NÖROENDOKRİN TÜMÖRLER (Marmara Onkoloji Grubu) Hilton Doubletree/Moda 19/Şubat/2014 Dr. Bala Başak Öven Ustaalioğlu Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Nöroendokrin (NET) tm ler pankreasın Langerhans (PNET) hücrelerinden veya GIS veya toraksda enterokomafin hücrelerinden köken alırlar. İnsidansı 100000 de 5.25 (SEER 2004) Genellikle geç dönemde tanınırlar Tanı sırasında yaklaşık üçte ikisi (%65) ileri evre lokal olarak çıkarılamayan ya da metastatiktir, bu nedenle prognozları kötüdür • %14 lokal • %22 bölgesel Metastatik hastalığı olan pankreatik NET’lerde medyan sağ kalım 24 aydır İyi dif NET semptom, tümör kitlesine veya hormon sekresyonun bağlı olabilir. NET: hormon sekresyonuna fonksiyone veya unfonksiyone olabilir. bağlı Fonksiyone PNET:%10-30, midgut karsinoidleri hepatik met sonrası semptomatik olur (seratonin sistemik dolaşıma girer) Fonksiyone tm ler SSA ile kontrol altında tutulur. Prognostik parametreler: Histoloji (grade) Evre(TNM)(223 ay lokalize, 33 ay met) Lokalizasyon Pankreatik NETler için medyan hayatta kalım= 38 ay İleri evre karsinoid de median OS; AC için 17, kolon için 7 ayken, jejunum, ileum ve çekumda 55-65 ay arasıdır. PNET ler GI karsinoidlerden daha kötü prognoz Prognoz: grade orta grade GEP NET ler< düşük Retrospektif çalışmalarda, debulking cerrahi ile uzun OS bildirilmiş. Prospektif veri yok, tartışmalı,>%70 tm çıkarılabilecekse semptomları azaltmak için önerilebilir. Metastatik hastalıkta primerin çıkarılması, primer semptomatikse anlamlı. (ince barsak karsinoidleri fibrosisle obst yol açabilir.) Opere olabilecek met GEP NET için tercih cerrahi, inop hastalarda, somatostatin analogları, cerrahi dışı kc lokal tx, sistemik tx. Hepatik arter embolizasyonu:yalnız kc met li inop hastalarda palyatif olarak tm kan akımını hepatik arterden alır, portal venden değil. Anjio ile kemoembolizasyon (doksorubusin, sispl, streptozosin) veya radyoembolizasyon (90-Y). RR %50, 2 yıllık PFS: %35, 16-23 ay Lokorejyonel tx ler sistemik tx ile beraber uygulanır Bulky hastalıkta, down-staging sağlar RR:%30-50 Cevap süresi 14-20 ay Portal ven trombozu, kc fnk azalmışsa uygulanmaz RF: daha az morbit, küçük metlerde <5cm tm lerde 1 yıla yakın %70-80 semptomatik yanıt semptom kontrolünde kullanılabilir fakat toksik, SSA ile kontrol altına alınamayan semptomatik hastalarda eklenebilir. INF-α Susini C Ann Oncol 2006 PNET %30 fonksiyonel Somatostatin resep. varlığı oktreotid sintigrafisi (indiyum 111)ile bakılır Oktreotid, semptomatik karsinoid tm etkili. Semptomatik hastada kısa etkili oktreotid, titre edilerek uzun etkili 20mg im/ay sandostatin LAR(10-14 günde töropatik değere ulaşır) Lanreotid diğer uzun etkili SSA. Oktreotid yan etkileri hafif, bulantı, karında rahatsızlık, gaz, şişkinlik, hafif glukoz intoleransı (geçici insulin sekresyonu azalması) Oktreotid postprandial safra kesesi kontraktilitesini azaltır, 18 ayda, %25 safra taşı. PFS was 11.8 months and 6.8 months in the P and O arms (HR=0.46; p=0.045) 85 inop/met ince barsak karsinoid tm(fonksiyone veya non-fnxe), TTP: 14.3/6 (antitm etki) OS farkı yok. PNET de yeri net değil P=0.000072, HR= 0.34 OS (hepatik yük ≤ 10 %) oktreotid ile ulaşılamadı Placeboda 80.5 ay HL > 10 %olan kolda OS 35 &84 mths (p=0.14, HR=2.18) Lanreotid 120 mg(101) /4 hafta 204,iyi,orta dif, non-fnx GEPNET, Kİ67<%10 Placebo(103) pancreas (45%), midgut (36%), %81 hiç tx almamış PFS lanreotid kolunda ulaşılamamış, placeboda 18 ay(HR: 0.47, p=0.0002). 2yıllık PFS:%62&%22. Yan etkiler; 50% vs 28%(en sık ishal) OS yararı yok Karsinoid kriz: tm manipulasyonu (bx, operasyon, anestezi) sırasında, KT, embolizasyon, radyonüklid tx sırasında bildirilmiş. Tm den biyolojik aktif ajanların salınmasına bağlı Hemodinamik instabilite, fluhing, diare, taşikardi,aritmi, bronkospazm, şuur bulanıklığı Oktreotid preop 300mikrog sc preop. Karsinoid kriz öyküsü olan hastalara önerilir. Karsinoid kriz sırasında 300 mikrog iv, ve inf devam. PNET KT ye daha iyi cevaplı, karsinoid tm de RR<%15. Met NET grade 2 ve 3 de etkili. 1976 da streptozosin FDA onaylı Streptozosin-doksorubisin ile yanıt %69, OS 2.2 yıl . Toksisite: bulantı, kellik, nefrotoksik. Moertel, et al, 1992 Dekarbazin, alkilleyici ajan, 42 PNET, RR:%33. Temozalamid: thalidomid, bevasizumab, everolimus ile kombinasyonunda RR %2445. Kapasitabin (750mg/m2)-temozalamid ile 30 hastada %70 RR, PFS:18 ay. Midgut iyi differansiye tümörlerde %10-15 Sisplatin/etoposit iyi differansiye tümörlerde %7 Met PNET de KT ile hedefe yönelik tx karşılaştırması yok Everolimus ve sunitinib ile RR %5, %9.3, KT ile RR %69. Amaç fonksiyone tm de semptom kontrolü ise, SSA, evorolimus veya komb tercih Tm yükü nedeniyle semptomatik ise KT tercih. Min semptom, progressif hastalık, yaşam kalitesi en önemli ve yan etkilere göre tx. Karsinoid tm de KT yeri net değil. Streptozosin, doksorubusin, kapasitabin, dekarbazin, RR düşük (%16). Başka tx seçeneği olmayan met karsinoid tm, KT. RR düşük, PFS, OS avantajı yok. Kötü differansiye tm , met ise cerrahinin yeri yok. Sisplatin-etoposid %67 RR, OS 19 ay. 2. sıra tx 25 hastada temozalamid±kapasitabin: %33 PR, 9 SD, cevap süresi 18 ay FOLFIRI: 19 hasta, %31RR, PFS 4 ay. GEP NET de VEGF, VEGFR, PDGF, PDGFR, KIT ekspresyonu artmış. Bu yolakların inhibisyonu ile tm inhibisyonu Everolimus FDA onayı ve sunitinib 2011 de PNET de Sunitinip, ATP ile aynı yere bağlanarak, sinyal yolaklarındaki substratların fosforilasyonunu engelleyerek, VEGF, PRGFR, KİT, FLT sinyalizasyonunu inh. eder. Faz II, sunitinib 50 mg 4/6 hafta 109 hasta ileri evre NET, 61 PNET. TTP: 7.7 ay PNET de RR>karsinoid tm (%16.7&%2.4) Erken sonlandırılmış, 171 hasta çalışmaya katılmış, PD da cross-over izin verilmiş. Grade 3/ 4 etki, nötropeni(%12), HT (%10), diare(%6), asteni (%5). %36 SSA öyküsü var. PFS: 11.4&5.5 ay , HR:0.42 Niccoli P, et al. ASCO 2010, Pazopanib de faz II çalışma (PAZONET) ile PNET yalnız veya oktreotid veya bev ile kombinasyonda antitm etkili PFS 10.0 ay Pazopanib& SSA sinerjistik 11.9 ay vs. yalnız pazopanib ile 4.8 ay(p=0.007) mTOR serin treonin kinaz, hücre büyümesi, proliferasyonu,hücre hareketi, transkripsiyon ve translasyonu regüle eder. mTOR kanser hücrelerinde disregüle olur, pekçok herediter sendromda rol oynadığı gösterilmiştir (tuberoz skleroz, VHL) Everolimus mTOR inh, PI3K/AKT yolağını inhibe eder, HIF eksp azaltarak VEGF azaltır. primer ORR sonlanım everolimus monoterapi ile Yao JC, et al. J Clin Oncol 203 hasta(%50), daha önce SSA almış. Grade ¾ toksisite: stomatit (%7), anemi (%6), hiperglisemi (%5). Yao J, et al. N Engl J Med 2011 Karsinoid tm de TKI etkileri net değil. RR daha düşük. Everolimus faz III : 429 ileri evre karsinoid tm Birincil sonlanım PFS (anlamlılık düzeyi, P = 0.0246) ASCO GI 2012 PFS (ay) Artmış/normal kromogranin 27 22 ECOG PS 0/1 17 11 KC met var/yok 14 nr Kemik met var/yok 8 15 Birebir karşılaştırma yok, PFS benzer. Güvenlik profili, komorbid durum, fonksiyonel tm göz önünde olmalı. %60 çapraz geçiş var, OS bilinmiyor. RADIANT III de %40, sunitinib çalışmasında %28 birlikte SSA almış. (sinerjistik, aditif etki?) RADIANT III de altgrup analizinde SSA bağımsız PFS faydası var. Somatostatin reseptörlerini hedefleyen sistemik radyoterapi SSA işaretli hedefe yönelik RT, yttrium (90Y), lutetium (177 LU) DOTATOC. Fonksiyone veya non-fnx, NET. 90Y-DOTA tyr oktreotid ile en büyük seri 1109 hasta, met GEPNET Osteoscan +, ilk tx sonrası PD yoksa tekrar (aralık belli değil) Median sayı 1-10 kez Imhof et al, JCO, 2011 %34 (378hasta) morfolojik cevap,%15 biyolojik cevap, Median OS: 94.6 ay, Yanıt oranları PNET de midgut karsinoidlerinden daha iyi. Grade ¾ toksisite: hematolojik (%12), %9 grade 4/5 renal toksisite. Prospektif çalışma yok. 177LU-DOTA Tyr3-oktreotid, 300 NET de %30 RR. PR 30% SD 35% PD 20% TTP:40 ay Ciddi yan etkiler: MDS, lösemi, hepatotoksisite Kwekkeboom et al, JCO, 2008 Oktreotid: karsinoid sendromda Osteoscan +, met karsinoid tm, Tümör yükü fazla hastada metastatik hastalıkta, yapılabiliyorsa cerrahi (Difüz bilober hastalık, azalmış kc fnx, ekstrahepatik hastalık hariç) Asemptomatik met, tm yükü fazla olmayan hastalarda izlem Oktreotid tutan met progressif hastalıkta, ilk tercih, SSA. Hepatik predominant hastalıkta, hepatik arter embolizasyonu, kemo veya radroembolizasyon. SSA sonrası PD, klinik çalışma, everolimus Bronşial karsinoidde temozolamid Fonksiyonel ise SSA. Kc sınırlı : cerrahi Progressif PNET, hedefe yönelik ajanlar:sunitinib, everolimus Tm yükü nedeniyle semptomatik, hızlı progrese olan tm; KT (streptozosin, temozolamid). Teşekkürler....