Araştırma Verileri Yönetimi: Türkiye Arsev U. Aydinoglu ODTÜ Tasarım Fabrikası [email protected] Program • Araştırma Verileri Yönetimi • Türkiye Çalışması • Sonuçlar • Spekülasyonlar 2 Nasıl başladı 3 Araştırma Verilerinin Yönetimi Research Data Management (RDM) • Veri paylaşımı • Veri saklama • Verinin yeniden kullanımı • Veri setinin diğer veri setleri ile entegrasyonu www.dataone.org 4 Neden? • Sonuçların kontrolü • Yeni yorumlar geliştirme • Veri bütünlüğü • Maliyet azaltıcı • Sahtekârlığa mani • Eğitim 5 Dünyada neler oluyor? 6 Türkiye’de durum ne? • Strateji veya politika yok • Kurumsal destek yok • Bilgi ve teknik beceri sınırlı • Heves var 7 Aydınoğlu, A.U., Doğan, G. & Taşkın, Z. (in preparation) Research Data Management in Turkey. University Hacettepe University Ankara University Ege University Middle East Technical University Erciyes University Ataturk University Istanbul University Cukurova University Gaziosmanpasa University Gazi University Gaziantep University Bilkent University Istanbul Technical University Ondokuz Mayis University Firat University Gebze Technical university Kirikkale University Dicle University Bogazici University Kahramanmaras Sutcu Imam University Yuzuncu Yil University Harran University Koc University Fatih University Baskent University Total Yayın sayısı 3,46 3,01 3,36 3,84 2,94 2,88 2,51 3,26 2,68 2,64 3,28 4,64 3,54 3,42 3,23 4,24 2,49 2,87 3,87 2,46 2,70 2,70 7,13 3,47 3,24 - Eposta (N) 2096 1955 1513 1078 1247 1742 985 944 764 627 503 295 505 621 543 426 352 226 583 478 484 309 315 410 630 19631 Katılımcı(n) 74 31 67 50 29 33 28 23 13 12 12 4 13 23 18 16 8 10 12 7 10 10 3 13 13 532 Yanıt % (n/N) 4 2 4 5 2 2 3 2 2 2 2 1 3 4 3 4 2 4 2 1 2 3 1 3 2 3 8 Data türü Deneysel Metin Anket Grafik Veri modelleri Lab defteri Ses Video Uzaktan algılama Diğer Kullanmıyor n 278 250 216 139 134 121 118 102 28 23 15 % 52,3 47,0 40,6 26,1 25,2 22,7 22,2 19,2 5,3 4,3 2,8 χ2 22.749 13.941 12.405 8.025 13.455 3.425 23.583 5.464 - p 0.000 0.016 0.030 0.155 0.019 0.635 0.000 0.362 - Data formatı Diğer lbl fmt readme' unstructured readme' structured MATLAB csv xml sav Free text txt Spreadsheet 0 10 20 30 40 50 % 9 60 Veri paylaşma Araştırma grubundaki diğer kişilerle 100 80 60 40 20 Bilimsel camia ile 0 Çalıştığım kurumdaki diğer araştırmacılarla Hiç katılmıyorum + Katılmıyorum Kendi disiplinimdeki diğer araştırmacılarla Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılıyorum + Tamamen katılıyorum 10 Veri Paylaşmama Sebepleri Verilerin kullanıma hazır olmaması Verilerin açıklama olmadan anlaşılır durumda olmaması Verileri kamuya açacak teknik bilgi yetersizliği Verileri kamuya açma hakkının olmaması Fon veren kuruluşun bu konuda bir yaptırımının olmaması Verilere başkasının erişmesini istememe Verileri koyacak yer olmaması Zaman yetersizliği İnsanların bu verilere ihtiyaç duymaması Metadata standardı yetersizliği Fon yetersizliği 0% Hiç katılmıyorum + Katılmıyorum 10% 20% Ne katılıyorum ne katılmıyorum 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Tamamen katılıyorum + Katılıyorum 11 100% Verilerin saklandığı yerler n % Bilgisayar 381 71.6 Bulut 244 45.9 Açık erişim veri bankası 44 8.3 Kurumsal veri bankası 17 3.2 2 0.4 Ticarî veri bankası 12 Farkındalık Veri paylaşımı disiplinlerarası çalışmaları teşvik eder İkincil analiz çalışmaları yeni öğrencilerin yetiştirilmesine yardımcı olur Verilerin erişilebilir olması veri manipülasyonlarını önler Veri paylaşımı takım çalışmasını teşvik eder Veri paylaşımı gereksiz yere veri toplanmasına engel olur İyi muhafaza edilmiş veriler veri bütünlüğünün korunmasına yardımcı olur Verilerin yeniden analiz edilmesi sonuçların doğrulanmasına yardımcı olur 0% Hiç katılmıyorum + Katılmıyorum 10% 20% 30% Ne katılıyorum ne katılmıyorum 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Tamamen katılıyorum + Katılıyorum 13 Kurumsal destek Çalıştığım kurum çalışmalarımda veri yönetimi planı sunmamı zorunlu tutmaktadır Çalıştığım kurum veri yönetimi için maddi destek sağlamaktadır Çalıştığım kurum veri yönetimi konusundaki iyi uygulamalar hakkında eğitimler vermektedir Çalıştığım kurum veri yönetimi için gerekli araçları ve teknik desteği sağlamaktadır Çalıştığım kurum veri yönetimi konusunda onaylı bir politika/yönergeye sahiptir Çalıştığım kurum veri yönetimi konusunda bir prosedüre sahiptir 0% Hiç katılmıyorum + Katılmıyorum 10% 20% 30% Ne katılıyorum ne katılmıyorum 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Tamamen katılıyorum + Katılıyorum 14 Veri paylaşma koşulları Mutual agreement on reciprocal sharing of data Legal permission for data is obtained The data provider is given a complete list of all products that make use of the data, including articles, presentations, educational materials etc. At least part of the costs of data acquisition, retrieval or provision must be recovered Results based on the data could not be disseminated in any format without data provider's approval The oppurtunity to collaborate on the project Formal citation of the data providers and/or funding agencies in all disseminated work making use of the data Formal acknowledgement of the data providers and/or funding agencies in all disserminated work making use of the data Co-authorship on publications resulting from use of the data 0 Not important + Slightly important Neutral 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Very important + Moderately important 15 100 Spekülasyonlar • Strateji ve politika eksikliği • Kurumsal destek eksikliği • Bilgi ve beceri eksikliği • Heves ve farkındalık • Doğru konjonktür • Veri biliminsanı • Araştırma verisi yönetimi dersi 16 TÜBİTAK – Marie Curie FP7 Cofunded Brain Scheme Proje# 114C011 – eScience in Turkey Güleda Doğan Zehra Taşkın Aydınoğlu, A.U., Doğan, G. & Taşkın, Z. (in preparation) Research Data Management in Turkey. Aydinoglu, A.U., Suomela, T., Malone, J. (2014). Data management practices among astrobiology researchers. Astrobiology, 14(6), 451-461. Aydinoglu, A.U. (2014). The social, technical, and policy landscape of research data management in environmental sciences in Turkey. [Paper presented at the 5th International Symposium on Information Management in a Changing World at Antalya, Turkey] Aydinoglu, A.U. & Wu, L. (2013). The comparison of natural scientists’ and social scientists’ research data practices. [Paper presented at the 21st BOBCATSSS Conference in Ankara, Turkey.] Allard, S. & Aydinoglu, A.U. (2012). Environmental researchers’ data practices: An exploratory study in Turkey. In E-Science and Information Management (pp. 13-24). Springer Berlin Heidelberg Tenopir, C., Allard S., Douglass K., Aydinoglu A.U., Wu L., Read E., Manoff, M., Wilson, B. (2011). Data sharing by scientists: Practices and perceptions. PLoS ONE, 6 (6). Allard, S. & Aydinoglu, A.U. (2010). Collaborations between Library and Information Sciences (LIS) and Science: The DataONE case study. [Paper presented at the Association for Library and Information Science Education (ALISE) Conference in Boston, MA, USA]. 17