Yetişkin Kimdir?

EĞİTİMDE PEDAGOJİK VE ANDRAGOJİK
YAKLAŞIM
* YETİŞKİN EĞİTİMİ
Yetişkin Kimdir?....
Biyolojik olarak yetişkin; üreyebilme yetisine ve
becerisine ulaşmış bireylerdir. Bu dönem ergenliğin ilk
safhasına karşılık gelir.
Yasal olarak yetişkin; imza atabilen, başkasının
iznine veya himayesine ihtiyaç duymadan yasal
yükümlülüklerini yerine getirebilen, ülkemizde yasal
yetişkinlik yaşı olan 18 yaşını bitirmiş kişilerdir.
Sosyolojik açıdan yetişkin; toplumda yetişkinlerin
rollerini üstlenmiş ve tam zamanlı çalışma, oy kullanma
gibi sosyal sorumluluklarını yerine getirebilen
bireylerdir. Ülkemizde sosyolojik açıdan yetişkinlik,
genelde yasal yetişkinlikten önce gerçekleşir.
Psikolojik olarak yetişkin ise, öz-beni gelişmiş, kendi
yaşantısını kontrol edebilen ve yönlendiren, öz-güven
ve öz-saygı olgularını hayatının her kademesinde
kullanan ve geliştiren bireylerdir.
Yetişkin Kimdir?
Tablo 1. Yetişkin Yaşamındaki Dönemler
Yetişkin ödevleri
Dönemler (yaş olarak)
Yuvayı terk etmek
18-22
Yetişkinler dünyasına giriş
23-28
İstikrar (kararlılık) arayışı
29-34
Kendini gerçekleştirmek
35-42
Yerleşmek,
kendini 43-55
yönetmek
Ağırlaşma (yavaşlama)
Üretimsel aktivitelerden el
çekiş
56-64
65 yaş ve üstü
• Yetişkinlerin zorunlu
olmaları gerekmez;
olarak
olgun
Fakat onların olgun ve yetişkin oldukları
düşünülmektedir.
Yetişkin Öğrenmesi
Yetişkinler Nasıl Öğrenir????
• 1- Yetişkinler eğitimin
olmasını isterler.
kendi
konularıyla
bağlantılı
• 2-Yetişkinler eğitime etkin olarak katılmak isterler.
• 3- Yetişkinler eğitimde tek düzelikten hoşlanmazlar,
değişiklik isterler.
• 4-Yetişkinler olumlu geribildirim verilmesini isterler
• 5- Yetişkinlerin kişisel kaygıları vardır ve güvenli bir
ortama gereksinim duyarlar.
Yetişkinler Nasıl Öğrenir????
• 6-Yetişkinler herkesten farklı bilgi, görgü ve
deneyime sahip özgün birer birey olarak görülmek
isterler.
• 7-Yetişkinlerin özgüvenlerini korumaları gerekir.
• 8-Yetişkinlerin kendileri ve eğitimcileri için beklenti
düzeyleri yüksektir.
•
9-Yetişkinlerin bireysel gereksinimleri göz önüne
alınmalıdır.
Yetişkinler Öğrenme Sürecinde Ne İsterler ???
•
Kişisel kaygıları vardır
gereksinim duyarlar.
ve
güvenli
bir
•
Özgün birer birey olarak görülmek isterler.
•
Özgüvenlerinin korunmasını isterler.
•
Beklenti düzeyleri yüksektir.
• Bireysel gereksinimleri göz önüne alınmalıdır.
ortama
Yetişkin Eğitimde Eğitimcinin Rolü
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Başlangıç (açıklama- yaşam ilgisi)
Hedef belirleme
Katılımın sağlanması
Eğitim aktiviteleri
Geribildirim
Güvenli ortam
Deneyimler
Dürüstlük
Ders araları
Ortam özellikleri
Yetişkin Eğiticisinde Bulunması Gereken
Özellikler
• Kişisel özellikler:
• 1- Sağlıklı, dengeli kişilik,
• 2- Genel kültür,
• 3- Sürekli öğrenme alışkanlığı,
• 4- Açık fikirlilik ve kendine güven,
• 5- Mesleki ve toplumsal ideallere bağlılık,
• 6- Liderlik.
Eğiticilik Özellikleri
• 7- Yetişkin psikolojisi hakkında bilgi,
• 8- Yetişkin eğitimi ilkelerini bilmek ve uygulamada
deneyim sahibi olmak,
• 9- Eğitim sürecini yönetme becerisine sahip olmak,
• 10- Üstlendiği eğiticilik işlevlerinin toplumsal ve
bireysel düzeyde bir yarar sağlayıp sağlamadığını fark
ederek gerekli değişiklikleri planlamak için girişim
yeteneğine sahip olmak.
Pedagoji ve Andragoji Kavramları
• Yetişkinlerin farklı öğrenme özelliklerinin olduğu ile ilgili
yaklaşımlar 1940’lı yılların sonuna rastlamaktadır.
• Günümüze kadar devam eden pedagojik eğitim modelinin
yanı sıra,yeni bir kavram olarak andragojik eğitim
gündeme gelmiştir. Pedagoji ve andragoji iki farklı
eğitim modelidir.
• Pedagoji, Yunanca bir kelimedir ve “paid”=çocuk ve
“agogus”=yol gösterme sözcüklerinden oluşmuştur.
Çocuklara öğretme,yol gösterme bilim ve sanatı olarak
tanımlanmıştır.Geleneksel eğitim modeline temel
oluşturan bu eğitici merkezli yaklaşımda neyin, nasıl,
ne zaman öğrenileceğine öğretmen karar vermekte ve
uygulamaktadır.
• Androgoji (ve ya adragoloji) ise; yine Yunanca; andr
(yetişkin)
ve
agogos
(rehberlik)
köklerinden
türetilmiştir ve "yetişkinlerin öğrenmesine yol
göstermenin ya da yardımın bilim ve sanatı" anlamına
gelmektedir.
• 1960 sonrasında geleneksel eğitime alternatif olarak
ortaya çıkan bir yaklaşımdır.
• Başka bir deyişle; Andragoji, bireylerin doğrudan
kendi deneyimlerinden yararlanarak öğrenmesidir.
• Günümüzde Avrupalı andragologlar sosyal olgu
çalışmaları, danışmanlık, sosyalleştirme, sosyal grup
çalışmaları, yetişkin eğitimi, personel yönetimi ve
toplum kalkınması gibi alanlarda androgojik eğitim
yöntemlerini kullanmaktadırlar.
• Andragoji, içerik veya konu merkezli olmayıp daha çok
problem çözümüne veya ödevlerin yerine getirilmesine
yöneliktir.
• Andragoji aşağıdaki ilkelere dayanır;
• Yetişkin, kendi yaşamında daha önceden kazandığı
deneyimlere sahipse yaşamına bağlı unsurları daha iyi
öğrenir.
•
Yetişkin, bilinçli öğrenen kişi olarak kabul edilir.
•
Yetişkin konuya odaklanmada düşüş yaşamaz,
uyarıcılara karşı verdiği tepkilerin süresi yaşıyla doğru
orantılı artış gösterir.
• Kendisine güvenildiği ve katılımı tercih edildiği an
yetişkin öğretimi giderek kolaylaşır.
• Yetişkinde başarısızlıktan korku yoktur.
• Yetişkin, eğitim içerisinde geçen ve geride kalan
zaman veya yılları kayıp olarak görmez.
•
Yetişkin salt öğrenmek yerine şu anki problemin
çözümünü öğrenir.
Pedogojik yaklaşım
Androgojik yaklaşım
Dominant öğretmen,
bağımlı öğrenci yönetilen
bir ilişki
 Öğretme ve öğrenmede
karşılıklı ve yardım edici
ilişki
 Eğiticinin deneyimleri
önemli
Tek yönlü iletişim
 Herkesin deneyimleri
değerlidir. Çok yönlü
iletişim
 Programa öğretmen karar
verir.
 Eğitici öğrenmeyi
kolaylaştırır-rehberlik eder.
 Öğrenme konu merkezli
 Öğrenme sorun merkezli
İnteraktif Eğitim Yaklaşımı
Yöntem ve tekniklerin, katılımcı ve karşılıklı etkileşimi
sağlayıcı (interaktif) bir şekilde kullanılmasıdır.
İlginin sürekli ayakta tutulması
açısından son derece önemlidir.
etkili
öğrenme
İnteraktif Eğitim Yaklaşımı
Öğrenci merkezlidir.
Öğrencinin aktif katılır
Eğitici konuyu kolaylaştırır ve destekler
Katılımcı ve eğitici arasında karşılıklı etkileşim vardır.
Kalıcı öğrenme gerçekleşir.
İnteraktif Eğitim Yaklaşımı
•Aktif katılım;
•Öğrenciler öğrenme sürecinde aktif bir katılımcı olarak
yer almışlarsa öğrenmeye güdülenirler.
•Öğrenmenin Gerçekleşmesindeki Aşamalar:
İhtiyaç  İlgi  Davranış  Öğrenme
İnteraktif Eğitim İlkeleri
Aktif
Ortak
öğrenme
amaç
İlgi
Sık
tekrarlı öğrenme
Çok
duyu organına dayalı öğrenme.
İnteraktif Eğitim İlkeleri
Kendini değerlendirme
Sorun merkezli öğrenme
Yaşantı merkezli öğrenme
Serbest iletişim
Serbest davranma.
İnteraktif Eğitim İlkeleri
 Tekrar ve pekiştirme
 Karmaşık olmama
 Sıkılmama
 Korku duymama
 Geri bildirim
Geri Bildirim
•Geri bildirim hem eğitici hem eğitilen
için iki yönlü
yarar sağlar
•Eğiticiler
İlettiği bilginin doğru olarak ulaşıp ulaşmadığını,
Şüphe ya da soruları olup olmadığını,
Dersin sıkıcı geçip geçmediğini anlarlar.
•Öğrenciler de;
Nasıl bir ilerleme gösterdiklerini anlamak için geri
dönüş alma gereksinimini duyarlar.
Geri Bildirim
•Gösterdim Gördü anlamına gelmez.
•Söyledim
Duydu anlamına gelmez.
•Duydu
Doğru anladı anlamına gelmez.
•Anladı
Hak verdi anlamına gelmez.
•Hak verdi
İnandı anlamına gelmez.
•İnandı
Uyguladı anlamına gelmez.
•Uyguladı
Sürdürecek anlamına gelmez.
• İYİ DERSLER
• Öğr.Gör.Işık Atasoy