e-ISSN:2148-1547 Vezikovajinal Reflü:Olgu Sunumu Vesicovaginal Reflux:A Case Report Olgu Sunumu Başvuru: 01.07.2014 Kabul: 20.07.2014 Yayın: 25.08.2014 Salih Budak1, Hüseyin Aydemir2, Gökçen Gürkök Budak3 1 2 Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Üroloji Kliniği Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Üroloji Anabilim Dalı 3 Tire Devlet Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği Özet Abstract Vezikovajinal reflü kız çoçuklarında gündüz idrar kaçırmanın en sık görülen nedenlerindendir. Polikliniğimize dizüri, inkontinans ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu yakınmaları ile başvuran on yaşındaki kız olgu sunuldu. Bu çalışmada, vezikovajinal reflü ve klinik presetasyonları literatür eşliğinde tartışıldı. Vesicovaginal reflux in girls is one of the most common causes of urinary incontinence in the daytime. Ten year-old girl was presented with complaints of recurrent urinary tract infection, dysuria and incontinence. In this study, vesicovaginal reflux and clinical presentations were discussed in the literature. Anahtar kelimeler: Fonksiyonel işeme bozukluğu, Üriner inkontinans Çocuk Enfeksiyon Keywords: Dysfunctional voiding, incontinence Children Infection Urinary Giriş İşeme bozukluğu çocukluk çağında sık olarak karşılaşılan bir sorun olup, sağlık kurumlarına başvuran vakaların % 20’ye yakınını oluşturmaktadır [1]. Fonksiyonel işeme bozuklukları genellikle anatomik anormallikler ile ilişkili olmayıp temelinde tuvalet eğitimini etkileyen davranışsal faktörlerden köken alan normal idrar kontrolünün tam olgunlaşamaması olduğu düşünülmektedir. Fonksiyonel işeme bozuklukları olan sıkışma sendromu, disfonksiyonel işeme, vajinal reflü (vezikovajinal reflü), stakkato işeme, fraksiyonel işeme ya da tembel mesane gibi durumlar en sık görülen patolojilerdir [2]. Vajinal reflü prepubertal dönemdeki kız çocuklarında normal işemeden kısa süre sonra meydana gelen inkontinans ile kendini gösterir. Tuvalet alışkanlığı kazanmış kız çocuklarda önemli bir inkontinans nedenidir. Vajina içinde idrar birikmesi nedeni ile ayağa kalkınca kaçırma meydana gelmekte ve hasta tekrar işeme ihtiyacı duymaktadır. Olgu Sunumu On yaşında kız çocuğu dizüri, inkontinans ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları yakınmaları ile polikliniğe başvurdu. Yapılan fizik muayenesinde her hangi bir özellik tespit edilmedi. Vücut ağırlığı 40 kg (>85p), boyu 142 cm (50p), BMİ:20,3 (85p) idi. Diğer sistem ve nörolojik muayeneleri normal bulundu. Laboratuvar tetkiklerinde tam idrar analizinde (TİT) bol lökosit ve mikroskopik hem Sorumlu Yazar: Salih Budak, Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Üroloji Kliniği 206/26 sok. no:16 D:24 yıldız Mah. Buca [email protected] The Cystoscope (203-206) Sayfa 203 e-ISSN:2148-1547 Şekil 2 : Alt batın MR kesitlerinde vagina tamamen idrar ile aynı intansitede sıvı ile distandü olup en geniş yerinde 34 mm olarak ölçülmüştür. atüri vardı. Tam kan ve biyokimya tetkikleri normal sınırlarda idi. İdrar kültüründe Escherichia coli 105 CFU/ml üredi. İşeme günlüğü ve ürodinami bulguları normaldi. Batın ultrasonografisinde (USG) her iki böbrek normaldi, mesane lümeninde punktat ekojeniteler (sistit?) ve mesane posteriorunda anekoik kistik lezyon rapor edildi. Voiding sistoüretrografide mesane kontur düzensizliği saptandı, vezikoüreteral reflü gözlenmedi. MR ürografik kesitlerde her iki pelvikalisiyel sistem ve üreterde dilatasyon saptanmamıştır. Her iki üreter mesane tabanında normal anatomik lokalizasyonunda açılmaktadır. Yapılan görüntülemelerde vesikovajinal fistül lehine bulgu görülmedi. Daha sonra hasta maksimum sıkıştırıldığında vagina içerisindeki sıvı birikimi gözlenmiştir. (Şekil 1) Takiben alınan alt batın MR kesitlerinde vagina tamamen idrar ile aynı intansitede sıvı ile distandü olup en geniş yerinde 34 mm olarak ölçülmüştür. (Şekil 2) Kontrol USG : Mesane posteriorunda anekoik kistik alan izlenmiş olup miksiyon sonrası boşalmıştır. Miksiyon sonrası görüntüler vajen içerisinde minimal anekoik sıvı izlenmiştir. Hasta tekrar idrara sıkıştırıldığında kistik yapı tekrar izlenmiştir. Bu nedenle idrar biriktiğinde vajene geçtiği ve vezikovajinal reflü olduğu düşünülmüştür. Şekil 1 : MR ürografide vagina içerisindeki sıvı birikimi Hastaya antibiyoterapi verildi, miksiyon sırasında klozete ters oturması ve bacaklarını açarak miksiyon yapması önerildi. Hastanın 14 gün sonra yapılan idrar kültüründe üreme olmadı. Hastanın tüm vertebra MRG tetkiki normal olarak değerlendirildi. Hastanın yapılan jinekolojik muayenesinde labial füzyon anomalisi saptanmadı. Tartışma ve Sonuç İşeme bozuklukları nörojenik (serebral palsi, meningomyelosel, gergin kord, v.b.) ya da nonnörojenik The Cystoscope (203-206) Sayfa 204 e-ISSN:2148-1547 (fonksiyonel) nedenlerle olabilir [3] Fonksiyonel işeme bozuklukları sıklıkla maturasyonel ve davranışsaldır, organik ve genetik sebepler nadirdir. Fonksiyonel tipin tanısı için tüm nörojenik nedenlerin ekarte edilmesi gerekmektedir. Gündüz idrar kaçırma özellikle 6-17 yaş arası çocuklarda sık gözlenmektedir [4]. Altı – sekiz yaş arasında %3-12 oranında görülür iken 15-17 yaş arasında %1-3 oranında gözlenmektedir [5]. Aşırı aktif mesane, miksiyonun ertelenmesi ve disfonksiyonel işeme bozuklukları bu grupta en sık gözlenen inkontinans nedenleridir [6,7] . Vajinal işeme kız çocuklarında önemli bir işeme disfonksiyonu nedenidir. Bu çocuklarda alt ıslatmanın getirmiş olduğu olumsuz psikolojik sıkıntıların yanında genital tahriş, vajinal akıntı ve kötü koku gibi fiziksel yakınmalarda gözlenebilmektedir [7,8]. Gerek hastaların hikayeleri, gerek muayene bulguları ile kolaylıkla diğer disfonksiyonel işeme bozukluklarından ayırt edilebilmektedir. Vajinal reflünün nedeni ve sıklığı konusunda literatürde sınırlı bilgi olması ile birlikte bazı predispozan faktörler tanımlanmıştır. Labial yapışıklıklar, obezite bu konuda suçlanan önemli faktörlerdir [9]. Olgumuza fazla kiloları için kilo vermesi önerildi, diyet polikliniğine yönlendirildi. Bunlar dışında ektopik üreter, kadın hipospadiası ve anormal meatal pozisyon vajinal reflü etiyolojisinde olası diğer nedenler arasındadır [10]. Anatomik anomaliler dışında serebral palsi yada pelvik taban kaslarında spastisite gibi fonksiyonel faktörlerde vajinal reflü ile ilişkilendirilmiştir [11,12]. Tüm bu faktörler idrarın miksiyon esnasında vajen içinde birikmesine ve miksiyon sonrasında sızıntı şeklinde alt ıslatmaya neden olmaktadır. Labial füzyonu olan hastalarda topikal östrojen preparatlarının kullanılması veya cerrahi insizyon uygulanabilir [13] . Bunun dışında anatomik pataloji tespit edilmeyen olgularda klozete ters ve dik oturma, bacakların veya labiaların açılarak miksiyon yapılması önerilebilir. Fonksiyonel işeme bozuklukları tartışmalı olsa da idrar yolu enfeksiyonu için risk faktörü olarak bildirilmiştir [14,15]. Sonuç olarak, fizik muayenesi ve ilk değerlendirmesi normal olan, özellikle miksiyon sonrasında alt ıslatma, vajinal akıntı gibi şikayetleri olan kız çocuklarında vezikovajinal reflü akılda tutulmalıdır. Kaynaklar 1. Butler RJ, Heron J. The prevalence of infrequent bedwetting and nocturnal enuresis in childhood: a large British cohort. Scand J Urol Nephrol 2008; 42:257-64 2. Nijman, RJM, R Butler, J Van Gool, CK Yeung, et al. "Conservative management of urinary incontinence in childhood." Incontinence. Paris: Health Publication (2002): 513-551. 3. Austfn PF, Ritchey ML. Dysfunctional voiding. Pediatrics in review 2000; 21(10): 336-41. 4. Neve´us T, von Gontard A, Hoebeke P, et al: The standardization of terminology of lower urinary tract function in children and adolescents: report from the Standardisation Committee of the International Children’s Continence Society. J Urol 2006; 176:314. 5. Robson WL, Leung AK: An approach to daytime wetting in children. Adv Pediatr 2006; 53:323 6. Neve´us T, von Gontard A, Hoebeke P, et al: The standardization of terminology of lower urinary tract function in children and adolescents: report from the Standardisation Committee of the International Children’s Continence Society. J Urol 2006; 176:314. 7. Vemulakonda VM, Jones EA: Primer: diagnosis and management of uncomplicated daytime wetting in children. Nat Clin Pract Urol 2006; 3:551 8. Robson WL, Leung AK: An approach to daytime wetting in children. Adv Pediatr 2006; 53:323. 9. Bernasconi M, Borsari A, Garzoni L, Siegenthaler G, Bianchetti MG, Rizzi M. Vaginal voiding: a common cause of daytime urinary leakage in girls. J Pediatr Adolesc Gynecol. 2009 Dec;22(6):347-50. 10. Gassner I, Geley T. Ultrasound of female genital anomalies. Eur Radiol 2004; 14:107–122. The Cystoscope (203-206) Sayfa 205 e-ISSN:2148-1547 11. Szabo L, Lombay B, Borbas E, Bajusz I. Videourodynamics in the diagnosis of urinary tract abnormalities in a single center. Pediatr Nephrol 2004; 19:326–331 12. Quint E, Smith Y, Bowerman R, DeLancey J. Spasticity of the pelvic floor mimicking an obstructive anomaly. J Pediatr Adolesc Gynecol 2003; 16:83–85. 13. Soyer T: Topical estrogen therapy in labial adhesions in children: therapeutic or prophylactic? J Pediatr Adolesc Gynecol 2007; 20:241 14. Carlson KV, Rome S, Nitti VW. Dysfunctional voiding in adult females. J Urol. 2001;165:143–7 15. Van Nieuwkoop C, Voorham van der Zalm PJ, Van Laar AM, et al. Pelvic floor dysfunction is not a risk factor for febrile urinary tract infection in adults. BJU Int. 2010;105:1689–95 The Cystoscope (203-206) Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Sayfa 206