MADDENİN TANECİKLİ YAPISI HAZIRLAYAN: SERAN DUMLU FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ MADDE Kütlesi ve hacmi olan her şey. ISPANAĞIN KÜTLESİ : 1KG SERAN ‘IN KÜTLESİ : 55KG SÜTÜN HACMİ : 1LT 1.MADDENİN YAPI TAŞLARIATOMLAR Atom:Maddeyi oluşturan en küçük yapı taşıdır. Bölünmesi zordur ama bölünebilir. ( Atom bombası ) Gözle görülmez. ÖR: Bakır tel. En küçük taneciğine kadar bölsek bu en küçük tanecik bakırın tüm özelliklerini taşır. Atomlar farklı olduğu için maddeler farklıdır. Maddenin Sınıflandırılması ELEMENTLER BİLEŞİKLER KARIŞIMLAR ELEMENTLER AYNI CİNS ATOMLARDAN OLUŞMUŞ MADDE. KENDİLERİNDEN DAHA BASİT MADDELERE AYRIŞTIRILAMAZ.SAF MADDELERDİR. ELEMENT ÖRNEKLERİ TÜM PERİYODİK TABLO ELEMENTLERİ HİDROJEN, DEMİR, KARBON, ALTIN,GÜMÜŞ BİLEŞİKLER FARKLI CİNS ATOMLARIN BİRLEŞMESİYLE OLUŞMUŞ SAF MADDELERDİR.ELEKTRİK ENERJİSİYLE ELEMENTLERİNE AYRILABİLİR. BİLEŞİK ÖRNEKLERİ Su ( H2O ) Şeker ( C6H12O6) Sirke ( CH3COOH) Alkol ( C2H4OH ) ELEMENT VE BİLEŞİKLER SAF MADDELERDİR. HEP AYNI BİRİMLER YAN YANADIR. KARIŞIMLAR Yapısında birden fazla cins madde içeren yapılar . KARIŞIM ÖRNEKLERİ HOMOJEN KARIŞIMLAR ( ÖZELLİKLERİ HER YERDE AYNI ) HAVA ( azot, oksijen,hidrojen, karbondioksit, su buharı ) KOLONYA ( alkol, su ) Tuzlu su, şekerli çay . HETEROJEN KARIŞIMLAR (İÇİNDEKİLER BEKLETİLDİĞİNDE KENDİNİ GÖSTERİR) Kan, süt, kahve, salata, ayran, şurup , çamurlu su ) MOLEKÜL Bir arada bulunmak zorunda olan atom grupları Element yapılı molekül Bileşik yapılı molekül SORULAR ELEMENT Mİ? BİLEŞİK Mİ? KARIŞIM MI? 1- 2- 3- SORULAR SAF MI, DEĞİL Mİ? 1- 2- 3- Maddenin Sınıflandırılması MADDENİN HALLERİ 1.Katı 2.Sıvı 3.Gaz 1.Katı Tanecikler arasında boşluk yoktur çünkü tanecikleri arasındaki çekim kuvveti çok fazladır. Belirli hacimleri ve şekilleri vardır. Akışkan değildir. Tanecikleri yer değiştiremez. Öteleme hareketi yapamaz. Tanecikler sadece titreşirler. Genleşir.( yazın elektrik telleri sıcaktan sarkar ) Sıkıştırılamaz. Madde katı haldeyken ene az enerjiye sahiptir. 2.Sıvı Tanecikler arasında boşluk azdır.Tanecikler kayarak hareket ederler. Öteleme hareketi yaparlar. Akışkandırlar. Konulduğu kabın şeklini alır.Belli hacimleri vardır ancak belli şekilleri yoktur. Genleşirler.( ısınan süt taşabilir ) Kolaylıkla sıkıştırılamazlar 3.Gaz Tanecikler arasında büyük boşluklar vardır.Tanecikler arasındaki çekim kuvveti çok azdır. Maddenin en düzensiz halidir. Belli şekilleri ve hacimleri yoktur. ( deodorant şişesindeki gaz odanın hacmini alabilir ) Akışkandır , yayılır, tanecikleri ötleme hareketi yapar. Genleşir Konulduğu kabın şeklini alır. Sıkıştırılabilir. 4.FİZİKSEL DEĞİŞİMKİMYASAL DEĞİŞİM Fiziksel değişim:Maddelerin kimlik değiştirmeden,başka bir maddeye dönüşmeden,sadece görünümlerinin değişmesine fiziksel değişim denir. Kimyasal değişim:Maddelerin kimliklerini kaybettikleri,başka madde yada maddelere dönüştükleri değişimlere kimyasal değişim denir.