Anatomi Terminolojisi

Anatomi Terminolojisi
ANATOMİ
• Anatomi: Organik varlıkları ve bu varlıkları meydana getiren
oluşumları yapı, şekil, pozisyon, ilgi ve fonksiyonları ile inceleyen bilim
dalıdır.
• Patolojik Anatomi: Hasta organları inceleyen bilim dalıdır.
• Makroskopik Anatomi: Vücudu çıplak gözle görüldüğü şekliyle
inceleyen bilim dalıdır.
• Sistematik Anatomi: Vücutta belli bir görevi yapmak üzere bir araya
gelmiş organları bir bütün olarak ele alır.
• Topografik Anatomi (Bölgesel Anatomi): Vücudu bölgelere ayırarak
inceler.
• Mikroskopik Anatomi: Gözle görülmeyen yapıları inceler.
ANATOMİK DÜZLEMLER
1- Sagittal Düzlem
• Vücudu önden arkaya ve yukarıdan aşağıya kesen vertikal
(dikey) düzlemlerdir.
• Vücudu sağ ve sol iki yarıma ayırır
• Bu düzlem tam ortadan geçerek vücudu iki eşit parçaya
ayırıyorsa median düzlem (planum medianum) denir.
2- Horizontal(transvers) Düzlem
• Sagittal ve frontal düzlemlere dik, yere paralel olan düzlemdir.
• Vücudu üst ve alt bölümlere ayırır
3- Frontal (Koronal) Düzlem
• Vücudu sağdan sola doğru kesen ve yere dik olarak uzanan
düzlemdir.
• Vücudu ön ve arka bölümlere ayırır
4- Planum subcostale; costaların altından geçen transvers
düzlemdir.
5- Planum transpyloricum; pilor (mide çıkışı) seviyesinden geçen
transvers düzlemdir.
6- Planum umbilicale; umbilicus (göbek) seviyesinden geçen
transvers düzlemdir.
ANATOMİK EKSENLER
1- Transvers Eksen: Bir omuzdan
diğerine doğru geçen ve yere
paralel olan eksendir.
2- Vertikal Eksen: Baştan aşağı
doğru dik inen eksendir.
3- Sagittal Eksen: Yere paralel
önden arkaya doğru geçen
eksendir
VÜCUT BOŞLUKLARI
Arka (Dorsal) vücut boşluğu
• Cavitas Cranii (Kafatası boşluğu)
• Canalis Vertebralis (Omurga kanalı)
• Spinal Cavity: Bel Boşluğu
• Pelvis Cavity: Karın Altı Boşluğu
Ön (Ventral) vücut boşluğu
• Cavitas Thoracis (Göğüs boşluğu)
• Cavitas Abdominalis (Karın boşluğu)
Yön ve yer belirten terimler
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Anterior-> Ön
Posterior-> Arka
Superior-> Üst
İnferior-> Alt
Medial-> Orta hatta yakın
Lateral-> Dış tarafa yakın
Kranial-> Başa yakın
Kaudal-> Ayağa yakın
Dexter (dextra); sağ.
Sinister (sinistra); sol.
Apicalis; tepe.
Basilaris; taban.
Centralis; merkez.
Periferalis; uzak.
Vertical; dikey.
Horizontal; yatay.
• Ventral-> Karın tarafına yakın
• Dorsal-> Sırt tarafına yakın
• Proksimal-> Eklem veya referans
noktasına yakın
• Distal-> Eklem veya referans
noktasına uzak
• Parietal-> Vücut boşluklarının dış
duvarı ile yakın olan
• Visseral-> İç organlarla ilgili olan
• İpsilateral-> Vücudun aynı tarafında
olan
• Kontralateral-> Vücudun karşı
tarafında olan
Anatomi ile ilgili sıfatların kısaltılması:
• ant. : - anterior, anterius; ön, öndeki
• post. : - posterior, posterius; arka, arkadaki
• dext. : - dexter, dextra, dextrum; sağ, sağdaki
• sin. : - sinister, sinistra sinistrum; sol, soldaki
• inf. : - inferior, inferius; alt, alttaki
• sup.: - superior, superius; üst, üstteki
• superfic.: - superficialis,
superficiale; yüzeysel
• prof.: - profundus, profunda, profundum; derin,
derinde olan
• int.: - internalis; iç, içte olan
• ext.: - externalis ;dış, dışta olan
• obl. :- obliquus, obliqua; eğik, eğik olan
• dor. : - dorsalis, dorsale; sırt ile ilgili
• vent.: - ventralis, ventrale; ön yüz ile ilgili,karınla
ilgili
• lat. : - lateralis, laterale; dış yan, dışyanda olan
• med. : - medialis, mediale; iç, iç yanda olan
• median.: - medianus, mediana, medianum; arada
olan
• caud.: - caudales, caudale; kuyruk tarafında olan
• cran.: - cranialis, craniale; baş tarafında olan
• dist.: - distalis; merkezden uzakta olan
• prox.: - proximalis; merkeze yakın olan
Anatomi terminolojisinde sık kullanılan önekler:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ante- ön, önde bulunan
retro-arka, arkada bulunan
intra- iç, içinde bulunan
extra-dış, dışında bulunan; ayrıca, fazla
sub- alt, altta bulunan
supra- üst, üstte bulunan
infra- alt, altta bulunan; öte, ötesinde bulunan
inter- ara, arasında bulunan
ultra- uzakta
epi- üst, üstünde, yakınında
circum- çevresinde
peri- etrafında, ilerisinde
endo- içinde
ecto-dışında
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
pre- öncü, önce, önünde
post-sonu, sonrası, arkası
super- normalin üstünde, aşırı, fazla
hyper- üst, üzerinde, yukarısında; aşırı, fazla
hypo- alt, altında, aşağısında; eksik
mega- aşırı büyük, aşırı geniş
macro- büyük, iri
micro- minik
pyo- cerahat, irin ile ilgili
pyro- ateş, ısı ile ilgili
pseudo- yalancı, sahte
uno- bir
bi- iki
tri- üç
tetra- dört, dört kat
quadri- dört, dört kat
mono-bir, tek
multi- çok, birden fazla
Anatomi ile ilgili isimlerin kısaltılması:
• a., aa. : - arteria, arteriae, atardamar,
atardamarlar
• art., artt. :- articulatio, articulationes, eklem,
eklemler
• cart., cartil.: - cartilago, kıkırdak
• digit.: -digitus, parmak
• fac.: - facies, yüz
• fasc.: - fasciculus, demetçik, küçük demet
• for.: - foramen, delik
• ggl., ggll.: - ganglion, ganglia, düğüm,
düğümler (sinir düğümü)
• gl., gll. : - glandula, glandulae, bez, bezler
• inc.: - incisura, çentik
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
lig., ligg. - ligamentum, ligamenta, bağ, bağlar
memb.: - membrana, zar
m., mm. : - musculus, musculi, kas, kaslar
n., nn. : - nervus, nervi, sinir, sinirler
nucl., nucll.: - nucleus, nuclei, çekirdek,
çekirdekler
pl., plex.: - plexus, ağ, ağ şeklinde yapı
proc., procc.: - processus, processi, çıkıntı,
çıkıntılar
r., rr.: - ramus, rami, dal, dallar
tub.: - tuberculum, kabartı
tr., trr.: - tractus, tracti, yol, yollar (sinir
liflerinin oluşturduğu yol)
v., vv : - vena,- venae, toplar damar, toplar
damarlar
VÜCUDUN BÖLÜMLERİ
1- Baş (Caput)
2- Boyun (Collum)
3- Gövde (Truncus)
a. Göğüs (Thorax)
b. Karın (Abdomen)
c. Leğen (Pelvis)
4- Üst taraf (Extremitas superius)
a. Kol (Brachium)
b. Önkol (Antebrachium)
c. El (Manus)
5 -Alt taraf (Extremitas inferius)
a. Uyluk (Femur)
b. Bacak (Crus)
c. Ayak (Pes)
Anatomik bölgeler ile ilgili kısaltmalar
•C
•T
•L
•S
• Co
- cervicalis
- thoracalis
- lumbalis
- sacralis
- coccygeal
boyun
göğüs
bel
kalça, leğen
kuyruk sokumu, koksiks
Kemikler İle İlgili Olarak; Anatomik Terimler
• Calcaneus: Topuk kemiği
• Cavitas medullaris: Kemiklerin ortasında bulunan boşluk
• Coxa: Kalça kemiği
• Endosteum: Kemik iç yüzeyini örten zar
• Femur: Uyluk kemiği
• Medulla ossium (medulla osyum): Kemik iliği.
• Diaphysis (diyafiz): Uzun kemiklerin gövde kısmı.
• Epiphysis (epifiz): Uzun kemiklerde gövdenin dıĢındaki iki uç kısım.
• Metaphysis (metafiz): Uzun kemiklerde epifız ve diyafiz arasında
kalan bölüm.
• Genu: Diz
• İschion: Kalça
• Myelos : İlik, kemik iliği
• Os: Kemik
• Os breve:Kısa kemik
• Os irregulare : Düzensiz kemik
• Os longum: Uzun kemik
• Ossification / ossificasyon (ossifikasyon): Kemikleşme. Kemik
dokusunun oluşması
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Os planum (os planum): Yassı kemik.
Os Pneumaticum (os pnömatikum): Havalı kemik.
Os sesamoid/ea (os sesamoit): Susamsı kemik
Ossa: Kemikler
Osteoblast: Kemik yapıcı hücreler
Osteoklast: Kemik yıkıcı hücreler
Osteon: Kemik
Osteosit: Kemik hücresi
Ped: Ayak
Pelvis: Taban, oturak yeri
Periost: Kemik zarı
Periosteum: Kemiklerin dış yüzeyini saran zar
Pes:Ayak
Physis:Büyüme
Planta: Ayak tabanı
Pod: Ayak
Sternum: Göğüs kemiği
Baş Kemiklerine İlişkin Terimler
• Cranium (kranyum): Kafa. Baş iskeletinin tüm
beyini (ensefalonu) çevreleyen bölümü.
• Calivaria (kalvarya): Kafa tavanı, kafa kubbesi.
• Fonticulus (fontikulus): Bıngıldak. Fontanella.
• Cranial cavity (kranyal kavite): Kafa boşluğu. Kafa
kemikleri arasında kalan içinde beyin, beyincik,
pons ve medulla oblangatanın yerleştiği boşluk.
• Orbita (orbita): Gözlerin bulunduğu boşluk.
• Os frontale / frontal bone (os frontale / frontal
bon): Alın kemiği. Kafanın önünde, göz
boşluklarının olduğu kemik. İçinde iki sinüs
frontalis bulunur
• Os ethmoidale / ethmoid bone (os etmoidale /
etmoid bon): İki göz arasında yer alıp kafa
tabanında burun boşluğunun üst kısmında oluşan
kalbur kemik
• Os nasale (os nazale): Burun kemiği.
• Os zygomaticum (os zigomatikum): Elmacık kemiği
• Os temporale (os temporale): Şakak kemiği
• Vomer (vomer): Burun bölmesinin alt-arka kısmını
oluşturan küçük, ince kemik. Saban kemiği.
• Os occipitale (os oksipitale): Art kafa kemiği
• Os parietale (os paryetale): Yan kafa kemiği. Duvar
kemik
• Os sphenoidale (os sfenoidale): Temel ya da taban
kemik. Kafanın orta-taban bölümünde bulunur
• Mandibula / mandible (os mandibula / mandible):
Alt çene kemiği
• Maxilla (maksilla): Üst çene kemiği
Omurga ve Göğüs Kafesi Kemiklerine İlişkin
Terimler
• Os costae / costa (os kosta / kosta): Kaburga.
• Sternum (sternum): Göğüs kemiği.
• Vertebrae / vertebra (vertebra): Omur. Omurgayı oluĢturan otuz üç küçük kemikten her
biri.
• Vertebral column / columna vertebralis (vertebral kolum / kolumna vertebralis): Omurga
• Vertebral canal (vertebral kanal): Omuriliğin geçtiği kanal, omurga kanalı.
• Vertebral cervicalis/ cervical vertebra (vertebral servikalis/ servikal vertebra): Boyun
omuru
• Vertebral thoracales/ thoracal vertebra (vertebral torakales/ torakal vertebra): Göğüs
/sırt omuru
• Lumbal vertebra (lumbal vertebra): Bel omuru
• Coccyx (koksiks): Kuyruk kemiği (Resim 1.4).
• Sacrum (sakrum ): Sağrı kemiği. Kuyruk sokumu kemiği
Üst Ekstremite Kemiklerine İlişkin Terimler
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Os scapula (os skapula): Kürek kemiği
Os clavicula / clavicle (os klavikula / klavikıl): Köprücük kemiği
Os brachia / brachium (os braki / brakium): Kol.
Humerus (humerus): Kol kemiği
Ossa antebrachium (ossa antebrakyum): Ön kol kemikleri.
Radius (radius): Ön kolda döner kemik .
Os ulnae / ulna (os ulna / ulna): Ön kolda dirsek kemiği
Ossa carpi / carpal bones (ossa karpi / karpal bones): El bilek kemikleri
Carpus (karpus): El bileği kemiklerinin genel adı.
Ossa manus (ossa manus): El kemikleri.
Metacarpus / metacarpal bones (metakarpus / metakarpal bones): El tarağı kemikleri
Ossa digitorium manus (ossa dijitorum manus): El parmağı kemikleri.
Phalanx (falanks): Parmak kemiği
Thumb (thumb): El başparmağı.
Alt Ekstremite Kemiklerine İlişkin Terimler
•
•
•
•
Ossa crus (ossa krus): Bacak kemikleri.
Femur (femur): Uyluk kemiği
Patella (patella): Diz kapağı kemiği.
Fibula (fibula): Ön bacağı oluşturan iki
kemikten küçüğü. Baldır kemiği. Kamış
kemik
• Os tibia (tibiya): Kaval kemik. Ön
bacağı oluşturan iki uzun kemikten
kalın olanı
• Os talus (os talus): Aşık kemiği.
• Tarsus (tarsus): Ayak bileği
kemiklerinin genel adı.
• Ossa tarsi / tarsal bones (ossa tarsi /
tarsal bones): Ayak bileği kemikleri.
• Ossa pes / pedis/ podos (ossa pes /
pedis/ podos): Ayak kemikleri.
• Os calcis / calcaneus (os kalkis /
kalkaneus): Topuk kemiği.
• Ossa metatarsi / metatarsal bones
(ossa metatarsi / metatarsal bones):
Ayak tarağı kemikleri
• Ossa digitorium pedis (ossa dijitorum
pedis): Ayak parmak kemikleri
Kalça Kemiklerine İlişkin Terimler
• Os coxae /coxa (os koksa / koksa): Kalça kemiği
• Os ilii / ilium (os ilii / iliyum): Kalça kemiğinin geniş üst bölümü. İlye
kemiği.
• İschium (iskiyum): Oturak Kemiği. Kalça kemiğinin arka alt bölümünü
oluşturur
• Pubis (pubis): Çatı Kemiği. Kalça kemiğinin ön alt bölümünü oluşturur.
• Pelvis (pelvis): İki kalça kemiği ile sakrumun ortasında oluşan vücut
boşluğu
• Acetabulum (asetabulum): Kalça kemiğinin dış yan tarafında, femur
başının oturduğu yuvarlak çukurluk, hokka çukuru.
Kemikler İle İlgili Olarak; Tanısal terimler
• Achondroplasia: Uzuvların kısa olması
nedeniyle cücelik durumu
• Claudication: Topallama
• Ekzositoz : Kemiğin dışa doğru
büyümesi
• Kemiğin avasküler nekrozu: Kemiğin
kimi sebeplerle beslenme bozukluğu
sonucu canlılığını kaybetmesi
• Fracture (fraktür): Kırık, Kemik
bütünlüğünün bozulması
• Konjenital kalça çıkığı: Doğuştan kalça
çıkığı
• Kyphosis: Kamburluk (arkaya doğru)
• Lordosis: Kamburluk (öne doğru)
• Scoliosis (skolyoz): Omurganın yanlara
doğru çarpıklığı
• Osteoma: Kemik dokusunun
tümörü
• Osteomalacia: Kalsiyum
yetersizliği nedeniyle kemik
sertleşmesinde azalma (kemik
yumuşaması)
• Osteomyelit: Kemik ve kemik
iliğinin iltihabı
• Osteoporoz: Kemik
yoğunluğunda azalma, kemik
erimesi
• Osteosclerosis: Kemikte
kalınlaşma
• Torticollis (tortikollis): Eğri
boyun. Boyun bükülmesi, boyun
çarpıklığı.
• Congenital torticollis (konjenital
tortikollis): Doğuştan boyun
eğriliği..
• Spondylosis (spondiloz):
Omurlar arası eklemin hareket
yeteneğini kaybetmek üzere
sertleşmesi, iki omurun birbirine
kaynaması.
• Diskitis (diskit): Disk iltihabı.
• Lumbago (lumbago): Bel ağrısı.
• Disc hernia / herniated disk (disk
herni / hernitid disk): Disk fıtığı
• Pes planus: Doğuştan düz taban
olmak
• Pes valgus: Ayağın dışa bükük
olması
• Rikets: Vitamin D eksikliğine
bağlı kemik hastalığı
• Spondylitis: Omurlarda görülen
iltihabi duru
• Osteitis: Kemik iltihabı
• Osteogenic sarcoma: Kemik
hücrelerinden köken alan kötü
huylu tümör
Kemikler İle İlgili Olarak; Semptomlara Yönelik
Terimler
• Fraktür: Kırık, kemik
bütünlüğünün bozulması
• Krepitasyon: Kırık kemikte kemik
uçlarının birbirine sürtünmesi
sonucu çıkan ses
• Metatarsalgia: Ayak tarağında
hissedilen ağrı
• Pes cavus: Çukur ayak
• Pes ekino varus: Çarpık ayak
Kemikler İle İlgili Olarak; Cerrahi Terimler
• Amputasyon: Vücuttaki bir
yapının budanma şeklinde
çıkarılması. Bu terim çoğunlukla
kol ve bacaklar için
kullanılmaktadır.
• Ekzostektomi: Kemikte bulunan
çıkıntıların yok edilmesi,
çıkarılması
• Bone graft (bon graft): Kemik grefti:
Kemik yaması yapılması
• Osteotektomi: Kemiğin çıkartılması
• Osteotomi: Kemikte kesme işlemi
• Epiphysiodesis (epifizyodez):
Ayrılmış kemik epifizini, diyafize
tespit etmek.
• Reduction of fracture (redüksiyon
of fraktür): Fraktür redüksiyonu.
Kırık kemiğin normal duruma
getirilmesi.
Eklemlerle İlgili Olarak; Anatomik Terimler
• Articulation (artikülasyon): Eklem. Önemli eklemler
“art.” biçiminde kısaltılarak yazılabilir.
• ArticuIatio synovialis / diarthrosis (artikülasyo
sinovyalis / diartroz): Sinovyal eklem. Oynar eklem
• Articulatio cartilaginea / amphiartrosis (artikülasyo
kartilajinya / amfiartroz): Yarı oynar eklemler.
Hareket yeteneği sınırlı eklemler
• Synarthrosis (sinartroz): Oynamaz eklemler.
• Sutura (sütür / sutura): Baş kemiklerini hareket
etmeyecek şekilde birbirine tespit eden eklemsel
bağlantı, dikiş tarzı eklemleşme.
• Discus intervertebralis / intervertebral disk (diskus
intervertebralis / intervertebral disk): Omurlar
arası disk
• Bursa mucosae / bursa (bursa mukoza / bursa):
Ekleme etki eden kaslar ya da eklem bağlarının
kemiklere tutunma yerlerine yakın, kemikle
aralarında bulunan kese biçimindeki yapılar.
• Meniscus articularis (meniskus artikularis): Bazı
oynar eklemlerin eklem yüzlerinde bulunan
kıkırdak dokudan yapılar.
• Synovia (sinovya): Eklem sıvısı.
Baş Eklemlerine İlişkin Terimler
• Articulatio atlantoaxialis (artikülasyo atlantoaksiyalis):
Atlas (birinci boyun omuru) ve aksis (ikinci boyun
omuru) omurları arasındaki eklem.
• Articulatio atlantooccipitalis (artikülasyo
atlantooksipitalis): Oksipital kemik ve birinci boyun
omuru atlas arasındaki eklem.
• Articulatio temporamandibularis (artikülasyo
temporamandibularis): Alt çene eklemi. Temporal
kemik ile mandibula arasındaki eklem.
Üst Ekstremite Eklemlerine İlişkin Terimler
• Articulatio Cubitus (artikülasyo kubitus): Dirsek, kol ile
ön kol arasındaki eklem.
• Articulatio humeri (artikülasyo humeri): Omuz eklemi.
• Articulatio radiocarpea (artikülasyo radiyokarpe): El
bileği eklemi.
Alt Ekstremite Eklemlerine İlişkin Terimler
• Articulatio coxae (artikülasyo koksa): Kalça eklemi.
• Articulatio genu (artikülasyo jenu/ genu): Diz eklemi.
• Articulatio talocruralis (artikülasyo talokruralis): Ayak
bileği eklemi.
Eklemlerle İlgili Olarak; Tanısal Terimler
• Distorsiyon: Eklem kapsülü yırtılması
• Periarthritis: Eklem çevresindeki dokularda iltihap
• Ankylosis (ankiloz): Eklem katılığı, eklem sertliği. Eklemin
bükülmemesi.
• Hemarthrosis (hemartroz): Eklem boşluğuna kan dolması.
• Arthropathy (artropati): Eklem hastalıkları.
• Synovitis (sinovit): Sinovyal zarın iltihabı.
• Synovioma (sinovioma/sinovyom) : Sinovyal zarda gelişen
tümör.
• Chondritis (kondrit): Kıkırdak iltihabı.
• Chondroma (kondroma/ kondrom): Kıkırdak iyi huylu tümörü.
• Chondrosarcoma (kondrosarkom): Kıkırdak dokusundan
oluşan habis (kötü huylu) ur.
• Tendinitis (tendinitis/ tendinit): Tendon iltihabı.
• Tendovaginitis (tendovajinit/ tendovajenit): Tendon ve zarının
iltihabı.
• Tenosynovitis/tendosynovitis (tenosinovit/tendosinovit):
Tendon kılıfının iltihabı.
• Supraspinatus syndrome ( supraspinatus sendromu ):
Supraspinatus tendonunun incinmesi ve kol hareketlerinin
ağrılı olması.
Eklemlerle İlgili Olarak; Semptomlara
Yönelik Terimler
• Ankiloz: Eklem sertliği
• Arthralgia: Eklem ağrısı
• Artrit: Eklem iltihabı
• Dislokasyon: Çıkık
• Hemartroz: Eklem boşluğunda kan
birikmesi, kanama
• Sublüksasyon: Eklem yüzlerinin
birbirinden uzaklaşması
• Travmatik artrit: Zedelenme sonucu
eklemde meydana gelen değişiklikler
Eklemlerle İlgili Olarak; Cerrahi Terimler
• Arthroscopy: Eklemin içini
inceleyebilmek amacıyla yapılan
girişimsel işlem
• Arthrotomy: Cerrahi yöntemle eklemin
açılması işlemi
• Artrodez: Cerrahi işlemle eklemin
hareketsiz şekle getirilmesi
• Artroliz: Cerrahi işlemle eklem içindeki
yapışıklıkların giderilerek eklemin
işlevselliğinin yeniden kazandırılması
• Chondrectomy (kondrektomi): Kıkırdağın
ameliyatla alınması.
• Chondroplasty (kondroplasti): Kıkırdağın
plastik, estetik ameliyatı.
Kaslarla İlgili Olarak; Anatomik Terimler
•
•
•
•
•
•
•
•
M- musculus / muscle (muskulus / muskili): Kas.
Mm- musculi (muskuli): Kaslar
Myocytus (miyosit): Kas hücresi.
Fibramuscularis (fibramuskularis): Kas teli, kas lifi.
Myofibril (miyofibril): Kas hücresi liflerinin her biri.
Perimysium (perimisyum): Çizgili kas demetini örten kılıf.
Tendo / tendon (tendo / tendon): Kas kirişi.
Aponeurosis (aponörozis / aponevroz): Kasları ve kas kirişlerini örten kalın zar örtü. Kas ile
kasın tutunduğu kısım arasındaki bağ dokusu.
• Discus intercalatus (diskus interkalatus): Kalp kası hücreleri arasındaki bağlantı yerleri.
• Epimysium (epimisyum): Kasın dış zarı.
• Fascia (fasya): Kas zarı. Akzar.
Baş ve Boyun Kaslarına İlişkin Terimler
Göğüs ve Sırt Kaslarına İlişkin Terimler
• Musculi capitis (muskuli kapitis): Baş
kasları.
• Musculi cervicis (muskuli servikis): Boyun
kasları.
• Musculus faciales (muskulus fasialis):
Mimik, yüz kasları.
• Musculus temporales (muskulus
temporalis): şakak kası.
• Musculus masseter (muskulus masseter):
Çiğneme kası.
• Musculus platysma (muskulus platizma):
Boyun deri kası.
• Musculi prevertebrales (muskuli
prevertebralis): Boyun omurlarının ön
tarafına yerleşmiş kaslar. Başa fleksiyon
yaptırır.
• Musculi thoracis/musculi pectoralis (muskuli
torakis/muskuli pektoralis): Göğüs kasları.
• Musculi intercostalis (muskuli interkostalis):
Kaburga kasları.
• Musculus diaphragma (muskulus diyafragma):
Diyafram kası. Göğüs ve karın boşluğunu
birbirinden ayıran, konveks yüzü göğüs
boşluğuna bakan, kubbe şeklinde bir kas.
• Musculus trapezius (muskulus trapezyus): Üst
sırt bölgesindeki kas.
• Musculus latissimus dorsi (muskulus
latissimus dorsi): Sırt geniş kası.
• Musculi rhomboideus (muskuli romboideus):
Romboid kaslar.
• Musculus levatores (muskulus levatores):
Kaldırıcı kaslar.
Karın Kaslarına İlişkin Terimler
Üst Ekstremite Kaslarına İlişkin Terimler
• Musculus rectus (muskulus
rektus): Karın, baş ve gözde
bulunan düz kaslardan biri.
• Musculus transversus (muskulus
transversus): Enine kas.
• Musculi obliguus abdominis
(muskuli oblikus abdominis):
Eğik karın kasları.
• Musculus deltoideus (muskulus
deltoidus): Deltoid kas. Üç köşeli omuz
kası
• Musculus biceps brachi (muskulus
biseps brakii): Kolun ön bölümünde
bulunan bu kas Musculus brachialis
(muskulus brakiyalis): Kol kası.
• Musculus coracobrachialis (muskulus
korakobrakiyali): Korako-brakial kas.
Kolun üst iç bölümünde bulunan kas
• Musculus triceps brachii (muskulus
triseps brakii): Üç başlı kol kası.
Kaslarla İlgili Olarak; Tanısal Terimler
• Tremor: Kaslarda istem dışı kasılma-titreme
• Bell paralizi (Fascialparalizi): Yüz kaslarını
çalıştıran sinir (nervous fascialis) çalışmaz,
işlevini yapamaz. Böylelikle yüzde felç
meydana gelir.
• Muscular dystrophy: İlerleyici bir kas hastalığı
olarak bilinir. Kaslarda ilerleyici şekilde
dejenerasyon.
• Mysestania gravis: Sinirlerini kafa çiftlerinden
alan kaslarda rastlanan, kaslarda yorgunluk ve
güçsüzlük bulgularının eşlik ettiği hastalık.
Hastalığa sinir-kas kavşağı hastalığı da
denmektedir.
Kaslarla İlgili Olarak; Semptomlara
Yönelik Terimler
•
•
•
•
•
•
•
•
Kramp: Ağrılı kas kasılması (spazm)
Hiperkinezi: Amaçsız, istem dışı kasılmalar
Tonik kasılmalar: Aşırı, uzun süreli kas kasılması
Tremor: Titreme
Atrofi: Kas kitlesinin küçülmesi
Miyalji: Kas ağrısı
Contracture (kontraktür): Kasın sürekli kasılması.
Myoclonia (miyokloni): Belli bir kas veya kas
grubunda görülen klonik kasılmalarla belirgin
hastalık.
• Myoma (miyom): Kas dokusundan gelişen iyi
huylu tümör.
• Myosarcoma (miyosarkom): Kas dokusundan
gelişen kötü huylu tümör.
• Rhabdomyoma (rabdomiyom): Çizgili kas
liflerinde gelişen iyi huylu tümör.
Kaslarla İlgili Olarak; Ameliyat Terimleri
• Myoplasti: Kasların cerrahi
olarak onarılması
• Myotazis: Kasların gerilmesi
• Tenorraphy: Kesilen tendonun
cerrahi işlem ile dikilmesi
• Tenotomi: Cerrahi işlemle
tendonun kesilmesi
Hareketlerle ilgili Genel Anatomik Terimler
Bazı Özel Rotasyon Hareketleri
• Flexion: Bükme, bükülme
• Extention: Germe, gerilme
• Abduction: Vücut orta hattından
uzaklaştırma
• Adduction: Vücut orta hattına
yaklaştırma
• Circumduction: Yukarıdaki dört
hareketin kombine yapılmasına
denir
• Rotation: Dönme, döndürme
•
•
•
•
•
External (Dış) Rotation: Dışa döndürme
İnternal (İç) Rotation: İçe döndürme
Supinasyon: Ön kolun dışa döndürülmesi,
Pronasyon: Ön kolun içe döndürülmesi
İnversion: Ayak tabanının içe
döndürülmesi
• Eversion: Ayak tabanının dışa
döndürülmesi
• Elevation: Yukarı doğru kaldırma
• Depression: Aşağı doğru bastırma
• A) Gövde ve eklentilerinin
hareketleri: 1- (Sağa) Rotation, 2Abduction, 3- Adduction, 4External rotation (lateral
rotation-supination), 5- Internal
rotation (medial rotationpronation -), 6- Flexion ve
internal rotation, 7- Extention ve
internal rotation, 8- Flexion, 9Extention, 10- Lateral flexion
• B) Baş parmak ve diğer
parmakların hareketleri 1Extention, 2- Adduction, 3Abduction, 4- Flexion, 5Opposition, 6- Adduction, 7Abduction, 8- Flexion
• C) Ayağın hareketleri: 1- Plantar
fleksiyon, 2- Dorsal fleksiyon
(dorsiflexion), 3- Eversion, 4Inversion