Boyun Ağrıları

Boyun Ağrıları
Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv.
Epidemiyoloji
□
□
□
□
Kronik ağrı sıralamasında, bel
ağrılarından sonra ikinci sırayı
oluşturur.
Genel populasyonda her 3
kişiden biri hayatlarının bir
döneminde çeşitli nedenlere
bağlı olarak gelişen boyun
ağrılarından şikayet eder.
Kadınlarda ve işçilerde daha sık
görülür.
Görülme sıklığı yaşla birlikte
artar.
Anatomi
□
□
□
□
7 servikal vertebra ve 8
servikal spinal sinir vardır.
1. servikal sinir, oksiput ile
atlas arasından çıkar.
Diğer 7 servikal sinir ilgili
vertebranın üstünden
çıkar.
8. sinir C7-T1 arasından
çıkar.
Anatomi
□
□
Atlasın gövdesi yoktur.
Atlanto-occipital eklem
: fleksiyon
(10o)-ekstansiyon
(25o)
Anatomi
□
Axis’de
dens axis
bulunur.
□
□
□
C2-C7 vertebralar arasında Luschka
Eklemleri bulunur. (Unkovertebral eklem,
nörosantral eklem)
Doğuşta yoktur. 10 yaşına doğru gelişir.
Bu eklem disk dejenerasyonuna eşlik
ederek dejenere olur ve intervertebral
foramenle çok yakın komşuluklarından
dolayı intervertebral kanalda daralmaya
neden olabilir.
Anatomi
□
□
□
Axisin odontoid
çıkıntısı ile atlas
arasında
atlantoaksiyal eklem
vardır.
Atlanto-aksiyal eklem
: rotasyon (90o)
En hareketli omurlar
C4-C6 arasıdır.
Anatomi
□
Medulla spinalisten çıkan
ventral motor ve dorsal
duyusal kökler birleşerek
spinal sinirleri oluşturur.
Boyunda ağrıya duyarlı yapılar
□ Ligamanlar
□ Sinir kökleri
□ İntervertebral disk (anulus fibrosusun dış
katları)
□ Faset eklemleri
□ Eklem kapsülleri
□ Kaslar
□ Dura
Boyun Ağrısı Nedenleri
I. Mekanik:
❑ Servikal Sprain
❑ Servikal Strain
❑ Servikal Disk Herniasyonu
❑ Servikal Spondiloz
❑ Servikal Spinal Stenoz
II. Romatolojik:
□
□
□
□
□
□
Ankilozan Spondilit
Reiter Sendromu
Psöriatik Artrit
Enteropatik Artrit
Romatoid Artrit
Fibromyalji
III: Enfeksiyöz:
□
□
□
□
Vertebral Osteomyelit
Diskit
Herpes Zoster
Epidural, intradural ve subdural abseler
IV: Endokrinolojik ve Metabolik:
□
□
□
□
Osteoporoz
Osteomalazi
Paratiroid hastalıkları
Paget hastalığı
V.Tümörler:
□
□
Benign tümörler
Malign tümörler
Servikal Sprain ve Strain
□
□
Boyun ağrısının en sık görülen
nedenleridir.
Strain kas kaynaklı, sprain ise ligaman
kaynaklı travmalara bağlı ortaya çıkar
Servikal Sprain ve Strain
□
□
Travmalar ve kötü
postür sonucu boyunda
lokal ağrı ve tutukluk
görülür.
Boynu uygun olmayan
postürde uzun süre tutmak,
yatarak televizyon
seyretmek ve yastıksız
yatmak gibi nedenler
servikal straine yol açabilir.
Fizik Muayene
□
□
Kas spazmı
nedeniyle servikal
lordoz düzleşir.
Boyun hareketleri
ağrılı ve kısıtlıdır.
Whiplash yaralanmaları
□
Servikal sprain ve strainin en
sık karşılaşılan nedeni
whiplash (kamçı)
yaralanmalarıdır.
□
Tipik mekanizması, öndeki
araçta oturan bir kişinin başının,
arkadan başka bir aracın
çarpması sonucu önce
fleksiyona sonra da
hiperekstansiyona zorlanması ile
boyunda indirek bir travmanın
olmasıdır.
Klinik
□
Boyun ağrısı ve tutukluğuna ilaveten baş
ağrısı, görme bulanıklığı, kulak çınlaması,
çift görme, omuz ve interskapular bölgede
ağrı görülebilir.
Radyoloji
□
Servikal grafilerde
servikal lordozun
düzleştiği görülür.
Servikal Spondiloz
□
□
□
□
Spondiloz, intervertebral disklerdeki ve
vertebra gövdesindeki dejeneratif
değişiklikleri kapsar.
Osteoartrit ise apofizer (faset) ve
unkovertebral eklemlerdeki dejeneratif
değişiklikleri kapsar.
Yaşlanma, mikro veya makro travmalar, mesleki
aktiviteler ve genetik yatkınlık dejeneratif
değişikliklere katkıda bulunur.
Normal yaşlanma süreci içinde gelişen servikal
spondilotik değişiklikler her zaman ağrıya neden
olmazlar.
Servikal Spondiloz
Patofizyoloji
□
□
□
İlerleyen yaşla birlikte, intervertebral
diskteki sıvı miktarı ve elastisite azalır, bu
da intervertebral diskte yırtıklara ve çatlaklara
neden olur.
Disk biyomekanik bozukluklara bağlı olarak
çöker ve anulus dışa doğru bombeleşir.
Ligamanlar elastik özelliklerini kaybederler
ve traksiyon spurları (çıkıntıları) gelişir.
□
Faset eklemlerin
kıkırdağını
kaybetmesi, sklerotik
hale gelmesi ve
osteofit gelişmesi ile
ortaya çıkan
dejenerasyon
sonucunda
spurlanma gelişir.
□
Servikal spondilozda, sinir
kökü kompresyonu sonucu
radikülopati, spinal kord
basısına bağlı myelopati ve
vertebral arter
etkilenmesine bağlı
vertebrobaziler sendrom
gelişir.
Sinir kökü basısı- radikülopati
MS basısı- miyelopati
□
□
□
Omur cisminin ön kenarındaki osteofitler,
özofagusa bası yaparak yutma
güçlüğüne neden olabilirler.
Omur cisminin arka kenarındakiler ise
omurilik basısına (miyelopati) neden
olabilirler.
Faset eklem üzerindeki osteofitler,
yumuşak doku, damar ve sinire bası
yapabilirler.
□
□
Unkovertebral (Luşka) eklem veya faset eklem
artrozunda, servikal sinir kökleri irrite olarak
radiküler kökenli ağrılara neden olurlar.
Özellikle bu bölge osteofitlerinin vertebral arter
ve dolayısıyla baziller artere basısı ile
‘vertebrobaziler yetmezlik’ bulguları ortaya
çıkabilir. Boynu döndürürken ve ekstansiyonda
iken baş dönmesi, göz kararması ve baygınlık
hissi ortaya çıkar.
□
Radikülopati sinir kökü basısına bağlı
gelişen duysal, motor veya refleks
bozukluğudur (kökün innerve ettiği
kaslarda zayıflık, duyu kayıpları ve tendon
reflekslerinde azalma).
Servikal Spinal Stenoz
□
□
□
Spinal stenoz; sinir kökü kanalının, spinal
kanalın ve intervertebral foramenlerin kritik
bir değerin altında daralmasıdır.
Nörojenik bağırsak, mesane disfonksiyonu,
yürüme bozuklukları, impotans, seksüel
fonksiyon bozuklukları görülebilir.
Bacakta güçsüzlük veya spastisite olabilir.
□
Genellikle servikal
spinal stenoz sinsi ilerler,
fakat konjenital veya
gelişimsel stenoz
varlığında, akut büyük
santral disk herniasyonu
gibi yer kaplayan
oluşumlar için çok az yer
olduğu için akut olarak
da ortaya çıkabilir.
Fizik Muayene
□
□
□
Servikal ROM
kısıtlılığı (özellikle
ekstansiyon)
Radikülopati
bulguları
Myelopati bulguları
Tanı
□
Servikal grafi:
Unkovertebral
eklemleri, faset
eklemleri,
foramenleri,
intervertebral
disk aralıkları
değerlendirilebilir.
□
MRG: Spinal kanalın ve
foramenlerin spinal kord,
tekal sak ve sinir kökleri
ile olan ilişkilerini
görüntüler.
Tedavi
□
□
□
Medikal Tedavi:
Fizik tedavi ve rehabilitasyon
Servikal ortezler
Servikal Disk Bozuklukları
□
İnternal disk
bozukluğu, disk
herniasyonu ve
dejeneratif disk
hastalığı, boyun fıtığı
klinikte en sık
karşılaşılan servikal
disk bozukluklarıdır.
□
İntervertebral diskler omurlar arasında
yastık görevi görür. Diskin su içeriği gençlerde
%88 iken, yaşlılarda %70’den azdır.
□
İntervertebral disk, ortada nukleus pulposus ve
nukleus pulposus etrafında konsantrik şekilde
yerleşmiş anulus fibrosus lamellerinden
oluşmaktadır.
Nukleus pulposus içi su dolu balon gibi, gelen
yüklenmelere göre şekil alarak, bu yükleri dağıtır. Öne
eğilmede arkaya, arkaya eğilmede öne, lateral eğilmelerde
karşı yöne doğru yer değiştirir.
Servikal diskin en dış anulus katmanı
innerve olur ve ağrı kaynağıdır.
□
□
İntervertebral diskler, elastik özellikleri ile
şok absorbe edici olarak görev alırlar.
İntradiskal basınç nedeniyle vertebraları
birbirinden uzak tutarlar ve bir çeşit
süspansiyon görevi görerek, buraya
gelecek yükleri eşit olarak
dağıtmaktadırlar.
Servikal disk herniasyonu
□
□
□
□
Bulging
(Taşma)
Protrüzyon:
Ekstrüde
disk:
Sekestre
disk:
Servikal Disk Dejenerasyonu
□
□
□
Disk dejenerasyonu, yaşlanma sürecinin
normal bir sonucudur.
Yaşa bağlı disk değişiklikleri semptomatik
dejeneratif disklerden ayırt edilemez.
Radyolojik olarak tespit edilen
dejeneratif disk değişiklikleri doğal
yaşlanma sürecinin bir parçasıdır ve
semptomlara neden olmayabilir.
Radiküler ağrı
□
Derin, künt, keskin, yanıcı,
elektrik çarpar tarzda
olabilir.
Radikülopati Klinik
□
□
□
□
□
Radikülopati ağrısı genellikle
omuz, kol ve ele yayılabilir.
Servikal radiküler ağrıda en sık
tutulan bölge interskapular
alandır.
Ağrı oksiputa, omuza veya kola da
yayılabilir.
Boyun ağrısı radikülopatide
olmak zorunda değildir ve sıklıkla
yoktur.
Radikülopatide üst ekstremitede
hissizlik veya ağrı ile birlikte
güçsüzlük olabilir.
teşekkür ederim...