muzigin-insanlar-uzerindeki

advertisement
Müziğin İnsanlar Üzerindeki Etkisi
Son yıllarda müziğin bilişsel gelişim, öğrenme ve duygusal kararlılık üzerine etkileri
daha çok araştırılır oldu. Müzikle yakın olmayan birçok insanın inandığının aksini söyleyen
araştırmaya göre, eğitimli müzisyenlerin beyni diğer insanların beyninden biraz farklı
çalışıyor.
Müzisyenlerin beyinlerinin her iki yarım küresinin birlikte kullanılmasının
açıklamasından bir tanesi, düşünme ve uygulama sırasında müzisyenlerin aynı anda her iki
yarım küredeki motor hareketlerin aktif olması gösterilebilir. Çünkü müzisyen hem
gördüğü notaları ve ritimleri beyninde düşünmekte, hem de düşündüğü şeyleri her iki elini,
hatta bazen ayak ritimlerini de kullanarak uygulamaya dökmektedir.
Beyninin her iki yarım küresini bu şekilde birlikte ve dengeli kullanan müzisyenlerin
diğer bilgilerin değerlendirilmesinde ve ilişkilendirilmesinde de iyi olmalarının doğal bir
sonuç olduğunu vurgulayan Folley, “Enstrümantal müzisyenlerin farklı melodik satırları
birleştirerek, aynı anda her iki eli kullanarak senkronize tek bir müzik parçasına
dönüştürmeleri ve özellikle nota sembollerini aynı anda hızlı bir şekilde okumadaki
becerileri onların beyinlerinin hem sağ, hem de sol yarım kürelerini dengeli kullanmalarını
sağlamaktadır” demektedir.
Yapılan bir araştırmaya, Vanderbilt Blair Müzik Okulu’ndan 20 klasik müzik öğrencisi
ile, Vanderbilt Psikoloji bölümünden müzikle ilgisi olmayan 20 öğrenci katılmıştır. Müzik
bölümü öğrencilerinin hemen hemen hepsi en az sekiz yıl müzik eğitimi almış öğrencilerdir.
Çaldıkları enstrümanlar piyano, nefesli çalgılar, telli çalgılar ve vurgulu çalgılardır. Gruplar
yaş, cinsiyet, eğitim, lise başarı seviyesi ve üniversite giriş puanları olarak karşılaştırılmıştır.
Araştırmacılar müzisyenlerle kontrol grubunun yaratıcı düşünme süreçlerini mukayese
etmek için iki deney yapmışlardır. Birinci deneyde her iki gruba da ev eşyaları veya objeleri
gösterilerek bunlarla yapılabilecek farklı fonksiyonları yazmaları istenmiş, ayrıca bazı
kelime ilişkilendirme testleri de yapılmıştır. Bu deneyin kelime ilişkilendirme testinde
müzisyenler kontrol grubuna göre daha fazla sayıda doğru cevap vermişlerdir.
Araştırmacılar bu sonucun müzisyenlerin sözel yeteneklerinin daha iyi olduğunun bir
göstergesi olduğunu ifade etmektedirler.
Bu deneyin ev eşyaları veya objeleri ile oluşturulacak farklı fonksiyonlar bölümünde de
müzisyenler çok daha yeni ve beklenmedik fonksiyonlar önermişlerdir.
İkinci deneyde, her iki gruba tekrar günlük kullanılan bazı objelerle yapılabilecek farklı
fonksiyonlar önermeleri istenmiş, ancak bu kez beynin korteks bölümündeki kanlanma
NIRS (near-infrared spectroscopy) yöntemiyle takip edilmiştir. Bu teknikle beynin
nerelerine kan ve oksijen hareketi olduğu izlenerek, düşünme sırasında hangi bölgelerin
aktif olduğu gözlenebilmektedir.
Deneklerin günlük kullanılan bazı objelerle yapılabilecek farklı fonksiyonlar
düşünmeleri sırasında müzisyenlerin beyinlerinin her iki yarım küresinin de aynı anda
yoğun olarak aktif olduğu gözlenmiştir” diyen Folley, müzisyenlerin beyinlerinde
oluşturdukları farklı ağlar sayesinde diğer insanlara göre daha farklı düşünen beyinler
geliştirdiğini ve bilgiye karşı yaklaşımlarının daha farklı olduğunu vurgulamaktadır.
Araştırmacıların bulduğu diğer bir ilginç sonuç da müzisyenlerin zeka (I.Q.) seviyesinin
müzisyen olmayanlara göre daha yüksek çıkmasıdır. Bu sonuç daha önce bulunan müzik
eğitimi ve zeka gelişimi arasındaki ilişkiyi de destekler durumdadır. Şüphesiz zeka da
zihinsel faaliyetler sonucunda beyin hücreleri arasında kurulan fiziksel ağların bir
ürünüdür. Ayrıca müzik, beyin ve konsantrasyon arasında da ilginç ilişkiler vardır.
Araştırmanın sonuçları:









Müzik vücut üzerine doğrudan etki eder, özellikle kalp atışlarını ve metabolizmayı
düzenler.
Belirli müzik türleri huzur veren endorfin hormonunun salgılanmasını artırır.
Öğrenmeyi hızlandıracak ortamı; yani sakinliği sağlar.
Beyne giden kan ve oksijen miktarı müzik dinlerken arttığı için uyarıcı ve harekete
geçirici etki yapar.
Müzik matematikseldir! Bu durum bazı beyin devrelerini harekete geçirir; karmaşık
fikirlerin daha kolay çözülmesini sağlar.
Müzik ilham verir, duyguları harekete geçirir. Yaratıcılığı artırır!
Uzun vadede hafızayı geliştirir.
Etkili öğrenmenin temel unsuru olan beynin her iki yarısının da iyi entegre olmasına
yardım eder.
Müzik, dinleyenlere analitik düşünme becerisi kazandırır.
Hafif müzik, hiperaktif çocuk ve yetişkinleri sakinleştirir.
KAYNAK
Melik Duyar, Dünya Hafıza Şampiyonu
Download