Okul Eğitiminde Anahtar Yeterlikler – veyaYeterlikler için Anahtar Yrd. Doç. Dr. Aslı Özlem TARAKCIOĞLU Okul Eğitiminde Anahtar Yeterlikler – veyaYeterlikler için Anahtar • Anahtar Yeterlikler yaşamak, öğrenmek, çalışmak ve topluma katkıda bulunmak için kullanılır. Karmaşık becerilerden çok bilgi, beceri ve değerlere dayanan bu yeterlikler her alanda öğrenmenin anahtarıdır. Okul Eğitiminde Anahtar Yeterlikler – veyaYeterlikler için Anahtar Aktivitelerin ve kaynakların belirlenmesi, kullanılan dil, içerik, konular, öğretim sürecinde öğretmenin ve öğrencinin rolü ve sınıf/okul kültürünün belirlenmesi gibi eğitim ve öğretimin her aşamasında yer alırlar. Anahtar Yeterlikleri Belirlemede Temel İlkeler AKTİF GERÇEK/AMACA UYGUN YÖNLENDİRİCİ KONUYLA İLGİLİ Anahtar Yeterlikleri Belirlemede Temel İlkeler • AKTİF – Öğrenciler “yaparak” öğrenirler, – Tekrarlamak, kaydetmek, beklemek, kopyalamak yerine öğrenciler öğretime doğrudan katılarakbilgiyi edinirler. Anahtar Yeterlikleri Belirlemede Temel İlkeler • GERÇEK/AMACA UYGUN – Öğrenciler birbirleriyle gerçek ve orijinal bağlamlarda iletişim kurar, – Sınıflarda yapay olarak oluşturulan sınırlı bilgi alanlarının aksine ilgi ve beceriler arasında anlamlı ve anlaşılır bağlantılar kurulur. Anahtar Yeterlikleri Belirlemede Temel İlkeler • KONUYLA İLGİLİ – Öğrenme öğrencinin öğrenme sürecindeki yaşantılarıyla ilgili ve bağlantılıdır, – Geçmiş bilgilerin sınırlı bilgisiyle kısıtlanmaz, – Yaşam boyu öğrenmeyi destekler. Anahtar Yeterlikleri Belirlemede Temel İlkeler • YÖNLENDİRİCİ – Öğrencinin öğrenme çıktılarına, isteklerine, eğilimlerine, ihtiyaçlarına ve öğrenme isteğine odaklıdır, – Önceden belirlenen yönergeler ve öğretmen merkezli eğitimden uzaktır. Öğretmen, Öğretim, AYiçin gerekli şartları yaratır, Değişimi yönlendirir Gerçek ve amaca uygun metinleri sağlar, Öğrenciye merkezlenir, Bilgi,tavır, değer ve becerileri birleştirir. Öğrenci, Aktif olarak katılır, Karar verme süreçlerinde etkili olur Bilgi,tavır, değer ve becerileri birleştirerek öğrenir. Okul Eğitiminde Anahtar Yeterlikler Anahtar yeterlikler öğrenme-öğretme sürecindeki en önemli parçalardan biridir. Öğrenciler ... • İçerik, süreç ve öğrenmenin değerlendirilmesi • • • • • konusundaki kararlarda aktif rol alırlar, Öğrenme sürecinde aktif rol alırlar, Daha az sürede daha çok şey öğrenirler, Kendi öğrenme süreçleriyle daha ilgili olurlar, Karar verme ve önerilerde bulunma konusunda kendilerini yetkin hissederler, Kendilerine, öğretmenlerine ve başka insanlara soru sorabilirler. HAZIR Kendisine verilen görevi yerine getirmek için kendisine kazandırılan beceri, bilgi değerleri kullanmaya odaklı ÖĞRENCİ İSTEKLİ Bunları ne zaman kulanacağını bilen ve kullanmaya gönüllü YETERLİ Nasıl yapacağını bilen ve uygulayabilen Öğretmenler... • Öğrenci ihtiyaçlarını farkeder, algılar ve karşılık • • • • • verirler – ki bu zaman zaman öğretim sırasında yeni planlar tasarlayıp uygulamayı gerektirebilir, Çalışma alanları ve anahtar yeterliklerle ilgili kaliteli dönüt verebilir ve öğrencilerin ileriye yönelik planlama yapmasını sağlayabilirler, Gerekli durumlarda planları değiştirip yenilerini uyarlayabilirler, Öğrencilerle birlikte öğretim planlarını gözden geçirip yeniden yapılandırabilirler, Kendilerinin de bu süreçte öğrenci olduğunu kabul edip gelişmey çok daha açık bir yaklaşım sergilerler, Daha önce hiç yapmadıkları şeyleri yaparlar. İçerik ve konular • Öğrenciler için çok daha ilginç hale gelir, • Yerel ve küresel bağlamda olagelen şeylere bağlı olarak orijinal metinlere dayanır, • Öğrencilerin varolan bilgi ve deneyimleriyle doğrudan ilişkilidir, • Öğrencilerin yeterliklerini arttırır. Kullanılan Kaynaklar... • Yerel, ulusal ve küresel kaynakları içeren geniş bir yelpazeden sağlanır, • Farklı bakış açılarını içerir ve dayanır, • Farklı ve çok sayıda medya kaynağı içerir, • Sadece öğretmenler değil, aynı zamanda öğrenciler, ebeveynler, toplumun diğer üyeleri – kısacası herkes- tarafından sağlanabilir. Aktiviteler... • Öğrencileri gerçek ve orijinal durumlara • • • • • maruz bırakır, Esnektir ve farklı durumlara uyarlanabilir, Dinamiktir – öngörülemeyen başka aktivitelere dönüştürülebilir, Hem bireyler, hem de gruplar içindir, Belli bir amaiları vardır ve yapmaya değer, Kaydadeğer ve yaralı çıktılar verir. Sınıf Kültürü ... • Öğrenme odaklıdır, • Esnektir, • Öğrencilerin konuşma hakları olduğunu bildikleri bir yerdir, • Öğrencilerin soru sorduğu, katkıda bulunduğu, öneriler getirdiği, hem hatalarından hem de başarılarından çıkarımlarda bulundukları bir dokuya sahiptir. Kullanılan Dil... • Müfredatı ve okul değerlerini yansıtır, • Öğrencileri öğrenmeyi hızlandırmaya yönlendirir, • Öğrencilerin katkı ve önerilerini destekleyicidir, • Dikkati içerik kadar yeterliklere yönlendirir. Anahtar Yeterlikler Hakkında Bilmemiz Gerekenler... • Anahtar Yeterlikler... – Bilgi, beceri, tavır ve değerleri birleştirir, – Hepsi bir arada işler ve birbirini etkiler, – Öğretmenlerin,öğrencilerin sadece ne öğrendiğini değil, nasıl öğrendiğini ve öğrenmeye devam etme kapasitelerini anlamasını sağlamasını gerektirir, – Performans ile izlenebilir- bu nedenle hareket halinde olmayı gerektirir, – Karmaşık ve değişkendir- farklı durumlarda farklı görünebilir ve durumlara uygun olarak sürekli geliştirilmeleri gerekir, Anahtar Yeterlikler Hakkında Bilmemiz Gerekenler... • Hem öğretmenlerin hem de öğrencilerin eğilimler ve • • ihtiyaçlar konusuna sürekli odaklanarak öğrencilerin öğrenmeye uygun ve gönüllü olup olmadığını kontrol etmelidir, Öğrenciyi gelecekteki bilinmeyen bir zamana hazırlamaktansa, öğrencinin içinde yaşadığı çevreye ve dünyaya daha etkili katılma kapasitesini güçlendirir, Sadece beceriler için gerekli bir başlık değildir, becerileri de içerir ancak daha çok bu becerilerin bilgi, tavır ve değerlerle nasıl birleştirileceğini ve farklı durumlarda diğer insanlarla etkileşim sırasında nasıl kullanılacağını vurgulama amacındadır, Anahtar Yeterlikler Hakkında Bilmemiz Gerekenler... • Sadece gençler için değildir• • • öğrenciler,öğretmenler, liderler, ebeveynler ve toplumun tüm bireyleri bu süreçte hem öğretmen hem öğrencidir. Öğrencilerin kendine güvenli, aktif yaşam boyu öğrenmeye odaklı bireyler olmasını amaçlar, Öğretimin her alanına adapte edilmelidir, Etkili pedagojik yöntemlerle desteklenmelidir. Anahtar Yeterlikler Neden Önemlidir? Degisim Anahtar Yeterliklerin Sonuçlarının İzlenmesi • • • • • • • • • • • • Öğrenme Kayıtları Portfolio / Öğrenme hikayeleri E-portfolio On-dakika yansıtma Not bırakma Yansıtma-tartışma oturumları Arkadaş değerlendirme Kamera elde Kışkırtıcı sorular Sınıf gözlemleri Kendi kendine değerlendirme Öğrenci dönütleri 21.Yüzyılın Anahtar Yeterlikleri • Belirsizlik Yönetimi • Sorumluluk • Grup oluşturma ve sürdürülebilirlik • Duygu Yönetimi • Teknolojik değişim yönetimi Teşekkür Ederim Yrd.Doç.Dr. Aslı Özlem TARAKCIOĞLU