrısı

Nörodermatit

Kalp Nevrozu

Obezite

Kolesistit

Afyon, kokain ve eroin bağımlılığı

Kolelitiazis

Osteoartrit

Stres sendromu ile başetme

Endoskobik muayeneye bağlı ağrı

Kapalı kafa içi yaralanma

Tromboanjitis obliteransa bağlı

Diyabet (insüline bağımlı olmayan)
ağrı

Kulak ağrısı

Epidemik hemorajik ateş

Polikistik over sendromu

Burun kanaması (basit, genel ve lokal

Çocuklarda ekstübasyon sonrası
bir hastalığa bağlı olmayan)

Ameliyat sonrası iyileşme dönemi

Göz ağrısı

Refleks sempatik distrofi

Kadın infertilitesi (Kısırlık)

Travmatik idrar retansiyonu

Yüz spazmı

Şizofreni

Kadın üretral sendromu

İlaçla indüklenen sialism

Fibromiyalji ve fasiit

Sjögren sendromu

Gastrokinetik rahatsizlık

Boğaz ağrısı (tonsillit dahil)

Gut artriti

Omurga ağrı (akut)

Hepatit B virüsü taşıyıcısı durumu

Boyun tutukluğu

Herpes zoster

Hiperlipidemi

Temporomandibular eklem

Hipo-ovarianizm
disfonksiyonu

Uyku bozukluğu

Tietze sendromu

Doğum ağrısı

Sigara bağımlılığı

Laktasyon eksikliği

Tourette sendromu
13
Uluslararası Kuruluşlara Göre Akupunktur
Yıldız S.
Integr Tıp Derg 2013;1(1):11-17.
tablonun devamı…

Premenstürel sendrom

Kronik prostatit

Pruritis

Radiküler ve psödorediküler
sendromu



ağrı

Ülseratif kolit (kronik)
Böbrek taşı
Vasküler demans
Boğmaca (pertussis)
Tablo 3. DSÖ`ye göre akupunktur ile tedavi edilen bozukluklar: Sadece bireysel kontrollü
çalışmalarda etkili olduğu bildirilen, ancak geleneksel tedavilerin zor olduğu durumlarda
akupunkturun denemeye değer olduğu hastalık ve semptomlar
Sadece bireysel kontrollü çalışmalarda etkili olduğu bildirilen, ancak geleneksel tedavilerin
zor olduğu durumlarda akupunkturun denemeye değer olduğu hastalık ve semptomlar

Kloazma (gebelik maskesi)

Koroidopati

Renk körlüğü

Sağırlık

Hypophrenia (nedensiz mutsuzluk, zihinsel zayıflık)

İrritable kolon sendromu

Omurilik yaralanmasında nöropatik mesane

Pulmoner kalp hastalığı (kronik)

Küçük havayolu obstrüksiyonu
Tablo 4. DSÖ`ye göre akupunktur ile tedavi edilen bozukluklar: Modern medikal bilgi ve
tecrübeye sahip ve izlem (monitörizasyon) imkanı olan uzmanların akupunktur tedavisini
uygulayabileceği durumlar
Modern medikal bilgi ve tecrübeye sahip ve izlem (monitörizasyon) imkanı olan uzmanların
akupunktur tedavisini uygulayabileceği durumlar

Kronik akciğer hastalığında nefes darlığı

Koma

İnfantil konvülsiyonlar

Koroner kalp hastalığı (anjina pektoris)

Bebeklerde, küçük çocuklarda ishal

Çocuklarda ensefalit, viral (geç evre)

Progresif bulbar ve psödobulbar paralizi
14
Uluslararası Kuruluşlara Göre Akupunktur
Yıldız S.
Integr Tıp Derg 2013;1(1):11-17.
Dünya Sağlık Örgütüne Göre Akupunktur Endikasyonları
Tablo 5. DSÖ`ye göre akupunktur endikasyonları
Solunum yolu hastalıkları
Akut sinüzit
Akut rinit
Soğuk algınlığı
Akut tonsillit
Göz hastalıkları
Akut konjunktivit
Santral retinit
Miyopati (çocuklarda)
Katarakt (komplikasyonsuz)
Gastrointestinal hastalıklar
Özofagus ve kardia spazmı
Hıçkırık
Gastroptozis
Akut ve kronik gastrit
Gastrik hiperasidite
Kronik duodenal ülserler (ağrı
tedavisi)
Akut ve kronik kolit
Basil kaynaklı dizanteri
Konstipasyon
Diyare
Paralitik ileus
Nörolojik hastalıklar
Baş ağrısı
Migren
Trigeminal nevralji
Fasial paralizi (erken evre, 3-6 ay
içinde)
İnme sonrası parezi
Periferal nöropati
Polio sekeli (erken evre, 6 ay içinde)
Meniere hastalığı
Nörojenik mesane bozukluğu
Enürezis nokturna
İnterkostal nöralji
Bronkopulmoner hastalıklar
Akut bronşit
Bronşial astma (çocuklarda ve
komplike olmayan hastalarda en
etkilidir.)
Kas iskelet sistemi hastalıkları
Servikobrakial sendrom
Donuk omuz
Tenisçi dirseği
Siyatik
Bel ağrısı
Osteoartrit
Ağız hastalıkları
Diş ağrısı, çekim sonrası ağrı
Gingivit
Akut ve kronik farenjit
15
Uluslararası Kuruluşlara Göre Akupunktur
Yıldız S.
Integr Tıp Derg 2013;1(1):11-17.
Amerikan Tıbbi Akupunktur Akademisi`ne Göre Akupunkturun Endike Olabileceği
Durumlar
Tablo 6. NIH paneline göre akupunktur
Akut ve kronik ağrı kontrolü
Travma ve operasyon sonrası ileus
Kas spazmları, tremor, tikler, kontraktürler
Paresteziler
Anksiyete, korku, panik
İlaç detoksifikasyonu
Nevralji (trigeminal, herpes zoster, postherpetik, diğer)
Kardiyovasküler olayların skeli olarak 7. sinir felci
Fonksiyonel gastrointestinal hastalıklar
(bulantı, kusma, özofageal spazm, hiperasidite, irritabl barsak sendromu)
Başağrısı, vertigo (Meniere), tinnutus
Fantom ağrısı
Donuk omuz
Servikal ve lomber omurga sendromları
Plantar fasiit
Artrit, artroz
Bursit, tendinit, karpal tünel sendromu
Sprain ve kontüzyonlar
Kırıklarda ağrı ve ödem kontrolünde ve iyileşme sürecini hızlandırmakta
Temporomandibular eklem bozukluğu, bruksizm
Dismenore, pelvik ağrı
İnsomnia
Anoreksi
Atipik göğüs ağrısı (negatif muayene)
İdiyopatik çarpıntı, sinüs taşikardisi
Alerjik sinüzit
Dirençli hıçkırık
Dermatozlar (ürtiker, pruritis, egzema, psöriasis)
Konstipasyon, diyare
Üriner inkontinans, retansiyon (nrojenik, spastik, ilaç yan etkisi)
Abdominal distansiyon/gaz
Ciddi hipertermi
Narkotiklerin kontrendike olduğu öksürük
Yüksek riskli hastalarda akupunktur anestezisi
16
Uluslararası Kuruluşlara Göre Akupunktur
Yıldız S.
Integr Tıp Derg 2013;1(1):11-17.
Akupunktur ile İlgili “National Institutes Of Health Konsensus” (NIH) Paneli
Tablo 7. NIH paneline göre akupunktur
Kanıta dayalı etkinliğinin olduğu gösterilmiş
Kemoterapi ile oluşan mide bulantısı,
Diş ağrısı,
Gebeliğe bağlı mide bulantısı,
Postoperatif mide bulantısı
Potansiyel olarak yararlı
Bağımlılıklar,
Astım
Karpal tünel sendromu
Epikondilit
Fibromiyalji
Baş ağrısı
Bel ağrısı
Menstürel kramplar
İnme (felç) rehabilitasyonu
Kaynaklar
1- http://apps.who.int/medicinedocs/en/d/Js4926e/5.html
2- Sierpina VS, Frenkel MA. Acupuncture: a clinical review. South Med J. 2005;98(3):330-7.
17