1 İnfalamtuvar Bağırsak Hastalıkları (İBH) Ülseratif kolit, Crohn hastalığı Gastrointestinal sistemde idiyopatik, kronik ve tekrarlayıcı inflamasyon Genetik ve çevresel faktörlerin birlikte sebep olduğu patolojik mukozal enflamasyon, doku hasarı, fibrozis ve yeniden yapılanma 15-25 yaşlarında ve 50-80 yaşlarında daha fazla Kentlerde daha fazla 2 İBH epidemiyoloji ve patogenez Hastaların %25’i çocuk ve adölesandır İBH insidansı çocuk ve erişkinlerde artmaktadır İnsidans kuzey ülkelerinde güneye oranla daha fazladır (yaşam tarzı?) 3 Pediatrik İBH sıklığı Genel toplumdaki sıklığı 0,5-7/100.000 Türkiye’de erişkinlerde 2001-2003 yılları arasında yapılan epidemiyolojik bir çalışmada Ülseratif kolit 4.4/100.000 Cron hastalığı 2.2/100.000 4 İBH patogenezi: çevresel faktörler Sigara, sigara dumanına maruziyet (CH arttırıcı) İnfeksiyon etkenleri (artırıcı), Apendektomi (ÜK koruyucu), Emzirme (koruyucu), İlaçlar [OKS, NSAİİ] (artırıcı), Stres 5 İBH patogenezi: genetik İBH’li hastaların birinci derece akraba-larında CH riski %5, ÜK riski %1.6 Monozigotik ikizlerde konkordans CH için %30-50, ÜK için %15-20 Her iki ebeveynde İBH varlığında çocuktaki risk %35’in üzerinde 6 İBH patogenezi: genetik NOD2/CARD15 Otofaji genleri (ATG16L1, IRGM, LRRK2) IBD5 (SLC22A4 ve A5) IL-23 IL-10 MDR1 7 Öykü 4 hafta ya da daha uzun süreli diyare ya da 6 ay içinde 2 kez ya da daha fazla karın ağrısı, diyare, hematokezya ve kilo kaybı varlığında İBH’den şüphe edilmelidir 8 Öykü Klasik bulgular (karın ağrısı, diyare ve kilo kaybı) hastaların %25’inde görülür Ateş, Büyüme geriliği, Malnütrisyon, Bulantı ve/veya kusma, Artropati, Eritema nodozum İkincil amenore 9 Fizik muayene Antropometrik ölçümler Puberte muayenesi Sistemik muayene (cilt, eklem, ağız içi, batın) Perianal bölge Fissür, fistül, abse, ülser 10 Laboratuvar Hemogram Sedimantasyon, CRP Albümin Karaciğer enzimleri (GGT, ALT) ASCA (CH), pANCA (ÜK) Gayta kültürü, GGK, parazit, C. difficile toksini Fekal kalprotektin 11 Görüntüleme yöntemleri Ayakta direkt batın grafisi (akut batınla başvuran hastada) Baryum kontrastlı grafiler USG BT MRG Endoskopi ve kolonoskopi (T. İleum entübasyonuyla birlikte) 12 13 14 15 16 Crohn hastalığı Ülseratif kolit Endoskopi Ülserler (aftöz, doğrusal ve yıldız Ülserler, Eritem, psödopolipler şeklinde) Vasküler yapılarda azalma Mukozada kaldırım taşı Mukozada granüler görünüm manzarası Frajil mukoza, Spontan kanama Striktür, Fistül Rektumdan başlayarak proksimale doğru Segmental tutulum kesintisiz tutulum Kesintili lezyonlar Hastalığın şiddeti proksimale doğru azalır Hastalığın şiddeti değişkendir Histoloji Submukozal, transmural ve yamalı tutulum Ülserler, kript distorsiyonu Kript abseleri, Granülomlar İleal tutulum, Submukozal fibroz Mukozal tutulum Kript distorsiyonu Kript abseleri Goblet hücrelerinde ve mukusta azalma İleal tutulum (backwash ileitis) 17 İnflamatuvar bağırsak hastalığında tedavi Hafif hastalık: 5-ASA (sülfasalazin, mesalamin) Orta/ağır hastalık: steroid tedavisi (remisyon indüksiyonu) İdame: 6-thiopürinler (azathiporine, 6-merkaptopürin), 5-ASA, methoreksat Orta/ağır hastalık: İnfliximab (TNF-alfa’ya karşı monoklonal antikor) Orta/ağır hastalık (ÜK): IV siklosporin??? Dirençli olgularda kolektomi 18 KRİPTİT 19 20 21 22