İngiltere`nin Referandum Tartışması

İngiltere’nin Referandum
Tartışması
Sermaye Piyasası Araçları Satış ve Koordinasyon
18.02.2016/Banu GÜLTEKİN
Macera Ne Zaman Başladı?
•
•
•
İngiltere’nin Avrupa Birliği üyeliği süreci; İngiltere, İrlanda ve Danimarka’nın 1961 yılında üyelik için
AB'ye başvurusu ile başlamıştır. Başvuran Muhafazakar Partili Başbakanı Harold Macmillan idi.
Macmillan, topluluğun dışında kalmanın uzun vadede ülkeye zarar vereceğini savunuyordu.
Fransa hariç tüm ülkeler İngiltere’nin AB üyeliğine sıcak bakarken dönemin Fransa Cumhurbaşkanı
Charles De Gaulle ;




•
•
Ülkenin Kıta Avrupa'sından oldukça farklı olduğu,
Ekonomik sıkıntılar yaşadığı,
Amerika Birleşik Devletleri'ne askeri ve diplomatik açıdan bağımlı olduğu,
Birliğin gelişimini engelleyeceği gibi gerekçelerle üyeliğe karşı çıkmıştır.
İngiltere 1967 yılında tekrar başvuruda bulunur ve başvurusu aynı gerekçelerle yine kabul edilmez.
1969 yılında De Gaulle'ün Fransa Cumhurbaşkanlığı’ndan istifa etmesinden sonra İngiltere, İrlanda
ve Danimarka 1 Ocak 1973'te AB'ye üye olur.
Avrupa Birliği (AB)
Avrupa Birliğine üye 28 ülke
Belgium
1958
Sweden
France
1958
Cyprus
Germany
1958
Czech Republic
Italy
1958
Estonia
Luxembourg
1958
Hungary
Netherlands
1958
Latvia
Denmark
1973
Lithuania
Ireland
1973
Malta
United Kingdom 1973
Poland
Greece
1981
Slovakia
Portugal
1986
Slovenia
Spain
1986
Bulgaria
Austria
1995
Romania
Finland
1995
Croatia
europa.eu
1995
2004
2004
2004
2004
2004
2004
2004
2004
2004
2004
2007
2007
2013
Referandum Tartışması
•
•
•
•
•
•
İngiltere Başbakanı David Cameron 2015 yılı Mayıs ayında yapılan seçimlere girerken önemli bir taahhütte
bulundu.
Liderliğini yaptığı Muhafazakar Parti’nin seçimlerde tek başına iktidara gelmesi halinde İngiltere AB üyeliği
koşullarını yeniden müzakere edecek ve ülkenin AB'de kalıp kalmaması konusunda en geç 2017 yıl sonuna
kadar referanduma gidecekti.
Cameron, Birleşik Krallığın 1973 yılından bu yana devam ettirdiği Avrupa Birliği üyeliğini “Birleşik Krallık
Avrupa Birliği’nde olmalı mı? Olmamalı mı? ” konusunu en geç 2017 yılı sonuna kadar referanduma
götürmek istiyor.
Referandum sürecinde olan İngiltere için egemenlik, ekonomi yönetimi, rekabet ve göç konuları en önemli
maddeler niteliğinde.
AB üyeliğine karşı olanların dışında, birlik içinde kalmak isteyenler için de egemenlik ilkesi oldukça kritik
olacak gibi duruyor.
İngilizler kendi topraklarındaki egemenliğinin sürdürülmesini istiyor ve İngiltere’nin AB’nin katılmadığı
düzenlemelerini reddetme ya da görmezden gelme hakkının olmasını istiyor.
4 Ana Tartışma Konusu
1. Euronun tek para birimi olmadığının bilinmesi
2. AB'nin daha rekabetçi olması ve daha fazla ticaret anlaşması yapması
3. AB üyesi ülkelerden göç eden kişilerin alabileceği devlet yardımlarının kısıtlanması
4. Egemenlik konularında açılımların yapılması
Tartışma Konuları
İngiltere ve Euro kullanmayan diğer ülkeler için para birimi eşitliğinin sağlanması
•
•
İngiltere, AB’nde euronun tek para birimi olmadığının açık bir şekilde bilinmesini istiyor. Londra, AB'nin
mali birlik yolunda atacağı yeni adımlarda İngiltere’nin AB’nin katılmadığı düzenlemelerini reddetme ya da
görmezden gelme hakkının olmasını istiyor. Aksi taktirde AB'nin Euro Bölgesi üyesi bir ülke için mali yardım
paketi hazırlaması halinde Londra bu pakete katkıda bulunmayacak.
AB, Euro Bölgesi’nde alınacak kararın sadece gönüllülük esasına dayanacağını belirtiyor. Ancak Euro
Bölgesi'ne dahil olmayan ülkelerin hakları ve onların gelecekte kurtarma paketlerine katkıda bulunup
bulunmayacakları hala net değil.
AB'nin daha rekabetçi olması ve daha fazla ticaret anlaşması yapması
•
•
AB’ni ortak pazar olarak gören İngiltere, ticaret anlaşmalarının artmasını istiyor. Ancak bu konuda çok fazla
yönetmelik olduğunu ve söz konusu yönetmeliklerin azaltılmasına yönelik bir takvimin açıklanmasını
istiyor.
Avrupa Birliği bu noktada İngiltere ile aynı fikirde. Gerekli kurumlarının ve üye devletlerinin ortak pazarı
güçlendirmek için gereken tüm çabayı göstermeleri gerektiğini kabul ediyor.
Tartışma Konuları
AB üyesi ülkelerden göç eden kişilerin alabileceği devlet yardımlarının kısıtlanması
•
İngiltere, AB üyesi ülkelerin vatandaşlarının İngiltere'de yaşamaları halinde sosyal yardımlara
erişimlerinin kısıtlanmasını istiyor. AB vatandaşlarının sosyal yardım almaları için ülkede en az 4
yıl yaşama şartı getirilmesini istiyor.
•
AB’de belli bir sürede diğer üyelerden bir başka üyeye önemli oranda göçmen akışı olması
halinde sınırlı bir süre yeni bir mekanizma oluşturulabilmesi koşuluyla temelde kabul edilmiş
durumda. Ancak süre konusu soru işareti.
Tartışma Konuları
Pazarlıklar sırasında 2 adet mekanizma gündeme giriyor.
1.
Ulusal parlamentolara AB yasalarını durdurma ya da değiştirme hakkı tanıyan ‘kırmızı kart’
uygulaması.
 Bu uygulama için üye ülkelerin yüzde 55’inin ortak kararı gerekli. Mevcut işleyiş de “sarı kart”
uygulaması olsa da ulusal parlamentoların Avrupa Birliği yasalarını durdurma ya da değiştirme
yetkisi bulunmuyor.
2.
AB vatandaşlarına sosyal yardım ödemelerinin belli bir süre durdurulabilmesini öngören "emniyet
freni" uygulaması.
 Bunun yapılmasının ardından ise AB ülkelerinin nitelikli çoğunluk temelinde onayı aranacak. En
çok Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya ve Macaristan’da tepki yaratma potansiyeline sahip.
Bunun nedeni ise bu ülkelerin binlerce vatandaşının İngiltere’de çalışıyor olması.
Tartışma Konuları
Egemenlik konularında açılımların yapılmasını isteniyor.
•
Kurulduğunda AB'nin temel hedefi, Avrupa halkları arasında "hiç olmadığı kadar yakın bir birlik"
oluşturmaktı. İngiltere eğer birlik daha fazla siyasi entegrasyona yönelirse kendisine bunun dışında kalma
izninin verilmesini istiyor. Ulusal parlamentolara AB yasalarının uygulanmasının engellenmesi için daha
fazla yetki verilmesinde ısrarlı.
•
Avrupa Birliği ise farklı üyeleri için farklı entegrasyon düzeyleri olabileceğini ve diğer üyelerini zorla bir
yöne itemeyeceğini kabul etmiş durumda.
Tarihte Referandum
•
Dönemin İşçi Partili Başbakanı Harold Wilson, 1974 yılında AB üyeliğini müzakere etme ve referanduma
götürme sözü vermişti. İngiltere'nin AB (o zamanki adıyla Avrupa Ekonomik Topluluğu) üyeliği için 1975'te
de referandum yapılmış, sandıktan yüzde 67 oyla "Evet" kararı çıkmıştı. Bu dönemde hem partiler içinde
hem de partiler arası gerginlikler yaşanmıştı.
•
Her ne kadar ülkede açıkça AB karşıtı olan tek parti olan UKIP'in (İngiltere Bağımsızlık Partisi) geçen yıl
aldığı oy oranı yüzde 12 olsa da, bu yıl yapılacak referandumun sonucunda katılım oranı ve Muhazafakar
seçmenin tavrı önemli olacak.
Referandum Takvimi
•
Başbakan Cameron AB ile yeniden müzakere
şartlarının sonuçlandırma görüşmelerini 18-19
Şubat'ta AB Zirvesi'nde ele alacak.
•
Sürecin aksaması durumunda en geç Haziran veya
Temmuz
döneminde
referandum
ile
sonuçlanmasını bekleniyor.
•
Cameron, referandumda öteleme tercih edilirse
ardında gözle görülür derecede siyasi maliyet
olacağına da dikkat çekiyor.
•
Haziran seçim dönemine İskoçya, Galler ve Kuzey
İrlanda bölgesel hükümetleri karşı. Mayıs ayı
başında
bölgesel
parlamento
seçimlerinin
yapılacağı için bölgede iki farklı seçimin
kampanyalarının
birbirini
etkileyebileceğini
savunuyorlar. Yönetim, referandumun daha sonra
yapılması gerektiğini belirtiyor.
Süreç Ne Aşamada
Başkan Cameron Kasım ayında taleplerini AB Konseyi Başkanı Donald Tusk'a iletti ve
"taslak" bir anlaşmaya varıldı.
•
Cameron'ın "önemli reformlar" getirdiğini belirttiği anlaşma, İngiltere ve Avrupa parlamentolarına
sunuluyor.
Cameron:
• “Ulusal parlamentolara yasal düzenlemeleri bloke edecek bir ‘kırmızı kart’ sistemi verilmesini istedim.
Bunun mümkün olmayacağını söylüyorlardı. Ancak metinde var. İnsanlar, AB’den gelen göçmenlerin 4
yıldan önce sosyal yardımlardan yaralanmamaları fikrini imkansız görüyordu ama bu da metinde var.
Gerçek bir ilerleme kaydedildi. Daha fazla çalışmamız gerekiyor " açıklamalarında bulundu. Hedefim,
Britanya’ya reform edilmiş bir AB içinde şans tanımak. Amacım bu. Peki niçin? Çünkü Britanya bir
ticaret ulusu ve Avrupa’da 500 milyonluk bir pazara sahibiz. Tek bir pazar, dünya ekonomisinin dörtte
biri büyüklüğünde bir piyasa. Britanya her zaman bu pazarlara açık oldu, piyasaların bir parçası
olmayı da sürdürdü.” şeklinde süreçle ilgili açıklamalarda bulundu.
Süreç Ne Aşamada
Tusk, AB liderlerine taslak metin ve önerilerinin yer aldığı bir mektup gönderdi.
•
Mektubunda Cameron'ın taleplerini sıralayan Tusk, özellikle diğer AB üyelerinden İngiltere'ye giden
göçmenlerin sosyal güvenlik sisteminden yararlanabilmeleri konusunun "en hassas" mesele
olduğunu ve etraflıca tartışılması gerektiğini belirtti.
Tusk:
•
İngiltere’nin "AB'den ayrılma riskine" vurgu yaparak, yürütülen müzakere sürecinin çok kırılgan
olduğunu ifadesinde bulundu. (Bloomberg)
Son Anketler Ne Gösteriyor?
Yougov.co.uk/ Anketler 29 Eylül - Aralık 21 2015 arası yapılmıştır.
Son Verilerle İngiltere Ekonomisi
EKONOMİK VERİ
Reel GSYİH
Reel GSYİH/Yıllık
İhracat
İthalat
TÜFE /Yıllık
Çekirdek TÜFE/Yıllık
İşsizlik
Ort. Haftalık Kazançlar/3 Aylık
Sanayi üretimi/Aylık
Sanayi üretimi/Yıllık
Perakende Satışlar/Aylık
Perakende Satışlar/Yıllık
GKF Tüketici Güveni
Cari Denge/GSYİH
Kamu Bütçe Dengesi/GSYİH
Kamu Net Borç/GSYİH
BOE Politika Faiz Oranı
BOE Faiz Oranı/10 Yıllık
DEĞERİ
0.50%
1.90%
-0.30%
2.70%
0.30%
1.20%
5.10%
1.90%
-1.10%
-0.40%
-0.90%
2.10%
4
-4.70%
-4.40%
96.50%
0.50%
1.47%
DÖNEM
2015/4Q
2015/4Q
2015/3Q
2015/3Q
2016/Ocak
2016/Ocak
2015/Aralık
2015/Aralık
2015/Aralık
2015/Aralık
2015/Aralık
2015/Aralık
2016/Ocak
2015/3Q
2015/3Q
2015/Aralık
Denizbank Özel Bankacılık Grubu/Bloomberg
GBPUSD Paritesi
Paritede Ne Beklenebilir?
•
Tartışmaların başladığı geçen 2015 yılının Haziran döneminden bu yana GBPUSD paritesi yüzde 10.2 düşüş
gösterdi.
•
Birleşik Krallığın Avrupa Birliği’nden ayrılış sürecinin kesinleşme yolunda ilerlemesi halinde teknik açıdan
önemli bir destek seviyesi olan 1.40 seviyesinin aşağı yönde kırılması ve 1.37 – 1.35 aralığının gündeme
gelmesi beklenebilir.
•
Tartışmaların sona ermesi halinde yukarı yönde 1.46 – 1.50 bölgesi aralığında işlemlerin yoğunlaştığını
görebiliriz.
Son Olarak…
Sabrınız için teşekkürler.
Referanslar
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
http://www.theguardian.com/politics/2016/feb/12/barack-obama-plans-eu-referendum-intervention
http://www.bloomberg.com/news/articles/2016-02-16/D.Cameron-takes-brexit-case-to-eu-s-center-as-hollande-digs-in
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/02/160202_ab_ingiltere
http://www.bbc.com/news/uk-politics-32695399
http://www.bbc.com/news/uk-politics-32810887
http://www.dw.com/tr/g%C3%BCndem/s-10201
http://www.businessinsider.com/r-D.Cameron-rules-out-second-eu-referendum-if-uk-votes-to-leave-aide-2015-10
http://www.reuters.com/article/us-britain-eu-idUSKCN0SY0LE20151109
http://tr.euronews.com/2016/01/29/D.Cameron-ab-ile-muzakere-sureci-kolay-olmayacak/
www.bbc.com/turkce/haberler/2016/02/160203_ingiltere_a
http://aa.com.tr/tr/dunya/ingilterenin-ab-kaderini-yine-muhafazakarlar-belirleyecek/522513