Linux işletim sistemi(Ubuntu)

http://www.trac.org.tr
LUNUX UBUNTU İŞLETİM SİSTEMİ ÜZERİNDE SES KARTI ESASLI
APRS SİSTEMİNİN KURULMASI(SOUNDMODEM-XASTIR)
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak , e-mail: [email protected]
ÖZET:
Ototamik Pozisyon Belirleme Sistemi(APRS) ana bileşenleri; internet aktarma birimi(I-GATE),
dijital tekrarlayıcı(digipeater) ve bireysel kullanıcı APRS sistemi şeklindedir. Bu bileşenlerden
internete aktarma işlemi sayesinde bireysel kullanıcılar ve dijital tekrarlayıcılar internet üzerinde
http://aprs.fi/ adresinden takip edilmektedir. İnternet üzerinden bireysel kullanıcının konumu, hızı,
yüksekliği, dinlemede olduğu frekans ve vereceği kısa mesaj görülebilmektedir. Bu bilgiler acil-afet
haberleşmesinde kolaylıklar sağlamaktadır. İnternet aktarma birimi(I-GATE)'ne tekrarlama özelliği
de eklenirse internete aktarma ve tekrarlama(I-GATE DIGI) işlevlerini birlikte görecektir. Böyle bir
sistem yüksek bir noktaya kurulduğunda duyduğu APRS sinyallerini internete aktaracak ve aynı
zamanda tekrarlayacaktır. I-GATE-DIGI bir bigisayar ve bir VHF telsiz ile kurulabilmektedir.
Bunun için telsizin bir arabirim devresi ile bilgisayara bağlanması gerekmektedir
(http://www.trac.org.tr/uploads/5427456-arabirim.pdf). APRS I-GATE kurulumu ile ilgili yaygın
olarak kullanılan MS Windows XP yazılımı UIVIEW ile ilgili bilgiler TRAC web sitesi
http://www.trac.org.tr/uploads/9636770-aprs-i-gate.pdf adresinde mevcuttur. Bu yazılım modem
veya ses kartı ile birlikte kullanılmaktadır. Microsoft Windows Xp işletim sisteminin desteğini
durdurduğu ve hızla gelişen teknoloji sayesinde bir müddet sonra bu yazılımla çalışan
bilgisayarların kalmayacağı muhtemeldir. MS Win 3.1, MS Win98, MS Win2000 işletim
sistemleri ne kadar sıklıkla kulanılmaktadır? Bunun yanunda Uview32 programının yazarı Roger
Barker G4IDE 'nın vefat ettiği ve yazılım desteğinin bulunmadığı dikkate alındığında önümüzdeki
yıllarda bir başka işletim sistemi üzerinde APRS çalışması yapılması kaçınılmaz olacaktır. Windows
dışında ikinci en önemli alternatif açık kaynak kodlu esasına dayalı Linux işletim sistemidir. Linux
işletim sistemleri Ubuntu, Redhat, Suse, Mandrake ve Pardus gibi farklı isimlerde dağıtılmaktadır.
Son yıllarda Ubuntu işletim sistemi çok kullanılmaktadır. Bu makalede Ubuntu işletim sistemi
üzerinde soundmodem ve Xastir yazılımı ile APRS I-GATE DIGI kurulumu anlatıcaktır. Ubuntu
işletim sistemi Ubuntu'nun resmi veya Türkiye sitesinden 32 veya 64 bit sürümu ücretsiz olarak
temin edilebilir. Kullanılan bilgisayara göre eski ubuntu versiyonları da internet üzerinen
indirilebilir. Soundmodem Xastir yazılımı önceki versiyonları kapasitesi düşük bilgisayarlara da
yüklenmektedir. Her iki yazılım ülkemizde kolay ve ucuza temin edilen Aselsan 4822 VHF sabit
telsizler ile çok uyumlu çalışmaktadır.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
1. SOUNDMODEM YAZILIMININ KURULUMU VE AYARLARI
Terminal üzerinde sudo apt-get install komutu ile sırayla aşağıdaki yazılımları kurunuz.
sudo apt-get install ax25-apps
sudo apt-get install ax25-tools
sudo apt-get install ax25-xtools
Terminal üzerinde aşağıdaki komutu yazınız.
sudo apt-get install soundmodem
Aşağıdaki gibi bir pencere gelecek ve Evet (Y) diyerek kuruluma devam ediniz.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
Kurulum tamamlandığında terminal aşağıdaki gibi olmalıdır.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
Terminal üzerinden aşağıdaki gibi
sudo soundmodemconfig
komutunu kullanarak soundmodem için gerekli ayarları yapınız.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
FILE menüsünden NEW-CONFIGURATION admılarını izleyerek gelen pencerede bir isim yazın
örneğin APRS(ben TA9J yazdım buraya yazılan isimin bir önemi yoktur sizde çağrı işaretinizi
yazabilirsiniz)
OK butonuna bastıktan sonra. Soundmodem Configurator aşağıdaki gibi olmalıdır.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
TA9J yazan kısıma sol-fare tuşu ile tıklandığında görünüm aşağıdaki gibi olacaktır.
Burada Mode: Alsa, Audio Driver : plughw:0,0 ve PTT Driver: /dev/ttyS0 olacak şekilde
aşağıdaki gibi ayarlarınızı yapınız.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
FILE MENUSUNDEN FILE-NEW-CHANNEL Seçeneğini seçiniz
TA9J nın hemen altında Channel 0 yazan kısmı göreceksiniz.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
Channel 0 üzerine tıkladığınızda görünüm aşağıdaki gibi olacaktır.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
MODULATOR-MODE : AFSK , Demodulator-Mode: AFSK olarak değiştiriniz.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
PACKET IO kısmında Calsign yazan yere I-gate Dıgi çağrı işaretini giriniz.
Ayarlar hemen hemen tamlanmıştır. FILE-EXIT menusünden programdan çıktığınızda otomatik
olarak ayarlar kendiliğinden kaydedilmiş olacaktır. Soundmodem yazılımının ses kartını tanıması
için bilgisayarınızı yeniden başlatınız.
Terminalden
sudo gedit /etc/ax25/axports
komutu ile axports dosyasını açınız
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
axports dosyasını gedit (geditMS WORDPAD programına benzer bir kelime işlemcidir) ile
açtığınızda görünüm aşağıdaki gibidir.
Bu dosyanın 8 nci satırını
#1
OH2BNS-1 1200 255
2
144.675 MHz (1200 bps)
sm0
2
144.800 MHz (1200 bps)
TA9J-3
1200 255
şeklinde değiştiriniz(TA9J-3 yerine kendi I-Gate çağrı işaretinizi yazınız)
Save butonu ile kaydedip çıkış yapınız.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
Terminal üzerinden
sudo soundmodemconfig
komutunu yazarak soundmodem ayar arayüzünü tekrar açınız. Channel 0 üzerinde iken
Diagnostics menüsünden spectrum ve modem seçeneklerini tıkladığınızda aşağıdaki pencereler
açılıyorsa kurulum ve ayarlarınız tamam demektir.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
Sooundmodem yazılımının APRS Packet sinyallerini çözebildiğini anlamak için 144.800 MHz
frekansına ayarlı bir VHF cihazının hoparlör çıkışını bilgisayarınızın mikrofon girişine bağlayınız.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
Eğer yukarıda belirtildiği gibi sinyalleri çözebiliyorsanız kurulum ve ayarlarınız tamamdır. APRS
packet sinyalleri çözülemiyorsa ses kartı ve cihazınızn ses ayarlarında değişiklik yapmanız
gerecektir. Öncelikle VHF telsizin ses çıkışını biraz düşük yapınız ve sonra
terminalden
alsamixer
komutunu yazarak gelecek pencerde ses ayarlarını kısmaya çalışınız. Genelde düşük ayarlar iyi
sonuç vermekle birlikte telszi ve ses karına bağlı oalarak değişiklik gözlenmektedir.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
Soundmodem yazılımı kurulmuş demektir. Soundmodem kararlı, hızlı ve her packet sinyalini
çözebilen ses kartı esaslı bir yazılımıdır.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
2- XASTIR PROGRAMININ KURULUMU
Yukarıda soundmodem yazılımının kurulumu ve çalıştırılması anlatılmaktadır. Soundmodem
config jısmını kapatıp terminalden sudo soundmodem komutu ile soundmodem programını
çalıştırınız.
yeni bir terminal penceresi daha açınız(soundmodem ve Xastir ayrı ayrı terminal'lerde çalıştırmayı
unutmayınız)
Açmış olduğunuz yeni terminalde
sudo xastir
komutu ile Xastir programını çalıştırınız. Programın görünümü aşağıdaki gibi olacaktır.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
Configure Station kısmını aşağıdaki gibi düzenleyiniz.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
INTERFACE Menüsünden Interface Control seçeneğini tıklayınız.Add butonuna basarak açılan
pencereden önce AX25 TNC seçiniz ve ilave ediniz.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
AX.25 Device name : sm0 , ve diğer seçenekler yukarıdaki gibi olmalıdır. OK butonuna
bastığınızda görünüm aşağıdaki gibi olmalıdır. Device 0 down yazdığı için soundmodem xastır
programına entegre edilmemiş demektir. Start butonu ile aktif ettiğiniz Device 0 UP olmalıdır.
Yukarıdaki pencerede(Interface Control) tekrar add butonuna basarak Internt server ilavesi yapınız.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
Pass-code olmadan verileri internete
aktarılmamaktadır. Herçağri işareti için
ayrı bir pass-code üretilmektedir. Bunun
için terminalden
callpass çağrı işareti
yazarak belirleyiniz.
Gelen pencerede Device 1 DOWN şeklindedir. START butonu ile aşağıdaki gibi aktif ediniz.
FILE-CONFIGURE menüsünden CONFIGURE DEFAULTS kısmını aşağıdaki gibi düzenleyiniz.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
File menusünden SAVE CONFIG NOV kısmını tıklayarak yapılan ayarları kaydediniz.
3-SOUND MODEM VE XASTIR YAZILIMININ SYNAPTIC ILE KURULUMU
Terminal kullanark yazılımları yüklemek dışardan bakıldığında uzmanlik işi gibi görünse de
sanıldığı kadar zor değildir. SYNAPTIC package manager programını kullanarak yukarıda
bahsettiğmiz yazılımları tek seferde de kurmak mümkündür. Synaptic package manager Ubuntu ile
kurulu gelmediğinden terminalden sudo apt-get install synaptic veya
butonunu tıklayıp arama yaptırdıkdan sonra SYNAPTIC package manager programını
kurabilirsiniz.
Programı kurduktan sonra
butonunu tıklayınız ve synaptic şeklinde arama yapınız ve synaptic programını
çalıştırınız.
Önce ax25 şeklinde arama yaparak ax25-tools ax25apps ax25-tools yazılımlarınısağ maus ile
işaretlyiniz. İkinci olarak soundmodem ve üçüncü oalarak Xastir yazılımını seçerek apply butonu
ile yükleyiniz. Soundmodem ve Xastir kurulumu yukarıda anlatıldığı gibidir.
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması
http://www.trac.org.tr
TA9J Prof.Dr. İsmail Çakmak, Linux(Ubuntu) İşletim Sistemi Üzerinde Ses Kartı Esaslı APRS Sisteminin Kurulması