SPK İlke Kararları ve Duyuruları

9. BÖLÜM
SERMAYE PİYASASI KURULU
İLKE KARARLARI VE DUYURULARI
(SPK Haftalık Bültenlerinde 1/1/1987 tarihinden itibaren yayımlanan İlke Kararları ve bazı Duyurular)
İLKE KARARI (16.12.1987 tarih ve 751 sayılı Kurul Kararı)
Esas sözleşmelerinde tahvil ihracı ile ilgili olarak “ödenmiş sermayesi kadar”, “ödenmiş sermayesi
miktarında”, “ödenmiş sermayesi nispetinde” genel kurul kararıyla tahvil ihraç edebilir veya benzeri ifadeler
bulunan anonim ortaklıklar, üç yıl üst üste kâr etmiş olsalar dahi, Bakanlar Kurulu Kararı ile getirilen tahvil çıkarma
sınırının 6 katına kadar yükseltilmesi uygulamasından yararlanamazlar.
İLKE KARARI (16.12.1987 tarih ve 752 sayılı Kurul Kararı)
Anonim ortaklığın genel kurulunca tahvil ihracı için yetkilendirilen yönetim kurulu, 1 yıllık süre zarfında aynı
genel kurul kararına dayanarak birden çok tertip tahvil ihracı için Kurulumuza başvuruda bulunabilir.
İLKE KARARI (25.12.1987 tarih ve 773 sayılı Kurul Kararı)
Diğer şirket türlerinden anonim şirket haline dönüşen şirketler, 3 yıl üst üste kâr etmiş olsalar dahi, anonim
şirkete dönüşmelerinin üzerinden 3 yıl geçmeden Bakanlar Kurulu Kararı ile anonim şirketlere tanınan haktan
yararlanamazlar.
İLKE KARARI (16.5.1991 tarih ve 343 sayılı Kurul Kararı)
Yeni pay alma haklarının kullanılmasından sonra kalan payların halka arzında, satılamayan kısmın satın
alınmasına ilişkin taahhütnamelerde öngörülecek satın alma fiyatı, nominal değerin altında olmamak kaydıyla;
1) Borsa dışındaki birinci el satışlarında, primli fiyattan halka arz söz konusu ise primli fiyat,
2) Borsada birinci el piyasası kapsamındaki satışlarda;
a) Borsadaki halka arz süresinin sonundaki üç işlem gününde Borsa birinci el pazarında gerçekleşen
günlük ağırlıklı ortalama fiyatların aritmetik ortalamasının,
b) Borsadaki halka arzın üç günden az olması halinde ise son işlem gününe ait ağırlıklı ortalama fiyatın,
Ortaklıkça belirlenecek ve Kurulca onaylanacak belirli bir nispetinden az olamaz.
İLKE KARARI (1995/1 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuza kayıt için yapılacak başvurularda bilgi ve belge noksanlıklarının giderilmesi için yazılarda “30
gün içinde yazımızda belirtilen tüm eksiklerin giderilmediği takdirde, başvuruların işlemden kaldırılacağının
bildirilmesine” ve uygulamanın belirtilen doğrultuda yönlendirilmesine karar verilmiştir.
İLKE KARARI (1995/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Esas sermaye sistemindeki şirketlerin, Kurul’dan esas mukavele tadil tasarısı için uygun görüş aldıktan, bir
yıl hatta bir yılı aşan süreler içinde hisse senetlerinin kayda alınması talebi ile müracaat ettikleri, bu süre içinde de
sermaye artırımlarında Kurul’un Seri: 1, No: 13 Tebliği uyarınca dikkate alınması gereken fon tutarlarında
değişiklikler olduğu gözlenmekte,
Bu nedenle;
a) Sermaye maddesi değişiklik tasarılarına uygun görüş verilirken, Şirketlere madde tadil tasarısının 6 ay
içinde genel kuruldan geçirilerek, Kurul’a hisse senetlerinin kayda alınması talebiyle müracaat edilmemesi
halinde, yeniden uygun görüş alınması gerektiğinin duyurulması,
b) Seri: I, No: 13 Tebliğimizin 22’nci maddesi 2’nci fıkrası ile esas sermaye sistemindeki şirketlerde
aranılan, sermaye artırımında rüçhan hakkı kullanım tarihi itibariyle, en az nakit artırım kadar yeniden değerleme
değer artış fonundan sermayeye ekleyerek ortaklara bedelsiz hisse senedi dağıtma yükümlülüğünün,
Kurulumuzdan esas sözleşme değişikliği için uygun görüş alındığı tarih itibariyle, mevcut yeniden
değerleme değer artış fonu esas alınarak uygulanması,
Ancak, 12. ayda yeniden değerleme değer artış fonunun belirlendiği dikkate alınarak, 12. ayda verilecek
sermaye maddesi değişiklik tasarılarında oluşacak yeni fonun dikkate alınması,
c) Seri: I, No: 13 Tebliğimizin 10. maddesi nedeni ile, kayıtlı sermaye sistemindeki şirketlerin sermaye
artırımında aranılan rüçhan hakkı kullanımının başlangıç tarihi itibariyle, en az nakit artırım kadar yeniden
değerleme değer artış fonundan sermayeye ekleyerek ortaklara bedelsiz hisse senedi dağıtma yükümlülüğünün,
hisse senetlerinin kayda alınması talebiyle Kurul’a müracaat tarihindeki mevcut yeniden değerleme değer artış
fonu dikkate alınarak uygulanması,
gerektiğine karar verilmiştir.
İLKE KARARI (1995/4 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(1995 yılında uygulanacak asgari fon tutarına dair Kurul kararı ile öngörülen düzenlemenin geçerliliği
kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1995/6 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (2000/38 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan Kurulumuzun 22/9/2000 tarih ve 102/1559 sayılı
Kararı ile iptal edilmiştir.)
2) (Geçerliliğini kaybettiğinden metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1995/7 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- Tahvil, finansman bonosu gibi borçlanma senetlerinin kayda alınmasına ilişkin başvurularla ilgili olarak
uygulanacak faiz veya iskonto oranlarının serbest bırakılmasının ilke olarak benimsenmesine ve uygulamanın
belirtilen doğrultuda yönlendirilmesine karar verilmiştir.
2- Bankaların “Yalnızca kendi kaynaklarından ve fiilen ihracatta kullandırdıkları tek düzen hesap planının
101, 103, 110, 111, 112, 113, 128, 129, 132, 133, 148 ve 149 numaralı hesaplarında gösterilen kredilerin VDMK
ihracına dayanarak teşkil edebileceğinin” ilke kararı olarak kabulüne, uygulamanın bu doğrultuda
yönlendirilmesine karar verilmiştir.
3- (Fon yönetim müdürlerinin tam zamanlı olarak çalışmasına dair Kurul kararının geçerliliği kalmadığından
metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1995/23 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Fon varlıklarının İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’de saklanmasına dair Kurul kararı, geçerliliği
kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1995/25 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (2000/38 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan Kurulumuzun 22/9/2000 tarih ve 102/1559 sayılı
Kararı ile iptal edilmiştir.)
2) (2000/38 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan Kurulumuzun 22/9/2000 tarih ve 102/1559 sayılı
Kararı ile iptal edilmiştir.)
3- (Finansal Kiralama Şirketlerinin YDDAF’ndan Sermaye Artırımlarına Dair 22/6/1995 tarih ve 38/856
sayılı Kurul Kararı ile öngörülmüş olan düzenleme, Seri: I, No: 26 sayılı Tebliğ’in 8 inci maddesi kapsamına
alındığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1995/30 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(1995 yılı sermaye artırımlarına ilişkin 26/7/1995 tarih ve 44/1011 sayılı Kurul Kararı geçerliliğini
yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1995/31 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- (Menkul kıymet yatırım ortaklıkları ile risk sermayesi yatırım ortaklıklarının gayrimenkul yatırım
ortaklığına dönüşebilmesi ve kuruluş için aranan şartların dönüşümde de aranması; yatırım ortaklığı
başvurularında dikkat edilecek bazı hususlara dair Kurul Kararı ile ön görülen düzenleme geçerliliğini yitirdiğinden
metinden çıkartılmıştır.)
2- (1996/32 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yer alan Kurul kararı ile yeniden düzenlendiğinden metinden
çıkartılmıştır)
3- Yatırım ortaklıkları ile ilgili olarak Kurulumuza yapılan başvurulardan;
a) (Menkul kıymet yatırım ortaklıkları ile risk sermayesi yatırım ortaklıklarının gayrimenkul yatırım
ortaklığına dönüşebilmesi ve kuruluş için aranan şartların dönüşümde de aranması; yatırım ortsklığı
başvurularında dikkat edilecek bazı hususlara dair Kurul Kararı ile ön görülen düzenleme geçerliliğini yitirdiğinden
metinden çıkartılmıştır.)
b) (Menkul kıymet yatırım ortaklıkları ile risk sermayesi yatırım ortaklıklarının gayrimenkul yatırım
ortaklığına dönüşebilmesi ve kuruluş için aranan şartların dönüşümde de aranması; yatırım ortsklığı
başvurularında dikkat edilecek bazı hususlara dair Kurul Kararı ile ön görülen düzenleme geçerliliğini yitirdiğinden
metinden çıkartılmıştır.)
c) (Seri: 5, No: 19 sayılı Tebliğ yürülükte bulunmadığından, hükmü kalmayan konuya ilişkin düzenleme
metinden çıkartılmıştır.)
4- Seri: IV, No: 13 “SERMAYE PİYASASI KANUNU’NA TABİ OLAN ANONİM ORTAKLIKLARIN İŞTİRAK
SINIRLARININ BELİRLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ” (TEBLİĞ)İN UYGULAMA ESASLARI İLE İLGİLİ
KARARLAR
(Seri: IV, No:13 sayılı Tebliğ’in yürürlükten kalkmış olması nedeni ile bu Tebliğ ile ilgili açıklamalar
metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1995/33 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- (Seri: IV, No: 13 sayılı Tebliğ’in yürürlükten kalkmış olması nedeni ile bu Tebliğ ile ilgili açıklamalar
metinden çıkartılmıştır.)
2- (Seri: V, No: 46 sayılı Tebliğ’in yürürlüğe girmesiyle geçerliliğini yitirdiğinden, metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1995/40 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Aracı kuruluşların (merkez, şube, acenta ve irtibat bürosu dahil) 2.1.1996 tarihine kadar hisse senetleri
dışında kalan bütün sermaye piyasası araçları için de İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. nezdinde zorunlu
olarak müşteri bazında saklama sistemine geçmelerine karar verilmiştir.
İLKE KARARI (1995/46 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(2000/38 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan Kurulumuzun 22/9/2000 tarih ve 102/1559 sayılı
Kararı ile iptal edilmiştir.)
İLKE KARARI (1996/1-2 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Sabit fiyatla talep toplama yöntemine göre yapılan halka arzlarda yatırım ortaklıkları, yatırım fonları,
emekli sandıkları, sigorta şirketleri vb. kurumsal yatırımcıların
taleplerinin karşılanması amacıyla yatırım fonları ve yatırım ortaklıklarına ilk ihraçlarda ihraç tutarının en fazla
%20’sinin tahsis edilebileceği ve “rayiç bedel”in halka arzedilecek kısım için fiyat teklifi alma yoluyla talep toplama
süresicinin sonunda oluşacak fiyat olarak tanımlanması ilke kararı olarak uygun görülmüştür.
2) Kurulumuzun Seri: VIII, No: 20 Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliğ’inin 3/H-a
maddesinde nitelikleri tanımlanmış ortakların,
a) İlgili ortaklığın hisse senetlerinin alım-satımını Borsa’da yapmaları esas olmakla birlikte, Borsa dışında
da yapmalarının mümkün olduğu, ancak bu halde sermayenin %1’ine ulaşan ve bu oranı aşan alım-satım
işlemlerinin Borsa’da tescil ettirilmesinin gerektiğine,
b) Tebliğ’in 3/H-a maddesi kapsamındaki, yönetim kurulu başkan ve üyelerinin, genel müdür ve
yardımcılarının ve sermeyenin %10 veya daha fazlasına sahip ortakların alım-satım işlemleri sermayenin %1’ini
aşıyorsa, alım-satıma konu edilen hisse senetlerinin Borsa’da işlem görüp görmediğine bakılmaksızın, işlemlerin
Borsa’da yapılmasının ya da Borsa’da tescil ettirilmesinin gerektiğine,
dair Kurul görüşünün İMKB’ne bildirilmesine karar verilmiştir.
İLKE KARARI (1996/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Maliyet Artış Fonu ile YDDAF ile Kayıtlı Sermaye Tavan Aşımına Dair 15/1/1996 tarih ve 3/45 sayılı Kurul
Kararı, Seri:IV, No:7 sayılı Tebliğ’in 3 üncü maddesi kapsamına alındığından, metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1996/4-5 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun Seri: III, No: 14 Varlığa Dayalı Menkul Kıymetlerin Kurul Kaydına Alınmasına ve Genel
Finans Ortaklıklarının Kuruluş ve Faaliyet İlkelerine Dair Esaslar Tebliği’nin 4/d maddesi uyarınca factoring
şirketlerinin varlığa dayalı menkul kıymet ihraç edebileceklerine karar verilmiştir.
İLKE KARARLARI (1996/6 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Esas sözleşme değişiklikleri için ön izin almayan anonim ortaklıkların halka arz başvurularının
değerlendirilmemesine karar verilmiştir.
2) Bankalar tarafından ihraç edilen Varlığa Dayalı Menkul Kıymetlerin (VDMK), Banka Bonosu ve Banka
Garantili Bonoların ihraçcı bankalar tarafından da repo işlemlerine konu edilebileceğine karar verilmiştir.
3) Uluslararası piyasalarda ihraç edilmiş yabancı para cinsinden tahvillerin, kambiyo yetkileri olan bankalar
tarafından repo ve ters repo işlemlerine konu edilebileceğine karar verilmiştir.
İLKE KARARLARI (1996/8-9 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) 04/01/2001 tarih ve 1/7 sayılı Toplantısında alınan kararla değiştirilmiştir.
(i) Şirket genel kurullarının birinci temettü dağıtılmamasına karar vermeleri halinde bu tutarın hesaplanıp
ayrıldıktan sonra olağanüstü yedek akçelere eklenmesi gerektiğine,
(ii) Birinci temettü ayrılmasının dağıtma zorunluluğu doğurmayacağı, burada esas olunan bu tutarın
ayrılarak Şirket bünyesinde korunması olduğuna,
(iii) Şirketlerin yönetim kurulu üyelerine, çalışanlarına, intifa/kurucu intifa senedi sahiplerine, imtiyazlı pay
sahiplerine, benzer nitelikteki kişi ve/veya kurumlara kar payı dağıtılabilmesi için, öncelikle SPKn'nun (15/2) ve
TTK'nun (472) nci maddeleri çerçevesinde asgari dağıtılabilir karın % 50'si oranındaki temettüün ayrılması,
nakden ve/veya hisse senedi biçiminde dağıtılması gerektiğine,
karar verilmiştir.
2) (4/1/2001 tarih ve 1/7 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenlemenin ; Seri: V, No: 65 sayılı Sermaye
Piyasası Araçlarının Kredili Alım, Açığa Satış ve Ödünç Alma Ve
Verme İşlemleri Hakkında Tebliğ’in yürürlüğe girmesiyle hükmü kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1996/10 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Faaliyetleri durdurulan aracı kurumlardaki müşteri emanetlerinin dağıtımına dair Kurul kararı ile öngörülen
düzenleme; Aracı Kurumların Tedrici Tasfiye Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik kapsamına alındığından
metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1996/11 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Faaliyetleri durdurulan aracı kurumlarda kredi teminatı olarak tutulan hisse senetlerinin dağıtımına dair
Kurul kararı ile öngörülen düzenleme; Aracı Kurumların Tedrici Tasfiye Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
kapsamına alındığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1996/14 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- (Virman talimatı aramaya dair Kurul kararı ile öngörülen düzenlemenin güncelliği kalmadığından
metinden çıkartılmıştır.)
2) (Faaliyetleri durdurulan aracı kurumlara dair Kurul Kararı ile öngörülen düzenleme; Aracı Kurumların
Tedrici Tasfiye Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik kapsamına alındığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1996/16 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun Seri: IV, No: 11 “Sermaye Piyasası Kanunu’na Tabi Olan Anonim Ortaklıkların Uyacakları
Esaslar Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ”, Seri: IV, No: 13 “Sermaye Piyasası Kanunu’na Tabi Olan
Anonim Ortaklıkların İştirak Sınırlarının Belirlenmesine İlişkin Tebliğ”, Seri: IV, No: 14 “Sermaye Piyasası
Kanunu’na Tabi Olan Anonim Ortaklıkların İştirak Sınırlarının Belirlenmesine İlişkin Tebliğ’de Değişiklik
Yapılmasına Dair Tebliğ”, Seri: IV, No: 16 “Seri: IV, No: 11 Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ”in
dayanağı olan 558 sayılı KHK’nin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal kararının 24.3.1996 tarihinde yürürlüğe
girmesi nedeniyle uygulanmayacağına,
2) (Seri: V, No: 46 sayılı Tebliğ’in yürürlüğe girmesiyle geçerliliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
karar verilmiştir.
İLKE KARARI (1996/17 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Özel Durumların Açıklanmasına dair 25/4/1996 tarih ve 25/567 sayılı Kurul Kararı ile öngörülen
düzenleme, Seri: VII, No: 39 sayılı Tebliğ’in 11 inci maddesi kapsamına alındığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1996/22 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Temettüden sermaye artırımlarının başvuru tarihine dair 30/5/1996 tarih ve 29/685 sayılı Kurul Kararı ile
öngörülen düzenleme, Seri: IV, No: 27 sayılı Tebliğ’in 6.maddesi kapsamına alındığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1996/26 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(27 Haziran 1996 tarihine kadar yapılacak sermaye artırımlarına dair Kurul Kararının, geçerliliği
kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1996/28 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuz 1996/6 sayılı Haftalık Bülteni’nde yayımlanan ilke kararının amacının; bankaların ihraç ettikleri
ve fiilen halka arz yoluyla sattıkları, ancak daha sonra
kendilerine geri dönen menkul kıymetlere likidite kazandırarak, nakit yönetimi açısından repo yapabilmelerine
istisnai olarak imkan sağlamaya yönelik olduğuna,
a) Bu şekilde halka arzedilen ve bankaya geri dönen sabit getirili menkul kıymetlerin, ilgili tertib itibariyle en
fazla % 20 oranındaki kısmının repo işlemlerine konu edilebileceğine,
b) Bankaların halka arzedilmeksizin ihraç ettiği sabit getirili menkul kıymetlerin ise ihraçcı banka veya bir
başka banka tarafından hiçbir şekilde repo işlemlerine konu edilemiyeceğine,
karar verilmiştir.
İLKE KARARI (1996/31 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Yabancı yatırımcılara aracılık hizmeti veren bankalar ve aracı kurumlara, yaptıkları işlemler sırasında
Kurulumuzun Seri: VIII, No: 20 Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği uyarınca Kamuya
açıklanması gereken hususların kamuya açıklanması konusunda yabancı yatırımcıları bilgilendirmeleri ve bu özel
durumların kamuya açıklanmasını sağlamaları gerektiğinin hatırlatılmasına karar verilmiştir.
İLKE KARARI (1996/32 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Hazine Müsteşarlığı’nca ihraç edilecek olan dövizi natık veya dövize endeksli devlet tahvili ve hazine
bonolarının yatırım fonu ve ortaklığı portföylerine alınabileceğine dair Kurul kararı ile öngörülen düzenleme
geçerliliği kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1996/33 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (Halka Açılmalarda Prospektüs Yayınlanmasına Dair 15/8/1996 tarih ve 37/1061 sayılı Kurul Kararı ile
öngörülen düzenleme, Seri: I, No: 26 sayılı Tebliğ’in 26.maddesinde ilan ve reklam esasları olarak yer aldığından
metinden çıkartılmıştır.)
2) (Kurulumuz kaydında bulunan ortaklıkların derecelendirilmelerine dair Kurul kararı ile öngörülen
düzenleme; Seri: VIII, No: 31 sayılı Tebliğ kapsamına alındığından metinden çıkartılmıştır.)
3) (Halka arz oranlarına dair 15/8/1996 tarih ve 37/1082 sayılı Kurul Kararı ile öngörülen düzenlemenin
geçerliliği kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
15/08/1996 TARİHLİ KURUL TOPLANTISINDA ALINAN KARARLAR
(1996/33 Sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (15/08/1996 tarihli bu Kurul Kararı; Danıştay 10. ncu Dairesinin 3/11/1998 tarih ve E. 1996/9498,
K.1998/5507 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.)
2) (Güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1996/40 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
A- 15/08/1996 Tarihli Karara Ek İlke Kararı (2000/38 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan
Kurulumuzun 22/09/2000 tarih ve 102/1559 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.)
B- Aracı kuruluşlar, her bir hisse senedinde herhangi bir yabancı banka veya aracı kurum veya şahıs nam
ve hesabına İMKB’de yapmış oldukları alım ve satım işlemlerinin toplam tutarlarını haftalık olarak ABD doları
bazında İMKB’ye bildirmekle yükümlüdür.
Bildirim zamanı ve şekli İMKB tarafından belirlenecek olan hisse senedi bazında gerçekleşen yabancı
yatırımcı işlemlerine ait bilgiler İMKB’nin aylık ve haftalık bültenlerinde yayımlanacaktır.
Uygulamaya 2 Ocak 1997 Perşembe gününden itibaren başlanacaktır.
İLKE KARARLARI (1996/41 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(T.C. Merkez Bankası tarafından düzenlenen ihalelerden yatırım fonları portföyüne menkul kıymet
alınmasına dair Kurul kararı geçerliliği kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1996/42 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Seri: V, No: 65 sayılı Sermaye Piyasası Araçlarının Kredili Alım, Açığa Satış ve Ödünç Alma ve Verme
İşlemleri Hakkında Tebliğ’in yürürlüğe girmesiyle hükmü kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1996/43 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Seri: V, No: 46 sayılı Tebliğ’in yürürlüğe girmesiyle geçerliliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1996/45 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Grup bankaların bir aracı kurum üzerinden işlem yapmaları halinde, aracı kurumlara tahsis edilecek
ekran sayısının grup bankalarının mevcut ekran sayıları dikkate alınarak, yeniden düzenlenmesinin sağlanması
hususunda İMKB Başkanlığı’na tavsiyede bulunulmasına,
2) Bankaların aracı kurum kurması, devralması veya mevcut bir aracı kurum üzerinden işlem yapmaları
halinde, söz konusu aracı kurumun işlemci kuruluş olarak faaliyet gösterebileceği ve bu aracı kurumun acentası
olarak faaliyet gösterecek bankaların ise saklamacı kuruluş olarak da hizmet verebileceğine,
3) Bankaların borsa dışı alım satım aracılığı ve repo-ters repo yetkilerine bağlı faaliyetlerinin yanında kendi
portföylerine ve müşterilerine ait menkul kıymetleri saklama hizmetlerinin devam edebileceğine,
4)(Seri: V, No: 46 sayılı Tebliğ’in yürürlüğe girmesiyle geçerliliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
karar verilmiştir.
İLKE KARARLARI (1996/46 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Gayrimenkul yatırım ortaklıkları tarafından projeye bağlanan atıl fonların ne şekilde
değerlendirilebileceğine dair Kurul kararı ile öngörülen düzenleme geçerliliğini yitirdiğinden metinden
çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1996/49 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kayıtlı sermaye tavanının yükseltilmesine ilişkin genel kurul kararlarının sermaye artırım niteliğinde
olmayıp, sadece bir ana sözleşme değişikliği kararı olmalarına rağmen, her halükarda imtiyazlı pay sahiplerinin
imtiyazlarını ihlal eder nitelikte olmaları nedeniyle, imtiyazlı pay sahipleri kurulu veya kurullarınca da onandığına
ilişkin kararın esas sözleşme değişikliği kararı ile birlikte Kurul’a sunulmadıkça, Şirket sermaye artırım taleplerinin
incelemeye alınmayacağı, hususunun ilke kararı olarak kabulüne karar verilmiştir.
2) (İşlem yasağı getirilen kişilerin hisse senetlerine dair Kurul kararı ile öngörülen düzenleme; 2000/29,
2001/9, 2002/13, 2002/29 ve 2004/7 sayılı SPK Bültenlerinde yayımlanan Kurul kararları ile detaylandırılıp
yeniden düzenlendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1996/50 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- (Güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
2) (İştirak/Gayrimenkul Satış Karı ile Kayıtlı Sermaye Tavanının Aşılmasına Dair 12/12/1996 tarih ve
52/1581 sayılı Kurul Kararı ile öngörülen düzenleme, 27/9/2002 tarih ve 44/1334 sayılı Kurul Kararı ile yeniden
düzenlendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1996/52 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Kurulumuzun özsermaye ve işlem sınırlarına ilişkin düzenlemeler yürürlükten kaldırıldığından metinden
çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1997/2 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Geçerliliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
I. …….
Kurulumuzun 7.1.1997 tarih ve 1/35 sayılı İlke Kararı
II- Hisse Senetleri Piyasası işlemleri kurtaj oranı sınırlarının borsa üyelerinin müşterilerine uygulanmasına,
bu uygulamada acentalar müşteri olarak değerlendirilmeyerek üye-acenta arasında ücret ilişkisinin serbestçe
belirlenmesine karar verilmiştir.
İLKE KARARLARI
(Kurulumuzun 13.2.1997 tarih ve 5/116 sayılı Kararı)
Finansal kiralama şirketlerinin asıl faaliyetleri gereği kiralamak üzere satın aldıkları gayrimenkuller ile
kiralama sözleşmesinin sonunda kiracıya satılan gayrimenkulleri Sermaye Piyasası Kanunu’na Tabi Olan Anonim
Ortaklıkların Uyacakları Esaslar Tebliği kapsamına girmemesi nedeniyle ekspertiz şirketlerine değerleme
yaptırmalarına gerek bulunmamaktadır. Ancak, kiralamak üzere değil de kendi kullanımları için satın aldıkları,
kendi kullanımlarında olup da sattıkları, bir başka şirkete ayni sermaye olarak koydukları gayrimenkuller için
Tebliğ kapsamına girmesi sebebiyle ekspertiz şirketlerine değerleme yaptırmaları gerekmektedir.
İLKE KARARLARI (1997/7 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Kurulumuzun 13.2.1997 tarih ve 5/192 sayılı İlke Kararı)
(1998/25 sayılı SPK Haftalık Bülteninde "Duyuru" başlığı altında yayımlanan 18.6.1998 tarih ve 43/675
sayılı Kurulumuz Kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
“TABLO 1: ÖZSERMAYE TABLOSU”, 1997/25 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan 18.6.1997
tarih ve 18/977 sayılı İlke Kararı tarafından yürürlükten kaldırılmış ve aynı İlke Kararı ile yeniden
düzenlenmiştir.
“TABLO 2: HİSSE SENEDİ İŞLEM SINIRI TABLOSU” B 1997/47 Sayılı SPK Haftalık Bülteninde
yayımlanan 20.11.1997 tarih ve 37/1767 sayılı İlke Kararı ile değiştirtilmiş olup, yeni düzenleme 9. Bl. –
12’te yer almıştır.
İLKE KARARLARI (1997/9 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (19.2.1997 tarih ve 6/200 sayılı İlke Kararı ile öngörülen düzenleme; Seri:V, No:65 sayılı Sermaye
Piyasası Araçlarının Kredili Alım, Açığa Satış ve Ödünç Alma ve Verme İşlemleri Hakkında Tebliğ kapsamına
alındığından metinden çıkartılmıştır.)
2) (Kurulumuzun 19.2.1997 tarih ve 6/201 sayılı İlke Kararı)
Kurulumuzun 8.2.1996 tarih ve 9/165 sayılı uluslararası piyasalarda yabancı para cinsinden ihraç edilmiş
menkul kıymetlerin bankalar tarafından repo ve ters repo işlemlerine konu edilebileceğine dair kararına, her
halükarda döviz transferleri kambiyo yetkisi bulunan bankalar tarafından yapılması koşuluyla aracı kurumların da
dahil edilmesine karar verilmiştir.
3) (Kurulumuzun 27.2.1997 tarih ve 7/285 sayılı İlke Kararı)
(1998/25 sayılı SPK Haftalık Bülteninde "Duyuru" başlığı altında yayımlanan 18.6.1998 tarih ve 43/675
sayılı Kurulumuz Kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1997/10 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Kurulumuzun 6.3.1997 tarih ve 8/297 sayılı İlke Kararı)
1998/10 sayılı SPK Haftalık Bülteninde "Duyuru" başlığı altında yayımlanan 4.3.1998 tarih ve 12/168 sayılı
Kurulumuz Kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.
İLKE KARARLARI (1997/11 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(13.3.1997 tarih ve 9/383 sayılı İlke Kararı ile öngörülen düzenleme; Kurulumuzun özsermaye ve işlem
sınırlarına ilişkin düzenlemeler yürürlükten kaldırıldığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1997/12 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (Kurulumuzun 20.3.1997 tarih ve 10/396 sayılı İlke Kararı)
(Konuya ilişkin düzenleme, her yıl yenilendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1997/18 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (Kurulumuzun 30.4.1997 tarih ve 13/626 sayılı İlke Kararı)
TTK madde 466 f.2/1 hükmü uyarınca emisyon primlerinden elde edilen kazanç, kanuni yedek akçenin
olağanüstü kaynakları arasında sayılmıştır. TTK md. 466/3 hükmü uyarınca, kanuni yedek akçe esas sözleşmede
yer alan esas sermaye rakamınnı yarısını geçmedikçe, belirtilen amaçlar dışında hiçbir husus için kullanılamaz.
Ancak, emisyon primlerinin sermayeye dönüşmesi ve bedelsiz hisse senetlerini karşılık teşkil etmesi halinde,
emisyon priminin sermaye sıfatını alarak şirket bünyesinde ve malvarlıkları arasında kalması nedeniyle, şirket
malvarlığının azalmaması, sermayeye dönüşmeden önceki miktar ve seviyesini aynen muhafaza etmesi hususları
dikkate alınarak, emisyon primlerinin, mevcut ortaklara bedelsiz hisse senedi karşılığı teşkil edecek şekilde
sermayeye ilave edilebileceğine karar verilmiştir.
2) (Kurulumuzun 30.4.1997 tarih ve 13/581 sayılı İlke Kararı)
(2009/44 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanan, 09.10.2009 tarih ve 31/876 sayılı Kurul Kararı ile
yürürlükten kaldırılmıştır.)
3) (Kurulumuzun 30.4.1997 tarih ve 13/618 sayılı İlke Kararı)
(Seri: V, No: 46 sayılı Tebliğ’in yürürlüğe girmesiyle geçerliliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1997/21 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Temettüden Kayıtlı Sermaye Tavan Aşımına Dair 15/5/1997 tarih ve 15/695 sayılı sayılı Kurul Kararı ile
öngörülen düzenleme, 27/9/2002 tarih ve 44/1334 sayılı Kurul Kararı ile yeniden düzenlendiğinden metinden
çıkartılmıştır.)
DUYURU (1997/23 sayılı SPK Haftalık Bülteninde “Yeni Faaliyet İzinleri” başlığı altında
yayımlanmıştır.)
İstanbul Altın Borsasında altın ve dövize dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin alım satımına
aracılık yetki belgeleri alan kuruluşların bu işlemleri yetkilendirildikleri alanda yurtdışında da yapabilmeleri için söz
konusu sözleşmelerin Kurulumuzca menkul kıymet olarak belirlenmesine, karar verilmiştir.
İLKE KARARLARI (1997/23 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 2.6.1997 tarih ve 16/843 sayılı İlke Kararı
Kurulumuza gönderilen tüm resmi yazılarda, şirket kaşesine ilaveten yazıyı imzalayan yetkilinin adı, soyadı
ve görev unvanının yeralması gerektiğine ve bu özellikleri taşımayan yazıların kurumlarına iade edilmesine karar
verilmiştir.
2) (Sabit Fiyatla Talep Toplamaya dair 15.5.1997 tarih ve 15/698 sayılı sayılı Kurul Kararı ile öngörülen
düzenleme, Seri: VIII, No: 22 sayılı Tebliğ’in 4.1.1. maddesi kapsamına alındığından metinden çıkartılmıştır.)
3) Kurulumuzun 2.6.1997 tarih ve 16/844 sayılı İlke Kararı)
1998/10 sayılı SPK Haftalık Bülteninde "Duyuru" başlığı altında yayımlanan 4.3.1998 tarih ve 12/168 sayılı
Kurulumuz Kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.
DUYURU (1997/24 sayılı SPK Haftalık Bülteninde “Özel Durumlar” başlığı altında yayımlanmıştır.)
(Derecelendirme faaliyetine dair Kurul kararı ile öngörülen düzenleme; Seri:VIII, No:40 sayılı Tebliğ
kapsamına alındığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1997/25 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(18.6.1997 tarih ve 18/977 sayılı İlke Kararı ile öngörülen düzenleme; Kurulumuzun özsermaye ve işlem
sınırlarına ilişkin düzenlemeri yürürlükten kaldırıldığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1997/28 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- Portföy yönetim şirketlerinin kendilerine ait nakitleri ne şekilde değerlendirebileceğine dair 10.7.1997
tarih ve 21/1139 sayılı Kurul kararı ie öngörülen düzenleme, geçerliliği kalmadığından metinden çıkartılmıştır .
2- Kurulumuzun 10.7.1997 tarih ve 21/1150 sayılı İlke Kararı :
(2000/38 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanan Kurulumuzun 22/5/2000 tarih ve 102/1559 sayılı
Kararı ile iptal edilmiştir.)
DUYURU (1997/33 sayılı SPK Haftalık Bülteninde “Özel Durumlar” başlığı altında yayımlanmıştır.)
(11.8.1997 tarih ve 23/1265 sayılı İlke Kararı; 1999/49 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan
24.12.1999 tarih ve 122/1455 Sayılı Kurul Kararı ile değiştirilmiştir.)
Yatırım fonu ve ortaklıkları nakitlerini net portföy değerlerinin (varlıklar toplamı-borçlar) %20’sini geçmemek
üzere Borsa para piyasasında değerlendirebilirler. (*)
DUYURU (1997/34 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır)
18.8.1997 tarih ve 2308 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16.8.1997 tarih ve 4306 sayılı Kanun’un
GEÇİCİ 1 inci maddesi uyarınca 1.9.1997-31.12.2000 tarihleri arasında, Kurulumuz tarafından alınan kayda alma
ücretinin dörtte biri kadar ayrıca hesaplanacak tutarların “Eğitime Katkı Payı” olarak ödenecek olması nedeniyle;
2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 28 inci maddesi gereğince Kurulca kayda alınan ve satışı yapılacak
sermaye piyasası araçlarının ihraç değeri üzerinden %02 tutarında alınmakta olan ücret, 1.9.1997 tarihinden
itibaren dörtte biri kadar ilavesi ile %02,5
(*) 11.8.1997 tarih ve 23/1265 sayılı ilke kararının değişmeden evvelki şekli : Yatırım ortaklıkları ve yatırım fonlarının maksat ve
mevzuuna aykırı olmamak ve esas sözleşme ve içtüzüklerindeki hükümler saklı kalmak üzere nakitlerini İMKB TAKASBANK
A.Ş. nezdindeki Borsa Para Piyasasında değerlendirilebileceklerine karar verilmiştir.
tutarında tahsil edilecek ve Kurulumuzca söz konusu ilave eğitime katkı payı tutarları ilgili Bakanlığa
devredilecektir. (*)
Kurulumuzca alınan kayda alma ücretleri 19.8.1997 tarihinden itibaren T.C. Merkez Bankası Ankara
Şubesi’ndeki 350109000 no’lu “Müşterek Fon” hesabına yatırılacaktır.
İLKE KARARI (1997/35 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(28.8.1997 tarih ve 25/1399 sayılı İlke Kararı; 6.8.2001 tarih ve 36 sayılı Kurul toplantısında yeniden
düzenlendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1997/39 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 25.9.1997 tarih ve 27/1545 sayılı İlke Kararı
Borsadaki alım satım işlemlerinde, emirlerin sözlü olarak verildiği hallerde, emrin varlığı hususunda taraflar
arasında doğacak uyuşmazlıklarda; aracı kurumun kayıtları, ancak faks, ATM kayıtları, bilgisayar ağı yoluyla
girilen kayıtlar gibi her türlü yazılı emir ve mutabakatlar ile ses ve görüntü kayıtları ve diğer her türlü delil ya da
yazılı delil başlangıcı ile teyid olunabildiği takdirde esas alınacaktır. Aksi halde Türk Ticaret Kanununun 84 üncü
maddesi çerçevesinde aracı kurumun kayıtları, kendi aleyhine delil oluşturacaktır.
Aracı kurumların müşterileriyle akdettitleri çerçeve sözleşmede, taraflar arasında doğabilecek
uyuşmazlıklarda münhasıran aracı kurumun kayıtlarının esas alınacağına dair hükümler, yukarıdaki esaslar
çerçevesinde geçersiz olacaktır.
DUYURU (1997/39 sayılı SPK Haftalık Bülteninde “Özel Durumlar” başlığı altında yayımlanmıştır.)
İstanbul Altın Borsası’nda altın ve dövize dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin alım satımına,
aracılık yetki belgesine sahip kuruluşların yurt dışında da hem altına hem de dövize dayalı vadeli işlem ve opsiyon
sözleşmelerinin alım satımına aracılık yapabilmeye yetkili olduklarına karar verilmiştir.
İLKE KARARLARI (1997/40 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (Müşteri bazında saklama nedeniyle ihtiyaç duyulan bilgilere dair 25.9.1997 tarih ve 27/1546 sayılı Kurul
kararı ile öngörülen düzenlemenin, güncelliği kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
2) Kurulumuzun 30.9.1997 tarih ve 28/1577 sayılı İlke Kararı.
Hisse senedi ve tahvil piyasalarında meydana gelen temerrütler nedeniyle oluşan fonlar ile Sermaye
Piyasası Mevzuatına göre kurulan vadeli işlemler ve opsiyon piyasalarında alınan teminat ve güvence karşılıkları,
gerçekleştirilen işlemlerin bir parçasını oluşturduğundan bunların Takasbank
A.Ş. tarafından
değerlendirilmesinin, bu bankanın üstlendiği görev ve fonksiyonları açısından uygun bulunduğuna karar
verilmiştir.
İLKE KARARI (1997/41 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(8.10.1997 tarih ve 29/1627 sayılı İlke Kararı ile öngörülen düzenlemenin; (a) bendi geçerlilliğini
yitirdiğinden, (b) ve (c) bentleri ise Kurulumuzun özsermaye ve işlem sınırlarına ilişkin düzenlemeleri yürürlükten
kaldırıldığından metinden çıkartılmıştır.)
(*)
Eğitime katkı payı ödemelerine ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığının 22 Ağustos 1997 tarihli ve 23088 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan “Eğitime Katkı Payı Genel Tebliği Seri No: 1” ile düzenlenmiştir.
İLKE KARARI (1997/47 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 20.11.1997 tarih ve 37/1767 sayılı İlke Kararı
(1998/25 sayılı SPK Haftalık Bülteninde "Duyuru" başlığı altında yayımlanan 18.6.1998 tarih ve 43/675
sayılı Kurulumuz Kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
TABLO 2: HİSSE SENEDİ İŞLEM SINIRI TABLOSU" 1997/47 sayılı SPK Haftalık Bülteninde
yayımlanan 20.11.1997 tarih ve 37/1767 sayılı İlke Kararı ile yeniden düzenlenmişse de, 37/1767 sayılı İlke
Kararının 1998/25 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan 18.6.1998 tarih ve 43/675 sayılı Kurul Kararı
ile yürürlükten kaldırılması üzerine dolayısıyla Tablo da yürürlükten kaldırılmıştır.
İLKE KARARI (1998/2 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 8.1.1998 tarih ve 1/10 sayılı İlke Kararı
( Konuya ilişkin düzenleme, her yıl yenilendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1998/3 sayılı SPK HaftalıkBülteninde yayımlanmıştır.)
(Halka açık anonim ortaklıkların kurul kaydına girme ve kayıttan çıkma başvurularına ilişkin 15.1.1998
tarih ve 3/24 sayılı Kurul Kararı, 4487 sayılı Kanun ile SPK'nun 11'inci maddesinde yapılan değişiklik sebebiyle
geçerliliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU (1998/6 sayılı SPK Haftalık Bülteninde "Özel Durumlar" başlığı altında yayımlanmıştır.)
(1998 yılı için uygulanacak asgari fon başlangıç tutarına dair Kurul kararı ile öngörülen düzenleme
geçerliliği kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1998/7 sayılı SPK HaftalıkBülteninde yayımlanmıştır.)
(10.2.1998 tarih ve 7/92 sayılı Kurul ilke kararı; Seri: V, No: 46 sayılı Tebliğ’in yürürlüğe girmesiyle
geçerliliğini kaybettiğinden metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU (1998/10 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Halka açılmalarda imtiyazların durumuna dair 4/3/1998 tarih ve 12/168 sayılı Kurul kararı, 1/7/1998 tarih
ve 49/721 sayılı Kurul kararı ile yürürlükten kaldırıldığından metinden çıkartılmıştır.)
2) (Üçüncü şahısların borcu için rehin/ipotek verilmesine dair 4/3/1998 tarih ve 12/168 sayılı Kurul kararı)
Yatırımcıların aydınlatılmasını teminen; özel haller kapsamında Kurulca aranacak gerekli açıklamaların yapılması
kaydıyla, anonim ortaklıkların üçüncü şahısların borcunu temin amacıyla sözleşme yapması ya da rehin ve ipotek
vermesini önleyen 06.03.1997 tarih ve 8/297 sayılı ilke kararı ile bu bağlamdaki 2.6.1997 tarih ve 16/844 sayılı
ilke kararının kaldırılmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU (1998/25 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 18.6.1998 tarih ve 43/675 sayılı kararı
1) Kurulumuzun aracı kurumların özsermayelerine ve işlem sınırlarına ilişkin;
-1997/2 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanan 07.01.1997 tarih ve 1/36 sayılı ilke kararının 3'üncü maddesi
ile 1'inci maddesinin (b) bendinin (i) ve (ii) alt bendleri ile,
-1997/7 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanan 13.02.1997 tarih ve 5/192 sayılı,
-1997/9 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanan 27.02.1997 tarih ve 7/285 sayılı,
-1997/47 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanan 20.11.1997 tarih ve 37/1767 sayılı,
ilke kararlarının yürürlükten kaldırılmasına,
2) Aracı kurumların Kurulumuzun 1997/25 sayılı Haftalık bülteninde yayımlanan 18.06.1997 tarih ve
18/977 sayılı ilke kararı uyarınca hesaplayıp İMKB Takas ve
Saklama Bankası A.Ş.'nde kamu borçlanma senedi şeklinde tevdi ettikleri blokaj tutarının yarısının, Kurulumuzun
Seri: V, No: 34 sayılı Aracı Kurumların Sermayelerine ve Sermaye Yeterliliğine İlişkin Esaslar Tebliği'nin yürürlüğe
gireceği 30 Eylül 1998 tarihinde, bakiye blokaj tutarının ise Kurulca sermaye yeterliliğine ilişkin tabloların haftalık
periyodlarda istenmeye başlanması durumunda serbest bırakılmasına,
3) Kurulumuzun bankalara ilişkin 15.8.1996 tarihli kararı uyarınca bankaların kurucusu oldukları ve halen
faaliyet gösteren aracı kurumların İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş.'ne kamu borçlanma senedi şeklinde
tevdi ettikleri blokajların serbest bırakılmasında da yukarıdaki hükümlerin uygulanmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU (1998/29 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(GYO Tebliğ’inin yenilenmesi çalışmaları kapsamında Tebliğ’in sektörün görüş ve değerlendirmesine
açılmasına dair 21.07.1998 tarih ve 54/817 sayılı Kurul kararı, geçerliliği kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU (1998/47 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(2000 yılı bilançolarına dair 26.11.1998 tarih ve 106/1321 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme,
geçerliliğini kaybettiğinden metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU (1998/50 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(17.12.1998 tarih ve 116/1390 sayılı kararı ile öngörülen düzenleme; 24/2/1999 tarih ve 20/215 sayılı Kurul
kararı kapsamına alındığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARI (1998/52 sayılı SPK Haftalık Bülteninde “Özel Durumlar” başlığı altında
yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 24.12.1998 tarih ve 119/1146 sayılı kararı
1- (24/12/1998 tarih ve 119/1146 sayılı Kurul kararının (1). Bendinde öngörülen düzenleme, Seri: V, No: 46
sayılı Tebliğ’in yürürlüğe girmesiyle güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
2- (24/12/1998 tarih ve 119/1146 sayılı Kurul kararının (2). Bendinde öngörülen düzenleme, güncelliğini
yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
3- Risk sermayesi yatırım ortaklıklarının ve gayrimenkul yatırım ortaklıklarının serbest bölgelerde yatırım
yapabilmelerine imkan tanınmasına
karar verilmiştir.
İLKE KARARLARI (1999/2 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nin “ÖZEL DURUMLAR” başlığı altında
yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 11.1.1999 tarih ve 4/34 sayılı kararı
Kurulumuzun 11.01.1999 tarih ve 4/34 sayılı toplantısında halka açık anonim ortaklıkların kanuni yedek
akçelerin ayrılmasında;
a) Birinci tertip kanuni yedek akçe matrahı olarak vergi sonrası oluşan kardan varsa geçmiş yıl zararları
düşüldükten sonra kalan safi kar ve/veya net kar tutarının esas alınması,
b) İkinci tertip kanuni yedek akçe ile ilgili olarak SPKn’daki düzenlemelerin TTK’nun ikinci tertip kanuni
yedek akçenin ayrılmasına ilişkin hükümlerini bertaraf eder nitelikte olmadığı gözönüne alınarak, ikinci tertip
kanuni yedek akçenin hesaplanmasında esas alınacak matrahın belirlenmesinde, TTK’n’nun md. 466/f.2 no 3
hükmünde belirtilen ödenmiş/çıkarılmış sermayenin %5’inin esas alınması,
c) İkinci tertip kanuni yedek akçenin hesaplanmasında, pay sahipleri için ödenmiş /çıkarılmış sermayenin
%5’i oranında kar payı düşüldükten sonra pay sahipleriyle kara iştirak eden diğer kimselere dağıtılması
kararlaştırılmış olan kısmın onda birinin esas alınması,
d) Hisse senetleri Borsa’da işlem gören ortaklıkların ortaklarına dağıtacakları kar payını, sermaye artırımı
suretiyle hisse senedi olarak dağıtılması veya doğrudan doğruya bilançodaki olağanüstü yedek akçeler gibi
dağıtılmamış karları sermaye artırımında kullanarak bunların karşılığında hisse senedi vermesi durumlarında, söz
konusu kar payları Şirket bünyesinden çıkmadığından, esasen yedek akçe de bir özsermaye olduğundan, ikinci
tertip kanuni yedek akçenin ayrılmaması,
e) İkinci tertip kanuni yedek akçe ayırmayan veya eksik ayıran şirketlerin eksik ayrılan yedek akçe tutarının
tamamını, karlılık durumunun uygun olduğu bir sonraki dönemde tamamlanmasının istenmesi ve eksik ayrılan
ve/veya ayrılmayan kanuni yedek akçeler dolayısıyla ilgili kamu otoritelerine bildirimde bulunulması,
f) Yukarıda esaslara 31.12.1998 tarihi itibariyle düzenlenecek mali tablolardan geçerli olmak üzere
uyulması, kararlaştırılmıştır.
2) Kurulumuzun 11.1.1999 tarih ve 4/35 sayılı kararı
( Konuya ilişkin düzenleme her yıl yenilendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
16- Kurulumuzun 14.1.1999 tarih ve 7/76 sayılı kararı
Seri: XI, No: 1 sayılı “Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında
Tebliğ’in 33/B maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kurul İlke Kararı
Kurulumuzun Seri: XI, No: 1 sayılı “Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve Kurallar
Hakkında Tebliği”nin 33/B maddesinin uygulanmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulması gerekmektedir.
a) Varlıkların edinimi için doğrudan kullanılan kredilerden kaynaklanan borçlanma maliyetlerinin, varlıkların
aktifleştirilmesinden önceki süreye isabet eden kısmı varlıkların elde etme maliyetlerine dahil edilir.
b) Aktifleştirmeden sonra, hiçbir borçlanma maliyeti varlık maliyetine ilave edilemez. Ancak, Tebliğ’in 29 ve
30’uncu maddelerinin son fıkra hükümleri uyarınca finansal duran varlıklar ve maddi duran varlıkların edinimi için
kullanılan kredilerden kaynaklanan kur farkları ilgili varlıkların elde etme maliyetlerine dahil edilebilir.
c) Aktifleştirme ile kasdedilen “bir varlığın amaçlanan nihai kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi”dir.
Varlığın aktifleştirme aşamasında getirilme süresi, varlığın kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi için ihtiyaç
duyulan teknik süredir. Amaçlanan kullanıma veya satışa hazır hale getirilme için gerekli işlem ve prosedürlerin
tabiatından kaynaklanmayan süreler için borçlanma maliyetinden ilgili varlığın maliyetine pay verilemez.
d) Borçlanma maliyetleri ile varlıklar arasındaki doğrudan ilişkinin ortaya konabilmesi ve mali tabloların
Kurulumuz standartlarına uygun olarak hazırlanması aşamasında yeterli bilginin temini açısından, muhasebe
kayıtları varlıkların maliyetine eklenen finansman giderlerinin ayrıca izlenebilmesine imkan verecek şekilde tutulur.
e) Doğrudan ilişkinin kurulamadığı hallerde, sadece üretilerek satılan mamul veya yarı mamuller için
gerekli olmak üzere, aşağıdaki yöntem benimsenmelidir.
Öncelikle “Stoklar/Aktif Toplamı” oranı aylık dönemler itibariyle bulunacak ve bunların mali tablo
dönemindeki ay sayısına göre aritmetik ortalaması alınarak, bulunan oranın toplam borçlanma maliyetleri ile
çarpılması suretiyle “Üretimle İlişkilendirilebilen Borçlanma Maliyetleri” tutarı elde edilecektir.
“Üretim İlişkilendirilebilen Borçlanma Maliyetleri” tutarının, “Üretim süresi (gün)/Mali Tablo Dönemini içeren
Gün Sayısı” oranı ile çarpılması suretiyle de “Stok Maliyetine Eklenecek Olan Borçlanma Maliyetleri” tutarına
ulaşılacaktır.
Yukarıda belirtilen “Üretimle İlişkilendirelebilen Borçlanma Maliyetleri” tutarının hesaplanmasında, stoklar
dışındaki diğer varlıkların edinimi ile doğrudan
ilişkilendirilebilen borçlanma maliyetleri toplam borçlanma maliyetlerinden, ilgili varlık tutarları da aktif toplamından
düşülür.
Üretim süresinin ara mali tablo dönemindeki gün sayısını aşması halinde, “Üretimle İlişkilendirilebilen
Borçlanma Maliyetleri” nin tamamı stok maliyetlerine eklenir.
Uygulanan yöntemde esas alınan üretim süresi ve aylar itibariyle “Stoklar/Aktif Toplamı” oranı mali tablo
dipnotlarında açıklanır.
İLKE KARARI (1999/4 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(2.2.1999 tarih ve 11/114 sayılı Kurul kararı; Kurulumuzun özsermaye ve işlem sınırlarına ilişkin
düzenlemeler yürürlükten kaldırıldığından metinden çıkartılmıştır.)
İLKE KARARLARI (1999/7 sayılı SPK Haftalık Bülteninde “DUYURU” başlığı altında yayımlanmıştır.)
I- Kurulumuzun 24.2.1999 tarih ve 20/215 sayılı kararı.
Kurulumuzun Seri: V, No: 34 sayılı Aracı Kurumların Sermayelerine ve Sermaye Yeterliliğine İlişkin Esaslar
Tebliğ’inin (Tebliğ) yürürlüğe girdiği 30.09.1998 tarihinden bu yana uygulamanın değerlendirilmesi sonucunda,
i) Tebliğ kapsamındaki sermaye yeterliliği tabanı yükümlülüğünün sağlanmaması durumunda; Tebliğ
uyarınca 30 işgünü süre verilmesi öngörülen aracı kurumların, uyarının tebliği tarihinden itibaren 4 işgünü. 20
işgünü süre verilmesi öngörülen aracı kurumların 3 işgünü ve 10 işgünü süre verilmesi öngörülen aracı kurumların
2 işgünü içinde Takasbank’a teminat mektubu tevdi etmeleri veya başka bir yöntemle sermaye yeterliliği tabanı
yükümlülüğünü sağlamaları halinde bu açığın Tebliğ’in 28’inci maddesinin uygulanmasına esas bir uyarı olarak
dikkate alınmaması,
ii) Yukarıda belirtilen süreler sona erdikten sonra teminat mektubu tevdi edilmesi halinde, söz konusu
açığın Kurulumuzca Tebliğ’in 28’inci maddesi kapsamında değerlendirilerek teminat mektubunun kabul edilmesi,
bu teminat mektubunun Takasbank’ta bloke edileceği azami sürenin hesaplanmasında ise, uyarının tebliğini
izleyen ilkgünün başlangıç tarihi olarak alınması,
iii) Sermaye yeterliliği tabanı yükümlülüğünü sağlamak amacıyla Takasbank’a tevdi edilecek teminat
mektubunun, tevdi tarihinden itibaren azami üç ay için bloke edildiği dikkate alınarak bu süre içerisinde açığın
giderilmesi, söz konusu süre içerisinde, izleyen tablolarda açığın artması halinde teminat mektubu ya da diğer
yöntemlerle karşılanamayan açık için (i) ve (ii) bendleri kapsamında teminat mektubu tevdi edilmesi,
iv) Tebliğ’in 28’inci maddesi uyarınca yükümlülüğün sağlanması ve ek teminat mektubunun tevdi edilmesi
için verilecek sürenin belirlenmesinde, ek açığın ortaya çıktığı sermaye yeterliliği tabanı hesaplama tablosunda
görülen sermaye yeterliliği tabanının, sermaye yeterliliği tabanı yükümlülüğüne oranının dikkate alınması, (i)
bendinde belirtilen süreler içinde ek teminat mektubu tevdi edilmesi veya başka bir yöntemle ortaya çıkan ek
açığın kapatılması halinde (i) bendi hükümlerinin, aksi durumda (ii) bendi hükümlerinin geçerli olacağı,
v) Sermaye yeterliliği tabanı yükümlülüğü ile likidite yükümlülüğünün aynı anda sağlanamaması
durumunda, sermaye yeterliliği tabanı yükümlülüğünü sağlamak amacıyla Takasbank’a tevdi edilen teminat
mektubu tutarı ile dönen varlıklar tutarı toplamı kısa vadeli borçları karşılıyor ise ek bir işleme gerek kalmaksızın
aracı kurumun likidite yükümlülüğünün de aynı teminat mektubu ile sağlanması, yukarıda belirtilen hesaplama
şekli dikkate alınarak likidite yükümlülüğünün sağlanması için teminat mektubu kullanılabileceği likidite
yükümlülüğünün teminat mektubu ile sağlanması durumunda da Tebliğ’in 30’uncu maddesi kapsamında
yukarıdaki (i) ve (ii) hükümlerinin geçerli olacağı,
vi) Tebliğ’de belirtilen herhangi bir yükümlülüğün (sermaye yeterliliği tabanı, likidite yükümlülüğü ve
borçlanma sınırı) sağlanamaması halinde, aracı kuruma yükümlülüğü sağlaması için verilen ilk süre sona
ermeden, izleyen tablo dönemlerinde
açık oranında meydana gelen değişme Tebliğ uyarınca farklı bir süre gerektiriyorsa verilen ilk süreden fazla
olmamak üzere daha kısa olan sürenin geçerli sayılması,
vii) Tebliğ’in 28, 29 ve 30’uncu maddelerinde yer alan “yıl içinde” ifadesinin, Tebliğ’in anılan maddeleri
uyarınca yapılan uyarının tebliğini izleyen 12 aylık dönemi kapsadığı,
viii) Tebliğ kapsamındaki yükümlülüklerin yıl içinde 2’den fazla sayıda sağlanamaması durumunda,
Tebliğ’in 28, 29 ve 30’uncu maddeleri hükümleri uyarınca aracı kurumlara ayrıca bir süre verilmeksizin
faaliyetlerinin geçici olarak durdurulacağı veya yetki belgelerinin bir kısmının ya da tamamının iptal edileceği,
ix) Yukarıda belirtilen hükümlerin yürürlüğe girdiği tarihten önce Tebliğ kapsamındaki yükümlülükleri
sağlayamayan aracı kurumların, bu tarihe kadar yükümlülüklerini teminat mektubu tevdi ederek veya başka bir
yöntemle sağlamaları durumunda, söz konusu açıklarının da Tebliğ’in 28, 29 ve 30’uncu maddelerinin
uygulanmasına esas bir uyarı olarak dikkate alınmaması,
kararlaştırılmıştır.
ii) (Kurulumuzun 9/2/1999 tarih ve 13/145 sayılı kararı uyarınca basın organlarınca ilan edilen duyuru,
güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmış olup, 2002 yılında konuya ilişkin yeni duyuru yapılmıştır.)
iii) Kurulumuzun 24.2.1999 tarih ve 20/216 sayılı kararı
(1999/50 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan “(3) no.lu Duyuru” ile uygulaması isteğe bırakılmıştır.)
a) Hisse senetleri İMKB’de işlem gören şirketlerin 30/6/1999 tarihli ara mali tablolarından başlamak üzere
yıllık ve 6 aylık ara mali tablolar ile mali tablo dipnotlarını ve gözetim kapsamında Kurulumuzca ihtiyaç duyulan ek
mali açıklamaları düzenleyerek İMKB Başkanlığı’na göndermelerine,
b) İMKB Başkanlığının gönderilen mali tabloları, mali tablo dipnotlarını ve ek mali açıklamaları Borsa
Bülteninde veya gerekli güvenlik önlemlerinin İMKB Başkanlığı’nca sağlanması koşuluyla elektronik ortamda
kamuya açıklayabileceğine,
c) Ek mali açıklamaların, bağımsız denetime tabi olan yıllık ve 6 aylık ara mali tablolarla birlikte Kamuya
açıklanacak olması sebebiyle doğruluğundan bağımsız denetim kuruluşlarının sorumlu olduğunun kamuya
duyurulmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU (1999/8 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır).
(İç kontrole dair Kurul kararı ile öngörülen düzenleme; Seri: V, No: 68 sayılı Aracı Kurumlarda
Uygulanacak İç Denetim Sistemine İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ kapsamına alındığından metinden
çıkartılmıştır.)
DUYURU (1999/9 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde “Özel Durumlar” başlığı altında yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 11.3.1999 tarih ve 27/305 sayılı kararı.
Aracı Kurumların bankalardaki mevduatlarının serbestçe kullanılabilir varlık olmadığının tespit edilmesi
halinde, bu tür mevduat hesaplarının sermaye yeterliliği tabanının hesaplanmasında bir indirim kalemi olarak
dikkate alınması gerektiğine karar verilmiştir.
DUYURU (1999/14 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 21.4.1999 tarih ve 38/467 sayılı kararı.
Kurulumuzca Seri: XI, No: 3 Tebliğimizin 6’ncı maddesi çerçevesinde, ara döneme ilişkin mali tabloların
düzenlenmesinde bundan böyle Maliye Bakanlığı’nca söz konusu döneme ilişkin olarak ilan edilecek yeniden
değerleme oranının esas alınmasına karar verilmiştir.
DUYURU (1999/24 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanmıştır.)
Maliye Bakanlığı’na gönderilen 12.05.1999 tarih ve KYD/244-4209 sayılı yazımızla, Kurumlar Vergisi
Kanunu’nun 2. maddesinde sermaye şirketi addolunan yatırım fonlarına yapılan ödemelerden Gelir Vergisi
Kanunu’nun 94.maddesi gereğince sorumlulardan kesilen vergilerin, aynı maddenin 6/a bendi uyarınca portföy
işletmeciliği kazançları üzerinden hesaplanan gelir vergisi tevkifatının üzerinde olması halinde, aradaki farkın bu
kurumlara iadesinin veya izleyen yıllarda tahakkuk edecek portföy işletmeciliği kazançları üzerinden
hesaplanacak gelir vergisi tevkifatına mahsup edilip edilemeyeceği sorulmuş, Bakanlıktan alınan 18.06.1999 tarih
ve 024995 sayılı yazıda, mahsup konusu yapılan tevkifatın iadesinin veya yatırım fonlarının müteakip yıllarda
portföy işletmeciliği kazançları üzerinden hesaplanan gelir vergisi tevkifatına mahsup edilmesinin mümkün
olmadığı bildirilmiştir.
Yatırım fonu kurucuları tarafından, uygulamanın yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde yürütülmesini
teminen duyurulur.
DUYURU (1999/26 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Yatırım fonlarına ilişkin, “Fon Tutarı, Tedavüldeki Paysayısı, Katılma Belgesi sahibi sayısı, Fon Portföy
Değeri, Portföy Dağılımları ve Fon Birim Değeri” gibi temel bilgiler, 14.07.1999 tarihinden itibaren hem günlük ,
hem de geçmiş yıllara ilişkin olarak, Kurulumuz Web sitesi’nde yeralan http://www.spk.gov.tr/kyd/kydliste.htm
adresinde kamunun erişimine sunulmuştur.
Kamuoyunun bilgisine sunulur.
DUYURU (1999/28 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanmıştır.)
1- Kurulumuzun 29.07.1999 tarih ve 71/922 sayılı kararı.
Hisse senetleri İMKB’nda işlem gören şirketlerin muhasebe uygulamalarında ve bu uygulamaların mali
tablolara yansıtılmasında karşılaşılan sorunların açıklığa kavuş-turulması amacıyla aşağıdaki açıklamanın
yapılmasına gerek görülmüştür.
- Kurulumuzun “Seri: XI, No: 1 Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve Kurallar
Hakkında Tebliğ”inin 23. maddesinin üçüncü fıkrasının “Üretim düzeyinin düşük olduğu dönemlerde ve atıl
kapasite bulunması durumunda atıl kapasiteye düşen sabit genel üretim giderleri üretim maliyeti dışında tutulur.
Üretim kapasitesine ilişkin veriler önceden belirlenen esaslara göre tutarlı bir biçimde uygulanır” hükmü uyarınca,
üretimin olmadığı dönemde tahakkuk eden sabit genel üretim giderlerinden her ne suretle olursa olsun üretim
maliyetine pay verilemeyecektir.
- Üretimden bağımsız olarak katlanılan sabit genel üretim gideri niteliğindeki giderler ilgili dönemlerde
sonuç hesapları ile ilişkilendirilmek suretiyle gelir tablosunda “Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları”na
yansıtılacaktır.
Duyurulur.
2- Kurulumuzca 24.02.1999 tarih ve 20/216 sayılı karar ile onaylanan ve 05.03.1999 tarih ve 42 no’lu
Borsa Bülteninde ilan edilen, mali tablo dipnotları ve ek mali açıklamalar formatları ile ilgili yeni uygulama
esaslarını, İ.M.K.B. Başkanlığının 21.07.1999 tarih ve 1/13198 sayılı yazısında yer alan hususlar çerçevesinde,
27.07.1999 tarih ve 70 sayılı toplantısında yeniden değerlendiren Kurulumuz;
Yeni mali tablo dipnotu ve ek mali açıklamalar formatlarının uygulama zorunluluğunun 31.12.1999 tarihli
mali tablolardan itibaren başlamasına; ancak, doğruluğu bağımsız denetim şirketinin sorumluluğunda olmak
koşulu ile söz konusu yeni mali tablo dipnotu ve ek mali açıklamalar formatlarının, isteğe bağlı olarak, 30.06.1999
tarihli mali tablolardan itibaren uygulanabileceğine,
karar verilmiştir.
HİSSE SENEDİ PİYASASI’NIN AÇILMASIYLA
UYGULAYACAKLARI ESASLARA İLİŞKİN DUYURU
BİRLİKTE
A
TİPİ
YATIRIM
FONLARININ
(1999/32 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 25.08.1999 tarih ve 83/1050 Sayılı Kararı
1) Katılma belgesi alım satım işlemleri Hisse Senedi Piyasası’nın açıldığı günü izleyen gün başlayacaktır.
2) Katılma belgelerinin birim fiyatlarının hesaplanmasında, portföyde yer alan ve işlem sırası açık olan
hisse senetlerinde 2.seans ağırlıklı ortalama fiyatlar esas alınacaktır.
3) Portföyde yer alan ve işlem sırası kapalı olan hisse senetleri, İMKB-100 endeksinin yönü ve İMKB Hisse
Senetleri Piyasası’ndaki genel fiyat değişim sınırı dikkate alınarak Fon Kurulu tarafından belirlenecek fiyat
üzerinden değerlenecektir.
4) 3.madde kapsamında değerleme yapılan hisse senetleri ve değerleme fiyatları aynı gün yazılı olarak
Sermaye Piyasası Kurulu’na bildirilecektir.
5) Portföyde yer alan diğer varlıkların değerlemesinde Kurulumuzun yatırım fonlarına ilişkin Seri: VII, No:10
Tebliği’nin 45.maddesi ile Fon içtüzük hükümleri esas alınacaktır.
6) Sırası kapalı olan hisse senetlerini portföylerinde bulunduran yatırım fonları, Kurul’a ve yatırımcılara bilgi
vermek koşuluyla, portföylerinde bulundurdukları hisse senetlerinin sırası açılıncaya kadar, katılma belgesi
fiyatlarını hesaplamayabilir ve katılma belgesi alım satımı yapmayabilirler.
DUYURU (1999/34 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
SERMAYE PİYASASI KURULUNDAN YATIRIMCILARA DUYURU
Takasbank nezdinde müşteri ismine saklama sistemine geçilmesi ile buna ilişkin esasların yer
aldığı söz konusu duyuru, kaydileştirme sürecinden sonra uygulama alanı sona erdiğinden metinden
çıkarılmıştır.
DUYURU (1999/43 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 11.11.1999 tarih ve 108/1295 sayılı kararı
Kurulumuz tarafından 1997 yılı sonlarından bu yana yürütülmekte olan 2000 yılına hazırlık çalışmaları
çerçevesinde;
a) Anket kapsamında uyum çalışmalarını henüz tamamlamayan, halen faaliyette bulunan aracı kurum
yetkililerinin yazılı olarak uyarılması ve 17.11.1999 tarihinde Kurulumuza davet edilerek konu hakkında ayrıca bilgi
alınması;
b) Halen faaliyetleri geçici olarak durdurulmuş olan 6 aracı kurumun, tekrar faaliyete geçmek istemesi
durumunda, faaliyet koşulları arasında bilgisayar sistemlerinin 2000 yılına uyumlu olduğu koşulunun aranması,
c) Takasbank’ın anket sorularına göre test çalışmalarını tamamlamayan 16 aracı kuruma yazı yazılarak,
en geç 01.12.1999 tarihine kadar test çalışmalarını tamamlayarak, diğer aracı kurumlar gibi sonuçların
Takasbank’a gönderilmesinin istenmesi,
d) İMKB ve Takasbank’a yazı yazılarak, bu kurumlarca yapılan teste katılmayan veya katılıp test
sonuçlarını bildirmeyen ya da sorunu bulunduğunu beyan eden aracı kurum, portföy yönetim şirketleri ve
bankalarla, 10.12.1999 tarihinden önceki bir tarihte yeni bir test yapmalarının istenmesi; bu kurumlarca test
sonuçları hakkında Kurula bilgi verilmesi konusunda yazı yazılması; ilgili aracı kurum, portföy yönetim şirketleri ve
bankalara da Kurulumuzca yazı yazılarak bu teste katılmaları ve sonuçlarının ilgili kurumlara bildirilmesi
konularında uyarılmaları; aksine davranışları halinde faaliyetlerinin tedbiren geçici olarak durdurulması,
e) Piyasaların tatil edilmesi hususunun ilerideki bir tarihte değerlendirilmesi,
f) Aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketlerinden Beklenmedik Durum Planlarını şablon baz alınarak,
ancak mevcut yapı ve sistemlerine göre bu şablon üzerinde değişiklik yapma serbestliği içerisinde
hazırlamalarının ve “2000 yılı uyumluluğu durum tespit raporu”nu 01.12.1999 tarihine kadar Kurula incelenmek
üzere gönderilmesinin istenmesi; Kurulun bu plan ve raporları 07.12.1999 tarihine kadar incelemesi; yeterli
görülmeyen plan ve raporların ilgili kurumlara iade edilerek, bu kurumlarca 15.12.1999 tarihine kadar düzeltilmiş
beklenmedik durum planı ile 7’nci maddede öngörülen beyanı içeren “2000 yılı durum tespit raporları”nın
Kurulumuza gönderilmesi ve bu tarihe kadar göndermeyen aracı kurumlar ile portföy yönetim şirketlerinin
faaliyetlerinin geçici olarak durdurulması,
g) Aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketlerinin ve sermaye piyasası işlemleri ile sınırlı olmak üzere
bankaların 15.12.1999 tarihine kadar sistemlerinin 2000 yılına uyumlu hale getirildiğine ilişkin beyanname
verilmesi gerektiğini bildiren bir yazı gönderilmesi; 2000 yılı sorunu bulunmadığına ilişkin beyanname
vermeyenlerin söz konusu beyannameler Kurulumuza iletilinceye kadar faaliyetlerinin tedbiren geçici olarak
durdurulması,
h) Aracı kurumlardan sermaye piyasası faaliyetleri ile sınırlı olarak bankalardan ve portföy yönetim
şirketlerinden 31.12.1999 tarihi itibariyle aynı gün içerisinde tüm yasal ve yardımcı defterler ile en detay hali ile
mizanların kağıt ortamında dökülmesinin ve 31.12.1999 itibari ile aynı gün içerisinde müşterinin nakit, menkul
kıymet, yatırım fonu katılma belgesi, kredili işlem bilgileri ve diğer tüm haklarını nominal ve rayiç değer itibariyle
gösteren bilgilerin kağıt ortamında dökülerek en geç 7 Ocak 2000 tarihine kadar müşterilere iadeli taahhütlü
olarak gönderilmesinin istenmesi,
i) Aracı kurumların kendilerinin kurucusu ve/veya yöneticisi, bankaların ve sigorta şirketlerinin kurucusu
oldukları yatırım fonlarının 31.12.1999 tarihi itibariyle aynı gün içerisinde tüm yasal defterleri ve detay mizanları ile
fon portföyü ve müşteri bilgilerinin kağıt ortamına alınmasının istenmesi,
j) Portföy yönetim şirketleri ile aracı kurumlar tarafından 30.12.1999 tarihinde kurucusu ve/veya yöneticisi
oldukları fon bilgilerini de içerecek şekilde tüm sistemlerinin “full back-up”ının alınmasının ve bunların birer
kopyasının genel bilgisayar ve back-up sistemleri ile back-up/restore işlemleri sırasında yapılacakların detay bir
açıklaması ile birlikte ek bilgileri içerecek şekilde etiketlenerek 31.12.1999 tarihinde saat 14.00’e kadar
Takasbank’a teslim edilmesi; teslim edilmeyenlerin faaliyetlerinin tedbiren geçici olarak durdurulması;
Takasbank’a tevdi edilen back-upların uygun ortamda saklanması için Takasbank’a yazı yazılması,
k) (j) maddesinde belirtilen yedekleme işlemlerinin aracı kurumlar ile portföy yönetim şirketlerinin
19.12.1999, 09.01.2000, 30.01.2000 ve 27.02.2000 tarihlerinde, bankalar tarafından ise 19.12.1999, 30.12.1999,
09.01.2000, 30.01.2000 ve 27.02.2000 tarihlerinde yapılacak bilgisayar ve back-up sistemleri ile back-up ve
restore işlemleri esnasında yapılacakların ayrıntılı açıklamalarının yer aldığı yazıyla birlikte kendi bünyelerinde
uygun bir ortamda saklanmasının,
l) Borsada işlem gören halka açık ortaklıklardan 15.12.1999 tarihine kadar 2000 yılı sorunu hakkında
herhangi bir açıklama yapmayanların İMKB tarafından tespit edilerek kamuya duyurulması; 02.01.2000 tarihinde
hisse senetleri borsada işlem gören ortaklıklardan sistemlerinde 2000 yılı problemi çıkıp çıkmadığına ilişkin özel
durum açıklaması yapmalarının istenmesi ve bu konuda açıklama gönderilinceye kadar ilgili şirketin işlem
sırasının kapatılmasının İMKB’den istenmesi; ayrıca hisse senetleri borsada işlem görmeyen halka açık şirketlere,
15-31.12.1999 tarihleri arasında 2000 yılı sorunu varsa açıklama yapması, 01.01.2000 tarihinden sonra ise 2000
yılı sorununun ortaya çıkması halinde özel durum açıklaması yapmaları
gerektiği sonuçlarına ulaşılmıştır.
DUYURU (1999/49 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 24.12.1999 tarih ve 122/1455 sayılı kararı
Kurulumuzun 1997/33 sayılı Haftalık Bülteni’nde yayınlanan 11.8.1997 tarih ve 23/1265 sayılı ilke kararı
“yatırım fonu ve ortaklıkları nakitlerini net portföy değerlerinin (varlıklar toplamı – borçlar) %20’sini geçmemek
üzere Borsa para piyasasında değerlendirebilirler” şeklinde değiştirilmiştir.
ÖZEL DURUMLAR (1999/49 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkarılmıştır.)
DUYURULAR (1999/50 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 29.12.1999 tarih ve 125/1480 sayılı kararı,
(Konuya ilişkin düzenleme her yıl yenilendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
2) Kurulumuzun 29.12.1999 tarih ve 125/1477 sayılı kararı
(Konuya ilişkin düzenleme her yıl yenilendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
Seri: IV, No: 1 sayılı Tebliğ’in 7’nci maddesinin birinci fıkrasındaki esaslar çerçe-vesinde hesaplayacakları
birinci temettüün nakden dağıtım zorunluluğunun getirilmesine,
karar verilmiştir.
3) Kurulumuzun 1999/28 sayılı Haftalık Bülteni ile yapılan “Hisse senetleri İMKB’nde işlem gören şirketlerin
muhasebe uygulamalarında ve bu uygulamaların mali tablolara yansıtılmasında karşılaşılan sorunların açıklığa
kavuşturulması amacıyla yapılan açıklama”ya Kurulumuzun 29.12.1999 tarih ve 125/1479 sayılı ek kararı
alınmıştır.
a) Borsa’ya ve Kurulumuz’a gönderilen mali tablo ve dipnotlarının manyetik ortamda tek bir formatta
alınarak kamunun daha hızlı ve etkin bir şekilde aydınlatılması ve söz konusu bilgilerin istatiksel inceleme
yapılabilecek nitelikte bir veri tabanında depolanabilmesi için getirilmiş olan mali tablo dipnotu ve ek mali
açıklamalar formatlarının uygulamaya alınmasının, “veri tabanı programı”nın İMKB Başkanlığı tarafından hazır
hale getirilmesine kadar ertelenmesine,
b) Hisse senetleri İMKB’de işlem gören ortaklıklarca, mali tablo ve dipnotların, kamuya açıklanmak üzere
İMKB Başkanlığına bildirilmesi uygulamasının, “veri tabanı programı”nın uygulamaya alınmasına ve “elektronik
imza” ile ilgili uygulama esaslarının belirlenmesine kadar, aynen devam edebilmesine,
c) Borsa şirketlerinin, yeni mali tablo dipnotu ve ek mali açıklamalar formatlarını, doğruluğu bağımsız
denetim şirketlerinin sorumluluğunda olmak koşulu ile, isteğe bağlı olarak uygulamaya devam edebileceklerine,
karar verilmiştir.
4) ( 29.12.1999 tarih ve 125/1491 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenlemenin, güncelliği kalmadığından
metinden çıkartılmıştır.)
c) 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 46’ncı maddesinin ikinci fıkrasında 4487 sayılı Kanun ile
yapılan değişiklik uyarınca, söz konusu değişiklik yapılmadan önce mali durumlarının zayıflaması sonucu yetkileri
sürekli olarak kaldırılan ve haklarında iflas davası açılan aracı kurumların malvarlıklarının iflas talebinin
mahkemece esastan karara bağlanmasına kadar Kurul tarafından yapılacak işlemler hariç, üçüncü kişilere
devredilememesinin, rehnedilememesinin, teminat gösterilmemesinin, haczedilme-mesinin, başlamış tüm icra
takiplerinin de kendiliğinden durmasına ilişkin hükmün kapsamında olduğuna karar verilmiştir.
İLKE KARARI
Kurulumuzun 6.1.2000 tarihli ve 2/7 sayılı kararı
Hisse senetleri İMKB’de işlem gören şirketlerin, yurt dışında gerçekleştirecekleri gayrimenkul alım satım
işlemlerinde ekspertizi ilgili ülkedeki “yasal yetkili kişi ya da kurumlara” yaptırmaları mümkündür.
DUYURU (2000/3 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 18.1.2000 tarih ve 7/45 sayılı kararı.
Limited şirketten anonim şirkete dönüşerek halka açılmak üzere başvuruda bulunan ortaklıklar için;
a) İMKB Kotasyon Yönetmeliği’nin 9/A-1-2 maddesinin (b) bendinde belirtilen “Kuruluşundan itibaren en az
3 takvim yılı geçmiş olması (halka açıklık oranı %25 ise 2 yıl geçmiş olması)” koşulunun değerlendirilmesinde, tür
değişikliğinin TTK’nun 152. maddesi çerçevesinde yeni bir şirket yaratmadığı ve eski şirketin hükmi şahsiyetinin
bir kısım değişikliklerle aynen devam ettiği dikkate alınarak, kuruluş tarihi olarak tür değişikliği öncesinde mevcut
olan limited şirketin kuruluşunun esas alınabileceği,
b) Kotasyon Yönetmeliği’nin 9/A-1-2 maddesinin (c) bendinde belirtilen “Başvuru tarihi itibariyle ard arda 2
yılda vergiden önce kar etmiş olması (halka açıklık oranının %25 ise son bir yılda kar etmiş olması)” koşulunun
değerlendirilmesinde limited şirketlerle anonim şirketlerin tabi oldukları vergi mevzuatı ve muhasebe düzeni
açısından aralarında bir farklılık olmadığı dikkate alınarak, tür değişikliği öncesine ait mali tabloların esas
alınabileceği,
hususlarının İMKB Başkanlığı’na bildirilmesine karar verilmiştir.
Kamuoyuna önemle duyurulur.
DUYURU (2000/5 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanmıştır.)
(Geçici vergi beyannamesinin bildirilmesine dair 3/2/2000 tarih ve 15/154 sayılı Kurul kararı ile öngörülen
düzenleme, Seri: VIII, No: 39 sayılı Tebliğ’in 5/e-14 üncü maddesi kapsamına alındığından metinden
çıkartılmıştır.)
DUYURU (2000/14 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- (Kar dağıtımına dair 12.4.2000 tarih ve 39/557 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme, Seri: IV, No:
27 sayılı Tebliğ kapsamına alındığından metinden çıkartıl-mıştır.)
2) (12.4.2000 tarih ve 39/559 sayılı Kurul kararı, 7.12.2001 tarih ve 57/1621 sayılı Kurul kararı ile
yürürlükten kaldırılmıştır.)
DUYURU (2000/15 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (12.4.2000 tarih ve 39/561 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme; Seri: V, No: 46 sayılı Tebliğ’in
yürürlüğe girmesiyle geçerliliğini yitirdiğinden metinden çıkartıl-mıştır.)
DUYURU (2000/21 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(29.5.2000 tarih ve 59/889 sayılı Kurul kararı; güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU (2000/26 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 6.7.2000 tarih ve 74/1177 sayılı kararı
Seri: V, No: 34 Aracı Kurumların Sermayelerine ve Sermaye Yeterliliğine İlişkin Esaslar Tebliği’nin 25’nci
maddesinde yer alan “Kurul bu Tebliğ’de yer alan yükümlülüklerle ilgili tabloların hesaplama ve Kurul’a
gönderilme zamanını değiştirebilir” hükmüne istinaden, aracı kurumlar tarafından hazırlanan sermaye yeterliliği
tablolarının her ayı takip eden beş iş gününde gönderilmesine ilaveten, Ağustos ayından başlamak üzere her ayın
15’ini takip eden 5 iş günü içinde Kurulumuza gönderilmesine karar verilmiştir.
DUYURU (2000/29 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 24.7.2000 tarih ve 79/1296 sayılı kararı
1) Sermaye Piyasası Kanunu’nun (Kanun) 46. maddesinin 1. fıkrasının (i) bendinde Kurulumuza verilen
yetkiye dayanarak Kanun’un 47. maddesinin A bendine aykırı hareket eden kişi ve kurumlar hakkında borsalar ve
teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem yasağı getirilmesi halinde;
a) Kanun’un 47. maddesinin A bendinin 1,2 ve 3 numaralı alt bendlerine aykırı işlemleri nedeniyle
haklarında işlem yasağı getirilen kişi ve kurumlara ait menkul kıymetlerin aracı kuruluşlar tarafından
Takasbank’tan alınarak ilgili kişi ve kurumlara fiziken teslim edilmesinin ilgili yatırımcı hakkında Borsa’da işlem
yasağı getirildiği yönündeki Kurul kararının tebliğ edildiği gün içinde sağlanması ve aracı kuruluşlara fiziken teslim
edilen menkul kıymetlerin seri numaralarının tespit edilerek Kurulumuza bildirilmesi gerektiği konusunda
Takasbank’ın bilgilendirilmesine,
b) Kanun’un 47. maddesinin A bendinin 1, 2 ve 3 numaralı alt bendlerine aykırı işlemleri nedeniyle
haklarında işlem yasağı getirilen kişi ve kurumlara ait menkul kıymetlerin Kurulumuz kaydından çıkarılmak
suretiyle, “Kurul kaydında bulunmayan menkul kıymetler” statüsüne alınmasına, konunun aracı kurumların
bilgilendirilmesini teminen Takasbank’a bildirilmesine,
2) Kanun’un 47. maddesinin A bendinin 4, 5, 6 ve 7 numaralı alt bendlerine aykırı işlemleri nedeniyle
haklarında işlem yasağı getirilen kişi ve kurumlara ait menkul kıymetler ile ilgili olarak, doğrudan Kurulumuz
kaydından çıkarılmaksızın, somut olayın gereklerine göre Kurulumuz Karar Organı’nca verilecek karar
çerçevesinde işlem yapılmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU (2000/32 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 17.6.2000 tarih ve 89/1389 sayılı kararı
a) A tipi fonlarda ileri fiyat uygulamasına geçilmesine,
b) Uygulama ile ilgili altyapı değişiklikleri ve yatırımcıların bilgilendirilmesi amacıyla uygulamanın
01.01.2001 tarihinde yürürlüğe girmesine,
c) B tipi fonlarda müşteri kitlesi ve portföy yapıları dikkate alınarak, ileri fiyatlamaya geçilmesine,
01.01.2001 den sonra A tipi fonlardaki uygulamanın ilk altı aylık sonuçlarına göre karar verilmesine,
d) Günde iki kere fon fiyatı açıklanabilmesine imkan sağlanmasına,
e) Fon katılma belgelerinin alım-satım bedellerinin ödeme süresi konusunda, fon portföylerinde yer alan
menkul kıymetlerin takas süresini aşmayacak şekilde fon içtüzüğünde yeralacak ilkeler çerçevesinde
uygulamanın yürütülmesine
karar verilmiştir.
DUYURU (2000/36 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Kurulumuzun 14.10.2005 tarih ve 40/1243 sayılı Kararı ile hükümsüz kalması dolayısıyla metinden
çıkarılmıştır.)
DUYURU (2000/38 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 22.9.2000 tarih ve 102/1559 sayılı kararı
Seri: V, No: 46 Tebliği’nin 7.9.2000 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlü-ğe girmesi ile birlikte;
a) 2.2.1995 tarih ve 6 sayılı toplantısında alınarak, Kurulumuzun 1995/6 sayılı haftalık bülteninde
yayınlanan,
b) 22.6.1995 tarih ve 38 sayılı toplantısında alınarak, Kurulumuzun 1995/25 sayılı haftalık bülteninde
yayınlanan,
ğleri.
Sermaye Piyasası Kurulu İlksında alınarak, Kurulumuzun 1995/46 sayılı haftalık bülteninde yayınlanan,
d) 10.7.1997 tarih ve 21/1150 sayılı,
15.8.1996 tarihli İlke Kararının mahkemece iptal edilmiş olması ve Seri: V, No: 46 Tebliği’nin 7.9.2000
tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesi dikkate alınarak Kurulumuzun;
e) 28.8.1996 tarih ve 39 sayılı toplantısında alınarak, Kurulumuzun 1996/35 sayılı haftalık bülteninde
yayınlanan ve 15.8.1996 tarihli İlke Kararı’nın uygulama esaslarına açıklık getiren,
f) 28.8.1996 tarih ve 39 sayılı toplantısında alınan Kurulumuzun 1996/40 sayılı haftalık bülteninde
yayınlanan 15.8.1996 sayılı Karara ek,
İlke Kararları’nın iptal edilmelerine karar verilmiştir.
DUYURU: (2000/48 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU: (2000/49 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 14.12.2000 tarih ve 113/1824 sayılı kararı
Kurulumuza 02.01.2001 tarihinden itibaren yapılacak başvurular için geçerli olmak üzere;
• Asgari yatırım fonu başlangıç tutarının 830 milyar TL.,
• Gayrimenkul yatırım ortaklığı kuruluş ve dönüşümünde aranan asgari ödenmiş/çıkarılmış sermayenin 2,2
trilyon TL.,
• Lider girişimci gerçek kişilerin yıllık brüt gelirlerinin asgari 220 milyar TL., toplam menkul ve gayrimenkul
varlıklarının vergiye esas değerinin asgari 2,2 trilyon TL.,
• Lider girişimci tüzel kişilerin en son mali tabloları itibariyle aktif toplamının 6,6 trilyon TL., net dönem
karının ise 660 milyar TL.,
• Risk sermayesi yatırım ortaklığı kuruluş ve dönüşümünde aranan asgari ödenmiş-çıkarılmış sermayenin
1,1 trilyon TL.,
• Portföy yönetim şirketlerinin ve portföy yönetim şirketlerine ortak olacak aracı kurumların asgari ödenmiş
sermayelerinin 951.332.021.640 TL.,
• Yabancı yatırım fonu paylarının tahsisli olarak satılabileceği gerçek ve tüzel kişilerin sahip olması gereken
asgari sermaye piyasası aracı tutarının 530 milyar TL.,
• Yatırım ortaklıklarının başlangıç sermayesinin 830 milyar TL.
olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
DUYURULAR: (2000/50 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) ( Kurulumuzun 11/01/2001 tarih ve 2/39 sayılı kararı ile değiştirilmiş olan, yönetim kurulunun kar dağıtım
teklifinin bildirilmesine dair 21/12/2000 tarih ve 114/1848 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme, Seri: VIII, No:
39 sayılı Tebliğ’in 5/e-10 uncu maddesi kapsa-mına alındığından metinden çıkartılmıştır.)
2) Kurulumuzun 21.12.2000 tarih ve 114/1895 sayılı kararı
(Konuya ilişkin düzenleme her yıl yenilendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
3) Kurulumuzun 21.12.2000 tarih ve 114/1904 sayılı kararı
Sermaye Piyasası Kanununun 47/A maddesinde düzenlenen “idari para cezaları” hakkında Kurulca izlenecek
prosedüre açıklık kazandırmak üzere, Kurul düzenlemelerine aykırılığı tespit edilen tüzel ve / veya gerçek kişilerden;
a) Daha önce aynı veya benzer nitelikteki Kurul düzenlemelerini ihlal etmediği tespit edilenlerin bir defaya
mahsus olmak kaydıyla mevzuata uyum konusunda dikkatinin çekilerek uyarılabileceğine,
b) Daha önce aynı veya benzer nitelikteki Kurul düzenlemelerini ihlal ettiği tespit edilenler yada (a) bendi
kapsamına girmekle beraber fiilin özelliği ve etkileri de gözönüne alınarak Kurulca gerekli görülenler hakkında ise
Kanununun 47/A maddesi uyarınca idari para cezası verilmesi için işlem tesis edilebileceğine
karar verilmiştir
DUYURULAR (2001/1 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 04.01.2001 tarih ve 1/1 sayılı kararı
( Konuya ilişkin düzenleme her yıl yenilendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
2) Kurulumuzun 04.01.2001 tarih ve 1/7 sayılı toplantısında,
( Konuya ilişkin düzenleme her yıl yenilendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
DUYURULAR (2001/2 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Kar dağıtımına dair 11.01.2001 tarih ve 2/39 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme, Seri: IV, No: 27 sayılı
Tebliğ’in 5 inci maddesi kapsamına alındığından metinden çıkartılmıştır.)
DUYURULAR (2001/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(17.01.2001 tarih ve 3/43 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme, güncelliğini yitirdiğinden metinden
çıkartılmıştır.)
DUYURULAR (2001/4 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (31.12.2000 tarihli mali tablolara dair 25.1.2001 tarih ve 4/99 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenlemenin
geçerliliği kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
2) Yatırım fonları, yatırım ortaklıkları (risk sermayesi ve gayrimenkul yatırım ortaklıkları dahil) ve portföy yönetim
şirketlerinin Kurulumuzun ilgili Tebliğlerinde öngörülen süreler içinde gerekli koşulları sağlayamayıp yatırım fonlarında
ve yatırım ortaklıklarında halka arzın, portföy yönetim şirketlerinde ise faaliyete geçişin gerçekleştirilmesi için ek süre
verilmesi talepleri ile Kurulumuza müracaat etmeleri halinde; söz konusu kuruluşlara bir defaya mahsus olmak üzere,
en fazla ilgili Tebliğlerinde belirtilen süreler kadar ek süre verileceğinin, yatırım fonları ve yatırım ortaklıklarında bu süre
içinde halka arzın, portföy yönetim şirketlerinde faaliyete geçişin gerçekleştirilememesi halinde, yatırım fonlarında iç
tüzüğün ticaret sicilinden terkin ettirileceğinin, risk, gayrimenkul ve menkul kıymetler yatırım ortaklıkları ile portföy
yönetim şirketlerinde ise esas sözleşmelerinde bu faaliyetleri yapamayacaklarına ilişkin gerekli değişikliklerin yapılması
yönündeki ilgili Tebliğlerimizde yer alan hükümlerin uygulanacağının Kurulumuz Haftalık Bülteninde duyurulmasına
karar verilmiştir.
3) (Geçerlilik süresi sona erdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
DUYURULAR (2001/5 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (Yatırım fonlarının son üç aylık dönem itibariyle ortalama fon toplam değerinin asgari fon başlangıç tutarının
1/4 ‘ünün altına düşmesi veya (özel fonlar hariç) aynı dönemde fon katılma belgesi satılan kişi sayısının ortalama
100’ün altına düşmesi halinde verilecek ek süre ve ilgili diğer hususlara dair 1.2.2001 tarih ve 5/123 sayılı Kurul kararı ile
öngörülen düzenleme geçerliliği kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
DUYURULAR (2001/8 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (Güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
2) Kurulumuzun 22.2.2001 tarih ve 9/226 sayılı kararı
Yatırım fonu ve yatırım ortaklıklarının kamuya açıklanan portföy ve mali tablolarının gerçek durumu yansıtmasını
teminen, sırası kapatılan ve bundan sonra da sırası kapatılabilecek olan hisse senetleri için uygulanmak üzere;
a) Kapatılma işleminin geçici olup olmadığının kesinleşmesi için kapatılmayı izleyen ilk 5 işlem gününde hisse
senetlerinin Tebliğ'de öngörüldüğü şekliyle son işlem günündeki Borsa 2. seans ağırlıklı ortalama fiyatıyla
değerlenmesine,
b) Kapalılık halinin 6. ve izleyen işgünlerinde de devamı halinde; söz konusu hisse senetlerinin portföydeki
ağırlığı,
-% 1'e kadar olan fon ve ortaklıklarda 1 gün içinde,
- % 1 ile % 5 arasında olan fon ve ortaklıklarda 30 gün içinde,
- %5'ten fazla olan fon ve ortaklıklarda ise 90 gün içinde,
günlük eşit tutarlarda karşılık ayrılarak değerlerinin sıfıra indirgenmesine,
c) Hisse senedi işlem sırasının, ayrılan karşılık tutarının % 100'e ulaşmasından sonra açılması halinde, sırasının
açıldığı ilk gün borsa 2. seans ağırlıklı ortalama fiyatı üzerinden hesaplanacak değerinin (b) bendinde belirtilen ağırlık
dikkate alınarak 1, 30 veya 90 günlük zaman diliminde eşit tutarlarda portföylere gelir olarak yansıtılmasına, ikinci
işgününden
itibaren ise Tebliğ hükümleri çerçevesinde değerlemeye başlanarak değer artış veya azalışlarının portföye
yansıtılmasına,
d) Hisse senedi işlem sırasının, ayrılan karşılık tutarının % 100'e ulaşmadan önce açılması halinde ise, kayıtlı
değeri (sırasının kapatıldığı zamanki fiyatı ile karşılık tutarının farkı) ile işlem görmeye başladığı günkü borsa 2. seans
ağırlıklı ortalama fiyatı arasındaki olumlu farkın karşılık ayrıldığı süreye eşit gün içinde fon ve ortaklığa eşit tutarlarda
gelir, olumsuz farkın ise (b) bendinde belirtilen süreler tamamlanacak şekilde eşit tutarlarda gider olarak
kaydedilmesine, ikinci iş gününden itibaren ise Tebliğ hükümleri çerçevesinde değerlemeye başlanarak değer artış veya
azalışlarının portföye yansıtılmasına,
e) Halka açık olmayan banka ve aracı kurumlarca kurulmuş yatırım fonu kurucularının yukarıda belirtilen karşılık
ayırma işlemi yapmadan önce, kurucusu oldukları yatırım fonlarının portföylerinde bulunan işlem sıraları kapalı hisse
senetlerini en son işlem günündeki Borsa 2. seans ağırlıklı ortalama fiyat üzerinden kendi portföylerine alabilmelerine
imkan verilmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2001/9 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
I) ..................................................
(Haklarında işlem yasağı getirilen kişi ve kurumların Takasbank nezdindeki menkul kıymetlerine ve
aracı kurumlardaki hesaplarının işleyişine ilişkin Kurulumuzun 28.2.2001 tarih ve 11/249 sayılı kararı aynı
konuya ilişkin Kurulumuzun 28.09.2007 tarih ve 35/1022 sayılı kararı ile 01.10.2007 tarihi itibariyle
yürürlükten kaldırılmıştır.)
DUYURU (2001/13 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (Kurulumuzun 29.3.2001 tarih ve 15/403 sayılı kararı uyarınca ilan edilen duyuru, güncelliğini
yitirdiğinden metinden çıkartılmış olup, 2002 yılında konuya ilişkin yeni duyuru yapılmıştır.)
2) (Kurulumuzun 29.3.2001 tarih ve 15/410 sayılı kararı eki ilan metni, güncelliğini yitirdiğinden
metinden çıkartılmıştır.)
DUYURULAR (2001/18 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 3.5.2001 tarih ve 21/575 sayılı kararı.
İşlem sıraları sürekli kapatılmış olan hisse senetleri ile işlem sıraları geçici durdurulmuş olan hisse
senetlerinin kapalılık halinin 5 işgününden fazla sürmesi ve İMKB Yönetim Kurulu tarafından kapalılık halinin
devamına karar verilmesi durumunda,
a) (Gayri menkul yatırım ortaklıklarına ayni sermaye konulmasına dair Kurul kararı ile öngörülen düzenleme;
Seri: VI, No: 11 sayılı Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği kapsamına alındığından metinden
çıkartılmıştır.)
b) İşlem sıraları geçici olarak kapalı durumda bulunan ve kapalılık halinin devamına karar verilen hisse
senetlerinin teminat olma niteliklerini kaybettikleri göz önüne alınarak, kredili menkul kıymet işlemlerinde özkaynak
olarak kabul edilmemesinin, daha önceden kredili menkul kıymet işlemlerinde teminat olarak alınmış olması halinde
ise söz konusu hisse senetlerinin değerinin özkaynak oranı hesaplamalarında "0" TL olarak dikkate alınmasına,
c) (d) bendi uyarınca yapılacak değerleme sonucunda, gerek işlem sıraları halihazırda kapalı bulunan
gerekse bu ilke kararımızdan sonra kapatılacak hisse senetlerinde oluşacak teminat açığının tamamlanması
işlemlerine münhasır olmak üzere, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durum göz önüne alınarak, teminat
tamamlama çağrısı yapıldıktan sonra teminatın tamamlanması için 1 ay süre verilmesine ve söz konusu süre
içerisinde aracı kurumlar tarafından teminatın açığının tamamı için karşı taraf riski ayrılmasına,
d) Söz konusu hisse senetlerini kredi teminatı olarak veren müşterilerin 1 aylık süre içerisinde özkaynağını
tamamlamaması durumunda ise, sermaye yeterliliği tablolarının hazırlanması sırasında karşı taraf riski ayrılması
uygulamasından vazgeçilerek oluşan teminat açığının sermaye yeterliliği tablolarına zarar olarak yansıtılmasına,
karar verilmiştir.
2) Kurulumuzun 3.5.2001 tarih ve 21/577 sayılı kararı.
Seri: VI, No: 11 sayılı Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına Ilişkin Esaslar Tebliği’nin 10. maddesinde yer alan
kuruluş veya dönüşümü takip eden bir yıl içinde çıkarılmış sermayenin asgari %49’una karşılık gelen hisse
senetlerini halka arz etme gerekliliğini yerine getiren bir gayrimenkul yatırım ortaklığında, ayni sermaye koymak
suretiyle sermaye artırımı yapılmak istenmesi durumunda;
a) %49’luk asgari halka açıklı oranı getirilmesindeki amaçlar dikkate alınarak, faaliyet dönemi boyunca söz
konusu asari ahlak açıklık oranının sürekli olarak korunmasına, bu çerçevede, gayrimenkul yatırım ortaklığında
sermaye artırımının (nakden ve/veya aynen) yapılmak istenmesi halinde, sermaye artırım kararının %49’luk asgari
halka açıklık oranının altına düşülmesini engelleyecek veya bu oranın artırılmasını sağlayacak şekilde alınmasına,
b) Ayni sermaye konulmak suretiyle sermaye artırımı yapılmak istenmesi durumunda, ayni sermaye artırımı
yanında nakdi sermaye artırımına da imkan tanınacak şekilde rüçhan hakları kısıtlanmaksızın tüm ortakların
katılabileceği bir sermaye artırımı kararının genel kurul toplantısında alınması gerektiğine
karar verilmiştir.
DUYURU (2001/21 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Kurulumuzun 24.5.2001 tarih ve 25/674 sayılı kararı; 2009/44 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanan,
09.10.2009 tarih ve 31/876 sayılı Kurul Kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
DUYURU (2001/25 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 21.6.2001 tarih ve 29/810 sayılı kararı.
Kurulumuzun Seri: XI, No: 3 sayılı Sermaye Piyasasında Ara Mali Tablolara İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında
Tebliği uyarınca aracı kurumların hesap dönemlerinin ilk altı aylık dönemi için söz konusu Tebliğ'de yeralan esaslara
göre bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırmalı olarak düzenlemekle yükümlü oldukları ve ilgili ara dönemi izleyen 6
hafta içinde Kurulumuza gönderecekleri ara bilanço ve gelir tablolarının, yıllık mali tablolarda olduğu gibi İMKB'na
gönderilmesine, Borsa Bülteninde ilan edilmesine ve Borsa'nın web sayfasında yeralmasının sağlanmasına karar
verilmiştir.
DUYURU (2001/27 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 5.7.2001 tarih ve 31/876 sayılı kararı.
Aracı kurumların yasal düzenlemelerden kaynaklanan teminat ve blokaj yükümlülükleri nedeniyle aktiflerinde
bulundurdukları menkul kıymetleri “Bağlı Menkul
Kıymetler” hesabında izlemeleri ve Kurulumuzun Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğinin 29 uncu maddesine göre
değerlemeleri gerekmektedir.
DUYURU (2001/30 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Müteakip hesap döneminde yapılması öngörülen yatırım harcamalarının dönem kazancından indirimine dair
27.7.2001 tarih ve 34/976 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme; Gelir Vergisi Kanunu’nun 4369 sayılı Kanun
ile değişik Ek-1 inci maddesi, 4842 sayılı Kanun’un 37/1-c maddesiyle yürürlükten kaldırılmış olduğundan konusuz
kalmış olup metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU (2001/31 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Kamu menkul kıymetlerinin değerlemesine dair 3.8.2001 tarih ve 35/1023 sayılı Kurul kararı ile öngörülen
düzenleme, 30.6.2001 tarihli ara mali tablolar için geçerli olduğundan metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU (2001/32 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(6.8.2001 tarih ve 36/1028 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme, güncelliğini yitirdiğinden metinden
çıkartılmıştır.)
DUYURU (2001/36 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 7.9.2001 tarih ve 42/1154 sayılı kararı.
Aracı kurumların müşterilerinin kredi kartı ile hisse senedi alımı yapabileceklerine karar verilmiştir.
2) (7.9.2001 tarih ve 42/1157 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme; Seri: V, No: 65 sayılı Tebliğ’in
yürürlüğe girmesiyle güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU (2001/39 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 28.9.2001 tarih ve 45/1262 sayılı kararı.
(2009/44 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanan, 09.10.2009 tarih ve 31/876 sayılı Kurul Kararı ile
yürürlükten kaldırılmıştır.)
2) Kurulumuzun 28.9.2001 tarih ve 45/1288 sayılı kararı
Kurulumuzun Seri: V, No: 46 sayılı Tebliğinin 13 üncü, 41 inci ve 43 üncü maddeleri uyarınca hazırlanan alım
satıma aracılık, türev araçların alım satımına aracılık, yatırım danışmanlığı çerçeve sözleşmeleri ile halka arza aracılık
ve konsorsiyom sözleşmelerinde yer alması gereken asgari hususlar ile bu hususlar düzenlenirken uyulması gereken
esaslara ilişkin olarak;
a) Genel olarak tüm sözleşmelerde,
-Seri: V, No: 46 sayılı Tebliğin 13 üncü maddesinin üçüncü fıkrası gereği, müşteri haklarını ciddi şekilde
zedeleyici ve aracı kuruluş lehine tek taraflı olağanüstü haklar sağlayan hükümlerin konulmamasına,
-Seri: V, No: 46 sayılı Tebliğin 13 üncü maddesinin üçüncü fıkrası gereği, ispat külfetini müşteriye yükleyen
kayıtlara yer verilmemesine,
-Açık ve anlaşılabilir bir dil kullanılmasına, müşterinin okumasını zorlaştıracak veya engelleyecek karakterler ve
yazı büyüklüğü kullanılmamasına,
-Müşteriler ile aracı kurumun hak ve yükümlülüklerinin karşılıklı ve dengeli biçimde belirlenmesine,
b) Kurulumuzun www.spk.gov.tr web sayfasında bulunan metinlerin, aracı kurumların müşterilerine verecekleri
alım satıma aracılık, türev araçların alım satımına aracılık, yatırım danışmanlığı çerçeve sözleşmeleri ile halka arza
aracılık ve konsorsiyum sözleşmelerinde yer alması ereken asgari hususlar ile bu hususlar düzenlenirken uyulması
gereken esaslar olarak kabul edilmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2001/41 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 12.10.2001 tarih ve 47/1328 sayılı kararı.
Seri: V, No: 34 sayılı Tebliğin 31 inci maddesinde yer alan “aracı kurumların aktif varlıkları üzerinde, ipotek de
dahil olmak üzere her türlü takyidat tesis edilmesi ve aracı kurumlarca başkasının borcunu taahhüt edici işlemlerde
bulunulması halinde, bu işlemler Kurul tarafından bu Tebliğe ilişkin düzenlemelerde ayrıca dikkate alınır” ve Tebliğin
ekindeki açıklamaların III üncü bölümünde yer alan “bu Tebliğ ile özsermayeden likit olmayan varlıkların ve sermaye
çıkışı niteliğindeki varlıkların düşülmesi suretiyle bulunan sermaye yeterliliği tabanı kavramı getirilmiştir” hükümleri
çerçevesinde, aracı kurumların teminat olarak ve/veya başka nedenlerle 3 üncü kişiler lehine, çeşitli kişi ve kuruluşlara
vermiş oldukları ve aktiflerinde yer alan kıymetlerin hem sermaye yeterliliği tabanı hem de likidite yükümlülüğü
hesaplaması sırasında indirim kalemi yapılmasına karar verilmiştir.
DUYURULAR (2001/49 Sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
I. Kurulumuzun 7.12.2001 tarih ve 57/1634 sayılı kararı.
A) Kurulumuzun Seri: XI, No: 20 sayılı “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine
İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” ve Seri: XI, No: 21 sayılı “Sermaye Piyasasında Konsolide Mali
Tabloların ve İştiraklerin Muhasebe-leştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği” uyarınca Kurulumuzun
muhasebe ve bağımsız denetim standartları ile ilgili düzenlemelerine tabi olan işletmelerin bağlı ortaklığı veya
iştiraki olmaları nedeniyle bağımsız denetim yaptırma yükümlülüğüne tabi hale gelen işletmelerde, bağımsız
denetim kuruluşu seçimi,
B) Kurulumuzun muhasebe ve bağımsız denetim standartları ile ilgili düzenlemelerine tabi olan
işletmelerin, Kurulumuzun Seri: XI, No: 20 ve 21 sayılı Tebliğlerinin yürürlüğe girmesi nedeniyle genel kurulca
onaylanan bağımsız denetim kuruluşu ile imzalamış oldukları bağımsız denetim sözleşmelerinin kapsam, ücret ve
süreye ilişkin hükümlerinin değiştirilmesi için ek sözleşme imzalanması,
C) Kurulumuzun muhasebe ve bağımsız denetim standartları ile ilgili düzenlemelerine tabi olan işletmeler
tarafından, Seri: XI, No: 20 ve 21 sayılı Tebliğlerin yayım tarihinden önce imzalanan bağımsız denetim
sözleşmelerinin feshi talebiyle Kurulumuza yapılacak başvurularda, Kurulumuzun Seri: XI, No: 20 ve 21 sayılı
Tebliğlerinin yürürlüğe girmesi nedeniyle değişikliğe gerek görüldüğü yönündeki gerekçelerin, söz konusu
Tebliğlerin yayımlanma zamanı ve içerdiği hükümlerin ilk kez uygulanmasında yaşanabilecek sorunlar dikkate
alınarak, ilk uygulama yılı için haklı bir gerekçe olarak kabul edilebileceği, dolayısıyla yeni bağımsız denetim
kuruluşunun belirlenmesi, hususlarında yapılacak ilk genel kurulun onayına sunulmak üzere yönetim kurulunun
yetkili olması gerektiğine karar verilmiştir.
II. Kurulumuzun 7.12.2001 tarih ve 57/1621 sayılı kararı.
1) Aracı kurumlardan birinin diğer bir veya birkaç aracı kurum ile birleşmesi veya bir veya birden çok aracı
kurumun tüm hak, alacak, borç ve yükümlülüklerini, tüzel kişiliklerini sona erdirmek suretiyle mevcut bir aracı
kuruma devretmesi ile ilgili esas ve usullerin belirlenmesini teminen, bundan sonra aracı kurumların devir ve
birleşmelerinde uygulanacak prosedürlere ilişkin olarak, genel hükümler saklı kalmak kaydıyla;
A) Aracı kurumların birleşme veya devirleri Kurulun iznine tabidir. Ön izin için Kurula verilecek başvuru
dilekçesine,
i) Birleşme veya devralmaya taraf olan aracı kurumlarca birleşme veya devralmaya ilişkin alınmış yönetim
kurulu kararlarının birer örneği,
ii) Birleşme veya devralma işlemlerine taraf olan aracı kurumların yönetim kuruluna söz konusu işlemlerin
yürütülmesine (birleşme/devir sözleşmesinin hazırlanması, imzalanması gibi) ilişkin yetki veren genel kurul
kararları,
iii) Birleşme veya devirden beklenen sonuçları analiz eden detaylı fizibilite raporu,
iv) Birleşme veya devirden itibaren 3 yıllık hedeflerin ortaya konulduğu tahmini bilanço ile kar ve zarar
cetvelleri,
v) İlgili aracı kurumların birleşme veya devralma işlemlerinin Rekabet Kanunu’nun 7 nci maddesi
kapsamında olmadığı hususunda Rekabet Kurulu’ndan alınacak menfi tespit belgesi,
vi) Devralma işlemleri ile ilgili olarak, devralınacak aracı kurumun işlem terminallerinin kullanım hakkının
devrinin hangi aşamada gerçekleştirilmesinin planlandığına ilişkin bilgi,
eklenir ve Kurul gerekli göreceği ilave bilgi ve belgeleri talep etmeye yetkilidir,
B) Kurul tarafından inceleme yapıldıktan sonra aracı kurumların birleşmesine ve devralınmasına ön izin
verilir. Kurul başvuruyu devir veya birleşme talep eden aracı kurumların durumu, sermaye piyasası mevzuatına
uygunlukları, birleşme veya devirden beklenen faydanın gerçekleştirme başarısı, organizasyon, iç denetim, risk
kontrol ve yönetim sistemlerinin etkinliği gibi hususları dikkate alarak inceler.
C) Devralınacak olan aracı kurumun işlem terminallerinin devralan aracı kurum tarafından birleşme
işlemleri tamamlanmadan önce kullanılmasının talep edilmesi halinde Kurulumuz tarafından verilecek ön izin
aşamasında, devralınacak aracı kurumun yetki belgeleri iptal edilir ve birleşme işlemleri tamamlanıncaya kadar
geçecek süre zarfında, birleşme sonucunda infisah edecek aracı kurumun işlem terminallerinin geçici olarak
devralacak aracı kurum tarafından kullanılması hususu İMKB’ye bildirilir.
D) Birleşme veya devre taraf olan aracı kurumlar, birleşmeye veya devre ilişkin başvuru tarihinden önceki
ay sonu itibariyle ara mali tablolar düzenlerler ve mahkemece tayin edilen bilirkişi tarafından özsermaye tespit
raporu hazırlanır.
E) Birleşme veya devir işlemlerine taraf olan aracı kurumlarca birleşme bilançosu tanzim edilir ve
birleşme/devir sözleşmesi taslağı hazırlanır.
F) Birleşme/devir sözleşmelerinde,
i) Birleşme oranı, değiştirme birimi ve ayrıca hisse senetlerin değişimi sonucunda küsürat kalması
durumunda “kesir makbuzu” verilmesinin,
ii) “Devralan şirket, devrolan şirketin tahakkuk etmiş ve edecek (devir tarihine kadar elde ettiği kazançların
vergisi dahil) vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer vecibelerini yerine getireceğini bir taahhütname ile vergi
dairesine bildirecektir.” İfadesinin,
iii) Devralınan şirketin müracaat etmeyen alacaklıları ile vadesi gelmemiş ve ihtilaflı bulunan borçlarına
ilişkin olarak TTK’nun 445 inci maddesi hükmü çerçevesinde hareket edileceğine dair bir hükmün,
iv) Yönetim kurulunun hangi süre içinde genel kurulu toplantıya çağıracağına, bu tarihe kadar genel kurul
toplantısının yapılmaması durumunda birleşme sözleşmesinin geçersiz olacağına ilişkin bir hükmün,
v) KVK’nun 38 ve 39 uncu maddeleri uyarınca devir bilançosu, kar zarar cetvelinin devir beyannamesi ile
birlikte devir tarihinden itibaren 15 gün içinde Vergi Dairesine verileceğine ilişkin bir hükmün,
vi) “Devralan şirketin yapmak durumunda bulunduğu sermaye artırıma ilişkin işlemin Ticaret Sicilinde tescili
tarihinde devrolan şirketin münfesih olacağı” ifadesinin,
vii) Devralma yoluyla birleşmelerde devralınan aracı kurumun, yeni aracı kurum kurmak suretiyle yapılacak
birleşmelerde birleşmeye katılan tüm aracı kurumların faaliyet yetki belgelerinin iptalini öngören bir hükmün,
viii) Devralınan aracı kurumun birleşme öncesi esas sözleşmesinde imtiyaz mevcut ise bu imtiyazların
birleşme sonrası devralan aracı kurumun bünyesinde de devam edip etmeyeceği hususunun,
yer alması zorunludur. Devir/birleşme sözleşmelerinde müşterilerin hak ve alacaklarını ihlal eden
hükümlere yer verilemez.
G) Birleşme/devir sözleşmesinin imzalanması ve devrolma halinde esas sermaye tadil metni, birleşme
halinde ise yeni şirket kuruluşuna ilişkin anasözleşme taslağı hazırlanır.
H) Devrolma halinde devralacak aracı kurumun birleşme nedeniyle oluşacak aynı sermaye artırımı ile ilgili
sözleşme değişikliğine ilişkin madde tadillerinin, birleş-me halinde ise yeni şirket kuruluşuna ilişkin anasözleşme
taslağının ve birleşme/ devir sözleşmesinin onaylanması için ara mali tablolar ve mahkemece tayin edilen bilirkişi
tarafından hazırlanan özsermaye tespit raporu ile birlikte Kurulumuz tarafından verilecek ön izin tarihinden itibaren 3
ay içerisinde Kurulumuza başvuruda bulunulur.
İ) Kurul gerekli görmesi halinde Seri: X, No: 16 “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Hakkında
tebliğ”in 19 uncu maddesi uyarınca birleşme veya bölünme durumunda bulunan aracı kurumlarca düzenlenmiş
mali tabloların özel denetime tabi tutulmasını isteyebilir.
J) Kurulca gerekli incelemelerin yapılmasından sonra, Kurul tarafından onaylanan birleşme/devir
sözleşmesi ile eski ve yeni metinlerin kapsayan ana sözleşme değişiklik taslağı/yeni kurulacak aracı kurumun ana
sözleşme taslağı, bilanço ve kar zarar cetveli ile birlikte aracı kurum genel kurullarının onayına sunulur.
K) Kurul tarafından onaylanmayan devir/birleşme sözleşmesi, esas sözleşme değişikliği/yeni kurulacak
aracı kurumun ana sözleşmesi hakkında genel kurulda görüşme yapılamaz ve karar alınamaz.
L) Devre/birleşmeye dair genel kurul kararları ile anasözleşme değişikliği/yeni kurulan aracı kurumun ana
sözleşmesi ticaret siciline tescil ve ilan edilir ve tescile ilişkin Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin bir örneği ilanı
izleyen 6 iş günü içerisinde Kurula gönderilir.
2) Kurulumuzun 12.04.2001 tarih ve 39/559 sayılı İlke Kararının yürürlükten kaldırılmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU (2001/50 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 14.12.2001 tarih ve 59/1665 sayılı kararı
02.01.2002 tarihinden itibaren yapılacak başvurular için geçerli olmak üzere;
Asgari fon başlangıç tutarının 1.250 milyar TL.
Gayrimenkul yatırım ortaklığı kuruluş ve dönüşümünde aranan asgari ödenmiş/çıkarılmış sermayenin 3,2
trilyon TL.
Lider girişimci gerçek kişilerin yıllık brüt gelirlerinin asgari 320 milyar TL, toplam menkul ve gayrimenkul
varlıklarının vergiye esas değerinin asgari 3,2 trilyon TL,
Lider girişimci tüzel kişilerin en son mali tabloları itibariyle aktif toplamının asgari 10 trilyon TL, net dönem
karının ise asgari 1 trilyon TL,
Risk sermayesi yatırım ortaklığı kuruluş ve dönüşümünde aranan asgari ödenmiş/çıkarılmış sermayenin
1,6 trilyon TL,
Portföy yönetim şirketlerinin ve portföy yönetim şirketlerine ortak olacak aracı kurumların asgari ödenmiş
sermayelerinin 1,5 trilyon TL,
Yabancı yatırım fonu paylarının tahsisli olarak satılabileceği gerçek ve tüzel kişilerin sahip olması gereken
asgari sermaye piyasası aracı tutarının 760 milyar TL,
Yatırım ortaklıklarının asgari başlangıç sermayesinin 1.250 milyar TL,
olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
DUYURU (2001/52 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (Nakit temettü dağıtımna ilişkin 28.12.2001 tarih ve 61/1716 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme, her
yıl yenilendiğinden metinden çıkartılmıştır.)
2) (Kurulumuzun 28.12.2001 tarih ve 61/1717 sayılı kararı ile öngörülen düzenleme, her yıl yenilendiğinden
metinden çıkartılmıştır.)
3) (Kurulumuzun 28.12.2001 tarih ve 61/1718 sayılı kararı ile öngörülen düzenleme, her yıl yenilendiğinden
metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU (2002/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (Emisyon primi ile kayıtlı sermaye tavan aşımına dair 18/01/2002 tarih ve 5/48 sayılı Kurul kararı ile
öngörülen düzenleme, 27/9/2000 tarih ve 44/1334 sayılı Kurul kararı kapsamına alındığından metinden
çıkartılmıştır.)
2) (18/1/2002 tarihli ve 5/59 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme, güncelliğini yitirdiğinden metinden
çıkartılmıştır.)
3) Kurulumuzun 18/1/2002 tarih ve 5/66 sayılı kararı.
(Güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkarılmıştır.)
DUYURU (2002/4 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(25/01/2002 tarih ve 7/95 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme; komisyon oranlarına ilişkin 2/7/2004
tarih ve 27 sayılı Kurul kararı ile güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU (2002/6 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 07/02/2002 tarih ve 9/181 sayılı kararı.
FUTBOL KULÜPLERİNİN HALKA AÇILMASI İÇİN BELİRLENEN İLAVE
KRİTERLER
1. Faaliyet İle İlgili Kriterler:
Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 7. maddesinin 8. Bendi gereğince, anonim şirketin, sadece idman ve spor
faaliyetlerinde bulunması ve sadece bu faaliyetlerle bağlantılı olarak elde edilecek;
a) stadyum maç hasılatı,
b) stadyum kira gelirleri,
c) isim hakkı gelirleri,
d) radyo ve televizyon yayın gelirleri,
e) forma saha için reklam gelirleri,
f) sponsorluk gelirleri,
g) sadece idman ve spor faaliyeti yapanlara ve izleyicilere hizmet vermek üzere spor tesislerinde bulunan
büfelerin gelirleri
kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur.
Yukarıdaki faaliyetlerin dışında herhangi bir (markalı ürün satışı dahil) faaliyetin bulunması halinde şirket
Kurumlar Vergisi mükellefi olacaktır. Bu husus, izahname ve sirkülerde açıklanacak ve Maliye Bakanlığı'na
bildirilecektir.
Söz konusu muafiyetten yararlanmak için futbol takımının kulüp tarafından anonim şirkete kiralanması veya
devredilmesi (süreli veya süresiz, bedelli veya bedelsiz) gerekmektedir. Yukarıda belirtilen haklar devir veya satın
alma yolu ile anonim şirkete geçebilir veya uzun vadeli sözleşmelerle şirkete kiralanabilir. Belirtilen hakların kiralama
yolu ile geçmesi durumunda, yapılan sözleşmelere ilişkin bilgilere halka açılma sırasında yayımlanacak
izahnamelerde yer verilecektir. Söz konusu hususlar Türkiye Futbol Federasyonu'na bildirilerek, federasyondan
alınacak onay yazısı Kurula sunulacaktır.
2. Aktif Yapısına İlişkin Kriterler:
Yukarıda belirtilen hakların kira yoluyla devir alınması durumunda, diğer anonim şirketlerden farklı olarak
herhangi bir hak veya varlık bulunmayacaktır.
Söz konusu hakların devir yoluyla alınması durumunda, anonim şirketin aktifinde diğer şirketlerden farklı
olarak aşağıdaki varlıklar bulunacaktır:
a) Futbolcu bonservisleri,
b) İsim hakları (patent, marka, lisans vb.),
c) İdman tesisleri, stadyum vb. faaliyet ile ilgili gayrimenkuller ve bunların kullanım hakkı.
Yukarıda b ve c bendinde belirtilen varlıkların devir işleminden önce, SPK'nın inceleme hakkı saklı kalmak
kaydıyla ve SPKn 15'inci maddesi kapsamında örtülü kazanç aktarımına sebep olmayacak şekilde, değer tespitinin
iki bağımsız denetim şirketi (gayrimenkuller için Kurulumuz listesinde bulunan gayrimenkul ekspertiz şirketi)
tarafından yapılması zorunludur.
3. Pasif Yapısına İlişkin Kriterler:
Şirketlerin sahip oldukları varlıklar ve haklar üzerinde, Şirket sermayesinin %51'inden fazlasına ve/veya
yönetim ve denetim imtiyazını haiz hisse senetlerine sahip olmaları nedeniyle şirket yönetiminde kontrolü elinde
bulunduran gerçek ve tüzel kişiler ile Şirket ve kulübün yönetim ve denetim kurulu üyelerinin, kulüp ve kulüp ile
doğrudan veya dolaylı ilişkisi bulunan üçüncü şahısların borcunu teminen temlik, kefalet, ipotek ve ayni hak tesis
edememesini sağlamak üzere, ilk genel kurulda ana sözleşmeye hüküm konulması zorunludur.
4. Gelir Yapısına İlişkin Kriterler:
Tribün gelirlerinin şirkete devredilmesi, teberrulu bilet satışı yapılması gibi uygulamalarda elde edilen gerçek
hasılatın takibini sağlayacak muhasebe ve kayıt düzeninin kurulması zorunludur.
5. Özel Durum Açıklamaları:
Seri: VIII, No: 20 Tebliği'nde düzenlenen hususlara ek olarak yapılması ereken özel durum açıklamaları
aşağıdaki şekildedir:
1. Futbolcu Transferlerinin Açıklanması:
Şirketin en son mali yıla ilişkin gelir tablosundaki esas faaliyet karının %5'ini aşan miktarlarda, futbolcu satın
alınması/satılması, kiralanması/kiraya verilmesi, takas edilmesi durumlarında, söz konusu görüşmeler
sonuçlandığında, kesinleşen hususlarda, sözleşme imzalanmadan önce gerekli özel durum açıklamasının yapılması
zorunludur. Yapılacak açıklamada asgari, ödenecek her türlü ücretlere, sözleşme süresine ve sözleşmede bulunan
ve tasarruf sahiplerinin yatırım kararlarını etkileyebilecek tüm özel şartlara yer verilmesi zorunludur.
2. Futbolculara İlişkin Açıklamalar:
Takımın performansını önemli derecede olumsuz yönde etkileyecek sakatlık, hastalık ve iş göremezlik gibi
durumlarda, futbolcunun bu nedenlerle futbol oynayamayacağı süreye ilişkin bilgilerin açıklanması zorunludur.
3. Teknik Yönetime İlişkin Açıklamalar:
Takımın teknik yönetiminin değişmesi ve yeni teknik ekiple görüşmelere başlanılması halinde, görüşmeler
sonuçlandığında, kesinleşen hususlarda sözleşme imzalanmadan önce gerekli özel durum açıklamasının yapılması
zorunludur.
4. Gelir Kayıplarına veya Sözleşme Fesihlerine / İmzalanmasına İlişkin Açıklama:
Şirketin en son mali yıla ilişkin gelir tablosundaki esas faaliyet karının %5'ini aşan gelirlerin kaybına sebep
olacak gelişmelerin ortaya çıkması veya kaybedilmesi, veya bu tutarlardaki yeni sözleşmeler düzenlenmesi
durumlarında da özel durum açıklaması yapılması zorunludur.
5. Diğer Açıklamalar:
Türkiye Futbol Federasyonu, FİFA veya UEFA tarafından alınan ve Şirket'in gelirlerini ve doğrudan ve/veya
dolaylı olarak etkileyebilecek önemdeki kararların kulübe bildirildiği tarihte, şirket tarafından açıklanması zorunludur.
Bu konudaki sorumluluk şirkete aittir.
6. Futbolcuların Bonservis Bedelleri İle Ücretlerinin Mali Tablolara Yansıtılması:
1. Başka Kulüplere Yapılan Ödemeler:
a) Bonservis Bedeli:
Maliye bedeli ile bilançoda "Maddi Olmayan Duran Varlıklar - Haklar" kaleminde gösterilecek ve sözleşme
süresi içinde amorti edilecektir.
b) Şarta Bağlı Ödemeler :
Mali tabloların kesinleşme tarihinden önce makul bir şekilde ve makul oranda tahmin edilebilmesi halinde
tahakkuk ettirilmesi ve mali tablolara yansıtılması gerekir. Belli bir öneme sahip olan ancak tutarları tahmin
edilemeyen şarta bağlı hususlar dipnotlarda açıklanır.
2. Futbolculara Yapılan Ödemeler:
a) Peşin Ödemeler:
"Peşin Ödenen Giderler" olarak bilançoda aktifleştirilecek ve sözleşme süresince dönem giderine atılmak
suretiyle itfa olunacaktır.
b) Dönemsel Ödemeler (Aylık, Prim vb.):
Giderin tahakkuk ettiği dönemde gelir-gider tablosuna yansıtılacaktır.
3. Futbolcu Satışı:
Sözleşmesi devam eden futbolcuların başka bir kulübe satılması durumunda elde edilen gelirler gayri maddi
hakkın satışı olarak değerlendirilecektir.
4. Futbolcuların Sakatlanması:
Futbolcuların bir daha oynayamayacak şekilde sakatlanması veya hastalanması gibi durumlarda,
futbolcuların lisans hakları için karşılık ayrılması zorunludur.
5. Sigorta Zorunluluğu
Aktifinde futbolcu sözleşmesi veya bonservisi bulunan şirketler için, futbolcuların bonservis veya sözleşme
bedellerinden aşağı olmamak üzere sigorta ettirilmesi zorunludur.
DUYURU (2002/7 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(İzinsiz halka arz faaliyetleri ile ilgili duyuru, güncelliği kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
DUYURULAR (2002/10 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
A) Kurulumuzun 08.03.2002 tarih ve 13/303 sayılı kararı.
Kurulumuzun Seri: VIII, No: 34 “Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunanlar İçin Lisanslama ve Sicil Tutmaya
İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ”in Sınavların Yapılması” başlıklı 11’nci madde hükmü gereği Kurulumuzca
duyurulacağı ifade edilen sınav alt konu başlıklarının aşağıdaki şekilde belirlenmesine ve Kurulumuzun internet
sayfasında yer verilmesine,
- Adayın girdiği ilk sınavda tüm konulardan sorumlu olmasının, sınav konularından herhangi birinden alınan
notun 60’ın ve/veya aritmetik ortalamanın 70’in altında olması halinde adaylara başarısız oldukları konulardan sınav
sonuçlarının ilan edildiği tarihten itibaren en çok iki yıl içerisinde sınava girerek geçerli not alma ve/veya not
yükseltme hakkının verilmesine imkan sağlayan modül geçme sisteminin benimsenmesine;
- Sınav sonuçlarının ilan edildiği tarihten itibaren en çok iki yıl içerisinde adayın sınav konularındaki
başarısızlığının devam etmesi halinde bu sürenin sonunda adayın başarılı olduğu sınav konuları da dahil olmak
üzere bütün sınav konularından istediği sayıda yeniden sınavlara girmesine,
- Not yükseltmek amacıyla girilen sınavlarda en son alınan notun geçerli kabul edilmesine;
karar verilmiştir.
I- SERMAYE PİYASASI FAALİYETLERİ TEMEL DÜZEY SINAV KONULARI
1-
Genel Ekonomi.
Temel Kavramlar.
Arz ve Talep Analizi.
Makroekonomik Göstergeler ve Yorumu.
- Piyasa Türleri, Piyasaların İşleyiş Mekanizması ve Etkileşimleri.
- Kamu Bütçesi ve Bütçe Açıklarının Finansmanı.
- Para ve Maliye Politikaları.
2- Sermaye Piyasası Mevzuatı, İlgili Mevzuat ve Etik Kurallar.
- Sermaye Piyasası Kanunu.
- Sermaye Piyasası Kurulu Yönetmelikleri.
- Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğleri.
- Sermaye Piyasası Kurulu İlke Kararları.
- İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Mevzuatı.
- 32 Sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında KHK.
- Kara Paranın Aklanmasına Yönelik Hukuki Düzenlemeler.
- Bankalar Kanununun Sermaye Piyasası İle İlgili Bölümleri.
- Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği Statüsü.
- Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği Üyelirinin Sermaye Piyasası
Yürütürken Uyacakları Meslek Kuralları.
- Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği Disiplin Kuralları.
Faaliyetlerini
3-
Menkul Kıymetler ve Diğer Sermaye Piyasası Araçları.
Hisse Senetleri.
Tahviller.
Hazine Bonoları.
Gelir Ortaklığı Senetleri.
Yatırım Fonu Katılma Belgeleri.
Banka Bonoları, Banka Garantili Bonolar.
Hisse Senedi ile Değiştirilebilir Tahviller.
Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler.
Finansman Bonoları
Depo Sertifikaları.
Vadeli İşlem Sözleşmeleri.
4-
Hisse Senedi Piyasaları.
Temel Kavramlar.
İMKB Hisse Senetleri Piyasasının İşleyişi.
Kotasyon, Pazar Açılması, Halka Arz ve İMKB’de İşlem Görme.
Borsa Üyeleri ve Üye Temsilcileri.
Hisse Senetleri Piyasasında Pazarlar ve İşlem Kuralları.
Hisse Senetleri Piyasasında Emir ve İşlem Kuralları.
Hisse Senetleri Piyasasında Endeksleri ve İMKB Hisse Senetleri Piyasası
Endeksleri.
Sermaye Artırımları ve Temettü Ödemelerinde Baz/Referans Fiyatların
Hesaplanması.
Kredili Menkul Kıymet İşlemleri, Açığa Satış, Menkul Kıymetlerin Ödünç Alma ve
Verme İşlemleri.
Hisse Senedi Piyasasında İçerden Öğrenenlerin Ticareti ve Manipülasyon.
5-
Tahvil ve Bono Piyasaları.
Temel Kavramlar.
İMKB Tahvil ve Bono Piyasasının Pazarları ve İşleyişi.
Faiz Oranlarını Etkileyen Faktörler.
TCMB-Para Politikası-APİ ve Tahvil Piyasaları ile İlişkisi.
Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu İhracına İlişkin Mevzuat.
Kamu Borçlanma Gereğinin Belirlenmesi.
Kamu Borçlanma Mekanizması, Borç Yönetimi ve İhale Prosedürü.
Kamu Borçlanmasının Mali Piyasalar ve Genel Ekonomi Üzerine Etkileri
- Borsa Dışı Tahvil ve Bono Piyasası.
- İMKB Devlet İç Borçlanma Senetleri Endeksleri.
- Uluslararası Tahvil ve Bono Piyasaları ve İşleyişi.
6- Diğer Teşkilatlanmış Piyasa ve Borsalar
- T.C. Merkez Bankası Piyasaları.
- Bankalararası Piyasalar.
- İMKB Vadeli İşlemler Piyasası.
- İzmir Vadeli İşlemler Borsası.
- İstanbul Altın Borsası.
- Tezgahüstü Piyasalar.
7- İlgili Vergi Mevzuatı.
- Vergi Hukukuna İlişkin Temel Kavram ve Tanımlar.
- Sermaye Piyasası Araçlarının Vergilendirilmesi.
- Sermaye Piyasası Kurumlarının Vergilendirilmesi.
- Halka Açık Şirketlerde Vergilendirme Esasları.
- Sermaye Piyasasını Teşvik Etmeye Yönelik Vergi Tedbirleri.
- Gelirin Toplanması ve Beyanı.
- Beyanname Verilmeyen Haller.
- Vergi Tevkifatı.
- Verginin Ödenmesi.
- Örtülü Sermaye - Örtülü Kazanç.
- Damga Vergisi Kanununun Sermaye Piyasası İle İlgili Bölümleri.
- Harçlar Kanununun Sermaye Piyasası İle İlgili Bölümleri.
- Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi.
- Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi.
- Veraset ve İntikal Vergisi.
- Vergi Suçları ve Cezaları.
8- Temel Finans Matematiği, Değerleme Yöntemleri, Muhasebe ve Mali Analiz.
- Faiz Kavramı ve Paranın Zaman Değeri.
- Endeks Kavramı ve Sermaye Piyasalarında Kullanılan Endeksler.
- Mali Tabloların Düzenlenmesi.
- Mali Tablolar ve Analiz Yöntemleri.
- Şirket Değerleme Yöntemlerine İlişkin Temel Kavramlar.
- Risk Kavramı ve Türleri.
- Menkul Kıymet Değerlemesi.
- Muhasebenin Temel Kavramları ve Genel İlkeleri.
- Sermaye Piyasasında Tek Düzen Muhasebe Sistemi ve İşleyişi.
- Aracı Kurumlarda Belge ve Kayıt Düzeni.
- İç Kontrol Sistemi.
9- Takas ve Operasyon İşlemleri.
- Takas ve Saklama İşlemlerini Düzenleyen Mevzuat.
- Takasbank Para Piyasası.
- Hisse Senetleri Piyasası Takas ve Saklama İşlemleri.
- Hisse Senetleri Piyasası Temerrüt İşlemleri.
- Hisse Senetleri Üzerinde Bulunan Haklarla İlgili Yapılan İşlemler.
- Hisse Senetlerinin Kaydileştirilmesi.
- Sabit Getirili Menkul Kıymetler Takas ve Saklama İşlemleri.
- Tahvil ve Bono Piyasası Temerrüt İşlemleri.
- Takasbank Elektronik Transfer Sistemi İşlemleri.
- Yabancı Yatırımcılar ve Saklama.
- Uluslararası Pazar Depo Sertifikaları Takas İşlemleri
-
Uluslararası Tahvil ve Bono Piyasası Takas İşlemleri.
Sermaye Artırımları ve Temettü Ödemelerinde Baz/Referans Fiyatların
Menkul Kıymetlerde Devir, Temlik, Zayi Olma, Ödeme Yasağı ve Zaman Aşımı.
Merkezi Kayıt Kuruluşu Yönetmeliği.
Kredili Menkul Kıymet, Açığa Satış ve Ödünç Menkul Kıymet İşlemlerinin Takası.
Hesaplanması
II- SERMAYE PİYASASI FAALİYETLERİ İLERİ DÜZEY SINAV KONULARI
1- Genel Ekonomi ve Mali Sistem.
- Temel Kavramlar.
- Mali Sistemin Unsurları.
- Arz ve Talep Analizi.
- Makroekonomik Göstergeler ve Yorumu.
- Piyasa Türleri, Piyasaların İşleyiş Mekanizması ve Etkileşimleri.
- Kamu Bütçesi ve Bütçe Açıklarının Finansmanı.
- Para ve Maliye Politikaları.
- Türkiye Ekonomisindeki Son Gelişmeler.
- Dünya Ekonomisindeki Son Gelişmeler.
- Sermaye Piyasalarındaki Son Gelişmeler.
2- Sermaye Piyasası Mevzuatı ve İlgili Mevzuat, Ticaret Hukuku ve Borç Hukuku.
- Sermaye Piyasası Kanunu.
- Sermaye Piyasası Kurulu Yönetmelikleri.
- Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğleri.
- Sermaye Piyasası Kurulu İlke Kararları.
- İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Mevzuatı.
- Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği Mevzuatı.
- Takasbank İşlemlerine İlişkin Mevzuat.
- 32 Sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında KHK.
- Kara Paranın Aklanmasına Yönelik Hukuki Düzenlemeler.
- Rekabet Hukuku’nun Sermaye Piyasası İlgili Bölümler.
- Bankalar Kanunu’nun Sermaye Piyasası İle İlgili Bölümleri.
- Özel Emeklilik Fonları.
- Borçlar Hukukunun Genel Esasları.
- Borçlar Hukukunun Özel Borç İlişkileri, Komisyon, Vekalet ve Vedia Akitlerini
Düzenleyen Hükümleri.
- Ticaret Hukukunun Genel Esasları.
- Anonim Şirketler Mevzuatı.
- Kıymetli Evrak Mevzuatı.
3-
Menkul Kıymetler ve Diğer Sermaye Piyasası Araçları.
Hisse Senetleri.
Tahviller.
Hazine Bonoları.
Gelir Ortaklığı Senetleri.
Yatırım Fonu Katılma Belgeleri.
Banka Bonoları, Banka Garantili Bonolar.
Hisse Senedi ile Değiştirilebilir Tahviller.
Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler.
Finansman Bonoları.
Depo Sertifikaları.
Türev Araçlar.
4-
Ulusal ve Uluslararası Piyasaları.
T.C. Merkez Bankası Piyasaları.
Bankalararası Piyasalar.
İMKB Hisse Senetleri Piyasaları.
İMKB Tahvil ve Bono Piyasaları.
İMKB Vadeli İşlem Piyasaları.
İMKB Uluslararası Pazar.
Takasbank Para Piyasası.
Tezgahüstü Piyasalar.
Uluslararası Menkul Kıymet İşlem Kuralları.
Yurt Dışı Pazarlarda Hisse Senedi İhracı ve Depo Sertifikaları.
Yabancı Sermaye Piyasası Araçlarının Satışı.
Uluslararası Finansal Piyasalar (Euro Piyasalar)
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasalarının İşleyişi.
5-
Finansal Yönetim.
Finansal Yönetimin Genel Esasları.
Risk Yönetimi.
Finansal Planlama.
Sermaye Maliyeti ve Optimal Sermaye Yapısı.
İşletme Sermayesi Yönetimi ve Sermaye Bütçelemesi.
Menkul Kıymet Değerlemesi.
Birleşme ve Devir.
Uluslararası Finansal Yönetim.
Portföylerde Risk ve Getiri Hesapları.
Matematiksel Portföy Seçim Modelleri.
Finansal Varlıkları Fiyatlama Modeli.
Arbitraj Fiyatlama Modeli.
Portföy ve Fon Performans Ölçümleri.
Uluslararası Portföy Yönetimi.
Türev Araçların Portföy Yönetiminde Kullanımı.
6- Analiz Yöntemleri.
- Faiz Kavramı ve Paranın Zaman Değeri.
- Temel Analiz.
- Teknik Analiz.
7- Muhasebe, Denetim ve Etik Kurallar.
- Muhasebenin Temel Kavramları.
- Genel Kabul Görmüş Gelir Tablosu ve Bilanço İlkeleri.
- Sermaye Piyasasında Hesap Planları ve Muhasebe Uygulamaları.
- Mali Tabloların Konsolidasyonu.
- Enflasyonun mali Tablolara Etkisi.
- Birleşme ve Devirlerin Mali Tablolara Etkisi.
- Bağımsız Denetim Süreci ve Standartları.
- Aracı Kurumlarda Belge ve Kayıt Düzeni.
- Aracı Kurumlarda Sermaye Yeterliliği Uygulamaları.
- Sermaye Piyasası Kurumlarında İç Kontrol Yöntemleri.
- Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği Üyelerinin Sermaye Piyasası
Yürütürken Uyacakları Meslek Kuralları.
8- İlgili Vergi Mevzuatı.
- Vergi Hukukuna İlişkin Temel Kavram ve Tanımlar.
Faaliyetlerini
-
Sermaye Piyasası Araçlarının Vergilendirilmesi.
Sermaye Piyasası Kurumlarının Vergilendirilmesi.
Halka Açık Şirketlerde Vergilendirme Esasları.
Sermaye Piyasasını Teşvik Etmeye Yönelik Vergi Tedbirleri.
Gelirin Toplanması ve Beyanı.
Beyanname Verilmeyen Haller.
Vergi Tevkifatı.
Verginin Ödenmesi.
Örtülü Sermaye - Örtülü Kazanç.
Türev Ürünlerin Vergilendirilmesi.
Damga Vergisi Kanununun Sermaye Piyasası İle İlgili Bölümleri.
Harçlar Kanununun Sermaye Piyasası İle İlgili Bölümleri.
Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi.
Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi.
Veraset ve İntikal Vergisi.
Vergi Suçları ve Cezaları.
III- TÜREV ARAÇLAR SINAV KONULARI
1- Genel Ekonomi.
- Temel Kavramlar.
- Arz ve Talep Analizi.
- Makroekonomik Göstergeler ve Yorumu.
- Piyasa Türleri ve Piyasaların İşleyiş Mekanizması.
- Kamu Bütçesi ve Bütçe Açıklarının Finansmanı.
- Para ve Maliye Politikaları.
- Türkiye Ekonomisindeki Son Gelişmeler.
- Dünya Ekonomisindeki Son Gelişmeler.
- Sermaye Piyasalarındaki Son Gelişmeler.
2- Sermaye Piyasası Mevzuatı, İlgili Mevzuat ve Etik Kurallar.
- Sermaye Piyasası Kanunu.
- Sermaye Piyasası Kurulu Yönetmelikleri.
- Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğleri.
- Sermaye Piyasası Kurulu İlke Kararları.
- İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Mevzuatı.
- Takasbank İşlemlerine İlişkin Mevzuat.
- 32 Sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında KHK.
- Kara Paranın Aklanmasına Yönelik Hukuki Düzenlemeler.
- Bankalar Kanunu’nun Sermaye Piyasası İle İlgili Bölümleri.
- Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği Statüsü.
- Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği Üyelerinin Sermaye Piyasası
Yürütürken Uyacakları Meslek Kuralları.
- Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği Disiplin Kuralları
- Özel Emeklilik Fonları.
3-
Menkul Kıymetler ve Diğer Sermaye Piyasası Araçları.
Hisse Senetleri.
Tahviller.
Hazine Bonoları.
Gelir Ortaklığı Senetleri.
Yatırım Fonu Katılma Belgeleri.
Banka Bonoları, Banka Garantili Bonolar.
Hisse Senedi ile Değiştirilebilir Tahviller.
Faaliyetlerini
-
Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler.
Finansman Bonoları.
Depo Sertifikaları.
Türev Araçlar.
4-
Türev Araçlar.
Türev Araçlarla İlgili Temel Kavramlar.
Kur Risk Yönetiminde Kullanılan Türev Araçlar.
Faiz Riski Yönetiminde Kullanılan Türev Araçlar.
Hisse Senedi Riskine İlişkin Türev Araçlar.
Hammadde Fiyat Riskine İlişkin Türev Araçlar.
Yeni Nesil Türevler.
5-
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasalarının İşleyişi.
Temel Kavramlar.
Vadeli İşlem Piyasaları.
Vadeli İşlem Sözleşmeleri ve Fiyatlaması.
Opsiyon Sözleşmeleri ve Fiyatlaması.
Vadeli İşlemler Piyasasında Piyasa Yapıcılığı.
Opsiyon Piyasası İşlemleri.
Opsiyon Stratejileri.
6- Türev Araçlarla Arbitraj ve Korunma.
- Türev Araçlarda Risk Kavramı ve Risk Yönetimi.
- Türev Araçlarda Risk Çeşitleri.
- Risklere ve Amaca İlişkin Piyasa Beklentileri.
- Risk Düzeyinin Ölçümü.
- Arbitraj ve Korunma Amaçlı Ürünleri Kullanma ve Stratejiler.
7-
Muhasebe, Takas ve Operasyon İşlemleri.
Türev Araçların Muhasebeleştirilmesine İlişkin Temel Esaslar.
Uzlaşma ve Fiziki Teslim Yöntemleri.
Belge - Kayıt Düzeni ve Müşteri Takip Hizmetleri.
Denetim.
Vadeli İşlemlerde Takas ve Saklama.
Opsiyon İşlemlerinde Takas ve Saklama.
8-
İlgili Vergi Mevzuatı.
Vergi Hukukuna İlişkin Temel Kavram ve Tanımlar.
Sermaye Piyasası Araçlarının Vergilendirilmesi.
Sermaye Piyasası Kurumlarının Vergilendirilmesi.
Halka Açık Şirketlerde Vergilendirme Esasları.
Sermaye Piyasasını Teşvik Etmeye Yönelik Vergi Tedbirleri.
Gelirin Toplanması ve Beyanı.
Beyanname Verilmeyen Haller.
Vergi Tevkifatı.
Verginin Ödenmesi.
Örtülü Sermaye - Örtülü Kazanç.
Türev Ürünlerin Vergilendirilmesi.
Damga Vergisi Kanununun Sermaye Piyasası İle İlgili Bölümleri.
Harçlar Kanununun Sermaye Piyasası İle İlgili Bölümleri.
Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi.
Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi.
Veraset ve İntikal Vergisi.
-
Vergi Suçları ve Cezaları.
IV- DEĞERLEME UZMANLIĞI SINAV KONULARI (Uygulamaya yönelik bilgilerin ölçülmesi amacıyla sınav
konularında örnek olaylara ilişkin sorular yer alabilecektir.)
1- Gayrimenkul Değerleme Esasları.
– Gayrimenkul ve Proje Değerlemeleri.
Değerlemeye İlişkin Ekonomik Kavramlar.
Değer Tanımları ve Türleri.
Değer Etkileyen Faktörler.
Temel Yapı Malzemeleri, Yeni Yapı Malzemelerinin İzlenmesi ve Global İnşaat Maliyetleri.
Teknik Alt Yapı ve Fiziksel Özellikleri Saptama.
Yapıların Sınıflarını Tespit Etme.
–
Değerleme Süreci.
Sorunun Tanımı.
Veri Toplama ve Data Analizi.
En Yüksek ve En İyi Fayda Analizi
Arazi Yerinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi.
Sınırlı ve Belirli Değerleme.
Deprem Bölgeleri, Plan, Harita ve Tapuların Analizi.
–
Değerleme Yöntemleri.
Maliyet Yaklaşımı.
Emsal Karşılaştırması.
Gelir Kapitalizasyonu.
Değerleme Yöntemlerinin Karşılaştırılması.
–
Konut Değerleme.
Yeniden İnşa Etme (İkame) Maliyeti Yaklaşımı.
Piyasa Değeri Yaklaşımı.
Nakit Akışı (Gelir) Yaklaşımı.
Gayrimenkulun Nihai Değerinin Tespiti.
Kanaat Oluşturma.
–
Ticari Gayrimenkulün Değerlemesi.
Net Faaliyet Geliri.
Getiri Oranının Seçimi.
Kapitalizasyon Oranı.
–
–
Kiralanan Gayrimenkullerin Değerlemesi.
Gayrimenkul Piyasası ve Analizi.
Veri Analizi.
Analiz Teknikleri.
Para ve Sermaye Piyasalarının Rolü ve Gayrimenkul Piyasaları İle Etkileşimi.
Piyasa Araştırma Teknikleri.
Gayrimenkul Piyasasının Özellikleri.
–
Gayrimenkul Finansmanı.
Finansman Kaynaklar.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları.
Gayrimenkul Finansman Sistemleri.
Konut Finansmanında Kamunun Rolü ve Müdahale Yolları.
–
Türk Gayrimenkul Finansman Piyasasının Yapısı, Kullanılan Yöntemler ve
İpotek Kredileri.
İpoteğin Tanımı ve Gelişimi.
İpotek Düzenleyen Taraflar ve Düzenleme Süreci.
İpoteğe Yatırımın Taşıdığı Riskler.
İpotek Sigortası.
İpotek Kredisi Türleri.
İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler.
Kurumlar.
– Değerleme Standartları ve Raporlama. (Türkiye’ye İlişkin Değerleme Standartları Oluşuncaya Kadar
Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: VIII, No: 35 Tebliği hükümleri geçerlidir.)
Değerleme Standartları ve İlkeleri.
Değerleme Raporu, Raporlama Standartları ve Uygulamaları.
2- Mesleki Mevzuat ve Etik Kurallar.
– Değerlemenin Hukuki Boyutu.
Hukuki Kavramlar.
Yasal Haklar ve Sorumluluklar.
Sermaye Piyasası Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun İlgili Tebliğleri.
–
İmar Kanunu ve İmar Affı.
Genel Hükümler.
İmar Planları ile İlgili Esaslar.
İfraz ve Tevhid İşleri.
Yapı ve Yapı ile İlgili Esaslar.
İmar Affı.
–
İskan Kanunu.
İskan.
Mecburiyetler, Tavsiye ve İstihkak Mazbataları.
Muafiyetler.
–
Belediye Kanunu’nun İlgili Hükümleri.
–
Kamulaştırma Kanunu.
Genel Hükümler.
Kamulaştırmanın Oluşturulması.
Kamulaştırma Bedeli, Tebliğat, Dava Hakkı ve Bilirkişiler.
Acele Elkoyma, Tescil İşlemleri ve Aynın Çekişmeli Olması.
Kamulaştırmada Boşaltma, Vazgeçme ve Geri Alma.
Hasar, Doğacak Hak ve Borçlar, Trampa Yolu ile ve Acele Kamulaştırma.
Bedelsiz Kullanma, Giderlerin Ödenmesi ve İdareler Arasında Taşınmaz Mal
Yasak İşler ve Ceza Hükümleri.
–
–
Tapu Kanunu’nun İlgili Hükümleri.
Kadastro Kanunu.
Kadastro Çalışmaları.
Sınırlandırma ve Tespit İşleri.
Mülkiyet Hakkının Tespitine İlişkin Esaslar.
Uyuşmazlıkların Kadastro Mahkemesinde Çözümlenmesi.
Mali Hükümler.
Devri.
Teknik Hataların Düzeltilmesi.
Ceza Hükümleri.
İntikal Hükümleri.
Orman Kanunu’nun İlgili Hükümleri.
–
Kooperatifler Kanunu.
Ortaklık Sıfatının Kazanılması ve Kaybedilmesi.
Ortakların Hak ve Ödevleri.
–
Kat Mülkiyeti Kanunu.
Genel Hükümler.
Kat Mülkiyetinin ve Kat İrtifakının Kurulması.
Kat Maliklerinin ve Kat İrtifakı Sahiplerinin Hakları.
Kat Maliklerinin ve Kat İrtifakı Sahiplerinin Borçları.
Ana Gayrimenkulun Yönetimi.
Kat Mülkiyetinin ve Kat İrtifakının Sona Ermesi.
Devre Mülk Hakkı.
–
Medeni Kanun.
Mülkiyet Hakkının Unsurları.
Mülkiyet Hakkının Şümulü.
Müşterek Mülkiyet, İştirak Halinde Mülkiyet.
Gayrimenkul Mülkiyetinin Mevzuu, İktisabı, İzaası.
Gayrimenkul Mülkiyetinin Hükümleri.
İrtifak Hakkı.
İntifa Hakkı.
Sükna Hakkı.
Bir Başkasının Arsasında Bulunan Kaynak Üzerindeki Hak.
Gayrimenkul Mükellefiyeti.
Gayrimenkul Rehni.
İpotek.
İpotekli Borç Senedi ve İrat Senedi.
Gayrimenkul Karşılık Gösterilerek Senet İhracı.
Rehinli Tahvil İhracı.
Tapu Sicili.
Arsa Ofisi Kanununun İlgili Hükümleri.
Devlet İhale Kanununun İlgili Hükümleri.
Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun.
Yapı Denetimi Hakkında Kanun.
Çevre Kanununun İlgili Hükümleri.
Meslek İlkeleri ve Etik Kurallar.
–
–
–
–
–
–
3- İnşaat ve Gayrimenkul Muhasebesi.
– İnşaat Muhasebesi ve Uygulamaları ile İlgili Temel Kavramlar.
– Gider Çeşitleri ve Mali Tablolarda Görünme Biçimleri.
– Enflasyonist Koşullarda Mali Tablolar.
4- Temel Finans Matematiği.
– Değerleme Matematiği ve İstatistiği.
Temel İstatistiki Kavramlar.
Paranın Zaman Değeri ve Faiz Hesaplamaları.
Değerlemede Kullanılan İstatistikli Kavramlar.
–
Değerleme Teknikleri ve Uygulama Alanları.
–
–
–
–
Tekniklerin Duyarlılık Analizleri.
Basit Mühendislik Hesapları.
Yatırım Projeleri ve İç Verim Oranı.
Nakit Akım Analizleri.
Nakit Akım Projeksiyonu.
İskonto Oranının Hesaplanması.
İskonto Edilmiş Nakit Akımları Analizi.
–
–
–
Çarpan Analizi.
Risk Analizi.
Finansal Kaldıraç.
5- İlgili Vergi Mevzuatı.
– Temel Kavramlar.
– Genel Hükümler.
– Gayrimenkul Alım Satım ve İnşa Kazancı.
– Gayrimenkullerle İlgili Vergi Avantajları.
Yatırım İndirimi.
Yeniden Değerleme.
Maliyet Bedeli Artırımı.
Yenileme Fonu.
Teşvikli Yatırımlarla İlgili Avantajlar.
Gayrimenkul Satış Kazancının Vergiden İstisna Olması.
–
–
–
–
–
–
–
–
KDV Uygulaması.
Harçlar.
Gayrimenkul Kiralamasından Elde Edilen Gelirler.
Emlak Vergisi.
Veraset ve İntikal Vergisi.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarında Vergilendirme.
Vergi Usul Kanununda Yeralan Gayrimenkullerle İlgili Değerleme Hükümleri.
Yabancıların Durumu.
B) Kurulumuzun 08.03.2002 tarih ve 13/306 sayılı kararı
SERMAYE PİYASASI KURULU MUHASEBE STANDARTLARI AÇIKLAMASI
Tarih:
08.03.2002
Sayı:
2002/1
Konu : Kurul’un Seri: XI, No: 1 Sayılı Tebliğinde yer alan, İşletme Aleyhine Açılan Davaların Mali
Tablolara Yansıtılması ile Özel Durumlar Kapsamında Kamuya Duyurulmasıyla İlgili Hükümlere Dair
Açıklama
I- Kapsam
İş hayatının normal akışı içerisinde işletmeler aleyhinde davalar açılabilmektedir. Davaların işletme aleyhine
sonuçlanması durumunda, işletme belirli bir meblağı ödeme yükümlülüğü altına girmektedir. Ancak, her dava
kendine has farklı özellikler taşımaktadır. Davaların mali tablolarda gösterimine ve kamuya duyurulmasına ilişkin
açıklamalar aşağıda yer almaktadır.
II- Değerlendirme
II.1- Davalar ve Nitelikleri
İşletme aleyhine açılan davalar farklı özellikler taşıyabilmektedir. Bazı davalarda, davacının talebini haklı
gösteren hukuken geçerli olan belgeler bulunabilmekte, bazı davalar ise mücerret iddialara dayanılarak
açılabilmektedir.
İşletme aleyhine açılan davaların; geçmiş uygulamalar, hukuken geçerli belgelere dayanmaları, tedbir kararı
ve/veya reddi gibi davanın seyrini etkileyen ara kararlar, emsal yerleşmiş yargı içtihatları, davanın niteliğine bağlı
olarak uzman kişilerin vermiş oldukları görüşler ve diğer değerlendirmeler çerçevesinde mali tablolara farklı şekilde
yansıtılması gereklidir.
II.2- İlgili Hükümler
Kurulumuzun konuya ilişkin düzenlemeleri aşağıda verilmiştir.
Kurulumuzun Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğinin 41’inci maddesinde,
“Şarta bağlı olaylar deyimi, bilanço tarihinde mevcut ve sonucu (kâr veya zarar) gelecekteki bir veya birkaç
olayın gerçekleşip gerçekleşmemesine bağlı olan olayları ifade eder. Mali tabloların düzenlenmesi sırasında şarta
bağlı olayların dikkate alınması zorunludur.
Şarta bağlı zararların, mali tabloların kesinleşme tarihinden önce makul bir şekilde ve makul bir oranda
tahmin edilebilmesi halinde tahakkuk ettirilmesi ve mali tablolara yansıtılması gerekir. Belli bir öneme sahip olan,
ancak, tutarları tahmin edilemeyen şarta bağlı zararlar dipnotlarda açıklanır.
Şarta bağlı kârların gerçekleşmesinin muhtemel bulunması durumunda yalnızca bilanço dipnotlarında
açıklama yapılmakla yetinilir.”
hükmü yer almaktadır.
Şarta bağlı olayların mahiyetine ilişkin açıklamalar söz konusu Tebliğ’in 2 no’lu ekinde verilmiş olup, bu ekte,
şarta bağlı olayların mahiyeti, örnekler de verilmek suretiyle açıklanmıştır.
Kurulumuzun Seri: VIII, No: 20 sayılı “Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği”nin
3/C-h maddesinde; ortaklığın mali yapısını veya faaliyet sonuçlarını önemli ölçüde etkileyecek dava açılması veya bu
nitelikteki bir davanın ortaklık tarafından üçüncü kişilere karşı açılması durumunda, bu konuda kamuya açıklama
yapılmasının zorunlu olduğu düzenlenmiştir.
Yine aynı Tebliğin 3/H-b maddesinde “Kurulun XI Seri No’lu muhasebe standartları tebliğleri uyarınca
ortaklığın kamuya açıklanan son mali tablosunda yer alan şarta bağlı olayların gerçekleşmesi” halinde kamuya
açıklama yapılması öngörülmüştür.
II.3- İşletme Aleyhine Açılan Davaların Mali Tablolara Yansıtılması
Kurulumuzun düzenlemeleri işletme aleyhine bir dava açılır açılmaz ilgili tutar için karşılık ayrılmasını zorunlu
tutmamaktadır. İşletme aleyhine bir dava açılması Kurulumuzun düzenlemelerinde bir “şarta bağlı olay” olarak
değerlendirilmiştir. Şarta bağlı olaylar, işletme açısından, kar veya zararla sonuçlanma ihtimali olan olaylardır. Bu
ihtimalin düzeyi, şarta bağlı olayların nasıl işleme tabi tutulacağı konusunda belirleyici olmaktadır. Davanın
mahkemelerdeki seyri ve/veya şekil ile ilgili diğer göstergeler bu ihtimalin düzeyinin belirlenmesinde diğer kriterlerle
birlikte değerlendirilmelidir. Diğer bir deyişle, bazı durumlarda temyizde olan bir dava için karşılık ayrılmayabilirken,
bazı durumlarda ilk derece mahkemelerde görülen davalar için karşılık ayırmak gerekebilir. Bir karşılık ayrılması için
bir davanın açılmasının beklenmesi de zorunlu değildir.
Kurulumuzun Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğinin 41’inci maddesinin 2’nci fıkrasında; “şarta bağlı zararların, mali
tabloların kesinleşme tarihinden önce makul bir şekilde ve makul bir oranda tahmin edilebilmesi halinde tahakkuk
ettirilmesi ve mali tablolara yansıtılması gerekir. Belli bir öneme sahip olan, ancak, tutarları tahmin edilemeyen şarta
bağlı zararlar dipnotlarda açıklanır” hükmü yer almaktadır. Bu maddeye göre, bir şarta bağlı zararın mali tablolara
yansıtılabilmesi; zarar tutarının,
 makul bir şekilde ve
 makul bir oranda,
tahmin edilebilmesi halinde mümkündür.
Bir davanın sonucunda oluşabilecek zararın makul bir şekilde tahmin edilebilmesi, davacının talep ettiği tutar
ile ilgili değildir. Davacılar, objektif olarak haklı oldukları tutar için dava açabilecekleri gibi, gerçekçi olmayan tutarlar
için de dava açmaya meyilli olabilirler.
Bu hükümlerden, dava sonucunda oluşacak zararın belirlenmesinin davanın kaybedilmesi ihtimalinin
düzeyine bağlanması gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır. Söz konusu hükme dayanılarak, makul bir şekilde tahmin
edilmesi gereken, diğer bir deyişle karşılık ayrılması gereken durumların belirlenmesinde aşağıdaki hususların
birlikte dikkate alınması gereklidir.
*
Geçmiş olaylar nedeniyle ortaya çıkan cari bir yükümlülüğün bulunması,
*
Davanın kaybedilmesinin geçmiş uygulamalar, işletmenin borcu olduğunu kanıtlayan hukuken geçerli
belgelere dayanması, bilirkişi raporları, tedbir kararı alınması ve/veya kaldırılmış olması gibi davanın seyrini etkileyen
ara kararlar ve gelişmeler ile emsal yerleşmiş yargı içtihatları ve diğer değerlendirmeler çerçevesinde kuvvetle
muhtemel olması, bunun sonucunda işletmenin bir ödeme yapmakla yükümlü kılınacak olması,
*
Bu miktarın güvenilir bir şekilde tahmin edilebiliyor olması.
Bu şartların tümünün birlikte sağlanamaması halinde, konu mali tablo dipnotlarında açıklanır.
Bir davanın kaybedilmesinin kuvvetle muhtemel olması hususu, bir takdir yetkisinin kullanımı sonucunda
belirlenir. Her davanın kaybedilme riski vardır. Yukarıda da belirtildiği üzere, bu riskin varlığı başlıbaşına ilgili
tutarların mali tablolara zarar olarak yansıtılmasını zorunlu kılmamaktadır. Bunun yanında, işletme aleyhine dava
açılma riski her zaman bulunmaktadır. işletme aleyhine dava açılması riski, otomatik olarak bunun kaybedilme riskini
de gündeme getirmektedir. Bu riskin olduğu her durumda karşılık ayrılması, işletmenin faaliyet sonucunun,
olduğundan farklı şekilde görünmesine neden olabilecektir. Kuvvetle muhtemel düzeyinden düşük olan her risk
düzeyinde, mali tablo dipnotlarında konu hakkında açıklama yapılması yeterlidir.
Ancak, Seri: VIII, No: 20 sayılı Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği çerçevesinde,
önemli davaların seyri hakkında kamuya bilgi verilmesi gerekmektedir.
Bazı davalarda, işletmenin belirli bir tutarı ödemesi kesindir. Örneğin; işletmenin bir aracının trafikte zarar
vermesi ve bunun polis tutanağıyla tespit edilmesi gibi. Kaybedilmesi kuvvetle muhtemel davaya örnek olarak
verilebilecek söz konusu durumda, zararın makul bir şekilde tahmini mümkündür. Bu gibi durumlarda, ilgili davanın
kaybedilmesi kuvvetle muhtemel ve zarar tutarının makul bir şekilde tahmini mümkün olduğundan, mali tablolara
yansıtılması gerekmektedir. Yine yukarıda belirtildiği üzere, bu tutarın mali tablolara yansıtılması için işletme aleyhine
bir davanın açılması beklenmez.
III- Sonuç
İşletme aleyhine açılmış bir davanın ne şekilde işleme tabi tutulacağı davanın kaybedilmesi ihtimalinin
düzeyine bağlı bulunmaktadır. Bu çerçevede; işletmeler aleyhine açılan davaların mali tablolara yansıtılması ve özel
durumlar kapsamında kamuya duyurulmasında aşağıdaki esaslara uyulur. Bunun yanında işletme aleyhine bir dava
açılmasa dahi, işletmenin belirli bir ödeme yapması sonucu doğuracak olaylar da benzer şekilde işleme tabi tutulur.
1) Geçmiş olaylar nedeniyle ortaya çıkan cari bir yükümlülüğün bulunması; davanın kaybedilmesinin
geçmiş uygulamalar, işletmenin borcu olduğunu kanıtlayan hukuken geçerli belgelere dayanma, bilirkişi raporları,
tedbir kararı alınmasıve/veya kaldırılmış olması gibi davanın seyrini etkileyen ara kararlar ve gelişmeler ile emsal
yerleşmiş yargı içtihatları ve diğer değerlendirmeler çerçevesinde kuvvetle muhtemel olması; bunun sonucunda
işletmenin bir ödeme yapmakla yükümlü kılınacak olması ve bu miktarın güvenilir bir şekilde tahmin edilebiliyor
olması durumunda, ilgili tutar karşılık olarak mali tablolara yansıtılır. Bir davanın kaybedilmesinin ya da
kazanılmasının kuvvetle muhtemel olması hususu, bir takdir yetkisinin kullanımı sonucunda belirlenir. Bu takdir
yetkisi kullanılırken, şirket yetkililerinin sorumlulukları esastır.
2) (1) numaralı bentte belirtilen şartların tümünün birlikte sağlanamaması halinde, konu mali tablo
dipnotlarında açıklanır. Ancak, dava sürecinin herhangi bir aşamasında, dava sonucunda işletmenin bir
yükümlülük altına gireceğinin kuvvetle muhtemel olduğunun anlaşılması durumunda karşılık ayrılır.
3) Mali tablolara yansıtılmış olması veya dipnotlarda açıklama yapılmış olmasına bakılmaksızın, önemli
davaların seyri hakkında Seri: VIII, No: 20 sayılı Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği
düzenlemeleri kapsamında kamuya açıklama yapılması gerekir.
DUYURU (2002/12 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 21.03.2002 tarih ve 15/355 sayılı kararı.
Esas sözleşmelerinde genel kurul toplantılarına ilişkin olarak Türk Ticaret Kanunu düzenlemelerine
uyulacağı yönünde hüküm bulunan ortaklıklar için, Sermaye Piyasası Kanununun 11’nci maddesinin 7’nci
fıkrasında belirtilen “halka açık anonim ortaklıkların Türk Ticaret Kanununun 388’inci maddesinin ikinci ve üçüncü
fıkralarında yazılı hususlar için yapılacak genel kurul toplantılarında, ana sözleşmelerinde aksine bir hüküm yoksa
Türk Ticaret Kanununun 372’nci maddesindeki toplantı nisapları uygulanacağı” hükmünün, ancak esas
sözleşmelerinde gerekli değişikliklerin yapılmasının ardından uygulanabileceğine karar verilmiştir.
DUYURU (2002/13 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(İşlem yasağı kararı alınması ve uygulanmasına ilişkin Kurulumuzun 28.03.2002 tarih ve 16/436
sayılı kararı, aynı konuya ilişkin Kurulumuzun 28.09.2007 tarih ve 35/1022 sayılı kararı ile 01.10.2007 tarihi
itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır.)
DUYURU (2002/19 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 10.5.2002 tarih ve 22/632 sayılı kararı
(2009/44 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanan, 09.10.2009 tarih ve 31/876 sayılı Kurul Kararı ile
yürürlükten kaldırılmıştır.)
(2002/19 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
BİREYSEL EMEKLİLİK FONLARI TÜRLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
Kurulumuzun 10.5.2002 tarih ve 22/646 sayılı kararı ve bu kararında değişiklik yapan 23.10.2003
tarih ve 55/1256 sayılı kararı;
2008/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan 13.12.2007 tarih ve 45/1228 sayılı İlke Kararı ile
yürürlükten kaldırılarak yeniden düzenlenmiştir
DİKKAT: BU SAYFA BİLİNÇLİ OLARAK BOŞ BIRAKILMIŞTIR.
DİKKAT: BU SAYFA BİLİNÇLİ OLARAK BOŞ BIRAKILMIŞTIR.
DUYURU (2002/21 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 23.05.2002 tarih ve 25/733 sayılı kararı.
1- Sermaye Piyasası Faaliyetleri Temel Düzey Sınavının sadece “Takas ve Operasyon İşlemleri” başlıklı
bölümünden sınava tabi tutulan takas ve operasyon sorumlusunun asgari lise mezunu olmasına; aracı kurumların
teftiş biriminin yönetiminden sorumlu olan ve Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Sınavına tabi tutulan teftiş
kurulu başkanının iktisat, işletme, kamu yönetimi, muhasebe, maliye ve hukuk konularında en az 4 yıllık lisans
eğitimi veren kurumlardan mezun olmasına, araştırma uzmanının ise 4 yıllık lisans eğitimi veren kurumlardan
mezun olmasına;
2- Aracı kuruluşlarda takas ve operasyon birim yöneticisi ve birim yöneticisi ile takas ve operasyon
sorumlusu arasındaki kademelerde görev yapan personelin Sermaye Piyasası Faaliyetleri Temel Düzey
Sınavı’nın sadece “Takas ve Operasyon İşlemleri” başlıklı bölümünden başarılı olmasına;
3- Sınav başvuruları sırasında çalışan ve çalıştığı kurum tarafından sınavların son başvuru tarihine kadar
manyetik ortamda ve listeler halinde Kurulumuza gönderilecek “Sınava Girecekler Listesi”nde yer alan kişilerin;
a) 2002 yılı Eylül ayı ile 2003 yılı Ocak ve Mayıs aylarında Kurulumuzca yapılması planlanan sınavlardan
birine başvurarak lisans almaları gerektiğine ve bu sınavlarda başarısız olan kişilerin 2 yıllık çalışma hakkının
2003 yılı Mayıs ayında yapılacak sınav tarihinden itibaren başlatılmasına;
b) 2003 yılı Mayıs ayındaki sınav tarihinden itibaren lisans belgesi olmayan kişilerin işe alınmamalarına,
çalışan kişilerin ise 2 yıllık geçiş sürecinden faydalanmak amacıyla belirtilen 3 sınavdan birine girmemiş olmaları
halinde görevlerinden ayrılmalarına;
4- Sermaye Piyasası Faaliyetleri Temel Düzey Sınavı ve Türev Araçlar Sınavının 28 Eylül 2002 Cumartesi
günü, Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Sınavı ve Değerleme Uzmanlığı Sınavının ise 29 Eylül 2002
Pazar günü yapılmasına;
karar verilmiştir.
DUYURU (2002/23 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Çağrıda bulunma yükümlülüklerinin bildirilmesine dair 07.06.2002 tarih ve 27/779 sayılı Kurul kararı
ile öngörülen düzenleme, Seri:VIII, No:39 sayılı Tebliğ’in 5/h-6maddesi kapsamına alındığından metinden
çıkartılmıştır.)
DUYURULAR (2002/24 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 14.06.2002 tarih ve 29/821 sayılı kararı.
Kurulumuzun Seri: VIII, No: 35 sayılı “Sermaye Piyasası Mevzuatı Çerçevesinde Değerleme Hizmeti Verecek
Şirketlere ve Bu Şirketlerin Kurulca Listeye Alınmalarına İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ” (Tebliğ) 12 Ağustos 2001
tarih ve 24491 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Tebliğ ile sermaye piyasası
mevzuatı çerçevesinde gayrimenkul değerleme hizmeti verecek şirketlerin Kurulca listeye
alınmalarına, listeden çıkarılmalarına, bu şirketlerin ortaklarının, yöneticilerinin ve bu şirketlerde çalışacak değerleme
uzmanlarının niteliklerine ilişkin esaslar belirlenmiş ve bu şirketlerin faaliyetlerini sürdürürken uyacakları kurallar
düzenlenmiştir.
Öte yandan, Tebliğ’in tanım ve kısaltmalar başlıklı 3’üncü maddesinde “Değerleme Uzmanı”nın tanımı
yapılmış; “...şirketin faaliyet konusunu yakından ilgilendiren inşaat mühendisliği, harita ve kadastro mühendisliği,
işletme, ekonomi, mimarlık ve şehir ve bölge planlaması gibi alanlarda asgari 4 yıllık üniversite mezunu...” ifadesi
kullanılmıştır. Söz konusu tanımda tüm mesleki gruplar tek tek yazılmamış, “gibi” kelimesi kullanılarak tanım geniş
tutulmuş ve herhangi bir mesleki alan kapsam dışında tutulmamıştır.
Diğer taraftan, Kurulumuzun 23.05.2002 tarih ve 25/733 sayılı kararı ile Değerleme Uzmanlığı Sınavının 29
Eylül 2002 tarihinde yapılması kararlaştırılmış olup, sınava girecek kişilerde gayrimenkul değerlemesi alanında
asgari 3 yıllık tecrübe şartının aranması, adaylardan söz konusu faaliyetleri 3 yıl süre ile yaptığını gösterir çalıştığı
süre ile aldığı göreve ilişkin şirket yetkililerince imzalanmış açıklayıcı yazıların ve SSK İşe Giriş Bildirgesi Formu’nun
çalıştığı kurum yetkililerince imzalı/kaşeli fotokopisinin, SSK yerine kurumun özel emeklilik sandığına ödeme
yapılıyorsa ilgili belgelerin yanısıra en az 3 adet değerleme raporu örneğinin aranmasına karar verilmiş olup, Tebliğ
hükmünde yer alan tanım çerçevesinde gerekli başvuru koşullarını taşımaları halinde ve bölümü ne olursa olsun 4
yıllık üniversite mezunu olmak şartıyla, her alandaki meslek gruplarına mensup kişilerin sınava girmesi mümkündür.
2) Kurulumuzca haklarında çeşitli tarihlerde borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem yasağı
uygulanacağı kamuoyuna duyurulan;
i) .................................................................... .
ii) Kayda alınması talep edilen hisse senetleri arasında yer alan işlem sırası kapalı olan şirketlere ilişkin hisse
senetlerinin, en son işlem günündeki İMKB II. seans kapanış fiyatı üzerinden, kapanış fiyatı nominal değerinin altında
olan hisse senetlerinin nominal değeri üzerinden hesaplanan yasal ücretlerin alınarak Kurul kaydına alınması ve
ilgililer tarafından yasal ücretlerin yatırılmasını takiben gönderilecek onay yazımızda, söz konusu hisse senetlerinin
en geç işlem sırasının açıldığı tarihinden itibaren 1 aylık süre içinde, satışların müşteri hesap numarası girilerek
yapılması suretiyle İMKB’de satışına izin verilmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2002/29 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır).
1. Kurulumuzun 19.7.2002 tarih ve 35/1040 sayılı kararı.
Kurulumuzca haklarında işlem yasağı getirilen şahıslara ait olan ve Kurulumuz kaydından çıkarılan hisse
senetlerinin değişimi sonucunda veya üstündeki rüçhan hakkı kuponları karşılığında teslim edilen hisse
senetlerinin seri numaralarının hisse senetleri İMKB’de işlem gören ilgili şirketlerce teslimini müteakip behemehal
Takasbank ve Kurulumuza bildirilmesi gerektiğine karar verilmiştir.
2. “İMKB’de işlem sıraları kapatılan şirket hisse senetlerinin alış/satışına ilişkin esaslar” hakkındaki
19.7.2002 tarih ve 35/1059 sayılı Kurulumuz kararı.
İMKB’DE İŞLEM SIRALARI KAPATILAN ŞİRKET HİSSE SENETLERİNİN ALIŞ/SATIŞINA İLİŞKİN ESASLAR
BÖLÜM I
KAMUYU AYDINLATMA BİLGİ FORMLARI
KAMUYU AYDINLATMA BİLGİ FORMLARININ İSTENMESİ
Madde 1Borsa’da işlem gören hisse senetlerinin değerini değiştirebilecek ve yatırımcıların yatırım kararlarını
etkileyebilecek önemde bilgilerin kamuya tam, doğru ve eşit olarak duyurulamaması ve sağlıklı bir piyasa teşekkül
etmesini engelleyen belirsizliklerin oluşması nedeniyle işlem sıraları İstanbul Menkul Kıymetler Borsası(İMKB)
tarafından kapatılan şirketlerin işlem sıralarının kapatılma nedenlerinin ve açılabilme koşullarının kapatılma
tarihini izleyen 5 iş günü içinde İMKB tarafından değerlendirilmesi sonucunda:
a) Bilgileri yeterli olan Şirketlerin hisse senetlerinin aynı pazarda, gözaltı pazarında ya da sadece bu
şirketlerin hisse senetlerinin işlem göreceği yeni bir pazarda İMKB’ce belirlenecek esaslar çerçevesinde, yukarıda
belirtilen sürede işlem sırası açılır.
a) Bilgileri yeterli görülmeyen şirketlerden ise Sermaye Piyasası Kurulunun 26.10.2001 tarih ve 50/1412
sayılı kararının ekinde yer alan “Kamuyu Aydınlatma Bilgi Formu”(KABF) istenebilir. İMKB, işlem sırasının
kapatılma nedenini dikkate alarak, KABF istemeyebilir.
KAMUYU AYDINLATMA BİLGİ FORMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Madde 2KABF istenen şirketlerin, bağımsız denetim şirketi tarafından da denetlenip onaylanmış KABF’larını bir ay
içerisinde İMKB’na göndermeleri zorunludur.
KABF’nın İMKB’na iletilmesini takip eden günden itibaren 15 iş günü içinde işlem sıralarının durumları
İMKB tarafından karara bağlanır.
İMKB, KABF’nı süresinde göndermeyen şirketlere ilişkin kararını, şirketlere tanınan sürenin bitimini izleyen
5 iş günü içinde vermek zorundadır.
KAMUYU AYDINLATMA BİLGİ FORMUNUN YETERLİ GÖRÜLMESİ
Madde 3İMKB tarafından yeterli görülen KABF’ları kamuya duyurulur ve takip eden 5’inci iş günü, şirketlerin hisse
senetlerinin işlem sırası, İMKB’ce belirlenecek esaslar çerçevesinde aynı pazarda, gözaltı pazarında ya da
sadece bu şirketlerin hisse senetlerinin işlem göreceği yeni bir pazarda açılır.
KAMUYU AYDINLATMA BİLGİ FORMUNUN YETERLİ GÖRÜLMEMESİ, İSTENMEMESİ VEYA ŞİRKET
TARAFINDAN GÖNDERİLMEMESİ
Madde 4İMKB, KABF istenen ancak, KABF yeterli görülmeyen şirketlerin mevcut KABF’ni ve yeterli bulunmayan
hususlara ilişkin gerekçeli kararını, KABF’nin Borsaya iletilmesini takip eden günden itibaren 2. maddede belirtilen
15 iş günü içinde İMKB’nin internet sitesinde ve günlük bültende yayımlayarak kamuya duyurur.
İMKB tarafından KABF istenmeyen şirketlerin hisse senetlerinin işlem sırasının kapalılık halinin devam
etmesine karar verilmesi halinde, sırasının kapatılmasını izleyen 5 iş günü içinde İMKB’nin bu konudaki gerekçeli
kararı, İMKB’nin internet sitesinde ve günlük bültende yayımlanarak kamuya duyurulur.
İMKB tarafından KABF istenen ancak süresi içinde KABF’larını göndermeyen şirketlere ilişkin İMKB’nın
gerekçeli kararı sürenin bitimini izleyen 5 iş günü içinde İMKB’nin internet sitesinde ve günlük bültende
yayımlanarak kamuya duyurulur.
Bu düzenlemenin 8. maddesinde öngörülen asgari işlem miktarı, yukarıda yer alan süreler içinde İMKB
tarafından belirlenir ve kararlarla birlikte ilan edilir.
Bu kararları takip eden iş günü söz konusu şirket hisse senetleri bu düzenlemenin 2'nci Bölümünde yer
alan esaslar çerçevesinde Borsa dışında işlem görmeye başlar.
Söz konusu şirketlerin kamuya açıklamakla yükümlü oldukları mali tablo ve diğer bilgiler, genel hükümler
çerçevesinde Borsa Bülteni’nde ilan edilerek kamuya duyurulmaya devam eder.
Bu madde kapsamındaki şirketler açısından kotasyon şartları İMKB tarafından değerlendirilir ve
gerektiğinde Borsa kotundan çıkarılır.
BÖLÜM II
İMKB’DE İŞLEM SIRALARI KAPATILAN HİSSE SENETLERİNİN
ARACI KURULUŞLAR VASITASIYLA BORSA DIŞINDA
ALIŞ/SATIŞINA İLİŞKİN ESASLAR
İŞLEYİŞ ESASLARI
Madde 5Bu düzenlemenin 4 üncü maddesinde belirlenen şirketlerin hisse senetleri ile ilgili olarak bu düzenlemede
yer alan esaslar çerçevesinde aracı kuruluşlar Borsa dışında müşteri emirlerini kabul eder, eşleştirir ve Borsa
dışında yatırımcılar tarafından yapılan alış/satış işlemlerinin İMKB’de tescilini teminen Borsa’ya bildirirler.
İşlem sırası kapalı şirketlerin hisse senetleri üzerinde Borsa dışında gerçekleştirilecek olan işlemler, İMKB
Hisse Senetleri Piyasasının resmi olarak faaliyette olduğu gün ve saatler dahilinde yapılmak zorundadır.
Bu düzenleme kapsamında Borsa dışında işlem görecek olan şirket hisse senetlerinin Borsa pazarlarında
yeniden işlem görmeye başlayacak olması durumunda, işleme başlama tarihinden bir gün önce Borsa dışındaki
işlemleri İMKB’ce durdurulur. İlgili hisse senedinin Borsada işleme açılma tarihinden itibaren Borsa dışında bu
düzenleme kapsamında işlem yapılmaz.
SORUMLULUK
Madde 6İşlem sırası kapalı hisse senetleri ile ilgili olarak Borsa dışında yatırımcılar tarafından gerçekleştirilen
alış/satış işlemlerinin İMKB’de tescili, Borsa dışında gerçekleştirilen söz konusu işlemlere ait bilgilerin kamuya
duyurulması amacına yönelik olup, Sermaye Piyasası Kurulunun ve Borsa’nın tekeffülü anlamına gelmez.
Aracı kuruluşlar söz konusu işlemler için alış ve satış emri verecek yatırımcılara ilgili hisse senedi ve
ihraçcı şirket hakkında KABF’ni, kamuya açıklanmış son mali tablolarını ve kamuya açıklanmış bilgiler
çerçevesinde talep edilen diğer tüm bilgileri vermek zorundadırlar.
EMİR VE İŞLEM ESASLARI
Madde 7a) Müşteri Emri, Beyan
İşlem sırası kapalı hisse senedini bu düzenleme kapsamında almak ya da satmak isteyen yatırımcılar,
aracı kuruluşlara müracaat ederek bu düzenleme çerçevesinde işlem yapmak üzere ekte bir örneği yer alan
“Beyan” ile “Müşteri Emri” vermek zorundadırlar. Müşteri emrinin ekinde gerçek kişiler için kimlik belgesi örneği,
tüzel kişiler için imza sirküleri örneği yer alır. Yazılı müşteri emrinin bir örneğinin yatırımcıya verilmesi şarttır. Bu
belgeler olmaksızın işlem gerçekleştirilemez. Aracı kuruluşlar kendilerine tevdi edilen yazılı müşteri emirlerini ve
beyanları saklamak zorundadırlar. Aracı kuruluşların Borsa dışında yatırımcılara yapılan alış ve satışların tescili
için Borsa’ya bildirim yapmaları, bu düzenleme gereğince alınması gereken belgelerin tam olarak
yatırımcılardan temin edildiği anlamına gelir.
b) Fiyat
İletilecek müşteri emirlerinde fiyatın serbestçe belirlenmesi ilkesi geçerlidir.
c) Nakit ve Kıymet Teslimatı
Aracı kuruluşlara iletilecek alış emirlerinde bedelin aracı kuruluşlar tarafından tahsili, satış emirlerinde ise
hisse senedinin Takasbank A.Ş.’ye bloke edildiğine ilişkin depo makbuzunun teslimi zorunludur. Aracı kuruluş,
teslime ilişkin belge ve kayıtları tutmakla yükümlüdür.
Sermaye piyasası mevzuatı gereğince aracı kuruluşların Borsa işlemleri için uymakla yükümlü bulundukları
belge ve kayıt esas ve usulleri bu düzenleme kapsamındaki işlemler için de geçerlidir.
d) Emirlerin Süresi ve İptal Esasları
Emirlerin maksimum geçerlilik süresi ve emir iptaline ilişkin koşullar yatırımcılar ve aracı kuruluş arasında
serbestçe belirlenir ve bu hususlar müşteri emrinde yatırımcı tarafından belirtilir.
EMİRLERİN EŞLEŞTİRİLMESİ VE İŞLEMLERİN SONUÇLANDIRILMASI
Madde 8- Aracı kuruluşlar işlem sırası kapalı şirketlerin hisse senetleri ile ilgili olarak kendilerine intikal
eden alış ve satış emirlerini gün içinde öncelikle fiyat bakımından karşılaştırırlar. Fiyat konusunda eşleşen
talepler, zaman önceliği bakımından karşılaştırılır.
Borsa dışında yatırımcılar tarafından yapılacak alış/satış işlemleri sadece aracı kuruluşa gelen emirlerin
eşlenmesi suretiyle gerçekleştirilir.
Yapılacak işlemler belirlenecek asgari işlem miktarları veya bu miktarın üzerinde gerçekleştirilmek
zorundadır. Bu kapsamda işlem yapılacak her hisse senedi için belirlenecek asgari işlem miktarları Borsa
tarafından Borsa Günlük Bülteninde ilan edilir. Aracı kuruluşlar asgari işlem miktarına ulaşıncaya kadar aynı
fiyattan birden fazla müşteriye ait olan alış ve satış emirlerini konsolide edebilir.
Aracı kuruluşlar müşterilerinden portföye alış ve satış yapamazlar.
Aracı kuruluşlar bazında alış ve satışta, fiyat ve miktarda ayrı ayrı beklemekte olan ve henüz
gerçekleşmemiş en iyi asgari 3 emir ile toplam alım satım emirlerine ilişkin miktar bilgileri Türkiye Sermaye
Piyasası Aracı Kuruluşları Birliğinin anlaşma yaptığı veri dağıtım kanalı aracılığıyla elektronik ortamda
yayımlanarak kamuya duyurulur.
a) Takas
İşlemlerin takası taraflar arasında Borsa dışında işlemlerin Borsa’ya tescili beklenmeksizin aynı gün
gerçekleştirilir. Gerçekleşen işlemlere ilişkin bilgi, aracı kuruluşlar tarafından ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde
aynı tarihte depo makbuzu veren kuruluşa bildirilir.
b) Kurtaj
Borsa dışında yatırımcılar tarafından gerçekleştirilecek işlemlere aracılık faaliyetinde uygulanacak kurtaj
mevcut düzenlemeler paralelinde ilgili aracı kuruluş tarafından belirlenir.
Geçici Madde - İMKB tarafından bugüne kadar KABF istenen ve bu formlar üzerinde Sermaye Piyasası
Kurulu ve İMKB tarafından yapılan incelemeler sonucunda talep edilen düzeltmelerin, 31.12.2001 ve bu tarihten
sonra yayımlanan en son tarihli mali tabloların ve bağımsız denetçi görüşlerinin de eklenerek şirketler tarafından
yapılması ve 22.07.2002 tarihinden itibaren en geç 15 iş günü içinde İMKB’ye gönderilmesi gerekmektedir. Bu
sürenin bitimini takip eden 5 iş günü içinde mevcut bilgi ve belgeler çerçevesinde şirket bazında İMKB tarafından
değerlendirme yapılarak bu düzenlemenin 3 ve 4 üncü maddesi kapsamında işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
YATIRIMCI ALIŞ/SATIŞ İŞLEMLERİNE İLİŞKİN BEYAN
İMKB’de İşlem Sıraları Kapatılan Şirket Hisse Senetlerinin Alış/Satışına İlişkin Esaslar” düzenlemesi
hükümleri çerçevesinde, ………………………………… ……………. A.Ş. hisse senetlerini almak / satmak üzere
…….aracı kuruluşa müracaat ettim ve kendi nam ve hesabıma işlem yapması için yetkili kıldım.
İlgili şirket hakkında kamuya açıklanan tüm bilgiler ile Kamuyu Aydınlatma Bilgi Formunu okuduğumu,
incelediğimi ve alım/satım kararına vardığımı; işlem yapmak istediğimi, işlem sırası kapalı hisse senedi ve
ihraçcısıyla ilgili, idari, mali ve hukuki sorunları ve bunlarla ilgili tüm riskleri ve belirsizlikleri bilerek kendi bireysel
sorumluluğum çerçevesinde, düzenleme hükümlerine göre işlem yapılmak üzere yatırım kararı verdiğimi, kabul,
beyan ve taahhüt ederim.
Adı, Soyadı/ Unvanı :
Tarih
İmza
:
:
Aynı Kurul toplantısında;
a) Yukarıda yer alan işlem esaslarının İMKB Başkanlığına bildirilmesine ve ayrıca, Kurulumuz Haftalık
Bülteninde ilan edilerek kamuya duyurulmasına,
b) Yukarıdaki esaslara ilişkin olarak Borsa dışı işlemlerde tescili düzenleyen genelge taslağının 5 inci
maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “...Hisse Senetleri Piyasasında uygulanan tarife esas alınarak hesaplanan
Borsa payı...” ifadesinin “Hisse Senetleri Piyasasında uygulanan tarife esas alınarak hesaplanan tutarın %25’i
oranında Borsa payı” şeklinde değiştirilmesi kaydıyla Menkul Kıymetler Borsaları Hakkında 91 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile İMKB Yönetmeliğinin 62 nci maddesi uyarınca
Kurulumuzca onaylanmasına,
c) İMKB Hisse Senetleri Piyasası Yönetmeliğinin “Bir Hisse Senedine Dair İşlemlerin Geçici Olarak
Durdurulması” başlıklı 25’inci maddesinde “…Borsa Başkanı bir hisse senedine ait işlemleri en fazla 5 iş günü için
durdurabilir. 5 iş gününü aşan süreler için Yönetim Kurulu karar verebilir…” hükmü yer almakta olup, yönetim
kurulunun kapalılık konusunda karar verebileceği nihai sürenin, yukarıda yer alan esaslar çerçevesinde, İMKB
yönetim kurulu kararının alınmasını izleyen azami bir süre olarak belirlenerek, geçici süreyle işlem sırasının
kapatılmasına açıklık kazandırılmasını teminen gerekli düzenleme çalışmasının yapılarak 15 gün içinde İMKB
önerisinin Kurulumuza iletilmesi hususunun Borsa’ya bildirilmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2002/38 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuz İstanbul Temsilciliği, 09.09.2002 Pazartesi gününden itibaren aşağıda belirtilen yeni adresinde
faaliyet göstermeye başlamıştır. Kurulumuz İstanbul Temsilciliğine, 09.09.2002 tarihinden itibaren aşağıda
belirtilen adres ile telefon ve faks numaralarından ulaşılabilmektedir.
SERMAYE PİYASASI KURULU İSTANBUL TEMSİLCİLİĞİ
Adres
: Harbiye Asker Ocağı Cad. No: 1/15 34367 Şişli/İSTANBUL
Telefon
: 0.212.334 55 00
Faks
: 0.212.334 56 00
İLKE KARARI
(29.9.2002 tarih ve 44/1142 sayılı Kurul Kararı)
Nakit artırım dışında tüm iç kaynakların sermayeye ilavesi suretiyle kayıtlı sermaye tavanı aşılabilir, bu
durumda yapılacak ilk genel kurul toplantısında kayıtlı sermaye tavan artırım kararı alınmak üzere Kurulumuza
başvurulması gerekmektedir.
DUYURU (2002/42 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 17.10.2002 tarih ve 46/1409 sayılı kararı;
1) Sermaye yeterliliği uygulamasına ilişkin olarak;
A) Yasal zorunlulukların yerine getirilmesi amacıyla çeşitli kamu kuruluşlarına tevdi edilmiş kıymetler ile
ilgili olarak;
(a) Aracı kurumların Kurulumuz, İMKB, Takasbank gibi kurumlara olan, sermaye piyasası faaliyetleriyle
ilgili yasal yükümlülüklerini yerine getirmek amacıyla bulundurdukları kıymetlerin (bu amaçla bloke edilen
mevduatlar da dahil) sermaye yeterliliği tabanı hesaplamasında özsermayeden indirilecek kalemler arasında yer
almamasına, ancak mevcut düzenlemeye paralel olarak likidite yükümlülüğünün hesaplanmasında likit varlıklar
arasında sayılmamasına,
(b) Aracı kurumların yukarıda sayılan kuruluşlar dışındaki kurumlara karşı olan ve sermaye piyasası
faaliyetlerinden kaynaklanmayan yasal yükümlülükleri nedeniyle bulundurdukları kıymetlerin ise sermaye
yeterliliği tabanı hesaplamasında özsermayeden indirim kalemleri arasında yer almasına, likidite yükümlülüğü
hesaplamalarında likit varlıklar arasında sayılmamasına,
B) Borsalar veya benzeri kuruluşlar tarafından belirlenen esaslar dahilinde istenildiği zaman çekilebilen
işlem limiti karşılığı yatırılan veya bu amaçlarla teminat gösterilen kıymetlerin; borsalarda işlem görmesi ve
kullanım vadelerinin 1 yıldan kısa olması durumunda sermaye yeterliliği hesaplamalarında indirim kalemi olarak
kabul edilmemesi ve likidite yükümlülüğünün hesaplanmasında likit varlıklara dahil edilmesine; 1 yıldan daha uzun
süre ile teminata verilmesi durumunda ise likidite yükümlülüğü hesaplamasında indirim kalemi yapılmasına,
C) Aracı kurumların kendi lehine, karşılığında hizmet/kaynak sağlamak amacıyla teminat olarak verdiği
kıymetlerle ilgili olarak;
(a) Verilen depozito ve teminatlar kapsamında belli bir hizmet sağlamak için teminat verilen kıymetlerin
sermaye yeterliliği hesaplamalarında indirim kalemi olarak kabul edilmesi ve likidite yükümlülüğünün
hesaplanmasında ise likit varlık olarak kabul edilmemesine,
(b) Aracı kurumların aktiflerinde bulunan ve sermaye yeterliliği tabanı hesaplamasında özsermayeden
indirim kalemi yapılmayan kıymetlerin kredi alınması için teminata verilmesi durumunda, verilen teminatın kredi
tutarını aşan kısmının sermaye yeterliliği hesaplamalarında indirim kalemi olarak kabul edilmesi ve likidite
yükümlülüğünün hesaplanmasında ise likit varlık olarak kabul edilmemesine,
(c) Teminat mektubu almak amacıyla teminata verilen kıymetlerin sermaye yeterliliği hesaplamalarında
indirim kalemi olarak kabul edilmesi ve likidite yükümlülüğünün hesaplanmasında ise likit varlık olarak kabul
edilmemesine,
D) Aracı kurumların 3 üncü kişiler lehine hizmet/kaynak sağlanması amacıyla teminat verdiği kıymetlerle
ilgili olarak; Kurulumuzun 12.10.2001 tarih ve 47 sayılı toplantısında alınmış olan, Seri: V, No: 34 Tebliğinin 31
inci maddesi ile Tebliğ açıklamaları çerçevesinde, aracı kurumların teminat olarak ve/veya başka nedenlerle 3
üncü kişiler lehine, çeşitli kişi ve kuruluşlara vermiş oldukları ve aktiflerinde yer alan kıymetlerin hem sermaye
yeterliliği tabanı hem de likidite yükümlülüğü hesaplaması sırasında indirim kalemi yapılmasına ilişkin kararın
uygulanmaya devam edilmesine,
E) Sermaye yeterliliği yükümlülüklerini sağlayamayan aracı kurumların teminat mektubu temin edebilmek
için aktiflerinde yer alan kıymetleri bankaya tevdi etmeleri durumunda, söz konusu kıymetlerin sermaye yeterliliği
tabanı hesaplamasında özsermayeden indirilmesine ve likidite yükümlülüğü hesaplamalarında likit varlıklar
arasında sayılmamasına,
2) Bloke mevduatlara ilişkin olarak daha önce Kurulumuzca alınmış olan kararların yukarıdaki esaslar
çerçevesinde değerlendirilmesine,
3) Likidite yükümlülüğü hesaplanırken vergi karşılıklarının kısa vadeli borçlara dahil olmasına paralel
olarak, vergi karşılığı tutarı kadar vergi alacağının da kısa vadeli alacak olarak dikkate alınmasına,
4)Kurulumuzun 18.05.1999 tarih ve 46 sayılı toplantısında alınan kararın (c) bendinin değiştirilerek
sermaye yeterliliği hesaplamalarında Takasbank hisse senetlerinin belirlenen üst sınıra kadar (2002 yılı için
1.090.520.496.000 TL) olan kısmının indirim kalemi olarak kabul edilmemesine ve likidite yükümlülüğünün
hesaplanmasında likit varlıklara dahil edilmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2002/45 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 07.11.2002 tarih ve 1492 sayılı toplantısında;
a) Aracı kurumların gerek yıl sonu itibariyle gerekse altışar aylık ara dönemler itibariyle hazırlayacakları
sermaye yeterliliği tablolarının bağımsız denetimi sırasında kullanılacak olan ve Kurulumuz web sitesinde yer alan
“Aracı Kurumların Sermaye Yeterliliği Tablolarının Bağımsız Denetimine Ek Tablolar” ile söz konusu tabloların
incelenmesine ilişkin genel esaslar ve talimatların bağımsız denetçilerin çalışma kağıtları arasında yer almasına,
b) Aracı kurumların 2003 yılına ilişkin sermaye yeterliliğini tablolarının bağımsız denetimini
gerçekleştirecek olan bağımsız denetleme kuruluşlarını 31.12.2002 tarihine kadar belirleyerek, Kurulumuza
bildirmelerine
karar verilmiştir.
DUYURU (2002/55 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. (Kurulumuzun 27.12.2002 tarih ve 62/1709 sayılı kararı ile öngörülen düzenleme; her yıl yenilendiğinden
metinden çıkartılmıştır.)
2. (Kurulumuzun 27.12.2002 tarih ve 62/1710 sayılı kararı ile öngörülen düzenleme; her yıl yenilendiğinden
metinden çıkartılmıştır.)
3. (Kurulumuzun 27.12.2002 tarih ve 62/1711 sayılı kararı ile öngörülen düzenleme; her yıl yenilendiğinden
metinden çıkartılmıştır.)
4. ( Yatırım fonu, yatırım ortaklıkları ve portföy yönetim şitketleri için 2003 yılında uygulanacak asgari
tutarlar dair 27.12.2002 tarih ve 62/1721 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme, geçerliliği kalmadığından
metinden çıkartılmıştır.)
5. (27.12.2002 tarih ve 62/1744 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme; komisyon oranlarına ilişkin
2.7.2004 tarih ve 62/1744 sayılı Kurul kararı nedeniyle güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
DUYURULAR (2003/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 10.01.2003 tarih ve 3/38 sayılı kararı
Ortaklara dağıtılacak birinci temettüün azalmamasını teminen, Kurulumuzun Seri: IV, “Sermaye Piyasası
Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları
Esaslar Hakkında Tebliğ’inin 7’inci maddesinin 2’inci fıkrasının (b) bendinde belirtilen “yıl içinde yapılan bağışların
Sermaye Piyasası Kanunu’nun 15.maddesinin son fıkrası kapsamına girmemesi” ne ilişkin hüküm çerçevesinde,
“ilgili hesap yılı içinde yapılan bağışların birinci temettüe esas net dağıtılabilir dönem karının matrahına eklenmesi
ve birinci temettüün bu matrah üzerinden hesaplanması"na ve uygulamanın bu şekilde yönlendirilmesine karar
verilmiştir.
2. (10.01.2003 tarih ve 3/59 sayılı kararı ile öngörülen düzenleme; 19/12/2003 tarih ve 1505 sayılı Kurul
kararı ile 2004 yılına ilişkin yeni asgari özsermaye tutarlarının belirlenmiş olması nedeniyle güncelliğini
yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU (2003/5 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 24.01.2003 tarih ve 5/113 sayılı kararı
Kurulumuzun Seri: V, No: 59 sayılı Portföy Yöneticiliği Faaliyetine ve Bu Faaliyette Bulunacak Kurumlara
İlişkin Esaslar Tebliğinin 8’inci maddesinin (c) bendi çerçevesinde portföy yönetim şirketlerinin asgari ödenmiş
sermayelerinin %15’ini İMKB Takas ve
Saklama Bankası A.Ş.’nde devlet tahvili veya hazine bonosu şeklinde bloke edilmesine karar verilmiştir.
DUYURULAR (2003/8 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
I. Kurulumuzun 21.02.2003 tarih ve 8/203 sayılı kararı.
Kurulumuzun Seri: VIII, No: 34 “Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunanlar İçin Lisanslama ve Sicil
Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ’in (Tebliğ) 7. maddesinin (a) bendinde; lisansa konu görev alanları ile
ilgili olarak uluslararası kabul görmüş ve Kurulumuzca tanınan ve duyurulan bir kuruluştan sertifika almış
olanların, içeriği ve koşulları Kurulumuzca belirlenen “İlgili Mesleki Mevzuat Sınavına” girerek başarılı olmaları
halinde, ellerindeki sertifikaya karşılık gelen lisansı almaya hak kazanacakları belirtilmektedir.
Anılan madde uyarınca, yabancı ülkelerden sertifika alan kişiler, lisanslama sınavlarından muaf tutulma
talebiyle Kurulumuza başvuruda bulunmuşlardır.
Söz konusu başvuruların değerlendirilmesi sonucunda;
A- Başvuru sahiplerinin ellerinde bulunan sertifikaların Kurulumuzca verilen lisans belgelerinden
hangilerine denk sayılabileceğine ilişkin olarak;
1- ABD’nde AIMR tarafından verilen Chartered Financial Analyst (CFA) sertifikasının; birinci düzeyinin
(CFA Level 1) Sermaye Piyasası Faaliyetleri Temel Düzey Lisansına, ikinci ve üçüncü düzeylerinin (CFA Level 2
ve 3) Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Lisansına ve Türev Araçlar Lisansına,
2- ABD’nde NASD tarafından verilen General Securities Representative Examination (Series 7)
sertifikasının Sermaye Piyasası Faaliyetleri Temel Düzel Lisansına,
3- İngiltere’de FSA’ye bağlı SFA tarafından verilen Securities and Financial Derivatives Representative
(SFDR) sertifikasının Sermaye Piyasası Faaliyetleri ileri Düzey Lisansına ve Türev Araçlar Lisansına,
denk sayılmasına,
Diğer yandan;
1- İngiltere’de IIMR tarafından verilen Investment Management Certificate (IMC) belgesinin,
2- ISMA tarafından verilen ISMA General Certificate belgesenin,
3- CFA, Series 7 ve SFDR sınavlarının sadece bir veya birkaç sınav konusundan başarılı olunması
sonucunda alınan başarı belgelerinin,
Kurulumuz lisanslama sınavlarından hiçbirine denk sayılmamasına,
B- Kurulumuzca verilen Lisans Belgelerine denkliği kabul gören ve yukarıda belirtilen sertifikalar ile
Tebliğ’in 7/a maddesi uyarınca kabul görecek sertifikalara sahip Türk ve yabancı uyruklu kişiler için;
1- Aracı kuruluşlarda çalışanlar ile Mayıs 2003 tarihine kadar işe gireceklerden söz konusu konusu
sertifikalara sahip olanların, bu sertifikalarını 2003 Mayıs ayı sonuna kadar Kurulumuza ibraz etmeleri şartıyla
2005 Mayıs ayı sonuna kadar çalışabilmelerine imkan tanınmasına,
2- Söz konusu sertifikalara sahip olmayan ve aracı kuruluşlarda çalışanlar veya 2003 Mayıs ayı sonuna
kadar işe girecek olan yabancı uyruklu çalışanların da 2005 Mayıs ayı sonuna kadar sertifikalarını Kurulumuza
ibraz etmeleri şartıyla 2005 Mayıs ayı sonuna kadar çalışabilmelerine imkan tanınmasına,
3- Mayıs 2003 tarihinden Mayıs 2005 tarihine kadar anılan sertifikaların ibraz edilmesi şartıyla işe
girilebilmesine imkan tanınmasına,
4- Mayıs 2005 tarihinden sonra ise aynı kişilerin, koşulları Kurulumuzca belirlenerek, yapılacağı tarihten en
az 6 ay önce ilan edilecek İngilizce ve Türkçe yapılması planlanan “İlgili Mesleki Mevzuat” sınavlarından
kendilerine tanınacak süre içerisinde başarılı olabilmeleri halinde çalıştıkları göreve devam edebileceklerine;
5- Söz konusu sertifikalara sahip kişilerin, istedikleri taktirde, Kurulumuzca yapılmakta olan lisanslama
sınavlarından ellerindeki sertifikaya denkliği kabul edilen
lisans belgesi için yapılmakta olan sınavların “Sermaye Piyasası Mevzuatı” ile “İlgili Vergi Mevzuatı” konularından
sınava girerek herbirinden en az 60 ve ortalama 70 alınması şartı ile 4.maddede belirtilen “İlgili Mesleki Mevzuat”
sınavını geçmiş kabul edilmelerine,
karar verilmiştir.
II. Kurulumuzun 21.02.2003 tarih ve 8/204 sayılı kararı
a) Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Sınavı ile Türev Araçlar Sınavı’nın 2003 yılı Mayıs ayında
yapılacak sınavdan itibaren 1,2,3 ve 8 numaralı konularının daha kapsamlı olan Sermaye Piyasası Faaliyetleri
İleri Düzey Sınavı’nın konu başlıklarını içerecek şekilde aynı gün aynı saatte ortak olarak yapılmasına,
gerçekleştirilen Eylül 2002 ve Ocak 2003 sınavlarında belirtilen modüllerden 60 ve üzerinde not alan adayların
bundan sonra yapılacak Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Sınavı ve Türev Araçlar Sınavına başvurmaları
halinde geçer notlarını kullanabilmelerine,
b) Kurulumuzun 08.03.2002 tarih ve 13/303 sayılı Kararı ile belirlenen Türev Araçlar Sınavının 1 ve 2
numaralı konularının alt konu başlıklarının aşağıdaki gibi değiştirilmesine,
karar verilmiştir.
III. TÜREV ARAÇLAR SINAV KONULARI
1- Genel Ekonomi ve Mali Sistem.
Temel Kavramlar.
- Mali Sistemin Unsurları.
- Arz ve Talep Analizi.
Makroekonomik Göstergeler ve Yorumu.
Piyasa Türleri, Piyasaların İşleyiş Mekanizması ve Etkileşimleri.
Kamu Bütçesi ve Bütçe Açıklarının Finansmanı.
Para ve Maliye Politikaları.
Türkiye Ekonomisindeki Son Gelişmeler.
Dünya Ekonomisindeki Son Gelişmeler.
Sermaye Piyasalarındaki Son Gelişmeler.
2- Sermaye Piyasası Mevzuatı ve İlgili Mevzuat, Ticaret Hukuku ve Borçlar
Sermaye Piyasası Kanunu.
Sermaye Piyasası Kurulu Yönetmelikleri.
Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğleri.
Sermaye Piyasası Kurulu İlke Kararları.
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Mevzuatı.
Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği Mevzuatı.
Takasbank İşlemlerine İlişkin Mevzuat.
32 Sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında KHK.
Kara Paranın Aklanmasına Yönelik Hukuki Düzenlemeler.
Rekabet Hukuku’nun Sermaye Piyasası İle İlgili Bölümleri.
Bankalar Kanunu’nun Sermaye Piyasası İle İlgili Bölümleri.
Özel Emeklilik Fonları.
Borçlar Hukukunun Genel Esasları.
Borçlar Hukukunun Özel Borç İlişkileri,Komisyon, Vekalet ve Vedia Akitlerini
Ticaret Hukukunun Genel Esasları.
Anonim Şirketler Mevzuatı.
Kıymetli Evrak Mevzuatı.
Hukuku.
Düzenleyen Hükümleri.
DUYURU (2003/9 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 27.12.2002 tarih ve 62/1723 sayılı kararı çerçevesinde, emeklilik yatırım fonlarının kuruluş ve
faaliyetleri ile ilgili standart belgeler ve Kurulumuzun
21.02.2003 tarih ve 8/171 sayılı kararı çerçevesinde, emeklilik yatırım fonlarına ilişkin portföy yöneticiliği çerçeve
sözleşmesi düzenleme esasları ve sözleşmelerde bulunması gereken asgari unsurlar 26.02.2003 tarihinden
itibaren Kurulumuzun www.spk.gov.tr internet adresinde yer almaya başlamıştır.
DUYURU (2003/12 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 13.03.2003 tarih ve 13/291 sayılı kararı.
A) Seri: IV, No: 27 sayılı “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü
ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliğ”imizin 6’ncı maddesi uyarınca hesap
dönemini izleyen 5’inci ayın sonuna kadar dağıtılması zorunlu asgari temettüün, %20 oranındaki birinci temettü
olması, bu çerçevede şirketlerin taksitle temettü dağıtabilmelerinin;
- Sermayesinin en az %50’si oranında nakit temettü dağıtacak şirketlerin bu haktan yararlanabilmesi,
- Nakdi sermaye artırımı nedeniyle ihraç edilen hisse senetlerinin satış süresi içinde hesap dönemi sona
eren (aynı tertip içinde eski ve yeni hisse ayrımı ortaya çıkan) şirketlerde temettü hakkı bulunan ve bulunmayan
hisse senetlerinde olabilecek karışıklıklar nedeniyle nakit temettüün, hesap dönemini izleyen 5’inci ayın sonuna
kadar bir defada ödenmesi,
- Nakit temettü ödemelerinin en fazla iki taksitte gerçekleştirilmesi,
- Temettüün ikinci taksidinin en geç Eylül ayı sonuna kadar ödenmesi,
- Temettüün ilk taksidinin yeni pay alma kuponu, ikinci taksidinin ise kar payı kuponu karşılığında
ödenmesi,
- Temettüün her bir taksidinin brüt ve net olarak ayrı hesap edilmesi,
- Ödemeler ile ilgili duyuruların Mevzuatımız hükümlerine göre yapılması,
esasları çerçevesinde gerçekleştirilmesine,
B) Kurulumuz kararının, (A) bendinde yer alan koşulları sağlayan halka açık anonim ortaklık statüsünü haiz
tüm şirketler için uygulanabilir olmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU (2003/14 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
KURULUMUZCA YÜKSEK ENFLASYON DÖNEMLERİNDE HAZIRLANACAK MALİ TABLOLAR, KONSOLİDE
MALİ TABLOLAR VE İŞTİRAKLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ İLE SERMAYE PİYASASINDA
BAĞIMSIZ DENETİM HAKKINDA YAPILAN
DÜZENLEMELERE İLİŞKİN DUYURU
Kurulumuzun yüksek enflasyon dönemlerinde hazırlanacak mali tablolara ilişkin Seri: XI, No: 20 sayılı
“Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği”
28/11/2001 tarih ve 24597 sayılı Resmi Gazete’de, konsolide mali tablolara ve iştiraklerin muhasebeleştirilmesine
ilişkin Seri: XI, No: 21 sayılı “Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin Muhasebeleştirilmesine
İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği” 13/11/2001 tarih ve 24582 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olup, söz
konusu Tebliğlerde 17/01/2002 tarih ve 24643 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri: XI, No: 22 ve Seri: XI, No:
23 sayılı Tebliğler ve 18/02/2003 tarih ve 25024 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri: XI, No: 24 sayılı Tebliğ
ile değişiklik yapılmıştır. Ayrıca, Seri: X, No: 16 sayılı “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Hakkında
Tebliğ”de, 02.11.2002 tarih ve 24924 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri: X, No: 19 sayılı Tebliğ ile yapılan
değişiklikler ile ortaklıklarda denetimden sorumlu komite kurulması ve mali tablo ile yıllık raporların hazırlanması ve
bildiriminde sorumluluk esasları hakkında yeni düzenlemeler getirilmiştir.
Söz konusu Tebliğlerin yürürlük tarihlerinin yaklaşması nedeniyle Kurulumuza intikal eden çeşitli tereddütler
dikkate alınarak aşağıdaki hususların açıklanmasında yarar görülmüştür.
A) TEBLİĞLERİN YÜRÜRLÜĞÜ
Yukarıda söz konusu edilen tebliğlerin her biri birbirinden bağımsız olarak 01/01/2003 tarihinden sonra sona
eren yıllık ve bundan sonra gelecek ilk ara mali tablolardan itibaren;
a) Hesap dönemleri takvim yılı olan şirketler için, 31.12.2003 tarihinden itibaren başlamak ve bundan sonra
gelecek ilk ara mali tablolarla devam üzere,
b) Özel hesap dönemleri olan şirketler için ise, 2003 yılı içerisinde sona erecek ilk yıllık mali tablolardan
(örneğin 30.04.2003) başlamak ve bundan sonra gelecek ilk ara mali tablolar ile devam etmek üzere,
yürürlüğe girecektir.
B) “YÜKSEK ENFLASYON DÖNEMLERİNDE MALİ TABLOLARIN DÜZELTİLMESİNE İLİŞKİN USUL
VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ”E İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
1) a) Sermaye piyasası araçlarını halka arzetmiş veya arzetmiş sayılan anonim ortaklıkların,
b) Halka arza aracılık veya alım-satıma aracılık yetki belgesi bulunan aracı kurumların,
c) Yatırım ortaklıklarının,
d) Yukarıda sayılan üç grubun bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinin,
mali tablolarını (bilanço, gelir tablosu, nakit akım tablosu ve satışların maliyet tablosu) “Yüksek Enflasyon
Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ”de belirtilen usul ve esaslara
uygun olarak hazırlamaları gerekmektedir.
Ancak, söz konusu Tebliğ’e tabi bir ortaklığın iştiraki veya bağlı ortaklığı olması nedeniyle bu Tebliğ
hükümlerine tabi olan ortaklıklardan Kurulumuzun konsolide mali tablolara ilişkin tebliğleri uyarınca konsolidasyon
kapsamı dışında tutulanlar mali tablolarını “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin
Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği” hükümleri uyarınca düzenlememe imkanına sahip bulunmaktadır.
2) “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında
Tebliğ”in uygulanmasında, söz konusu Tebliğ’in 18.02.2003 tarih ve 25024 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Seri: XI, No: 24 sayılı Tebliğ ile değişik 27’nci maddesi uyarınca 1970 yılı ve sonraki yıllarda gerçekleşen
işlemlerin dikkate alınması ve düzeltme işlemlerinde Tebliğ’in (3) numaralı ekinde yer alan endekslerden
üretilecek düzeltme katsayılarının kullanılması gerekmektedir.
3) “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında
Tebliğ”in uygulanmasında, geçmiş yıllara ilişkin mali tablolarını uluslararası muhasebe standartlarına göre
hazırlayan işletmelerin, söz konusu yıllara ilişkin işlemlerini yeniden düzeltme işlemine tabi tutmalarına gerek
bulunmamakta olup, bundan sonraki işlemlerde yukarıda belirtilen (2) numaralı bende göre düzeltme yapmaları
gerekmektedir.
4) Kurulumuzun muhasebe standartları ile ilgili düzenlemeleri uyarınca mali tablo düzenleme ve dolayısıyla
ilan yükümlülüğü bulunmayan ancak, mali tablo düzenleme ve ilan yükümlülüğüne tabi işletmelerin bağlı ortaklığı
veya iştiraki olmaları nedeniyle “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve
Esaslar Hakkında Tebliğ” kapsamına giren işletmeler, mali tablo ilanı hariç olmak üzere mali tablo düzenleme,
bağımsız denetim ve bildirim hususlarında bağlı ortaklığı/iştiraki durumunda bulunduğu işletmelerin tabi olduğu
Kurulumuz düzenlemelerine uymakla yükümlü bulunmaktadırlar.
Ancak, “Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Usul
ve Esaslar Hakkında Tebliğ” uyarınca, hisse senetleri borsalar veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem
görmeyen şirketler konsolide mali tablo hazırlamakla yükümlü bulunmadığından, bu şirketlerin iştirak ve bağlı
ortaklıklarının
mali tablolarını enflasyona göre düzeltme ve dolayısıyla bir önceki paragrafta belirtilen düzenlemelere uyma
yükümlülükleri bulunmamaktadır. Diğer taraftan, bu şirketlerin isteğe bağlı olarak konsolide mali tablo
düzenlemesi durumunda, bunların iştirak ve bağlı ortaklıklarının söz konusu yükümlülüklere uyması gerektiği
tabiidir.
5) “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği”
hükümlerine göre ilk defa hazırlanan yıllık mali tablo ve raporların ilanı ile Kurulumuza ve İMKB bülteninde
yayımlanmak üzere İMKB’na gönderilmesinde, Kurulumuzun muhasebe standartları ile ilgili düzenlemelerinde
belirtilen süreye 4 hafta süre ilave edilmesi, uygulamanın devamında ise, yıllık ve ara mali tablolar için ilgili
düzenlemelerdeki mevcut sürelere uyulması; ayrıca, yüksek enflasyon dönemlerinde düzeltme işlemine tabi
tutulmamış mali tabloların da ilan edilmeksizin Kurulumuza ve İMKB bülteninde yayımlanmak üzere İMKB’na
gönderilmesi gerekmektedir.
C)
“SERMAYE
PİYASASINDA
KONSOLİDE
MALİ
TABLOLARA
VE
İŞTİRAKLERİN
MUHASEBELEŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ”E İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
1) Hisse senetleri borsalar veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem gören ve sermaye ve yönetim
ilişkileri çerçevesinde bağlı ortaklığı ve/veya müşterek yönetime tabi ortaklığı bulunan şirketlerin “Sermaye
Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında
Tebliğ”inde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak konsolide mali tablo hazırlamaları ve konsolide mali tabloların
hazırlanmasında “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Tebliğ”inde belirtilen esaslar çerçevesinde enflasyona göre düzeltilmiş yıllık ve ara dönem mali
tablolarını kullanmaları gerekmektedir.
2) “Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Usul ve
Esaslar Hakkında Tebliğ” kapsamına giren bağlı ortaklıklar ile müşterek yönetime tabi ortaklıklardan,
a) Geçici amaçlarla elde tutulanların,
b) Ciddi ve uzun süreli kısıtlar altında faaliyet göstermesi nedeniyle ana ortaklığa fon aktarım gücü
bulunmayanların,
c) Küçük olması veya faaliyet hacmi düşük olması nedeniyle konsolide mali tabloları önemli ölçüde
etkilemeyen işletmelerin,
konsolidasyon kapsamı dışında tutulmaları mümkün bulunmaktadır.
3) “Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Usul ve
Esaslar Hakkında Tebliğ” uyarınca, ana ortaklık ile bağlı ortaklığın, müşterek yönetime tabi ortaklığın veya
iştirakin hesap dönemlerinin kapanış tarihleri arasında,
a) Üç aydan fazla süre olması halinde, ana ortaklık, bağlı ortaklık, müşterek yönetime tabi ortaklık ve
iştirak için Kurulumuzun ara mali tablolara ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde ana ortaklığın hesap dönemi esas
alınarak hazırlanacak ara mali tabloların kullanılması, ancak konsolidasyon kapsamındaki ortaklıkların hesap
dönemleri arasında yoğunlaşma olduğu durumlarda en fazla yoğunlaşma bulunan hesap döneminin esas
alınması,
b) Üç aydan az süre olması halinde ise, önceki tarihi içeren mali tabloların Kurulumuzun muhasebe
standartları ile ilgili düzenlemelerinde yer alan “Bilanço Tarihinden Sonra Ortaya Çıkan Hususlar” ve “Şarta Bağlı
Olaylar”a ilişkin esaslar çerçevesinde konsolide mali tablolar ile uyumlaştırılması,
gerekmektedir.
4) “Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin Muhasebe-leştirilmesine İlişkin Usul ve
Esaslar Hakkında Tebliğ” uyarınca, konsolide mali tabloların bağımsız denetimi ana ortaklığın bağımsız denetim
görevini üstlenmiş bulunan bağımsız denetim kuruluşu tarafından yapılacaktır. Bağımsız denetim kuruluşunun
denetim
faaliyeti kapsamında ihtiyaç duyacağı bilgi ve belgelerin temini, ana ortaklığın sorumluluğundadır.
5) Hisse senetleri borsalar veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem gören şirketlerin; aktiflerinde yer
alan iştirak hisselerinin muhasebeleştirilmesinde “Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin
Muhasebeleştiril-mesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ”inde belirtilen usul ve esaslara uyulması
gerekmektedir. Buna göre, iştirak hisseleri “özkaynak yöntemi” kullanılararak muhasebeleştirilecektir .
6) “Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Usul ve
Esaslar Hakkında Tebliği” hükümlerine göre hazırlanacak konsolide mali tablolara ilişkin ilanlar ile Kurulumuza ve
İMKB’na yapılacak bildirimlerde; ara ve yıllık mali tablolar için Kurulumuzun muhasebe standartları ile ilgili
düzenlemelerinde öngörülen ilan ve bildirim sürelerine 6’şar hafta süre ilave edilmesi; ayrıca konsolide mali
tablolarını ilan edecek ortaklıkların enflasyona göre düzeltilmiş konsolide olmayan mali tablolarını da Kurulumuza
ve İMKB bülteninde yayımlanmak üzere İMKB’na göndermeleri gerekmektedir.
D) “SERMAYE PİYASASINDA BAĞIMSIZ DENETİM HAKKINDA TEBLİĞ”E İLİŞKİN AÇIKLAMA
Seri: X, No: 16 sayılı “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Hakkında Tebliğ”in Seri: X, No: 19 sayılı
Tebliğ ile değişik,
a) 28/A maddesi uyarınca, hisse senetleri borsada işlem gören ortaklıklarda denetimden sorumlu komite
oluşturulması,
b) 28/B maddesine göre, sermaye piyasası araçlarını halka arzetmiş veya arzetmiş sayılan anonim
ortaklıklar ile aracı kurumların mali tablo ve yıllık raporlarının ilanı ve bildirimi sırasında söz konusu yıllık ve ara
mali tablolar ile yıllık raporlarının Tebliğ’in anılan maddesinde sayılan yetkililerce belirtilen kapsamdaki
açıklamalarla birlikte imzalanması ve kamuya yapılacak açıklamalarda da bu konuya yer verilmesi,
zorunludur.
Bu itibarla, yukarıda belirtilen Tebliğler kapsamındaki ortaklıkların Tebliğlerin yürürlük tarihlerine kadar
gereken hazırlıkları yapmaları ve mali tabloların zamanında yayımlanmasına yönelik tedbirleri almaları daha
sonra herhangi bir aksaklık veya gecikmeye yol açılmaması açısından gerekli mütalaa edilmektedir.
Kamuoyuna duyurulur.
DUYURU (2003/18 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. İlk halka arz ve sermaye artırımlarında kullanılacak izahname ve sirkülerler ile hazırlama kılavuzlarının
güncellenmiş halleri Kurulumuzun www.spk.gov.tr adresindeki web sitesinde yer almakta olup, duyuru tarihinden
itibaren Kurulumuzca yapılacak başvurularda söz konusu izahname ve sirküler örneklerinin kullanılması esastır.
2. Kurulumuzun 04.04.2003 tarih ve 19/412 sayılı kararı
Kurulumuzca düzenlenen Değerleme Uzmanlığı Sınavlarına katılmak istemekle birlikte, çalıştıkları
üniversiteler bünyesinde gayrimenkul değerlemesi konusunda ders vererek ve gayrimenkul ile ilgili kamu
kurumlarında çalışarak edinilen tecrübenin 3 yıllık tecrübeden sayılması konusunda bazı öğretim üyeleri ve kamu
görevlileri tarafından Kurulumuza yapılan başvuruların incelenmesi sonucunda;
A) Üniversitelerde Kurulumuzca yapılmakta olan Değerleme Uzmanlığı Sınavı için belirlenen ana ve alt
konu başlıkları ve benzeri konuların en az birinden 6 dönem ders veren ve sınav başvurusu sırasında asgari
yardımcı doçent düzeyinde olan öğretim üyelerinin,
B) Türkiye Emlak Bankası A.Ş.’nde teknik müfettiş, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünde müfettiş, Tapu
ve Kadastro bölge müdürü, fen memuru (kadastro teknisyeni) ve Belediyelerde imar işleri mühendisi olarak en az
3 yıl süre ile çalışmış olanların,
sınav başvurularında bu sürelerinin 3 yıllık tecrübeden sayılmasına ve bu kişilerden değerleme raporu
örneğinin aranmamasına karar verilmiştir.
DUYURU (2003/26 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 30.05.2003 tarih ve 28/634 sayılı kararı
A- Çalışanlardan lisans belgesi bulunmayan veya 2 yıllık geçiş sürecinden faydalanmak amacıyla ilk 3
sınavdan birine başvurmamış olması nedeniyle geçiş sürecinden yararlanamayan kişilerin Mayıs 2003
döneminden itibaren sektörde çalışamaması ve 2003 yılı Mayıs ayından itibaren lisans belgesi olmayan kişilerin
işe alınmamaları konusundaki 23.05.2002 tarih ve 25/733 sayılı Kurul Kararında belirtilen Mayıs 2003 döneminin,
Mayıs 2004 dönemi sınav başvuru süresi sonuna kadar uzatılmasına, bu tarihe kadar yapılacak sınavlardan birine
girecek olan çalışanların başarılı olup olmadıklarına bakılmaksızın, daha önce sınavlara katılarak Mayıs 2005
dönemine kadar olan geçiş sürecini başlatmış kişiler gibi Mayıs 2005 dönemine kadar çalışmalarına imkan
verilmesine,
B- A maddesine paralel olarak Seri: VIII, No: 34 sayılı Tebliğ’in 7’nci maddesinin (a) bendi hükmü uyarınca
uluslararası kabul görmüş ve Kurulca tanınan sertifika sahiplerinin başvurulan konusunda alınan 21.02.2003 tarih
ve 8/203 sayılı İlke Kararı’nda geçen, Mayıs 2003 dönemine ilişkin yükümlülüklerin Mayıs 2004 tarihine kadar
uzatılmasına,
C- Özel finans kurumlarının bir aracı kurumla acentalık sözleşmesi imzalaması halinde Lisanslama
Sınavları yükümlülüğü açısından bankalarla aynı hükümlere tabi olmasına,
D- Bankaların ve acentalık faaliyetinde bulunacak özel finans kurumlarının bireysel finans merkezlerinde
(çağrı merkezi-call center), hisse senedi ile ilgili işlemleri yapacak müşteri temsilcilerinin Temel Düzey Lisans
Sınavına girmesine ve bu kişilerin 2004 yılı Mayıs dönemine kadar yapılması planlanan sınavlardan birine
girmeleri halinde başarılı olup olmadıklarına bakılmaksızın 2005 yılı Mayıs ayına kadar görevlerine devam
edebilmelerine.
Karar verilmiştir.
DUYURU (2003/27 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
2. Kurulumuzun 05.06.2003 tarih ve 29/666 sayılı kararı.
Seri: IV, No: 27 sayılı Tebliğimizin 7 nci maddesi uyarınca, halka açık anonim ortaklıkların yıl içerisinde
yaptıkları bağışları ilgili yıla ilişkin olağan genel kurul toplantısında, ortaklarının bilgisine sunmaları gerekmektedir.
Ancak, bu düzenlememizi bazı ortaklıklar genel kurul gündemine madde koyarak, bazı ortaklıklar da faaliyet
raporunda bilgi vermek suretiyle yerine getirmektedirler. Uygulamada birliğin sağlanmasını teminen, ortaklıkların
yıl içerisinde yaptıkları bağışları, yıllık olağan genel kurul toplantılarında ayrı bir gündem maddesi ekleyerek
ortaklarını bilgilendirmeleri şeklinde yönlendirilmesine karar verilmiştir.
3. Kurulumuzun 05.06.2003 tarih ve 29/692 sayılı kararı.
Hisse senetleri İMKB’nda işlem gören ortaklıkların mali tablolarının kesinleşme ve kamuya ilan tarihlerine
ilişkin olarak; hisse senetleri İMKB’nda işlem gören ortaklıkların mali tablolarının ve bağımsız denetim raporlarının
Kurulumuza ve İMKB’na gönderilmesine ilişkin nihai süreler ile genel kurul toplantısından önce ortakların bilgisine
sunulmasına ilişkin mevcut mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla,
A) Bağımsız denetimden geçmiş mali tabloların, bağımsız denetim raporları ile birlikte en geç bu
raporların sorumlu ortak başdenetçi tarafından imzalanarak kesinleştiği ve aynı gün içerisinde müşteri şirkete
tevdii edilerek yine aynı gün içerisinde müşteri şirketin yönetim kurulundan geçirildiği,
B) Bağımsız denetimden geçmemiş mali tabloların ise, en geç Seri: XI, No: 3 sayılı Tebliğ’in 8’inci
maddesi ile Seri: X, No: 16 sayılı Tebliğ’in 28/B maddesi hükümleri
çerçevesinde ortaklık yönetim kurulu tarafından mali tabloların kabulüne dair kararın alındığı
tarihi izleyen ilk iş günü saat mesai saati bitimine kadar (*) ilgili şirketler tarafından en seri haberleşme
vasıtaları ile Kurulumuza ve borsa bülteninde yayımlanmak üzere İMKB’na gönderilmesine karar verilmiştir.
DUYURULAR (2003/31 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 26.06.2003 tarih ve 33/766 sayılı kararı.
A) (Komisyon oranlarına ilişkin 2.7.2004 tarih ve 27 sayılı toplantısında alınan en son karar nedeniyle
güncelliğini yitirmiştir.)
B) Toptan satışlar pazarında yapılacak tüm işlemlerde komisyon oranının taraflar arasında serbestçe
belirlenebilmesi hususunun aracı kurumlara duyurulmasına,
Karar verilmiştir.
2. Kurulumuzun 26.06.2003 tarih ve 33/769 sayılı toplantısında;
01/01/2003 tarihinden sonra sona eren yıllık ve bundan sonra gelecek ilk ara mali tablolardan itibaren
uygulanmak üzere yürürlüğe giren Seri: XI, No: 20 sayılı “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların
Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği” ile Seri: XI, No: 21 sayılı “Sermaye Piyasasında
Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği”nin
uygulanmasında karşılaşılan tereddütlerin giderilmesini teminen;
a) Özel hesap dönemine sahip olan şirketlerin, hesap dönemi takvim yılı sonunda biten bağlı ortaklığı,
müşterek yönetime tabi ortaklığı veya iştirakleri ile aynı muhasebe esaslarına göre mali tablo hazırlamalarına
olanak sağlanması amacıyla; konsolide mali tablo hazırlama yükümlülüğünün yoğunlaşma bulunan tarihe
ertelenmesi durumunda bulunan özel hesap dönemine sahip söz konusu şirketlere, aynı tarihten başlamak üzere
mali tablolarını enflasyona göre düzeltebilmelerine imkan tanınmasına,
b) Kamunun tam, zamanında ve doğru olarak bilgilendirilmesini teminen şirketlerin enflasyona göre
düzeltilmiş mali tabloları ile Kurulun muhasebe standartları ile ilgili diğer düzenlemelerinde belirlenen esaslar
çerçevesinde hazırlanan mali tablolarının (tarihi mali tablolar) her ikisinin de bağımsız denetimden
geçirilmesine,
c) Mali tabloların genel kurul onayı ile kesinleşeceği göz önüne alınarak, genel kurulda enflasyona göre
düzeltilmiş mali tablolar ile Kurulun muhasebe standartları ile ilgili diğer düzenlemelerinde belirlenen esaslar
çerçevesinde hazırlanan mali tablolarının ortakların bilgisine ve onayına sunulmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU (2003/32 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 4.7.2003 tarih ve 35/835 sayılı kararı.
Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri kabul edilmiş olup, İlkelerin tam metnine Kurulumuz
web sitesinden (www.spk.gov.tr) ulaşılması mümkündür.
DUYURU (2003/33 Sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 11.07.2003 tarih ve 36/849 sayılı kararı.
Seri: I, No: 26 “Hisse Senetlerinin Kurul Kaydına Alınmasına ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliği”nin 17/A
maddesinde düzenlenmiş olan raf kayıt sisteminin uygulama esasları Kurulumuzca aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
(*)
(2004/23 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan 3/6/2004 tarih ve 2004/23 Kurul kararı ile, “...izleyen ilk iş günü saat
9.00’a kadar...” ibaresi “…izleyen ilk iş günü saat mesai saati bitimine kadar…” olarak değiştirilmiş ve metne
işlenmiştir.)
1. Kapsam
Raf kayıt sisteminin hisse senetleri Borsa’da işlem gören ortaklıklarca kullanımı isteğe bağlıdır.
2. Raf Belgesi-İzahname
- Sistemde, temel olarak iki belge kullanılmaktadır: Raf belgesi ve izahname.
- Raf belgesi, ortaklığın faaliyeti, yönetimi, sermaye yapısı ve mali durumuna ilişkin bilgileri içermektedir.
İzahname ise, halka arz prosedürü ve ihraç edilecek hisse senetlerine ilişkin bilgileri içeren bir metin olup, sadece
ihraç sırasında kullanılmaktadır.
- Bu şekilde “raf belgesi” ve “izahname” birlikte değerlendirildiğinde, mevcut sistemdeki “izahname”yi
oluşturmaktadır.
- Raf belgesi ve izahname örnekleri Kurulumuzun www.spk.gov.tr adresindeki web sayfasından temin
edilebilir.
3. İlan ve Güncelleme
- Raf belgesi, İMKB’nin www.imkb.gov.tr adresindeki web sayfasında sürekli olarak yayımlanmak suretiyle
tasarruf sahiplerinin incelemesine açık bulundurulacaktır.
- Belgenin en az yılda bir kez ilgili ortaklık tarafından güncellenmesi zorunludur.
- Güncellenerek tek metin haline getirilmiş ve yetkililerce onaylanmış raf belgesi yayınlanmak üzere, yıllık mali
tablolar için Kurul tebliğlerinde öngörülen ilan ve bildirim yükümlülüklerinin son gününden itibaren 2 hafta içinde
Kurula ve İMKB’ye gönderilir.
- Raf belgesinin yayın tarihinden sonra meydana gelen değişikliklerden özel durumlara ilişkin Tebliğ
kapsamında açıklanması gereken bilgiler ile yeni tarihli mali tablolara, belge üzerinde yer alan linkler (bağlantılar)
yoluyla ulaşılabilecektir.
- Halka arz esaslarını ve halka arz edilecek hisse senetleriyle ilgili bilgileri içeren izahname, Seri: I, No: 26
Tebliği’nde yer alan esaslar çerçevesinde ticaret siciline tescil edilerek, TTSG’de yayımlanacak, halka arz sırasında
İMKB’nin www.imkb.gov.tr adresindeki web sayfasında bulundurulacaktır. Ayrıca, ihraç sırasında, izahname ve raf
belgesi ilgili ortaklığın merkezi ve başvuru yerlerinde incelemeye açık tutulacaktır.
- Raf belgesini yalnızca ihraç yapıldığı sırada Kurula onaylatma seçeneğini benimseyen ortaklıkların raf
belgeleri, Kurulun onayını takiben İMKB’nin web sayfasında yayınlanır.
4. Sirküler
- Sistemde, Sermaye Piyasası Mevzuatı çerçevesinde tasarruf sahiplerinin hisse senetlerini satın almaya
daveti amacıyla sirküler yayımlanması uygulamasına devam edilecektir .
- Seri: I, No: 29 Tebliği ile değişik Seri: I, No: 26 Tebliği’nin 24’üncü maddesi uyarınca, sirkülerin, bir
gazetenin Türkiye baskısı ile ortaklık merkezinin bulunduğu yerde çıkan en yüksek tirajlı iki mahalli gazeteden birinde
ilan edilmesi gerekmektedir. Ortaklıklar, mahalli gazetede ilan yükümlülüklerini, ülke çapında dağıtılan gazetelerde
ilan etmekle de yerine getirebilirler.
5. Kurul Onayı
- Raf belgesinin ortaklıklarca kurulumuza ilk kez iletildiğinde onay zorunluluğu bulunmaktadır.
- Raf belgesinin güncellenmesinden sonra Kurula onaylatılması ihtiyaridir.
- Ortaklıklar tarafından raf belgesinin güncellenmesinden sonra Kurula onaylatılması halinde, yeni bir
güncelleme tarihine kadar yapılacak ihraçlarda raf belgesinin onayı gerekmemektedir.
- Ortaklıklar tarafından raf belgesinin güncellenmesinden sonra Kurula onaylatılmaması halinde ise, yapılacak
ihraçlarda raf belgesinin onaylanması zorunludur.
- Raf belgesini yalnızca ihraç yapıldığı sırada Kurula onaylatma seçeneğini benimseyen ortaklıkların raf
belgeleri, Kurulun onayını takiben İMKB’nin web sayfasında yayınlanır.
- Her durumda, raf belgesi, yalnızca İMKB’nin web sayfasında yayınlanacak, Ticaret Siciline tescil ve Türkiye
Ticaret Sicili Gazetesinde ilanı gerekmeyecektir.
GRUP EMEKLİLİK YATIRIM FONLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA
Kurulumuzun 11.07.2003 tarih ve 36/852 sayılı kararı
Emeklilik şirketleri tarafından kurulacak emeklilik yatırım fonlarında; Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve
Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 22. maddesi uyarınca, portföyün devamlı olarak asgari %30
oranında (ters repo dahil) devlet iç borçlanma senetlerine (DİBS) yatırılması ve azami %15 olan yabancı menkul
kıymet yatırımı sınırının aşılmaması koşuluyla, belirli bir gruba yönelik olarak sadece bir (1) adet grup emeklilik
yatırım fonu kurulması ve grup içindeki bireylerin katkılarının tamamının bu fona aktarılması mümkündür. Ancak
bu tür fonların portföylerinde DİBS’lerin %30 oranının altına düşmesi ya da yabancı menkul kıymetler oranının
%15’i aşması halinde, Yönetmelik’in 21. maddesindeki 30 günlük süre yerine, portföyün 2 işgünü içerisinde
Yönetmelik’in 22. maddesinde belirtilen sınırlara çekilmesi gerekmektedir.
DUYURULAR (2003/34 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 17.07.2003 tarih ve 37/875 sayılı kararı
Sermaye Piyasası Kurulunca; Kurulun Seri: VIII, No: 35 Sermaye Piyasası Mevzuatı Çerçevesinde
Değerleme Hizmeti Verecek Şirketlere ve Bu Şirketlerin Kurulca Listeye Alınmalarına İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ
hükümleri saklı kalmak üzere gayrimenkuller dışındaki varlıklara ilişkin değerleme hizmetinin;
i) Ayrı bir “Kurumsal Finansman Bölümü”ne sahip;
ii) Değerleme çalışmaları sırasında kullanılması gereken prosedürlerin bulunduğu şirket genelgeleri, el kitabı
veya benzeri belirlenmiş prosedürlerin bulunduğu;
iii) Müşteri kabulü, çalışmanın yürütülmesi, raporun hazırlanması ve imzalanması süreçlerinde kullanılacak
kontrol çizelgeleri veya benzeri dökümanlara sahip olan;
iv) Değerleme çalışmalarının teknik altyapısını oluşturan her türlü bilgi bankası, iç genelge, geliştirilmiş knowhow ve benzeri altyapısı bulunan;
v) Değerleme çalışmalarında ihtiyaç duyulan bilgilerin elde edilmesi ile ilgili araştırma altyapısına sahip olan;
vi) Değerleme çalışmasını talep eden şirket ile arasında değerleme hizmeti sözleşmesi bulunan (sözleşme
değerlenecek şirket ile ilgili özet bilgileri, değerleme hizmetini gerçekleştirecek personeli ve tahmini değerleme
hizmet süresini içermelidir),
vii) Değerleme çalışmasını talep eden şirket ile doğrudan ve dolaylı olarak sermaye ve yönetim ilişkisi
bulunmayan, bağımsız denetim kuruluşları, bu kuruluşların üyelik anlaşmasına sahip olduğu yabancı şirketlerle
yapılan lisans, know-how ve benzeri sözleşmeler çerçevesinde faaliyette bulunan danışmanlık şirketleri, halka arza
aracılık ve yatırım danışmanlığı yetki belgesinin her ikisine birlikte sahip olan aracı kurumlar veya mevduat kabul
etmeyen bankalardan biri tarafından yerine getirilmesine, değerleme yapacak kuruluşların yukarıda belirtilen
niteliklere sahip olduklarına dair beyanlarına değerleme raporlarında yer vermelerine, bağımsız denetim kuruluşları
tarafından yapılacak değerleme faaliyetinde bu kuruluşların denetimini üstlendikleri şirketlere aynı dönemde
değerleme hizmeti veremeyeceklerine ve uygulamanın bu doğrultuda yönlendirilmesine karar verilmiştir.
2. Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarının kuruluş, dönüşüm, portföy işletmeciliği, halka arz, sermaye
artırımı ve kayıtlı sermaye tavan artırımı başvurularında kullanılacak başvuru formları ve standart belgeler
17.07.2003 tarihi itibariyle Kurulumuzun internet sitesinde (www.spk.gov.tr) yer almaktadır.
DUYURU (2003/37 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 06.08.2003 tarih ve 40 sayılı toplantısında, uygulamada genel bir sorun yaratması nedeniyle;
Kurulumuz sermaye yeterliliği düzenlemeleri çerçevesinde teminatsız kalan alacaklara ilişkin olarak şüpheli
alacak karşılığı ayrılması durumunda, söz konusu karşılık tutarının özsermaye kaleminden indirilmesi ve sermaye
yeterliliği tabanı yükümlülüğü hesaplamasında oluşan mükerrer etkinin giderilmesi amacıyla, ayrılan karşılık
tutarının sermaye yeterliliği tablolarında son üç aylık faaliyet giderleri arasında gösterilmemesi şeklinde
uygulamanın yönlendirilmesine karar verilmiştir.
DUYURULAR (2003/46 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. .......................
.......................
2. BBDK’nın enflasyon muhasebesi düzenlemeleri çerçevesinde mali tablo düzenleyen halka açık bankalar
ile Kurulumuzun enflasyon muhasebesi düzenlemeleri çerçevesinde mali tablo düzenleyen halka açık şirketlerin
sermaye artırımlarında izahname ve sirkülerlerinde verilen önceki dönem mali tablolarının karşılaştırma amacıyla
düzeltilerek, izahnamede yer alan son dönem mali tablolarıyla aynı satın alma gücü cinsinden ifade edilmesi
gerekmektedir. Aynı zamanda izahnamede yeralacak tüm mali tabloları kapsayacak şekilde, ölçü birimi (hangi
tarihteki Türk Lirasının cari satınalma gücünün kullanıldığı) belirtilmelidir. Ancak enflasyon muhasebesine göre
düzenlenmemiş önceki dönem mali tabloları, enflasyon muhasebesine göre düzenlenmiş mali tablolarla
karşılaştırma amacıyla düzeltilemez.
Önceki dönem mali tablolarının düzeltilmesi, mali tabloların tüm kalemlerinin dönemin düzeltme katsayısı
ile çarpılması suretiyle yapılacağından, bağımsız denetim tekniklerinden aritmetik kontrol tekniğinin kullanılmasını
gerektiren söz konusu işlem için ek bir bağımsız denetim raporu hazırlanmasına gerek olmayıp, bağımsız denetim
kuruluşunun bağımsız denetimini gerçekleştirdiği önceki dönem mali tablolarına ilişkin düzeltme işleminin
aritmetik kontrolünü yaparak izahnameyi onaylaması yeterlidir.
DUYURU (2003/48 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Aracı kurumların hisse senedi alım satım işlemlerine aracılık ettiği menkul kıymet yatırım fonlarına komisyon
iadesi yapmaları halinde, ilgili tutarın fon toplam değerine günlük olarak yansıtılabilmesini teminen, menkul kıymet
yatırım fonlarından tahsil edilen komisyonların diğer müşterilerden tahsil edilen tutarlardan ayrı tutulması, menkul
kıymet yatırım fonları ile diğer müşterilere yapılabilecek iade tutarlarının ayrı ayrı hesaplanması ve aracı kurumun
tüm müşterilere uyguladığı toplam komisyon iadesi oranının ay sonu itibariyle % 75’i (*) geçmemesi kaydıyla, aracı
kurumların menkul kıymet yatırım fonlarına komisyon iadesi adı altında yapacakları geri ödeme işlemlerini ay sonunu
beklemeksizin günlük olarak gerçekleştirebilmelerine karar verilmiştir.
DUYURU
2003/52 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan 23/10/2003 tarihli ve 55/1256 sayılı Kurul Kararı;
2008/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan 13.12.2007 tarih ve 45/1228 sayılı İlke Kararı ile
yürürlükten kaldırılarak yeniden düzenlenmiştir
DUYURU (2003/53 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 31.10.2003 tarih ve 56/1283 sayılı kararı
Yatırımcılara; emeklilik yatırım fonları hariç, yatırım fonu işlemleri üzerinden ek menfaat sağlanması amacıyla
promosyon kampanyaları düzenlenmesi;
(*) Kurulumuzun komisyon oranlarına ilişkin 2/7/2004 tarih ve 27 sayılı toplatısında alınan en son kararı çerçevesinde duyuruda yer
alan %50 oranı %75 olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
i. Kullanılacak promosyon yönteminin tüm ayrıntıları ile uygulama esaslarının tam ve doğru olarak ve
abartılmış ve yanıltıcı bilgileri içermeyecek şekilde fonların izahnamelerinde yer alması,
ii. Promosyon uygulandığı dönem boyunca, kurucunun fondan tahsil edeceği yönetim ücretinin arttırılmaması,
iii. Söz konusu promosyon kampanyalarına ilişkin maliyetlerin fona yansıtılmaması,
iv. Promosyonlarla ilgili ilan ve reklamların yapılması halinde, ilana konu yatırım fonunun stratejisinin,
muhtemel risklerle ilgili bilgilerin, “fonun getirisinin fonun yatırım stratejisine ve piyasa koşullarına bağlı olarak
değişebileceği” ifadesinin ve fondan tahsil edilen yönetim ücreti oranının bu ilanlarda yer alması ve
v. Herhangi bir promosyon uygulaması başlatılmadan önce, kullanılmak istenen promosyon yöntemi, süresi,
bu faaliyete ilişkin bütçe tahminleri ile kurucu tarafından tahsis edilen kaynağın belinlenmesi ve ilgili bilgi ve
belgelerin Kurucu nezdinde muhafaza edilmesi
şartlarıyla uygun bulunmuştur.
DUYURU (2003/55 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
A) Telekomünikasyon kuruluşları tarafından SMS, voice mail veya internet aracılığıyla isteyen kişilere
cevaben, hisse senetlerinin alınması ve/veya satılmasıyla ilgili olarak;
- Yatırım analistleri/danışmanları tarafından hazırlanan ve telekomünikasyon kuruluşu aracılığıyla ilgili
yatırımcılara iletilen yönlendirici nitelikte tavsiye ve yorumların, Kurulumuzun Seri: V, No: 55 sayılı Yatırım
Danışmanlığı Faaliyetine ve Bu Faaliyette Bulunacak Kurumlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ’in (Tebliğ) 7 nci
maddesinin birinci fıkrasında belirtilen istisna unsurlarını sağlamaması halinde yatırım danışmanlığı faaliyeti
kapsamında mütaala edileceğine,
- Yatırım danışmanlığı faaliyetinin yalnızca Sermaye Piyasası Kurulu'ndan yetki belgesi almış aracı
kurumlar, portföy yönetim şirketleri ve mevduat kabul etmeyen bankaların yapabileceği, dolayısıyla söz konusu
nitelikte yorum ve tavsiyelerde bulunan yatırım analistlerinin münhasıran yatırım danışmanlığı faaliyetinde
bulunamayacağı, ancak Kurulumuzdan yatırım danışmanlığı yetki belgesi almış bir yetkili kurum vasıtasıyla,
müşteri ile yetkili kurum arasında Tebliğ’de belirtilen unsurları içeren bir yatırım sözleşmesinin imzalanması
şartıyla yatırım danışmanlığı faaliyetinin telekomünikasyon şirketinin SMS, voice mail veya internet hizmetlerinin
de kullanılması suretiyle yerine getirilebileceğine,
B) Telekomünikasyon kuruluşları tarafından SMS, voice mail veya internet aracılığıyla isteyen kişilere
cevaben yapılacak yönlendirici nitelikte tavsiye ve yorumların, Tebliğ'in 7 nci maddesinin birinci fıkrasında bahsedilen
koşulları sağlaması halinde ise, Tebliğ’in 17, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde yer alan esaslara tabi olunacağı, belirli
sermaye piyasası aracının/araçlarının alım/satımına ilişkin olarak SMS, voice mail veya internet aracılığıyla
yönlendirici nitelikte yorum ve tavsiyelerin verilmesi halinde (belirli bir haber ajansından alınan ve yorum içermeyen
genel nitelikte piyasa bilgileri, endeks, genel fiyat bilgileri, vb konular hariç) Kurulumuzun Seri: V, No: 55 sayılı
Yatırım Danışmanlığı Faaliyetine ve Bu Faaliyette Bulunacak Kurumlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ'in 1 nolu
ekinde yer alan uyarı notuna yer verilmesi gerektiğine,
karar verilmiştir.
DUYURU: (2003/57 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(İstanbul’da 20.11.2003 tarihinde meydana gelen terör olayları sonrasında yatırım fonlarının işlemlerinin
yürütülmesine ilişkin 20.11.2003 tarih ve 60/1385 sayılı Kurul kararı ile öngörülen düzenleme, geçerliliği
kalmadığından metinden çıkartılmıştır.)
DUYURU: (2003/58 Sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 21.11.2003 tarih ve 60/1393 sayılı kararı.
HALKA AÇIK ANONİM ORTAKLIKLARIN
BÖLÜNMELERİNDE UYULACAK ESASLAR
Bilindiği üzere, halka açık anonim ortaklıkların bölünmelerine ilişkin olarak Kurulumuzun Seri: I, No: 26
"Hisse Senetlerinin Kurul Kaydına Alınmasına ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliği"nin 11'nci maddesinde, "
Özelleştirme kapsamında olanlar dahil halka açık anonim ortaklıkların son bilanço aktif toplamının en az %15’i
tahsis edilerek yeni ortaklık veya ortaklıklar kurulması veya tüzel kişiliklerinin sona erdirilerek yeni ortaklık veya
ortaklıklar kurulması halinde, yeni ortaklık veya ortaklıkların hisse senetlerinin Kurul’a kaydettirilmesinin ve yeni
kurulacak ortaklık veya ortaklıkların ortakları arasındaki sermaye dağılımı halka açık ortaklığın sermaye
yapısından farklı ise, yetkili organlarca bölünmeye ilişkin karar alınmadan önce Kurul’dan onay alınmasının
zorunlu olduğu" hükmü yer almakta olup, ayrıntılı bir düzenleme bulunmamaktadır. Ayrıca buna bağlı olarak
Kurulumuzun Seri: IV, No: 9 "İhraçcıların Muafiyet Şartlarına ve Kurul Kaydından Çıkarılmalarına İlişkin Esaslar
Tebliği" ile Seri: X, No: 16 "Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Hakkında Tebliğ" de de bölünmeye ilişkin
düzenlemeler yer almaktadır.
Diğer taraftan Maliye Bakanlığı ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nca 16.09.2003 tarih ve 25231 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan “Anonim ve Limited Şirketlerin Kısmi Bölünme işlemlerinin Usul ve Esaslarının
Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ” ile de anonim ve limited şirketlerin kısmi bölünme işlemlerine ilişkin usul ve
esaslar düzenlenmiştir.
Bu çerçevede, halka açık anonim ortaklıkların bölünmelerine ilişkin esaslar Kurulumuzca ayrı bir tebliğ ile
düzenleninceye kadar mevcut Tebliğ düzenlemeleri saklı kalmak kaydıyla bölünme işlemlerinde aşağıda belirtilen
hususların uygulanmasına karar verilmiştir:
1) Halka açık anonim ortaklıklar bölünme işlemini yalnızca kısmi bölünme suretiyle
gerçekleştirebileceklerdir.
2) Halka açık anonim ortaklıkların bölünmesinde, devralan ortaklığın anonim ortaklık olması ve bölünmenin
yeni ortaklık ya da ortaklıklar kurulması yoluyla gerçekleştirilmesi zorunludur.
3) KVK Geçici md 28’de tam mükellef kurumların 31.12.2003 tarihine kadar üretim ve turizm yatırım veya
işletme belgesine sahip turizm tesislerinin bu tesislere ilişkin gayrimenkullerinin tamamının veya bir kısmının
teşvik belgeli yatırım yapmak üzere kurulacak bir sermaye şirketine veya yeni kurulacak yabancı ortaklı bir
anonim şirkete sermaye olarak konması halinde doğan kazancın kurum sermayesine ilave edilen kısmının
kurumlar vergisinden istisna olduğu düzenlenmiş olup, KVK'nın ilgili hükmünün 31.12.2003 tarihine kadar geçerli
olduğu ve KVK 38 uyarınca da tam mükellef bir şirketin aktifindeki gayrimenkullerin mevcut veya yeni kurulacak
tam mükellef bir sermaye şirketine konulmasının mümkün olduğu dikkate alınarak, bölünme işlemine ilişkin Kurul
Kararında belirlenecek şartlar ile, halka açık anonim ortaklıkların bölünme işlemlerinin KVK madde 38 veya KVK
Geçici md. 28 çerçevesinde gerçekleştirilerek, bir üretim tesisi veya işletmenin parça parça elden çıkarılarak,
şirketin üretim ve hizmetin ifası faaliyetinden alıkonulması sonucunu doğurmayacak şekilde yapılması
gerekmektedir.
4) Son bilanço aktif toplamının %15’inin altında kalan mal varlığı devirlerinde devralan şirket veya
şirketlerin satışı, kiralanması, devralan şirkete sermaye olarak konulan malvarlığı unsurlarının satışı ile devralan
şirketteki ortaklık yapısı değişikliklerinin Seri: VIII No: 39 Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar
Tebliği hükümleri çerçevesinde kamuya açıklanması zorunludur.
5) Bölünmeye esas alınacak mali tabloların tarihi ile bölünme işleminin nihai olarak onaylanacağı genel
kurul toplantı tarihi arasındaki süre 6 ayı aşamaz.
6) Bölünen şirketin ortaklarının bilgilendirilmesini ve bölünme kararının alınacağı genel kuruldan önce
ortakların sağlıklı bir şekilde iradelerinin oluşturulmasını teminen aktif toplamının %15 ve üzerindeki bölünme
işlemlerinde bir duyuru metninin ilan edilmesi, söz konusu duyuru metninin birleşmeye ilişkin duyuru metni için
öngörülen içeriğe benzer içerikte olması, duyuru metninin bölünme sözleşmesinin/planının onaylanacağı genel
kurul toplantısından en az 15 gün önce tasarruf sahiplerine duyurulması gerekmektedir. (Bölünen ortaklığın hisse
senetlerinin Borsada işlem görmesi halinde, söz konusu duyuru metni, Borsa Bülteni’nde ve İMKB’nin web
sayfasında ilan edilmek üzere genel kurul toplantısından en az 15 gün önce Borsa’ya gönderilir. Hisse senetleri
Borsa’da işlem görmeyen ortaklıklarda ise duyuru metni Kurul’un web sayfasında ilan edilir.)
7) Halka açık anonim ortaklıkların bölünme işleminde devralan taraf olmaları durumunda,
-Bölünecek halka kapalı ortaklığın bölünmeye konu değerlerinin, bölünmeye esas mali tablo tarihi itibarıyla
aktif toplamına oranının en az %15 olması ve bölünme işlemine konu olan malvarlığının ekonomik bir bütünlük arz
etmesi,
-İştirak hisselerinin bölünme işlemine konu edilmesi durumunda ise, ekonomik bir bütünlük arzedecek
şekilde bölünen ortaklığın aktifindeki bölünmeye konu tüm iştirak hisselerinin devredilmesi ve bu hisselerin
İMKB’de işlem görmesi,
gerekmektedir.
8) Kurulumuzun 2003/34 sayılı Haftalık Bülteni'nde ilan edilerek kamuya duyurulan 17.07.2003 tarih ve
37/875 sayılı Kararı ile belirlenen niteliklere sahip kuruluşlar tarafından, en az iki değerleme yöntemi kullanılarak
bölünmeye konu malvarlığı unsurlarının değer tespitine ilişkin olarak rapor hazırlanması zorunludur.
9) Bölünmeye taraf ortaklıkların bölünmeye esas mali tablolarının Kurulumuz düzenlemeleri çerçevesinde
hazırlanması, mevzuat gereği enflasyona göre düzeltilmiş mali tablo düzenlenmesinin zorunlu olduğu dönemlerde
mali tabloların bu esaslara göre düzenlenmesi ve özel bağımsız denetimden geçirilmesi, raporun “olumsuz” görüş
içermemesi, raporda “olumlu” görüş bildirilmesine rağmen Kurulca yapılacak inceleme sonucunda gerekli
görülmesi veya raporda “şartlı” görüş bildirilmesi durumunda, söz konusu durumlara neden olan hususlar
çerçevesinde raporun düzeltilmesi gerekmektedir.
2) Bankaların kurucusu olduğu ileri fiyatlama yöntemi uygulanan yatırım fonlarının katılma belgelerinin
kurucu bankaya iadesinde, katılma belgesi bedelinin talimatın verildiği gün ödenebilmesi için kurucu banka
tarafından yatırımcıya kredi kullandırılmasının Kurulumuzun doğrudan müdahale yetkisi olmayan bir bankacılık
işlemi olduğuna, ancak işletilecek faiz oranı hakkında işlem öncesi yatırımcıya bilgi verilmesinin uygun olacağına,
öte yandan aracı kurumların kurucusu olduğu ileri fiyatlama uygulanan yatırım fonlarının katılma belgelerinin
kurucu aracı kuruma iadesinde, katılma belgesi bedelinin talimatın verildiği gün ödenebilmesi için kurucu aracı
kurum tarafından kredi kullandırılmasının mümkün olmadığına karar verilmiştir.
DUYURU : (2003/60 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Aracı kurumların, yatırımcıların ve kamunun aydınlatılması amacıyla hazırlanan, sermaye piyasasında
manipülasyonda kullanılan tipik yöntemler ile aracı kurumlar ve yatırımcıların manipülasyondan korunma
yöntemlerini örneklerle açıklayan metnin Kurulumuz web sitesinde yayımlanmak suretiyle kamuya duyurulmasına
karar verilmiştir.
DUYURU: (2003/61 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) (19.12.2003 tarihli toplantısında alınan 64/1522 sayılı kararı ile öngörülen düzenleme; komisyon
oranlarına ilişkin 2.7.2004 tarih ve 27 sayılı Kurul kararı ile güncelliğini yitirdiğinden metinden çıkartılmıştır.)
2) Kurulumuzun 19.12.2003 tarih ve 1504 sayılı kararı.
01.01.2004 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, finans piyasasında faaliyet gösteren şirketlerin halka
açılma ve kayıtlı sermaye sistemine geçme başvurularına (halka açılmak üzere daha önce kayıtlı sermaye
sistemine geçmiş veya kayıtlı sermaye sistemine geçmek üzere başvuruda bulunmuş olan şirketler ve yatırım
ortaklıkları hariç) izin verilebilmesi için gerekli asgari ödenmiş sermaye tutarının 20 trilyon TL olarak
belirlenmesine karar verilmiştir.
3) Kurulumuzun 19.12.2003 tarih ve 1505 sayılı kararı.
01.01.2004 tarihinden itibaren;
A) Seri: l, No: 26 “Hisse Senetlerinin Kurul Kaydına Alınmasına ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliği”nin Seri:
I, No: 29 Tebliği ile değişik 5’inci maddesinde, mevcut hisse senetlerinin halka arz yoluyla satışında ve 6’ncı
maddesinde halka açık olmayan ortaklıkların hisse senetlerinin sermaye artırımı yoluyla satışında, halka arz
edilecek hisse senetlerinin nominal değerlerinin nominal sermayeye oranının tespiti için öngörülen;
- 10 trilyon TL ve 50 trilyon TL'lik nominal sermaye tutarlarının,
B) Seri: l, No: 26 Tebliği’nin Seri: I, No: 29 Tebliği ile değişik 19’uncu Maddesinde tasarruf sahipleri
sirküleri yayımlamaktan muafiyet için, sermaye artırımlarında yeni pay alma haklarının kullanılmasından sonra
kalan payların nominal değerleri toplamı için öngörülen;
50 milyar TL’lik tutarın,
C) Seri: l, No: 26 Tebliği’nin Seri: I, No: 29 Tebliği ile değişik Ek madde 1'de kısmi aracılık yüklenimi için
öngörülen;
- 23 trilyon TL, 46 trilyon TL, 92 trilyon TL, 230 trilyon TL ve 460 trilyon TL’lik halka arz tutarlarının,
Seri: l, No: 26 “Hisse Senetlerinin Kurul Kaydına Alınmasına ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliği”nin Seri: I,
No: 29 Tebliği ile 2003 yılı içerisinde değiştirildiği ve söz konusu tutarların anılan Tebliğ’in 34’üncü maddesi
gereğince 01.01.2004 tarihinden başlamak üzere her yıl Maliye Bakanlığı’nca ilan edilen yeniden değerleme
katsayısı dikkate alınarak belirlenecek olması nedeniyle; 2004 yılında da değiştirilmeyerek aynen uygulanmasına,
D) Seri: IV, No: 7 “Kayıtlı Sermaye Sistemine Ilişkin Esaslar Tebliği”nin 3’üncü maddesinde; 100 milyar TL
olarak öngörülen ve her yıl yeniden değerleme oranı dikkate alınarak 2003 yılı için 1.863 milyar TL olarak
uygulanan kayıtlı sermaye sistemine geçiş için öngörülen asgari başlangıç sermayesi tutarının 2004 yılı için 2.400
milyar TL,
E) Seri: IV, No: 9 Ihraçcıların Muafıyet Şartlarına ve Kurul Kaydından Çıkarılmalarına İlişkin Esaslar
Tebliği'nin;
- 3’üncü maddesinde, 50 milyar TL olarak belirlenen ve her yıl yeniden değerleme oranı dikkate alınarak
2003 yılı için 3.410 milyar TL olarak uygulanan halka açık anonim şirketler için bağımsız denetim, ilan ve kar
dağıtımı muafiyetine ilişkin asgari aktif toplamı tutarının 2004 yılı için 4.382 milyar TL;
- 4’üncü maddesinde, 50 milyar TL olarak belirlenen ve her yıl yeniden değerleme oranı dikkate alınarak
2003 yılı için 3.410 milyar TL olarak uygulanan hisse senedi dışındaki menkul kıymet ihraçcıları için öngörülen 50
milyar TL'lik aktif toplamı tutarının 2004 yılı için 4.382 milyar TL, 10 milyar TL olarak belirlenen ve her yıl yeniden
değerleme oranı dikkate alınarak 2003 yılı için 682 milyar TL olarak uygulanan halka arz tutarının ise 2004 yılı için
877 milyar TL;
- 5’inci maddesinde, 2 milyar TL olarak öngörülen ve her yıl yeniden değerleme oranı dikkate alınarak
2003 yılı için 134 milyar TL olarak uygulanan halka açık anonim ortaklıkların Kurul kaydından çıkarılmaları için
gerekli asgari aktif toplamının ise 2004 yılı için 172 milyar TL;
F) Seri: Vlll, No: 22 Sermaye Piyasası Araçlarının Halka Arzında Satış Yöntemlerine İlişkin Esaslar
Tebliği'nin (3.1.3.) no'lu maddesinde, hisse senedi, tahvil gibi sermaye piyasası araçlarının halka arz yoluyla
satışında, "talep toplama" veya "borsada
satış" yöntemlerinden birinin uygulanabilmesi için öngörülen 4.872 milyar TL'lik asgari aktif toplamı tutarının 2004
yılı için 6.261 milyar TL;
olarak dikkate alınmasına karar verilmiştir.
Söz konusu tutarlara ilişkin tablo aşağıda verilmektedir.
TEBLİĞ NO
SERİ: I, NO: 26 (md. 5)
SERİ: I, NO: 26 (md. 5)
SERİ: I, NO: 26 (md. 19)
SERİ: I, NO: 26 (ek md. 1)
SERİ: I, NO: 26 (ek md. 1)
SERİ: I, NO: 26 (ek md. 1)
SERİ: I, NO: 26 (ek md. 1)
SERİ: I, NO: 26 (ek md. 1)
SERİ: IV, NO: 7 (md. 3)
SERİ: IV, NO: 9 (md. 3-4)
SERİ: IV, NO: 9 (md. 4)
SERİ: IV, NO: 9 (md. 5)
SERİ: VIII, NO: 22 (md.3.1.3)
TEBLİĞDEKİ
TUTAR
(MİLYAR TL)
10.000
50.000
50
23.000
46.000
92.000
230.000
460.000
100
50
10
2
4.872
2003 YILINDA
UYGULANAN
TUTARLAR
(MİLYAR TL)
10.000
50.000
50
23.000
46.000
92.000
230.000
460.000
1.863
3.410
682
134
4.872
2004 YILINDA
UYGULANACAK
TUTARLAR
(MİLYAR TL)
10.000
50.000
50
23.000
46.000
92.000
230.000
460.000
2.400
4.382
877
172
6.261
4) Kurulumuzun Seri: V, No: 34 Aracı Kurumların Sermayelerine ve Sermaye Yeterliliğine İlişkin Esaslar
Tebliği’nin 7 nci maddesi uyarınca, 30/06/2004 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aracı kurumların asgari
özsermaye tutarlarının, 2004 yılı için Maliye Bakanlığı tarafından %28,5 olarak ilan edilmiş olan yeniden
değerleme oranının %30 u oranında arttırılması suretiyle tespit edilen aşağıdaki tutarlara yükseltilmesine karar
verilmiştir.
Yetki Belgesi
Alım Satım Aracılığı
Halka Arza Aracılık
Repo-Ters Repo
Portföy Yöneticiliği
Yatırım Danışmanlığı
TOPLAM
Mevcut Asgari
Özsermaye
(Milyon TL)
600.000
301.000
301.000
240.000
62.000
1.504.000
2004 Yılı Asgari
Özsermaye
(Milyon TL)
652.000
327.000
327.000
261.000
68.000
1.635.000
DUYURULAR: (2003/62 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri (İlkeler)’nin, Kurulumuzun 04.07.2003 tarih ve
35/835 sayılı Kararı ile kabul edildiği, Kurulumuzun 30/06/2003-04/072003 tarihli Haftalık Bülteni ile kamuya
açıklanmış ve İlkelerin tam metni bu tarihten itibaren Kurulumuzun www.spk.gov.tr adresindeki web sitesinden
sürekli erişime açılmıştır.
Kurulumuzca İlkelerde yer alan prensiplerin hayata geçirilmesinde “gönüllülük” yaklaşımı benimsenmiştir.
Diğer bir ifade ile İlkelerde yer alan prensiplere uyum ihtiyari tutulmuştur. Ancak İlkelerde de belirtildiği üzere,
yönetim kurulunun bu İlkelerde yer alan prensiplerin uygulanıp uygulanmadığını, uygulanmıyor ise gerekçesini ve
bu prensiplere
tam olarak uymama dolayısıyla meydana gelen çıkar çatışmalarına ilişkin bilgileri içeren tek taraflı irade beyanına
ve varsa buna ilişkin uyum raporuna, yıllık faaliyet raporunda yer verilmesi gerekmektedir.
Kamuoyuna duyurulur.
2. Kurulumuzun 25.12.2003 tarih ve 65/1558 sayılı kararı.
02.01.2004 tarihinden itibaren yapılacak başvurular için geçerli olmak üzere;
- Yatırım fonu asgari fon başlangıç tutarı 2,5 trilyon TL,
- Yatırım ortaklıklarının asgari başlangıç sermayesi 2,5 trilyon TL,
- Yabancı yatırım fonu paylarının tahsisli olarak satılabileceği gerçek ve tüzel kişilerin sahip olmaları
gereken asgari sermaye piyasası aracı tutarı 1.450 milyar TL,
- Gayrimenkul yatırım ortaklığı kuruluş ve dönüşümünde aranan asgari ödenmiş/çıkarılmış sermaye 5.850
milyar TL,
- Gayrimenkul yatırım ortaklıklarında lider girişimci olan gerçek kişilerin yıllık brüt gelirleri asgari 585 milyar
TL, toplam menkul ve gayrimenkul varlıklarının vergiye esas değeri asgari 5.850 milyar TL,
- Gayrimenkul yatırım ortaklıklarında lider girişimci olan tüzel kişilerin en son mali tabloları itibariyle aktif
toplamı asgari 18,5 trilyon TL, net dönem karı ise asgari 1.850 milyar TL,
- Portföy yönetim şirketlerinin sahip olmaları gereken asgari ödenmiş sermaye tutarı 815 milyar TL,
(Mevcut portföy yönetim şirketleri için 30/06/2004 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere)
olarak belirlenmiştir.
DUYURULAR : (2003/63 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 30.12.2003 tarih ve 16535 sayılı kararı.
01.01.2004 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;
a) Sadece hisse senetleri Borsa’da işlem gören anonim ortaklıklar için geçerli olmak ve Seri: XI, No: 20
Tebliği uyarınca enflasyona göre düzelltilmiş mali tablolar ya da Seri: XI, No: 25 Tebliği uyarınca Uluslararası
Muhasebe Standartlarına göre hazırlanan mali tablolar esas alınarak hesaplanan 2003 yılı faaliyetlerinden elde
edilen karlar dikkate alınmak üzere, Seri: IV, No: 27 Tebliği’nin 5’inci maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan
dağıtılabilir karın en az %20’si oranında kar dağıtımı zorunluluğu getirilmesine; bu dağıtımın şirketlerin genel
kurullarının alacağı karara bağlı olarak nakit olarak ya da dağıtılabilir karın %20’sinden aşağı olmamak üzere
temettüün sermayeye eklenmesi suretiyle ihraç edilecek hisse senetlerinin bedelsiz olarak ortaklara dağıtılması
ya da belli oranda nakit, belli oranda bedelsiz hisse senedi dağıtılması suretiyle gerçekleştirilebilmesine,
b) Tebliğ’in 5’inci maddesinin beşinci fıkrası gereğince, bir önceki döneme ilişkin temettü dağıtımını
gerçekleştirmeden nakit karşılığı sermaye artırımı yapan ve artırımı temsil eden hisse senetleri borsada "eski" ve
"yeni" şeklinde iki ayrı sırada işlem gören şirketlerden, 2003 yılı faaliyetleri sonucunda elde ettikleri dönem
karından dağıtılacak temettüler için, Seri: IV, No: 27 Tebliği'nin 5’inci maddesinin birinci fıkrasındaki esaslar
çerçevesinde hesaplayacakları dağıtılabilir karın en az %20'si tutarında birinci temettüün nakden dağıtım
zorunluluğunun getirilmesine,
c) Sermaye Piyasası Kanunu’nun 50’nci maddesi uyarınca hisse senetleri halka arz yoluyla satılan
bankaların dağıtacakları temettüe ilişkin esasları belirlemeye ilgili oldukları Bakanlık yetkili olduğundan, hisse
senetleri halka arz yoluyla satılan bankaların dağıtacakları temettü miktarlarının Devlet Bakanlığı’nın 04.02.1993
tarih ve 21486 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 numaralı Tebliği uyarınca Türk Ticaret Kanunu hükümleri
çerçevesinde genel kurullarınca belirlenmesi hükmünün aynen uygulanmasına devam edilmesine,
d) Hisse senetleri borsada işlem görmeyen anonim ortaklıklar için mevcut uygulamanın aynen devam
ettirilmesine, Kurulumuz kararının Haftalık Bültenimiz ve asgari üç gün İMKB Günlük Bülteni aracılığıyla kamuya
duyurulmasına,
karar verilmiştir.
2. Kurulumuzun 30.12.2003 tarih ve 1630 sayılı kararı uyarınca, Seri: XI, No: 20 sayılı “Yüksek
Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği (Seri: XI, No: 20
sayılı Tebliğ)” ve Seri: XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliği (Seri: XI,
No: 25 sayılı Tebliğ)” kapsamında mali tabloların enflasyona göre ilk defa düzeltilmesinde ortaya çıkan ve
özsermaye hesap grubu içinde “geçmiş yıllar zararı”nda izlenen tutarların kar dağıtımında dikkate alınması
hususunda aşağıdaki açıklamanın yapılmasına ve bu açıklamanın 5 (beş) işgünü boyunca İMKB Günlük Bülteni
aracılığıyla kamuya duyrulmasına gerek görülmüştür.
“Kurulumuzun Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliği’nin 29’uncu maddesi ile Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliği’nin
Onbeşinci Kısmında bulunan 399’uncu maddesi uyarınca enflasyona göre düzeltilen ilk mali tablo denkleştirme
işleminde ortaya çıkan ve “geçmiş yıllar zararı”nda izlenen tutarın, Kurulumuzun kâr dağıtımına ilişkin
düzenlemeleri çerçevesinde, enflasyona göre düzeltilmiş mali tablolara göre dağıtılabilecek kâr rakamı
bulunurken indirim kalemi olarak dikkate alınması esastır.
Bununla birlikte, “geçmiş yıllar zararı”nda izlenen söz konusu tutarın, varsa dönem kârı ve dağıtılmamış
geçmiş yıl kârları, kalan zarar miktarının ise, sırasıyla olağanüstü yedek akçeler, yasal yedek akçeler, özkaynak
kalemlerinin enflasyon muhasebesine göre düzeltilmesinden kaynaklanan sermaye yedeklerinden mahsup
edilmesi mümkün bulunmaktadır.“
3.
–
–
–
DUYURU (2004/2 sayılı SPK Haftalik Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 16/01/2004 tarih ve 2/28 sayılı kararı.
SERİ: I, NO: 26 TEBLİĞİNİN EK MADDE 2 HÜKMÜNÜN UYGULANMASINA YÖNELİK OLARAK HİSSE
SENETLERİ KURUL KAYDINDA OLAN BORSA ŞİRKETLERİNİN BORSADA İŞLEM GÖREN/GÖRMEYEN
HİSSE SENETLERİNİN İMKB TAKAS VE SAKLAMA BANKASI A.Ş. (TAKASBANK) TARAFINDAN
İZLENMESİNDE AŞAĞIDAKİ İLKELER BENİMSENMİŞTİR:
1) Kurul karar tarihinden itibaren Borsa Şirketlerinin borsada işlem gören /görmeyen hisse senetlerine
ilişkin bilgilerin, kupür bilgileri (tertip,seri,H/N,küpür,seri numarası) bazında takibi ve satış izinleri doğrultusunda
güncellemesi Takasbank tarafından yapılacaktır.
2) Borsada ilk kez işlem görmeye başlayacak bir şirketin, hisse senetlerinin Kurul kaydına alınmasını takip
eden 3 iş günü içerisinde sermayesini temsil eden hisse senetlerine ait kupür bilgileri ilk halka arz oranı dikkate
alınarak, Kurula kayda alma başvurusunu yapan Kurum tarafından Borsada işlem gören /görmeyen paylar
ayrımında Takasbank’a bildirecektir.
3) Mevcut Borsa şirketlerinin Borsada işlem gören/görmeyen hisse senetlerinin belirlenmesinde Kurul karar
tarihi itibariyle Takasbank mislen saklama kasalarında bulunan ve/veya 1993 yılından itibaren Takasbank mislen
saklama kasasına giriş/ çıkışı olmuş hisse senetleri esas alınacak ve bu hisse senetleri Borsada işlem gören
hisse senedi statüsünde kabul edilecektir. Bu esaslar dikkate alınarak oluşturulacak ve borsa şirketlerinin borsada
işlem gören/görmeyen hisse senetlerinin sermayeye oranı ve kupür dağılımını gösterecek liste Takasbank
tarafından kendi internet sitesi yoluyla sürekli güncellenerek kamuya duyurulacaktır.
4) İhraçcı şirket 3üncü bendde belirtilen bilgileri esas alarak, sermaye artırımı karşılığında bastıracağı
hisse senetlerine ilişkin kupür bilgilerini bedelli/ bedelsiz sermaye
artırımları işlemlerinde; hisse senetlerinin Kurul kaydına alınmasını takip eden 3 iş günü içinde Borsada işlem
görecek/ görmeyecek hisse senetleri ayrımında Takasbank’a bildirecek ve kaydi sisteme ilişkin esaslar saklı
kalmak üzere Takasbank’la mutabakata vardıktan sonra hisse senetlerini bastıracaktır. İhraçcı şirket tarafından
yapılan bu bildirimde; Borsada işlem gören hisse senetlerinin sermaye artırım karşılıkları borsada işlem gören
paylar, Borsada işlem görmeyen hisse senetlerinin sermaye artırım karşılıkları borsada işlem görmeyen paylar
arasında yer alması gerekecektir.
5) Bedelli artırım işlemlerinde; rüçhan hakkı kullanım sonrası arta kalan payların Borsa birincil piyasasında
satışa konu olması durumunda; satışa konu hisse senetleri borsada işlem görmeyen paylar içerse dahi borsada
işlem gören hisse senetleri statüsünde olacaktır.
6) Takasbank kayıtlarında borsada işlem görmeyen statüsünde bulunan hisse senetlerinin Borsada satışa
konu edilebilmesi için Seri: I No: 26 Tebliği’nin Ek madde 2 hükmü uyarınca işlem yapılacaktır.
7) Seri: I, No: 26 Tebliği’nin Ek madde 2 hükmü kapsamında yapılacak başvuru işlemleri neticesinde
borsada satışına izin verilen hisse senetleri borsada işlem gören hisse senetleri statüsüne alınacak satış, süresi
içinde tamamlanamasa da yeniden borsada işlem görmeyen hisse senedi statüsüne alınmayacaktır. Söz konusu
payların yeniden satışı için tekrar başvuru yapılmasına gerek bulunmayacaktır.
8) Yıpranma, kupürlerin birleştirilmesi, bölünmesi nedeniyle iptal olan hisse senetleri yerine verilecek
hisse senetlerine ilişkin kupür bilgileri de Kurul onayını takip eden 3 iş günü içinde ihraçcı tarafından Takasbank’a
bildirilecektir. TTK uyarınca yapılacak iptallerde ise bildirim süresi yeni hisse senetlerinin ilgililere teslimini takip
eden 3 iş günüdür.
9) Kurulumuzca işlem yasağı getirilen kişilerin sahip olduğu hisse senetleri ile ilgili olarak 28/03/2002 tarih
ve 16/436 sayılı Kurul Kararı geçerlidir.
10) Yukarıdaki ilkeler çerçevesinde yapılacak bildirimlerin esasları ve formları, Takasbank tarafından
belirlenecektir.
DUYURU (2004/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun Seri: V, No: 65 sayılı Sermaye Piyasası Araçlarının Kredili Alım, Açığa Satış ve Ödünç
Alma ve Verme İşlemleri Hakkında Tebliğinin 11 inci maddesi uyarınca, aracı kurumların müşterileri ile
imzalayacakları “sermaye piyasası araçlarının kredili alım işlemi çerçeve sözleşmesi”, “açığa satış işlemi çerçeve
sözleşmesi” ve “sermaye piyasası araçları ödünç alma ve verme işlemleri çerçeve sözleşmesi”nde yer verilmesi
gereken asgari hususlar ile bu hususlar düzenlenirken uyulması gereken esaslar Kurulumuzun www.spk.gov.tr
web sayfasında ilan edilmiş ve Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği’ne bildirilmiştir.
Söz konusu sözleşmeler düzenlenirken,
- Seri: V, No: 46 sayılı Aracılık Faaliyetleri ve Aracı Kuruluşlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğin 13 üncü
maddesi gereği, müşteri haklarını ciddi şekilde zedeleyici ve aracı kuruluş lehine tek taraflı olağanüstü haklar
sağlayan hükümlerin konulmaması, ispat külfetini müşteriye yükleyen kayıtlara yer verilmemesi,
- Açık ve anlaşılabilir bir dil kullanılması, müşterinin okumasını zorlaştıracak veya engelleyecek karakter ve
yazı büyüklüğü kullanılmaması,
- Müşteriler ile aracı kurumun hak ve yükümlülüklerinin karşılıklı ve dengeli biçimde belirlenmesi
gerekmektedir.
D. ÖZEL DURUMLAR (2004/5 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 30.01.2004 tarih ve 5/86 sayılı kararı
6) Kurulumuzun Seri:I, No:32 sayılı Tebliğ ile değişik Seri:I, No:26 Hisse Senetlerinin Kurul Kaydına
Alınmasına ve Satışına İlişkin Tebliğinin 21 ve 21/A
maddeleri uyarınca halka arzlar sırasında ek satış hakkı kapsamında ödünç alımlı satış ve fiyat istikrarını
sağlayıcı işlemlerde bulunacak halka arza aracılık yetki belgesine sahip aracı kurumlardan;
1. Halka arz faaliyetine başlanmasından önceki son 3 ay boyunca sermaye yeterliliği yükümlülüklerini
yerine getirmiş olanların (*) fiyat istikrarı sağlayıcı işlemlerde bulunmaksızın sadece ödünç alımlı satış
işlemlerinde bulunabilmelerine,
2. Asgari özsermayesi, tüm yetki belgelerine sahip olunması durumunda bulundurulması gereken asgari
özsermaye tutarının en az 3 katı, sermaye yeterliliği tabanı ve likidite oranı olması gerekenin en az %20 fazlası
olan ve bu kıstasları halka arz faaliyetine başlanmasından önceki son 3 ay sonu itibariyle hazırlanmış olan
sermaye yeterliliği tablolarında sağlamış olanların sözkonusu işlemlerde kullanılacak kaynağa ilişkin olarak
Kurul’a bilgi vermesi ve izahname ile sirkülerde bu işlemlerin özkaynaklarla mı yoksa yabancı kaynaklarla mı
yapılacağını açıklaması kaydıyla, ödünç alımlı satış ve fiyat istikrarı sağlayıcı işlemlerde bulunabilmelerine,
3. Ödünç alımlı satış ve/veya fiyat istikrarı sağlayıcı işlemlerde bulunacak olanların bu faaliyetlerde
bulunulan süre boyunca sermaye yeterliliği tablolarını günlük olarak Kurul’a göndermelerine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2004/7 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun Seri: XI, No: 21 sayılı “Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin
Muhasebeleştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği” ile Seri: XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında
Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”inin (Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ) Onüçüncü Kısmı ve anılan Tebliğ’in
726’ncı maddesinin son fıkra hükümleri çerçevesinde, bağlı ortaklık, müşterek yönetime tabi teşebbüs veya iştirak
konumundaki sigorta şirketlerinin mali tablolarının, ana ortaklık mali tablolarına konsolide edilerek finansal
raporlamanın bütünlüğünün sağlanmasını teminen, Seri: XI, No: 20 sayılı “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali
Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” veya Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ uyarınca mali
tabloların enflasyona göre düzeltilmesi gerekliliği hususu saklı olmak üzere; hisse senetleri İMKB’de işlem gören
veya görmeyen sigorta şirketlerinin mali tablolarının enflasyona göre düzeltilmemesi konulu T.C. Başbakanlık
Hazine Müsteşarlığı’nın Kurulumuza hitaben gönderdiği 30.01.2004 tarih ve B.02.HM.0.SGM.0.3.1.1-05425 sayılı
yazısı aşağıda yer almaktadır:
“Bilindiği üzere, Kurulunuz tarafından yüksek enflasyon dönemlerinde mali tabloların düzeltilmesini
sağlamak amacıyla iki adet tebliğ çıkarılmıştır. Buna göre, Seri: XI, No: 20 sayılı tebliği gereği, halka açık tüm
şirketler (sigorta şirketleri de dahil olmak üzere) 31.12.2003 tarihinde enflasyon muhasebesi uygulamasına tabi
tutulmuş, ancak 15.11.2003 tarihinde yayınlanan Seri: XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe
Standartları” konulu tebliğin gerekçesinde; bankalar ve sigorta şirketlerinin Sermaye Piyasası Kanunu’nun 50/a
maddesi kapsamında muhasebe, mali tablo ve rapor standartları konusunda kendi kanunlarındaki hükümlere tabi
olduğu hükme bağlanmıştır.
Yapılan değerlendirmeler sonucunda, Müsteşarlığımızca, Uluslararası Muhasebe Standartlarına uygun
sigortacılık muhasebe sistemine 1.1.2005 tarihinden itibaren geçilmesi planlanmakta ve bu yönde çalışmalar
sürdürülmekte olduğundan, ayrıca şirketler arasında halka açık olanlar ve olmayanlar yönünden uygulama
farklarının ortadan kalkması, yeknesak raporlama düzeninin sağlanması, halka açık olmayan şirketlere yeni mali
tablo düzenleme sistemine geçişte yeterli hazırlık zamanı verilmesi açısından, tüm sigorta şirketlerinin 1.1.2005
tarihinden itibaren enflasyon muhasebesi uygulamasına geçmelerine karar verilmiştir.
Bilgi edinilmesini arz ederim.”
Kamuoyuna duyurulur.
(*) 28.01.2008 tarih ve 3/98 sayılı Kurul Kararı ile söz konusu koşulun hangi halde uygulanmayacağı düzenlenmiş olup, ilgili
yere yerleştirilmiştir.
2. “Bilindiği üzere, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS) ile uyumlu Kurulumuzun Seri: XI,
No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliği” (Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ),
01.01.2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara mali tablolardan geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe
girecektir. Özel hesap dönemi olan işletmeler için ise, anilan Tebliğ, 01.01.2005 tarihinden sonra sona eren yıllık
hesap döneminden sonraki ilk ara mali tablolardan başlamak üzere uygulanacaktır. Ancak, dileyen işletmelerin
31.12.2003 tarihinde veya daha sonra sona eren yıllık veya ara hesap döneminden başlamak üzere Seri: XI, No:
25 sayılı Tebliğ hükümlerini uygulayabilmelerine olanak tanınmıştır.
Diğer taraftan, mali tablolarını Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ çerçevesinde düzenlemek için 01.01.2005
tarihine kadar beklemeyi tercih eden işletmeler, mali tablolarını Kurulumuzun muhasebe standartları ile ilgili diğer
düzenlemelerine uygun olarak hazırlayacaklardır. Bu kapsamda, 31.12.2003 tarihinden itibaren hisse senetleri
borsada işlem görsün veya görmesin halka açık anonim ortaklıklar, aracı kurumlar, yatırım ortaklıkları ile bunların
bağlı ortaklıkları ve iştirakleri yüksek enflasyon dönemlerinde Kurulumuzun Seri: XI, No: 20 sayılı “Yüksek
Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ”ini (Seri: XI, No:
20 sayılı Tebliğ); hisse senetleri borsada işlem gören ana ortaklıklar konsolide mali tablolarının hazırlanmasında,
ana ortaklık olsun veya olmasın hisse senetleri borsada işlem gören şirketler ise, iştiraklerin
muhasebeleştirilmesinde Kurulumuzun Seri: XI, No: 21 sayılı “Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve
İştiraklerin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ”ini (Seri:XI, No:21 sayılı Tebliğ)
uygulayacaklardır. Ayrıca söz konusu işletmeler, yukarıda sayılanların yanında Kurulumuzun Seri: XI, No: 1 sayılı
“Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve Esaslar Hakkında Tebliği” (Seri: XI, No: 1 sayılı
Tebliğ) uyarınca mali tablo düzenlemeye devam edeceklerdir.
Konuya ilişkin olarak, anılan Tebliğler çerçevesinde 31.12.2003 tarihi itibariyle düzenlenecek yıllık/ara (özel
hesap dönemleri için) mali tablolar ile izleyen ara dönemlerde düzenlenecek mali tablolar ve söz konusu mali
tabloların Kurulumuza ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanlığına (İMKB) bildirim süreleri konusunda,
daha önce İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanlığı’na hitaben gönderilen ve beş işgünü süreyle Borsa
Bülteninde yayımlanan 12.02.2004 tarih ve MSD-10/93-2124 sayılı yazımız kapsamında yapılan
açıklamalarımıza aşağıda yer verilmiştir.
I. Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ veya UFRS çerçevesinde düzenlenecek mali tablolar ile bu mali tabloların
Kurulumuza ve İMKB’ye bildirim sürelerine ilişkin olarak;
a) Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ veya UFRS’yi 31.12.2003 tarihli yıllık mali tablolardan başlamak üzere
isteğe bağlı olarak uygulamayı tercih eden ve konsolide mali tablo düzenleme yükümlülüğü bulunmayan
işletmeler, Tebliğ’in 707’nci maddesinin (a) ve (c) bentleri uyarınca, konsolide olmayan yıllık mali tablolarını,
hesap dönemlerinin bitimini izleyen 10 haftalık süreye, ilk uygulama için öngörülen 2 haftalık ek süre ilave edilmek
suretiyle en geç 12 hafta içinde, Tebliğ’in 719’uncu maddesi uyarınca düzenlenecek ilgili bağımsız denetim raporu
ile birlikte Kurul’a ve İMKB’ye göndermekle yükümlüdürler. Bu işletmelerin, Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğe göre
konsolide olmayan mali tablo ile Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ uyarınca tarihi maliyet esasına göre mali tablo
düzenleme ve kamuya duyurma yükümlülüğü bulunmamaktadır.
b) Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ veya UFRS’yi 31.12.2003 tarihli yıllık mali tablolardan başlamak üzere
isteğe bağlı olarak uygulamayı tercih eden ve konsolide mali tablo düzenleme yükümlülüğü bulunmayan
işletmeler, ilk uygulama yılında ara dönemlerde, Tebliğ’in 708’inci maddesinin (a) ve (c) bentleri ile 719’uncu
maddesi uyarınca, konsolide olmayan 3, 6 ve 9 aylık ara dönem mali tablolarını ilgili ara dönemin bitimini izleyen
en geç 6 hafta içinde ilgili bağımsız denetim raporu ile birlikte Kurul’a ve İMKB’ye göndermekle yükümlüdürler. Bu
işletmelerin, Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğe göre konsolide olmayan mali tablo ve Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ
uyarınca tarihi maliyet esasına göre mali tablo düzenleme ve kamuya duyurma yükümlülüğü bulunmamaktadır.
c) Özel hesap dönemleri bulunan ve bu çerçevede, Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ veya UFRS’yi 31.12.2003
tarihli ara mali tablolardan başlamak üzere isteğe bağlı olarak uygulamayı tercih eden ve konsolide mali tablo
düzenleme yükümlülüğü bulunmayan işletmeler, Tebliğ’in 708’inci maddesinin (a) ve (c) bentleri ile 719’uncu
maddesi uyarınca, konsolide olmayan 3, 6 veya 9 aylık ara dönem mali tablolarını, ilgili ara dönemin bitimini
izleyen en geç 8 hafta içinde ilgili bağımsız denetim raporu ile birlikte Kurul’a ve İMKB’ye göndermekle
yükümlüdürler. Bu işletmelerin, Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğe göre konsolide olmayan mali tablo ve Seri: XI, No: 1
sayılı Tebliğ uyarınca tarihi maliyet esasına göre mali tablo düzenleme ve kamuya duyurma yükümlülüğü
bulunmamaktadır.
d) Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ veya UFRS’yi 31.12.2003 tarihli yıllık mali tablolardan başlamak üzere
isteğe bağlı olarak uygulamayı tercih eden ve konsolide mali tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan işletmeler,
Tebliğ’in 707’nci maddesinin (b) ve (c) bentleri uyarınca, konsolide yıllık mali tablolarını, hesap döneminin bitimini
izleyen 10 haftalık süreye konsolide mali tablolar için verilen 4 haftalık ek süre ve ilk uygulama için öngörülen 2
haftalık ek süre ilave edilmek suretiyle en geç 16 hafta içinde, Tebliğ’in 719’uncu maddesi uyarınca düzenlenecek
ilgili bağımsız denetim raporu ile birlikte Kurul’a ve İMKB’ye göndermekle yükümlüdürler. Bu işletmeler, Seri: XI,
No: 20 ve Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğlere göre konsolide olmayan mali tablo ve Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ
uyarınca tarihi maliyet esasına göre mali tablo düzenleme ve kamuya duyurma yükümlülüğüne tabi değildirler.
Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ’e göre hazırlanan konsolide olmayan mali tabloların isteğe bağlı olarak Kurul’a ve
İMKB’ye gönderilmesi, ancak söz konusu mali tabloların, bu mali tablolara ilişkin bağımsız denetim raporuyla
birlikte ve konsolide mali tablolarla eş zamanlı olarak bildirilmesi kaydıyla mümkündür.
e) Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ veya UFRS’yi 31.12.2003 tarihli yıllık mali tablolardan başlamak üzere
isteğe bağlı olarak uygulamayı tercih eden ve konsolide mali tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan işletmeler, ilk
uygulama yılında ara dönemlerde, Tebliğ’in 708’inci maddesinin (b) ve (c) bentleri ile 719’uncu maddesi uyarınca,
3, 6 ve 9 aylık ara dönem konsolide mali tablolarını, ilgili ara dönemin bitimini izleyen 10 hafta içinde ilgili
bağımsız denetim raporu ile birlikte Kurul’a ve İMKB’ye göndermekle yükümlüdürler. Bu işletmeler, Seri: XI, No:
20 ve Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğlere göre konsolide olmayan mali tablo ve Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ uyarınca
tarihi maliyet esasına göre mali tablo düzenleme ve kamuya duyurma yükümlülüğüne tabi değildirler. Seri: XI, No:
25 sayılı Tebliğ’e göre hazırlanan konsolide olmayan mali tabloların isteğe bağlı olarak Kurul’a ve İMKB’ye
gönderilmesi, ancak söz konusu mali tabloların, bu mali tablolara ilişkin bağımsız denetim raporuyla birlikte ve
konsolide mali tablolarla eş zamanlı olarak bildirilmesi kaydıyla mümkündür.
f) Özel hesap dönemleri bulunan ve bu çerçevede, Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ veya UFRS’yi 31.12.2003
tarihli ara mali tablolardan başlamak üzere isteğe bağlı olarak uygulamayı tercih eden ve konsolide mali tablo
düzenleme yükümlülüğü bulunan işletmeler, Tebliğ’in 708’inci maddesinin (b) ve (c) bentleri ile 19’uncu maddesi
uyarınca, 3, 6 veya 9 aylık ara dönem konsolide mali tablolarını, ilgili ara dönemin bitimini izleyen en geç 12 hafta
içinde ilgili bağımsız denetim raporu ile birlikte Kurul’a ve İMKB’ye göndermekle yükümlüdürler. Bu işletmelerin,
Seri: XI, No: 20 ve Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğlere göre konsolide olmayan mali tablo ve Seri: XI, No: 1 sayılı
Tebliğ uyarınca tarihi maliyet esasına göre mali tablo düzenleme ve kamuya duyurma yükümlülüğü
bulunmamaktadır. Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ’e göre hazırlanan konsolide olmayan mali tabloların isteğe bağlı
olarak Kurul’a ve İMKB’ye gönderilmesi, ancak söz konusu mali tabloların, bu mali tablolara ilişkin bağımsız
denetim raporuyla birlikte ve konsolide mali tablolarla eş zamanlı olarak bildirilmesi kaydıyla mümkündür.
g) Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ veya UFRS’ye göre düzenlenen mali tablolara ilişkin bağımsız denetim
yükümlülüğü ile ilgili olarak; yukarıdaki bentlerde belirtildiği üzere, Tebliğ’in 719’uncu maddesi uyarınca, ilk yılda
düzenlenen ara mali tabloların tümü sınırlı, yıllık mali tablolar ise sürekli denetime tabidir. İlk yılda düzenlenen
mali tabloların bağımsız denetimine ilişkin Tebliğ’in 719’uncu maddesiyle düzenlenen özel hüküm
sonraki yıllar için söz konusu olmayıp, Tebliğ’in 720’nci maddesi uyarınca, sonraki yıllarda düzenlenen 6 aylık ara
mali tablolar sınırlı, yıllık mali tablolar sürekli denetime tabi bulunmaktadır.
Bu kapsamda, Tebliğ’in ilk uygulamasından sonraki yıllarda işbu yazımızın I/(b) ve (c) bentlerinde belirtilen
işletmeler için, 3 ve 9 aylık ara dönem mali tabloları ile ilgili olarak 4 haftalık, 6 aylık ara dönem mali tabloları ile
ilgili olarak ise 6 haftalık bildirim süreleri geçerlidir. Yazımızın I/(e) ve (f) bentlerinde belirtilen işletmeler için ise, 3
ve 9 aylık ara dönem mali tabloları ile ilgili olarak 8 haftalık, 6 aylık ara dönem mali tabloları ile ilgili olarak ise 10
haftalık süreler geçerlidir.
h) Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ veya UFRS’ye göre düzenlenen mali tabloların Kurulumuza ve Borsaya
bildirim sürelerinin tespiti ile ilgili olarak; Tebliğ’in 707’inci maddesinin (d) bendinde düzenlenen “sürelerin bitiminin
iş gününe denk gelmemesi durumunda takip eden ilk iş günü süre bitim tarihi olarak dikkate alınır.” hükmü,
sürelerin belirlenmesindeki mevcut uygulamayı değiştirmemektedir.
II. Seri: XI, No: 20 ve/veya Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğler çerçevesinde düzenlenecek mali tablolar
ile bu mali tabloların Kurul’a ve İMKB’ye bildirim sürelerine ilişkin olarak;
a) Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğ hükümleri çerçevesinde 31.12.2003 tarihli yıllık mali tablolardan başlamak
üzere enflasyona göre düzeltilmiş mali tablo düzenlemekle yükümlü olan ve konsolide mali tablo düzenleme
yükümlülüğü bulunmayan işletmeler, anılan Tebliğin 39’uncu maddesi uyarınca, hesap dönemlerinin bitimini
izleyen 10 hafta içinde bildirilmesi gereken enflasyona göre düzeltilmiş yıllık mali tabloları ile bunlara ilişkin
bağımsız denetim raporlarını, ilk defa hazırlanması halinde bu süreye 4 hafta ilave edilmek suretiyle en geç 14
hafta içinde Kurul’a ve İMKB’ye göndermekle yükümlüdürler. Bu işletmeler, Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ uyarınca
düzenlenen ve bağımsız denetimden geçmiş tarihi maliyetli mali tablolarını da enflasyona göre düzeltilmiş mali
tabloları ile aynı süre içinde eş zamanlı olarak Kurul’a ve İMKB’ye gönderirler.
b) Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğ hükümleri çerçevesinde 31.12.2003 tarihli yıllık mali tablolardan başlamak
üzere enflasyona göre düzeltilmiş mali tablo düzenlemekle yükümlü olan ve konsolide mali tablo düzenleme
yükümlülüğü bulunmayan işletmeler, izleyen ara dönemlerde, anılan Tebliğin 39’uncu maddesi uyarınca,
bağımsız denetime tabi olmayan 3 ve 9 aylık enflasyona göre düzeltilmiş ara dönem mali tablolarını, ilgili ara
dönemi izleyen 4 hafta içinde, bağımsız denetime tabi 6 aylık enflasyona göre düzeltilmiş ara dönem mali
tablolarını ise ilgili ara dönemi izleyen 6 hafta içinde ilgili bağımsız denetim raporu ile birlikte Kurul’a ve İMKB’ye
göndermekle yükümlüdürler. Bu işletmeler, Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ uyarınca düzenlenen ve bağımsız
denetimden geçmiş 6 aylık ve bağımsız denetimden geçmemiş 3 ve 9 aylık tarihi maliyetli ara mali tablolarını da
enflasyona göre düzeltilmiş ara mali tabloları ile aynı süre içinde eş zamanlı olarak Kurul’a ve İMKB’ye
gönderirler.
Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğ’in 01.01.2003 tarihinden sonra sona eren yıllık mali tablolardan başlamak
üzere yürürlüğe girmiş olması nedeniyle, özel hesap dönemi bulunan ve 2003 yılı içinde bu Tebliğ’e göre mali
tablo hazırlayan işletmelerin ara dönem mali tablo bildirim süreleri açısından da aynı esaslar geçerli
bulunmaktadır.
c) Seri: XI, No: 20 ve Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğ hükümleri çerçevesinde 31.12.2003 tarihli yıllık mali
tablolardan başlamak üzere enflasyona göre düzeltilmiş konsolide mali tablo düzenlemekle yükümlü olan
işletmeler, anılan Tebliğlerin sırasıyla 39 ve 5’inci maddeleri uyarınca, hesap dönemlerinin bitimini izleyen 10
haftalık süreye enflasyona göre düzeltme için bir defaya mahsus olmak üzere verilen 4 haftalık ek süre ve
konsolide mali tablolar için verilen 6 haftalık süre eklenmek suretiyle en geç 20 hafta içinde enflasyona göre
düzeltilmiş konsolide yıllık mali tabloları ile bunlara ilişkin bağımsız denetim raporlarını Kurul’a ve İMKB’ye
göndermekle yükümlüdürler. Seri: XI, No: 20 ve Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğler çerçevesinde, nihai mali tablo
düzenleme yükümlülüğü enflasyona göre düzeltilmiş konsolide mali tablolar olan bu işletmeler, konsolide mali
tabloların hazırlanmasında kullanılmak üzere düzenlenen enflasyona göre
düzeltilmiş konsolide olmayan mali tablolarını Kurul’a ve İMKB’ye göndermekle yükümlü değildirler. Seri: XI, No:
20 sayılı Tebliğ’e göre hazırlanan konsolide olmayan mali tabloların isteğe bağlı olarak Kurul’a ve İMKB’ye
bildirilmesi, ancak söz konusu mali tablolara ilişkin bağımsız denetim raporuyla birlikte ve konsolide mali tablolarla
eş zamanlı olarak gönderilmesi kaydıyla mümkündür. Ayrıca, bu işletmeler, Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ uyarınca
düzenlenen ve bağımsız denetimden geçmiş tarihi maliyetli mali tablolarını da enflasyona göre düzeltilmiş
konsolide mali tabloları ile aynı süre içinde eş zamanlı olarak Kurul’a ve İMKB’ye gönderirler.
d) Seri: XI, No: 20 ve Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğ hükümleri çerçevesinde 31.12.2003 tarihli yıllık mali
tablolardan başlamak üzere enflasyona göre düzeltilmiş konsolide mali tablo düzenlemekle yükümlü olan
işletmeler, izleyen ara dönemlerde, anılan Tebliğlerin sırasıyla 39 ve 5’inci maddeleri uyarınca, bağımsız
denetime tabi olmayan 3 ve 9 aylık enflasyona göre düzeltilmiş ara dönem konsolide mali tablolarını, ilgili ara
dönemi izleyen 4 haftalık süreye konsolide mali tablolar için verilen 6 haftalık süre eklenmek suretiyle en geç 10
hafta içinde, bağımsız denetime tabi 6 aylık enflasyona göre düzeltilmiş ara dönem konsolide mali tablolarını ise
ilgili ara dönemi izleyen 6 haftalık süreye konsolide mali tablolar için verilen 6 haftalık süre eklenmek suretiyle en
geç 12 hafta içinde ilgili bağımsız denetim raporu ile birlikte Kurul’a ve İMKB’ye göndermekle yükümlüdürler. Seri:
XI, No: 20 ve Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğler çerçevesinde, nihai mali tablo düzenleme yükümlülüğü enflasyona
göre düzeltilmiş konsolide mali tablolar olan bu işletmeler, konsolide mali tabloların hazırlanmasında kullanılmak
üzere düzenlenen enflasyona göre düzeltilmiş konsolide olmayan mali tablolarını Kurul’a ve İMKB’ye
göndermekle yükümlü değildirler. Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğ’e göre hazırlanan konsolide olmayan mali
tabloların isteğe bağlı olarak Kurul’a ve İMKB’ye bildirilmesi, ancak söz konusu mali tablolara ilişkin bağımsız
denetim raporuyla birlikte ve konsolide mali tablolarla eş zamanlı olarak gönderilmesi kaydıyla mümkündür.
Ayrıca, bu işletmeler, Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ uyarınca düzenlenen ve bağımsız "denetimden geçmiş 6 aylık
ve bağımsız denetimden geçmemiş 3 ve 9 aylık tarihi maliyetli ara dönem mali tablolarını da enflasyona göre
düzeltilmiş ara dönem konsolide mali tabloları ile aynı süre içinde eş zamanlı olarak Kurul’a ve İMKB’ye
gönderirler.
Seri: XI, No: 20 ve Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğlerin 01.01.2003 tarihinden sonra sona eren yıllık mali
tablolardan başlamak üzere yürürlüğe girmiş olması nedeniyle, özel hesap dönemi bulunan ve 2003 yılı içinde bu
Tebliğ’e göre mali tablo hazırlayan işletmelerin ara dönem mali tablo bildirim süreleri açısından da aynı esaslar
geçerli bulunmaktadır.
III. Banka mali tablolarının Kurul’a ve İMKB’ye bildirim süreleri;
Sermaye Piyasası Kanunu’nun 50/(a) maddesine göre; bankalar, muhasebe, mali tablo ve rapor
standartları konularında kendi özel kanunlarındaki hükümlere tabidir.
Konuyla ilgili olarak; Kurulumuz düzenlemelerine esas teşkil eden ve sermaye piyasası araçlarının değerini
ve yatırım kararlarını etkileyebilecek önemli bilgilerin kamuya zamanında ve eşit bir şekilde ulaştırılmasını
amaçlayan kamuyu aydınlatma temel ilkesi çerçevesinde, İMKB’de işlem gören bankaların mali tablolarının
bildirimi ve ilanında halka açık diğer ortaklık ve sermaye piyasası kurumları ile aynı esaslara tabi olmaları
gerekmektedir. Ayrıca, halka açık bankalar ile ortaklık ve sermaye piyasası kurumları arasında mali tablo ve
raporların bildirimi ve ilanına ilişkin süreler konusunda eşitliğin sağlanması, bağlı ortaklık, iştirak ve müşterek
yönetime tabi teşebbüs konumundaki halka açık bankaların ana ortaklıklarının konsolide mali tablolarını, herhangi
bir aksamaya mahal vermeksizin, zamanında kamuya açıklayabilmesi açısından da büyük önem taşımaktadır.
Buna göre, hisse senetleri borsada işlem gören bankaların düzenledikleri mali tablo ve raporlar ile
bağımsız denetlemeye tabi olunması durumunda düzenlenen bağımsız denetim raporlarının Sermaye Piyasası
Kanunu’nun 16’ncı maddesine dayanılarak Kurulumuzca belirlenen usul ve esaslar dahilinde Kurulumuza ve
İMKB’ye gönderilmesi ve kamuya duyurulması gerekmektedir.
Bankaların özel mevzuatında belirlenen sürelerin, Kurulumuzun Seri: XI, No: 1, Seri: XI, No: 3, Seri: XI,
No: 20, Seri: XI, No: 21 ve Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğleriyle belirlenen Kurul’a ve İMKB’ye bildirim sürelerinden
daha uzun olması durumunda, anılan Tebliğlerimizle belirlenen süreler azami süreler olduğundan, söz konusu
sürelerde değişiklik yapılması mümkün bulunmamaktadır. Ancak, bankaların özel mevzuatında Kurulumuz
düzenlemelerinde belirlenen sürelerden daha kısa bir süre belirlenmiş olması durumunda, bankaların daha kısa
bir sürede mali tablolarını düzenlemeleri ve kamuya duyurmaları Kurulumuz düzenlemeleri ile uyumlu
bulunmaktadır.
Bu çerçevede, banka mali tablolarının, Tebliğlerin ilk uygulama yılı için geçerli olan ek süreler de dikkate
alınmak suretiyle, Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ’in zorunlu yürürlük tarihi olan 01.01.2005 tarihine kadarki
dönemde, yıllık mali tablolar için Seri: XI, No: 1, Seri: XI, No: 20 ve Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğler çerçevesinde
yazımızın (II) numaralı bendinde belirtilen sürelerde, ara mali tablolar için Seri: XI, No: 3, Seri: XI, No: 20 ve Seri:
XI, No: 21 sayılı Tebliğler çerçevesinde yazımızın (II) numaralı bendinde belirtilen sürelere Seri: XI, No: 3 sayılı
Tebliğ ile banka ara mali tabloları için verilen 2 haftalık ek sürelerin eklenmesi suretiyle bulunan sürelerde,
01.01.2005 tarihinden sonra ise Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ çerçevesinde yazımızın (I) numaralı bendinde
belirlenen sürelerde Kurul’a ve İMKB’ye gönderilmesi gerekmektedir.”
Kamuoyuna duyurulur.
3.
SERİ: XI, NO: 25 SAYILI “SERMAYE PİYASASINDA MUHASEBE
STANDARTLARI
HAKKINDA TEBLİĞ”İN 591. MADDESİ İLE İLGİLİ
AÇIKLAMA
Kurulumuzun Seri: XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”inin
(Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ) “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” başlıklı 27’nci Kısmında yer alan 591’inci
maddesinde, “Yatırım amaçlı gayrimenkullerin makul değerinin tespiti için yetki almış ve yakın zamanda benzer
nitelikleri haiz bir gayrimenkulü değerlemiş olan bağımsız bir değerleme şirketinden yardım alabilir.” hükmü yer
almaktadır.
Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ kapsamındaki işletmelerin yatırım amaçlı gayrimenkullerini makul/rayiç değer
ile değerlemesi gerekliliği hususunun “sermaye piyasası mevzuatı uyarınca gayrimenkul değerlemesi yapılması
zorunlu tutulan özel durumlar” kapsamında değerlendirilmesi gerekmekte olup, bu çerçevede sermaye piyasası
mevzuatına tabi işletmelerin yatırım amaçlı gayrimenkullerini değerlemede bağımsız bir değerleme şirketinden
yararlanma yönündeki seçimlik haklarını kullanmaları halinde Seri: VIII, No: 35 sayılı Tebliğ çerçevesinde
Kurulumuz listesine alınmış veya alınacak gayrimenkul değerleme şirketlerinden hizmet alınması zorunludur.
Bunun yanında, mali tabloların konsolidasyonu kapsamında; ana ortaklıkların yurtdışında faaliyet gösteren
bağlı ortaklık, iştirak veya müşterek yönetime tabi teşebbüslerine ait yatırım amaçlı gayrimenkullerin makul
değerinin tespitinde, bağımsızlık ve tarafsızlığın sağlanması, uluslararası alanda kabul görmüş değerleme
standartlarının kullanılması ve yazılı olarak raporlayabilecek düzeyde bilgi ve tecrübe sahibi değerleme
uzmanlarının istihdam edilmesi halinde, bağımsız uluslararası gayrimenkul değerleme kuruluşlarından hizmet
alınması mümkündür.
4. Seri: V, No: 65 sayılı “Sermaye Piyasası Araçlarının Kredili Alım, Açığa Satış ve Ödünç Alma ve Verme
İşlemleri Hakkında Tebliğ”in 4 üncü maddesi kapsamında İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. (Takasbank)
nezdinde oluşturulacak olan Ödünç Menkul Kıymet Piyasası’nın işlem esasları belirlenerek, bu konuda yazılım
geliştirme, kodlama ve test çalışmalarına başlanması hususunda Takasbank görevlendirilmiştir.
5. Kurulumuzun Seri: V, No: 46 Aracılık Faaliyetleri ve Aracı Kuruluşlara İlişkin Esaslar Hakkında
Tebliği’nin 55 inci maddesinde yer alan koşulların sağlandığının Kurulumuza gönderilecek belgelerde tevsik
edilmesi kaydıyla, alım satım aracılığı yetki belgesine sahip aracı kuruluşların tamamının Vadeli İşlem ve Opsiyon
Borsası A.Ş. bünyesindeki piyasalarda işlem yapmak üzere Türev Araçların Alım Satımına Aracılık
Yetki Belgesi alma başvurusunda bulunabileceğine karar verilmiştir.
6. Seri: XI, No: 20 sayılı “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve
Esaslar Tebliği” ve Seri: XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”in
yürürlüğe girmesi ile birlikte halka açık anonim ortaklıklar tarafından enflasyona göre düzeltilmiş mali tabloların
ilan edileceği dikkate alınarak, iç kaynakların sermayeye ilavesinde Kurulumuzca uygulanacak esasların
görüşüldüğü Kurulumuzun 20.02.2004 tarih ve 7/134 sayılı toplantısında, ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak
şartıyla;
1) Yasal kayıtlarda hukuken mevcudiyetini koruduğunun ve sermayeye ilavesine ilgili mevzuat hükümleri
çerçevesinde sakınca bulunmadığının Mali Müşavirlik Raporu ile tasdik edilmesi şartı ile halka açık anonim
ortaklıklar tarafından,
a) 2002 yılı hesap dönemi sonu itibariyle mali tablolarında bulunan; maddi duran varlık yeniden değerleme
değer artış fonu, maliyet artış fonu ve iştirakler yeniden değerleme değer artış fonunun,
b) 2003 yılı hesap dönemi de dahil olmak üzere geçmiş yıllarda oluşan, ilgili mevzuat ve şirket esas
sözleşmesi hükümleri çerçevesinde sermayeye eklenmesinde sakınca bulunmayan olağanüstü yedekler,
sermayeye eklenmesine karar verilmiş iştirak ve gayrimenkul satış kazançları ve iştiraklerin yeniden değerleme
değer artış fonu ile maliyet artış fonu dışındaki kaynaklardan gerçekleştirdikleri sermaye artırımları dolayısıyla
oluşan iştirakler yeniden değerleme değer artış fonunun, tarihi değerleri üzerinden 2004 yılı Mart ayı sonuna
kadar Seri: I, No: 26 Tebliğinin Ek-5 maddesinde yer alan belgelerle Kurulumuza başvuruda bulunulması halinde
sermayeye ilave edilebilmesine,
2) Halka açık anonim ortaklıkların enflasyona göre düzeltilmiş 31.12.2003 tarihli mali tablo dipnotlarında,
sermaye artırımı başvurusunun mali tablo kalemlerinde yapacağı rakamsal değişimlerin bağımsız denetim
kuruluşları tarafından ayrıntılı olarak açıklanmasına,
3) 5024 sayılı Kanun’un 2’inci maddesinin 5 nolu alt bendinde yer alan “özsermaye kalemlerine ait
enflasyon fark hesapları kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir...” hükmü de dikkate alınarak,
özsermaye kalemlerinin enflasyona göre düzeltilmesi sonucu ortaya çıkan enflasyon düzeltmesi farklarının
sermayeye ilave edilebilmesine,
4) Seri: XI, No: 20 ve Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğlerin uygulanmasında kamunun aydınlatılmasını teminen
“öz sermaye düzeltme farkları” hesabının kaynakları hakkında mali tablo dipnotlarında ayrıntılı açıklama
yapılmasına,
karar verilmiştir.
DUYURULAR (2004/9 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 05.03.2004 tarih ve 9/216 sayılı kararı
(2006/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde “DUYURLAR” başlığı altında “DUYURU 2” olarak
yayımlanan, Kurul Karar Organı’nın 16.12.2005 tarih ve 52/1488 sayılı kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
DUYURULAR (2004/10 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun Seri: III, No: 14 sayılı Varlığa Dayalı Menkul Kıymetlerin Kurul Kaydına Alınmasına ve
Genel Finans Ortaklıklarının Kuruluş ve Faaliyet İlkelerine Dair Esaslar Tebliği’nin Geçici Birinci maddesi ile
getirilen bankaların tüketici kredileri karşılığında varlığa dayalı menkul kıymet ihraçlarının Kurul kaydına
alınmamasına ilişkin sınırlamanın kaldırıldığının kamuya duyurulmasına karar verilmiştir.
2. Kurulumuzun Seri: XI, No: 1 sayılı “Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve
Esaslar Hakkında Tebliği (Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ)”, Seri: XI
(Karar metninin devamı 91 inci sayfadadır)
No: 20 sayılı “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında
Tebliği (Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğ)”, Seri: XI, No: 21 sayılı “Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve
İştiraklerin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği (Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğ)” ile Seri:
XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliği (Seri: XI, No: 25 sayılı
Tebliğ)”nin uygulaması ile ilgili olarak aşağıdaki hususların açıklanmasında yarar görülmüştür.
A) Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ ve bu Tebliğ’in Geçici 1’inci maddesi uyarınca kabul edilen
Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS) çerçevesinde düzenlenecek mali tablolar üzerinden
yapılacak kar dağıtımında;
Kurulumuzun kar dağıtımına ilişkin duyuru ve diğer düzenlemelerinde belirtilen hükümler saklı kalmak
üzere,
1) Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ/UFRS hükümleri çerçevesinde konsolide mali tablo düzenleme
yükümlülüğü bulunan işletmelerce dağıtılabilir karın hesaplanmasında konsolide mali tablolarda yer alan kar
içinde görünen; bağlı ortaklık, müşterek yönetime tabi teşebbüs ve iştiraklerden ana ortaklığın konsolide mali
tablolarına intikal eden, ancak genel kurullarınca kar dağıtım kararı alınmamış olanların kar tutarları dikkate
alınmaz, bu tutarlar hakkında mali tablo dipnotlarında açıklama yapılır ve bağımsız denetim raporunda ayrı bir
açıklama paragrafında bilgi verilir.
2) Türk Ticaret Kanunu ve Kurul düzenlemeleri çerçevesinde 1. tertip yasal yedek akçe ayrılırken de
yukarıdaki (1) numaralı bent hükmündeki ilke uygulanır ve 1. tertip yasal yedek akçe tavanının Türk Ticaret
Kanunu’nun 466’ncı maddesi çerçevesinde belirlenmesinde konsolide olmayan düzeltilmiş ödenmiş/çıkarılmış
sermaye rakamı esas alınır.
3) Konsolide mali tablo düzenleme yükümlülüğü bulunmayan işletmelerde ise, yukarıda belirtilen
açıklamalara paralel olarak, Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ/UFRS hükümleri çerçevesinde hazırlanan konsolide
olmayan mali tablolarda yer alan kar esas alınır. 1. tertip yasal yedek akçe, konsolide olmayan mali tablolarda
oluşan net dönem karı üzerinden ayrılır ve 1. tertip yasal yedek akçe tavanının Türk Ticaret Kanunu’nun 466’ncı
maddesi çerçevesinde belirlenmesinde konsolide olmayan mali tablolarda yer alan düzeltilmiş sermaye rakamı
esas alınır.
B) Seri: XI, No: 1 ve Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğler çerçevesinde düzenle-necek mali tablolar
üzerinden yapılacak kar dağıtımında;
Kurulumuzun kar dağıtımına ilişkin duyuru ve diğer düzenlemelerinde belirtilen hükümler saklı kalmak
üzere,
1) Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ çerçevesinde tarihi maliyet esasına göre düzenlenen mali tablolar ile Seri:
XI, No: 20 sayılı Tebliğ çerçevesinde enflasyona göre düzeltilmiş mali tablolarda yer alan net dönem karı
üzerinden net dağıtılabilir karlar tespit edilerek, tarihi maliyetli mali tablolara göre hesaplanan net dağıtılabilir kar
ile enflasyona göre düzeltilmiş mali tablolara göre hesaplanan net dağıtılabilir kar rakamından düşük olanı esas
alınır.
2) Net dağıtılabilir karın tespitinde, tarihi maliyet esasına göre düzenlenen mali tablolar ile enflasyona göre
düzeltilmiş mali tablolarda yer alan net dönem karından Türk Ticaret Kanunu ve Kurul düzenlemeleri
çerçevesinde tarihi mali tablolara göre hesaplanan 1. tertip yasal yedek akçe ayrılır. 1.tertip yasal yedek akçe
tavanının Türk Ticaret Kanunu’nun 466’ncı maddesi çerçevesinde belirlenmesinde, tarihi maliyet esasına göre
düzenlenen mali tablolarda yer alan ödenmiş/çıkarılmış sermaye dikkate alınır.
C) Seri: XI, No: 1, Seri: XI, No: 20 ve Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğler çerçeve-sinde düzenlenecek
mali tablolar üzerinden yapılacak kar dağıtımında;
Kurulumuzun kar dağıtımına ilişkin duyuru ve diğer düzenlemelerinde belirtilen hükümler saklı kalmak
üzere,
1) Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ çerçevesinde tarihi maliyet esasına göre düzenlenen mali tablolar ile Seri:
XI, No: 20 ve Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğler çerçevesinde düzenlenen enflasyona göre düzeltilmiş konsolide mali
tablolarda yer alan net dönem karı üzerinden net dağıtılabilir karlar tespit edilerek, tarihi maliyetli mali tablolara
göre hesaplanan net dağıtılabilir kar ile enflasyona göre düzeltilmiş konsolide mali tablolara göre hesaplanan net
dağıtılabilir kar rakamından düşük olanı esas alınır.
2) Net dağıtılabilir karın tespitinde, tarihi maliyet esasına göre düzenlenen mali tablolar ile enflasyona göre
düzeltilmiş konsolide mali tablolarda yer alan net dönem karından Türk Ticaret Kanunu ve Kurul düzenlemeleri
çerçevesinde tarihi mali tablolara göre hesaplanan 1. tertip yasal yedek akçe ayrılır. 1. tertip yasal yedek akçe
tavanının Türk Ticaret Kanunu’nun 466’ncı maddesi çerçevesinde belirlenmesinde tarihi maliyet esasına göre
düzenlenen mali tablolarda yer alan ödenmiş/çıkarılmış sermaye dikkate alınır.
D) Seri: XI, No: 20, Seri: XI, No: 21, Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğler ile UFRS kapsamında olmak
üzere;
1) Enflasyon düzeltmesi sonucunda öz sermaye kalemlerinden “Sermaye, Emisyon Primi, Yasal Yedekler,
Statü Yedekleri, Özel Yedekler ve Olağanüstü Yedekler” hesap kalemlerine bilançoda kayıtlı değerleri ile yer
verilir. Bu hesap kalemlerinin düzeltilmiş değerleri dipnotlarda açıklanarak, bu hesap kalemlerine ilişkin düzeltme
farklarına toplu halde öz sermaye hesap grubu içinde “öz sermaye enflasyon düzeltmesi farkları” hesabında yer
verilir. Diğer özsermaye kalemlerinin düzeltilmiş değerleri bilançoda gösterilmez.
2) “Geçmiş yıllar karı/zararı” hesap kalemine, düzeltilmiş bilanço denkliğini sağlamak üzere özsermaye
hesap grubu içerisinde yer verilir.
3) Tüm öz sermaye kalemlerine ilişkin “öz sermaye enflasyon düzeltmesi farkları” sadece bedelsiz
sermaye artırımı veya zarar mahsubunda; olağanüstü yedeklerin kayıtlı değerleri ise, bedelsiz sermaye artırımı,
nakit kar dağıtımı ya da zarar mahsubunda kullanılabilecektir.
E) Kurulumuzun Seri: IV, No: 27 sayılı “Sermaye Piyasası Kanunu’na Tabi Olan Halka Açık Anonim
Ortaklıkların Temettü ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliği”nin
uygulamasına yönelik olarak;
1) Mali tablolarını Seri: XI, No: 20, Seri: XI, No: 21, Seri: XI, No: 25 Tebliğler ile UFRS uyarınca
düzenleyecek olan işletmelerin 2003 yılı mali tablolarında yer alan dönem karı üzerinden birinci temettü dağıtım
sürelerinin bu yıla mahsus olmak üzere, temettüün nakden dağıtılması durumunda hesap dönemini izleyen 6’ncı
ayın sonuna kadar, temettüün sermayeye ilave edilerek hisse senedi ihraç edilmesi durumunda ise hesap
dönemini izleyen 7’nci ayın sonuna kadar uzatılması amacıyla Seri: IV, No: 27 Tebliği’nde gerekli düzenlemenin
yapılması,
2) Seri: IV, No: 27 Tebliği’nin 6’ncı maddesi uyarınca hesap dönemini izleyen 5’inci ayın sonuna kadar
dağıtılması zorunlu asgari temettüün dağıtım süresinin uzatılacağı da dikkate alınarak, işletmelerin belli koşulları
sağlamaları halinde taksitle temettü dağıtabilmelerine imkan veren Kurulumuzun 13.03.2003 tarih ve 13/291 sayılı
Kararının, 2003 yılı kar dağıtımı ile sınırlı olmak üzere uygulanmaması,
3) Kurulumuzun, 3 iş günü süreyle İMKB Günlük Bülten’lerinde yayınlanarak kamuya duyurulan
30.12.2003 tarih ve 66/1635 sayılı Kurul Kararı’nın (b) bendinde yer alan “Seri: IV, No: 27 Tebliği’nin 5’inci
maddesinin beşinci fıkrası gereğince, bir önceki döneme ilişkin temettü dağıtımını gerçekleştirmeden nakit
karşılığı sermaye artırımı
yapan ve artırımı temsil eden hisse senetleri borsada eski ve yeni şeklinde iki ayrı sırada işlem gören şirketlerden
2003 yılı faaliyetleri sonucunda elde ettikleri dönem karından dağıtılacak temettüler için aynı Tebliğ’in 5’inci
maddesinin birinci fıkrasındaki esaslar çerçevesinde, hesaplayacakları dağıtılabilir karın en az %20’si tutarında
birinci temettüün nakden dağıtılması zorunluluğunun getirilmesine” şeklindeki hükmünün Seri: IV, No: 27
Tebliği’nin 5/5 maddesi ve Kurulumuzun geçmişteki uygulamaları dikkate alınarak “Seri: IV, No: 27 Tebliği’nin
5’inci maddesinin beşinci fıkrası gereğince, bir önceki döneme ilişkin temettü dağıtımını gerçekleştirmeden
sermaye artırımı yapan ve artırımı temsil eden hisse senetleri borsada eski ve yeni şeklinde iki ayrı sırada işlem
gören şirketlerden 2003 yılı faaliyetleri sonucunda elde ettikleri dönem karından dağıtılacak temettüler için aynı
Tebliğ’in 5’inci maddesinin birinci fıkrasındaki esaslar çerçevesinde, hesaplayacakları dağıtılabilir karın en az
%20’si tutarında birinci temettüün nakden dağıtılması zorunluluğunun getirilmesine” şeklinde uygulanması,
gerekmekte olup, aynı duyuru ile kamuya açıklanan 30.12.2003 tarih ve 66/1635 sayılı Kurul Kararı’nın (a)
bendine ilişkin olarak; hisse senetleri Borsa’da işlem gören anonim ortaklıklardan mali tablolarını Seri: XI, No: 20
Tebliği hükümleri çerçevesinde hazırlayanların, kar dağıtımında esas alacakları mali tabloların belirlenmesinde,
söz konusu Tebliğ’in 36. maddesinde yer alan, “..enflasyona göre düzeltilmiş mali tablolarda bulunan net dönem
karının diğer tablolardaki net dönem karından daha az olması durumunda kar dağıtımı için daha az olan tutar
esas alınır...” hükmü saklıdır.
Kamuoyuna duyurulur.
3. Özel hesap dönemine sahip şirketler de dahil olmak üzere, 2003 yılına ait mali tablolar esas alınarak
hisse senetleri İMKB’de işlem görmek üzere Kurulumuza yapılan/yapılacak başvurularda, ilgili mevzuat hükümleri
saklı kalmak şartıyla,
1) İhraçcılardan istenen son 3 yıla ait (2001, 2002 ve 2003 yılları) mali tabloların (2001 yılı gelir tablosu
hariç olmak üzere), yatırımcılara karşılaştırma imkanı sağlanması amacıyla;
i) Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğ uyarınca enflasyona göre düzeltilmiş olarak,
ii) Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğ uyarınca konsolide mali tablo hazırlaması gerektiği durumlarda enflasyona
göre düzeltilmiş konsolide olarak,
iii) Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ/UFRS’na göre mali tablo hazırlanmasının tercih edilmesi durumunda bu
Tebliğde yer alan esaslara uygun olarak,
izahname ve sirkülerlerde yer almasına ve söz konusu mali tablolardan son iki yıla (2002 ve 2003 yılları)
ait olanların bağımsız denetime tabi tutulmasına,
2) Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ/UFRS’na göre mali tablo hazırlanmasının tercih edilmesi durumunda,
özsermaye değişim tablosu ve nakit akım tablosuna da izahname ve sirkülerlerde verilmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2004/11 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır)
1) Kurulumuzun Seri: IV, No: 9 sayılı “İhraçcıların Muafiyet Şartlarına ve Kurul Kaydından Çıkarılmalarına
İlişkin Esaslar Tebliği”nde düzenlenen “bağımsız denetim muafiyeti”ne ilişkin şartları, Kurulumuzun Seri: XI, No: 1
sayılı “Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve Esaslar Hakkında Tebliği” hükümleri
çerçevesinde düzenlenen tarihi maliyetli mali tablolarına göre sağlayan şirketler, talepleri üzerine, Seri: XI, No: 1
sayılı Tebliğ hükümleri çerçevesinde düzenlenecek tarihi maliyetli mali tabloları ile Kurulumuzun Seri: XI, No: 20
sayılı “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği”
hükümleri çerçevesinde düzenlenecek enflasyona göre düzeltilmiş mali tablolarına ilişkin bağımsız denetim
yükümlülüğünden muaf tutulabileceklerdir.
Bu kapsamda, Seri: IV, No: 9 sayılı Tebliğ hükümleri çerçevesinde 2003 yılı mali tabloları için bağımsız
denetim muafiyeti alan şirketler de, Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğ hükümleri çerçevesinde düzenlenecek enflasyona
göre düzeltilmiş mali tablolarına ilişkin bağımsız denetim yükümlülüğünden muaftırlar.
Ancak, Kurulumuzun muhasebe standartları çerçevesinde konsolide mali tablo düzenleme yükümlülüğü
bulunan bir şirketin iştiraki, bağlı ortaklığı veya müşterek yönetime tabi ortaklığı olunması durumunda,
konsolidasyona katılan veya iştirak durumunda olan tüm şirketlerin enflasyona göre düzeltilmiş mali tablolarının
bağımsız denetimden geçirilmesi gerekli bulunduğundan, söz konusu şirketlere Seri: IV, No: 9 sayılı Tebliğ
kapsamında tanınan bağımsız denetim muafiyetinin geçerliliğini kaybedeceği tabiidir.”
2) Menkul kıymet yatırım fonları, emeklilik yatırım fonları ve yatırım ortaklıklarınca İMKB Tahvil Bono Piyasası
Kesin Alım Satım Pazarı’nda ileri valörlü işlem gerçekleştirilmesine ilişkin olarak Kurulumuzun 01.03.2004 –
05.03.2004 tarih ve 2004/9 sayılı Haftalık Bülteni’nde duyurulan değerleme esaslarında yer alan, vadeye kalan gün
sayısının hesaplanmasına ilişkin yöntemde değişiklik yapılmış olup, söz konusu değerleme esaslarının güncel haline
Kurulumuz internet sitesinde ilgili kurumlara ilişkin sayfalarda yer verilmiştir.
3) Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’ndan devir alınan ve ödenmiş sermayelerini 7 trilyon TL’na artırma
süreleri 2004 yılı içinde bitecek olan Site Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Sümer Yatırım Menkul Değerler A.Ş.,
İnter Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Es Menkul Değerler A.Ş. ve Ekspres Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin
sermaye artırım yükümlülüklerini 31.12.2004 tarihine kadar tamamlamaları ve sermayeyi ödemeleri gerektiğine
karar verilmiştir.
DUYURU (2004/12 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- Yatırım fonlarının portföylerine özel tasarlanmış yabancı yatırım araçlarının alınmasında;
a) Seri: VII, No: 10 sayılı “Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği”nin 42. maddesinin (a) bendinde yer alan
“Yatırım fonlarının portföy değerlerinin %10’undan fazlası bir ortaklığın menkul kıymetlerine yatırılamaz. ”
hükmüne uyulması,
b) Yatırım aracının borsaya kote edilmesi,
c) İhraçcının ve yatırım aracının (Türk Lirası cinsinden ya da Türkiye’deki finansal göstergelere dayalı
olması durumu hariç olmak üzere) Seri: VIII, No: 40 sayılı “Sermaye Piyasasında Derecelendirme Faaliyeti ve
Derecelendirme Kuruluşlarına İlişkin Esaslar Tebliği”nin 3. maddesinde tanımlanan derecelendirme kuruluşlarınca
dereceye tabi tutularak “yatırım yapılabilir” derecesi almış olması,
d) Yatırım aracının saklayıcı bir kuruluş nezdinde saklanması,
e) Kamuyu aydınlatma dokümanlarında ve sürekli bilgilendirme sayfalarında fon portföyüne alınması
planlanan yatırım aracını tanıtıcı bilgilere yer verilerek, aracın muhtemel risklerinin açıklanması,
f) Yatırım aracının, portföyüne alınması planlanan fonun risk yapısına ve yatırım stratejisine uygun olması,
g) Yatırım aracının fiyatlarına ilişkin bilgilerin veri dağıtım kanalları vasıtasıyla ilan edilebilmesi,
h) Yatırım aracının her an paraya çevrilebilir nitelikte likiditasyona sahip olması,
i) Portföye alınması planlanan yatırım aracı, ihraçcı ve sponsor kuruluşu tanıtıcı nitelikteki ayrıntılı
dokümanlar ile, ürün ve ihraçcı ile ilgili derecelendirme bilgilerinin Kurulumuza iletilmesi,
hususlarının sağlanması koşullarıyla; yabancı yatırım araçlarının, fon portföylerine alınabilmesine karar
verilmiştir.
DUYURU (2004/16 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 15.04.2004 tarih ve 16/441 sayılı kararı.
Seri: VIII, No: 34 “Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunanlar İçin Lisanslama ve Sicil Tutmaya İlişkin
Esaslar Hakkında Tebliğ”in 7. maddesinin (a) bendi kapsamında Kurulumuza yapılan başvuruların incelenmesi
sonucunda;
1- ABD’nde Commodity Trading Advisor (CTA) olarak çalışma hakkı tanıyan ve National Futures
Association (NFA) tarafından verilen National Commodity Futures
Examination (Series 3) sertifikasının Türev Araçlar Lisansına, İngiltere’de Financial Services Authority’ye (FSA)
bağlı Securities Futures Authority (SFA) tarafından verilen Securities Representative (SR) sertifikasının Sermaye
Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Lisansına denk sayılmasına,
2- Bu sınavların sadece bir veya birkaç sınav konusundan başarılı olunması sonucunda alınan başarı
belgelerinin Kurulumuzca verilen lisans belgelerinden hiçbirine denk sayılmamasına,
3- Bu sertifikalara sahip olanların, denkliği kabul edilen lisanslama sınavlarının “Sermaye Piyasası
Mevzuatı ve İlgili Mevzuat, Ticaret Hukuku ve Borçlar Hukuku” ile “İlgili Vergi Mevzuatı” modüllerinden sınava
girerek her birinden en az 60 ve ortalama 70 almaları halinde veya Mayıs 2005 döneminden sonra içeriği ve
koşulları Kurulumuzca belirlenerek, yapılacağı tarihten en az 6 ay önce ilan edilecek İngilizce ve Türkçe yapılması
planlanan “İlgili Mesleki Mevzuat” sınavlarından başarılı olmaları koşuluyla denk sayılan lisans belgelerini
alabilmelerine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2004/17 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. ARACI KURUM VE PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNİN ARA MALİ TABLO DÜZENLEME ve
BAĞIMSIZ DENETİM YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Bilindiği üzere, Kurulumuzun Seri: XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları
Hakkında Tebliğ”inin 2 ve 726’ncı maddeleri uyarınca, aracı kurum ve portföy yönetim şirketleri, 01.01.2005
tarihinden sonra sona eren ilk ara mali tablolardan başlamak üzere bu Tebliğ hükümlerine uymakla
yükümlüdürler. Ancak, Tebliğ’in 726’ncı maddesinin ikinci fıkrasında; söz konusu şirketlerin isteğe bağlı olarak
31.12.2003 tarihinde veya daha sonra sona eren yıllık veya ara hesap döneminden başlamak üzere Tebliğ’i
uygulamaya başlayabilecekleri hükme bağlanmıştır. Söz konusu Tebliğ’in Geçici 1’inci maddesinde ise; mali tablo
ve raporların Tebliğ hükümlerine göre zorunlu olarak düzenleneceği ilk hesap döneminin başına kadar,
Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına (UFRS) göre mali tablo ve raporların düzenlenmesi ve kamuya
açıklanmasının, bu Tebliğ’de öngörülen düzenleme ve ilan yükümlülüklerinin yerine getirilmesi hükmünde olduğu
kabul edilmiştir. Bu kapsamda, 31.12.2003 tarihli mali tablolardan başlamak üzere Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ
veya bu Tebliğ’in Geçici 1’inci maddesiyle kabul edilen UFRS’ye göre raporlama yapmayı tercih eden aracı kurum
ve portföy yönetim şirketlerinin, Tebliğ’in “Ara Mali Tablolar” başlıklı Üçüncü Kısmında yer alan 103’üncü maddesi
uyarınca, 3’er aylık dönemler itibariyle ara mali tablo düzenleme yükümlülüğü bulunmakta olup, Tebliğ’in
719’uncu maddesi uyarınca ilk uygulama yılı olması nedeniyle 2004 yılında düzenlenecek 3, 6 ve 9 aylık ara mali
tabloların tümünün, izleyen yıllarda ise Tebliğ’in 720’nci maddesi uyarınca 6 aylık ara mali tabloların sınırlı
bağımsız denetimden geçirilmesi gerekmektedir.
Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ veya bu Tebliğ’in Geçici 1’inci maddesiyle kabul edilen UFRS’yi 31.12.2003
tarihli yıllık mali tablolardan başlamak üzere isteğe bağlı olarak uygulamayı tercih eden ve konsolide mali tablo
düzenleme yükümlülüğü bulunmayan aracı kurum ve portföy yönetim şirketleri, ilk uygulama yılında ara
dönemlerde, Tebliğ’in 708’inci maddesinin (a) ve (c) bentleri ile 719’uncu maddesi uyarınca, konsolide olmayan 3,
6 ve 9 aylık ara dönem mali tablolarını ilgili ara dönemi izleyen en geç 6 hafta içinde ilgili bağımsız denetim raporu
ile birlikte Kurulumuza ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na (İMKB) göndermekle yükümlüdürler. Tebliğ’in ilk
uygulamasından sonraki yıllarda, bu durumdaki aracı kurum ve portföy yönetim şirketlerinin 3 ve 9 aylık ara mali
tabloları ile ilgili olarak 4 haftalık, 6 aylık ara dönem mali tabloları ile ilgili olarak ise 6 haftalık bildirim süreleri
geçerlidir.
Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ veya bu Tebliğ’in Geçici 1’inci maddesiyle kabul edilen UFRS’yi 31.12.2003
tarihli yıllık mali tablolardan başlamak üzere isteğe bağlı olarak uygulamayı tercih eden ve konsolide mali tablo
düzenleme yükümlülüğü bulunan aracı kurum ve portföy yönetim şirketleri, ilk uygulama yılında ara dönemlerde,
Tebliğ’in
708’inci maddesinin (b) ve (c) bentleri ile 719’uncu maddesi uyarınca, 3, 6 ve 9 aylık ara dönem konsolide mali
tablolarını, ilgili ara dönemi izleyen 10 hafta içinde ilgili bağımsız denetim raporu ile birlikte Kurulumuza ve
İMKB’na göndermekle yükümlüdürler. Tebliğ’in ilk uygulamasından sonraki yıllarda, bu durumdaki aracı kurum ve
portföy yönetim şirketlerinin 3 ve 9 aylık ara mali tabloları ile ilgili olarak 8 haftalık, 6 aylık ara dönem mali tabloları
ile ilgili olarak ise 10 haftalık bildirim süreleri geçerlidir.
Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ hükümlerinin zorunlu olarak uygulanacağı 01.01.2005 tarihine kadar olan
geçiş döneminde ise; Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğ hükümleri çerçevesinde 31.12.2003 tarihli yıllık mali
tablolardan başlamak üzere enflasyona göre düzeltilmiş mali tablo düzenlemekle yükümlü olan hisse senetleri
borsada işlem görmeyen aracı kurum ve portföy yönetim şirketleri, izleyen ara dönemlerde, Seri: XI, No: 3 sayılı
“Sermaye Piyasasında Ara Mali Tablolara İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında Tebliğ”’in 3/A maddesi, Seri: XI, No: 20
sayılı Tebliğ’in 39’uncu maddesi ve Seri: X, No: 12 sayılı “Sürekli ve Sınırlı Denetlemeye Tabi Ortaklık ve
Kuruluşların Belirlenmesi Hakkında Tebliğ”’in 1’inci maddesi uyarınca, bağımsız denetime tabi 6 aylık enflasyona
göre düzeltilmiş ara dönem mali tablolarını ilgili ara dönemi izleyen 6 hafta içinde ilgili bağımsız denetim raporu ile
birlikte Kurul’a ve Borsaya göndermekle yükümlüdürler. Bu işletmelerin, Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ uyarınca
düzenlenen ve bağımsız denetimden geçmiş 6 aylık tarihi maliyetli ara mali tablolarını da enflasyona göre
düzeltilmiş ara mali tabloları ile aynı süre içinde eş zamanlı olarak Kurulumuza ve İMKB’na gönderme
yükümlülükleri devam etmektedir.
Kamuoyuna duyurulur.
2. Kurulumuzun 09.10.2003 tarih ve 52/1223 sayılı “Bilgi, Belge ve Açıklamaların Elektronik Ortamda
İmzalanarak Gönderilmesine İlişkin Uygulama Esasları” İlke Kararı’nın “Elektronik İmzanın Kullanım Alanları”
başlıklı 2 inci maddesinde belirtilen bildirimlerin kâğıt ortamında gönderilmesine devam edilmesi suretiyle,
elektronik imza ile de Kurulumuza iletilmesini sağlamak üzere; “Elektronik İmzalı Bildirim Esasları” belirlenerek
İnternet Sitemizin Duyurular bölümünde yayımlanmıştır.
İMKB’de işlem gören anonim ortaklıklar ve aracı kuruluşlar (ve söz konusu şirketlerle ilgili bilgi ve belgeleri
imzalamakla sınırlı olarak bağımsız denetim kuruluşları) mali tablo ve özel durum bildirimlerini “Elektronik İmzalı
Bildirim Esasları” çerçevesinde de göndermeye başlayacaklardır.
DUYURU (2004/19 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 06.05.2004 tarih ve 19/545 sayılı kararı.
Kurulumuzun 08.03.2004 – 12.03.2004 tarih ve 2004/10 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanan 11 Mart
2004 tarih ve 10/278 sayılı Kararında, özel hesap dönemine sahip şirketlerde dahil olmak üzere, 2003 yılına ait
mali tablolar esas alınarak hisse senetleri İMKB’de işlem görmek üzere Kurulumuza yapılan/yapılacak
başvurularda, yatırımcılara karşılaştırma imkanı sağlanması amacıyla izahname ve sirkülerlerde yer alacak mali
tablolar belirlenmiştir.
Yukarıda yer alan 11 Mart 2004 tarih ve 10/278 sayılı Kurulumuz Kararı çerçevesinde, Kurulumuza
yapılan/yapılacak başvurularda düzenlenecek izahname ve sirkülerler formatları güncellenmiş ve Kurulumuzun
web sitesinde ilan edilmiştir.
2. Kurulumuzun 06.05.2004 tarih ve 19/557 sayılı kararı.
Yatırım fonlarında kaydi sisteme geçilmesine kadar, mevcut uygulamaya bir standart getirilerek yatırım
fonu katılma belgelerini İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. (Takasbank)’de saklatan yatırım fonu kurucularının
uygulamasına yön vermek üzere ve katılma belgelerini Takasbank’ta saklatmayan yatırım fonu kurucularının ise
yeni bir uygulamaya geçmesini teminen;
1) Mevzuattan kaynaklanan bir zorunluluk olmamasına karşın, yatırım fonlarının tedavülde bulunan katılma
belgelerini Takasbank nezdinde müşteri adına açılan hesaplarda saklatmayı tercih eden fon kurucuları için
uygulamanın devam etmesine,
2) a)Tedavülde bulunan yatırım fonu katılma belgeleri müşteri ismine saklatılan yatırım fonlarının
tedavülde bulunmayan tüm katılma belgelerinin Takasbank’ta kurucunun altında açılacak “XYZ Fonu Müşteriler
Hesabı”nın altında açılacak “Tedavülde Bulunmayan Katılma Belgeleri” hesabında saklatılmasına,
b) Tedavülde bulunsun veya bulunmasın Takasbank’a tevdi edilen tüm katılma belgeleri kurucu adına
açılmış alt hesaplarda izlenen yatırım fonlarının, tedavülde bulunan katılma belgelerinin Takasbank’ta kurucunun
altında açılacak “XYZ Fonu Müşteriler Hesabı”nın altında açılacak “Tedavülde Bulunan Katılma Belgeleri”
hesabında, tedavülde bulunmayan katılma belgelerinin ise Takasbank’ta kurucunun altında açılacak “XYZ Fonu
Müşteriler Hesabı”nın altında açılacak “Tedavülde Bulunmayan Katılma Belgeleri” hesabında saklatılmasına,
3) Uygulamaya geçiş tarihinin Takasbank tarafından belirlenmesine ve yeni uygulamaya ilişkin
açıklamaların yer aldığı Genel Mektubun Takasbank üyelerine gönderilmesi gerektiğinin Takasbank’a
bildirilmesine ve
4) Katılma belgelerini Takasbank’ta saklatmayan fon kurucularının, mevcut yatırım fonları için basılan
katılma belgelerinin nerelerde saklandığı, sayı ve kupür büyüklükleri hakkındaki bilgileri Takasbank’a bildirmesine,
her fon tutar artırımında da aynı bilgilerin gönderimine devam edilmesine ve bu bilgilerin istendiğinde Kurulumuza
bildirilmek üzere Takasbank tarafından takip edilmesine
karar verilmiştir.
DUYURU (2004/22 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1) Kurulumuzun 28.05.2004 tarih ve 22/639 sayılı kararı.
Seri: V, No: 65 sayılı “Sermaye Piyasası Araçların Kredili Alım, Açığı Satış ve Ödünç Alma ve Verme
İşlemleri Hakkında Tebliğ”e ilişkin olarak;
A) Kendi tasarrufu ve kötüniyeti dışında istisnai nitelikteki nedenlerle (aracı kurumdan kaynaklanan hatalar,
teknik hatalar, yargı makamlarının vermiş olduğu kararların uygulanması, İMKB ve Takasbank A.Ş’den
kaynaklanan hatalar ve bunun gibi) temerrüde düşen müşterilerin temerrüd nedenlerinin Aracı Kurum tarafından
tevsik edici bilgi ve belgelerle İMKB’ye bildirilmesine, bu konuda gerekli kayıtların tutulmasına yönelik olarak
İMKB’nin bilgilendirilmesine,
B) Kendi tasarrufu ve kötüniyeti dışında istisnai nitelikteki nedenlerle temerrüde düşen müşterilerin Seri: V,
No: 65 Tebliği’nin 35’inci maddesi kapsamında değerlendirilmemesine,
C) ………………………………
karar verilmiştir.
2) ………………………………
DUYURU (2004/23 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 03.06.2004 tarih ve 23/678 sayılı kararı
Hisse senetleri İMKB’nda işlem gören ortaklıkların mali tablolarının kesinleşme ve kamuya ilan tarihlerine
ilişkin olarak daha önce Kurulumuzun 02-06.06.2003 tarihli Haftalık Bülteni ile 06, 09 ve 10.06.2003 tarihli Borsa
Bültenlerinde yayımlanan Kurulumuzun 05.06.2003 tarih ve 29/692 sayılı Kararında geçen “… izleyen ilk iş günü
saat 9.00’a kadar …” ifadesinin “… izleyen ilk iş günü mesai saati bitimine kadar …” şeklinde değiştirilmesine
karar verilmiştir.
DUYURU (2004/24 Sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 10.06.2004 tarih ve 24/705 sayılı kararı
a) (Kurulumuzun 14.1.2010 tarih ve 1/21 sayılı Kararı ile değiştirilmiştir.) Girişim sermayesi yatırım
ortaklıkları ve gayrimenkul yatırım ortaklıklarının, paylarının halka arzından önce Türk Ticaret Kanunu'nda
öngörülen prosedürü takip ederek, halka
arz tanımına girecek uygulamalara yer verilmemek ve halka arz öncesinde kar dağıtımı yapılmamak kaydıyla
sermaye artırımı yapabileceklerine,
b) Bu suretle yapılacak sermaye artırımlarında, ortaklık sermayesini temsil eden hisse senetlerinin
tamamının yasal ücretler alınarak Kurul kaydına alınacağına,
c) (Kurulumuzun 19.4.2007 tarih ve 15/449 sayılı Kararı ile değiştirilmiştir.) (Kurulumuzun 14.1.2010
tarih ve 1/21 sayılı Kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
DUYURU (2004/28 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- Aracı Kurumların Enflasyon Düzeltmeleri İçin Kullanacakları Hesapların İsim ve Kodları Hakkında
Açıklama;
Aracı kurumlar tarafından enflasyon düzeltmeleri için kullanılacak hesapların isim ve kodları ile ilgili olarak
Kurulumuza iletilen başvurular çerçevesinde Kurulumuzca aşağıdaki açıklamanın yapılması uygun görülmüştür.
Seri: XI, No: 7 sayılı “Aracı Kurum Hesap Planı Ve Planın Kullanım Esasları Hakkında Tebliğ”in (Tebliğ)
3’üncü maddesinin 4’üncü fıkrasında “Aracı kurumlar bu Tebliğ uyarınca, tutacakları hesaplarında ayrıca, vergi
mevzuatının ilgili hükümlerine de uymak zorundadırlar. Vergi mevzuatının bu Tebliğ'de belirlenen uygulamalardan
farklı uygulamalara yer verdiği durumlarda, işletmelerin söz konusu mevzuat çerçevesinde gerekli düzeltmeleri
yapmaları kendi sorumlulukları içerisindedir” hükmü yer almaktadır.
Anılan Tebliğin 1’inci maddesinde belirtildiği üzere, Tebliğin amacı, Kanun kapsamına giren aracı
kurumların düzenlemek ve yayımlamak zorunda oldukları mali tabloların sağlıklı karşılaştırma ve tahliller
yapılmasına elverişli, genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun şekilde düzenlenmelerini sağlayarak, mali
durumlarının güvenilir bir şekilde izlenebilmesine imkân hazırlamak amacıyla aracı kurum hesap plânı ve kullanım
esaslarını düzenlemektir.
Konuya ilişkin olarak, Maliye Bakanlığı tarafından 12 Sıra No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel
Tebliği ile öngörülen hesaplara paralel olarak, enflasyon düzeltmeleri için kullanılacak hesapların isim ve
kodlarının tüm aracı kurumlar için birörnek olmasını sağlamak üzere aşağıda yer alan hesap isim ve kodlarının
kullanılması gerekmektedir.
Hesap Adı
Seri: XI, No: 7 sayılı Tebliğ Çerçevesinde
Önerilen Hesap Kodu
Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları
4814
Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları
4815
Enflasyon Düzeltmesi Karları
5520
Enflasyon Düzeltmesi Zararları
5620
Enflasyon Düzeltme Hesabı
5998
2- Kurulumuzun 09.07.2004 tarih ve 28/865 sayılı Kararı
Kurulumuzun Seri: VIII, No: 34 Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunanlar İçin Lisanslama ve Sicil
Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliği çerçevesinde;
a) Tebliğ’de yer alan yenileme eğitimlerine ilişkin tüm yükümlülüklerin 2005 yılının Mayıs ayından itibaren
başlatılmasına,
b) Yenileme eğitimlerindeki dört yıllık sürenin hesaplanmasında başlangıç olarak belgenin verildiği tarih
yerine, lisans belgesine hak kazanma tarihinin esas alınmasına,
c) Lisansın geçici olarak iptal edildiği durumlarda işe girişlere engel olmayacak şekilde yapılacak ilk
yenileme eğitimine kadar lisans sahiplerinin görevlerine devamına veya görev değişikliklerine imkan tanınmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU (2004/30 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. 18 Mayıs 2004 tarih ve 25466 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri: VI, No: 17 sayılı “Gayrimenkul
Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” ile değişik Seri: VI, No: 11
sayılı “Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği” uyarınca hazırlanan gayrimenkul yatırım
ortaklıklarının kuruluş/dönüşüm ve faaliyetlerinde esas alacakları standart belgeler kurulumuz internet sitesine
(www.spk.gov.tr) konulmuştur.
2. Kurulumuzun 22.07.2004 tarihli ve 30/916 sayılı kararı
Seri: I, No: 26 Tebliğimizin Ek madde 2 hükmünün uygulaması ile ilgili olarak alınan ilke ve kurallara ilişkin
16.01.2004 tarih ve 2/26 sayılı Kurul ilke kararının, Borsa’da işlem görmeyen statüsünde sayılan hisse
senetleriyle ilgili olarak, 16.01.2004 tarihinden önceki bir tarihte yatırımcılar tarafından Takasbank’dan çekilmiş
bulunan senetlerin yapılan sermaye artırımları ile çoğalması ve fiziken yatırımcılar tarafından Şirketlerden alınarak
Takasbank kayıtlarına sokulmaması nedeniyle Takasbank’a giriş/çıkışı olmamış hisse senetlerinin de Borsa’da
işlem görmeyen hisse senetleri statüsünde sayılmasına karar verilmiştir.
DUYURU (2004/31 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
I) Kişilerin bilgi edinme hakkını kullanmalarına ilişkin esas ve usulleri düzenlemek amacıyla 09.10.2003
tarihinde kabul edilen 4982 sayılı “Bilgi Edinme Hakkı Kanunu” (Kanun) 24.04.2004 tarihinde, Kanun’un 31’inci
maddesi uyarınca hazırlanan “Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında
Yönetmelik” ise 27.04.2004 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kurulumuza
yapılacak
bilgi
edinme
başvuruları,
internet
üzerinden
(http://www.spk.gov.tr/yatirimcikosesi/bilgiedinme.html) yapılabileceği gibi yine bu adresten temin edilebilecek ve
aynı zamanda Kurulumuzun “Genel Evrak” biriminde başvuru sahiplerinin kullanımına sunulan “Bilgi Edinme
Başvuru Formu” doldurularak yazılı olarak da yapılabilmektedir. Ayrıca, Kurulumuzun görev ve hizmet alanına
giren konulardaki bilgi veya belgelerin konularını ve bunların hangi birimde mevcut olduğunu içeren Kurum Dosya
Planı oluşturulmuş ve Genel Evrak Birimi ve internet sayfamızdan başvuru sahiplerinin kullanımına sunulmuştur.
II) a) Hisse senetlerini temsilen standart kod olarak ISIN kodunun kullanılmasına,
b) Takasbank tarafından geliştirilen ISIN kodlarının Takasbank’ca tahsisine devam edilmesine,
c) Mevcut kurulu sistemlerinde ISIN dışında kodlar kullanan kurumlarla sınırlı olarak kendi kodlarına
karşılık gelen ISIN kodlarını da tutmaları ve Kurumlar arası veri aktarımlarında ISIN kodlarını kullanmaları
koşuluyla mevcut kodların kullanılmasına devam edilmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2004/34 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Aracı Kurum ve Portföy Yönetim Şirketleri ile Hisse Senetleri Borsada İşlem Gören Özel Hesap Dönemine
Sahip Ortaklıkların Tarihi Maliyet Esasına Göre
Mali Tablo Düzenleme Yükümlülüklerine İlişkin Duyuru
27.04.2004 tarihli İMKB Günlük Bülteninde yayımlanarak kamuya duyurulan Kurulumuzun 27.04.2004 tarih
ve MSD-10/303-9009 sayılı yazısında; hisse senetleri borsada işlem gören şirketler ile ilgili olarak Kurulumuza
ulaşan bildirimlerden, vergi mevzuatı çerçevesinde 31.12.2003 tarihli bilançolarını enflasyona göre düzelterek
enflasyon düzeltmelerini defter kayıtlarına intikal ettiren işletmelerin bulunduğu ve söz konusu işletmelerin Seri: XI,
No: 1 sayılı “Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında Tebliğ” (Seri: XI, No: 1
sayılı Tebliğ) hükümleri çerçevesinde 31.03.2004 tarihi itibariyle tarihi maliyet esasına göre mali tablo
hazırlamalarının mümkün olmadığının anlaşılması üzerine konuya ilişkin olarak yapılan
değerlendirme sonucunda; vergi mevzuatına enflasyon düzeltmesi müessesesinin girmesi ve enflasyon
düzeltmelerinin defter kayıtlarına intikal etme zorunluluğu getirilmesi nedenleriyle, 31.03.2004 tarihli ara mali
tablolardan başlamak üzere Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ hükümleri çerçevesinde tarihi maliyet esasına göre mali tablo
düzenlenmemesinin uygun bulunduğu ve söz konusu ara dönem mali tablolarından itibaren tarihi maliyet esasına
göre hazırlanan mali tabloların Kurulumuza ve İMKB’ye gönderilmemesi gerektiği belirtilmiştir.
Bu defa, Kurulumuza ulaşan bildirimlerden, söz konusu yazımızda yer verilen açıklama esaslarının, aracı
kurum ve portföy yönetim şirketleri ile hisse senetleri borsada işlem gören özel hesap dönemine sahip ortaklıklar için
geçerli olup olmadığı hususlarında tereddüt oluştuğu anlaşılmıştır.
Konuya ilişkin tereddütlerin giderilmesini teminen, aşağıdaki açıklamanın yapılmasına gerek duyulmuştur.
1. Aracı kurum ve portföy yönetim şirketleri ile ilgili olarak;
Hisse senetleri borsada işlem gören şirketler ile ilgili olarak Kurulumuza ulaşan bildirimler üzerine İMKB’ye
iletilerek kamuya duyurulan söz konusu açıklama esasları, aracı kurum ve portföy yönetim şirketleri için de aynen
geçerli olup, anılan işletmelerin 30.06.2004 tarihli ara mali tablolarından başlamak üzere Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ
hükümleri çerçevesinde tarihi maliyet esasına göre mali tablo düzenlemelerine ve Kurulumuz ile İMKB’ye
göndermelerine gerek bulunmamaktadır.
2.Hisse senetleri borsada işlem gören özel hesap dönemine sahip ortaklıklar ile ilgili olarak;
Bilindiği üzere, Vergi Usul Kanununa 5024 sayılı Kanunla eklenen Geçici 25’inci madde hükmü uyarınca,
31.12.2003 tarihli bilançonun düzeltilmesi zorunlu olup, söz konusu maddenin (k) bendinde; “Kendisine özel hesap
dönemi tayin edilen mükelleflerde; 31.12.2003 tarihli bilanço, 2004 yılı içinde biten hesap dönemi sonundaki
bilançoyu, 2003 yılı hesap dönemi, 2004 yılı içerisinde biten hesap dönemini, 1.1.2004 tarihi 2004 yılı içinde
başlayan hesap döneminin başındaki tarihi ifade eder.” hükmü yer almaktadır. Söz konusu Kanun hükmünün
uygulanmasına açıklık getiren 328 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, kendisine özel hesap dönemi tayin
edilen mükellefler için Geçici 25’inci maddeye göre düzeltilecek mali tablonun 2004 yılı içinde biten hesap dönemi
sonundaki bilanço olduğu açıklanmıştır.
Bu itibarla, söz konusu açıklamamızla kamuya duyurulan esasın, hisse senetleri borsada işlem gören özel
hesap dönemine sahip olan ortaklıklar açısından, 2004 yılı içerisinde sona eren özel hesap dönemine ilişkin yıllık
mali tablo tarihinden sonraki ara dönem mali tablolarından başlamak üzere uygulanması uygun bulunmaktadır.
Dolayısıyla, söz konusu işletmelerin 2004 yılı içinde sona eren özel hesap dönemine ilişkin enflasyona göre
düzeltilmiş yıllık mali tablolarının yanı sıra tarihi maliyet esasına göre düzenlenmiş yıllık mali tablolarının da eşanlı
olarak Kurulumuza ve İMKB’ye gönderilmesi gerekmekte olup, 2004 yılı içinde sona eren özel hesap döneminin
bitimini izleyen ilk ara mali tablolardan başlamak üzere ise, Seri: XI, No: 1 sayılı Tebliğ hükümleri çerçevesinde tarihi
maliyet esasına göre mali tablo düzenlenmesine ve Kurulumuz ile İMKB’ye gönderilmesine gerek bulunmamaktadır.
Kamuoyuna duyurulur.
İLKE KARARI (Kurulumuzun 18.8.2004 tarih ve 35/1049 sayılı kararı)
Sermaye azaltımlarında;
1) Esas sözleşme değişikliğinin görüşüleceği genel kurul toplantısında Türk Ticaret Kanunu’nun 388 inci
maddesinin 3 ve 4 üncü bentlerinde belirtilen toplantı ve karar nisaplarının uygulanması gerekmekte olup, genel
kurul toplantısında ortaklara sermaye azaltımı konusunda hazırlanan Bilirkişi Raporu ile Mahkeme Kararı hakkında
ayrıntılı bilgi verilmesi zorunludur.
2) Şirket genel kurulunda sermaye azaltımı kararı alındıktan sonra genel kurul kararı, üç defa Türkiye Ticaret
Sicili Gazetesinde yayımlanır ve Türk Ticaret Kanununda alacaklılara tanınan 2 aylık süre beklenir.
3) Sermaye azaltımına ilişkin esasların ayrıntılı olarak kamuya açıklanması amacıyla ortaklığın daha önceden
ilanlarının çıktığı gazetelerde “Sermaye Azaltımına İlişkin Duyuru Metni” yayımlanır. Söz konusu Duyuru metninde,
ortakların sahip olduğu ve azaltıma konu olan hisse senetlerinin iadesi ve paralarının iadesinin nasıl yapılacağı,
azaltım işleminin hangi tarihler arasında yapılacağı, azaltım işlemine konu olan hisse senetlerinin sürenin bitiminde
ortaklık tarafından resen iptal edileceği ve bedellerinin ortaklık tarafından herhangi bir bankada bloke edileceği ve
ortakların bloke olan hesaptan paralarını ortaklığın muvafakatıyla her zaman çekebileceği hususlarında bilgi
verilmesi gerekmektedir.
4) Sermaye azaltımına ilişkin esas sözleşme değişikliği ticaret siciline tescil edilmeden önce sermaye
azaltımına ilişkin bütün işlemlerin tamamlanması gerekmektedir.
5) Sermaye azaltımı nedeniyle daha önce ihraç edilen hisse senetlerinin iptal edilerek yeni sermayeyi temsil
eden hisse senetlerinin müteakip tertip numarasını alması suretiyle bastırılması gerekmektedir.
DUYURU (2004/36 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 26.08.2004 tarih ve 36/1084 sayılı kararı.
Yeni Türk Lirası’na geçiş sürecinde yatırım fonlarına ilişkin olarak;
a) i. Birim pay değerinin YTL cinsinden altı haneli olarak gösterilmesine,
ii. Mevcut fonların başlangıç değerlerinin 1 YKr. olarak kabul edilmesine ve YTL’ye geçiş sonrası kuruluş
izni verilen yatırım fonlarının başlangıç değerinin 1 YKr. olarak belirlenmesine,
iii. Emeklilik fonları için de aynı esasların uygulanmasına,
b) Söz konusu hususlar ile içtüzük değişikliği yapılmasına ve fon katılma belgelerinin yeniden basılmasına
gerek bulunmadığı hususlarının haftalık bültende ilan edilmesine ve kamuya duyurulmasına,
karar verilmiştir.
İLKE KARARI
Kurulumuzun 2.9.2004 tarih ve 37/1142 sayılı kararı
Birleşme işlemlerinin birleşmeye esas mali tablo tarihinden itibaren 6 ay içerisinde sonuçlandırılması
zorunlu olup, belirtilen süre içerisinde işlemlerin sonuçlandırılamaması durumunda ek süre verilemez.
DUYURU (2004/40 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 23.09.2004 tarih 39/1206 sayılı ilke kararı.
A) Girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının taraf olacakları yeni pay alım opsiyon ve/veya diğer vadeli
işlem sözleşmeleri ile ilgili olarak;
a) Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı (GSYO) ile girişim şirketleri arasında imzalanan sözleşme uyarınca
kullanım tarihine 1 yıldan fazla süre olmakla birlikte, GSYO yönetim kurulunca 1 yıl içinde kullanılacağına dair
karar alınmamış olan,
b) GSYO ile girişim şirketleri arasında imzalanan sözleşmede tutarı açıkça belirlenmemiş olan,
c) GSYO ile girişim şirketleri arasında imzalanan sözleşmede, kullanımı girişim şirketlerinin veya 3. gerçek
veya tüzel kişilerin onayına bağlanmış olan ve GSYO’nun münhasıran kendi kararına bağlı olarak kullanabileceği
nitelikte olmayan,
d) Bir girişim şirketi ile imzalanan opsiyon ve vadeli işlem sözleşmesine bağlı yeni pay alım hakkı
kullanılmadan önce aynı şirketle imzalanan diğer bir sözleşmeye bağlı yeni pay alım hakkı veren,
e) Bir girişim şirketi ile imzalanan opsiyon ve/veya vadeli işlem sözleşmesine bağlı yeni pay alım hakkının;
sözleşme süresi 1 yıldan az olanlar için bu sürenin sonuna kadar, sözleşme süresi 1 yıldan fazla olup da GSYO
yönetim kurulunca 1 yıl içinde
kullanılacağına dair yönetim kurulu kararı alınanlar için ise 1 yıllık sürenin sonuna kadar kullanılmaması halinde,
aynı şirketle, takip eden 1 yıl içinde imzalanan diğer bir sözleşmeye bağlı yeni pay alım hakkı veren,
opsiyon ve vadeli işlem sözleşmelerine portföy değer tablosunda yer verilemez.
GSYO portföyüne dahil edilebilecek opsiyon ve diğer vadeli işlem sözleşmelerinin portföy tablosuna
yansıtılmasında, sözleşme için ödenen prim ve benzeri ücretlerin toplam tutarı ile yeni pay alım hakkının
sözleşmeye bağlı değerinin toplamı dikkate alınır.”
B) “Girişim sermayesi yatırımlarının toplam portföy değerine oranının %50’nin altına düşmesi sonucunu
doğurabilecek girişim sermayesi yatırım ortaklığının sermaye artırımı, girişim şirketlerinin satılması veya iflas
etmesi, bu şirketlerin portföyde 10 yıldan daha uzun bir süre kalması, Seri: VI, No: 15 sayılı “Girişim Sermayesi
Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği” (Tebliğ) kapsamında girişim sermayesi yatırımı olarak kabul
edilmeyen yatırımların değerlerinin artması gibi arızi durumlarda aşağıdaki hükümler uygulanır:
a) Hesap döneminin birinci, ikinci ve üçüncü üç aylık dönemlerinde hazırlanan ve kamuya açıklanan
portföy tablosu dipnotlarında konuya ilişkin gerekçenin ayrıntılı olarak açıklanması gerekmektedir.
b) Hesap döneminin sonunda hazırlanan ve kamuya açıklanan son üç aylık portföy tablosu dipnotlarında
konuya ilişkin gerekçenin ayrıntılı olarak açıklanması, Kurul’a süre talebiyle başvuruda bulunulması ve
başvurunun Kurulca uygun görülmesi şartlarıyla girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına Tebliğ’de öngörülen
asgari %50’lik sınırın tekrar sağlanması için 1 yıl süre verilebilir.
c) Ancak bu süre sonunda da asgari %50 oranının sağlanamaması halinde sürenin bitiminden itibaren en
geç bir ay içinde girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının esas sözleşme hükümlerini girişim sermayesi yatırım
ortaklığı faaliyetini kapsamayacak şekilde değiştirmek üzere Kurul’a başvurmaları gerekmekte olup bu
değişikliklerin yapılmaması halinde girişim sermayesi yatırım ortaklığı TTK’nın 434. maddesinin birinci fıkrasının
(2) ve (6) numaralı bentleri hükümleri gereğince münfesih addolunur.”
DUYURU (2004/41 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 30.9.2004 tarih ve 40/1238 sayılı Kararı;
2008/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan 13.12.2007 tarih ve 45/1228 sayılı İlke Kararı ile
yürürlükten kaldırılarak yeniden düzenlenmiştir
DUYURU (2004/42 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. “Merkezi Kayıt Kuruluşunun Kuruluş, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında
Yönetmelik” ile Seri: IV, No: 28 sayılı “Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin Kayıtların
Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ” uyarınca alınan Kurulumuzun 06.10.2004 tarih ve 41/1279
sayılı kararı ile;
I) Kaydileştirme Süreci:
21 Mart 2005 tarihi itibariyle hisse senetleri Borsada işlem gören şirketlerin hisse senetlerinin tümünün
“Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ”in
Geçici 2’nci maddesi uyarınca topluca kaydileştirilmesine karar verilmiştir. Bu çerçevede;
a. İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. (Takasbank) nezdinde Müşteri İsmine Saklama sisteminde
mislen saklanmakta olan hisse senetleri, 11 Mart 2005 tarihine kadar hak sahibinin kendisinin MKK üyesi bir aracı
kuruluş vasıtasıyla MKK’ya bildirilmiş aksi yönde bir talebi olmadıkça, topluca 21 Mart 2005 tarihinde MKK
tarafından kaydileştirilecek ve MKK nezdinde hak sahipleri bazında kayden izlenmeye başlanacaktır.
b. 18 Mart 2005 tarihinde gün sonu itibariyle Takasbank nezdinde saklanmakta olan hisse senetlerinin
bulunduğu mislen saklama hesaplarından MKK’ca gerekli görülenlere ilişkin bakiye, kimlik bilgisi, müşteri sicil
numarası ve şifre bilgileri Takasbank tarafından MKK'ya aktarılacak olup, söz konusu hesaplar için aracı
kuruluşlarca ayrıca işlem yapılmasına gerek olmayacaktır.
c. Hak sahiplerince fiziken muhafazasına devam edilen kaydileştirilmemiş hisse senetleri ise,
kaydileştirilmek üzere 21 Mart 2005 tarihinden itibaren ihraçcı kuruluşlara, bunların yetkili kıldığı aracı kuruluşlara
veya hisse senetlerinin kaydını tutacak MKK’ya teslim edilebilecektir. MKK tarafından teslim alma işlemleri,
doğrudan MKK’nın kendisi tarafından veya belirleyeceği aracı kurum veya bankalar vasıtasıyla yerine
getirilecektir. 31 Aralık 2007 tarihine kadar teslim edilmeyen hisse senetlerine bağlı mali haklar, bu tarihten sonra
MKK’da kayden izlenecek ve yönetime ilişkin haklar da MKK tarafından kullanılacaktır. Hak sahiplerinin 31 Aralık
2007 tarihinden sonra hisse senetlerini bu düzenlemedeki esaslara göre teslim etmeleri halinde, MKK’da kayden
izlenmekte olan mali hakları hesaplarına aktarılacaktır.
d. Hak sahiplerince fiziken muhafazasına devam edilen kaydileştirilmemiş hisse senetleri, kayden izleme
başlangıç tarihi olan 21 Mart 2005 tarihinden itibaren borsada işlem göremeyecektir. Bunların yeniden borsada
işlem görebilmesi, kaydileştirilmeleri amacıyla teslim edilerek, MKK’da haksahipliklerine ilişkin kayıtların
oluşturulmasına bağlıdır.
e. Borsada gerçekleşen işlemlerden kaynaklanan takas borç ve alacakları 21 Mart 2005 tarihinden itibaren
kaydileştirilmiş kıymetler üzerinden gerçekleştirilecektir.
f. Kaydileştirilmiş olan hisse senetlerinin fiziken yeniden bastırılması ve tedavülü yasal olarak mümkün
değildir.
II) Üyelik
“Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında
Tebliğ”in Geçici 1’nci maddesi uyarınca başvuru koşulu aranmaksızın MKK üyesi olan kuruluşların mevzuat ve
Kurulumuzun 22.07.2004 tarih ve 30/927 sayılı Kararı ile belirlenen üyelik şartlarını, sisteme geçişin sağlıklı ve
sorunsuz bir şekilde tamamlanabilmesi için, 6 Aralık 2004 tarihine kadar yerine getirmeleri gerekmektedir. Tebliğin
Geçici 1’nci maddesi uyarınca söz konusu şartların bu süre içerisinde yerine getirilmiş olması, ihraçcıların Kurul’a
yapacağı başvurularda ön şart olarak aranacak, MKK üyelik şartlarını belirlenen süre içerisinde tamamlamayan
aracı kuruluşlar ise kaydileştirilmiş hisse senetlerinin alım satımına aracılık edemeyecektir. Üyelik işlemlerinin
tamamlanması ile ilgili usul ve esaslara ilişkin ayrıntılar MKK tarafından üyelere genel mektupla duyurulacak olup,
konu hakkında MKK’nın internet
adresinden (www.mkk.com.tr) ve (212) 334 57 00 numaralı telefondan bilgi alınması mümkündür.
III) Hesap Açılışlarında T.C. Kimlik Numarası Alınması ve Mevcut Kayıtlardaki Eksik Bilgilerin
Tamamlanması
Kaydi sistem kayıtlarının sağlıklı olması ve aynı yatırımcıya birden fazla sicil numarası oluşturulmaması
amacıyla, 1 Kasım 2004 tarihinden itibaren yeni hesap açılışı sırasında aracı kuruluşlar tarafından yatırımcıların T.C.
Kimlik numarasının alınması ve halen Takasbank Müşteri İsmine Saklama sisteminde seçimlik olan T.C. kimlik
numarası girişinin, aracı kuruluşlar tarafından açılacak yeni hesaplar için bu tarihten itibaren Takasbank Müşteri
İsmine Saklama sistemine girilmesi zorunlu hale getirilmiştir.
Müşteri İsmine Saklama sisteminde kayıtlı mevcut yatırımcılara ait güncel T.C. kimlik numaraları ise
Takasbank tarafından toplu olarak MERNİS’ten alınacaktır. Takasbank tarafından 12 Kasım 2004 tarihine kadar
yapılacak eşleştirme sonrasında belirlenen T.C. kimlik numaraları, Takasbankça duyurulacak ve 1 Şubat 2005
tarihini geçmeyecek şekilde “Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin Kayıtların Tutulmasının Usul ve
Esasları Hakkında Tebliğ”in Geçici 4’üncü maddesi uyarınca aracı kuruluşlarca kontrol edilerek onaylanacak
ayrıca varsa eksik T.C. kimlik numaraları yine bu süre zarfında tamamlanacaktır.
IV) Anonim Ortaklık Hisse Senetlerinin Nevine İlişkin Esas Sözleşme Değişikliği
“Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında
Tebliğ”in Geçici 4’üncü maddesinin iki ve üçüncü fıkraları uyarınca, hisse senetleri borsada işlem gören anonim
ortaklıkların 21 Mart 2005 tarihinden itibaren bir yıl içinde paylarını aynı türe çevirerek esas sözleşmelerinde bu
yönde değişiklik yapmaları zorunludur. Ortaklıklar nevi değişimine ilişkin olarak süresinde esas sözleşmelerini
uyumlu hale getirecekleri ve MKK kayıtlarını esas alarak yapacakları işlemlerde nevi ayrımına gitmeyecekleri
hususlarında MKK’ya taahhütte bulunmakla mükelleftirler.
DUYURU (2004/43 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 15.10.2004 tarih ve 42/1328 sayılı kararı
Yeni Türk Lirası’na (YTL) geçiş sürecinde yatırım fonlarına ilişkin olarak 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun’un yürürlüğe girmesini takiben;
a) Birim pay değerinin altı haneli olarak hesaplandığı dikkate alınarak, bu değerin alım veya satım yapılan
pay sayısı ile çarpılması suretiyle bulunan tutarın, nakit olarak yatırımcının hesabına geçilen veya bu hesaptan
çekilen tutara ulaşmak amacıyla, 5083 sayılı Kanun’un 2.maddesinin ikinci fıkrasında yer alan: “Türk lirası
değerlerin Yeni Türk Lirasına dönüşüm işlemlerinin ve Yeni Türk Lirası cinsinden yapılan işlemlerin sonuçlarında
ve ödeme aşamalarında yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki değerler bir Yeni Kuruş’a tamamlanır; yarım Yeni
Kuruş’un altındaki değerler dikkate alınmaz.” hükmü çerçevesinde yuvarlanması gerektiğine,
b) (a) bendindeki esaslar çerçevesinde yapılan yuvarlama sonucu ortaya çıkan yuvarlama farklarının,
kurucusu bulunan yatırım fonlarının birim pay değerinin artış ve azalışa duyarlılığı dikkate alınarak en düşük
düzeye indirilebilmesi amacıyla fon kurucuları tarafından gerekli önlemlerin alınması gerektiğine,
c) Gerekli önlemlerin alınmasına rağmen oluşabilecek yuvarlama farklarının fon muhasebe kayıtlarına
yansıtılabilmesine ve yansıtılan tutarlara ilişkin olarak fon kurulu kararı ile belirlenecek bir politika çerçevesinde
belirli dönemler itibariyle gerekli düzeltme işlemlerinin gerçekleştirilmesi gerektiğine,
d) 31.12.2004 tarihinde hazırlanan günlük raporların TL üzerinden hazırlanması, söz konusu raporlar
kullanılarak hesaplanan birim pay değerinin 01.01.2005 ve sonraki
tarihlerde YTL’ye çevrilmek suretiyle kullanılması, 01.01.2005 tarihinden itibaren ise günlük raporların YTL
üzerinden hazırlanması gerektiğine,
2. “Merkezi Kayıt Kuruluşunun Kuruluş, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmelik” ile
Seri: IV, No: 28 sayılı “Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları
Hakkında Tebliğ” uyarınca alınan Kurulumuzun 15.10.2004 tarih ve 42/1326 sayılı kararı ile;
Yatırım Fonu Katılma Belgeleri İçin Kaydileştirme Süreci:
Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK) tarafından pilot uygulama olarak seçilip geçiş tarihinden en az bir ay önce
açıklanacak olan yatırım fonu katılma belgelerinden başlanmak suretiyle Türkiye’de kurulmuş yatırım fonlarının
katılma belgelerinin kaydileştirilmesine karar verilmiştir. Bu çerçevede, 25.04.2005 tarihinde pilot kurumlarla
uygulamanın başlatıl-masına; Türkiye’de kurulmuş, geçiş tarihinde banka ve aracı kurumlarda saklanmakta olanlar
ile yatırımcılar tarafından kaydileştirilmek üzere teslim edilecekler dahil tüm yatırım fonu katılma belgelerinin
kaydileştirilmesi işleminin Haziran-Ekim 2005 tarihleri arasında sonuçlandırılmasına, bu dönem zarfında münferit
ihraççılar bazında geçiş tarihlerinin MKK tarafından pilot uygulama sonuçlarına göre belirlenip Kurulumuza
önerilmesine karar verilmiştir.
Yatırım fonu katılma belgelerinin kaydileştirilmesi çerçevesinde, kaydi sistem mevzuatı uyarınca mevcut
hak sahibi yatırımcı hesaplarının açılması için gerekli olan belge ve bilgilerdeki eksikliklerin fon kurucuları
tarafından 30.06.2005 tarihine kadar tamamlanması ve 01.11.2004 tarihinden itibaren yeni açılacak hesaplar için
fon kurucuları tarafından bu bilgilerin talep edilmesi gerekmektedir.
Hak sahibi yatırımcılar itibariyle kaydı tutulacak katılma belgeleri ve bunlara dair haklara ilişkin bilgilerin
günde en az bir kez güncellenmesi kaydıyla geçiş sürecine, fon kurucularının üyelik ve veri iletme esaslarına ve
pilot fonlara ilişkin ayrıntılar ile sisteme ilişkin diğer uygulama esasları Kurulumuz, MKK ve sektör temsilcilerinin
katılımıyla oluşturulacak çalışma gruplarının yapacağı çalışmaların neticesi değerlendirilerek ayrıca ilan
edilecektir.
3. Kurulumuzun 15.10.2004 tarih ve 42/1334 sayılı kararı.
Kurulumuzun Seri: VIII, No: 34 “Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunanlar İçin Lisanslama ve Sicil
Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ”i çerçevesinde; Kurulumuzun 08.03.2002 tarih ve 13/303 sayılı
Kararında 2 yıl olarak belirlenen modül geçme süresinin, Eylül 2002 veya Ocak 2003 dönemlerinde düzenlenen
lisanslama sınavlarına katılmış adaylar için Mayıs 2003 dönemi sınav sonuçlarının açıklandığı tarihten itibaren
başlatılmasına,
karar verilmiştir.
4. Kurulumuzun 15.10.2004 tarih ve 42/1339 sayılı kararı.
5024 sayılı Kanunun 5228 sayılı Kanun ile değişik geçici 1 inci maddesi uyarınca 31.07.2004 tarihinden
itibaren geçerli olmak üzere, 31.12.2003 tarihi itibariyle aktif toplamı 7,5 trilyon TL’sını veya hesap dönemine ait
ciroları toplamı 15 trilyon TL’sını aşmayan şirketlerden dileyenlerin enflasyon muhasebesi uygulama
yükümlülüklerinin bulunmadığı, dolayısıyla bu şirketlerin yasal muhasebe kayıtlarının tarihi değerleri yansıttığı
dikkate alınarak; yalnızca 5024 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinde belirtilen muafiyet koşullarını sağlayan
aracı kurumlar için geçerli olmak üzere; yasal kayıtlarda hukuken mevcudiyetini koruduğunun ve sermayeye
ilavesine ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde sakınca bulunmadığının Mali Müşavirlik Raporu ile tasdik edilmesi
şartı ile aracı kurumlar tarafından ilgili mevzuat ve şirket esas sözleşmesi hükümleri çerçevesinde sermayeye
eklenmesinde sakınca bulunmayan olağanüstü yedekler, emisyon primi, sermayeye eklenmesine karar verilmiş
iştirak ve gayrimenkul satış kazançları ve yeniden değerleme değer artış fonu ile maliyet artış fonu dışındaki
kaynaklardan gerçekleştirdikleri sermaye artırımları dolayısıyla oluşan iştirakler yeniden değerleme değer artış
fonunun tarihi değerleri üzerinden sermayeye ilave edilebilmesine karar verilmiştir.
DUYURU (2004/44 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 22.10.2004 tarih ve 43/1385 sayılı kararı
1. Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği’nin önerisi çerçevesinde; YTL uygulamasının
başlayacağı 01.01.2005 tarihinden itibaren, hisse senedi işlemlerindeki komisyon tutarının 1 YKr’un altında
kalması halinde alınacak asgari maktu komisyon tutarının 1 YKr olmasına karar verilmiştir.
2. Kurulumuzun 22.10.2004 tarih ve 43/1388 sayılı kararı
Yabancı yatırımcıların Kurulumuzun Seri: VIII, No: 39 “Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin
Esaslar Tebliği”nin (Tebliğ) 5’inci maddesinin h/1 bendi kapsamındaki hisse senedi alım-satım işlemleri ile ilgili
bildirimlerinin hem Türkçe, hem de İngilizce olarak yapılabilmesine imkan sağlamak üzere; söz konusu Tebliğ
ekinde yer alan “Ek/1 Formu”nun İngilizce çevirisini içerecek şekilde İMKB web-sitesine konulması, “Ek/2 Formu”
ile yapılacak bildirimlerden sadece hisse senetlerinde yapılan işlemlerle ilgili olanlar için kullanılmak üzere söz
konusu formun İngilizce çevirisini içerecek şekilde İMKB web-sitesine konulması suretiyle yabancı yatırımcılar
tarafından bu formlar kullanılarak yapılacak bildirimlerin İMKB’ce kabul edilmesine karar verilmiştir.
DUYURU (2004/46 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuz koordinatörlüğünde yürütülmekte olan Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) kapsamında
Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı olarak görev yapan TÜBİTAK’a ait kök sertifikanın ismi ve SHA-1 ile MD5
parmak izleri aşağıda yer almaktadır.
CN = Sermaye Piyasası Kurulu
C = TR
L = Ankara
OU = Kamuyu Aydınlatma
SHA-1 parmak izi: 8D86 DC5F 2F1C 2AB8 C105 128D FCA3 C3C5 8211 56A3
MD5 parmak izi: 44AE 8FFF 581E 641A 3488 B273 0D45 3522
Ayrıca KAP Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısının yürütmekte olduğu faaliyetlerde uyması gereken
kuralların yer aldığı Sertifika İlkeleri ve Sertifika Uygulama Esasları dokümanları kurulumuz internet sitesinde
(http://www.spk.gov.tr/kap) yayınlanmaktadır.
2. Kurulumuzun 03.11.2004 tarih ve 44/1426 sayılı kararı.
Yeni Türk Lirasına geçiş sonrasında Takasbank sisteminde hisse senedi bakiyelerinin takibi, sermaye
artırımı işlemleri ve temettü dağıtım işlemlerine ilişkin esaslar belirlenmiş, ayrıca bir Yeni Kuruşun altında
kalabilecek temettü ödemeleri ve tutarı bir Yeni Kuruşun altında kalan bedelli sermaye artırımlarında Kurulumuz
kaydında yer alan şirketlerin izlemesi gereken yönteme açıklık getirilmiştir.
Hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören şirketlerin hisse senetleri fiziki olarak
Takasbank tarafından saklanmakta, bu çerçevede bu şirketlerin hisse senetlerine ilişkin temettü ödemesi ve
sermaye artırımı işlemleri Takasbank kanalıyla gerçekleştirilmekte, ayrıca yatırımcılara ait hisse senedi hesapları
Müşteri İsmine Saklama Sistemi kapsamında Takasbank’ta tutulmaktadır. Bu çerçevede, aşağıdaki karar
metninde Takasbank’a bildirilen hususlar yatırımcıları, aracı kuruluşları ve hisse senetleri İstanbul Menkul
Kıymetler Borsasında işlem gören şirketleri de ilgilendirmektedir.
Bu çerçevede Kurulumuzca;
a) Takasbank’ın;
i- Kurulumuzun 30.09.2004 tarih ve 40/1240 sayılı kararı çerçevesinde sisteminde virgülden sonra üç Yeni
Kuruş hanesi olarak izlediği hisse senedi saklama bakiyelerinin son hanelerini, sistemin aracı kuruluşlarla tam
uyumlu olarak çalışabilmesi ve aracı kuruluşların farklı taleplerine cevap verilebilmesi amacıyla, talepte bulunan
aracı kuruluşların Takasbank nezdindeki hesapları için, gün sonlarında, virgülden sonraki
üçüncü haneleri aracı kuruluşlar itibariyle açılacak bir hesaba ayrıntısı aracı kuruluşlar tarafından takip edilmek
üzere toplu olarak aktarmak suretiyle sıfırlama yöntemini benimseyebileceği,
ii- Yatırımcı hesaplarına aktarımı 3.1.2005 tarihinden sonra tamamlanacak sermaye artırımı işlemlerinde,
artırım karşılığı bakiyelerdeki küsuratların, hesaplama yapıldıktan sonra yuvarlama yapılmaksızın noktadan sonra
üç hane olarak dikkate alınarak hesaplara eklenmesi ve (a-i) bendi çerçevesinde açılacak hesaplarda yer alan
bakiyelerin de sermaye artırımlarına konu edilmesi gerektiği,
iii- Temettü dağıtım işlemlerinde temettü karşılığı bakiyelerin virgülden sonra iki hane ve yuvarlama
yapılmaksızın hesaplara aktarılması şeklinde bir yöntem benimsenebileceği, temettü hesaplamaları sonucunda
bir Yeni Kuruşun altındaki tutarların yuvarlama yapılmak suretiyle dikkate alınması taleplerinin olması halinde,
müşterilerin temettü tahsili işlemlerini bizzat yürütülebilecekleri konusunda bilgilendirilebilmeleri amacıyla aracı
kuruluşların bilgilendirilmesi,
iv- Bedelli sermaye artırımlarında parasal tutarı 1 Yeni Kuruşun altında kalan hakların kullanılabilmesi için
1 Yeni Kuruş yatırılması gerektiği,
v- Takasbank nezdindeki kayıtların Merkezi Kayıt Kuruluşu’na devredileceği dikkate alınarak, çalışmaların
Merkezi Kayıt Kuruluşu ile koordinasyon içerisinde yürütülmesi,
konularında bilgilendirilmesine,
b) i- Bir Ykr’un altında kalan temettü ödemelerinde, 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi
Hakkında Kanunun 2’nci maddesinde yer alan yuvarlama hükmünün uygulanarak, temettüünün ödeme
aşamasında maddede öngörülen şekilde yuvarlama yapılmak suretiyle ödenmesine,
ii- Yapılacak yuvarlama işlemleri nedeniyle şirketlerin; ortaya çıkabilecek olumlu farkları “Olağanüstü
Gelirler ve Karlar / Diğer Olağanüstü Gelirler ve Karlar” hesabında, olumsuz farkları ise “Olağanüstü Giderler ve
Zararlar / Diğer Olağanüstü Giderler ve Zararlar” hesabında izlemek suretiyle gelir tablosuyla ilişkilendirmelerine,
iii- Borsa Şirketlerince Takasbank kanalıyla yapılacak temettü ödemelerinde ise yukarıda (a) bendinde
belirtilen esasların geçerli olmasına,
c) Tutarı bir Ykr’un altında kalan bedelli sermaye artırımlarında, yeni pay alma hakkını kullanmak isteyen
pay sahibinin bedelli sermaye artırımından doğan yeni hisse senetlerini elde etmeyi tercih etmesi halinde,
ödemeyi bir Yeni Kuruşa tamamlamak suretiyle yapmasına ve Borsa Şirketlerince gerçekleştirilen bedelli sermaye
artırımı işlemleri sırasında yukarıda (a) bendinde belirtilen esasların geçerli olmasına,
d) YTL dönüşümünde hesaplamalar, yatırımcılara yapılacak duyurular ve sermaye artırımı sonucu
doğacak yeni hisse senetlerinin yatırımcı hesaplarına yansıtılmasında ortaya çıkabilecek sorunların önüne
geçilebilmesi amacıyla, başvurusu 2004 yılı içerisinde yapılan ancak tescil işlemi 31 Aralık tarihi itibariyle
sonuçlanmayarak 2005 yılına sarkacak şekilde veya yatırımcı hesaplarına aktarımı 29 Aralık 2004 - 7 Ocak 2005
tarihleri arasında gerçekleşecek şekilde sermaye artırımı işlemi yapılmamasının Şirketlere tavsiye edilmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2004/50 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 30.11.2004 tarih ve 47/1556 sayılı toplantısında;
“Hisse senetleri İMKB’de işlem gören şirketlere uygulanan ve bu şirketlerin Kurulumuzca yayımlanan
Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum durumunu genel olarak ortaya koymaya yönelik, Kurumsal Yönetim Uygulama
Anketi Sonuçlarına İlişkin Rapora, Kurulumuz internet sitesinden (www.spk.gov.tr) ulaşılabilir.”
2. Kurulumuzun 30.11.2004 tarih ve 47/1564 sayılı toplantısında;
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş.’nin Borsada işlem görecek vadeli işlem sözleşmelerinin asgari
unsurlarının belirlenmesine ilişkin başvurusu sonuçlandırılmıştır.
Buna göre VOB’ta işlem görecek vadeli işlem sözleşmeleri ve sözleşme büyüklükleri aşağıda yer almakta olup,
sözleşme vadeleri VOB tarafından belirlenerek açıklanacaktır.
-…
-…
- Türk Lirası/Amerikan Doları paritesine dayalı vadeli işlem sözleşmeleri
(1.000 ABD Doları’nın TL cinsinden değeri)
- Türk Lirası/Euro paritesine dayalı vadeli işlem sözleşmeleri
(1.000 EURO’nun TL cinsinden değeri)
- 91 günlük Hazine Bonolarına dayalı vadeli işlem sözleşmeleri
(Nominal olarak 10 Milyar TL’ye karşılık gelen hazine bonosu)
- 365 günlük Hazine Bonolarına dayalı vadeli işlem sözleşmeleri
(Nominal olarak 10 Milyar TL’ye karşılık gelen hazine bonosu)
- İMKB-30 Fiyat Endeksine dayalı vadeli işlem sözleşmeleri
(İMKB-30 Endeksinin 100.000 TL ile çarpılması (çarpan) sonucu bulunan değer)
- İMKB-100 Fiyat Endeksine dayalı vadeli işlem sözleşmeleri
(İMKB-100 Endeksinin 100.000 TL ile çarpılması (çarpan) sonucu bulunan değer)
3. Kurulumuzun 30.11.2004 tarih ve 47/1565 sayılı toplantısında;
Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsasının (VOB) üyelik giriş aidatı, üyelik teminatı, borsa payı ve VOB
üyelerinin Borsada yapacakları işlemler nedeniyle müşterilerine uygulayacakları kurtaj oranına ilişkin başvurusu
sonuçlandırılmıştır.
Bu çerçevede alınan kararlar aşağıda yer almaktadır.
1) Üyelik giriş aidatları:
- Üyelik ilk giriş aidatı 15 Milyar TL olarak belirlenmiş olup, üyelerden ayrıca işlem yapacakları her piyasa
için piyasa yetkisi giriş aidatı alınacaktır.
- Üyelere, üyelik hakkı ile birlikte tercih edilen herhangi bir piyasada işlem yapma yetkisi piyasa yetkisi giriş
aidatı alınmaksızın verilecektir.
- Üyelik hakkı ile birlikte elde edilen piyasa yetkisi dışında diğer piyasalarda da işlem yapma yetkisi
alınması durumunda piyasa yetkisi giriş aidatları; 2. piyasa işlem yetkisi için 9 Milyar TL; 3. piyasa işlem yetkisi
için 6 Milyar TL ve 4. piyasa işlem yetkisi için 5 Milyar TL olarak belirlenmiştir.
- Üyelikle birlikte verilen işlem yetki tercihi emtia piyasası olmayan üyelerin, emtia piyasasında işlem
yapmak istemeleri durumunda yetki alma sırası ne olursa olsun piyasa işlem yetkisi giriş aidatı 5 milyar TL olarak
belirlenmiştir.
- Üyelik başvurusu ile birlikte işlem yetkisi için tüm piyasalara aynı anda başvurulması durumunda "tam
üyelik" tesis edilecektir. Tam üyelik aidatı 25 Milyar TL olarak belirlenmiştir.
- Üyelik giriş aidatı, piyasa yetkisi aidatları, tam üyelik aidatı olarak belirlenen rakamlar Borsanın faaliyete
geçiş tarihine kadar olan başvurular için geçerli olacak, bu tarihten sonraki başvurularda söz konusu tutarlar iki
katına kadar çıkarılabilecektir.
2) Üyelik Teminatı
Üyelik teminatının 10.000.000.000 TL olarak belirlenmesine ilişkin VOB önerisi, 2005 yılı sonunda
piyasadaki gelişmeler ve işlem hacimleri çerçevesinde Kurulumuzca yeniden değerlendirilmek kaydıyla
onaylanmıştır.
3) Borsa Payı
Borsa Payının işlem hacminin azami yüzbinde beşi olarak belirlenmesi ve bu sınır içinde kalmak üzere
sabit bir tutar olarak belirleme veya artan işlem hacmiyle orantılı olarak kademeli olarak tranşlar halinde azaltma,
sözleşme türü bazında farklılaştırma ve Borsa Yönetmeliği'nin 27 nci maddesi uyarınca piyasa yapıcılarına daha
düşük borsa payı uygulama konusunda VOB yönetim kuruluna yetki verilmesine ilişkin VOB önerisi onaylanmıştır.
4) Kurtaj Tarifesi
Üyelerin Borsada yapacakları işlemler nedeniyle müşterilerine uygulayacakları kurtaj oranını % 1'den fazla
olmamak koşuluyla serbestçe belirleyebilmelerine imkan
tanınmasına ilişkin VOB önerisi piyasalardaki gelişmeler çerçevesinde en geç 2005 yılı sonunda Kurulumuzca
yeniden değerlendirilmesi kaydıyla onaylanmıştır.
4. Yeni Türk Lirası’na Geçişte Kurulumuz Düzenlemelerine Tabi Ortaklıklar ve Sermaye Piyasası
Kurumlarınca Kamuya Açıklanacak Mali Tablo ve Raporlara İlişkin Duyuru
Kurulumuz düzenlemelerine tabi ortaklıklar ve sermaye piyasası kurumlarınca kamuya açıklanacak mali tablo
ve raporlar ile ilgili olarak;
1) 2005 yılı içerisinde kamuya açıklanacak olan 31.12.2004 tarihinde veya daha önce sona eren dönemlere
(özel hesap dönemleri ve ara dönemler dahil) ilişkin mali tabloların, karşılaştırma amacıyla kullanılacak olan bir
önceki döneme ait finansal veriler de dahil olmak üzere, YTL cinsinden kamuya açıklanması, önceki dönem mali
tablolarının sadece karşılaştırma amacıyla YTL cinsinden ifade edildiği hususuna ilişkin ayrıntılı dipnot açıklaması
yapılması,
2) 01.01.2005 tarihinden sonra sona eren dönemlere (özel hesap dönemleri ve ara dönemler dahil) ilişkin
mali tabloların, karşılaştırma amacıyla kullanılacak olan bir önceki döneme ait finansal veriler de dahil olmak
üzere, YTL cinsinden kamuya açıklanması,
3) Mevcut durumda mali tabloların milyon TL cinsinden ve küsüratsız olarak kamuya açıklandığı dikkate
alındığında, Kurulumuza ve/veya İMKB’ye gönderilecek ya da kamuya açıklanacak olan YTL cinsinden tüm mali
tabloların, karşılaştırma amacıyla kullanılacak olan bir önceki döneme ait finansal veriler de dahil olmak üzere, 50
YKr ve üzerindeki değerlerin 1 YTL’ye tamamlanması ve bu tutarın altındaki değerlerin dikkate alınmaması
suretiyle, YKr hanesi olmaksızın küsüratsız bir şekilde kamuya açıklanması,
4) 50 YKr ve üzerindeki değerlerin 1 YTL’ye tamamlanması ve bu tutarın altındaki değerlerin dikkate
alınmamasına ilişkin yuvarlama işleminin, mali tablolarda yer alan alt hesap kalemlerinden başlanarak ana hesap
kalemlerine ulaşılması suretiyle yapılması; bu nedenle ortaya çıkabilecek olumlu farkların “Olağanüstü Gelirler ve
Karlar / Diğer Olağanüstü Gelirler ve Karlar” hesabında, olumsuz farkların ise “Olağanüstü Giderler ve Zararlar /
Diğer Olağanüstü Giderler ve Zararlar” hesabında izlenmesi,
gerekmektedir.
Kamuoyuna duyurulur.
DUYURU (2004/51 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
ULUSLARARASI FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI İLE UYUMLU
SERİ: XI, NO: 25 SAYILI TEBLİĞ/UFRS UYARINCA
DÜZENLENECEK MALİ TABLO VE DİPNOT
FORMATLARI HAKKINDA DUYURU
Bilindiği üzere, 15.11.2003 tarih ve 25290 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan; Kurulumuzun Uluslararası
Finansal Raporlama Standartları (UFRS) ile uyumlu Seri: XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe
Standartları Hakkında Tebliği” (Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ), hisse senetleri borsada işlem gören şirketler, yatırım
ortaklıkları, hisse senetleri borsada işlem görsün veya görmesin tüm aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri ile
bu işletmelerin bağlı ortaklığı, müşterek yönetime tabi ortaklığı ve iştiraki konumunda olan ve konsolidasyon
kapsamı dışında tutulmamış olan şirketler için 01.01.2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara mali tablolardan
geçerli olmak üzere yürürlükte bulunmaktadır.
Konuya ilişkin olarak, UFRS’de standart bir mali tablo ve dipnot formatı öngörülmemiş olmakla birlikte,
ülkemiz sermaye piyasalarında UFRS ile uyumlu muhasebe standartlarının ilk defa uygulanıyor olması nedeniyle,
finansal verinin mali tablolardaki gösteriminde tutarlılığın ve karşılaştırılabilirliğin sağlanmasını teminen,
Kurulumuz Karar Organı’nın 10.12.2004 tarih ve 1604 sayılı Kararı uyarınca, Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ’in
zorunlu uygulama döneminden itibaren, UFRS uygulamasını benimseyenler dahil ekteki Mali Tablo ve Dipnot
formatları ile Kullanım Kılavuzunda belirtilen açıklamaların esas alınması gerekmektedir.
Nakit akım tablosu ile öz sermaye değişim tablosu ise anılan Tebliğ’in ilgili Kısımlarında (“Kısım No: 3-Ara
Mali Tablolar” ve “Kısım No: 4-Nakit Akım Tablosu”) belirlendiği şekilde düzenlenmeye devam edilecektir.
Kamuoyuna duyurulur.
Ek: Mali Tablo ve Dipnot Formatları ile Kullanım Rehberi.
BİLANÇO
ABC A.Ş.
BAĞIMSIZ DENETİMDEN
GEÇMİŞ/GEÇMEMİŞ
ENFLASYONA GÖRE DÜZELTİLMİŞ KONSOLİDE/SOLO BİLANÇO (YTL)
(Birim - Aksi belirtilmedikçe ………... tarihindeki alım gücüyle ifade edilmiş …YTL)
Dipnot
Referansları
Cari Dönem
Geçmiş Dönem
20..
20..
VARLIKLAR
Cari/Dönen Varlıklar
X
X
Hazır Değerler
4
X
X
Menkul Kıymetler (net)
5
X
X
Ticari Alacaklar (net)
7
X
X
Finansal Kiralama Alacakları (net)
8
X
X
İlişkili Taraflardan Alacaklar (net)
9
X
X
Diğer Alacaklar (net)
10
X
X
Canlı Varlıklar (net)
11
X
X
Stoklar (net)
12
X
X
13
X
X
Ertelenen Vergi Varlıkları
14
X
X
Diğer Cari/Dönen Varlıklar
15
X
Devam Eden İnşaat Sözleşmelerinden
Alacaklar (net)
Cari Olmayan/Duran Varlıklar
X
X
X
Ticari Alacaklar (net)
7
X
X
Finansal Kiralama Alacakları (net)
8
X
X
İlişkili Taraflardan Alacaklar (net)
9
X
X
Diğer Alacaklar (net)
10
X
X
Finansal Varlıklar (net)
16
X
X
Pozitif/Negatif Şerefiye (net)
17
X
X
Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller (net)
18
X
X
Maddi Varlıklar (net)
19
X
X
Maddi Olmayan Varlıklar (net)
20
X
X
Ertelenen Vergi Varlıkları
14
X
X
Diğer Cari Olmayan/Duran Varlıklar
15
X
X
Toplam Varlıklar
X
X
YÜKÜMLÜLÜKLER
Kısa Vadeli Yükümlülükler
Finansal Borçlar (net)
Uzun Vadeli Finansal Borçların Kısa Vadeli
Kısımları (net)
X
X
6
X
X
6
X
X
Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (net)
8
X
X
Diğer Finansal Yükümlülükler (net)
10
X
X
Ticari Borçlar (net)
7
X
X
İlişkili Taraflara Borçlar (net)
9
X
X
Alınan Avanslar
21
X
X
13
X
X
Borç Karşılıkları
23
X
X
Ertelenen Vergi Yükümlülüğü
14
X
X
Diğer Yükümlülükler (net)
10
X
Devam Eden İnşaat Sözleşmeleri Hakediş
Bedelleri (net)
Uzun Vadeli Yükümlülükler
Finansal Borçlar (net)
X
X
X
6
X
X
Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (net)
8
X
X
Diğer Finansal Yükümlülükler (net)
10
X
X
Ticari Borçlar (net)
7
X
X
İlişkili Taraflara Borçlar (net)
9
X
X
Alınan Avanslar
21
X
X
Borç Karşılıkları
23
X
X
Ertelenen Vergi Yükümlülüğü
14
X
X
Diğer Yükümlülükler (net)
10
X
ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR
24
X
X
ÖZSERMAYE
X
X
X
Sermaye
25
X
X
Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi
25
X
X
Sermaye Yedekleri
26
X
X
Hisse Senetleri İhraç Primleri
X
X
Hisse Senedi İptal Karları
X
X
Yeniden Değerleme Fonu
X
X
Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu
X
X
Öz Sermaye Enflasyon Düzeltmesi Farkları
X
X
X
X
Yasal Yedekler
X
X
Statü Yedekleri
X
X
Olağanüstü Yedekler
X
X
Özel Yedekler
X
X
X
X
Yabancı Para Çevrim Farkları
X
X
Net Dönem Karı/Zararı
X
X
Kar Yedekleri
27
Sermayeye Eklenecek İştirak Hisseleri ve
Gayrimenkul Satış Kazançları
Geçmiş Yıllar Kar/Zararları
Toplam Öz Sermaye ve Yükümlülükler
28
X
X
X
X
GELİR TABLOSU
ABC A.Ş.
BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ/GEÇMEMİŞ
ENFLASYONA GÖRE DÜZELTİLMİŞ KONSOLİDE/SOLO GELİR TABLOSU (YTL)
(Birim - Aksi belirtilmedikçe ………... tarihindeki alım gücüyle ifade edilmiş …YTL)
Dipnot
Referansları
Geçmiş Dönem
Cari Dönem
20..
ESAS FAALİYET GELİRLERİ
Satış Gelirleri (net)
Satışların Maliyeti (-)
Hizmet Gelirleri (net)
Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler/faiz+temettü+kira
(net)
X
X
X
36
(X)
(X)
36
X
X
36
X
X
X
X
(X)
(X)
37
NET ESAS FAALİYET KARI/ZARARI
Diğer Faaliyetlerden Gelir ve Karlar
Diğer Faaliyetlerden Gider ve Zararlar (-)
Finansman Giderleri (-)
X
ANA ORTAKLIK DIŞI KAR/ZARAR
X
X
38
(X)
(X)
39
(X)
(X)
X
X
40
X
X
24
X
X
X
X
(X)
(X)
VERGİ ÖNCESİ KAR/ZARAR
Vergiler
41
NET DÖNEM KARI/ZARARI
HİSSE BAŞINA KAZANÇ
X
38
FAALİYET KARI/ZARARI
Net Parasal Pozisyon Kar/Zararı
X
36
BRÜT ESAS FAALİYET KARI/ZARARI
Faaliyet Giderleri (-)
20..
X
42
X
X
DİPNOTLAR
DİPNOT
NO
DİPNOT ADI
İLGİLİ UFRS
1
ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
2
İşletmenin ticaret unvanı, merkez adresi, grup şirketi ise ait
olduğu grubun adı, işlem gördüğü borsa(lar), faaliyet türleri,
fiili faaliyet konusu, ortaklık yapısı ile işletmede dolaylı
kontrolü bulunan ortak(lar), kategorileri itibariyle yıl içinde
çalışan personelin ortalama sayısı, işletmenin bağlı
ortaklıkları, iştirakleri ve müşterek yönetime tabi
KISIM 2/IAS 1
teşebbüslerinin ticaret unvanları.
MALİ TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
Uygulanan Muhasebe Standartları
X
KISIM 2/IAS 1
Yüksek
Enflasyon
Dönemlerinde
Mali
Tabloların
KISIM 15/IAS 29
Düzeltilmesi
KISIM 13/IAS 27,28,31
Konsolidasyon Esasları
Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem tarihli mali tabloların
KISIM 2/IAS 1, IFRS 1
düzeltilmesi
Netleştirme/Mahsup
3
4
Hasılat
KISIM 5/IAS 18
Stoklar
KISIM 6/IAS 2
Maddi Varlıklar
KISIM 7/IAS 16
Maddi Olmayan Varlıklar
KISIM 8/IAS 38
Varlıklarda Değer Düşüklüğü
KISIM 9/IAS 36
Borçlanma Maliyetleri
KISIM 10/IAS 23
Finansal Araçlar
KISIM 11/IAS 32&39
İşletme Birleşmeleri
KISIM 12/IFRS 3
Kur Değişiminin Etkileri
KISIM 14/IAS 21
Hisse Başına Kazanç
KISIM 16/IAS 33
Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar
Karşılıklar, Şarta Bağlı Yükümlülükler ve Şarta Bağlı
Varlıklar
Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklik
ve Hatalar
KISIM 17/IAS 10
Kiralama İşlemleri
KISIM 20/IAS 17
İlişkili Taraflar
KISIM 21/IAS 24
Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması
KISIM 22/IAS 14
İnşaat Sözleşmeleri
KISIM 24/IAS 11
Durdurulan Faaliyetler
KISIM 25/IAS 35
Devlet Teşvik ve Yardımları
KISIM 26/IAS 20
Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller
KISIM 27/IAS 40
Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler
KISIM 28/IAS 12
Çalışanlara Sağlanan Faydalar/Kıdem Tazminatları
KISIM 29/IAS 19
Emeklilik Planları
KISIM 30/IAS 26
Tarımsal Faaliyetler
KISIM 31/IAS 41
Nakit Akım Tablosu
KISIM 4/IAS 7
KISIM 18/IAS 37
KISIM 19/IAS 8
HAZIR DEĞERLER
Kasa, Bankalar, Diğer Hazır Değerler vb.
5
KISIM 2/IAS 1
UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/MUHASEBE
POLİTİKALARI
KISIM 11/IAS 32&39
MENKUL KIYMETLER
Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklar (Hisse Senetleri, Özel
Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları, Kamu Kesimi Tahvil, Senet
ve Bonoları, Alım Satım Amaçlı Diğer Finansal Varlıklar),
Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlıklar (Özel KISIM 11/IAS 32&39
Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları, Kamu Kesimi Tahvil, Senet
ve Bonoları, Vadeye Kadar Elde Tutulacak Diğer Finansal
Varlıklar), Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar (Hisse
Senetleri, Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları, Kamu
Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları, Satılmaya Hazır Diğer
Finansal Varlıklar) vb.
6
FİNANSAL BORÇLAR
Banka Kredileri, Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri
ve Faizleri, Tahvil Anapara Taksit ve Faizleri, Çıkarılmış
Bono ve Senetler, Diğer Finansal Yükümlülükler, Çıkarılmış KISIM 11/IAS 32&39
Tahviller, Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler vb.
7
TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR
Alıcılar, Alacak Senetleri, Verilen Depozito ve Teminatlar,
Diğer Ticari Alacaklar, Şüpheli Ticari Alacaklar, Satıcılar,
Borç Senetleri, Alınan Depozito ve Teminatlar, Diğer Ticari KISIM 11/IAS 32&39
Yükümlülükler vb.
8
FİNANSAL KİRALAMA ALACAKLARI VE BORÇLARI
Finansal Kiralama Alacakları, Finansal Kiralama Borçları,
Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri, Ertelenmiş KISIM 20/IAS 17
Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri, Faaliyet Kiralaması
Alacakları, Faaliyet Kiralaması Borçları vb.
9
İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR
Ortaklardan Alacaklar, İştiraklerden Alacaklar, Bağlı Ortaklık
ve Müşterek Yönetime Tabi Teşebbüslerden Alacaklar,
Personelden Alacaklar, Diğer İlişkili Taraflardan Alacaklar, KISIM 21/IAS 24
İlişkili Taraflardan Şüpheli Alacaklar vb.
10
DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR
Diğer Çeşitli Alacaklar, Şüpheli Diğer Alacaklar, Ödenecek
KISIM 11/IAS 32&39
Vergi, Harç ve Diğer Kesintiler, Diğer Çeşitli Borçlar,
Kamuya
Olan
Ertelenmiş
veya
Taksitlendirilmiş
Yükümlülükler vb.
11
CANLI VARLIKLAR
KISIM 31/IAS 41
12
STOKLAR
İlk madde ve Malzeme, Yarı Mamuller, Ara Mamuller,
Mamuller, Emtia, Diğer Stoklar, Verilen Sipariş Avansları vb. KISIM 6/IAS 2
13
DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ ALACAKLARI
VE HAKEDİŞ BEDELLERİ
14
ERTELENEN VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
15
DİĞER
CARİ/CARİ
OLMAYAN
VARLIKLAR
KISA/UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER
KISIM 24/IAS 11
KISIM 28/IAS 12
VE
Gelecek Aylara Ait Giderler, Gelir Tahakkukları, Gelecek
Yıllara Ait Gelirler, Gider Tahakkukları vb.
16
FİNANSAL VARLIKLAR
Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlıklar (Özel
Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları, Kamu Kesimi Tahvil, Senet
ve Bonoları, Vadeye Kadar Elde Tutulacak Diğer Finansal
Varlıklar), Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar (Hisse
Senetleri, Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları, Kamu
Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları, Satılmaya Hazır Diğer
Finansal Varlıklar), İştirakler, Bağlı Ortaklıklar, Müşterek
Yönetime Tabi Teşebbüsler, Diğer Finansal Varlıklar, Değer
Düşüklüğü vb.
17
KISIM 11/IAS 32&39
KISIM 13/IAS 27,28,31
KISIM 9/IAS 36
KISIM 14/IAS 21
POZİTİF/NEGATİF ŞEREFİYE
KISIM 13/IAS 27,28,31
KISIM 12/IFRS 3
KISIM 9/IAS 36
18
YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
Arazi ve Arsalar, Binalar vb.
19
KISIM 27/IAS 40
MADDİ VARLIKLAR
Arazi ve Arsalar, Yer Altı ve Yer Üstü Düzenleri, Binalar,
Tesis, Makine ve Cihazlar, Taşıtlar, Demirbaşlar, Diğer
Maddi Varlıklar, Yapılmakta Olan Yatırımlar Verilen KISIM 7/IAS 16
Avanslar, Değer Düşüklüğü, Aktifleştirilen Borçlanma
KISIM 9/IAS 36
Maliyetleri vb.
20
KISIM 10/IAS 23
MADDİ OLMAYAN VARLIKLAR
Haklar, Geliştirme Giderleri, Diğer Maddi Olmayan Varlıklar, KISIM 8/IAS 38
Verilen Avanslar, Değer Düşüklüğü vb.
KISIM 9/IAS 36
21
ALINAN AVANSLAR
Alınan Sipariş Avansları, Alınan Diğer Avanslar vb.
22
EMEKLİLİK PLANLARI
Plana ait varlıklar vb.
23
24
KISIM 30/IAS 26
BORÇ KARŞILIKLARI
Vergi Karşılığı, Kıdem Tazminatı Karşılığı, Diğer Borç ve
KISIM 28/IAS 12
Gider Karşılıkları vb.
KISIM 29/IAS 19
ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR/ANA ORTAKLIK DIŞI KAR
ZARAR
KISIM 13/IAS 27,28,31
25
SERMAYE/KARŞILIKLI İŞTİRAK SERMAYE DÜZELTMESİ
KISIM 2/IAS 1
KISIM 13/IAS 27,28,31
26
SERMAYE YEDEKLERİ
Hisse Senetleri İhraç Primleri, Hisse Senedi İptal Karları,
Yeniden Değerleme Fonu, Finansal Varlıklar Değer Artış KISIM 2/IAS 1
Fonu, Öz Sermaye Enflasyon Düzeltmesi Farkları
27
KAR YEDEKLERİ
Yasal Yedekler, Statü Yedekleri, Olağanüstü Yedekler, Özel
Yedekler, Sermayeye Eklenecek İştirak Hisseleri ve
Gayrimenkul Satış Kazançları, Yabancı Para Çevrim Farkları
KISIM 2/IAS 1
28
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARARLARI
KISIM 2/IAS 1
KISIM 15/IAS 29
29
YABANCI PARA POZİSYONU
KISIM 11/IAS 32&39
KISIM 14/IAS 21
30
DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
KISIM 26/IAS 20
31
KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
KISIM 18/IAS 37
32
İŞLETME BİRLEŞMELERİ
KISIM 12/IFRS 3
33
BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
KISIM 22/IAS 14
34
BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
KISIM 17/IAS 10
35
DURDURULAN FAALİYETLER
KISIM 25/IAS 35
36
ESAS FAALİYET GELİRLERİ
Yurtiçi Satışlar, Yurtdışı Satışlar, Satıştan İadeler, Satış
İskontoları, Diğer İndirimler, Satışların Maliyeti, Esas
KISIM 2/IAS 1
Faaliyetlerden Diğer Gelirler vb.
KISIM 5/IAS 18
37
FAALİYET GİDERLERİ
Araştırma ve Geliştirme Giderleri, Pazarlama, Satış ve
KISIM 2/IAS 1
Dağıtım Giderleri, Genel Yönetim Giderleri vb.
KISIM 8/IAS 38
KISIM 7/IAS 16
38
DİĞER
FAALİYETLERDEN
KAR/ZARARLAR
GELİR/GİDER
VE
İştiraklerden Temettü Gelirleri, Faiz Gelirleri, Diğer Gelirler
KISIM 2/IAS 1
ve Karlar vb.
39
FİNANSMAN GİDERLERİ
Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri, Uzun Vadeli Borçlanma KISIM 11/IAS 32&39
Giderleri
KISIM 14/IAS 21
KISIM 10/IAS 23
40
NET PARASAL POZİSYON KAR/ZARARI
Net parasal pozisyon kar/zararının hesaplanma şekli ile
KISIM 15/IAS 29
nihai tutara nasıl ulaşıldığını gösterir açıklama
41
VERGİLER
KISIM 28/IAS 12
42
HİSSE BAŞINA KAZANÇ
KISIM 16/IAS 33
43
NAKİT AKIM TABLOSU
44
Mali tabloları önemli ölçüde etkileyen ya da mali
tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması
açısından açıklanması gerekli olan diğer hususlar
KISIM 4/IAS 7
KULLANIM REHBERİ
BİLANÇO İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
1- Bilanço formatında yer verilen hesap kalemleri asgari olarak belirlenmiş olup, ihtiyaç duyulması halinde
yeni hesap kalemleri ana ve ara gruplar itibariyle eklenebilecektir.
2- Bir hesap kalemi birden fazla dipnotla ilişkili olabilir. Bu durumda tüm dipnotlara referans verilmelidir.
3- “Finansal Kiralama Alacakları”, ”Canlı Varlıklar”, ”Stoklar”, ”Devam Eden İnşaat Sözleşmelerinden
Alacaklar”, ”Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” ve ”Devam Eden İnşaat Sözleşmeleri Hakediş Bedelleri” hesapları
GSYO, AK ve PYŞ mali tablolarında yer almaz. GYO mali tablolarında ise “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” hesabı
hariç olmak üzere bu madde dikkate alınır.)
4- Konsolidasyon işlemi sonucunda oluşan ”Pozitif/Negatif Şerefiye”, ”Ana Ortaklık Dışı Paylar” ve
”Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi” hesapları solo bilançolarda yer almaz.
GELİR TABLOSU İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
1- Gelir tablosunda yer verilen hesap kalemleri asgari olarak belirlenmiş olup, ihtiyaç duyulması halinde
yeni hesap kalemleri ana ve ara gruplar itibariyle eklenebilecektir.
2- Bir hesap kalemi birden fazla dipnotla ilişkili olabilir. Bu durumda tüm dipnotlara referans verilmelidir.
3- “Hizmet Gelirleri“ hesabı yalnızca holdingler, AK ve PYŞ mali tablolarında yer alır.
4- Konsolidasyon işlemi sonucunda oluşan “Ana Ortaklık Dışı Kar/Zarar” hesabı solo gelir tablosunda yer
almaz.
DİPNOTLAR İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
1- Bir dipnotta birden fazla Kısım/UFRS ile ilgili bilgiye yer verilmesi mümkündür. Bu durumda ilgili tüm
Kısımlar aynı dipnotta bir arada değerlendirilmelidir.
2- İlgili hesap kalemlerine ilişkin dipnotlarda kısa ve uzun vadeli bilgiler bir arada verilir.
3- Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Dipnot Bilgileri
a) 36 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir
Diğer Gelirler: Kira Gelirleri, Diğer Gelirler
b) 38 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir
Satılmaya Hazır Finansal Varlık Satış Karları, Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlık Satış Karları,
Alım Satım Amaçlı Finansal Varlık Satış Karları, Diğer Menkul Kıymet Satış Karları
4- Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Dipnot Bilgileri
a) 36 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir
Girişim Sermayesi Yatırımlarından Elde Edilen Satış Gelirleri
Diğer Gelirler: Girişim Sermayesi Yatırımlarından Faiz Gelirleri, Girişim Sermayesi Yatırımlarından
Temettü Gelirleri, Diğer Gelirler
b) 38 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir
Satılmaya Hazır Finansal Varlık Satış Karları, Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlık Satış Karları,
Alım Satım Amaçlı Finansal Varlık Satış Karları, Diğer Menkul Kıymet Satış Karları
5- Aracı Kurumlara İlişkin Dipnot Bilgileri
a) 7 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir (ilave olarak)
Müşterilerden Alacaklar, Kredili Müşterilerden Alacaklar, Takas ve Saklama Merkezinden Alacaklar, Ödünç
Alınan Menkul Kıymetler İçin Verilen Teminatlar, Müşterilere Borçlar, Takas ve Saklama Merkezine Borçlar
b) 10 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir (ilave olarak)
Borsa Para Piyasasından Alacaklar, Borsa Para Piyasasına Borçlar
c) 16 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir (ilave olarak)
Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlıklar Teminattaki Bağlı Menkul Kıymetler, Diğer Bağlı
Menkul Kıymetler
d) 36 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir
Esas Faaliyet Gelirleri
Satış Gelirleri: Hisse Senetleri ve Geçici İlmuhaber Satışları, Özel Kesim Tahvil Satışları, Finansman
Bonosu Satışları, Diğer Özel Kesim Senet ve Bono Satışları, Devlet Tahvili Satışları, Hazine Bonosu Satışları,
Diğer Kamu Kesimi Senet ve Bono Satışları, Yatırım Fonu Satışları, Yabancı Sabit Getirili Menkul Kıymet
Satışları, Yabancı Hisse Senedi Satışları, Diğer Yabancı Menkul Kıymet Satışları, Diğer Menkul Kıymet Satışları
Satışların Maliyeti: Hisse Senetleri ve Geçici İlmuhaber Alışları, Özel Kesim Tahvil Alışları, Finansman
Bonosu Alışları, Diğer Özel Kesim Senet ve Bono Alışları, Devlet Tahvili Alışları, Hazine Bonosu Alışları, Diğer
Kamu Kesimi Senet ve Bono Alışları, Yatırım Fonu Alışları, Yabancı Sabit Getirili Menkul Kıymet Alışları, Yabancı
Hisse Senedi Alışları, Diğer Yabancı Menkul Kıymet Alışları, Diğer Menkul Kıymet Alışları
Hizmet Gelirleri: Hisse Senedi Alım/Satım Aracılık Komisyonları, DİBS Alım/Satım Aracılık Komisyonları,
Özel Sektör Sabit Getirili Menkul Kıymet Alım/Satım Aracılık Komisyonları, Yabancı Menkul Kıymet Alım/Satım
Aracılık Komisyonları, Vadeli İşlemler Alım/Satım Aracılık Komisyonları, Repo-Ters Repo Aracılık Komisyonları,
Borsa Para Piyasası Aracılık Komisyonları, Halka Arz Aracılık Komisyonları, Halka Arz Yüklenim Komisyonları,
Halka Arz Yönetim Komisyonları, İşletme Birleşmesi Aracılık Komisyonları, Yatırım Danışmanlığı Gelirleri, Diğer
Danışmanlık Gelirleri, Sermaye Artırımı/Temettü Dağıtımı Aracılık Gelirleri, Yatırım Fonu Yönetim Komisyonları,
Yatırım Fonu Satış Komisyonları, Portföy Yönetim Komisyonları, Saklama Komisyonları, Diğer Komisyon ve
Gelirler
Hizmet Gelirlerinden İndirimler: Müşterilere Komisyon İadeleri, Acentelere Ödenen Komisyonlar, Diğer
İndirimler
Müşterilerden Alınan Faiz Gelirleri
e) 37 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir (ilave olarak)
Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri: Hisse Senedi İşlem Payları ve Tescil Ücretleri, Sabit Getirili
Menkul Kıymet İşlem Payları ve Tescil Ücretleri, Borsa Para Piyasası İşlem Payları, Takas ve Saklama Giderleri,
Diğer Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri
Genel Yönetim Giderleri: Personel Ücret ve Giderleri, Amortisman Giderleri, Üyelik Aidat, Gider ve Katkı
Payları, Komisyon ve Diğer Hizmet Giderleri, Vergi, Resim ve Harç Giderleri, Diğer Genel Yönetim Giderleri
f) 38 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir (ilave olarak)
Faiz Gelirleri: DİBS Faiz Gelirleri, Özel Sektör Sabit Getirili Menkul Kıymet Faiz Gelirleri, Yabancı Menkul
Kıymet Faiz Gelirleri, Mevduat Faiz Gelirleri, Borsa Para Piyasası Faiz Gelirleri
6- Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Dipnot Bilgileri
a) 36 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir
Esas Faaliyet Gelirleri
Satış Gelirleri: Hisse Senetleri ve Geçici İlmuhaber Satışları, Özel Kesim Tahvil Satışları, Finansman
Bonosu Satışları, Diğer Özel Kesim Senet ve Bono Satışları, Devlet Tahvili Satışları, Hazine Bonosu Satışları,
Diğer Kamu Kesimi Senet ve Bono Satışları, Yabancı Sabit Getirili Menkul Kıymet Satışları, Yabancı Hisse Senedi
Satışları, Diğer Yabancı Menkul Kıymet Satışları, Diğer Menkul Kıymet Satışları
Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler: Faiz Gelirleri, İştiraklerden Temettü Gelirleri, Diğer Temettü Gelirleri
7- Portföy Yönetim Şirketlerine İlişkin Dipnot Bilgileri
a) 7 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir (ilave olarak)
Portföy Yönetim Komisyonu Alacakları, Yatırım Danışmanlığı Alacakları
b) 16 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir (ilave olarak)
Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlıklar: Teminattaki Bağlı Menkul Kıymetler, Diğer Bağlı
Menkul Kıymetler
c) 36 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verilir
Hizmet Gelirleri
Satış Gelirleri: Portföy Yönetim Komisyonu, Yatırım Danışmanlığı Ücret Geliri, Diğer Hizmet Satışları
Hizmet Gelirlerinden İndirimler
d) 38 nolu dipnotta aşağıdakilere yer verir (ilave olarak)
Satılmaya Hazır Finansal Varlık Satış Karları, Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlık Satış Karları,
Alım Satım Amaçlı Finansal Varlık Satış Karları, Diğer Menkul Kıymet Satış Karları
EK:
Özel Durumlar Bölümü’nün 4 nolu maddesindeki Uyum Raporu’nun Formatı aşağıda verilmektedir:
KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU
a. Bu rapor şirket yıllık faaliyet raporunda ayrı bir bölüm olarak yer alacaktır.
b. Raporda, SPK Kurumsal Yönetim İlkelerinde yer alan prensiplerden
Şirketçe uyulanlar
ve uyulmayanlar belirtilecek, uyulmayanlar hakkında
uymama gerekçeleri ile bu ilkelere tam olarak
uymama dolayısıyla meydana gelen çıkar çatışmalarıyla ilgili bilgiler açıklanacaktır.
c. Aşağıda her bir bölüm için verilen açıklamalardaki hususlar raporda yer
alacak asgari
unsurlardır. Bunun dışında Uyum Raporu’nda şirketin
Kurumsal Yönetim İlkeleri karşısındaki
durumuna ilişkin daha fazla bilgi
verilmesi mümkündür. Söz konusu açıklamalara formun
hazırlanmasında
yararlanmak üzere rehber niteliğinde olması amacıyla yer verilmiştir.
d. Yıllık faaliyet raporlarında, Uyum Raporu’nda açıklanması istenen bazı
bilgilerin kamuya
açıklanması halinde, Uyum Raporu’nda bu bilgilere atıf
yapılarak yer verilmesi mümkündür.
e. Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan Kurumsal Yönetim İlkeleri
SPK’nun
www.spk.gov.tr adresindeki internet sitesinde yer almaktadır.
1. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM BEYANI
Bu bölümde söz konusu faaliyet döneminde Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan Kurumsal
Yönetim İlkelerinde yer alan prensiplerin uygulanıp uygulanmadığına ilişkin bir beyana yer verilecek,
uygulanmayan hususlar, gerekçeleri ve bundan kaynaklanan çıkar çatışmaları açıklanacaktır.
Aynı şekilde bu bölümde dönem içinde Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum konusunda yapılmış olan
çalışmalar ile ilgili bilgiler de yer alacaktır.
BÖLÜM I - PAY SAHİPLERİ
2.Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi
Bu bölümde pay sahipleri ile ilişkiler biriminin oluşturulup oluşturulmadığı belirtilecektir. Birim
oluşturulmuşsa, birimin başkanı ve birim personelinin isimleri, iletişim bilgileri, dönem içinde birimin yürüttüğü
başlıca faaliyetler, dönem içinde birime yapılan başvuru ve yatırımcılara verilen yanıt sayısı açıklanacaktır. Birim
oluşturulmamışsa bunun makul gerekçeleri açıklanacaktır.
3.Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı
Bu bölümde, dönem içinde pay sahiplerinin şirketten bilgi taleplerine ilişkin sayı ve içerik konusunda kısa
bilgi yer alacak, ayrıca pay sahiplerinin bilgi taleplerinin nasıl değerlendirildiği, pay sahipliği haklarının kullanımını
etkileyecek gelişmelerle ilgili olarak elektronik ortamın duyuru aracı olarak hangi etkinlikte kullanıldığı, bu
gelişmelerin ne şekilde yatırımcılara duyurulduğu açıklanacaktır. Ayrıca, ana sözleşmede özel denetçi atanması
talebinin bireysel bir hak olarak düzenlenip düzenlenmediği, dönem içinde özel denetçi tayini talebinin olup
olmadığı ve bunun ne şekilde sonuçlandığı belirtilecektir.
4.Genel Kurul Bilgileri
Bu bölümde, dönem içinde gerçekleştirilen genel kurullar, genel kurulun nasıl bir katılım ile toplandığı
(toplantı nisapları, menfaat sahipleri ile medyanın toplantılara katılıp katılmadığı), bu toplantılara ne şekilde davet
yapıldığı, nama yazılı pay sahiplerinin genel kurula katılımını teminen pay defterine kayıt için nasıl bir sürenin
öngörülmüş olduğu, böyle bir süre öngörülmüş ise bunun gerekçesi, genel kurul öncesi ne tür bilgilerin nerelerde
pay sahiplerine duyurulduğu, genel kurulda pay sahiplerinin soru sorma haklarını kullanıp kullanmadığı,
kullanılmış ise, bu sorulara cevap verilip verilmediği, pay sahipleri tarafından öneri verilip verilmediği, verilmiş ise
bu önerilerin nasıl sonuçlandırıldığı, bölünme, önemli tutarda malvarlığı satımı, alımı, kiralanması gibi önemli
nitelikteki kararların genel kurul tarafından alınması konusunda ana sözleşmeye hüküm konulup konulmadığı,
konulmamış ise bunun gerekçesi, genel kurula katılımın kolaylaştırılması amacıyla neler yapıldığı, genel kurul
tutanaklarının nerelerde sürekli pay sahiplerine açık tutulduğu bilgilerine yer verilecektir.
5.Oy Hakları ve Azınlık Hakları
Bu bölümde oy hakkında imtiyaz olup olmadığı, varsa açıklaması ve ne şekilde kullanıldığının belirtilmesi,
şirketle hâkimiyet ilişkisini de getirmesi kaydıyla, karşılıklı iştirak içinde olan şirketlerin genel kurulda oy kullanıp
kullanmadığı, azınlık paylarının yönetimde temsil edilip edilmediği ve şirketin birikimli oy kullanma yöntemine yer
verip vermediği hususları açıklanacaktır.
6.Kar Dağıtım Politikası ve Kar Dağıtım Zamanı
Bu bölümde, şirketin karına katılım konusunda imtiyaz olup olmadığı, varsa ne şekilde bir imtiyaz
tanındığının belirtilmesi, şirketin kamuya açıkladığı bir kar dağıtım politikası olup olmadığı, varsa buna ilişkin bilgi
ile bu politikanın genel kurulda pay sahiplerinin bilgisine sunulup sunulmadığı, yoksa buna ilişkin gerekçe, kar
dağıtımının
yasal süreler içinde gerçekleşip gerçekleşmediği, kar dağıtımı yasal süre içinde gerçekleştirilmemişse bunlara
ilişkin gerekçeler ile karşılaşılan hukuki sonuçlar açıklanacaktır.
7.Payların Devri
Bu bölümde şirket esas sözleşmesinde pay devrini kısıtlayan hükümler olup olmadığı, varsa bunlara ilişkin
bilgi ve gerekçeler yer alacaktır.
BÖLÜM II - KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK
8.Şirket Bilgilendirme Politikası
Bu bölümde şirket Kurumsal Yönetim İlkeleri II. Bölüm madde 1.2.2.’de belirtildiği şekilde bilgilendirme
politikası oluşturulmuşsa bu politika, şirket bilgilendirme politikası oluşturulmamış veya oluşturulmuş ancak
kamuya duyurulmamışsa bunun gerekçeleri açıklanacaktır. Bilgilendirme politikasının yürütülmesi ile sorumlu olan
kişilerin isimleri ve görevleri de bu kapsamda açıklanacaktır.
9.Özel Durum Açıklamaları
Bu bölümde, yıl içinde SPK düzenlemeleri uyarınca yapılan özel durum açıklamalarının sayısına, yapılan
özel durum açıklamalarının kaç tanesi için SPK veya İMKB tarafından ek açıklama istendiği bilgisine, şirket hisse
senetlerinin yurt dışı borsalarda kote olması durumunda bu borsalarda yapılan özel durum açıklaması sayısına ve
bu özel durumların yurt içinde de açıklanıp açıklanmadığı bilgisine, özel durumların zamanında açıklanmamış
olması halinde bunun gerekçesine, ayrıca SPK tarafından özel durum açıklamalarının zamanında yapılmaması
nedeniyle uygulanan yaptırımlara yer verilecektir.
10. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği
Bu bölümde şirket internet sitesi bulunup bulunmadığına, internet sitesinin adresine, internet sitesinde SPK
Kurumsal Yönetim İlkeleri II. Bölüm madde 1.11.5’te sayılan bilgilere yer verilip verilmediğine, internet sitesi
bulunmuyorsa veya internet sitesi olmakla beraber madde 1.11.5’te sayılan hususlara yer verilmiyorsa bunun
gerekçesi açıklanacaktır.
11. Gerçek Kişi Nihai Hâkim Pay Sahibi/Sahiplerinin Açıklanması
Bu bölümde şirketin gerçek kişi nihai hâkim pay sahibi/sahiplerinin dolaylı ve karşılıklı iştirak ilişkilerinden
arındırılmak suretiyle kamuya açıklanıp açıklanmadığı, açıklanmamışsa gerekçesi hakkında bilgilere yer
verilecektir.
12. İçeriden Öğrenebilecek Durumda Olan Kişilerin Kamuya Duyurulması
Bu bölümde içeriden öğrenebilecek durumda olan kişilerin listesinin kamuya duyurulup duyurulmadığı,
duyurulmuş ise bu bölümde tekrar yer verilmesi, duyurulmamış ise nedeni hakkında açıklamaya yer verilecektir.
BÖLÜM III - MENFAAT SAHİPLERİ
13. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi
Bu bölümde şirket ile ilgili menfaat sahiplerinin kendilerini ilgilendiren hususlarda bilgilendirilip
bilgilendirilmedikleri, bilgilendiriliyorlarsa yöntemleri (toplantılara katılım vb.), bilgilendirilmiyorlarsa nedenleri
hakkında açıklamaya yer verilecektir.
14. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı
Bu bölümde menfaat sahiplerinin yönetime katılımı konusunda ne gibi çalışmaların yapıldığı, menfaat
sahiplerinin yönetime katılımı konusunda bir model oluşturulup oluşturulmadığı, oluşturulmuş ise nasıl bir katılım
sağlandığı hakkında açıklamalara yer verilecektir.
15. İnsan Kaynakları Politikası
Bu bölümde, şirketin insan kaynakları politikası oluşturup oluşturmadığı, oluşturdu ise ana esasları,
oluşturmadı ise nedenlerine; çalışanlar ile ilişkileri yürütmek üzere temsilci atanıp atanmadığı, atandı ise adı,
görevleri ve yetkilerine, atanmadı ise nedenlerine; çalışanlardan özellikle ayrımcılık konusunda gelen şikâyetler
olup olmadığı, oldu ise çözümü konusunda neler yapıldığı konusundaki açıklamalara yer verilecektir.
16. Müşteri ve Tedarikçilerle İlişkiler Hakkında Bilgiler
Bu bölümde, mal ve hizmetlerin pazarlanması ve satışında müşteri memnuniyetini sağlamaya yönelik neler
yapıldığı hakkında açıklamalara yer verilecektir.
17. Sosyal Sorumluluk
Bu bölümde; çevreye, bulunulan bölgeye ve genel olarak kamuya yönelik faaliyetler (desteklenen/öncülük
edilen sosyal çalışmalar, bölge insanlarına yönelik sosyal çalışmalar v.b.) hakkında bilgiler açıklanacaktır. Ayrıca,
varsa dönem içinde çevreye verilen zararlardan dolayı şirket aleyhine açılan davalar ve sonuçları hakkındaki
bilgiler ile faaliyetlere ilişkin çevresel etki değerlendirme raporları bulunup bulunmadığı da açıklanacaktır.
BÖLÜM IV – YÖNETİM KURULU
18. Yönetim Kurulunun Yapısı, Oluşumu ve Bağımsız Üyeler
Bu bölümde, icracı ve icracı olmayan ve bağımsız üye ayrımı yapılması suretiyle yönetim kurulu üyeleri ile
icra kurulu başkanının(olmaması halinde genel müdürün) isimleri verilecektir. Yönetim kurulu başkanı ve icra
başkanı/genel müdürün aynı kişi olması ve/veya yönetim kurulu üyelerinin yarıdan fazlasının icrada görev alması
halinde bu hususların gerekçeleri açıklanacaktır. Aynı şekilde yönetim kurulunda bağımsız üye bulunmaması
veya bulunmakla birlikte sayısının ikiden veya yönetim kurulu üye sayısının üçte birinden az olması halinde bu
durumun gerekçesi de açıklanacaktır. Ayrıca bu bölümde bağımsız yönetim kurulu üyelerinin bağımsızlık
beyanlarına ve ilgili faaliyet dönemi itibariyle bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durumun ortaya çıkması halinde bu
kapsamda yapılan işlemlere yer verilecektir. Yönetim kurulu üyelerinin şirket dışında başka görev veya görevler
almasını belirli kurallara bağlanıp bağlanmadığı ve/veya sınırlandırılıp sınırlandırılmadığı, böyle bir sınırlandırma
olmaması halinde gerekçeleri de bu bölümde açıklanacaktır.
19. Yönetim Kurulu Üyelerinin Nitelikleri
Şirketin yönetim kurulu üye seçiminde aranan asgari niteliklerin SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri IV.
Bölümünün 3.1.1, 3.1.2 ve 3.1.5. maddelerinde yer alan niteliklerle örtüşüp örtüşmediği, buna ilişkin esasların
şirket esas sözleşmesinde yer alıp almadığı, söz konusu niteliklere sahip olmayan yönetim kurulu üyeleri için
eğitim ve uyum programının uygulanıp uygulanmadığı, uyum programında yer verilen konuların ne olduğu, bu
konuda kurumsal yönetim komitesinin çalışmaları, bu prensibe uyulmaması halinde gerekçesi açıklanacaktır.
20. Şirketin Misyon ve Vizyonu ile Stratejik Hedefleri
Bu bölümde, yönetim kurulunun, şirketin misyonunu/vizyonunu belirleyerek kamuya açıklayıp
açıklamadığı, belirlenmesi halinde şirket misyon/vizyonunun ne olduğu, yönetim kurulunun yöneticiler tarafından
oluşturulan stratejik hedefleri onaylayıp, onaylamadığı, söz konusu stratejik hedeflerin oluşturulması, onaylanması
ve uygulanması süreci hakkındaki bilgi ile yönetim kurulunun şirketin hedeflerine ulaşma derecesini, faaliyetlerini
ve geçmiş performansını gözden geçirip geçirmediği, geçirmekteyse hangi sıklıkta geçirdiği ve nasıl bir yöntem
izlendiği, bu hususlara uyulmamışsa gerekçeleri açıklanacaktır.
21. Risk Yönetim ve İç Kontrol Mekanizması
Yönetim kurulunca bir risk yönetim ve iç kontrol mekanizması oluşturup oluşturmadığı, oluşturulmuşsa
sistemin işleyişi ve etkinliği hakkında bilgi, böyle bir mekanizma oluşturulmaması halinde gerekçesi açıklanacaktır.
22. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yöneticilerin Yetki ve Sorumlulukları
Bu bölümde Şirketin yönetim kurulu üyeleri ve yöneticilerinin yetki ve sorumluluklarına şirket esas
sözleşmesinde açıkça yer verilip verilmediği, verilmediyse gerekçeleri açıklanacaktır.
23. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları
Bu bölümde yönetim kurulu toplantılarının gündeminin belirlenmesi yöntemi, yönetim kurulunun dönem
içindeki toplantı sayısı, toplantıya katılım ve toplantıya çağrı yöntemleri ve süreçleri, yönetim kurulu üyelerinin
bilgilendirilmesi ve iletişimini sağlamak üzere bir sekreterya kurulup kurulmadığı, toplantıda farklı görüş açıklanan
konulara ilişkin makul ve ayrıntılı karşı oy gerekçelerinin karar zaptına geçirilip geçirilmediği ve yazılı olarak şirket
denetçilerine iletilip iletilmediği, bağımsız üyelerin farklı görüş açıkladığı konulara ilişkin karşı oy gerekçelerinin
kamuya açıklanıp açıklanmadığı, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin IV. Bölümü’nün 2.17.4’üncü maddesinde yer
alan konularda yönetim kurulu toplantılarına fiilen katılımın sağlanıp sağlanmadığı, toplantı esnasında yönetim
kurulu üyesi tarafından yöneltilen soruların karar zaptına geçirilip geçirilmediği, yönetim kurulu üyelerine ağırlıklı
oy hakkı ve/veya olumsuz veto hakkının tanınıp tanınmadığı, yukarıdaki yer alan ilkelere uyulmaması halinde
gerekçesi açıklanacaktır.
24. Şirketle Muamele Yapma ve Rekabet Yasağı
Bu bölümde Şirket yönetim kurulu üyeleri için dönem içinde şirketle işlem yapma ve rekabet yasağının
uygulanıp uygulanmadığı, yönetim kurulu üyelerinin şirketle işlem yapmaları ve rekabet etmeleri halinde gerekçesi
ve bundan dolayı oluşabilecek çıkar çatışmaları hakkında bilgi verilecektir.
25. Etik Kurallar
Bu bölümde, yönetim kurulu tarafından şirket ve çalışanları için etik kurallar oluşturulup oluşturulmadığı,
oluşturulmadıysa gerekçesi ve etik kuralların şirket çalışanlarına ve bilgilendirme politikası çerçevesinde kamuya
açıklanıp açıklanmadığı belirtilecektir.
26. Yönetim Kurulunda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı
Bu bölümde yönetim kurulunun görev ve sorumluluklarını sağlıklı olarak yerine getirmek amacıyla
denetimden sorumlu komite yanında kurumsal yönetim komitesi veya başkaca komite/ler oluşturup oluşturmadığı,
komitelerin başkan ve üyeleri ve nitelikleri, toplanma sıklığı ve ilgili dönemdeki faaliyetleri ile bu faaliyetleri yerine
getirirken takip
edeceği prosedürlerin olup olmadığı belirtilecek, kurumsal yönetim komitesi oluşturulmaması halinde gerekçesi
açıklanacaktır.
Ayrıca, yönetim kurulunda oluşturulan her bir komite bazında komite başkanlarının bağımsız yönetim
kurulu üyeleri arasından seçilip seçilmediği, komitelerin iki üyeden oluşması halinde her ikisinin, ikiden fazla
üyesinin bulunması halinde üyelerin çoğunluğunun, icrada görevli olmayan üyelerden oluşup oluşmadığı, bir
yönetim kurulu üyesinin birden fazla komitede görev alıp almadığı, söz konusu prensiplere uyulmaması halinde
gerekçesi ile bu prensiplere tam olarak uymama dolayısıyla meydana gelen çıkar çatışmalarına yer verilecektir.
27. Yönetim Kuruluna Sağlanan Mali Haklar
Bu bölümde yönetim kurulu üyelerine sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücret ile bunların belirlenmesinde
kullanılan kriterler, yönetim kurulu üyelerinin mali haklarının tespitinde yönetim kurulu üyelerinin performansına
dayalı olacak ve şirketin performansını yansıtacak bir ödüllendirmenin uygulanıp uygulanmadığı belirtilecektir.
Bu bölümde ayrıca şirketin, herhangi bir yönetim kurulu üyesine ve yöneticilerine borç verip vermediği,
kredi kullandırıp kullandırmadığı, verilmiş olan borçların ve kredilerin süresini uzatıp uzatmadığı, şartlarını
iyileştirip iyileştirmediği, üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandırıp kullandırmadığı veya
lehine kefalet gibi teminatlar verip vermediği, eğer bu hususlardan birisi ya da birden fazlası uygulanmış ise
bunun gerekçesi ile bundan doğan çıkar çatışmaları açıklanacaktır.
(ÖZEL DURUMLAR başlığı altında yayımlanmıştır.)
1. .......
2. ........
3. ........
4. Kurulumuzun 10.12.2004 tarih ve 48/1588 sayılı kararı ile;
a) Hisse senetleri İMKB’de işlem gören şirketlerin 2005 yılında yayınlanacak 2004 yılına ilişkin faaliyet
raporlarından başlamak üzeren faaliyet raporlarında ve varsa internet sitelerinde; şirketlerin Kurumsal Yönetim
İlkelerine uyumu konusundaki beyanları ile ilkeler karşısındaki durumlarının görülebilmesi için ekte bir örneği
verilen ve açıklanacak asgari unsurları belirleyen Kurumsal Yönetim Uyum Raporu’na yer vermeleri gerektiğine;
aksi takdirde Kurulumuzca gerekli idari ve yasal yaptırımların uygulanabileceğine,
b) Hisse senetleri İMKB’de işlem gören şirketlere, internet sitelerinde, ana sayfada bir link ile ulaşılabilinen,
yatırımcı ilişkileri başlıklı bir bölüm oluşturulmasının ve bu bölümde asgari olarak,
 Ticaret sicil bilgilerine,
 Son durum itibariyle ortaklık yapısına,
 Son durum itibariyle yönetim kurulu üyelerine,
 İmtiyazlı paylara ilişkin bilgilere,
 Esas sözleşmenin son haline,
 Son iki yıllık faaliyet raporlarına,
 Özel durum açıklamalarına,
 Kurumsal Yönetim Uyum Raporu’na,
 Son iki yıl içinde yapılan genel kurul toplantılarına ilişkin katılanlar cetveli ve toplantı tutanaklarına,
 Vekaleten oy kullanma formuna,
 Periyodik mali tablo ve bağımsız denetim raporlarına,
 İzahname ve halka arz sirkülerlerine,
 Genel kurul toplantılarının gündemlerine,
 Sıkça sorulan sorular bölümüne,
 Sermaye piyasası araçlarının değerine etki edebilecek yönetim kurulu toplantı tutanaklarına,
 Yönetim kurulu üyeleri, yöneticileri ve şirket sermayesinin doğrudan ya da dolaylı olarak %5’ine sahip
olan pay sahiplerinin şirketin ihraç ettiği sermaye piyasası araçları üzerinde son bir yıl içerisinde yaptıkları alım
satım işlemlerine ilişkin bilgilere,
yer verilmesinin yararlı olacağının tavsiye edilmesine,
yukarıda belirtilen hususların İMKB Bülteninde 5 (beş) gün süreyle ilan edilerek kamuya duyurulması,
ayrıca üyelerine bildirilmek üzere Borsaya Kote Ortaklık Yöneticileri Derneği’ne (KOTEDER) gönderilmesine,
karar verilmiştir. (Kurumsal Yönetim Uyum Raporu’nun formatı Bülten’in ekinde sunulmaktadır.)
DUYURU (2004/53 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 23.12.2004 tarih ve 50/1694 sayılı kararı ile;
a) “Borsa yatırım fonu katılma belgelerinin halka arz yoluyla satışlarında; Fon yetkilileri ile Fon kurucusu,
Fon Yöneticisi, yetkilendirilmiş katılımcılar ve halka arza aracılık eden aracı kuruluşların yönetim kurulu başkanı ve
üyeleri, kanuni denetçileri, murahhas müdürleri, genel müdür ve genel müdür yardımcıları ve görevleri sebebiyle
bilgi sahibi olabilecek diğer personel ile bunların eşleri ile birinci derecede kan ve sıhri hısımları söz konusu borsa
yatırım fonu katılma belgelerini doğrudan veya dolaylı olarak satın alamazlar.
Yukarıdaki düzenlemenin uygulanmasında, Kurul düzenlemeleri gereğince, aracı kuruluşlar sorumludurlar.
Aracı kuruluş kullanılmadığı takdirde sorumluluk Kurucu’ya aittir.”
şeklindeki kararın Kurul İlke Kararı olarak benimsenmesine ve bu kararın Kurul Haftalık Bülteninde ilan
edilmek suretiyle kamuya duyurulmasına,
b) Sermaye Piyasası Kanunu’nun 47’nci madde (A) bendi hükmünde sayılan fiillere doğrudan ya da dolaylı
olarak iştirak ettikleri tespit edilerek, haklarında Kurulumuz kararıyla borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda
işlem yasağı getirilen gerçek ve tüzel kişilerin borsa yatırım fonu katılma belgelerinin birincil ve ikincil piyasa
işlemlerini yapamayacakları hususunun Kurul Haftalık Bülteninde ilan edilmek suretiyle kamuya duyurulmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU (2004/54 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 30.12.2004 tarih ve 51 sayılı toplantısında;
a) Kaydi sistem kapsamında MKK ile üyeleri arasında gerçekleştirilecek bilgi akışı ve işlemlerin MKK
tarafından Kurulumuza sunulan ekteki “Merkezi Kaydi Sistem (MKS) Elektronik İşlem Esasları” çerçevesinde
yürütülmesine;
b) Söz konusu esasların uygulanmasına ilişkin ayrıntıların ise “Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına
İlişkin Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”in 5’inci maddesi uyarınca mevcut teknolojik
imkanlar ve piyasa ihtiyaçları göz önünde bulundurularak MKK tarafından belirlenmesine ve üyelerine
duyurulmasına
karar verilmiştir.
Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.
Tarafından Kayden İzlenecek Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin
Merkezi Kaydi Sistem (MKS) Elektronik İşlem Esasları
I- Genel Esaslar
1. Amaç ve Dayanak
Bu düzenlemenin amacı, Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. tarafından sermaye piyasası araçlarının kaydi olarak
izlenmesi amacıyla kurulmuş olan kaydi sistemde
uygulanacak elektronik işlem esaslarının Seri:IV, No:28 sayılı “Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin
Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ”in (Kaydileştirme Tebliği) 5’inci maddesi ve Merkezi
Kayıt Kuruluşunun Kuruluş, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmeliğin (MKK Yönetmeliği)
4’üncü maddesi çerçevesinde belirlenmesidir.
2. Tanımlar :
a. MKK: Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.
b. Kaydi Sermaye Piyasası Aracı: İlgili mevzuat uyarınca karşılığında senet basılmaksızın MKK
tarafından kayden izlenen sermaye piyasası aracı.
c. Merkezi Kaydi Sistem (MKS): Kaydi sermaye piyasası araçlarını bilgisayar ortamında, ihraçcılar, hak
sahipleri, aracı kuruluşlar ve diğer MKK üyeleri itibariyle tutmak ve izlemek üzere MKK tarafından kurulup
yönetilen yazılım ve donanım bütününden oluşan elektronik sistem.
d. Doğrudan bağlantı (*): MKS’ye üyeler tarafından MKK’nın hazırladığı kullanıcı ekranlarıyla doğrudan
bağlanarak erişim.
e. Sistem Entegrasyonu ile Bağlantı (**): MKS ile üye bilgisayar sistemi arasında veri alışverişine
dayanan web servisleri ve mesaj tabanlı erişim.
f.
Üye Bildirimi: Üyelerin sistem entegrasyonu ve doğrudan yöntemlerle MKS’de yapacakları kayıtlara
ilişkin olarak kullanılan elektronik ileti.
g. MKK Bildirimi: Sistem entegrasyonu ve doğrudan yöntemlerle MKS’de yapılmış veya yapılacak
kayıtlara ilişkin olarak MKK tarafından kendi kayıtlarına göre düzenlenerek üyelere yapılacak bildirimlerde
kullanılan elektronik ileti.
II – Üyeler ve İlgililer Tarafından MKS’ye Yapılacak Üye Bildirimlerine İlişkin Esaslar
1. Üyelerin MKS’ye Bağlantı (Üye Bildirim) Yöntemleri:
Üyelerin MKS’ye bildirimde bulunmaları için iki farklı yöntem öngörülmüştür.
a) Doğrudan bağlantı ile üye bildirimi (Kullanıcı Ekranları)
b) Sistem entegrasyonu yoluyla bağlantı ile üye bildirimi (Web Services)
İhraçcılar dışında kalan üyeler bu iki yöntemden istediklerini tercih etmek imkanına sahiptirler. İhraçcıların
ise doğrudan üye bildirimi yöntemini uygulamaları öngörülmüştür.
a) Doğrudan Bağlantı ile Üye Bildirim Yöntemi
Bu yöntemi tercih eden MKK üyeleri, MKS’de gerçekleştirmek istedikleri işlemlere ilişkin üye bildirimlerini
“Grafiksel Kullanıcı Arayüzü (GUI)” olarak adlandırılan kullanıcı ekranları yoluyla MKK nezdindeki MKS’ye mesaj
şeklinde iletirler. Söz konusu arayüzlerin versiyon bakımından güncellenmesinde sıfır-yükleme prensibi kullanılır.
Arayüzün yeni versiyonları MKS’ye bağlantının yenilenmesi ile doğrudan yüklenir.
b) Sistem Entegrasyonu Bağlantısı ile Üye Bildirim Yöntemi
İhraçcılar dışındaki MKK üyeleri, bu yöntemi tercih etmeleri halinde yapmak istedikleri işlemlere ilişkin üye
bildirimlerini kendi sunucularını MKS’ye entegre etmek suretiyle gerçekleştirirler. Bu tip bağlantıda üye bildirimi
üye sunucusundan MKS’ye iletilen mesajlar yoluyla gerçekleştirilir. Sistem entegrasyonlarının sağlanmasında
ortak standart olarak XML formatı kullanılmıştır.
2. Üyelerin MKS’ye Üye bildirim Formatları
Üyelerin doğrudan bağlantı yöntemi ile üye bildirim yöntemini tercih etmeleri durumunda üye bildirim
formatı yukarıda belirtilen Grafiksel Kullanıcı Arayüzünde
(*)
(**)
(3) no’lu Genel Mektup’ta “web uygulaması” olarak ifade edilen bağlantı şekli.
(3) no’lu Genel Mektup’ta “web servisleri” olarak ifade edilen bağlantı şekli.
öngörülen formatta gerçekleşir. Sistem entegrasyonu yoluyla bağlantı ile üye bildirimi tercih edildiğinde
uygulanacak üye bildirim formatı MKK tarafından ilgililere duyurulur.
3. Üyelerin MKS’ye Bağlantılarına İlişkin Fiziki Alt Yapı
a) Aracı Kuruluşlar için Öngörülen Bağlantı Yapıları
Aracı kuruluşlar MKS’ye,
i. Mevcut olan Takasbank bağlantısını kullanarak
ii. MKK ile aralarında kiralayacakları hatlar
yoluyla ulaşabilirler. Takasbank hatlarını MKK için de kullanacak aracı kuruluşların bir problem yaşamaları
halinde bu kuruluşlar Takasbank tarafından sağlanan dial-up bağlantıyı yedek hat olarak kullanacaklardır. Bu
hatta da sorun olması durumunda belirtilecek adres değişikliği ile MKK’ya dial-up bağlanıp MKK işlemlerini
gerçekleştirirler.
b) İhraçcılar İçin Öngörülen Bağlantı Yapıları
İhraçcılar MKK nezdindeki MKS’ye uygun görecekleri herhangi bir bağlantı yöntemi (kiralık hat veya
internet üzerinden) ile bağlanırlar.
4. Üye Bildirimleri ve Kayıt Zamanı
MKS’de kullanılan sistem saati EET (Eastern European Time) saatidir. MKS’de üye bildirimlerinin
alınma ve işlenme zamanı kaydedilir. Alınma ve işlenme zamanları genel olarak MKS’nin kapasitesinden, MKS’yi
etkileyen içsel ve dışsal faktörlerden, üyelerle oluşturulan network altyapısının kapasitesinden ve bu altyapıyı
etkileyen içsel ve dışsal faktörlerinden ve ayrıca, MKK iş ve işlem kuralları ile üyelerin MKS’de belirleyecekleri
önceliklerden etkilenir.
5. Üye Bildirimlerine İlişkin MKS Tarafından Yapılacak MKK Bildirimlerine İlişkin Esaslar
a) MKK Bildirimi Gönderme Aşamaları
MKS’ye üyeler tarafından yapılan bildirimlerin,
i.
MKS tarafından kabul edilip edilmediği (ack-nack),
ii.
Emir bazında işlemlerin gerçekleştirilebilir olup olmadığı,
iii.
Gönderilen emirlerin kısmen veya tamamen gerçekleştiği,
konusunda MKS tarafından MKK bildirimleri üretilir.
b) MKK Bildirimi Gönderme Yöntemleri
MKS’ye doğrudan bağlantı yoluyla üye bildiriminde bulunan üyelerin işlemlerine ilişkin yukarıda (i) ve
(ii) bendinde belirtilen MKK bildirimleri kullanıcı ekranlarına mesaj olarak yansıtılır.
Sistem entegrasyonu ile üye bildiriminde bulunan üyelere yapılacak MKK bildirimlerinden yukarıda (i)
bendinde belirtilenler yine anlık olarak üye sunucusuna iletilir. Diğer MKK bildirimlerine üye, MKS’de tutulmakta
olan MKK bildirim deposundan ulaşılabilir.
Oluşturulan tüm MKK bildirimleri 7 gün boyunca saklanır. Her iki tip bağlantı için üyeler bu depodan MKK
bildirimlerine ulaşabilirler. 7’nci günün sonunda MKK bildirimleri arşivlenerek saklanır.
6. Üye Bildirimlerinin ve MKK Bildirimlerinin PKI Yoluyla Yapılmasına İlişkin Esaslar
Üyelerin ve MKK çalışanlarının MKS’ye erişimleri ancak PKI (açık anahtar altyapısı) kapsamında
elektronik sertifikalar vasıtasıyla mümkün olacaktır. MKS’ye üyeler tarafından iletilen tüm üye bildirimlerinin
elektronik imza taşıması zorunludur. MKS’de işlemler elektronik imza ile birlikte saklanır ve elektronik imza
doğrulaması yapılmadan işleme konulmaz. Benzer şekilde MKS tarafından üretilen MKK bildirimlerinin tamamı
MKK elektronik imzasını içerir.
7. Üyelerin Mutabakat Seçenekleri
Üyeler MKK tarafından belirlenen ayrıntıda;
 Başta üye bazında günlük kıymet bakiye raporu olmak üzere MKK bildirimleri,

Bağlantı yöntemleri, bağlantı fiziki altyapısı ve kapasitesine bağlı olarak MKS’den alacakları diğer
raporlar,
vasıtasıyla kendi sistemlerindeki bakiyeler arasında mutabakat yapabilirler.
8. MKS’ye Elektronik Olarak Erişilememesi Durumunda Uygulama Esasları
a. Üyelerin MKS ile Bağlantılarının Kesilmesi
MKS’ye erişim altyapısına göre üyelerin MKS’ye ulaşamamaları durumunda uygulanacak esaslar aşağıda
belirtilmiştir:
a) Takasbank üzerinden bağlantı:
1. Takasbank için 21.Mart.2005 tarihine kadar kullanılacak hatlar bu seçeneği kullanacak üyeler için aynı
bağlantının yönlendirici cihaz (router) ya da bilgisayar üzerinde tanımlarının yapılarak aynı hat üzerinden MKK ile
de iletişim sağlayacak yapıya dönüştürülecektir. Bu durumda üye için servis veren kişi ya da şirketin bağlantı
kurulumlarını hat sorunu olduğunda Takasbank tarafından belirlenecek yedek olarak kullanılmak üzere belirlenmiş
telefon hatlarını otomatik olarak çevirecek durumda yapmaları gerekmektedir.
2. İkinci bir seçenek otomatik çevrim numaralarının doğrudan MKK’ya yönlendirilmesi olacaktır.
3. Her iki otomatik bağlantının çalışmaması durumunda MKK tarafından ilgili personel olarak atanacak
uzmandan yardım/bilgi alınması gerekmektedir.
b) MKK ile doğrudan bağlantı:
1. Üyenin doğrudan MKS’yle bağlantı kurmak istemesi ve buna göre kurulum yapılması halinde üye için
servis veren kişi ya da şirketin bağlantı kurulumlarını sorun olduğunda kullanılmak üzere MKK tarafından verilmiş
numaralara otomatik arama yapacak şekilde hazırlamaları yeterlidir.
2. MKK çevirmeli bağlantısının da sorunlu olması durumunda işlemlerin Takasbank hattı üzerinden
yapılması gerekeceğinden otomatik çevirmeli bağlantının buraya yönlendirilmesi gerekmektedir.
Üyelerin kendi yerleşimlerinden MKS’ye erişememeleri durumunda;
1) Bir başka üye yerleşimindeki bilgisayarlarda kendi akıllı kart ve sertifikalarını kullanmak,
2) MKK’ya gelerek üyeler için ayrılan bilgisayarlardan kendi akıllı kart ve sertifikalarını kullanmak,
yöntemlerinden biriyle MKS’ye üye bildirimi yapmaya devam edebilirler. Yukarıdaki uygulamalardan sonuç
alınamaması durumunda MKK ilgili üyenin bildirimlerini geçici bir süre için olmak kaydıyla elektronik yöntem
dışında bir yöntemle yapmasına izin verebilir.
b. MKS’nin Kesintiye Uğraması
MKS’nin üye bildirimlerini kabul edemeyecek veya işleyemeyecek şekilde kesintiye uğraması durumunda
MKK en kısa zamanda MKS’nin işlerliğini sağlamak üzere gerekli çalışmaları yapar. MKS’nin makul bir sürede
işlerliğe kavuşacağına dair tereddüt olması durumunda, MKK üye bildirimlerinin geçici bir süre için olmak kaydıyla
elektronik yöntem dışında bir yöntemle yapılmasını öngörebilir. Bu şekilde MKK tarafından yapılan işlemlere ilişkin
MKK bildirimleri MKS’nin işlerliğe kavuşmasını müteakip yine elektronik olarak yapılır.
9. MKS’de İş Sürekliliği Planlaması
a. Yedekleme
MKS arızalara karşı sıcak yedekleme prensipleriyle çalışacak şekilde yedekli yapıda tasarlanmıştır.
MKS’nin işlerliği 24 saat gözlemlenmektedir. MKS veritabanı yedeklenmesinde aynalama tekniği kullanılmaktadır.
MKS’nin unsurlarından birinin kalıcı
ve yedeklenemez arızası nedeniyle işlemlerinin kesintiye uğraması durumunda MKK en kısa sürede sistemi
yeniden başlatmayı hedeflemektedir. Bu süre zarfında yapılamayan işlemlerin MKS’nin yeniden devreye girmesi
halinde üyeler tarafından tamamlanması gerekmektedir.
b. Olağanüstü Durum Merkezi
MKS’nin tekil olarak felaket yaşaması durumundan ayrı olarak, İstanbul’da çalışmalarını sürdüren tüm
piyasa aktörlerinin etkileneceği bir durumda Dünya olağanüstü durum merkezi kurma prensiplerine bağlı olarak
yeteri kadar uzak bir yerleşimde veri yedeklemesi kapsamında günlük aktarımlı bir veri yedekleme sistemi
kurulmaktadır. Veri yedeklemesi soğuk yedekleme ilkeleriyle günde bir kere tüm verinin aktarılması çerçevesinde
çalışacaktır. Sistemin bir kopyasının bulunacağı yerleşimde diğer aktörlerin de sistemleri kurulmuş olacak ve her
kurumun veri aktardığı ortak en yakın zaman dikkate alınarak bu zamana geri dönüş imkanı yaratılacaktır. Bu
merkezde MKK uygulamalarının saklanacağı ve gerektiğinde kullanılabileceği bir yapı kurulacaktır. Bu merkezin
kurulma zamanını MKK, teknik ve mali şartlarını dikkate alarak belirleyecektir.
10. MKS’de Üyelerin Bildirimleri Dışında Yapılacak İşlemler
Aşağıda belirtilen işlemler mevzuat, iş kuralları ve yukarıda yer alan güvenlik esasları çerçevesinde kısmen
veya tamamen MKK tarafından yapılır:
i.
İMKB’den alınan sözleşme bilgileri kapsamında, İMKB’de gerçekleştirilen kaydi pay alım satım
işlemlerinin takasının tamamlanmasına yönelik olarak yatırımcı hesaplarına takas amaçlı blokaj konulması, borç
kapatılması ve söz konusu hesaplara alacak aktarımının yapılması,
ii.
Sermaye artırım işlemleri,
iii.
MKK’ya bildirilen ihtiyati tedbir, haciz ve ihtiyati haciz işlemleri,
iv.
Mevzuat uyarınca yetkili makamlarca MKK’ya iletilen kararlara ilişkin işlemler,
v.
Yatırımcı blokajları,
vi.
Yatırımcı iflası,
vii.
MKS’nin kesintiye uğraması durumunda elektronik yöntem dışında yöntemlerle MKK’ya iletilebilecek
talimatlar,
viii.
Kaydi sisteme geçiş öncesinde kaydi sistem mevzuatı çerçevesinde Takasbank mislen saklama
sisteminden devralınan hesapların MKS’de açılması ve MKS’de ihraçcıların sermayesini temsil eden kaydi
payların oluşturulması,
ix.
Sistem sorunlarından kaynaklanan hataların giderilmesine yönelik işlemler,
x.
Mevzuat uyarınca kayıt veya düzeltme yapılması gereken durumlar,
Söz konusu işlemler sırasında ve sonucunda ilgili üyeye yukarıdaki esaslar çerçevesinde MKK bildirimi
iletilir.
11. Takasbank Aracılığıyla Yapılan İşlemler
Kaydi sistem mevzuatı ve iş kuralları çerçevesinde Takasbank tarafından üstlenilen Şartlı Virman, Ödünç
Piyasası, Takasbank’a Verilen ve Çekilen Teminatlar, Takas ve Temerrüt İşlemleri ve Alım Satım Bilgileri gibi
Takasbank sistemi üzerinden iletilen işlem bildirimleri esas alınarak olusturulan kayıtlar ve gerçekleştirilen işlemler
üyeler tarafından yapılmış sayılır. Bu işlemlere ilişkin olarak MKS tarafından üretilen MKK bildirimleri yukarıdaki
esaslar çerçevesinde Takasbank’a ve ilgili üyeye iletilir.
2. Kurulumuzun 30.12.2004 tarih ve 51 sayılı toplantısında ;
a) Kurulumuzun 02.07.2004 tarih ve 27 sayılı toplantısında alınan “aracı kurumların ikincil piyasada
gerçekleştirecekleri hisse senedi alım-satım işlemlerinde müşterilerinden tahsil edecekleri aracılık komisyonu
oranının, vergiler hariç binde ikiden az olamayacağına, ancak aracı kurumların söz konusu işlemlerden ay içinde
elde etmiş oldukları toplam komisyon gelirlerinin en çok %75’inin, ay sonu itibariyle belirleyecekleri müşterilerine
komisyon iadesi adı altında geri ödeyebileceklerine” ilişkin kararın 30.06.2005 tarihine kadar geçerli olmasına,
b) Uygulamanın geçerli olacağı sürenin sonuna kadar geçecek döneme ait olmak üzere, Türkiye Sermaye
Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği tarafından komisyon oranı ile ilgili piyasadaki uygulamaları, gelişmeleri ve
sonuçlarını değerlendirerek bir rapor hazırlanmasına ve Kurulumuza iletilmesine, söz konusu raporun Kurulumuza
iletilmesini takiben konunun Kurulumuzca tekrar değerlendirilmesine,
karar verilmiştir.
3. Kurulumuzun 30.12.2004 tarih ve 51 sayılı toplantısında, İktisat Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin
kendi talebi üzerine halka arza aracılık, portföy yöneticiliği ve yatırım danışmanlığı yetki belgelerinin iptal
edilmesine karar verilmiştir.
4. Kurulumuzun 30.12.2004 tarih ve 51 sayılı toplantısında;
03.01.2005 tarihinden itibaren yapılacak başvurular için geçerli olmak üzere;
 Asgari fon başlangıç tutarı 2.700.000 YTL,
 Yatırım ortaklıklarının asgari başlangıç sermayesi 2.700.000 YTL,

Yabancı yatırım fonu paylarının tahsisli olarak satılabileceği gerçek ve tüzel kişilerin sahip olmaları
gereken asgari sermaye piyasası aracı tutarı 1.580.000 YTL,

Gayrimenkul yatırım ortaklığı kuruluş ve dönüşümünde aranan asgari ödenmiş/çıkarılmış sermaye
6.550.000 YTL,
 Gayrimenkul yatırım ortaklıklarında lider girişimci olan gerçek kişilerin yıllık brüt gelirleri asgari 655.000
YTL, toplam menkul ve gayrimenkul varlıklarının vergiye esas değeri asgari 6.550.000 YTL,
 Gayrimenkul yatırım ortaklıklarında lider girişimci olan tüzel kişilerin en son mali tabloları itibariyle aktif
toplamı asgari 20.600.000 YTL, net dönem karı ise asgari 2.060.000 YTL,
 Portföy yönetim şirketlerinin sahip olmaları gereken asgari ödenmiş sermaye tutarı 845.000 YTL,
olarak belirlenmiştir.
5. Borsa yatırım fonları tarafından yapılacak özel durum açıklamaları ile bu fonlara ait mali tablo ve
raporların düzenleme, ilan ve bildirim esasları konusunda;

Aşağıda yer alan kararın Kurul ilke kararı olarak benimsenmesine ve bu kararın Kurul Haftalık
Bülteninde ilan edilmek suretiyle kamuya duyurulmasına,
 Kamuyu Aydınlatma Projesi (KAP) uygulamaya geçinceye kadar özel durum açıklamalarının yapılması
ve mali tabloların yayınlanmak üzere Kurula ve İMKB’ye gönderim esasları konusunda Karar’da yer alan
hükümlerin esas alınmasına,
 KAP’ın uygulama geçmesinden sonra borsa yatırım fonlarının da KAP’a dahil olmasına ve bu konuda
Kurulumuzca yapılacak düzenleme hükümlerine tabi olmasına,
karar verilmiştir.
I) BORSA YATIRIM FONU KATILMA BELGELERİNİN DEĞERİNİ VE YATIRIMCILARIN YATIRIM
YAPMA KARARLARINI ETKİLEYEBİLECEK VEYA YATIRIMCILARIN HAKLARINI KULLANMALARINA
YÖNELİK ÖNEMLİ OLAY VE GELİŞMELERDE KAMUYA AÇIKLANACAK ÖZEL DURUMLAR VE BUNLARIN
AÇIKLANMA ESASLARI
A) ÖZEL DURUMLAR
Borsa yatırım fonları (Fon) ile ilgili olarak, aşağıda belirtilen özel durumların gerçekleşmesi halinde bu
Kararda belirlenen esaslar çerçevesinde kamuya açıklama yapılır. Ancak yapılacak açıklamalar aşağıda belirtilen
durumlarla sınırlı olmayıp, yatırım kararlarını ve katılma belgelerinin değerini etkileyebilecek her türlü bilginin bu
Karar hükümleri çerçevesinde kamuya açıklanması zorunludur.
a) Fon’un baz aldığı endekse ilişkin açıklamalar;
1) Fonun baz aldığı endeksin değişmesi,
2) Endekste revizyon yapılmasına karar verilmesi ve endeks kapsamında bulunan menkul kıymetlerin
değişmesi durumunda, endeks kapsamından çıkarılacak menkul kıymetler ve endekse dahil edilecek menkul
kıymetlere ilişkin bilgiler,
3) Endeks kapsamında bulunan menkul kıymetlerin, endeks içindeki ağırlıklarına ilişkin olarak bir
sınırlama öngörülmüş ise, bu sınırlarda değişiklik yapılması; bu sınırın korunmasına ilişkin yapılan düzenli
kontrollere ilişkin bilgiler,
4) Endeksin açıklanma şeklinde ve açıklandığı veri dağıtım kanallarında değişiklik yapılması,
b) Fon kurucusuna, yöneticisine, yetkilendirilmiş katılımcıya, saklamacı kuruluşa ve Fon
portföyündeki varlıkların saklanmasına ilişkin açıklamalar;
1) Fon yöneticisinin değişmesi,
2) Fon yetkilendirilmiş katılımcısının değişmesi,
3) Fon kurucusu ve saklamacı kuruluş ile ilgili olarak Seri: VII, No: 10 sayılı “Yatırım Fonlarına İlişkin
Esaslar Tebliği”nin 52. maddesinde sayılan durumların ortaya çıkması,
4) Fon portföyünde yer alan varlıkların saklama esasları ve saklamacı kuruluşla ilgili değişiklikler,
5) Kurucunun, yöneticinin ve yetkilendirilmiş katılımcının ortaklık merkezinin ya da faaliyetlerinin
yürütüldüğü ana birimlerinin adres, telefon veya faks numaraları gibi iletişim bilgilerinin değişmesi,
6) Fon faaliyetleri ile ilgili olarak kurucu, yönetici ve yetkilendirilmiş katılımcı hakkında Kurul tarafından
uygulanan yaptırımlar,
7) Halka açık anonim ortaklık niteliğinde olmayanlar dahil olmak üzere, fon kurucusu, yöneticisi ve
yetkilendirilmiş katılımcısı ile ilgili olarak, Seri: VIII, No: 39 sayılı “Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin
Esaslar Tebliği” kapsamındaki özel durumlardan; fon katılma belgelerinin değerini, yatırımcıların yatırım
kararlarını ve fon birincil ve ikincil piyasa işlemlerini doğrudan veya dolaylı olarak etkileyebilecek nitelikte olanlar,
c) Fon tutarı ve Fon süresine ilişkin açıklamalar;
1) Fon tutarının artırılması, bu amaçla Kurul’a başvuru yapılmasına karar verilmesi, başvuru yapılması ve
başvurunun sonuçlanması,
2) Fonun süresinde değişiklik yapılması,
d) Fonun işlem esaslarına ve Fon fiyatına ilişkin açıklamalar;
1) Fonun birincil ve ikincil piyasa işlemlerine ilişkin esaslarda değişiklik yapılması,
2) Fonun birincil piyasa işlemlerinin durdurulması veya bu işlemlere sınır getirilmesi,
3) Fonun ikincil piyasa işlemlerine ilişkin olarak ilgili Borsa tarafından yapılan değişiklikler,
4) Asgari işlem biriminin değişmesi,
5) Net aktif değerin hesaplanamaması ya da yayınlanamaması sonucunu doğuracak gelişmelerin olması,
6) Fonun gösterge niteliğinde net aktif değerinin açıklandığı veri kanallarında yapılan değişiklikler,
e) Fonun portföy yapısına ve yönetim stratejisine ilişkin açıklamalar;
1) Portföyde bulunan menkul kıymetlerle ilgili temettü ödemesi, faiz ödemesi, bedelli/bedelsiz hisse
senedi ihracı vb. gelişmeler ile Endeksi izlemeyi etkileyecek diğer hususların ortaya çıkması ve sayılan bu
nedenlerle fonun portföy yapısında değişiklik yapılması,
2) Fon portföyünün değerleme esaslarının değişmesi,
3) Fon portföy yönetimi stratejisinde değişiklik yapılması,
4) Fon portföyüne ilişkin olarak içtüzükte öngörülen sınırlamalarda değişiklik yapılması,
f) Fonun idari yapısına ve organizasyonuna ilişkin açıklamalar;
1) Fon kurulu üyeleri, fon denetçisi, fon müdürü ve fon bünyesinde önemli karar ve yetki sorumluluğu
taşıyan diğer kişilerin atanması, ayrılması ya da herhangi bir nedenle değişmesi,
2) Fon kurulu üyeleri, fon denetçisi, fon müdürü ve fon bünyesinde önemli karar ve yetki sorumluluğu
taşıyan diğer kişiler hakkında sermaye piyasası mevzuatına aykırılıktan, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet,
sahtekarlık, emniyeti suistimal, hırsızlık, istihsal kaçakçılığı hariç kaçakçılık, dolandırıcılık, hileli veya taksirli iflas
gibi suçlardan dava açılması ve bu davalara ilişkin mahkeme kararlarının kesinleşmesi,
g) Fonun mali yapısına ilişkin açıklamalar;
1) Fon varlığından yapılabilecek harcamaların değişmesi,
2) Fon hesabına kredi alınması ve kredinin geri ödenmesi,
3) Fonda oluşan karın kullanım esaslarına ilişkin değişiklik yapılması,
4) Fonun muhasebe politikalarında değişiklik yapılması,
5) Fon yönetim ücretinde değişiklik yapılması,
6) Fon tarafından endeks lisanslama ücreti vs. ödeniyorsa, bu ücretle ilgili değişiklik yapılması,
7) Fon mali tablolarının denetimini yapan bağımsız denetleme kuruluşunun değişmesi, Kurul’un bağımsız
dış denetime ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde çekilmesi veya denetim sözleşmesinin feshedilmesi veya
bağımsız denetim şirketinin fonun mali tablolarıyla ilgili görüş bildirmekten kaçınması veya olumsuz görüş
bildirmesi, bağımsız denetim raporunda fonun sürekliliğini tehlikeye düşürecek belirtiler olduğu hususunun yer
alması,
h) Fon katılma belgesi sahipleri tarafından yapılacak açıklamalar;
1) Bir gerçek ve tüzel kişinin veya bu gerçek ve tüzel kişi ile birlikte hareket eden diğer gerçek ve tüzel
kişilerin, doğrudan veya dolaylı olarak fonun toplam pay sayısının en az %5, %10, %15, %20, %25, 1/3, %50, 2/3
ve %75’ine veya daha fazlasına sahip olması veya toplam pay sayısı içindeki payının söz konusu oranların altına
düşmesi,
2) Fon kurulu üyeleri, fon denetçisi, fon müdürü ve fon bünyesinde önemli karar ve yetki sorumluluğu
taşıyan diğer kişiler ile fonun toplam pay sayısının doğrudan veya dolaylı olarak %5 veya daha fazlasına sahip
kişilerin veya söz konusu kişilerle birlikte hareket edenlerin fon katılma belgelerini almaları ya da satmaları,
3) Kurucu, yönetici, yetkilendirilmiş katılımcı ile yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, genel müdür ve
yardımcıları, ortaklıklarda önemli karar ve yetki sorumluluğu taşıyan diğer kişiler ile sermayelerinin veya toplam oy
haklarının doğrudan veya dolaylı olarak %5 veya daha fazlasına sahip ortaklarının veya söz konusu kişilerle
birlikte hareket edenlerin borsa yatırım fonu katılma belgelerini almaları ya da satmaları,
4) Bir yatırım fonunun doğrudan veya dolaylı olarak borsa yatırım fonu toplam pay sayısının %10’una ve
%20’sine sahip olması, toplam pay sayısı içindeki payının söz konusu oranların altına düşmesi,
5) Bir kurucuya ait olan ve/veya aynı yöneticinin yönetimindeki yatırım fonlarının doğrudan veya dolaylı
olarak borsa yatırım fonu toplam pay sayısının %10, %20 ve %30’una sahip olması, toplam pay sayısı içindeki
paylarının söz konusu oranların altına düşmesi,
i) Diğer açıklamalar;
1) Seri: VII, No: 10 sayılı Tebliğ’in 53. maddelerinde sayılan durumların ortaya çıkması,
2) Fonun sona erme nedenlerinin birinin ortaya çıkması halinde, fonun tasfiye sürecinde uygulanacak
esaslar;
3) Fonun aynı kurucunun kurucusu olduğu bir diğer fonla birleşmesine ya da fonun başka bir fona
dönüşümüne karar verilmesi, bu amaçla Kurula başvuru yapılması ve ilgili başvuruların sonuçlanması,
4) Fon katılma belgelerinin yabancı ülkelerdekiler dahil borsalara ve teşkilatlanmış diğer piyasalara kote
edilmesi veya işlem görmesi için başvuru yapılması, başvurunun sonuçlanması, işlemlerin durdurulması, kotasyon
koşullarının kaybedilmesi ya da sermaye piyasası araçlarının kottan çıkarılması, işlem gördüğü piyasaların
değişmesi,
5) Fon katılma belgelerinin işlem gördüğü yabancı ülke borsalarında ve/veya piyasalarında açıklama
yapılması,
6) Mevzuat değişiklikleri nedeniyle fonun faaliyetlerinin önemli ölçüde etkileneceğinin ortaya çıkması,
7) Aylık dönemler itibarıyla hesaplanacak, baz alınan endeks değeri ile fonun birim pay değeri
arasındaki korelasyon katsayısı,
8) Savaş, ekonomik kriz, iletişim sistemlerinin çökmesi, menkul kıymetlerin ilgili olduğu piyasanın
kapanması, bilgisayar sistemlerinde meydana gelebilecek arızalar gibi olağanüstü olayların ortaya çıkması,
9) Yukarıda sayılmamakla birlikte, fon içtüzüğünde Kurul onayı çerçevesinde değişiklik yapılması, bu
değişikliklerin yapılması amacıyla Kurula başvurulması,
10) Diğer alt bentlerde sayılmamakla birlikte, fonun faaliyetlerini ve mali durumunu önemli ölçüde
etkileyecek bir gelişme olması ya da daha önce düzenli olarak kamuya açıklanan raporlar, mali tablo, mali tablo
dipnotları, izahname veya başka yollarla kamuya açıklanan bir durumda önemli bir değişikliğin ortaya çıkması,
B) AÇIKLAMALARIN KAPSAM VE NİTELİĞİ
Açıklamaların kapsam ve niteliği konusunda, Seri: VIII, No: 39 sayılı Tebliğ’in 10. maddesi hükümleri esas
alınır.
C) AÇIKLAMALARIN ŞEKLİ VE KAMUYA DUYURULMASI
Açıklamaların şekli ve kamuya duyurulması konularında Seri: VIII, No: 39 sayılı Tebliğ’in 12. ve 16. madde
hükümleri esas alınır.
Madde (A), (b)/7 bendi kapsamındaki açıklamaların fon koduyla yapılması zorunludur.
Madde (A), (h) bendi kapsamında yapılacak açıklamalarda ise Seri: VIII, No: 39 sayılı Tebliğ’in 14.
maddenin 1. ve 2. fıkra hükümleri esas alınır.
D) AÇIKLAMA YAPMA SORUMLULUĞU
Borsa yatırım fonları ile ilgili özel durum açıklamalarını yapma sorumluluğu Kurucu’ya aittir. Birden fazla
kurucusu olan borsa yatırım fonlarında, Fonla ilgili özel durum açıklamalarının yapılmasından tüm kurucular
müteselsilen sorumludurlar. Kurucu/kurucular özel durum açıklamalarını yapma konusunda Fon Kurulu’nu
görevlendirebilir; ancak bu durum kurucunun/kurucuların sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
Madde (A), (b)/7 bendi kapsamındaki açıklamaların yapılmasından kurucu sorumludur. Birden fazla
kurucusu olan borsa yatırım fonlarında, tüm kurucular müteselsilen sorumludurlar. Yönetici ve yetkilendirilmiş
katılımcı kendisi ile ilgili açıklanması gereken hususları kurucuya/kuruculara iletmekle yükümlüdürler; ancak, bu
durum kurucunun/kurucuların sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
E) ÖZEL DURUM AÇIKLAMALARINA İLİŞKİN DİĞER ESASLAR
Borsa yatırım fonlarına ilişkin olarak bu Karar ve Seri: VIII, No: 39 sayılı Tebliğ’in ilgili maddeleri
kapsamında yapılacak özel durum açıklamalarında; Seri: VIII, No: 39 sayılı Tebliğ’in “Olağandışı Fiyat ve Miktar
Hareketleri” başlıklı 7. maddesi, “Doğrulama Yükümlülüğü” başlıklı 8. maddesi, “Görüşmelere İlişkin Bildirimler”
başlıklı 11. maddesi, “Gizlilik” başlıklı 17. maddesi ve “Kurulun Yetkisi” başlıklı 18. maddesi hükümleri geçerlidir.
II) BORSA YATIRIM FONLARININ MALİ TABLO VE RAPORLARININ DÜZENLENME, İLAN VE
BİLDİRİM ESASLARI
Seri: VII, No: 23 sayılı “Borsa Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği”nin, “Ortak Hükümler” başlıklı 22.
maddesi uyarınca, Seri: VII, No: 10 sayılı Tebliğ’in “Periyodik Raporlara İlişkin Esaslar” başlıklı 46. maddesi
hükümlerine tabi olan borsa yatırım fonları; bu madde hükümlerine ek olarak; aylık raporlarını ilgili ayı takip eden
15 gün, yıllık raporlarını ise hesap döneminin bitimini takip eden 3 ay içinde Kurula ve yayınlanmak üzere ilgili
borsaya göndermekle yükümlüdürler.
Borsa yatırım fonları, mali tablo ve raporların düzenlenmesi, bağımsız denetimi ve ilanı vb. konularda,
Seri: XI, No: 6 sayılı “Menkul Kıymetler Yatırım Fonları Mali Tabloları ve Raporlarına İlişkin İlke ve Kurallar
Hakkında Tebliğ”de ve Seri: XII, No: 1 sayılı “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Ortaklık ve Kuruluşların Mali
Tablo ve Rapor Düzenleme, Kamuya Duyurma ve Bağımsız Denetleme Yükümlülüklerinin Belirlenmesine İlişkin
Genel Açıklama Tebliği”nde menkul kıymet yatırım fonları için geçerli olan hükümlere tabidirler. Borsa yatırım
fonları söz konusu Tebliğ hükümlerine ek olarak; altı aylık ve yıllık dönemler itibariyle hazırlanan ve bağımsız
denetimden geçmiş olan mali tablolarını, Kurulumuzun borsada işlem gören halka açık anonim ortaklıklara ilişkin
düzenlemelerinde belirtilen sürede, Kurula ve borsa bülteninde yayımlanmak üzere ilgili borsaya göndermekle
yükümlüdürler.
Borsa yatırım fonlarının mali tabloları ve raporlarını düzenleme, ilan ve bildirim sorumluluğu Kurucu’ya
aittir. Birden fazla kurucusu olan borsa yatırım fonlarında, tüm kurucular müteselsilen sorumludurlar.
Kurucu/kurucular bu konuda Fon Kurulu’nu görevlendirebilir; ancak, bu durum kurucunun/kurucuların
sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
6. Kurulumuzun 30.12.2004 tarih ve 51/1747 sayılı kararı.
31.12. 2004 tarihli mali tablolar üzerinden yapılacak kar dağıtımı işlemlerine ilişkin olarak,
a) Sadece hisse senetleri Borsa’da işlem gören anonim ortaklıklar için geçerli olmak ve Kurulumuzun
muhasebe standartlarına ilişkin düzenlemelerine göre hazırlanan mali tablolar esas alınarak hesaplanan 2004 yılı
faaliyetlerinden elde edilen karlar dikkate alınmak üzere, Seri: IV, No: 27 Tebliği’nin 5’inci maddesinin birinci
fıkrasında tanımlanan dağıtılabilir karın en az % 30’u oranında kar dağıtımı zorunluluğu getirilmesine; bu
dağıtımın şirketlerin genel kurullarının alacağı karara bağlı olarak nakit olarak ya da temettüün sermayeye
eklenmesi suretiyle ihraç edilecek hisse senetlerinin bedelsiz olarak ortaklara dağıtılması ya da belli oranda nakit,
belli oranda bedelsiz hisse senedi dağıtılması suretiyle gerçekleştirilebilmesine;
b) Tebliğ’in 5’inci maddesinin beşinci fıkrası gereğince, bir önceki döneme ilişkin temettü dağıtımını
gerçekleştirmeden sermaye artırımı yapan ve artırımı temsil eden hisse senetleri borsada "eski" ve "yeni" şeklinde
iki ayrı sırada işlem gören şirketlerden, 2004 yılı faaliyetleri sonucunda elde ettikleri dönem karından dağıtılacak
temettüler için aynı Tebliğ’in 5’inci maddesinin birinci fıkrasındaki esaslar çerçevesinde hesaplayacakları
dağıtılabilir karın en az % 30'u tutarında birinci temettüün nakden dağıtılması zorunluluğunun getirilmesine;
c) Hisse senetleri halka arz yoluyla satılan bankaların dağıtacakları temettü miktarlarının Devlet
Bakanlığı’nın 04.02.1993 tarih ve 21486 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 numaralı Tebliği uyarınca Türk
Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde genel kurullarınca belirlenmesi hükmünün aynen uygulanmasına devam
edilmesine;
d) Hisse senetleri borsada işlem görmeyen anonim ortaklıklar için mevcut uygulamanın aynen devam
ettirilmesine, Kurulumuz kararının Haftalık Bültenimiz ve asgari üç gün İMKB Günlük Bülteni aracılığıyla kamuya
duyurulmasına karar verilmiştir.
DUYURU (2005/1 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- Kurulumuzun 06.01.2005 tarih ve 1/9 sayılı kararı.
01.02.2005 tarihinden itibaren saklama komisyonu ve bağımsız denetim giderleri dahil, emeklilik yatırım
fonları ve menkul kıymet yatırım fonlarında, fon giderlerinin fon kurucuları tarafından karşılanmayıp, fonun
malvarlığından karşılanmasına karar verilmiştir.
2- “Kurulumuzun muhasebe ve bağımsız denetime ilişkin düzenlemelerinde yer alan mali tablo ve
raporların Kurulumuza ve İMKB’na bildiriminde uyulacak esasların belirlendiği Kurulumuzun aşağıda yer alan
03.06.2004 tarih ve 23/678 sayılı Kararı ile değişik, 05.06.2003 tarih ve 29/692 sayılı Kararının uygulanmasında;
bağımsız denetim kuruluşu tarafından bağımsız denetim raporunun müşteri şirkete gönderildiği üst yazı tarihinin
esas alınması gerekmekte olup, müşteri şirket yönetim kurulunun söz konusu tarihte mali tabloların kabulüne dair
karar alması ise anılan Kurul Kararı gereğidir.”
Kurulumuzun 03.06.2004 tarih ve 23/678 sayılı kararı ile değişik
05.06.2003 Tarih ve 29/692 sayılı kararı
Hisse senetleri İMKB’nda işlem gören ortaklıkların mali tablolarının kesinleşme ve kamuya ilan tarihlerine
ilişkin olarak; hisse senetleri İMKB’nda işlem gören ortaklıkların mali tablolarının ve bağımsız denetim raporlarının
Kurulumuza ve İMKB’na gönderilmesine ilişkin nihai süreler ile genel kurul toplantısından önce ortakların bilgisine
sunulmasına ilişkin mevcut mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla,
A) Bağımsız denetimden geçmiş mali tabloların, bağımsız denetim raporları ile birlikte en geç bu raporların
sorumlu ortak başdenetçi tarafından imzalanarak kesinleştiği ve aynı gün içerisinde müşteri şirkete tevdii edilerek,
yine aynı gün içerisinde müşteri şirketin yönetim kurulundan geçirildiği,
B) Bağımsız denetimden geçmemiş mali tabloların ise, en geç Seri: XI, No: 3 sayılı Tebliğ’in 8’inci maddesi
ile Seri: X, No: 16 sayılı Tebliğ’in 28/B maddesi hükümleri çerçevesinde ortaklık yönetim kurulu tarafından mali
tabloların kabulüne dair kararın alındığı,
tarihi izleyen ilk iş günü mesai saati bitimine kadar ilgili şirketler tarafından en seri haberleşme vasıtaları ile
Kurulumuza ve borsa bülteninde yayımlanmak üzere İMKB’na gönderilmesine karar verilmiştir.
DUYURU (2005/2 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. ……
2. KURULUMUZUN 30.12.2003 TARİH VE 1630 SAYILI KARARININ UYGULAMASI HAKKINDA
DUYURU
Kurulumuzun Seri: XI, No: 20 sayılı “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin
Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği (Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğ)”, Seri: XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında
Muhasebe Standartları Hakkında Tebliği (Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ)” ve Uluslararası Finansal Raporlama
Standartları kapsamında mali tabloların enflasyona göre ilk defa düzeltilmesinde ortaya çıkan ve öz sermaye
hesap grubu içinde “geçmiş yıllar zararında” izlenen 2005/1 tutarların Kurulumuzun kâr dağıtımına ilişkin
düzenlemeleri çerçevesinde, enflasyona göre düzeltilmiş mali tablolara göre dağıtılabilecek kâr rakamı
bulunurken indirim kalemi olarak dikkate alınması esas olup, geçmiş yıllar zararında izlenen söz konusu tutarın,
varsa dönem kârı ve dağıtılmamış geçmiş yıl kârları, kalan zarar miktarının ise, sırasıyla olağanüstü yedek
akçeler, yasal yedek akçeler, öz sermaye kalemlerinin enflasyon muhasebesine göre düzeltilmesinden
kaynaklanan sermaye yedeklerinden mahsup
edilmesini mümkün kılan 30.12.2003 tarih ve 1630 sayılı Kararı izleyen hesap dönemleri için de geçerli
bulunmaktadır.
Mali tabloların 31.12.2003 tarihi itibarıyla ilk defa enflasyona göre düzeltilmesinden kaynaklanan “Geçmiş
Yıllar Zararı”nın mahsubu ile ilgili olarak 30.12.2003 tarih ve 1630 sayılı Kurulumuz Kararının uygulanmasında,
geçmişe dönük olarak uygulama zorunluluğu bulunmamak üzere aşağıdaki hususlar geçerlidir.
1) İlk yıl mahsup edilemeyen “geçmiş yıllar zararının” Kararda belirtildiği esaslar dahilinde daha sonraki
hesap dönemlerinde de mahsup edilmesi mümkün bulunmaktadır. Mahsup işleminin genel kurul onayından
geçmesi zorunlu olup, mahsup işlemi yapılmaması durumunda yönetim kurulunun gerekçesi ile birlikte bu durumu
genel kurulun bilgisine sunması gerekmektedir.
2) Yapılacak mahsup işleminde işletmelerin konsolide olmayan mali tablolarında yer alan tutarlar esas
alınmalıdır.
3) Mahsup sıralamasının başında bulunan bir kalemin işletmenin mali tablolarında mevcut bulunmaması
halinde, bir sonraki kalemden başlamak üzere mahsup işlemine devam edilir. Başka bir deyişle, dönem karı ve
dağıtılmamış geçmiş yıl karı bulunmayan bir işletme, olağanüstü yedek akçeler kaleminden başlayarak;
olağanüstü yedek akçesi bulunmuyorsa söz konusu işleme yasal yedek akçelerden başlayarak gerçekleştirir.
4) Emisyon priminin geçmiş yıllar zararlarının mahsubunda yasal yedek akçe olarak dikkate alınması
gerekmektedir. Statü yedekleri ile özel yedekler kalemlerinin de esas sözleşmede başka bir ayrılma amacı
güdülmedikçe, mahsup işleminde kullanılması mümkündür.
5) Geçmiş yıllar zararının mahsubu işleminde, “öz sermaye enflasyon düzeltme farkları” toplu olarak
dikkate alınabileceği gibi, öz sermaye kalemlerinin bu kalemlere ilişkin düzeltme farkları ile mahsup işlemine konu
edilmesi de mümkün bulunmaktadır.
6) İlk düzeltmeden kaynaklanan geçmiş yıllar zararı mahsup edilmeden daha sonraki dönemlerde oluşan
dönem zararlarının mahsup işlemine tabi tutulmaması ve söz konusu dönem zararlarının mahsubunda sermaye
hesabına ilişkin düzeltme farklarının kullanılmaması gerekmektedir.
Diğer taraftan, mali tabloların 31.12.2003 tarihi itibarıyla ilk defa enflasyona göre düzeltilmesinden
kaynaklanan “Geçmiş Yıllar Karı” hesabının ise sermayeye eklenmesinde, vergi mevzuatı dahil hukuki düzenleme
ve değerlendirmeler saklı kalmak kaydıyla, muhasebe tekniği açısından herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.”
Kamuoyuna duyurulur.
DUYURU (2005/6 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 07.02.2005 tarih ve 4/80 sayılı kararı.
(2007/14 sayılı SPK Haftalık Bülteninde “Duyuru” başlığı altında yayımlanan 05.04.2007 tarih ve 13/404
sayılı Kurul Kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
2. Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde Değişiklik Yapılmasına İlişkin 07.02.2005 tarih ve 4/100 sayılı
Kurulumuz kararı:
Kurul Karar Organı’nın 04.07.2003 tarih ve 35/835 sayılı Kararı ile onaylanarak kamuya duyurulan ve
ihtiyari olarak uygulanması öngörülen Kurumsal Yönetim İlkeleri (İlkeler)’nin, Nisan 2004 tarihinde üye ülkelerin
bakanlarının onayıyla revize edilen OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri ile olan farklılıklarını gidermek amacıyla
güncellenmesi için yapılan çalışma neticesinde, Kurulumuz Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde aşağıda belirtilen
değişiklik ve ilavelerin yapılmasına karar verilmiştir:
1)
Pay Sahipleri bölümüne, 3.4.13 maddesinden sonra gelmek üzere “3.4.14 - Pay sahiplerine yönetim
kurulu üyeleri ve üst düzey yöneticilerine uygulanan ücret politikasına ilişkin görüş ve önerilerini sunma fırsatı
verilir.” İlkesi ilave edilmiştir.
2)
Pay Sahipleri bölümünün 4.2. maddesinin ikinci cümlesindeki “Her pay sahibine, oy hakkını en kolay
ve uygun şekilde kullanma fırsatı sağlanır.” ifadesi “Sınır ötesi de dahil olmak üzere her pay sahibine oy hakkını
en kolay ve uygun şekilde kullanma fırsatı sağlanır.” şeklinde değiştirilmiştir.
3)
Kamuyu Aydınlatma bölümünün faaliyet raporunda açıklanması gereken hususları düzenleyen,
3.2.2. bölümünün (s) bendinden sonra gelmek üzere “Şirketin yatırım danışmanlığı, yatırım analizi ve
derecelendirme gibi konularda hizmet aldığı kurumlarla arasında çıkan çıkar çatışmaları ve çıkar çatışmasını
önlemek için şirketçe alınan tedbirler” hükmünü içeren (t) bendi eklenmiştir.
4)
Menfaat Sahipleri bölümünün 1.1 maddesindeki “Şirketin kurumsal yönetim uygulamaları, menfaat
sahiplerinin mevzuat ile düzenlenen veya henüz düzenlenmemiş haklarının garanti altına alınmasını sağlar.”
ifadesi “Şirketin kurumsal yönetim uygulamaları, menfaat sahiplerinin mevzuat ve karşılıklı sözleşmelerle
düzenlenen haklarını garanti altına alır” şeklinde değiştirilmiştir.
5)
Menfaat sahipleri bölümünün 1.1.4 bendinden sonra gelmek üzere “Şirketlerin kurumsal yönetim
yapısı çalışanlar ve temsilcileri dahil tüm menfaat sahiplerinin yasal ve etik açıdan uygun olmayan işlemlere ilişkin
kaygılarını yönetime iletilmesine imkan tanımalı ve bu hakkı korunmalıdır.” hükmünü içeren 1.1.5 maddesi
eklenmiştir.
Ayrıca Kurulumuzun 10.12.2004 tarih ve 48/1588 sayılı Kararı ile getirilen Kurumsal Yönetim Uyum
Raporunun 2005 yılı içinde yayınlanacak 2004 yılına ilişkin faaliyet raporlarında yer verilmesi ve değerlendirilmesi
sırasında 2004 yılı sonu itibariyle geçerli olan Kurulumuz Kurumsal Yönetim İlkelerinin dikkate alınması gerektiği
hususunun kamuya duyurulmasına karar verilmiştir.
Yukarıda belirtilen değişiklik ve ilavelerin yapıldığı Kurulumuz Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin güncel haline
www.spk.gov.tr adresinden ulaşılması mümkündür.
3. İMKB bünyesinde ayrı bir Kurumsal Yönetim Endeksi oluşturulmasına ilişkin olarak Kurulumuzun
12.12.2003 tarih ve 63/1478 sayılı toplantısında alınan karar ve İMKB Başkanlığına yazılan 12.12.2003 tarih ve
PGDD/10-137-17344 sayılı yazımıza istinaden İMKB tarafından belirlenen “İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi
Temel Kuralları” Kurulumuzun 07.02.2005 tarih ve 4/99 sayılı toplantısında görüşülmüş olup;
a) Şirketlerin İMKB Kurumsal Yönetim Endeksine dahil olabilmeleri için “İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi
Temel Kuralları” ile 5 olması öngörülen kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirme notunun, Kurumsal
Yönetim İlkelerinin amaca uygun olarak uygulanmasını teminen 6 olarak değiştirilmesinin uygun olacağı yönünde
İMKB Başkanlığına bildirimde bulunulmasına,
b) Borsa kotunda/kaydında bulunan hisse senetlerinin toplam nominal tutarı üzerinden hesaplanan
kotta/kayıtta kalma ücretinin tahakkuk ettirildiği tarih itibariyle, “İMKB Kurumsal Yönetim İlkeleri Endeksi”
kapsamında bulunan şirketler için kotta kalma ve kayıtta kalma ücretlerinde %50 indirim yapılması yönünde
kotasyon ücretleri tarifesinde değişiklik yapılması hakkındaki İMKB önerisinin onaylanmasına,
c) Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Derecelendirmesinde, bölümler itibariyle ağırlıklandırmanın “pay
sahipleri bölümü için %25”, “kamuyu aydınlatma ve şeffaflık bölümü için %35”, “menfaat sahipleri bölümü için
%15” ve “yönetim kurulu bölümü için %25 olarak yapılmasına ve derecelendirme sonuçlarının bir bütün olarak
tüm ilkelere uyum ile “pay sahipleri”, “kamuyu aydınlatma ve şeffaflık”, “menfaat sahipleri” ve “yönetim kurulu” ana
bölümleri itibarıyla ayrı ayrı olmak üzere ağırlıkları ile birlikte kamuya açıklanmasına,
karar verilmiştir.
ÖZEL DURUMLAR (2005/6 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. …….
2. …….
3………
…………
16. Aracı Kurumların alım satıma aracılık, halka arza aracılık, repo-ters repo, portföy yöneticiliği, yatırım
danışmanlığı, türev araçların alım satımına aracılık, kredili menkul kıymet işlemleri, açığa satış işlemleri, sermaye
piyasası araçları ödünç alma ve verme işlem sözleşmeleri ile konsorsiyum sözleşmelerinde yer vermeleri gereken
asgari hususların Kurulumuzca belirlenerek ilan edildiği, söz konusu asgari hususlara uymanın aracı kurumların
sorumluluğunda olduğu, bu itibarla, bundan sonra her aracı kurumun çerçeve sözleşmesine ayrı ayrı
Kurulumuzca görüş verilmemesine ancak Kurulumuzca yapılan incelemelerde çerçeve sözleşmelerde
Kurulumuzca belirlenerek ilan edilen asgari hususların yer almadığının tespiti halinde her türlü tedbirin alınacağı
hususlarının üyelere duyurulmak üzere Birliğe bildirilmesine karar verilmiştir
17. Mali tabloların cari değere getirilmesini amaçlayan enflasyon düzeltmelerinin, sermaye yeterliliği
düzenlemesini bütünleyici bir yapıya sahip olduğu dikkate alınarak,
1) Tüm aracı kurumların sermaye yeterliliği tabloların hazırlanmasında enflasyon düzeltmelerini esas
almalarına,
2) Uygulamanın Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğin yürürlüğe gireceği 01.01.2005 tarihinden sonra gelen ilk ara
mali tablo döneminden başlatılmasına ve sermaye yeterliliği tablolarında anılan Tebliğin enflasyon düzeltmelerine
ilişkin hükümlerinin dikkate alınmasına,
3) Enflasyon düzeltmelerini resmi kayıtlarına intikal ettirme zorunluluğu olmayan aracı kurumların sermaye
yeterliliği tabloları ile birlikte enflasyon düzeltmelerinin yer aldığı “Sermaye Piyasası Muhasebe Defteri”nden genel
mizan formatında oluşturulacak hesap durumunu da Kurulumuza iletmelerine,
4) Seri: V, No: 34 sayılı Tebliğin özel değerleme hükümleri bulunması nedeni ile vergi mevzuatı ve
Kurulumuzun Seri:XI, No:25 sayılı Tebliği uyarınca belirlenen üç aylık dönemlerden daha kısa aralıklar ile
enflasyon düzeltmesine gerek bulunmadığına,
karar verilmiştir.
18……..
19…….
20…….
DUYURU (2005/7 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- Kurulumuzun Seri:V, No: 34 Aracı Kurumların Sermayelerine ve Sermaye Yeterliliğine İlişkin Esaslar
Tebliği’nin 7 nci maddesi uyarınca, 30/06/2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aracı kurumların asgari
özsermaye tutarlarının, 2004 yılı için Maliye Bakanlığı tarafından %11,2 olarak ilan edilmiş olan yeniden
değerleme oranının %50 si oranında arttırılması suretiyle tespit edilen aşağıdaki tutarlara yükseltilmesine karar
verilmiştir.
Yetki Belgelerine Göre Gerekli Asgari Özsermaye Tutarları (YTL)
Yetki Belgesi
Alım Satım Aracılığı
Halka Arza Aracılık
Repo-Ters Repo
Portföy Yöneticiliği
Yatırım Danışmanlığı
TOPLAM
Mevcut Asgari
Özsermaye
652.000
327.000
327.000
261.000
68.000
2005 Yılı Asgari
Özsermaye
689.000
346.000
346.000
276.000
72.000
1.635.000
1.729.000
2- ………
DUYURU (2005/8 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. ………….
2. Kurulumuzun 18.02.2005 tarih ve 6/190 sayılı kararı.
Yatırım fonları, yatırım ortaklıkları, girişim sermayesi yatırım ortaklıkları, gayrimenkul yatırım ortaklıkları,
portföy yönetim şirketleri ve emeklilik şirketlerinin yönetici, ihtisas personeli ve denetçilerine ilişkin olarak Türkiye
Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliğine kapsamı aşağıda belirtilen şekilde gerekli bildirimleri yapmaları
gerekmektedir. Bu çerçevede;
a) Yatırım ortaklıkları, girişim sermayesi yatırım ortaklıkları, gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve portföy
yönetim şirketleri; yönetici, ihtisas personeli ve denetçilerine ilişkin bilgileri,
b) Yatırım fonları kurucuları; yöneticilere ilişkin bilgiler ile fon kurulu, fon denetçisi, fon müdürü ve fon
hizmet biriminde görevli ihtisas personeline ilişkin bilgileri
c) Emeklilik şirketleri; emeklilik yatırım fonlarına ilişkin fon kurulu, fon denetçisi ve fon hizmet birimi ile ilgili
bilgileri,
bu kişiler için ilgili tebliğ ve yönetmeliklerde öngörülen şartları taşıdıklarını gösteren belgeler ve kimlik
bilgileri ile birlikte Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği’ne bildireceklerdir.
Belirtilen kişi ve görevlere ilişkin değişiklikler olması halinde keyfiyet, gerekli güncellemelerin
yapılabilmesini teminen 15 gün içinde yazılı olarak Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliğine bildirilir.
Bildirimlere ilişkin usul ve esaslar Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği tarafından belirlenir.
DUYURU (2005/9 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 25.02.2005 tarih ve 7/ 242 sayılı kararı.
KURULUMUZ MUHASEBE STANDARTLARI UYARINCA HAZIRLANAN MALİ TABLOLAR HAKKINDA
DUYURU
Bilindiği üzere, Kurulumuz muhasebe standartları alanında uluslararası gelişmelere paralel olarak son
dönemde yapılan değişiklikler kapsamında ilk uygulama dönemine özgü tereddütlü hususlar değerlendirilmek
suretiyle kamuoyuna yapılan duyurularımızla uygulamanın sağlıklı bir şekilde yönlendirilmesi sağlanmış; ancak,
konuya ilişkin ilgili diğer mevzuatta yaşanan gelişmeler, söz konusu standartların uygulamasında karşılaşılan
teknik sorunları artırmıştır.
Kurulumuzca, sermaye piyasasında yatırım kararlarının alınmasında Kurulumuz düzenlemeleri uyarınca
yüksek standartlarda hazırlanmış kaliteli mali tablolardaki tutarların esas alınması ve etkin kaynak dağılımının
sağlanması amaçlanmakta olup; bu amacın gerçekleştirilebilmesini teminen, Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi
işletmelerce, dünya uygulamaları ışığında, yasal defterlerin Kurulumuzun muhasebe düzenlemeleri çerçevesinde
tutulabilmesi ve bu kapsamda Kurulumuz düzenlemeleri çerçevesinde hazırlanan mali tablolarda oluşan karın ve
fonların, kar dağıtımı ve/veya sermaye artırımına konu edilebilmesi hususları Maliye Bakanlığı’nın görüşlerine
sunulmuştur. Konuyla ilgili olarak, Maliye Bakanlığı tarafından yapılan değerlendirmede, söz konusu hususların
vergi mevzuatına aykırılık teşkil edeceği sonucuna ulaşılmış; bu nedenle, Kurulumuz düzenlemeleri çerçevesinde
hazırlanan mali tablolarda yer alan fonların kullanımında çeşitli kısıtlamalarla karşılaşılmıştır.
Bu çerçevede, Kurulumuzun Seri: XI, No: 20 sayılı “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların
Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği” (Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğ), Seri: XI, No: 21 sayılı
“Sermaye Piyasasında Konsolide Mali Tablolara ve İştiraklerin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Tebliği” (Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğ) ve Seri: XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe
Standartları Hakkında Tebliği” (Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ) hükümleri uyarınca Kurulumuzca değerlendirilen
tereddütlü hususlarla ilgili olarak, aşağıdaki açıklamanın yapılmasında fayda görülmektedir.
A) Kurulumuzun Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğinin 6, 31 ve 33’üncü maddeleri ile Seri: XI, No: 25 sayılı
Tebliğinin bunlara tekabül eden 375, 403 ve 404’üncü maddeleri uyarınca, 31.12.2004 tarihli mali tabloların
enflasyona göre düzeltilmesine karar verilmiştir.
B) Muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve mali tabloların hazırlanmasında esas olarak Kurulumuzca
yapılan düzenlemelere uygun hareket edilmesi; vergi mevzuatının, yasal defter ve kayıtların tutulmasına ve mali
tabloların hazırlanmasına ilişkin özel ve farklı düzenlemelere yer verdiği durumlarda, vergi mevzuatının
öngördüğü esaslara uyulması; bu kapsamda, enflasyon düzeltmesine ilişkin Kurulumuz düzenlemeleri ile vergi
düzenlemeleri arasındaki farklılıkların ise “Enflasyona Göre Düzeltme Defteri” veya “Sermaye Piyasası Muhasebe
Defteri”ne kaydedilmesi zorunlu bulunmaktadır.
C) Türk Ticaret Kanunu Tasarısının geliştirilmesine yönelik çalışmaların tamamlanması ve Türkiye
Muhasebe Standartları Kurulu tarafından ulusal muhasebe standartlarının yayımlanmasına kadar geçecek süre
zarfında, muhasebe tekniği açısından sorun yaşanmamasını teminen iç kaynaklardan sermaye artırımı
uygulamalarında, Kurulumuz muhasebe standartları uyarınca bulunan tutarlar ile yasal kayıtlarda bulunan
tutarlardan düşük olanının esas alınması, konuya ilişkin olarak mali tablo dipnotlarında ve bağımsız denetim
raporunun görüş sayfasında ayrı bir açıklama paragrafında bilgi verilmesi gerekmektedir.
D) Kurulumuzun kar dağıtımına ilişkin düzenlemelerine tabi işletmelerin yapacakları kar dağıtımında ise,
Kurulumuz düzenlemelerine göre bulunan net dağıtılabilir karın esas alınması zorunlu olmakla birlikte; TTK
düzenlemeleri uyarınca yasal kayıtlardan yedek akçelerin ayrılması kaydıyla;
1) Kurulumuz düzenlemelerine göre bulunan net dağıtılabilir kar üzerinden Kurulumuzun asgari kar
dağıtım zorunluluğuna ilişkin düzenlemeleri uyarınca hesaplanan tutarın tamamının yasal kayıtlarda yer alan net
dağıtılabilir kardan karşılanabilmesi durumunda, bu tutarın tamamının dağıtılması,
2) Kurulumuz düzenlemelerine göre bulunan net dağıtılabilir kar üzerinden Kurulumuzun asgari kar
dağıtım zorunluluğuna ilişkin düzenlemeleri uyarınca hesaplanan tutarın tamamının yasal kayıtlarda yer alan net
dağıtılabilir kardan karşılanamaması durumunda, yasal kayıtlarda yer alan net dağıtılabilir karın tamamının
dağıtılması,
3) Kurulumuz düzenlemelerine göre hazırlanan mali tablolarda veya yasal kayıtların herhangi birinde
dönem zararı olması halinde kar dağıtımı yapılmaması,
ve konuya ilişkin olarak mali tablo dipnotları ile bağımsız denetim raporunun görüş sayfasında ayrı bir
açıklama paragrafında bilgi verilmesi gerekmektedir.
E) Kar dağıtımına ilişkin olarak, Kurulumuzun 08.03.2004-12.03.2004 tarih ve 2004/10 sayılı Haftalık
Bülteni ile kamuya duyurulan ayrıntılı uygulama esasları saklı olmak üzere;
i.
Seri: XI, No: 20 sayılı Tebliğ uyarınca hazırlanan mali tablolarda; 1.tertip yasal yedek akçe tavanının
Türk Ticaret Kanunu’nun 466’ncı maddesi çerçevesinde belirlenmesinde, enflasyona göre düzeltilmiş mali
tablolarda yer alan ödenmiş/çıkarılmış sermaye rakamının dikkate alınması,
ii.
Seri: XI, No: 21 sayılı Tebliğ uyarınca hazırlanan konsolide mali tablolarda;
a) Net dağıtılabilir karın hesaplanmasında söz konusu mali tablolarda yer alan kar içinde görünen; bağlı
ortaklık, müşterek yönetime tabi ortaklık ve iştiraklerden ana ortaklığın konsolide mali tablolarına intikal eden,
ancak genel kurullarınca kar dağıtım kararı alınmamış olanların kar tutarlarının dikkate alınmaması, bu tutarlar
hakkında mali tablo dipnotlarında açıklama yapılması ve bağımsız denetim raporunda ayrı bir açıklama
paragrafında bilgi verilmesi,
b) 1. tertip yasal yedek akçe ayrılırken de bir önceki bentte belirtilen ilkenin uygulanması ve 1. tertip yasal
yedek akçe tavanının TTKn’nun 466’ncı maddesi çerçevesinde belirlenmesinde, enflasyona göre düzeltilmiş
konsolide olmayan mali tablolarda yer alan ödenmiş/çıkarılmış sermaye rakamının dikkate alınması,
iii.
Seri: XI, No: 21 ve Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğler kapsamında konsolidasyona dahil bağlı ortaklık,
müşterek yönetime tabi teşebbüs ve iştiraklerin genel kurullarında kar dağıtım kararı alınmış olması durumunda,
söz konusu işletmelerin anılan düzenlemelere göre düzenlenmiş mali tabloları çerçevesinde ana ortaklığın
konsolide mali tablosuna intikal eden kar üst sınır olmak üzere, genel kurullarda alınan kar dağıtımı kararına bağlı
olarak söz konusu işletmelerden ana ortaklığa intikal edecek kar tutarının ana ortaklığın dağıtılabilir karında
dikkate alınması,
gerekmektedir.
Yukarıda belirtilen hususlara ek olarak; halka açık bankaların, Sermaye Piyasası Kanunu’nun 50/(a)
maddesinin amir hükümleri uyarınca işbu duyurumuz kapsamında bulunmadığı; halka açık sigorta şirketlerinin kar
dağıtımlarına ilişkin özellikli hususlar hakkında ise Hazine Müsteşarlığı ile istişarede bulunulmasına devam
edildiği hususlarının hatırlatılmasında fayda görülmektedir.
Kamuoyuna duyurulur.
DUYURU (2005/10 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. …………
2. Borsada işlem gören şirketlerin hisse senetlerinin kaydileştirilmesine ilişkin olarak Kurulumuzun
06.10.2004 tarih ve 41/1279 sayılı kararı ile belirlenen ve 2004/42 sayılı Kurulumuz Haftalık Bülteni ile duyurulan
hususlar piyasa katılımcılarının gerekli teknik hazırlıkları tamamlayabilmelerini teminen Kurulumuzun 03.03.2005
tarih ve 8/259 sayılı kararı ile aşağıdaki gibi yeniden belirlenmiştir.
1) Borsada işlem gören şirketlerin hisse senetlerinin kaydileştirilerek MKK nezdinde kayden izlenmeye
başlamasına ilişkin olarak daha önce 21 Mart 2005 olarak belirlenen tarih ertelenmiş olup, bu tarih çalışmaların
seyri dikkate alınarak Kurulumuzca yeniden belirlenecek ve kamuoyuna duyurulacaktır.
2) Hak sahipleri, daha önce 11 Mart 2005 tarihine kadar iletilmesi öngörülen hisse senetlerini fiziki
muhafaza taleplerini MKK üyesi bir aracı kuruluş vasıtasıyla MKK’ya bildirmeye devam edebilecektir.
3) MKK üyesi kuruluşlardan üyelik işlemlerini henüz tamamlamamış olanların bu yükümlülükleri devam
etmektedir.
4) Aracı kuruluşların hesap açılışlarında T.C. kimlik numarası alması ve mevcut kayıtlardaki eksik bilgilerin
tamamlanmasına ilişkin olarak önceki kararda belirtilen yükümlülükleri devam etmektedir.
5) Hisse senetleri borsada işlem gören anonim ortaklıkların paylarını aynı türe çevirerek esas
sözleşmelerinde bu yönde değişiklik yapmalarına ilişkin yükümlülükleri, Kurulumuzun 13.01.2005 tarih ve 2/52
sayılı kararında belirlenen esaslara uygun olarak devam etmektedir.
6) Kaydileştirilmiş hisse senetlerine ilişkin olarak Kurulumuzun 06.10.2004 tarih ve 41/1279 sayılı kararı ile
belirlenmiş olan diğer esaslar ise, Kurulumuzca kaydileştirmeye geçişle ilgili belirlenecek yeni tarih itibariyle
uygulanacaktır.
DUYURU (2005/12 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 17.03.2005 tarih ve 11/ 361 sayılı kararı
Yabancı yatırım ortaklıklarının; esas itibariyle bir kollektif yatırım kuruluşu olmaları dolayısıyla Seri: III, No:
20 sayılı “Yabancı Sermaye Piyasası Araçlarının Kurul Kaydına Alınmasına ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliği
çerçevesinde Kurulumuza yapacakları ön halka arz başvurularında, Seri: VII, No: 14 sayılı Yabancı Yatırım Fonu
Paylarının Kurul Kaydına Alınmasına ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliğinin 5. maddesinde yer alan şartlardan;
- Kurulu olduğu ülkede halka arz edilmiş ve dolaşımdaki paylarının toplam cari değerinin en az 1.000.000
(Birmilyon) ABD Doları olması,
- Portföyünün en az %80 ini Türkiye'de yerleşik ihraçcıların ihraç ettiği sermaye piyasası araçları ve Türk
kamu borçlanma senetleri dışındaki varlıklara yatırması,
- Bir başka kuruluştan portföy yönetimi hizmeti alması halinde, bu kuruluşun kurulu olduğu ülkede portföy
yönetimi yetki belgesine sahip olması,
- Portföy değerinin %10’undan fazlasının bir ortaklığın menkul kıymetlerine yatırılmamış olması (Devletlerin
ihraç ettiği sermaye piyasası araçları bu kapsamın dışındadır),
- Tek başına herhangi bir ortaklıkta sermayenin ya da tüm oy haklarının %9’undan fazlasına sahip
olmaması,
- Borçlanma ve varlıklarının ödünç verilmesi konusunda tabi olduğu ilkelerin Türkiye’de kurulu yatırım
fonları ile ortaklıklarının tabi olduğu mevzuata uygun olması,
- Yılda en az bir kez, uluslararası muhasebe standartları çerçevesinde hazırlanmış mali tablolarının
bağımsız denetimden geçirilmesi,
- Yetkili organları tarafından Kurul’a hitaben hazırlanmış, Seri: VII, No: 14 Tebliğinin 16’ncı maddesinde
sayılan kamuyu aydınlatmaya ilişkin bilgi ve belgelerin ve
ayrıca Kurul’ca istenecek her türlü bilgi ve belgenin verilmesine ve masrafları şirket tarafından karşılanmak üzere
Kurul’un görevlendireceği kişi veya kuruluşlar tarafından denetlenmesine imkan tanıyan taahhütnamenin verilmesi
şartlarını da sağlamaları gerekmektedir.
Diğer taraftan, Seri: VII, No: 14 sayılı Tebliğin 2. maddesinde Fon tanımı yapılırken “Kanun’da tanımlanan
yatırım fonlarına benzer özellikleri taşıdığı Kurul’ca kabul edilen, yurt dışında kurulmuş yatırım fonlarını (Birden
çok portföyden oluşan fonlar için, her bir portföy bu Tebliğ’de ayrı bir fon olarak değerlendirilir) ifade eder“ hükmü
yer almakta olup, aynı Tebliğin 5. maddesinin (b) bendinde ise Fonun, faaliyete geçişinden itibaren en az üç yıl
geçmiş olması ve kurulu olduğu ülkede paylarının halka arz edilmiş ve dolaşımdaki paylarının toplam cari
değerinin en az 1.000.000 (Birmilyon) ABD Doları olması şartları aranmaktadır.
Anılan hükümler birlikte değerlendirildiğinde yabancı yatırım ortaklıklarının paylarının (tertiplerinin) da
birden çok portföyden oluşması halinde, diğer bir ifade ile, her bir tertibin ayrı bir portföy yapısına sahip olması
halinde; yukarıda belirtilen kurulu olduğu ülkede paylarının halka arz edilmiş ve dolaşımdaki paylarının toplam cari
değerinin en az 1.000.000 (Birmilyon) ABD Doları olması şartının her bir tertip için ayrı ayrı aranmasının yanısıra,
Türkiye’de ihraç edilecek hisse senetleri için de yurtdışında en az üç yıllık (kotasyon) geçmişinin olması şartı da
aranacaktır.
2. Kurulumuzun 17.03.2005 tarih ve 11/363 sayılı kararı.
Yatırım fonları ve emeklilik yatırım fonlarının T.C. Hazine Müsteşarlığı (Hazine) tarafından yapılan ihalelere
katılım, aynı gün valörlü saat 14:00 sonrası tahvil bono işlemleri ve menkul kıymet alım satımında aşağıdaki
ilkelere uymaları gerekmektedir.
1.Hazine ihalelerine katılmak isteyen fonların İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’nin (Takasbank)
TETS sistemini kullanarak veya bir aracı kuruluş vasıtasıyla ihaleye katılmaları mümkündür.
2.Hazine ihalesine Takasbank dışında bir aracı kuruluş vasıtasıyla katılmak isteyen fonların
a. İhaleye katılımla ilgili olarak iletilen emrin elektronik ortamda ihale sonuçlanmadan önce Takasbank’a
iletmesi,
b. Piyasa yapıcısı olan bankalara tanınan switch ve opsiyon gibi olanakların kullanılması durumunda
elektronik ortamda Takasbank’a bildirim yapması zorunludur.
3.Fonların aynı gün valörlü tahvil ve bono işlemlerine ilişkin olarak;
a. Aynı gün valörlü tahvil ve bono işlemlerinin saat 9:30–14:00 arası yapılması esas olmakla birlikte nakit
ihtiyacı karşılamak veya nakit fazlasını değerlendirmek için saat 14:00–17:00 arasında aynı gün valörlü tahvil ve
bono işlemleri yapılabilir.
b. Belirtilen saatler arasındaki işlemlerin mahiyeti itibariyle olağan piyasa şartları, işlem kuralları ve
beklentileri içinde yapılması ve haksız rekabete yol açılmaması konusunda azami özenin gösterilmesi
gerekmektedir.
c. Fonların nakit fazlalarını değerlendirebilecekleri Takasbank Borsa Para Piyasasının saat 15:30’a kadar
açık olması sebebiyle saat 14:00-17:00 arasında aynı gün valörlü tahvil ve bono işlemi yapmak isteyen fonların,
yatırım kararlarının güvenilir gerekçe, belge ve analizlere dayandırılma ilkesi çerçevesinde, işlem yapma
gerekçelerini fon kurulu karar defterine kaydetmeleri zorunludur.
4.Fonların alım satım işlemlerine ilişkin olarak;
a. Herhangi bir alım işlemi için portföy yöneticisinin işlemin büyüklüğü, fiyatı, fonun nakit durumu, nakit
akışı, piyasa riski ve likidite riski gibi hususları dikkate alması,
b. Herhangi bir satım işlemi için portföy yöneticisinin işlemin büyüklüğü, fiyatı, piyasa riski ve likidite riski
gibi hususları dikkate alması,
c. Fonların genel alım satım stratejilerini fon kurulu kararı ile belirlemeleri,
gerekir.
Ayrıca, fon içtüzüklerinde yer alan portföy sınırlamalarına gün içerisinde de uyulması genel prensip olup,
yatırım stratejisi olarak sürekli alım satım yapmak isteyen fonların kamuyu aydınlatma dokümanlarında bu hususa
yer vermeleri gerekmektedir.
Bahsedilen ilkeler dışında fonların bir günde yaptıkları işlemler için portföy değerine bağlı olarak bir tavan
bulunmamaktadır.
3. Kurulumuzun 17.03.2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı.
MALİ TABLOLARIN ENFLASYONA GÖRE DÜZELTİLMESİ UYGULAMASINA İLİŞKİN DUYURU
Kurulumuz Karar Organının 17.03.2005 tarih ve 11/367 sayılı toplantısında, Seri: XI, No: 20 sayılı “Yüksek
Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ”in 6’ncı maddesi
ile Seri: XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”in buna tekabül eden
375’inci maddesi uyarınca;
a) 31.12.2004 tarihi itibariyle, Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından açıklanan Toptan Eşya Fiyat Endeksi
(TEFE) rakamının son üç yıl için %69,72, son yıl için %13,84; Şubat ayı itibariyle ise, son üç yıl için %57,42, son
yıl için %8,13; 2005 yılında şu ana kadar açıklanan TEFE’nin aylık bazda -%0,9 ve -%0,02 olarak gerçekleştiği,
b) T.C. Merkez Bankası’nın son verilerine göre enflasyon beklentilerinin 2005 yıl sonu için %8, gelecek 12
ay için %7,7; 2005 yıl sonuna ilişkin söz konusu tahmini değerlere göre son üç yıllık kümülatif enflasyon oranının
%35,7 olmasının öngörüldüğü,
dolayısıyla mevcut objektif kriterler dikkate alındığında yüksek enflasyon döneminin sona erdiği; ayrıca,
yüksek enflasyon döneminin devamına ilişkin diğer emarelerin de büyük ölçüde ortadan kalktığı hususları
çerçevesinde, 2005 yılında mali tabloların enflasyona göre düzeltilmesi uygulamasına son verilmesine
karar verilmiştir.
Kamuoyuna duyurulur.
DUYURU (2005/13 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 24.03.2005 tarih ve 12/387 sayılı İlke Kararı;
A) Yatırım fonlarının dönüştürülmesi, birleştirilmesi ve kurucusunun değiştirilmesi uygulamalarında;
1. Kurulumuzca onaylanan içtüzük tadil metninin izin yazımızı takip eden 6 işgünü içinde notere
onaylattırılmasına,
2. Kurulumuzca onaylanan yatırımcılara duyuru metninin aynı süre içinde Türkiye çapında yayın yapan en
yüksek tirajlı 5 gazetenin en az ikisinde ilan ettirilmesine, (Kurucu değişikliği kapsamında yapılan ilanın Tebliğ’in
52’nci maddesinin 3’üncü fıkrasına uygun olarak yapılması gerekmektedir.)
3. Duyuru metninde, fonun dönüşüm, birleşme veya kurucu değişikliği nedeniyle yapılacak içtüzük
değişikliğinin yürürlüğe giriş tarihinin yayım tarihinden itibaren 30 günden az olmamak üzere belirtilmesine,
4. Duyuru metninin ayrıca, fon kurucusunun internet sitesinin ana sayfasına ve fonun sürekli bilgilendirme
formuna koyulmasına ve fon katılma belgelerinin alım satımının yapıldığı banka ve aracı kurum şubelerinde
yatımcıların kolaylıkla görebileceği bir yere asılmasına,
5. Duyuru metninin yayımlandığı tarih ile yeni hususların yürürlüğe giriş tarihi arasında kalan 30 günlük (en
az) süre zarfında dönüşüme, birleşmeye veya kurucu değişikliğine konu olan fonun katılma belgelerinin
yatırımcıya satışına devam edilebilmesi için başvuru sırasında yeni katılma belgesi alacak olan yatırımcıların
dağıtım kanalı (şube, internet bankacılığı, ATM, telefon sitemleri) bazında nasıl bilgilendirileceğine ve yeni katılma
belgesi satışından doğacak olan tüm ihtilaflardan kurucunun sorumlu olacağına ilişkin kurucuyu temsile yetkili
kişiler tarafından
Kurulumuza hitaben hazırlanan beyan yazısının gönderilmesine ve bu talebin Kurulumuzca uygun görülmesi
halinde mümkün olmasına, aksi takdirde bu süre zarfında yeni katılma belgesi satışının durdurulmasına,
6. Kurulumuzca onaylı içtüzük tadil metninin, duyuru metninde belirtilen yeni hususların yürürlüğe giriş
tarihinde kurucunun merkezinin bulunduğu yerin ticaret siciline tescil ve TTSG’de ilan edilmesine,
7. Yatırım fonu katılma belgelerinin kaydileştirilmesi çalışmalarının tamamlan-masına kadar dönüşen,
bünyesinde birleşilen ve kurucusu değiştirilen fonların katılma belgelerinin Kurulumuzca onaylanan örneğe uygun
olarak bastırılmasına ve yatırımcıların elindeki eski katılma belgeleriyle değiştirilmesine, fonların eski katılma
belgelerinin ise noter huzurunda iptal ve imha edilerek bu işlemlere ilişkin tutanağın 6 iş günü içinde Kurulumuza
gönderilmesine,
8. Başvuru konusu fonların dönüşüm ve kurucu değişikliği işlemlerinin tamamlan-masını müteakip fonlara
ilişkin sürekli bilgilendirme formlarının hazırlanmasına ve formların yer aldığı internet adresinin daha önce fon
kurucularına iletilen kullanıcı adı ve şifre kullanılarak elektronik ortamda Kurulumuza iletilmesine,
9. Başvuru konusu fonların güncel içtüzük metninin tam halinin imzalı ve kaşeli bir örneğinin Kurulumuza
gönderilmesine,
10. Fonların dönüşümü, birleşmesi ve kurucusunun değiştirilmesi nedeniyle yapılan tüm harcamaların fon
portföyünden karşılanmadan kurucu tarafından üst-lenilmesine,
B) (2007/10 sayılı SPK Haftalık Bülteninde “DUYURU” başlığı altında yayımlanan, Kurul Karar
Organı’nın 08.03.2007 tarih ve 9/264 sayılı kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
karar verilmiştir.
DUYURU (2005/14 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Seri: IV No: 35 “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü ve
Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ”
26.03.2005 tarihli ve 25767 sayılı Resmi Gazete’de ilan edilmiştir.
TEMETTÜ AVANSI DAĞITIMINDA ORTAKLIKLEHİNE VERİLECEK TEMİNATA İLİŞKİN ESASLAR
i. Dağıtılacak temettü avansı tutarının tamamı, Şirket ortakları veya ortaklardan biri tarafından taahhüt
edilecek ve bu taahhüt, Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankadan usulüne göre alınacak “kayıtsız şartsız ödeme
taahhüdü” içeren en az (iv) maddede belirtilen süre için geçerli olan banka teminat mektubu veya devlet iç
borçlanma senedi ile teminat altına alınacaktır.
ii. Ortaklığın temettü avansı dağıtımına ilişkin karar alınacak genel kurul toplantısında; ilgili dönem
sonunda zarar oluşması veya yeterli kar oluşmaması durumunda mahsup edilemeyecek temettü avansı tutarının,
olağanüstü yedek akçe tutarından karşılanamayacak kısmın karşılanmasında kullanılmak üzere Şirket lehine
verilecek teminatın, herhangi bir protesto çekmeye ve/veya hüküm almaya gerek
olmaksızın paraya çevrilip gelir kaydedilerek temettü avansı tutarının kapatılmasında kullanılacağı hususunun da
karara bağlanması gerekmektedir.
iii. Banka teminat mektubu ve devlet iç borçlanma senetlerine ilişkin hiçbir masraf ve/veya komisyon
şirkete yansıtılmadan, teminat veren ortak veya ortaklar tarafından karşılanacaktır.
iv. Teminat, en geç temettü avansı dağıtımına ilişkin yönetim kurulu karar tarihini takip eden iş günü
şirkete ibraz edilecek ve temettü dağıtımın kesinleşeceği, ilgili yıl hesaplarının görüşüleceği genel kurul tarihinden
10 işgünü sonrasına kadar geçerli olacak şekilde düzenlenecektir. Yıl içinde gerçekleştirilecek her yeni temettü
avansı dağıtımında, dağıtılacak tutar kadar ilave teminat aynı zaman ve sürelerde şirkete ibraz edilecektir.
v. Dağıtılan temettü avansının mahsubuna yetecek tutarda net dönem karının oluşması halinde, genel
kurulda temettü avansı dağıtılan hesap dönemine ilişkin mali tabloların kesinleşmesini takip eden iş günü, temettü
avansı karşılığı şirket lehine verilen teminatlar ilgili ortak veya ortaklara iade edilebilir. Temettü avansı dağıtılan
hesap döneminde zarar veya avansın mahsubuna yeterli net dönem karı oluşmaması halinde ise, ilgili yıl
faaliyetlerinin görüşüldüğü olağan genel kurul toplantısını takiben 10 işgünü içerisinde temettü avansı,
teminatların paraya çevrilerek gelir kaydedilmesi suretiyle mahsup edilecektir. Konu hakkında, her aşamada
Seri:VIII, No: 39 “Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine uygun olarak özel
durum açıklaması yapılması zorunludur.
vi. Teminat şirkete ibraz edilmeden ve bir örneği kamuya ilan edilmek üzere ilgili Borsaya ve Kurula
gönderilmeden, temettü avansı dağıtımına başlanamaz. Teminatın eksik olması, süresinin yeterli olmaması, süre
içerisinde değer yitirmesi durumunda 2 iş günü içinde tamamlanmaması ve bu gibi durumlar sonucunda ortaya
çıkacak zararların tazmininde, teminatı ibraz eden şirket ortak veya ortakları ile şirket yönetim kurulu üyeleri
müteselsilen sorumludur.
DUYURU (2005/22 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 27.05.2005 tarih ve 21/667 sayılı kararı:
Yetki belgeleri iptal edilerek faaliyetlerine son verilecek aracı kurumlarda sermaye piyasası işlemleri
nedeniyle yatırımcıların uğrayabileceği muhtemel zararların önlenmesi amacıyla; yatırımcıların kesinleşmiş
sermaye piyasası alacaklarının aracı kurumlar tarafından ödenmesini güvenceye bağlayan taahhütname alınması
uygulamasına yeknesaklık kazandırılması amacıyla;
Bundan sonra yetki belgeleri iptal edilerek faaliyetlerine son verilecek aracı kurumlarda; yetki belgelerinin
iptal edilmesi aşamasında,
 Aracı kurumun ortaklık yapısında % 10’un üzerinde paya sahip tüm ortaklardan,
 Aracı kurumun ortaklık yapısında % 10’un altında paya sahip ortakların olması halinde, pay oranları
toplamı mevcut sermayenin asgari %90’ını teşkil edecek şekilde diğer ortaklardan,
“sermaye piyasası faaliyetlerinden kaynaklanan ve yargı kararı ile kesinleşen borçların kayıtsız şartsız
ödeneceğine ilişkin” noter onaylı taahhütname alınmasına karar verilmiştir.
2. Aktif Bir Piyasası Olan Finansal Araçların Değerlemesine İlişkin Duyuru
Aktif bir piyasası olan finansal araçların (hisse senetleri, tahviller, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile
diğer finansal araçlar dahil) değerlemesi konusunda Kurulumuza ulaşan çeşitli görüş talepleri çerçevesinde,
aşağıdaki hususların açıklanmasında fayda görülmüştür.
Bilindiği üzere, ihraç ettiği sermaye piyasası araçları bir borsada işlem gören ortaklıklar, aracı kurumlar ve
portföy yönetim şirketleri ile konsolidasyon kapsamına alınan diğer işletmeler; 01.01.2005 tarihinden sonra sona
eren ilk ara mali tablolardan
geçerli olmak üzere, mali tablo ve raporlarını Kurulumuzun Seri: XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında
Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”i (Tebliğ) hükümleri veya Uluslararası Finansal Raporlama Standartları
(UFRS) (Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğe Seri: XI, No: 27 sayılı Tebliğ ile eklenen Ek madde 1 uyarınca; mali tablo
ve rapor ile dipnot formatları dahil anılan Tebliğin 5’inci maddesi uyarınca Kurulumuzca yayımlanan muhasebe
standartları açıklamaları saklı olmak üzere, işletmelerin UFRS’yi uygulamaları, Tebliğde öngörülen düzenleme ve
ilan yükümlülüklerinin yerine getirilmesi hükmünde bulunmaktadır.) çerçevesinde düzenlemekle yükümlüdür.
Konuya ilişkin olarak, Tebliğin 262’nci maddesinde; finansal varlıkların, ilk defa mali tablolara alınmasından
sonraki değerleme amaçlarına yönelik olarak, aşağıdaki kategorilerden biri içerisinde sınıflandırılması
öngörülmüştür:
a) İşletme kaynaklı kredi ve alacaklar,
b) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar,
c) Satılmaya hazır finansal varlıklar,
d) Alım-satım amaçlı finansal varlıklar.
Aynı Tebliğin 262 ve 264’üncü maddeleri çerçevesinde; türev araçlar dahil olmak üzere, alım-satım amaçlı
finansal varlıklar ve finansal borçlar ile makul değeri güvenilir olarak tespit edilebilen satılmaya hazır finansal
varlıkların, ilk defa mali tablolara alınmalarından sonra makul değerleri üzerinden değerlenmesi gerekmektedir.
Anılan Tebliğin “Makul değerle değerlemeye ilişkin ilkeler” başlıklı 266’ncı maddesinin aktif bir piyasası
olan finansal araçların değerlemesine ilişkin (a) bendinde;
- Aktif bir piyasada fiyat kotasyonlarının varlığının makul değere ilişkin en iyi kanıt olduğu; bu tür fiyatların,
finansal varlıklar ile finansal borçların değerlemelerinde kullanılacağı;
- Bir finansal araca ilişkin olağan piyasa işlemlerini yansıtan fiyat kotasyonlarının borsalar, müşteri
temsilcileri, üye temsilcileri, endüstri grupları veya düzenleyici otoritelerce düzenli ve hazır olarak açıklanması
halinde; bu aracın aktif bir piyasada kote olduğunun kabul edileceği;
- Elde bulundurulan bir varlık veya ihraç edilecek bir borç için uygun piyasa fiyat kotasyonunun bekleyen
güncel emirler arasındaki en iyi alış emri iken, elde bulundurulan bir borç veya elde edilecek bir varlık için
bekleyen güncel emirler arasındaki en iyi satış emri olduğu;
- Güncel en iyi alış ve en iyi satış emirlerinin bulunmaması durumunda; işlem tarihi ile bilanço tarihi
arasında ekonomik koşullarda önemli bir değişiklik olmadığı sürece, en yakın zamanlişilerin; yasal koşullar
oluştuğu takdirde, TTKn’nun 336. maddesi uyarınca yöneti
kurulu üyeleri ile şirket iç denetçilerinin hukuki soru熔簈Ṡ旷屎䷣arının bulunması durumunda, makul değer
belirlenirken ortalama piyasa fiyatlarının kullanılabileceği;
- Bir finansal araçlar portföyünün makul değerinin, her bir finansal aracın sayısı ile piyasa fiyat
kotasyonunun çarpımı sonucunda elde edilen değerlerin toplamına eşit olduğu;
- Bir finansal aracın tamamı için aktif bir piyasada yayımlanan herhangi bir fiyat kotasyonunun
bulunmadığı, ancak bu aracın tamamlayıcı kısımlarının aktif bir piyasasının bulunduğu durumlarda, finansal
aracın makul değerinin tamamlayıcı kısımlarına ilişkin piyasa fiyatları esas alınarak belirleneceği,
düzenlenmiştir.
Bu kapsamda, aktif bir piyasası olan finansal araçlara ilişkin değerleme işlemlerinin yukarıda yer alan
Tebliğ hükümleri çerçevesinde yapılması gerekmektedir. Bu çerçevede, İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında
(İMKB) veya Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsasında (VOB) işlem gören finansal araçların (hisse senetleri, tahviller,
vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile diğer finansal araçlar dahil) makul değerlerinin belirlenmesine yönelik
olarak, 31.03.2005 tarihli mali tablo döneminden başlamak üzere izleyen tüm ara ve yıllık mali tablo tarihlerine
ilişkin gün sonu itibarıyla bekleyen güncel emirler arasındaki en iyi alış ve en iyi satış emirleri, en iyi alış ve/veya
en iyi satış
emirlerinin bulunmaması halinde gerçekleşen en yakın zamanlı işlemin fiyatı, İMKB ve VOB tarafından kamuya
duyurulacaktır.
Kamuoyuna duyurulur.
DUYURU (2005/23 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. .
Emeklilik yatırım fonlarında, “Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında
Yönetmelik”in 41’inci maddesi çerçevesinde hesaplanan ek kayda alma ücretlerinin Kurulumuzun Seri: VII, No: 10
sayılı “Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği”nin Artırım Giderleri başlıklı 32’nci maddesi hükmüne paralel
olarak;
1- Ek kayda alma ücretinin doğduğu andan itibaren hesaplanan pay başına düşen ücretin, katılımcılara
gönderilen hesap ekstrelerinde, fonların sürekli bilgilendirme formlarında, emeklilik şirketlerinin internet sitelerinde
ve bunların yanı sıra emeklilik şirketlerinin uygun gördüğü, katılımcıların haberdar edilmesini temin edecek her
türlü vasıtayla katılımcıların bilgilendirilmesi kaydıyla yeni pay satın alan katılımcılardan alım fiyatı farkı olarak
tahsil edilerek fon malvarlığına dahil edilmesi ve eşzamanlı olarak karşılık ayrılması suretiyle ödeme tarihinde ek
kayda alma ücretinin fon malvarlığından söz konusu karşılıklar kullanılarak ödenmesinin mümkün olduğu,
2- Ek kayda alma ücretlerinin tamamen kurucular tarafından da karşılanabileceği,
3-Kurulumuz karar tarihinden itibaren söz konusu ücretin yeni pay alan katılımcılardan tahsil edilmeksizin
doğrudan fon malvarlığından karşılanması yönündeki uygulamalara son verilmesi gerektiği
hususlarının Kurulumuz Haftalık Bülteninde yayımlanarak kamuya duyurulmasına karar verilmiştir.
2. .
Portföy yönetim şirketlerinin bireysel portföy yönetimine konu varlıkları için saklama hizmetinde bulunmak
isteyen bankalar saklama faaliyetinde bulunmak üzere Kurulumuza başvuru yapabileceklerinin Kurulumuz
Haftalık Bülteninde yayımlanarak kamuya duyurulmasına karar verilmiştir.
DUYURU (2005/24 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 10.06.2005 tarih ve 23/748 sayılı ilke kararı.
Menkul kıymet yatırım fonları ve emeklilik yatırım fonlarının malvarlığı her ne surette olursa olsun yapay
ve/veya rekabeti bozucu, piyasa fiyat ve oranlarından bariz derecede farklılık gösteren iş ve işlemler yoluyla
artırılamaz veya azalması önlenemez. Söz konusu işlemleri önlemeye yönelik tedbir alınmasından kurucu ve
yönetici müteselsilen sorumludur.
DUYURU (2005/25 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 16.06.2005 tarih ve 24/764 sayılı kararı.
Seri: V, No: 65 sayılı Tebliğ’in 18. maddesi çerçevesinde, Aracı kuruluşlar tarafından müşterilere telefonla
yapılan özkaynak tamamlama bildirimleri için ses kaydı tutulmasının zorunlu hale getirilmesine karar verilmiştir.
F) Kurulumuzun 16.06.2005 tarih ve 24/777 sayılı kararı.
Yatırım fonu katılma belgelerinin kaydileştirilmesine ilişkin olarak;
1- Tüm yatırım fonu kurucularının en az bir fonunun katılma belgelerinin 27.6.2005–1.8.2005 tarihleri
arasında kaydileştirilmesine yönelik çalışmaların başlatılmasına,
2- Kaydileştirilecek fonların, altyapı ve bağlantı koşullarını etkilemeyecek şekilde B Tipi Likit fonlar dışında
ve günlük olarak yüksek hacimli alım satıma konu olmayan fonlardan oluşmasına, söz konusu fonların fon
kurucularından gelebilecek görüş ve
talepler de dikkate alınarak Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK) tarafından tespit edilmesine,
3- 27.6.2005-1.8.2005 tarihleri arasında kaydileştirilen fonlar dışında kalan fonların Kurulumuzun
15.10.2004 tarih ve 42/1326 sayılı kararı uyarınca 31.10.2005 tarihine kadar kaydileştirilmesine,
4- MKK tarafından Merkezi Kaydi Sistemine sorunsuz şekilde entegre olduğu bildirilen fon kurucularının,
kaydileştirilen yatırım fonlarının ihraç edecekleri katılma belgelerinin ve kaydileştirme tarihinden sonra kurdukları
yatırım fonlarının katılma belgelerinin fiziki senet basılmadan kaydi olarak izlenmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2005/27 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 30.06.2005 tarih ve 26 sayılı toplantısında;
(A) 28.02.2002 tarih ve 24681 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve
Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik”in 5. maddesinin üçüncü fıkrasının (h) bendi uyarınca, borsa
yatırım fonu katılma belgelerinin emeklilik yatırım fonlarının portföylerine dahil edilebilmesi mümkün olup, bu
kapsamda yapılacak işlemlerde Yönetmelik’in 21. maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde yer alan sınırlamalara
uyulması şarttır.
(B)Borsa yatırım fonu katılma belgelerinin birincil piyasa işlemleri kapsamında yapılan hisse senetleri
ve/veya katılma belgesi işlemleri sonucunda, emeklilik yatırım fonunun portföy yapısında Yönetmelik’in 21.
maddesinin birinci fıkrasının (a), (c), (d), (e), (f) ve (g) bentleri hükümleri ile portföye dahil edilebilecek borsa
yatırım fonu katılma belgelerine ilişkin sınırlamalara aykırı durumların ortaya çıkması halinde, birincil piyasa
işlemlerine yönelik olarak gereken emirlerin yetkilendirilmiş katılımcıya iletilmesi ve söz konusu aykırılıkların aynı
işgünü içerisinde ortadan kaldırılması şartlarıyla, (a), (c), (d), (e), (f) ve (g) bentleri hükümleri ile portföye dahil
edilebilecek borsa yatırım fonu katılma belgelerine ilişkin sınırlamalar uygulanmaz.
2. Kurulumuzun 30.06.2005 tarih ve 26 sayılı toplantısında;
Kurulumuzun 19.12.2003 tarih ve 64 sayılı toplantısında alınan “aracı kurumların ikincil piyasada
gerçekleştirecekleri hisse senedi alım-satım işlemlerinde müşterilerinden tahsil edecekleri aracılık komisyonu
oranının, vergiler hariç binde ikiden az olamayacağına, ancak aracı kurumların söz konusu işlemlerden ay içinde
elde etmiş oldukları toplam komisyon gelirlerinin en çok %75’ini, ay sonu itibariyle belirleyecekleri müşterilerine
komisyon iadesi adı altında geri ödeyebileceklerine” ilişkin kararın 31.12.2005 tarihine kadar geçerli olmasına
karar verilmiştir.
DUYURU (2005/33 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 10.08.2005 tarih ve 32/1019 sayılı ilke kararı.
a) Likit fonlarda piyasaların kapalı olduğu saatlerde katılma belgesi nakit ihtiyacının karşılanması için fon
adına açılacak kredili hesaplardan fonun gecelik ve faizsiz olarak kredilendirilmesinin, yatırımcılar lehine bir
durum teşkil edeceği dikkate alınarak, Seri: VII, No: 10 sayılı Tebliğ’in 43 üncü maddesi (d) bendi kapsamında
değerlendirilmesine ve bu maddede belirtilen %10’luk sınır içerisinde kalmak kaydıyla uygulanmasına izin
verilmesine,
b) Bu tür kredi talebi olan fonların, bir defaya mahsus olmak üzere, gecelik ve faizsiz kredi taleplerine ve
kredinin geri ödenmesi usulüne ilişkin alınacak fon kurulu kararı ile kredi kullandıracak olan bankanın fonun kredi
talebinin onaylandığı yetkili organ kararı ve daha sonra bu kararlarda değişiklik yapılması halinde değişikliklere
yönelik kararların Kurulumuza gönderilmesi gerektiği konusunda ilgililerin bilgilendirilmesine
karar verilmiştir.
DUYURU (2005/35 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 25.08.2005 tarih ve 34/1057 sayılı ilke kararı.
Aracı kurum müşterilerinin hesaplarındaki nakit alacak bakiyeleri karşılığında herhangi bir getiri
istememeleri ve/veya alacak bakiyelerin aracı kurumca belirlenen limitin altında kalması durumunda;
Alt limit altında kalan nakitlerle ilgili olarak, çerçeve sözleşmede hüküm bulunması suretiyle veya çerçeve
sözleşmeden ayrı olarak müşterilerden münferiden alınacak yazılı onay çerçevesinde; getiri talep etmeyen
müşterilere ilişkin olarak, çerçeve sözleşmeden ayrı olarak müşterilerden münferiden alınacak yazılı onay
çerçevesinde,
Müşterilerin hesaplarındaki nakit alacak bakiyelerinin, müşteriler tarafından talep edildiği takdirde en geç 1
iş günü içerisinde ödenebilecek şekilde, aracı kurum tarafından bankada günlük mevduatta ve repoda
değerlendirilebileceği ve getirisinin aracı kuruma kalabileceği ve bu durumun Seri: V, No: 46 Tebliğinin 58/g
maddesine aykırılık oluştur-mayacağına,
karar verilmiştir.
DUYURU (2005/37 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Kurulumuzun 05.09.2005 tarih ve 35/1105 sayılı kararı; 2009/44 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde
yayımlanan, 09.10.2009 tarih ve 31/876 sayılı Kurul Kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
DİKKAT: BU SAYFA BİLİNÇLİ OLARAK BOŞ BIRAKILMIŞTIR.
DUYURU (2005/43 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 14.10.2005 tarih ve 40 sayılı toplantısında, kaydi sisteme geçiş ile birlikte,
Kurulumuzun 16.01.2004 tarih ve 2/28 sayılı kararı ile belirlenen ve 2004/2 sayılı haftalık bültende yayınlanan
Seri: 1, No: 26 “Hisse Senetlerinin Kurul Kaydına Alınması ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliğ”in Ek madde 2
hükmünün uygulanmasına yönelik hisse senetleri Kurulumuz kaydında olan borsa şirketlerinin borsada işlem
gören/görmeyen hisse senetlerinin İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. tarafından izlenmesine ilişkin esasların
Merkezi Kayıt Kuruluşu AŞ. tarafından uygulanmasına karar verilmiştir.
2. Kurulumuzun 14.10.2005 tarih ve 40/1243 sayılı kararı ile;
1) Aracı kurumların hisse senedi alım-satım işlemlerinde müşterilerinden tahsil edecekleri aracılık
komisyonlarının, 01.01.2006 tarihinden itibaren aracı kurum ve müşteri arasında serbest olarak belirlenebilmesi
uygulamasına geçilerek asgari komisyon ve komisyon iadesi uygulamasına son verilmesine karar verilmiştir.
2) 01.01.2006 tarihinden itibaren, aracı kurumların, yatırımcıların hak ve yararlarını zedeleyici, iyi niyet
kurallarına aykırı, abartılmış, gerçeğe uymayan, müşterilerini veya kamuoyunu yanıltıcı bilgileri içermemek
kaydıyla, uygulamaya başlamadan önce promosyon kampanyasının detaylarını Kurula yazılı olarak bildirmeleri ve
kendilerine Kurul tarafından 10 iş günü içerisinde aksi bildirilmedikçe promosyon kampanyası
düzenleyebilmelerine imkan sağlanmasına karar verilmiştir.
3. Kurulumuzun 14.10.2005 tarih ve 40/1257 sayılı kararı ile;
Sermaye piyasası kurumları arasında yapılan işlemlerin ağırlıklı olarak elektronik yoldan yapılıyor olması
ve söz konusu elektronik bilgi akışının (virman, EFT ve benzeri) finansal ve zaman bilgisine dayalı işlemleri de
içermesi, tüm kurumlar arasındaki zaman bilgisinin tutarlı olmasını mutlak bir şart olarak ortaya çıkartmaktadır. Bu
çerçevede, tüm sermaye piyasası kurum ve kuruluşlarında ortak saat kaynaklarının kullanılmasına ve bu ortak
saatin, internet üzerinden atomik saatler vasıtası ile Koordine Evrensel Zaman servisi veren sunuculardan
alınmasına karar verilmiştir.
DUYURU (2005/45 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. tarafından daha önce 31 Ekim 2005 olarak açıklanmış olan borsada işlem
gören şirketlerin hisse senetlerinin kaydileştirilmesine geçiş tarihi, Kurulumuzun 28.10.2005 tarihli toplantısında 28
Kasım 2005 olarak belirlenmiştir.
DUYURU (2005/49 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(Kurulumuzun 16.11.2005 tarih ve 47/1353 sayılı ilke kararı, Kurulumuzun 28.09.2007 tarih ve
35/1022 sayılı kararı ile 01.19.2007 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır.)
DUYURU (2005/51 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Borsa’da işlem gören hisse senetlerinin kaydileştirilecek olması ve “TL” ifadelerinin “YTL” olarak
değiştirilmesi sebebiyle;
a) Hisse senetleri borsada işlem gören şirketlere ilişkin izahname ve sirkülerler,
b) Hisse senetleri borsada işlem gören raf kayıt sistemindeki şirketlere ilişkin izahname ve raf kayıt
belgesi,
c) İlk ve ikincil halka arzlara ilişkin izahname ve sirkülerler ile
d) Söz konusu belgelere ilişkin hazırlama kılavuzları,
25.11.2005 tarih ve 49/1387 sayılı Kurul Kararı ile değiştirilmiş olup, söz konusu belgelerin yeni şekilleri
Kurulumuzun internet adresinde (www.spk.gov.tr) yer almaktadır.
DUYURU (2005/54 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 16.12.2005 tarih ve 52/1473 sayılı kararı.
1- 31.12.2006 tarihine kadar 4487 ve 3794 sayılı Kanun ile değişik 2499 sayılı Sermaye Piyasası
Kanunu’nun 46/B maddesinin dokuzuncu fıkrasında yer alan Yatırımcıları Koruma Fonu’ndan yapılacak
ödemelere ilişkin tutarın 44.715 YTL, Geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan Özel Fon’dan aracı
kurum alacaklılarına yapılabilecek azami ödeme tutarının ise 11.924 YTL olarak uygulanmasına karar verilmiştir.
DUYURULAR (2005/56 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1:
(Borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem yapma yasağına ilişkin uygulama esaslarının
belirlenmesine dair Kurulumuzun 29.12.2005 tarih ve 54 sayılı kararı, Kurulumuzun aynı konuya ilişkin
28.09.2007 tarih ve 35/1022 sayılı kararı ile 01.10.2007 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır.)
DİKKAT: BU SAYFA BİLİNÇLİ OLARAK BOŞ BIRAKILMIŞTIR.
DUYURU 2:
Kurulumuzun 29.12.2005 tarih ve 54 sayılı kararı uyarınca yapılan duyurudur:
01.01.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;
a) Seri: l, No: 26 “Hisse Senetlerinin Kurul Kaydına Alınmasına ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliği”nin,
-Seri: I, No: 29 Tebliği ile değişik 5’inci maddesinde, mevcut hisse senetlerinin halka arz yoluyla satışında
ve 6’ncı maddesinde halka açık olmayan ortaklıkların hisse senetlerinin sermaye artırımı yoluyla satışında, halka
arz edilecek hisse senetlerinin nominal değerlerinin nominal sermayeye oranının tespiti için öngörülen
tutarlarının, sırasıyla 12.209.760 YTL ve 61.048.800 YTL,
-Seri: I, No: 29 Tebliği ile değişik 19’uncu maddesinde tasarruf sahipleri sirküleri yayımlamaktan
muafiyet için, sermaye artırımlarında yeni pay alma haklarının kullanılmasından sonra kalan payların
nominal değerleri toplamı için öngörülen tutarın 61.048,80 YTL,
-Seri:
I,
No:
29
Tebliği
ile
değişik
Ek
madde
1'de
kısmi
aracılık 镠 闈 靰 鞌 鞎 韾 頀 顖 饞 饠 鵠 鷮 齖 齬 齮 ䷣ ꅰ ꆆ ꆈ ꇸ ꋘ ꍦ ䷣ ䷣ 겶 굄 뎐
됞 뚔 뜢 ������䷣䷣��������������䷣䷣���������������ì ᔣ䥨譾ᘀ䥨譾㸀Ī䩃 䩏 䩑 䩞 䩡 ᔠ
������ቊ�Ɋ�Ɋ�Ɋ�ቊ
䷣䷣䷣䷣䷣䷣䷣䷣䷣䷣䷣䷣䷣䷣䷣Ɋ䷣ቊ伀淢 湬 灊 灎 烘 狨 独 獼 瑴 瘐 瘔 皤 篾 糞 約 紈 綒 缰 缴 羾 腸 腼
舆 茚 茞 莮 蓸n 3’üncü maddesinde; kayıtlı sermaye sistemine geçiş için öngörülen asgari başlangıç
sermayesi tutarının 2.930.342,40 YTL,
c) Seri: IV, No: 9 Ihraçcıların Muafıyet Şartlarına ve Kurul Kaydından Çıkarılmalarına İlişkin Esaslar
Tebliği'nin;
- 3’üncü maddesinde, halka açık anonim şirketler için öngörülen bağımsız denetim ve kar dağıtımı
muafiyetine ilişkin asgari aktif toplamı tutarının 5.350.316,83 YTL;
- 4’üncü maddesinde belirtilen hisse senedi dışındaki menkul kıymet ihraçcıları için öngörülen aktif
toplamı tutarının 5.350.316,83 YTL, halka arz tutarının 1.070.795,95 YTL;
- 5’inci maddesinde, halka açık anonim ortaklıkların Kurul kaydından çıkarılmaları için gerekli asgari aktif
toplamının ise 210.007,87 YTL;
d) Seri: Vlll, No: 22 Sermaye Piyasası Araçlarının Halka Arzında Satış Yöntemlerine İlişkin Esaslar
Tebliği'nin,
-(3.1.3.) no'lu maddesinde, hisse senedi, tahvil gibi sermaye piyasası araçlarının halka arz yoluyla
satışında, "talep toplama" veya "borsada satış" yöntemlerinden birinin zorunlu olarak uygulanmasına ilişkin olarak
öngörülen asgari aktif toplam tutarının 7.644.530,74 YTL;
-(4.1.1.4) no’lu maddesinde, halka arzda belirli gruplara tahsisat yapmak isteyen ihraçcılar için, halka arz
edilecek sermaye piyasası aracının satış tutarının Tebliğ’de belirtilen tutarda ve üzerinde olması halinde halka arz
edilecek sermaye piyasası aracı miktarının en az %30 unu, Tebliğ’de belirtilen tutarın altında olması durumunda
ise en az %50 sini küçük bireysel yatırımcılara tahsis etme zorunluluğu ile ilgili olarak Tebliğ’de belirtilen tutarın
122.097.600 YTL,
e) Aynı zamanda Kurulumuzun Seri: I No: 26 sayılı Tebliğinde yeralmamakla birlikte Kurulumuz İlke Kararı
olarak, her yıl belirlenen ve kamuya açıklanan, finans piyasasında faaliyet gösteren şirketlerin halka açılma ve
kayıtlı sermaye sistemine geçme başvurularına (halka açılmak üzere daha once kayıtlı sermaye sistemine geçmiş
veya kayıtlı sermaye sistemine geçmek üzere başvuruda bulunmuş olan şirketler ve yatırım ortaklıkları hariç) izin
verilebilmesi için gerekli olan ve 2005 yılında 22.240.000 YTL olarak belirlenen asgari ödenmiş
serm䷣ ䷣ ䷣가䷣ ÿ ䷣䷣ ䷣ ䷣가䷣ ÿ ỿ䷣ቊ Ā̏ 혴 ༁ 愀϶
ᘀ Ĥ☛⌠Ȥ萯ren geçerli olmak üzere yeniden değerleme oranında artırılarak 24.419.520 YTL,
olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
Yukarıdaki bilgiler aşağıdaki tabloda özetlenebilir:
DİKKAT: BU SAYFA BİLİNÇLİ OLARAK BOŞ BIRAKILMIŞTIR.
TEBLİĞ NO
Seri:I No:26 md.5
Seri:I No:26 md.5
Seri:I No:26 md.19
Seri:I No:26 ek md.1
Seri:I No:26 ek md.1
Seri:I No:26 ek md.1
Seri:I No:26 ek md.1
Seri:I No:26 ek md.1
Seri:IV No:7 md.3
Seri:IV No:9 md.3-4
Seri:IV No:9 md.4
Seri:IV No:9 md.5
Seri:VIII No:22 md.3.1.3
Seri:VIII No:22 md.4.1.1.4
Kurul Kararı (16.12.2004-49/1628)
2006 YILINDA
UYGULANACAK
TUTAR (YTL)
12.209.760,00
61.048.800,00
61.048,80
28.082.448,00
56.164.896,00
112.329.792,00
280.824.480,00
561.648.960,00
2.930.342,40
5.350.316,83
1.070.795,95
210.007,87
7.644.530,74
122.097.600,00
24.419.520,00
DUYURU 3:
Kurulumuzun 29.12.2005 tarih ve 54 sayılı kararı uyarınca yapılan duyurudur:
02.01.2006 tarihinden itibaren yapılacak başvurular için geçerli olmak üzere;
 Asgari fon başlangıç tutarı 3.000.000 YTL,
 Yatırım ortaklıklarının asgari başlangıç sermayesi 3.000.000 YTL,

Yabancı yatırım fonu paylarının tahsisli olarak satılabileceği gerçek ve tüzel kişilerin sahip olmaları
gereken asgari sermaye piyasası aracı tutarı 1.750.000 YTL,

Gayrimenkul yatırım ortaklığı kuruluş ve dönüşümünde aranan asgari ödenmiş/çıkarılmış sermaye
7.200.000 YTL,
 Gayrimenkul yatırım ortaklıklarında lider girişimci olan gerçek kişilerin asgari yıllık brüt gelirleri 720.000
YTL, sahip olmaları gereken toplam menkul ve gayrimenkul varlıklarının vergiye esas değeri asgari 7.200.000
YTL,

Gayrimenkul yatırım ortaklıklarında lider girişimci olan tüzel kişilerin en son mali tabloları itibariyle
asgari aktif toplamı 22.620.000 YTL, asgari net dönem karı 2.262.000 YTL,
 Portföy yönetim şirketlerinin sahip olmaları gereken asgari ödenmiş sermaye tutarı 930.000 YTL

Kurul listesine alınmak üzere başvuracak gayrimenkul değerleme şirketlerinin asgari ödenmiş
sermayeleri 330.000 YTL, gayrimenkul değerleme şirketinin ödenmiş sermayesinin asgari %90’ının, Kurul’dan
Değerleme Uzmanlığı Lisanslama Belgesi almış en az iki sorumlu değerleme uzmanına ait olması halinde ise söz
konusu tutar 82.500 YTL
olarak belirlenmiştir.
DUYURU 4:
Kurulumuzun 29.12.2005 tarih ve 54 sayılı kararı uyarınca yapılan duyurudur:
2004 yılına ilişkin olağan genel kurul toplantısını yapmamış hisse senetleri Borsa’da işlem görmeyen
Kurulumuz kaydında bulunan halka açık şirketlere ilişkin olarak;
Kurulumuzun, Seri: XI, No: 1 Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara Ilişkin Ilke ve Kurallar
Hakkında Tebliğ’inin,
 Aynı tebliğimizin 49. maddesinde de;
“İşletmeler bu Tebliğin 7 ve 8 numaralı eklerine uygun olarak hazırladıkları mali tablolarını her yıl olağan
genel kurul toplantılarını izleyen 30 gün içinde Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde yayımlatmak zorundadır. Bu
ilan zorunluluğuna ek olarak;
....
b) Menkul kıymetleri bir borsada işlem görmeyen ortaklıklar, biri merkezlerinin bulunduğu yerde
yayımlanan en yüksek tirajlı iki mahalli gazeteden birinde olmak üzere iki mahalli gazetede,
.....söz konusu mali tablolarını yıllık olağan genel kurul toplantılarını izleyen 30 gün içinde ilan ederler”
hükmü yer almaktadır.”
 Anılan Tebliğimizin “İlan” başlıklı 56. maddesinde;
“İşletmeler, Tebliğin (15) no'lu ekinde yer alan "denetçi raporu özetlerini", Tebliğin 49'uncu maddesinde
mali tablolar için getirilmiş hükümler çerçevesinde anılan mali tablolar ile birlikte ilan etmek zorundadır.
Sürekli bağımsız denetlemeye tabi olan ortaklıklar ve aracı kurumların, denetçi raporu özeti yerine,
bağımsız denetleme raporlarının özetlerini yayınlamaları zorunludur.”
hükümleri yer almaktadır.
Anılan Tebliğ hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, hisse senetleri Borsa’da işlem görmeyen şirketlerin
kamuyu aydınlatma yükümlülükleri genel kurullarını yapmaları önşartına bağlı bulunmaktadır.
Diğer taraftan, anonim şirketlerin genel kurullarını yapmalarına ilişkin yasal süre TTK’nun 364. maddesi
uyarınca;
“Umumi heyetler adi ve fevkalade olarak toplanırlar. Adi toplantı her hesap devresi sonundan itibaren üç ay
içinde ve en az yılda bir defa olur....”
olarak tespit olunmuştur.
Bununla birlikte, Seri: IV, No: 27 “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların
Temettü Ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliğ”in “Temettü Dağıtım Zamanı” 6.
maddesinde “Temettü dağıtımı, ortaklıklarca hesap dönemini izleyen 5 inci ayın sonuna kadar tamamlanmak
zorundadır.” Hükmü yer almakta olup, olağan genel kurul toplantılarının yapılmaması ve/veya geç yapılması
durumunda şirketin dönemi karla kapatmış olması durumunda ortaklara kar dağıtımı yapılmamakta bu durumda
küçük yatırımcının hak ve yararları zarar görebilmektedir.
Bu çerçevede, 2004 yılı faaliyet dönemine ilişkin olarak olağan genel kurul toplantılarını yapmamış olan
şirketlerin genel kurul toplantılarının yapılmamasından dolayı zarar gören ortaklarının ve diğer kişilerin; yasal
koşullar oluştuğu takdirde, TTKn’nun 336. maddesi uyarınca yönetim kurulu üyeleri ile şirket iç denetçilerinin
hukuki sorumluluğu için yasal yollara başvurma hakları bulunmaktadır.
DUYURU 5:
Kurulumuzun 29.12.2005 tarih ve 54 sayılı kararı uyarınca yapılan duyurudur:
Kurulumuzun Seri: V, No: 34 Aracı Kurumların Sermayelerine ve Sermaye Yeterliliğine İlişkin Esaslar
Tebliği’nin 7 nci maddesi uyarınca, 30/06/2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aracı kurumların asgari
özsermaye tutarlarının, 2005 yılı için Maliye Bakanlığı tarafından %9,8 olarak ilan edilmiş olan yeniden değerleme
oranının %50 si oranında arttırılması suretiyle tespit edilen aşağıdaki tutarlara yükseltilmesine karar verilmiştir.
Yetki Belgelerine Göre Gerekli Asgari Özsermaye Tutarları (YTL)
Mevcut Asgari
2006 Yılı Asgari
Yetki Belgesi
Özsermaye
Özsermaye
Kurulumuzun Seri:
V,
No:
65
“Sermaye
Piyasası Araçlarının Kredili
Alım, Açığa Satış ve Ödünç
Alım Satım Aracılığı
689.000
723.000
Alma ve Verme İşlemleri
Halka Arza Aracılık
346.000
363.000
Tebliği”nin 35 inci maddesi
uyarınca, aracı kurumlar
Repo-Ters Repo
346.000
363.000
tarafından İstanbul Menkul
Portföy Yöneticiliği
276.000
290.000
Kıymetler Borsası A.Ş.’ne
bildirilmesine
gerek
Yatırım Danışmanlığı
72.000
76.000
olmayan müşteri temerrüt
TOPLAM
1.729.000
1.815.000
tutarının,
01.01.2006
tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, 2005 yılı için Maliye Bakanlığı tarafından % 9,8 olarak ilan edilmiş olan
yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle tespit edilen tutarın tama iblağ edilerek 11.000 YTL olarak
uygulanmasına karar verilmiştir.
DUYURULAR (2006/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1.
Kurulumuzun 27.01.2006 tarih ve 4/67 sayılı kararı ile Kurulun muhasebe standartlarına ilişkin
düzenlemelerine göre hazırlanan mali tablolar esas alınarak hesaplanan 2005 yılı faaliyetlerinden elde edilen
karlar dikkate alınmak suretiyle, 01.01.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;
1) Payları/hisse senetleri Borsa’da işlem gören anonim ortaklıkların;
a) Seri: IV, No: 27 Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü ve
Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliği’nin 5’inci maddesinin birinci fıkrasında
tanımlanan asgari kâr dağıtım zorunluluğunun %30 olarak uygulanmasına, bu dağıtımın genel kurullarında
alacakları karara bağlı olarak nakit ya da temettüün sermayeye eklenmesi suretiyle ihraç edilecek payların
bedelsiz olarak ortaklara dağıtılması ya da belli oranda nakit, belli oranda bedelsiz pay dağıtılması suretiyle
gerçekleştirilebilmesine,
b) Yukarıdaki (1/a) maddesi uyarınca belirlenecek birinci temettü tutarının mevcut ödenmiş/çıkarılmış
sermayelerinin %5’inden az olması durumunda, söz konusu tutarın dağıtılmadan ortaklık bünyesinde
bırakılabilmesine,
c) Kurumsal yönetim ilkelerine uygun olarak kar payı dağıtım politikalarına yıllık faaliyet raporlarında yer
vermeleri ve bilgilendirme politikası çerçevesinde kamuya açıklamaları hususunda bilgilendirilmesine,
d) Kurumsal yönetim ilkelerinin uygulaması çerçevesinde kâr dağıtım zorunluluğunun kaldırılabileceği
dikkate alınarak, 2006 ve izleyen yıllara ilişkin kâr payı dağıtım politikalarının yapılacak ilk olağan genel kurul
toplantısında ortaklarının bilgisine sunmaları hususunda bilgilendirilmesine,
2) Hisse senetleri borsada işlem görmeyen anonim ortaklıklar için mevcut uygulamanın aynen devam
ettirilmesine,
3) Tebliğ’in 5’inci maddesinin beşinci fıkrası gereğince, bir önceki döneme ilişkin temettü dağıtımını
gerçekleştirmeden sermaye artırımı yapan ve artırımı temsil eden hisse senetleri borsada "eski" ve "yeni" şeklinde
iki ayrı sırada işlem gören anonim ortaklıklardan, 2005 yılı faaliyetleri sonucunda elde ettikleri dönem karından
dağıtılacak temettüler için aynı Tebliğ’in 5’inci maddesinin birinci fıkrasındaki esaslar çerçevesinde
hesaplayacakları dağıtılabilir karın en az % 30’u tutarında birinci temettüün nakden dağıtılması zorunluluğunun
getirilmesine,
4) Hisse senetleri halka arz yoluyla satılan bankaların dağıtacakları temettü miktarlarının Devlet
Bakanlığı’nın 04.02.1993 tarih ve 21486 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 numaralı Tebliği uyarınca Türk
Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde genel kurullarınca belirlenmesi hükmünün aynen uygulanmasına devam
edilmesine
5) Kurul kararının Haftalık Bülten ve asgari üç gün İMKB Günlük Bülteni aracılığıyla kamuya
duyurulmasına
karar verilmiştir.
DUYURU 2.
Kurulumuzun 16.12.2005 tarih ve 52/1488 sayılı kararı ile 01.01.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak
üzere;
I.Genel İlkeler
 Sermaye piyasası mevzuatında, opsiyon sözleşmeleri, menkul kıymet yatırım fonu, emeklilik yatırım
fonu ve yatırım ortaklıkları portföyüne alınabilecek türev araçlar arasında sayılmasına rağmen; mevcut durumda
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş. (VOB) bünyesinde opsiyon sözleşmelerinin işlem görmediği dikkate
alınarak, bu aşamada opsiyon sözleşmelerinin menkul kıymet yatırım fonu, emeklilik yatırım fonu ve yatırım
ortaklığı portföylerine dahil edilmemesi gerekmektedir.
 (Değişik: 24.07.2008 tarih ve 20/841 sayılı Kurul Kararı ile) VOB bünyesinde işlem gören ürünlere
dayalı olarak borsa dışında vadeli işlem sözleşmelerine taraf olunmaz. Ancak takası aynı gün valörlü olmayan ve
bu yüzden vadeli döviz borcu/alacağı yaratan sermaye piyasası araçlarının alım satımı ile bağlantılı vadeli döviz
işlemlerinin, VOB dışında tezgah üstü piyasada (yapılan işlem ile VOB’da işlem gören vadeli işlem
sözleşmelerinin vadesinin uyumsuz olması halinde), vadeli döviz borcu/alacağı tutarını aşmamak kaydıyla işlemin
takas gününe kadar yapılabilmesi mümkündür.
II. Menkul kıymet yatırım fonları ve menkul kıymet yatırım ortaklıklarının portföylerine dahil edecekleri
vadeli işlem sözleşmeleri ile ilgili olarak;
 Genel İlkeler:
Borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda ve/veya borsa dışında işlem gören vadeli işlem
sözleşmeleri menkul kıymet yatırım fonları ve menkul kıymet yatırım ortaklıklarının portföylerine dahil edilebilir. Şu
kadar ki;
Vadeli işlem sözleşmesine konu olacak varlıklar döviz, kıymetli madenler, faiz, finansal göstergeler ve
sermaye piyasası araçları ile sınırlı olup, bu varlıklara dayalı vadeli işlem sözleşmeleri nedeniyle maruz kalınacak
açık pozisyon miktarının fon toplam değerine/net aktif değere oranı, yatırım stratejisi bant aralığı uyarınca
fon/ortaklık tarafından bu varlığa yapılacak azami yatırım tutarını belirleyen üst limiti aşamaz.
Borsa dışında taraf olunan vadeli işlem sözleşmeleri nedeniyle maruz kalınan açık pozisyon miktarı fon
toplam değerinin/net aktif değerin %10’unu geçemez.
Borsa dışında işlem gören vadeli işlem sözleşmelerinde, sözleşmenin karşı tarafı olan kurumun,
bulunduğu ülke yetkili otoritelerince denetim ve gözetime tabi finansal bir kurum (banka, aracı kurum v.b.) olması
zorunludur.
Borsa dışında taraf olunan vadeli işlem sözleşmelerinin, günlük olarak güvenilir ve doğrulanabilir bir
yöntemle değerlemeye tabi tutulması ve bu sözleşmelerin istenildiği an makul değeri üzerinden satılabilir, tasfiye
edilebilir veya ters pozisyon alınarak kapatılabilir nitelikte olması gereklidir.
Fonun/ortaklığın, yatırım stratejisinden ve karşılaştırma ölçütünden sapmasına yol açacak vadeli işlem
sözleşmeleri hiçbir suretle portföye dahil edilemez.
 Vadeli İşlem Pozisyon Limiti:
- Vadeli işlem sözleşmeleri nedeniyle maruz kalınan ve Ek’de yer alan örneğe göre hesaplanan açık
pozisyon miktarı, fon toplam değerini/net aktif değeri aşamaz.
- Açık pozisyon tutarı hesaplanırken öncelikle her bir sözleşme bazında ters işlemle kapatılmamış
pozisyonların sayısı, uzlaşma fiyatı ve sözleşme büyüklüğü dikkate alınır. Açık pozisyonun hesaplanmasında aynı
varlığa dayalı fakat farklı vadelerdeki kısa ve uzun pozisyon tutarları da netleştirilir.
- Açık pozisyon tutarı hesabına İMKB Tahvil ve Bono Piyasası Kesin Alım Satım Pazarında yapılan ileri
valörlü alım işlemlerinin tutarı da dahildir. Şöyle ki;
- Söz konusu tutarın hesaplanmasında ileri valörlü işlemin değerleme fiyatı dikkate alınır,
Bir işgünü valörlü alım işlemleri söz konusu hesaplamada dikkate alınmaz,
İşlem kuralı olarak valörlü işlem gören menkul kıymetler (döviz ödemeli gibi) söz konusu hesaplamada
dikkate alınmaz,
Aynı menkul kıymetin aynı valördeki ve farklı valördeki alım satımları netleştirilerek varsa alım tutarının
satım tutarını aşan kısmı-net alım tutarı- hesaplamada dikkate alınır.
 Raporlama ve Kamuyu Aydınlatma:
- Fon/ortaklık portföylerine dahil edilecek vadeli işlem sözleşmeleri ile ilgili genel ilkelerin (hangi tür vadeli
işlem sözleşmelerine taraf olunacağı, sözleşmelere hangi amaçla –korunma amaçlı ya da yatırım amaçlı- taraf
olunacağı, sözleşmelere konu varlıkların nasıl belirleneceği, olası riskler, varsa toplam açık pozisyon miktarının
fon toplam değerine/net aktif değere oranı için belirlenen üst limit, borsa dışında taraf olunan vadeli işlem
sözleşmelerine ilişkin değerleme ilkeleri vs.) fon kurulu/yönetim kurulu kararı ile yazılı olarak belirlenmesi ve bu
ilkelere sürekli bilgilendirme formunda yer verilmesi gereklidir.
- Portföye alınacak vadeli işlem sözleşmeleri ile ilgili genel risk yönetim prosedürlerinin fon kurulu/yönetim
kurulu kararı ile yazılı olarak belirlenmesi gereklidir.
- Vadeli işlem sözleşmelerinin portföye dahil edilmesine ve portföyden çıkarılmasına yönelik olarak
yapılan her işlemde; işlemin gerekçesi, tutarı, vadesi, sözleşmeye konu varlık, maruz kalınan açık pozisyon
miktarının fon toplam değerine/net aktif değere oranı, sözleşmeye hangi amaçla –korunma amaçlı ya da yatırım
amaçlı- taraf olunduğu, fonun/ortaklığın risk profili açısından bu sözleşmeye taraf olmanın muhtemel sonuçları,
borsa dışı bir sözleşmeye taraf olunması halinde kullanılan değerleme ilkeleri gibi detaylı bilgiler portföy yöneticisi
veya ortaklık nezdinde tutulur.
 Değerleme:
Vadeli işlem sözleşmeleri nedeniyle teminat olarak verilen varlıklar portföy tablosundan çıkarılmadan
aynı şekilde değerlenmeye devam edilmelidir.
Vadeli işlem sözleşmelerinde değerleme günü itibariyle oluşan kar veya zarar portföy tablosunda yer
alan teminatlara eklenir ve düşülür.
Vadeli işlem sözleşmeleri nedeniyle oluşan kar ve zarar teminatlarla ilişkilendirileceği için portföy
tablosunda vadeli işlem sözleşmelerinin değeri sıfır olarak gösterilir.
Portföy tablosunda kapatılmamış vadeli işlem sözleşmeleri kısa ve uzun pozisyon başlığı altında
gösterilir.
III. Emeklilik yatırım fonlarının taraf olacakları vadeli işlem sözleşmeleri ile ilgili esaslar ayrıca ilan
edilecektir.
IV. Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının ve girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının portföylerine dahil
edecekleri vadeli işlem sözleşmeleri ile ilgili olarak;
 Genel İlkeler:
Gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım ortaklıkları, riskten korunma ilkesi
çerçevesinde yalnızca kısa pozisyon sahibi olabilirler. Uzun pozisyon sahibi olmak, yalnızca daha önce alınmış bir
kısa pozisyonun kapatılması amacıyla ya da bu ortaklıkların kredi kuruluşlarından temin ettikleri krediler veya
ihraç ettikleri borçlanma senetlerinin riskten korunması amacıyla mümkündür.
Borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda ve/veya borsa dışında işlem gören vadeli işlem
sözleşmeleri gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım ortaklıkları portföylerine dahil edilebilir.
Şu kadar ki;
Borsa dışında taraf olunan vadeli işlem sözleşmeleri nedeniyle maruz kalınan açık pozisyon miktarı
ortaklıkların net aktif değerinin %10’unu geçemez.
Borsa dışında işlem gören vadeli işlem sözleşmelerinde, sözleşmenin karşı tarafı olan kurumun,
bulunduğu ülke yetkili otoritelerince denetim ve gözetime tabi finansal bir kurum (banka, aracı kurum v.b.) olması
zorunludur.
Borsa dışında taraf olunan vadeli işlem sözleşmelerinin, günlük olarak güvenilir ve doğrulanabilir bir
yöntemle değerlemeye tabi tutulması ve bu sözleşmelerin istenildiği an makul değeri üzerinden satılabilir, tasfiye
edilebilir veya ters pozisyon alınarak kapatılabilir nitelikte olması gereklidir.
 Vadeli İşlem Pozisyon Limiti:
Vadeli işlem sözleşmelerine taraf olunması nedeniyle maruz kalınan ve Ek’de yer alan örneğe göre
hesaplanan toplam açık pozisyon miktarı, net aktif değeri aşamaz.
 Riskten Korunma:
Riskten korunma ilkesi çerçevesinde korunmak istenen araçlarla kısa/uzun pozisyon alınan varlık
arasında menkul türü açısından uyum olmalı ve aralarında yeterli bir korelasyon bulunmalıdır.
Yeterli korelasyonun, vadeli işlem sözleşmesinin vade sonuna kadar devam etmesi şarttır. Kısa/uzun
pozisyon alınan varlık ile korunan araç arasındaki korelasyonun sözleşme süresi içerisinde yeterli olmaması
durumunda, kısa/uzun pozisyonunun kapatılması gereklidir.
 Raporlama ve Kamuyu Aydınlatma:
Gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım ortaklıkları portföylerine dahil edilecek
vadeli işlem sözleşmeleri ile ilgili genel ilkelerin (hangi tür vadeli işlem sözleşmelerine taraf olunacağı,
sözleşmelere konu varlıkların nasıl belirleneceği, olası riskler, varsa toplam açık pozisyon miktarının net aktif
değere oranı için belirlenen üst limit, borsa dışında taraf olunan vadeli işlem sözleşmelerine ilişkin değerleme
ilkeleri vs.) yönetim kurulu kararı ile belirlenmesi ve bu ilkelere sürekli bilgilendirme formunda yer verilmesi
gereklidir.
Portföye alınacak vadeli işlem sözleşmeleri ile ilgili genel risk yönetim prosedürlerinin yönetim kurulu
kararı ile yazılı olarak belirlenmesi gereklidir.
Vadeli işlem sözleşmelerinin portföye dahil edilmesine ve portföyden çıkarılmasına yönelik olarak
yapılan her işlemde; işlemin gerekçesi, tutarı, vadesi, sözleşmeye konu varlık, maruz kalınan açık pozisyon
miktarının net aktif değere oranı, ortaklığın risk profili açısından bu sözleşemeye taraf olmanın muhtemel
sonuçları, borsa dışı bir sözleşmeye taraf olunması halinde kullanılan değerleme ilkeleri gibi detaylı bilgiler portföy
yöneticisi veya ortaklık nezdinde tutulur.
 Değerleme:
Vadeli işlem sözleşmeleri nedeniyle teminat olarak verilen nakit ve menkul kıymetler portföy
tablosundan çıkarılmadan aynı şekilde değerlenmeye devam edilmelidir.
Vadeli işlem sözleşmelerinde değerleme günü itibariyle oluşan kar veya zarar portföy tablosunda yer
alan teminatlara eklenir ve düşülür.
Vadeli işlem sözleşmeleri nedeniyle oluşan kar ve zarar teminatlarla ilişkilendirileceği için portföy
tablosunda vadeli işlem sözleşmelerinin değeri sıfır olarak gösterilir.
Portföy tablosunda kapatılmamış vadeli işlem sözleşmeleri kısa ve uzun pozisyon başlığı gösterilir.
V. Menkul Kıymet Yatırım Fonları, Emeklilik Yatırım Fonları ve Yatırım Ortaklıklarınca İMKB Tahvil Bono
Piyasası Kesin Alım Satım Pazarı'nda İleri Valörlü Olarak İşlem Gerçekleştirilmesine İlişkin Genel Kurallar ve
Değerleme Esasları
Genel İşlem Kuralları
A) Menkul kıymet yatırım fonları ve menkul kıymet yatırım ortaklıklarınca:
1. Piyasa kuralları çerçevesinde vadeli işlem pozisyon limitini aşmamak kaydıyla ileri valörlü alım ve
satım yapılabilir.
2. Herhangi bir şekilde açığa satış sonucunu doğuracak bir ileri valörlü işlemin yapılması mümkün
değildir.
B) Emeklilik yatırım fonları, gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım
ortaklıklarınca:
1. Hazine ihalelerinden yapılan alımlar ve saat 14:00’ten sonraki 1 gün valörlü işlemler haricinde, ileri
valörlü alım yapılarak pozisyon açılması mümkün değildir.
2. Portföydeki bir kıymetin ileri valörlü satılması mümkün olmakla beraber bu tür bir işlem gerçekleştirilirken
fonun likidite ihtiyacının dikkate alınması gerekmektedir.
3. Daha önce portföydeki bir kıymetin ileri valörlü satılmış olması durumunda aynı kıymetin, aynı valörle ve
en fazla aynı tutarda alınması mümkündür.
4. Herhangi bir şekilde açığa satış sonucunu doğuracak bir ileri valörlü işlemin yapılması mümkün değildir.
Gerçekleştirilen ileri valörlü işlemlerin değerleme esasları aşağıda açıklanmaktadır.
Değerleme Esasları
İleri valörlü alınan DİBS’ler valör tarihine kadar diğer DİBS’lerin arasına dahil edilmez. İleri valörlü satılan
DİBS’ler ise valör tarihine kadar portföy tablosunda kalmaya ve değerlenmeye devam eder. İleri valörlü DİBS alım
ve satım işlemleri ayrı bir vadeli işlem sözleşmesi olarak değerlenir. İşlem tutarları ise valör tarihine kadar
takastan alacak veya takasa borç olarak takip edilir.
İleri valörlü sözleşmenin değeri alış ve satış işlemlerinde aynı yöntemle hesaplanırken işlem alış ise pozitif
(+), satış ise negatif (-) bir değer olarak portföy tablosuna yansır. Aynı valörde ve aynı nominal değerde hem alış
hem de satış yapılmış ise portföy tablosunda her iki işlem aynı değerde fakat alış işlemi pozitif (+) satış işlemi ise
negatif (-) olarak gözükecektir. Bu şekilde açtığı pozisyonu ters işlemle kapatmış olan fonlarda bu işlemler portföy
değeri üzerinde bir etki yaratmayacaktır.
İleri valörlü işlemlerin değerlemesi ise aşağıdaki formüle göre yapılacaktır:
İşlemin Değeri = Vadesonu Değeri /(1+Bileşik Faiz/100) (vkg/365)
Vade Sonu Değer : Alım satım yapılan DİBS’in nominal değeri
Bileşik Faiz : Varsa değerleme gününde İMKB’de valör tarihi işlemin valör tarihi ile aynı olan işlemlerin
ağırlıklı ortalama faiz oranı, yoksa değerleme gününde İMKB’de aynı gün valörlü gerçekleşen işlemlerin ağırlıklı
ortalama faiz oranı, yoksa en son aynı gün valörlü olarak işlem gördüğü gündeki aynı gün valörlü işlemlerin
ağırlıklı ortalama faiz oranı, bu da yoksa ihraç tarihindeki bileşik faiz oranıdır.
Örneğin:
İşlemin valörü 11.03.2004 ve değerleme tarihi 27.02.2004 ise değerleme işleminde kullanılacak faiz oranı
aşağıdaki öncelik sırasına göre seçilir.
1. 27.02.2004 tarihinde gerçekleşen 11.03.2004 valörlü işlemlerin ağırlıklı ortalama fiyatı üzerinden
hesaplanan faiz oranı
2. 27.02.2004 tarihinde gerçekleşen 27.02.2004 valörlü işlemlerin ağırlıklı ortalama fiyatı üzerinden
hesaplanan faiz oranı
3. 26.02.2004 tarihinde gerçekleşen 26.02.2004 valörlü işlemlerin ağırlıklı ortalama fiyatı üzerinden
hesaplanan faiz oranı
4. 25.02.2004 tarihinde gerçekleşen 25.02.2004 valörlü işlemlerin ağırlıklı ortalama fiyatı üzerinden
hesaplanan faiz oranı
5…..
…
6. İhraç tarihindeki ağırlıklı ortalama faiz oranı
VKG : İlgili kıymetin itfa tarihi ile valör tarihi arasındaki farktır. Örneğin 27.04.2005 tarihinde itfa olacak bir
kıymet için 19.03.2004 tarihi valörlü işlem yapılmış ise VKG=404 olacaktır. Valör tarihi ve itfa tarihi
değişmeyeceğinden, valör tarihine kadar yapılan tüm değerleme işlemlerinde VKG sayısı da değişmeyecektir.
Menkul Kıymet Yatırım Fonları, Emeklilik Yatırım Fonları ve Yatırım Ortaklıklarınca İMKB Tahvil Bono
Piyasası Kesin Alım Satım Pazarı'nda İleri Valörlü
Olarak İşlem Gerçekleştirilmesine İlişkin Genel Kurallar ve Değerleme Esasları konulu Kurulumuzun 5.3.2004
tarih ve 9/216 sayılı kararı yürürlükten kaldırılmıştır.
EK
Değerleme Tarihi
09.08.2005
Miktar
Değerleme
Fiyatı
Piyasa Değeri
ABC
DEF
Toplam
DİBS
100.000
200.000
15
24
Miktar
Değerleme
Fiyatı
1.500.000
4.800.000
6.300.000
Piyasa Değeri
TRT220206T14
TRT050706T10
TRT081106T11
Toplam
İleri Valörlü Alışlar
20.000
736.000
615.000
92
87
83
Valör Tarihi
Miktar
Değerleme
Fiyatı
10.08.2005
15.08.2005
15.08.2005
500.000
200.000
100.000
78
78,5
88
Valör Tarihi
Miktar
Değerleme
Fiyatı
TRT070307T11
TRT050706T10
TRT081106T11
Toplam
Fon Portföy Değeri
Nakit
Takas Alacağı
Takas Borcu
Diğer Alacak
Diğer Borç
Fon Toplam Değeri
Vadeli İşlemler
Kısa Pozisyon
15.08.2005
18.08.2005
29.08.2005
100.000
300.000
500.000
78,5
89
85
7.850.000
26.700.000
42.500.000
77.050.000
109.667.000
20.000.000
66.000.000
55.000.000
1.000.000
2.000.000
139.667.000
Vade
Pozisyon Sayısı
Uzlaşma
Fiyatı
Sözleşme
Büyüklüğü
İMKB 30
DİBS 91
Uzun Pozisyon
30.09.2005
31.12.2005
Vade
3
2
Pozisyon Sayısı
3.000
5.000
Uzlaşma
Fiyatı
300
200
Sözleşme
Büyüklüğü
DİBS 91
DİBS 365
30.09.2005
31.12.2005
3
5
4.500
5000
200
300
Hisse Senetleri
TRT070307T11
TRT070307T11
TRT050706T10
Toplam
İleri Valörlü Satışlar
1.840.000
64.032.000
51.045.000
116.917.000
Piyasa Değeri
39.000.000
15.700.000
8.800.000
63.500.000
Piyasa Değeri
Açık Pozisyon Hesabı:
1.İlk olarak ileri valörlü işlemlerden kaynaklanan açık pozisyon tutarı hesaplanır:
 Bir işgünü valörlü işlemler açık pozisyon hesabında dikkate alınmaz ilkesi uyarınca TRT070307T11
tanımlı menkul kıymetin ileri valörlü alışlar altında yer alan bir işgünü valörlü alışı dikkate alınmaz.
 Aynı menkul aynı valörlü alış satışları netleştirilir, alım tutarının satım tutarını aşan kısmı hesaplamada
kullanılır ilkesi uyarınca TRT070307T11 tanımlı menkul kıymetin 15.08.2005 valörlü alım ve satımları
netleştirilerek 7.850.000 YTL açık pozisyon bulunur.
 Aynı menkul kıymetin farklı valörlü alış satışları netleştirilir alım tutarının satım tutarını aşan kısmı
hesaplamada kullanılır ilkesi uyarınca TRT050706T10 tanımlı menkul kıymetin 15.08.2005 valörlü alım ve
18.08.2005 valörlü satımı netleştirilerek 17.900.000 YTL açık pozisyon bulunur, alım tutarı satım tutarından az
olduğu için söz konusu tutar açık pozisyon hesabına dahil edilmez.
 İleri valörlü satış işlemlerinin açık pozisyon hesabına dahil edilmemesi nedeniyle TRT081106T11
tanımlı menkul kıymetin 29.08.2005 valörlü satımı açık pozisyon hesabına dahil edilmez.
 İleri valörlü işlemlerden kaynaklanan açık pozisyonlar toplanarak (7.850.000) 7.850.000 YTL bulunur.
2.Vadeli işlem sözleşmelerinden kaynaklanan açık pozisyon tutarı hesaplanır:
 30.09.2005 vadeli İMKB 30 satış sözleşmesinden kaynaklanan açık pozisyon bulunur (pozisyon
sayısı*uzlaşma fiyatı*sözleşme büyüklüğü). (3*3.000*300= 2.700.000 YTL)
 Aynı varlığa dayanan farklı vadelerdeki kısa ve uzun pozisyonlar netleştirilir ilkesi uyarınca DİBS 91’in
31.12.2005
vadeli
satış ve
30.09.2005
vadeli alış
sözleşmeleri
netleştirilir.
(3*4.500*200)(2*5.000*200)=2.700.000-2.000.000=700.000 YTL.

31.12.2005 vadeli DİBS 365 alış sözleşmesinden kaynaklanan açık pozisyon bulunur.
(5*5.000*300=7.500.000 YTL)

Vadeli işlemlerden kaynaklanan açık pozisyonlar toplanarak (2.700.000+700.000+7.500.000)
10.900.000 YTL bulunur.
İleri valörlü ve vadeli işlemlerden kaynaklanan açık pozisyonlar toplanarak (7.850.000+10.900.000)
18.750.000 YTL bulunur.
DUYURU (2006/4 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
BİREYSEL EMEKLİLİK FONLARI TÜRLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMADA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
İLİŞKİN DUYURU
Kurulumuzun 03.02.2006 tarih ve 5/102 sayılı kararı;
2008/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanan 13.12.2007 tarih ve 45/1228 sayılı İlke Kararı ile
yürürlükten kaldırılarak yeniden düzenlenmiştir.
DUYURU (2006/6 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
(ÖZEL DURUMLAR Bölümünün 5. ve 6. sırasında aşağıdaki açıklamalar yer almıştır.)
Kurulumuzun 13.02.2006 tarih ve 7/141 sayılı kararı.
5. Hisse senetleri Borsada işlem gören şirketlerin hisse senetlerinin kaydileştirilerek Merkezi Kayıt
Kuruluşu (MKK) nezdinde kayden izlenmesine 28.11.2005 tarihinde başlanmasını müteakip Kurulumuza intikal
eden çeşitli görüş taleplerinin ve kaydileştirme süreci ile YTL’ye uyum amaçlı yapılan esas sözleşme
değişikliklerinin değerlendirilmesi sonucunda;
1) Şimdiye Kadar Esas Sözleşmelerinde YTL’ye Uyum Amacıyla Gerekli Değişiklikleri Yapmamış
Olan Hisse Senetleri Borsada İşlem Gören Şirketler İçin;
- Kurulumuzun konuya ilişkin olarak daha önceki uygulamalarına paralellik sağlanmasını teminen, YTL’ye
uyum amaçlı esas sözleşme değişikliklerinde madde metnine standart olarak “Hisse senetlerinin nominal değeri
………. TL iken 5274 sayılı TTK’da değişiklik yapılmasına dair kanun kapsamında ………. YKr. olarak
değiştirilmiştir. Bu değişim sebebiyle toplam pay sayısı azalmış olup her biri ……….TL’lik ……….adet pay
karşılığında ………. Yeni Kuruşluk ………. pay verilecektir. Söz konusu değişim ile ilgili olarak ortakların sahip
olduğu paylardan doğan hakları saklıdır.
Sermayeyi temsil eden paylar kaydileştirme esasları çerçevesinde kayden izlenir.” ifadesinin eklenmesine,
- Bundan sonra payları borsada işlem gören şirketlerin YTL’ye uyum amaçlı olarak yapılacak esas
sözleşme değişikliklerinde tertip birleştirmesine yönelik olarak herhangi bir düzenleme yapılmamasına, esas
sözleşmelerin mevcut halinde yer alan tertip ifadelerinin, şirketler tarafından yapılacak ilk esas sözleşme
değişikliğinde kaldırılmasına,
2) Şimdiye Kadar Esas Sözleşmelerinde YTL’ye Uyum Amacıyla Gerekli Değişiklikleri ve Kurulumuz
Uygulamaları Çerçevesinde Tertip Birleştirmesini Yapmış Olan Hisse Senetleri Borsada İşlem Gören
Şirketler İçin;
- Esas sözleşmelerinde herhangi bir değişiklik yapılmamasına ve YTL’ye uyum amacıyla konulan esas
sözleşme hükümlerinin korunabileceğine, şirket talebinin olması halinde gerekli esas sözleşme değişikliğinin
yapılabileceğine,
- Tertip birleştirmesi nedeniyle esas sözleşmelerde oluşturulan yeni tertibin bastırılmamasına ve buna
paralel olarak tertip birleştirmesi nedeniyle esas sözleşmelerde oluşturulan yeni tertibin, itibari değer yükseltilmesi
nedeniyle yapılacak pay değişim işlemlerinde mevcut payların esas alınması suretiyle, kayden oluşturulmasına,
3) Borsada işlem görmeyen payları temsil eden hisse senetlerinde, çalıntı, kayıp, yıpranma, kupon
tükenmesi, mevcut kupürlerin bölünmesi ve birleştirilmesi vb sebeplerle Şirketlerden gelen basım taleplerin
olumlu karşılanmamasına,
4) Hisse senetleri borsada işlem görmeyen ve ortak sayısı nedeniyle Kurulumuz kaydında olan şirketlerin
YTL’ye uyum amaçlı olarak yapacakları esas sözleşme değişikliklerinde, tertip birleştirme uygulamasına devam
edilmesine, esas sözleşmede yer alan tertip ifadelerinin korunmasına, tertip birleştirme uygulamasına ilişkin
bilgilere esas sözleşmeye eklenecek geçici maddede yer verilmesine,
karar verilmiştir.
Kurulumuzun 13.02.2006 tarih ve 8/142 sayılı kararı.
6. Halka açık ortaklıkların 31.12.2005 tarihli mali tablolarını açıklamaları için öngörülen süreden sonra
yapılacak halka arzlar için düzenlenecek izahname ve sirkülerlerde yer alacak mali tabloların belirlenmesine ilişkin
olarak;
A) Kurulumuza yapılacak başvurularda düzenlenecek izahnamelerde yer alacak mali tablolar ile ilgili
olarak;
i) Payları Borsada işlem görmeyen halka açık anonim ortaklıkların düzenleyecekleri izahnamelerde, 2003
ve 2004 yıllarına ilişkin olmak üzere Seri: XI, No: 20 Tebliği hükümleri çerçevesinde düzenlenmiş mali tablolara
2005 yılı ve 2006 yılı ara dönemlerine ve söz konusu dönemle karşılaştırmalı önceki ara dönemlere ilişkin olarak
Seri: XI, No: 1 Tebliği hükümleri çerçevesinde düzenlenmiş mali tablolara yer verilme-sine,
ii) Payları Borsada işlem gören halka açık anonim ortaklıkların düzenleyecekleri izahnamelerde, 2003 ve
2004 yıllarına ilişkin olarak Seri: XI, No: 20, No: 21, No: 25 Tebliğlerimiz ya da UFRS hükümleri çerçevesinde
hazırladıkları mali tablolarına; 2005 yılı ile 2006 yılı ara dönemlerine ve söz konusu dönemle karşılaştırmalı
önceki ara dönemlere ilişkin olarak Seri: XI, No: 25 Tebliği /UFRS hükümleri çerçevesinde düzenlenmiş mali
tablolara yer verilmesi ve Seri: XI, No: 25 Tebliğimiz/UFRS çerçevesinde hazırlanan mali tabloların Kurulumuzca
ilan edilen mali tablo formatlarına uygun olmasına,
iii) Paylarını ilk kez halka arz edecek ortaklıkların izahnamelerinde ise, 2003, 2004 ve 2005 yılları ile 2006
yılı ara dönem ve söz konusu dönemle karşılaştırmalı önceki ara döneme ilişkin olarak Kurulumuz tarafından ilan
edilen formatlara uygun hazırlanmış Seri: XI, No: 25 Tebliğ /UFRS hükümleri çerçevesinde düzenlenmiş ayrıntılı
mali tablolara yer verilmesi, ve izahnamelerde yer alacak tüm mali tabloların bağımsız denetimden geçirilmesine,
iv) İzahnamelerde yayınlanacak; enflasyona göre düzeltilmiş 2003 yılına ilişkin mali tabloların paranın
31.12.2004 tarihindeki satın alma gücü bazında verilmesine,
B) Sirkülerlerde ilan edilecek mali tablolara ilişkin olarak; payların ilk kez halka arzı hariç olmak üzere
izahnamelerde yer alacak mali tablolardan sadece bilanço ve gelir tablolarının sirkülerlerde yer alması, payların ilk
kez halka arzı durumunda ise izahnamede yer alan tüm mali tablolara sirkülerlerde de yer verilmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2006/7 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- Kurulumuzun 17.02.2006 tarih ve 8/172 sayılı kararı.
I.Genel İlkeler
 Sermaye piyasası mevzuatında, opsiyon sözleşmeleri, emeklilik yatırım fonu portföyüne alınabilecek
türev araçlar arasında sayılmasına rağmen; mevcut durumda Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş. (VOB)
bünyesinde opsiyon sözleşmelerinin işlem görmediği dikkate alınarak, bu aşamada opsiyon sözleşmelerinin
emeklilik yatırım fonu portföylerine dahil edilmemesi gerekmektedir.
 (Değişik: 24.07.2008 tarih ve 20/841 sayılı Kurul Kararı ile) VOB bünyesinde işlem gören ürünlere
dayalı olarak borsa dışında vadeli işlem sözleşmelerine taraf olunmaz. Ancak takası aynı gün valörlü olmayan ve
bu yüzden vadeli döviz borcu/alacağı yaratan sermaye piyasası araçlarının alım satımı ile bağlantılı vadeli döviz
işlemlerinin, VOB dışında tezgah üstü piyasada (yapılan işlem ile VOB’da işlem gören vadeli işlem
sözleşmelerinin vadesinin uyumsuz olması halinde), vadeli döviz borcu/alacağı tutarını aşmamak kaydıyla işlemin
takas gününe kadar yapılabilmesi mümkündür.
II. Emeklilik yatırım fonlarının portföylerine dahil edecekleri vadeli işlem sözleşmeleri ile ilgili olarak;
 Genel İlkeler:
Emeklilik yatırım fonları, riskten korunma ilkesi çerçevesinde vadeli işlem sözleşmelerine ilişkin
işlemlerde yalnızca kısa pozisyon sahibi olabilirler. Uzun pozisyon
sahibi olmak, yalnızca daha önce alınmış bir kısa pozisyonun kapatılması amacıyla mümkündür.
Borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda ve/veya borsa dışında işlem gören vadeli işlem
sözleşmeleri emeklilik yatırım fonları portföylerine dahil edilebilir. Şu kadar ki;
Borsa dışında taraf olunan vadeli işlem sözleşmeleri nedeniyle maruz kalınan açık pozisyon miktarı fon
net varlık değerinin %10’unu geçemez.
Borsa dışında işlem gören vadeli işlem sözleşmelerinde, sözleşmenin karşı tarafı olan kurumun,
bulunduğu ülke yetkili otoritelerince denetim ve gözetime tabi finansal bir kurum (banka, aracı kurum v.b.) olması
zorunludur.
Borsa dışında taraf olunan vadeli işlem sözleşmelerinin, günlük olarak güvenilir ve doğrulanabilir bir
yöntemle değerlemeye tabi tutulması ve bu sözleşmelerin istenildiği an makul değeri üzerinden satılabilir, tasfiye
edilebilir veya ters pozisyon alınarak kapatılabilir nitelikte olması gereklidir.
 Vadeli İşlem Pozisyon Limiti:
Vadeli işlem sözleşmelerine taraf olunması nedeniyle maruz kalınan ve Ek’de yer alan örneğe göre
hesaplanan toplam açık pozisyon miktarı fon net varlık değerini aşamaz.
Açık pozisyon tutarı hesaplanırken öncelikle her bir sözleşme bazında ters işlemle kapatılmamış kısa
pozisyonların sayısı, uzlaşma fiyatı ve sözleşme büyüklüğü dikkate alınır.
Açık pozisyon tutarı hesabına İMKB Tahvil ve Bono Piyasası Kesin Alım Satım Pazarında yapılan
ileri valörlü işlemler dahil değildir.
 Riskten Korunma:
Riskten korunma ilkesi çerçevesinde korunmak istenen araçlarla kısa pozisyon alınan varlık
arasında menkul türü açısından uyum olmalı ve aralarında yeterli bir korelasyon bulunmalıdır.
Yeterli korelasyonun, vadeli işlem sözleşmesinin vade sonuna kadar devam etmesi şarttır. Kısa
pozisyon alınan varlık ile korunan araç arasındaki korelasyonun sözleşme süresi içerisinde yeterli olmaması
durumunda, kısa pozisyonunun kapatılması gereklidir.
 Raporlama ve Kamuyu Aydınlatma:
Emeklilik yatırım fonu portföylerine dâhil edilecek vadeli işlem sözleşmeleri ile ilgili genel ilkelerin
(hangi tür vadeli işlem sözleşmelerine taraf olunacağı, sözleşmelere konu varlıkların nasıl belirleneceği, olası
riskler, varsa toplam açık pozisyon miktarının fon net varlık değerine oranı için belirlenen üst limit, borsa dışında
taraf olunan vadeli işlem sözleşmelerine ilişkin değerleme ilkeleri vs.) fon kurulu kararı ile belirlenmesi ve bu
ilkelere izahname ve sürekli bilgilendirme formunda yer verilmesi gereklidir.
Portföye alınacak vadeli işlem sözleşmeleri ile ilgili genel risk yönetim prosedürlerinin fon kurulu
kararı ile yazılı olarak belirlenmesi gereklidir.
Vadeli işlem sözleşmelerinin portföye dahil edilmesine ve portföyden çıkarılmasına yönelik olarak
yapılan her işlemde; işlemin gerekçesi, tutarı, vadesi, sözleşmeye konu varlık, maruz kalınan açık pozisyon
miktarının fon net varlık değerine oranı, fonun risk profili açısından bu sözleşemeye taraf olmanın muhtemel
sonuçları, borsa dışı bir sözleşmeye taraf olunması halinde kullanılan değerleme ilkeleri gibi detaylı bilgiler portföy
yöneticisi nezdinde tutulur.
 Değerleme:
Vadeli işlem sözleşmeleri nedeniyle teminat olarak verilen varlıklar portföy tablosundan çıkarılmadan
aynı şekilde değerlenmeye devam edilmelidir.
Vadeli işlem sözleşmelerinde değerleme günü itibariyle oluşan kar veya zarar portföy tablosunda yer
alan teminatlara eklenir ve düşülür.
Vadeli işlem sözleşmeleri nedeniyle oluşan kar ve zarar teminatlarla ilişkilendirileceği için portföy
tablosunda vadeli işlem sözleşmelerinin değeri sıfır olarak gösterilir.
Portföy tablosunda kapatılmamış vadeli işlem sözleşmeleri kısa ve uzun pozisyon başlığı altında
gösterilir.
EK
Değerleme Tarihi
9.8.2005
Miktar
Değerleme
Fiyatı
Piyasa Değeri
ABC
100.000
15
1.500.000
DEF
200.000
24
4.800.000
Hisse Senetleri
Toplam
6.300.000
DİBS
Miktar
Değerleme
Fiyatı
Piyasa Değeri
TRT220206T14
20.000
92
1.840.000
TRT050706T10
736.000
87
64.032.000
TRT081106T11
615.000
83
51.045.000
Toplam
116.917.000
İleri Valörlü Satışlar
Valör Tarihi
Miktar
Değerleme
Fiyatı
Piyasa Değeri
TRT050706T10
18.08.2005
300.000
89
26.700.000
TRT081106T11
29.08.2005
500.000
85
42.500.000
Toplam
77.050.000
Fon Portföy Değeri
46.167.000
Nakit
20.000.000
Takas Alacağı
66.000.000
Takas Borcu
55.000.000
Diğer Alacak
1.000.000
Diğer Borç
2.000.000
Fon
Net
Varlık
Değeri
Vadeli İşlemler
76.167.000
Kısa Pozisyon
Uzlaşma Fiyatı Sözleşme Büyüklüğü
Vade
Pozisyon
Sayısı
İMKB 30
30.09.2005
3
3.000
300
DİBS 91
31.12.2005
2
5.000
200
Açık Pozisyon Hesabı:
3.İleri valörlü işlemler açık pozisyon hesabına dahil edilmez.
4.Vadeli işlem sözleşmelerinden kaynaklanan açık pozisyon tutarı hesaplanır:

30.09.2005 vadeli İMKB 30 satış sözleşmesinden kaynaklanan açık pozisyon bulunur (pozisyon
sayısı*uzlaşma fiyatı*sözleşme büyüklüğü). (3*3.000*300= 2.700.000 YTL)

31.12.2005 vadeli DİBS 91 satış sözleşmesinden kaynaklanan açık pozisyon bulunur.
(2*5.000*200=2.000.000 YTL)
 Açık pozisyon tutarları toplanarak (2.700.000+2.000.000) 4.700.000 YTL bulunur.
DUYURU (2006/8 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 24.02.2006 tarih ve 9/184 sayılı ilke kararı
1. Halka açık ortaklıkların aktif toplamının en az % 15’i tahsis edilmek üzere gerçekleştirilecek bölünme
işlemlerinde;
i) Bölünen ortaklıkların varlık ve yükümlülüklerini devralacak ortaklık veya ortaklıkların kurulması ile kısmi
bölünme başvurusu arasında makul bir sürenin bulunması,
ii) Devralacak ortaklık veya ortaklıkların faaliyete geçmemesi ve yeni bir ortak almaması,
iii) Konuya ilişkin olarak kamunun ve bölünen halka açık ortaklığın pay sahiplerinin bilgilendirilmesi,
kaydıyla devralacak ortaklık veya ortaklıklar kurulduktan sonra da kısmi bölünme işlemlerinin
gerçekleştirilmesinin mümkün olduğuna karar verilmiştir.
DUYURULAR (2006/9 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1.
Kurulumuzun 03.03.2006 tarih ve 10/224 sayılı toplantısında, Kurulumuzun Seri: V, No: 34 “Aracı
Kurumların Sermayelerine ve Sermaye Yeterliliğine İlişkin Esaslar Tebliği” uyarınca, aracı kurumların sermaye
yeterliliği tablolarında;
a) Türkiye’de kurulmuş mevduat bankalarında bulunan mevduat hesapları ile katılım bankalarında
bulunan özel cari hesap ve katılma hesapları için % 5 oranında karşı taraf riski,
b) Yurt dışında kurulmuş olup da ihraç ettiği sermaye piyasası araçları uluslararası kabul gören
derecelendirme şirketlerinden yatırım yapabilme derecesi almış mevduat bankalarında bulunan mevduat
hesapları ile katılım bankalarında bulunan özel cari hesap ve katılma hesapları ile ilgili olarak % 5 oranında karşı
taraf riski,
c) Yurt dışında kurulmuş olup da ihraç ettiği sermaye piyasası araçları uluslararası kabul gören
derecelendirme şirketlerinden yatırım yapabilme derecesi almamış mevduat bankalarında bulunan mevduat
hesapları ile katılım bankalarında bulunan özel cari hesap ve katılma hesapları ile ilgili olarak % 100 oranında
karşı taraf riski,
d) Türkiye’de kurulmuş ve kıyı bankacılığı (off shore) bölgesinde şubesi bulunan mevduat ve katılım
bankalarının kıyı bankacılığı şubelerinde veya kıyı bankacılığı bölgesinde kurulu bankalarda bulunan mevduat
hesapları ile özel cari hesap ve katılma hesapları için uluslararası kabul gören derecelendirme şirketlerinden
yatırım yapabilme derecesi almış olanlar için % 5, almamış olanlar için % 100 oranında karşı taraf riski
hesaplanması,
e) Mevduat bankalarında bulunan mevduat hesapları ile katılım bankalarında bulunan özel cari hesap ve
katılma hesaplarının Seri: V, No: 34 “Aracı Kurumların Sermayelerine ve Sermaye Yeterliliğine İlişkin Esaslar
Tebliği”nin 4/b maddesi kapsamında ortaklardan, iştiraklerden, bağlı ortaklıklardan ve sermaye, yönetim ve
denetim açısından doğrudan veya dolaylı olarak ilişkili bulunulan kişi ve kurumlardan alacaklar olarak
özsermayeden indirim kalemi olarak dikkate alınmaması ve ayrıca söz konusu hesaplar için yoğunlaşma riski
hesaplanmaması,
f) Aracı kurumların borsa yatırım fonlarına yaptıkları avans ödemelerine ilişkin olarak; avans ödendikten
sonra 30 gün boyunca avans tutarının sermaye yeterliliği tabanı hesaplamasında özsermayeden indirilecek
kalemler arasında yer almaması ve ayrıca 30 gün boyunca avans tutarının likidite yükümlülüğü hesaplamasında
likit varlıklar arasında sayılmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU 2.
Kurulumuzun 03.03.2006 tarih ve 10/238 sayılı toplantısında alınan kararında;
Sermaye piyasasında portföy yöneticisi olarak görev alacak kişilerin, müfettişler, iç kontrol elemanları, iç
kontrol birim yöneticisi, araştırma uzmanı, yatırım danışmanı, kurumsal finansman uzmanı, teftiş kurulu başkanı,
aracı kurum yöneticileri, türev araçlar personeli, değerleme uzmanları, kredi derecelendirme uzmanları ve
kurumsal yönetim derecelendirme uzmanları gibi sermaye piyasasında görev alan çeşitli kişilerde aranan şartlara
paralel olarak, en az 4 yıllık lisans eğitimi veren kurumlardan mezun olma şartını taşımaları gerektiğine karar
verilmiştir.
DUYURU (2006/10 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 10.03.2006 tarih ve 11/260 sayılı ilke kararı.
Seri: V, No: 65 sayılı Sermaye Piyasası Araçlarının Kredili Alım, Açığa Satış ve Ödünç Alma ve Verme
İşlemleri Hakkında Tebliğ’in “Takas Süresi İçerisinde Yapılan İşlemlerin Teminatlandırılması” başlıklı 9. maddesi
ile düzenlenen “Bir müşterinin takası henüz gerçekleşmemiş hisse senedi alımı işlemleri sonucunda, belirli bir
anda oluşabilecek açık takas pozisyonunun asgari % 20 si oranında net varlığının bulunması” zorunluluğuna
ilişkin olarak, aynı maddede bulunan “Net varlığın hesaplanmasında müşterinin takas yükümlülüğünü yerine
getirmediği kıymetler ile herhangi bir işlemin teminatı olan kıymetler dikkate alınmaz” hükmü çerçevesinde, net
varlık hesaplamasında 1210, 8550 ve 8570 numaralı hesapların kullanılmaması gerektiği, peşin amaçlı işlemler
için açılan hesaplardaki bakiyelerin kullanılması gerektiği” hususunun ilke kararına bağlanarak duyurulmasına
karar verilmiştir.
DUYURU (2006/17 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 13.04.2006 tarih ve 18/441 sayılı toplantısında;
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsasının (VOB) dayanak varlığı “Gösterge DİBS” olan vadeli işlem
sözleşmesinin asgari unsurlarının belirlenmesine ilişkin olarak;
Gösterge olarak seçilecek Devlet İç Borçlanma Senedi/Senetleri belirli kriterler dahilinde VOB tarafından
belirlenecek olup, sözleşmede vade sonunda nakdi uzlaşma öngörülmüştür. Sözleşme vadeleri ve diğer
unsurlarla ilgili ayrıntılara VOB tarafından Kurulumuzca belirlenmiş olan esaslar çerçevesinde son hali verilecek
ve açıklanacaktır.
2. Kurulumuzun 13.04.2006 tarih ve 18/440 toplantısında;
Kurulumuzun 28.02.2005-04.03.2005 tarih ve 2005/10 sayılı Haftalık Bülteninde ilan edilen 03.03.2005
tarih ve 8/259 sayılı Kararı ile, hisse senetleri Borsada işlem gören anonim ortaklıkların paylarını aynı nev’iye
çevirerek esas sözleşmelerinde Kurulumuzun 13.01.2005 tarih ve 2/52 sayılı Kararına uygun değişiklikleri
yapmaları için verilen süre 21.03.2006 tarihinde sona ermiştir. Bununla birlikte hisse senetlerinde kaydi sisteme
28.11.2005 tarihi itibariyle geçildiği göz önünde bulundurularak; Borsada aynı işlem sırasında işlem gören
payların kaydi sistem uyarınca aynı nev’iden olması esasından hareketle ve Borsada işlem gören paylarla aynı
grupta bulunan tüm payların aynı nev’iye çevrilmesini teminen,
1- Hisse senetleri borsada işlem gören anonim ortaklıkların Borsada işlem gören paylarını aynı nev’iye
çevirerek esas sözleşmelerinde bu yönde değişiklik yapmalarına ilişkin daha önce 13.01.2005 tarih ve 2/52 sayılı
Kurul kararı ile 21.03.2006 olarak açıklanan sürenin 28.11.2006 tarihine kadar uzatılmasına karar verilmiştir.
Ayrıca;
2- Borsada işlem gören aynı gruptaki paylarda nev’i ayrımı olan anonim ortaklıkların bu grup/gruplardaki
işlem gören/görmeyen tüm paylarının aynı nev’iye çevrilmesi için esas sözleşme değişikliklerine ilişkin gerekli
işlemleri tamamlayıp 28.11.2006 tarihine kadar esas sözleşme değişikliğini tescil ettirmeleri,
3- Kurul kaydında olan mevcut ortaklık paylarından henüz Borsada işlem görmeyenlerin Borsada işlem
görmeleri halinde bu payların Borsada işlem görmeye başladıkları tarihten itibaren 1 (bir) yıl içinde,
a) Bu payların işlem göreceği işlem sırasında halen işlem görmekte olan paylar var ise mevcutlarla aynı
nev’iye,
b) Bu paylar için ayrı işlem sırası açılması ve bu paylar arasında farklı nev’iden payların bulunması
durumunda bunların kendi içinde aynı nev’iye,
c) Bu paylarla aynı gruba dahil olan ancak borsada işlem görmeyen diğer payların da Borsada işlem
görenlerle aynı nev’iye,
çevrilmesi için esas sözleşmede değişiklik yapılması,
4- İlk halka arzlarda ihraç edilecek aynı pay grubundaki tüm payların aynı nev’iden olmasının Kurul
kaydına alınma sürecinde tamamlanması,
5- Sermaye artırımı nedeniyle ihraç edilecek paylara ilişkin olarak ise;
a) Sermaye artırımı 28.11.2006 tarihinden ve ikinci maddede belirtilen esas sözleşme değişikliği
yapılmadan önce gerçekleştiriliyorsa; ihraç edilecek payların Borsada işlem görenlerle aynı grupta olması ve bu
grupta nev’i ayrımı olması halinde, bu grup/gruplardaki işlem gören/görmeyen tüm payların aynı nev’iye
çevrilmesi,
b) Sermaye artırımı sonucunda işlem görmeyen pay gruplarının Borsada işlem görmesi sonucu doğacak
ise, bu grup/gruplardaki işlem gören/görmeyen tüm payların aynı nev’iye çevrilmesi,
için esas sermaye sisteminde esas sözleşmede değişiklik yapılması aşamasında, kayıtlı sermaye
sisteminde ise ilgili ihraççının en yakın genel kurul toplantısında esas sözleşmede gerekli değişikliği yapması,
6- Esas sözleşmelerinde bu karara uygun olarak değişiklik yapılması gereken şirketlerin işlemlerinin
28.11.2006 tarihine kadar tamamlanabilmesini teminen en kısa sürede Kurulumuza esas sözleşme değişikliği
konusunda başvuruda bulunmaları,
gerektiğine karar verilmiştir.
Kamuoyuna duyurulur.
3. Kurulumuzun 13.03.2003 tarih ve 13/312 sayılı kararı uyarınca aracı kurumların müşterilerine
göndermek zorunda oldukları hesap ekstrelerinin sonuna ilave edilen “hesap ekstrelerinde bulunacak metnin”
aşağıda yer alan şekilde değiştirilmesine karar verilmiştir.
Hesap Ekstresinde Bulunacak Metin
Saklama hesabınızda bulunan hisse senetleri ve kaydi menkul kıymet yatırım fonlarına ilişkin hesap bakiye
ve güncel bilgileri, günün her saatinde MKK sicil ve şifrenizi kullanarak izleyebilirsiniz.
444 0 655 (MKK) numaralı AloMKK Yatırımcı Çağrı Merkezini telefonla arayarak Sesli Yanıt Sisteminden
ya da www.mkk.com.tr adresinde “Yatırımcı Girişi” linki ile ulaşabileceğiniz MKKweb Yatırımcı internet web
sitesinden her gün akşam 20:00 – sabah 08:00 saatleri arasında tüm kıymetlerinizi bloke edebilir ve bu şekilde
kıymetlerinizin başka hesaplara virman edilmesi veya satılmasını önleyebilirsiniz. Koymuş olduğunuz bu blokajı
günün 24 saati boyunca istediğiniz zaman kaldırabilirsiniz.
AloMKK Yatırımcı Çağrı Merkezi (telefon) ve MKKweb Yatırımcı (internet) sistemini nasıl kullanacağınızı
www.mkk.com.tr adresinde yer alan MKKweb Yatırımcı
Kullanım Kılavuzu ve AloMKK Yatırımcı Sesli Yanıt Sistemi Kullanım Kılavuzu’ndan öğrenebilirsiniz.
3. Kurulumuzun 13.04.2006 tarih ve 18/450 sayılı toplantısında;
Emeklilik Yatırım Fonları Hakkında;
01.05.2006 tarihinden itibaren emeklilik yatırım fonlarının; işlem yaptıkları aracı kurumun unvanı, fon adına
ilgili dönemde anılan aracı kuruma ödenen komisyon tutarı, ortalama komisyon oranı ve ödenen komisyon
tutarının aynı dönemdeki ortalama fon toplam değerine oranı bilgilerini, yılın her üç aylık dönemini takip eden 10
işgünü içerisinde ve takvim yılı başından itibaren kümülatif olarak sürekli bilgilendirme formlarında yer vermek
suretiyle kamuya açıklamaları gerekmektedir.
4. Kurulumuzun 13.04.2006 tarih ve 18/451 sayılı toplantısında;
Menkul Kıymet Yatırım Fonları Hakkında
01.05.2006 tarihinden itibaren menkul kıymet yatırım fonlarının; işlem yaptıkları aracı kurumun unvanı, fon
adına ilgili dönemde anılan aracı kuruma ödenen komisyon tutarı, ortalama komisyon oranı ve ödenen komisyon
tutarının aynı dönemdeki ortalama fon toplam değerine oranı bilgilerini, yılın her üç aylık dönemini takip eden 10
işgünü içerisinde ve takvim yılı başından itibaren kümülatif olarak sürekli bilgilendirme formlarında yer vermek
suretiyle kamuya açıklamaları gerekmektedir.
5. Kurulumuzun 13.04.2006 tarih ve 18/452 sayılı toplantısında;
Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Hakkında
01.05.2006 tarihinden itibaren menkul kıymet yatırım ortaklıklarının; işlem yaptıkları aracı kurumun unvanı,
ortaklık adına ilgili dönemde anılan aracı kuruma ödenen komisyon tutarı, ortalama komisyon oranı ve ödenen
komisyon tutarının aynı dönemdeki ortalama ortaklık net aktif değerine oranı bilgilerini, yılın her üç aylık dönemini
takip eden 10 işgünü içerisinde ve takvim yılı başından itibaren kümülatif olarak sürekli bilgilendirme formlarında
yer vermek suretiyle kamuya açıklamaları gerekmektedir.
DUYURU (2006/18 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1.
Son dönemde Kurulumuza ulaşan bildirimlerden, Kurulumuzun konuya ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde,
mali tabloların ilk defa enflasyona göre düzeltilmesinden kaynaklanan “geçmiş yıllar karı” ile Seri: XI, No: 25 sayılı
Tebliğ/UFRS’ye ilk geçişte, karşılaştırmalı mali tabloların söz konusu düzenlemelere göre yeniden hazırlanması
nedeniyle ortaya çıkan “geçmiş yıllar karı”nın sermayeye ilave yerine ortaklara nakit temettü dağıtımında kullanılıp
kullanılamayacağı hususunda tereddüt edildiği anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, Kurulumuzun kar dağıtımına ilişkin düzenlemelerine tabi işletmelerde;
A) Mali tabloların ilk defa enflasyona göre düzeltilmesinden kaynaklanan geçmiş yıllar karının,
B) Üzerinde kar dağıtımını engelleyici herhangi bir kayıt bulunmayan yedek kalemlerinden kaynaklanan
“özsermaye enflasyon düzeltme farklarının”,
C) Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ/UFRS’ye ilk geçişte, karşılaştırmalı mali tabloların söz konusu
düzenlemelere göre yeniden hazırlanması nedeniyle ortaya çıkan geçmiş yıllar karlarının,
ortaklara nakit temettü olarak dağıtılmasında, dağıtıma konu olacak “geçmiş yıllar karı” kaleminin mahiyeti
hakkında ortakların yeterli ve doğru olarak bilgilendirilmesi ve kar dağıtımına ilişkin diğer mevzuat hükümlerinin
saklı kalması kaydıyla, Kurulumuzun
muhasebe ve kar dağıtım düzenlemeleri açısından herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.
Kamuoyuna duyurulur.
İLKE KARARLARI (2006/20 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlarına İlişkin
05.05.2006 tarih ve 21/526 sayılı Kurul ilke kararı
1. Ortaklıklarca finansal tablolarının hazırlanmasında kullanılan muhasebe standardı setlerinin kural olarak
hesap dönemi başı itibariyle uygulamaya konulup, tüm dönem boyunca değiştirilmemesi esastır.
Muhasebe standardı setinin yıllık hesap dönemi başında kamuya açıklanmak ve genel kurul onayı alınmak
suretiyle değiştirilebilmesi (Kurulumuzun Seri: XI No: 25 Tebliği yerine, Uluslararası Muhasebe/Finansal
Raporlama Standartları uyarınca finansal tablo hazırlanması vb.) mümkündür.
Haklı gerekçelerin varlığı halinde, muhasebe standardı setinin yıllık hesap döneminin ilk 3 ayından sonra
değiştirilebilmesi için, gerçekleştirilecek değişikliğin finansal tablolar üzerindeki olası tüm etkilerinin kamuya
açıklanması ve genel kurul onayı ile Kurulumuz izninin alınması gerekmektedir.
2. Halka açık anonim ortaklıkların kar dağıtımına ilişkin hesaplamalarda esas alınmak üzere Seri: IV, No:
27 sayılı Tebliğimiz hükümlerine açıklık kazandırmak ve 11.1.1999 tarih ve 4/34 sayılı ve 10.01.2003 tarih ve 3/38
sayılı Kurulumuz İlke Kararlarının yerine geçmek üzere Kurulumuzun 05.05.2006 tarih ve 21/537 sayılı kararı
aşağıda verilmiştir.
Kamuoyuna önemle duyurulur.
Halka Açık Anonim Ortaklıkların Kar Dağıtımı Esaslarına İlişkin
05.05.2006 Tarih ve 21/537 sayılı Kurul ilke kararı
Kurulumuzun Seri: IV, No: 27 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’na Tabi Olan Halka Açık Anonim
Ortaklıkların Temettü ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliği hükümlerine açıklık
kazandırmak ve 11.1.1999 tarih ve 4/34 sayılı ve 10.01.2003 tarih ve 3/38 sayılı Kurulumuz İlke Kararlarının
yerine geçmek üzere, kar dağıtımına ilişkin hesaplamalarda aşağıda yer verilen esasların dikkate alınması
gerekmektedir:
A. Birinci Temettüün Hesaplanması
1.Birinci tertip kanuni yedek akçenin matrahı, yasal kayıtlarda yer alan net dönem kârı (vergi sonrası
kar)’ndan, varsa geçmiş yıl zararlarının düşülmesi suretiyle bulunan tutardır. Birinci tertip kanuni yedek akçe, Türk
Ticaret Kanunu(TTK)’nun 466’ncı maddesi çerçevesinde, bu matrahın %5’i alınarak hesaplanır.
I. Tertip Kanuni Yedek Akçe Matrahı = Net Dönem Karı – Geçmiş Yıl Zararları
I. Tertip Kanuni Yedek Akçe (I.Tertip KYA) = I. Tertip Kanuni Yedek Akçe Matrahı * %5
2. Net dağıtılabilir dönem karı, net dönem karından, (varsa) geçmiş yıl zararlarının(¹) ve birinci tertip
kanuni yedek akçenin düşülmesinden sonra kalan tutardır.
(¹)
Geçmiş yıl zararları, ilgili mevzuat çerçevesinde geçmiş yıl finansal tablolarında yer alan zararlar ile enflasyon
muhasebesi uygulaması ve/veya uygulanan muhasebe politikalarında yapılan değişiklikler nedeniyle geçmiş
yılda/yıllarda ortaya çıkan zararları ifade etmektedir.
Net dağıtılabilir dönem karı üzerinden Sermaye Piyasası Kurulu(SPK)'nca belirlenen oran ve miktarda birinci
temettü ayrılır(²) ve dağıtılır.
Bu durumda;
Birinci Temettü= (Net Dönem Karı - Geçmiş Yıl Zararları - I. Tertip KYA) * SPK’ca Belirlenen Kar Dağıtım
Oranı(³)
formülüne göre hesaplanacaktır.
B. Ortaklar Dışındaki Kişi ve Kuruluşlar ile İmtiyazlı Pay Sahiplerine Kar Payı Verilmesi
3.Net Dönem karından (varsa) geçmiş yıl zararları ile (1) ve (2) numaralı maddelerde belirtilen tutarlar
düşüldükten sonra kalan kısımdan, varsa kardan pay almaya imtiyazı olan pay sahiplerine dağıtılacak tutar ayrılır.
4.Şirket genel kurulu, imtiyazlı pay sahiplerine dağıtılacak kar payı ayrıldıktan sonra kalan kısmı, kısmen
veya tamamen ikinci temettü olarak dağıtmaya veya yönetim kurulu üyelerine, çalışanlara, ve benzeri kişi ve/veya
kuruluşlara kar payı olarak dağıtmaya ya da olağanüstü yedek akçe olarak ayırmaya yetkilidir(4).
C. II. Tertip Yasal Yedek Akçenin Hesaplanması
5.İkinci tertip kanuni yedek akçe matrahı, pay sahipleriyle kâra iştirak eden diğer kimselere dağıtılması
kararlaştırılmış birinci temettü, ikinci temettü, imtiyazlı pay sahipleri ile yönetim kurulu üyeleri, çalışanlar ve
benzeri kişi ve/veya kuruluşlara dağıtılan tüm kar payı tutarlarının toplamından, Şirket’in ödenmiş/çıkarılmış
sermayesinin %5’i düşüldükten sonra bulunan tutardır. Bu matrahın onda biri, ikinci tertip kanuni yedek akçe
olarak hesaplanıp ayrılır. İkinci tertip kanuni yedek akçenin, SPK’ca belirlenen oranda hesaplanan birinci temettü
tutarını azaltmayacak şekilde ve bu tutardan ayrı olarak, net dağıtılabilir dönem karının kalan kısmından ayrılması
zorunludur(5).
a. Sermaye piyasası mevzuatına göre hazırlanan finansal tablolara göre hesaplanan miktardaki birinci
temetüün, yasal kayıtlardaki net dağıtılabilir dönem karında mevcut olması durumunda, aşağıdaki maddelerde
yer alan hiçbir yükümlülük nedeniyle “dağıtılacak” birinci temettü oran ve tutarı azaltılamaz.
b. Sermaye piyasası mevzuatı uyarınca hazırlanan finansal tablolara göre hesaplanan miktardaki birinci
temetüün, yasal kayıtlardaki net dağıtılabilir dönem karında mevcut olmaması durumunda ise, yasal kayıtlarda
yer alan net dağıtılabilir dönem karının tamamı ikinci tertip yasal yedek akçe tutarı ayrılmak suretiyle dağıtılır.
c.
Öte yandan, net dağıtılabilir dönem karının tamamının birinci temettü olarak ayrılması ve
dağıtılmasına karar verilmesi durumunda, sadece bu durumla sınırlı
(²)
(³)
(4)
(5)
13.11.2001 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Kurulumuzun Seri: IV, No: 27 Tebliği hükümleri uygulanır.Temettü
dağıtımı ortaklıklarca, hesap dönemini izleyen 5'inci ayın sonuna kadar tamamlanmak zorundadır. Temettü dağıtımına
ilişkin bilgiler, bu işlemlerin tamamlanmasından itibaren 1 ay içerisinde Kurula ulaştırılır.
Payları Borsa’da işlem gören şirketler için Kurulumuzun Seri: IV, No: 27 Tebliğinin 5. maddesi, payları Borsa’da işlem
görmeyen şirketler için anılan Tebliğin 4. maddesinde yer alan oran geçerli olmakla birlikte, Sermaye Piyasası Kurulu bu
oranı her yıl itibariyle belirleyerek kamuya duyurmaktadır.
Birinci temettüün ayrılmasından sonra kalan kârın dağıtımı için esas sözleşmede hüküm bulunması şarttır. Ancak, bu
fıkrada yer alan hususların esas sözleşmede aynen bulunması zorunlu olmayıp, karın kimlere ve hangi oranda
dağıtılacağını belirleme yetkisi şirket genel kuruluna aittir.
Holdingler bu hükümden muaftır (TTK md.466/f4).
olmak üzere ikinci tertip(6) yasal yedek akçe net dağıtılabilir dönem karının (1/11)’i oranında ayrılır. Aksi takdirde,
ikinci tertip yasal yedek akçenin hesaplanmasında 5’inci maddenin ilk paragrafı uygulanır.
6.Payları Borsa’da işlem gören ortaklıkların ortaklarına dağıtacakları kar payının, sermaye artırımı
suretiyle pay olarak dağıtılması veya doğrudan doğruya bilançodaki olağanüstü yedek akçeler gibi dağıtılmamış
karların sermaye artırımında kullanılarak bunların karşılığında pay verilmesi durumlarında, söz konusu kar payları
Şirket bünyesinden çıkmadığından, esasen yedek akçe de bir özsermaye unsuru olduğundan, ikinci tertip kanuni
yedek akçenin ayrılmasına gerek bulunmamaktadır.
7.İkinci tertip kanuni yedek akçe ayırmayan veya eksik ayıran şirketlerin eksik ayrılan yedek akçe tutarının
tamamını, karlılık durumunun uygun olduğu bir sonraki dönemde tamamlaması gerekmektedir.
8.Yasa hükmü ile ayrılması gereken yedek akçeler ayrılmadıkça, esas sözleşmede pay sahipleri için
belirlenen birinci temettü nakden ve/veya hisse senedi/pay biçiminde(7) dağıtılmadıkça; başka yedek akçe
ayrılmasına, ertesi yıla kar aktarılmasına ve temettü dağıtımında imtiyazlı pay sahiplerine, katılma, kurucu ve adi
intifa senedi sahiplerine, yönetim kurulu üyeleri ile memur, müstahdem ve işçilere, çeşitli amaçlarla kurulmuş olan
vakıflara ve bu gibi kişi ve/veya kurumlara kar payı dağıtılmasına karar verilemez.
D. Hesap Dönemi İçinde Yapılan Bağışların Kar Dağıtımına Etkisi
9.Ortaklara dağıtılacak birinci temettüün azalmamasını teminen, Kurulumuzun Seri: IV, No: 27 sayılı
Tebliğinin 7’nci maddesinin 2’nci fıkrasının (b) bendinde belirtilen “yıl içinde yapılan bağışların Sermaye Piyasası
Kanunu’nun 15.maddesinin son fıkrası kapsamına girmemesi”ne ilişkin hüküm çerçevesinde, ilgili hesap yılı
içinde yapılan bağışların birinci temettüe esas net dağıtılabilir dönem karının matrahına eklenmesi ve birinci
temettüün bu matrah üzerinden hesaplanması gerekmektedir.
E. Kurulumuzun Önceki Dönemlerde Kar Dağıtımına İlişkin Kararları
10. Kar dağıtımı konusunda alınan Kurulumuz Kararları ve Duyuruları Ek’teki tabloda verilmiş olup, anılan
kararlarda ve duyurularda yer alan hükümlerin kar dağıtım tablosunun hazırlanmasında dikkate alınması
gerekmektedir. Söz konusu karar ve duyurularda belirtilen esaslar özet bir şekilde Ek’te yer almaktadır.
F. KAR DAĞITIMI ÖRNEKLERİ
ÖRNEK-1: XYZ A.Ş.’nin kar dağıtımı için gerekli bilgiler aşağıda verilmiştir:
 Şirket’in ödenmiş sermayesi(8) = 5.000 YTL
 Şirket esas sözleşmesine göre Kar Payı İmtiyazı “birinci temettü dağıtıldıktan sonra kalanın %5’i
imtiyazlı pay sahiplerine dağıtılmaktadır.” şeklinde ifade edilmektedir.
 Genel Kurulda, çalışanlara 100 YTL kar dağıtılmasına ve 150 YTL de ikinci temettü olarak
dağıtılmasına karar verilmiştir.
 Yıl içinde 50 YTL’lik bağış yapılmıştır.
(6)
(7)
(8)
TTK’nun 466’ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan sınırın aşılmadığı durumlarda ikinci tertip yasal yedek akçe
ayrılır. Sınırın aşıldığı durumda bu hesaplamalara gerek bulunmamaktadır.
“Hisse senedi/pay biçiminde dağıtma” durumunda Kurulumuzun Seri: IV, No: 27 Tebliği hükümleri uygulanır.
Birinci tertip yasal yedek akçe tavanının belirlenmesinde ve ikinci tertip yasal yedek akçe matrahının hesaplanmasında
nominal sermaye rakamının kullanılması gerekmektedir.
 Konsolide Finansal Tablolara Göre Dönem Karı: 2.335 YTL.
 Yasal Kayıtlara Göre Net Dönem Karı: 1.200 YTL
 Konsolidasyona tabi iştirakler içinde genel kurulunda kar dağıtım kararı almamış olan bir iştirakin
konsolide finansal tablolara intikal eden net dönem karı 75 YTL’dir.
 Vergi = 200 YTL
 SPK’nın dağıtılmasını zorunlu tuttuğu birinci temettü oranı = %30
XYZ A.Ş.’nin 20.. Yılına Ait Kar Dağıtım Tablosu
Sermaye
Piyasası
Yasal
Mevzuatı
Kayıtlardaki
AÇIKLAMALAR
Uyarınca
Rakamlar
Dağıtım
DÖNEM KARININ DAĞITIMI
1- Dönem Karı
(200)
NET DÖNEM KARI
2.135
3- Geçmiş Yıllar Zararları
(60)
Dağıtıma Tabi Tutulmayacak İştirak
Net Dönem Karı
(75)
Yıl İçinde Yapılan Bağışlar
2.000
2.050
5- Ortaklara Birinci Temettü
615(9)
6- İmtiyazlı Hisse Senetleri Sahiplerine
69,25
8- Yönetim Kuruluna Temettü
9- Ortaklara İkinci Temettü
10- İkinci Tertip Yasal Yedek
11- Statü Yedekleri
OLAĞANÜSTÜ YEDEK
(60)
1200*%5=60
Genel kurulda kar dağıtım kararı
almamış iştirakin konsolide finansal
tablolara intikal eden net dönem karı
dağıtımda dikkate alınmaz.
1.140
50
1. TEMETÜÜN HESAPLANACAĞI
BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET
DAĞITILABİLİR DÖNEM KARI
7- Memur ve İşçilere Temettü
1.200
0
4- Birinci Tertip Yasal Yedek
NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KARI
(9)
2.335
2- Ödenecek Vergiler
Hesap dönemi içinde yapılan bağışlar
sadece
birinci
temettüün
hesaplanmasında net dağıtılabilir
dönem karına eklenir. Kar dağıtımının
geri kalan hesaplamalarında bağış
hariç olan net dağıtılabilir dönem karı
(2.000) kullanılır.
2.050*%30= 615 (Bu tutar yasal
kayıtlara göre net dağıtılabilir kardan
karşılanabilmektedir. Birinci temettü
tutarı 615 değil de 1.500 olarak
bulunsaydı
bu
durumda
yasal
kayıtlara göre net dağıtılabilir dönem
karı olan 1.140 dağıtılacaktı)
=(2.000-615)*%5) = 69,25
100
0
150
68,43
[ ((5+6+7+9)-Ödenmiş
Sermayenin%5’i)/10] =
[((615+69,25+100+150)5.000*%5)/10] =68,43
0
997,33
SPK düzenlemeleri uyarınca, yasal kayıtlardan karşılanabildiği sürece Sermaye Piyasası Mevzuatı Uyarınca hazırlanacak
finansal tablolara göre bulunan Net Dağıtılabilir Karın yine SPK’ca belirlenen oranı üzerinden birinci temettü hesaplanır.
ÖRNEK-2: ABC A.Ş.’nin kar dağıtımında ilişkin veriler aşağıda verilmiştir:
 Şirket’in ödenmiş sermayesi = 5.000 YTL
 Yıl içinde 50 YTL’lik bağış yapılmıştır.
 Konsolide Finansal Tablolara Göre Dönem Karı: 2.335 YTL.
 Yasal Kayıtlara Göre Net Dönem Karı: 600 YTL
 Konsolide Finansal Tablolara Göre Geçmiş Yıllar Zararı: 250 YTL
 Yasal Kayıtlara Göre Geçmiş Yıllar Zararı: 175 YTL
 Konsolidasyona tabi iştirakler içinde genel kurulunda kar dağıtım kararı almamış olan bir iştirakin
konsolide finansal tablolara intikal eden net dönem karı 75 YTL’dir.
 Vergi = 200 YTL
 SPK’nın dağıtılmasını zorunlu tuttuğu birinci temettü oranı = %30
ABC A.Ş.’nin 20.. Yılına Ait Kar Dağıtım Tablosu
Sermaye
Piyasası
Yasal
Mevzuatı
Kayıtlardaki
Uyarınca
Rakamlar
AÇIKLAMALAR
Dağıtım
DÖNEM KARININ DAĞITIMI
1- Dönem Karı
2- Ödenecek Vergiler
NET DÖNEM KARI
3- Geçmiş Yıllar Zararları
4- Birinci Tertip Yasal Yedek
Dağıtıma Tabi Tutulmayacak
İştirak Net Dönem Karı
NET DAĞITILABİLİR DÖNEM
KARI
Yıl İçinde Yapılan Bağışlar
1. TEMETÜÜN HESAPLANACAĞI
BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET
DAĞITILABİLİR DÖNEM KARI
5- Ortaklara Birinci Temettü
(HESAPLANAN)
5- Ortaklara Birinci Temettü
(DAĞITILAN)
6- İmtiyazlı Hisse Senetleri
Sahiplerine
7- Memur ve İşçilere Temettü
8- Yönetim Kuruluna Temettü
9- Ortaklara İkinci Temettü
10- İkinci Tertip Yasal Yedek
11- Statü Yedekleri
OLAĞANÜSTÜ YEDEK
2.335
(200)
2.135
(250)
(21,25)
600
(175)
(21,25)
(75)
1.788,75
EK
KURULUMUZUN
KAR DAĞITIMINA
İLİŞKİN KARARLARI
=(600-175)*%5 = 21,25 YTL
Genel kurulda kar dağıtım kararı
almamış iştirakin konsolide finansal
tablolara intikal eden net dönem
karı dağıtımda dikkate alınmaz.
Kar
dağıtımına
ilişkin Kurulumuz Kararları
ve
Duyuruları
yayımlandıkları
Kurul
Haftalık Bülten sayıları
belirtilmek üzere aşağıdaki
tabloda verilmektedir:
403,75
50
Hesap dönemi içinde yapılan
bağışlar sadece birinci temettüün
hesaplan-masında net dağıtılabilir
dönem
karına
eklenir.
Kar
dağıtımının
geri
kalan
hesaplamalarında bağış hariç olan
net
dağıtılabilir
dönem
karı
(1.788,75) kullanılır.
=1838,75*%30=551,63 YTL Ancak,
bu tutar yasal kayıtlara göre net
dağıtılabilir kardan karşılanamamaktadır. Dolayısıyla yasal kayıtlara
göre net dağıtılabilir dönem karının
tamamının
dağıtılması
birinci
temettü
olarak
dağıtılması
gerekmektedir
1.838,75
551,63
367,05
367,05
=[ 403,75 - (403,75/11) ]
36.70
=403,75/11=36.70 YTL (Temettüün
tamamının dağıtılması durumunda
II. YYA bu formülle hesaplanır)
0
0
0
0
36.70
0
1.385,00
0
Haftalık Bültende Yayımlanan Konu
İlk defa enflasyona göre düzeltme işlemi sonucunda ortaya çıkan geçmiş
yıl zararlarının mahsubu
XI/25 veya UMS-UFRS uyarınca düzenlenecek finansal
tablolar üzerinden yapılacak kar dağıtımı
XI/1 ve XI/20 uyarınca düzenlenecek finansal tablolar
üzerinden yapılacak kar dağıtımı
XI/1, XI/20 ve XI/21 uyarınca düzenlenecek finansal tablolar
üzerinden yapılacak kar dağıtımı
“Özsermaye enflasyon düzeltmesi farkları” ve “Geçmiş yıllar
karı/zararı” hesaplarının tesisi ve özsermaye enflasyon düzeltmesi
farklarının kullanım alanları
Kar dağıtımı
İlk defa enflasyona göre düzeltme işlemi sonucunda ortaya çıkan geçmiş
yıl zararlarının mahsubu
Haftalık Bülten No
2003/63
2004/10
2005/2
Kar dağıtımında SPK düzenlemeleri ile yasal kayıtların durumu
2005/9
2005 yılı faaliyetlerinden sağlanan kazançların dağıtımı esasları
2006/3
Kar dağıtımında, finansal tabloların ilk defa enflasyona göre
düzeltilmesinden kaynaklanan geçmiş yıllar karının veya özsermaye
enflasyon düzeltme farklarının ya da Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ/ UMSUFRS’ye ilk geçişte oluşan geçmiş yıllar karlarının ortaklara nakit
temettü olarak dağıtılması
2006/18
Kurulumuzun anılan Karar ve Duyurularında, enflasyona göre düzeltilen finansal tablolar ile
Kurulumuzun Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliği veya Uluslararası Muhasebe Standartları (UMS)- Uluslararası
Finansal Raporlama Standartları (UFRS) uyarınca hazırlanan konsolide olan/olmayan finansal tablolara göre kar
dağıtımının ne şekilde yapılacağına ilişkin esaslar yer almakta olup, söz konusu esaslar aşağıda özetlenmiştir;
a) Seri: XI, No: 25/ UMS-UFRS’ye göre konsolide finansal tablo düzenleyen şirketler tarafından I. Tertip
YYA, yasal kayıtlarda yer alan net dönem karının %5’i alınarak hesaplanır (Haftalık Bülten 2005/9, 25.02.2005
tarih ve 7/242 sayılı Kurul Kararı, D bendi)
b) Yasal kayıtlara ve Seri: XI, No: 25/ UMS-UFRS’ye göre net dönem karından, (a) bendinde belirtildiği
şekilde bulunan I. Tertip YYA düşülerek her iki kar rakamına göre Net Dağıtılabilir Dönem Karı hesaplanır.
c) Seri: XI, No: 25/ UMS-UFRS’ye göre hazırlanan konsolide olan/olmayan finansal tablolara göre
bulunan Net Dağıtılabilir Dönem Karı üzerinden SPK’ca belirlenen oran kadar birinci temettü hesaplanır.
d) Hesaplanan tutar, yasal kayıtlara göre bulunan Net Dağıtılabilir Dönem Karında mevcut ise bu tutar
birinci temettü olarak dağıtılır. Eğer, mevcut değilse yasal kayıtlarda mevcut olan Net Dağıtılabilir Dönem Karının
tamamı birinci temettü olarak dağıtılır (Haftalık Bülten 2005/9, 25.02.2005 tarih ve 7/242 sayılı Kurul Kararı, D-i ve
ii bentleri).
e) Seri: XI, No: 25/ UMS-UFRS’ye göre hazırlanan finansal tablolar ile yasal kayıtlara göre hazırlanan
finansal tabloların herhangi birinde dönem zararı varsa kar dağıtımı yapılmaz (Haftalık Bülten 2005/9, 25.02.2005
tarih ve 7/242 sayılı Kurul Kararı, D-iii bendi).
f) Seri: XI, No: 25/ UMS-UFRS’ye göre hazırlanan konsolide finansal tablolara göre Net Dağıtılabilir
Dönem Karının hesaplanmasında, konsolide kar içinde görünen bağlı ortaklık, müşterek yönetime tabi ortaklık ve
iştiraklerden ana ortaklığın konsolide finansal tablolarına intikal eden, ancak ortaklıkların genel kurullarınca kar
dağıtım kararı alınmamış olanların kar tutarlarının dikkate alınmaması gerekmektedir (Haftalık Bülten 2005/9,
25.02.2005 tarih ve 7/242 sayılı Kurul Kararı, E-ii/a bendi).
g) Seri: XI, No: 25/ UMS-UFRS’ye göre hazırlanan konsolide olan/olmayan finansal tablolara göre
yapılacak kar dağıtımında, I. Tertip YYA tavanının TTK’nun 466’ncı maddesi çerçevesinde belirlenmesinde
konsolide olmayan ödenmiş/çıkarılmış sermaye rakamı esas alınır (Haftalık Bülten 2004/10, Duyuru No 2. A/2
bendi).
h) Şirketlerin konsolide finansal tablo hazırlama zorunluluklarının olmadığı durumda, Seri: XI, No: 25/
UMS-UFRS’ye göre hazırlanan ve konsolide olmayan finansal tablolarda yer alan net dönem karı ile yasal
kayıtlarda yer alan net dönem karından (a) bendinde açıklanan I. Tertip YYA’nın düşülmesinden sonra bulunan
Net Dağıtılabilir Dönem Karı esas alınarak (c), (d) ve (e) bendleri çerçevesinde kar dağıtımı yapılır.
i) Finansal tabloların ilk defa enflasyona göre düzeltilmesinden kaynaklanan “geçmiş yıllar karı” ile
Seri: XI, No: 25 sayılı Tebliğ/UMS-UFRS’ye ilk geçişte karşılaştırmalı mali tabloların söz konusu düzenlemelere
göre yeniden hazırlanması nedeniyle ortaya çıkan “geçmiş yıllar karı” sermayeye ilave edilebileceği gibi, ortaklara
nakit temettü dağıtımında da kullanılabilir (Haftalık Bülten 2006/18, 21.04.2006 tarih ve 19/477 sayılı Kurulumuz
Kararı).
j) Yukarıdaki tabloda verilen SPK Haftalık Bültenlerinde ilan edilen duyurularda enflasyona göre
düzeltilmiş finansal tablolara ilişkin hükümler saklıdır.
DUYURU (2006/27 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 15.06.2006 tarih ve 27/751 sayılı kararı
1. Özel sektör tahvillerinin kayden ihracı, işlem, takas ve saklama esaslarına ilişkin olarak
1) Özel sektör tahvillerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK) nezdinde kayden izlenerek müşteri ismine
saklanmasına,
2) MKK tarafından Kurulumuza sunulan özel sektör tahvilleri ile ilgili ücret tarifesinin onaylanmasına,
3) (Kurulumuzun 19.02.2010 tarih ve 4/128 sayılı kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
4) (Kurulumuzun 19.02.2010 tarih ve 4/128 sayılı kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
5) Halihazırda İMKB Tahvil ve Bono Piyasası üyesi olup da MKK üyesi olmayan aracı kuruluşlara üyelik
işlemlerini tamamlayabilmeleri için Kurul karar tarihinden itibaren 1 ay süre verilmesine ve bu üyelere yönelik
gerekli bildirimlerde bulunması konusunda MKK’nın görevlendirilmesine,
6) Özel sektör tahvillerinde yatırımcı blokajı uygulanmasına, ancak şifre gönderiminde herhangi bir eşik
değer uygulamasına gidilmemesine,
7) (Kurulumuzun 28.09.2007 tarih ve 35/1022 sayılı kararı ile 01.10.2007 tarihi itibariyle yürürlükten
kaldırılmıştır),
karar verilmiştir.
2. Kurulumuzun 15.06.2006 tarih ve 27/737 sayılı kararı
Aracı kurumların maliyet kalemlerinden olan, Merkezi Kayıt Kuruluşu’na (MKK) ödenen saklama ücretleri
ve Yatırımcıları Koruma Fonu ödentilerinin müşteri hesaplarına yansıtılması ile ilgili olarak,
a) MKK tarafından aracı kuruluşlara tahakkuk ettirilen saklama ücretlerinin, saklama bakiyeleri ile orantılı
olarak saklama hizmetini alan ilgili müşterilere yansıtılmasının, çerçeve sözleşmelerde hüküm bulunması
kaydıyla, mümkün olduğunun;
b) Yatırımcıları Koruma Fonu ödentisiyle, aracı kurumun kendi yükümlülüklerini karşılayamamasına karşı
müşterilerinin alacağının güvence ve sigorta altına alınıyor olması, bunun maliyetinin korumadan yararlanacak
olan müşteriye yansıtılmasının sistemin yapısına ve mantığına uygun olmaması nedeniyle, söz konusu ödentinin
müşteri hesaplarına yansıtılmaması gerektiğinin,
Kurulumuzca esas olarak kabulüne ve konunun üyelerine duyurulmak üzere Türkiye Sermaye Piyasası
Aracı Kuruluşları Birliği’ne bildirilmesine karar verilmiştir.
DUYURULAR (2006/28 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 23.06.2006 tarihli toplantısında;
1) Aracı kurumların yerleşik merkez dışı örgütleri dışında, mevsimlik hareketlere göre yoğun olan
bölgelerde en fazla altı ay faaliyet gösterecek şekilde, tanıtım ve yatırımcılara bilgiye ulaşma imkânı verme amaçlı
broşür, veri ekranı, reklâm panosu vb. araçlar ve aracı kurumun merkez birimine ulaşma imkânı veren sabit hatlı
telefon bulundurabilecekleri “mevsimlik hizmet noktaları” oluşturabilmelerine imkân tanınmasına,
2) Aracı kurumlar tarafından bu nitelikte oluşturulacak mevsimlik hizmet noktalarının adreslerinin,
mevsimlik hizmet noktası oluşturulmasına ilişkin yönetim kurulu kararının ve mevsimlik hizmet noktasının
faaliyette bulunacağı tarih aralığının Kurulumuza bildirilmesini müteakip herhangi bir izin işlemine gerek
kalmaksızın faaliyet gösterebilmelerine,
3) Aracı kurumlar tarafından oluşturulacak mevsimlik hizmet noktalarında hiçbir şekilde para ödeme ve
tahsil işlemleri ile menkul kıymet kabul ve teslimi işlemleri ile doğrudan emir kabulü işlemlerinde
bulunulmamasına,
4) Söz konusu hizmet noktalarında, Kurulumuz izni olmaksızın yukarıdaki faaliyetlerin niteliğini aşan hiçbir
faaliyet veya hizmette bulunamamalarına,
karar verilmiştir.
DUYURULAR (2006/29 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Yönetim Kurulunun özel sektör tahvilleri işlem esasları ile
ilgili önerilerinin görüşüldüğü Kurulumuzun 29.06.2006 tarih ve 29/819 sayılı toplantısında;
A) Özel sektör tahvillerinin borsa dışında da işlem görebilmeleri konusundaki İMKB önerisinin, özel sektör
tahvillerine ilişkin olarak aracı kuruluşların borsa dışında verdikleri alım satım fiyat tekliflerini kendi internet
sitelerinde güncel bir şekilde yayımlamaları ve eşzamanlı olarak İMKB’ye iletmeleri ve yine tekliflerindeki her
değişikliği de en seri haberleşme vasıtası ile İMKB’ye iletmeleri, söz konusu bilgilerin İMKB tarafından borsadaki
en iyi fiyat bilgileri ile birlikte İMKB internet sitesinde ilan edilmesi kaydıyla, Menkul Kıymetler Borsalarının Kuruluş
ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelikin 55 inci ve İMKB Yönetmeliğinin 27 nci maddesi hükümleri uyarınca
uygun görülmesine,
B) Borsa dışında gerçekleşen özel sektör tahvil işlemleri üzerinden mevcut durumda kesin alım satım
işlemleri için İMKB tarafından alınan en düşük oranlı tescil ücretinin (işlem hacmi üzerinden yüzbinde 3)
alınmasına,
C) Özel sektör tahvil piyasasında piyasa yapıcılığı sisteminin uygulanması konusundaki İMKB önerisinin
prensip olarak kabul edilmesine ancak konuya ilişkin nihai değerlendirmenin gerekli hazırlıklar tamamlandıktan
sonra yapılmasına,
D) (Kurulumuzun 19.02.2010 tarih ve 4/128 sayılı kararı ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
karar verilmiştir.
DUYURU (2006/30 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 07.07.2006 tarih ve 30/855 sayılı toplantısında;
Türkiye Bankalar Birliği’nin, yatırım fonu katılma paylarının yatırımcı blokajına konu edilmemesine ilişkin
başvurusuna istinaden;
1) Likit fon katılma paylarının, Seri: IV, No: 28 sayılı “Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin
Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ”in Seri: IV, No: 34 sayılı Tebliğ ile değişik 20. maddesinde
belirtilen yatırımcı blokajı uygulamasına bu aşamada konu edilmemesine,
2) Fon kurucuları ve katılma payı alım satımına aracılık eden kuruluşların Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. ile eş
zamanlı bağlantısının sağlanması halinde, likit fon katılma payları için yatırımcı blokajı uygulamasının Kurulumuzca
tekrar değerlendirilmeye alınmasına,
3) Likit fonlar dışındaki fonların katılma payları için yatırımcı blokajı uygulamasına devam edilmesine
karar verilmiştir.
DUYURU (2006/32 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuz Seri: VII, No: 10 sayılı “Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği”nin “Fon Portföyüne İlişkin
Sınırlamalar” Başlıklı 42 nci Maddesinin (C) Bendine İlişkin Duyuru;
Kurulumuz Karar Organı’nın 21.07.2006 tarih ve 32/919 sayılı kararı ile; Fon portföyünde yer alacak
varlıklara kota alınma şartı getiren Kurulumuzun Seri: VII, No: 10 sayılı “Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar
Tebliği”nin (Tebliğ) “Fon Portföyüne İlişkin Sınırlamalar” başlıklı 42 ncı maddesinin (c) bendinde yer alan hükmün
temel amacının fon portföyüne alınacak olan varlıklara likidite sağlamak, bunların fiyatlarının düzenli ve şeffaf bir
piyasada, rekabet koşulları içinde oluşmasını temin etmek olduğu göz önüne alınarak; fon portföyüne alınacak
varlıkların borsada işlem görmeleri durumunda, Tebliğ’in anılan 42/c maddesinde yer alan borsaya kote edilmiş
olma koşulunun sağlanmış kabul edilmesine karar verilmiştir.
DUYURU (2006/35 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 11/08/2006 tarih ve 35/1005 sayılı kararı
Kurulumuzun Seri: VIII, No: 34 “Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunanlar İçin Lisanslama ve Sicil
Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ”in 7. Maddesinin (a) bendinde; Lisansa konu görev alanları ile ilgili olarak
Uluslararası kabul görmüş ve Kurulumuzca tanınan ve duyurulan bir kuruluştan sertifika almış olanların, içeriği ve
koşulları kurulumuzca belirlenen “İlgili Mesleki Mevzuat Sınavına” girerek başarılı olmaları halinde, ellerindeki
sertifikaya karşılık gelen lisansı almaya hak kazanacakları belirtilmektedir.
Anılan madde uyarınca, yabancı ülkelerden sertifika alan kişiler, lisanslama sınavlarından muaf tutulma
talebiyle Kurulumuza başvuruda bulunmuşlardır.
Söz konusu başvuruların değerlendirilmesi sonucunda;
1- Kanada’da Canadian Securities Institute tarafından verilen Canadian Securities Course sertifikasının
Kurulumuzun lisanslama sınavlarından hiçbirine denk sayılmamasına,
2- Kanada’da Canadian Securities Institute tarafından verilen Derivatives markets Specialist sertifikasının
Türev Araçlar Sınavına denk sayılmasına,
3- Derivatives Markets Specialist belgesine sahip olanların Türev Araçlar Sınavının “Sermaye Piyasası
Mevzuatı ve İlgili Mevzuat, Ticaret Hukuku ve Borçlar Hukuku”, “İlgili Vergi Mevzuatı” ve “Vadeli İşlem ve Opsiyon
Piyasalarının İşleyişi” konularına içerecek şekilde Kurulumuzca düzenlenecek olan “İlgli Mesleki Mevzuat”
sınavına girerek başarılı olmaları yada “İlgili Mesleki Mevzuat” sınavı yerine yapılmakta olan Türev Araçlar
Sınavının “Sermaye Piyasası Mevzuatı ve İlgili Mevzuat, Ticaret Hukuku ve Borçlar Hukuku”, “İlgili Vergi
Mevzuatı” ve “Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasalarının İşleyişi” konularının her birinden en az 60 ortalama 70
alınması koşuluyla Türev Araçlar Lisans Belgesini almaya hak kazanmalarına,
4- Derivatives Markets Specialist sınavının sadece bir veya birkaç konusunun başarılı olunması
sonucunda alınan başarı belgelerinin Kurulumuzca verilen lisans belgelerinden hiçbirine denk sayılmamasına,
karar verilmiştir.
2. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Yönetim Kurulunun 07.07.2006 tarihli toplantısında özel
sektör tahvilleri ile ilgli olarak alınan kararlar Kurulumuzun 11.08.20006 tarih ve 35 sayılı toplantısında görüşülmüş
olup;
1) Aracı kuruluşlar ve müşterleri arasında Borsa dışında gerçekleştirilecek özel sektör tahvili işlemleri
üzerinden alınacak tescil ücreti konusunda Kurulumuzun 29.06.2006 tarih ve 819 sayılı kararı ile belirlenen ve
2006/29 sayılı Kurul Haftalık Bülteni ile kamuya duyurulan esaslarda bir değişikliğe gidilmemesine, ancak aracı
kuruluşlar arasında borsa dışında gerçekleşen işlemler üzerinden yüzbinde 4,5 oranında tescil ücreti alınası
yönündeki İMKB Yönetim Kurulu kararının uygun görülmesine,
2) Özel sektör tahvillerine ilişkin olarak aracı kuruluşların borsa dışında verdikleri alım satım fiyat
tekliflerinin kamuya duyurulması kapsamında, aracı kuruluşların özel sektör tahvilleri için borsa dışında verdikleri
alım satım fiyat tekliflerinin Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği tarafından belirlenecek bir veri yayın
kuruluşu üzerinden yayımlanmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU (2006/38 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1- Kurulumuzun 11.08.2006 tarih ve 38/1105 sayılı kararı;
Kurulumuzun Seri:X, No:22 sayılı “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında
Tebliği”nin 5/j maddesinin Kurulumuza verdiği yetki çerçevesinde;
1) Halka kapalı anonim şirketlerin, menkul kıymet borsalarında ve/veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda
işlem görmek üzere halka arz edilmek suretiyle borçlanma senedi ihraç etmeleri durumunda, söz konusu
borçlanma senetlerinin vadesi boyunca, Kurulumuzun Seri:XI, No:25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe
Standartları Hakkında Tebliği”ne uygun olarak mali tablo düzenlemeleri ve yıllık mali tablolarını bağımsız
denetimden, 6 aylık ara dönem mali tablolarını sınırlı bağımsız denetimden geçirerek, 3 ve 9 aylık mali tablolarını
ise bağımsız denetimden geçirmeksizin payları İMKB’de işlem gören halka açık anonim şirketlerin ilgili mali
tablolarının gönderilme süresi içinde Kurulumuza ve İMKB’ye iletmeleri,
2) Halka kapalı anonim şirketlerin, menkul kıymet borsalarında ve/veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda
işlem görmeksizin halka arz edilmek suretiyle borçlanma senedi ihraç etmeleri durumunda, söz konusu borçlanma
senetlerinin vadesi boyunca, Kurulumuzun muhasebe standartları hakkındaki düzenlemeleri uyarınca yıllık mali
tablo
düzenlemeleri ve bağımsız denetimden geçirerek şirket merkezinin bulunduğu yerde yayımlanan en yüksek tirajlı
iki mahalli gazeteden birinde ilan etmek suretiyle kamuya duyurmaları ve Kurulumuza göndermeleri
gerektiğine karar verilmiştir.
DUYURU (2006/40 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurulumuzun 15.09.2006 tarih ve 40/1157 sayılı kararı
Yatırım fonu katılma paylarının, bir paydan daha küçük birimler halinde, küsüratlı olarak çıkarılabilmesi ve
geri alınabilmesine; haciz, rehin, teminat, virman gibi işlemlerin ise bir pay ve katları üzerinden yapılmaya devam
edilmesine; konunun Haftalık Bülten’de yayımlanması suretiyle yatırım fonu kurucularına duyurulmasına karar
verilmiştir.
2.
.........
DUYURU (2006/41 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulmuzun 22.09.2006 tarih ve 42/1189 sayılı kararı
1- Türkiye Bankalar Birliği’nin ve Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği’nin talepleri üzerinde
yapılan değerlendirmeler sonucunda Kurulumuzun 17.03.2006 tarih ve 12/303 sayılı kararı ile mevcut hak sahibi
yatırımcılar adına sicil üretilebilmesi için gerekli olan bilgi ve belgelerdeki eksikliklerin fon kurucuları tarafından
tamamlanması için 31.09.2006 olarak belirlenen tarihin son defaya mahsus olmak üzere ileri alınarak 31.12.2006
olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
DUYURU (2006/43 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurul Karar Organı’nın 06.10.2006 tarih ve 44/1224 sayılı kararı ile,
Halka açık anonim ortaklıkların taraf oldukları birleşme işlemlerinde Kurulumuzun Seri:I, No:31 sayılı
Birleşme İşlemlerine İlişkin Esaslar Tebliği (Birleşme Tebliği) gereğince kamuya açıklanan ve Kurulumuzun
Seri:XI, No:25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliği” ile Uluslararası
Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlarına (UMS/UFRS) uygun olarak hazırlanan birleşmeye esas finansal
tabloların, solo veya konsolide finansal tablolardan hangisinin olması gerektiğine ilişkin olarak yapılan
değerlendirme sonucunda;
i. Gerek Kurulumuzun Seri:XI, No:25 sayılı Tebliği’nin, gerekse UFRS/UMS’nin getirdiği düzenlemelerin
en önemli amacının, kamuya açıklanan finansal tabloların şirketler hakkındaki en doğru ve gerçekçi bilgiyi
içerecek şekilde hazırlanması olduğu,
ii. Gerek Kurulumuzun Seri:XI, No:25 sayılı Tebliği’nin, gerekse UFRS/UMS gereğince ana ortaklık
konumundaki bir şirketin kamuya açıklanacak finansal tablolarının konsolide olması gerektiği,
iii. Birleşmeye esas finansal tabloların, birleşme oranının doğru ve gerçekçi tespit edilip edilmediğine
yönelik olarak, birleşen şirketlerin ortakları tarafından yapılacak değerlendirmede kullanılmak üzere kamuya
açıklandığı,
iv. Birleşme oranının tespitinde kullanılacak olan şirket değerlerinin tek başına finansal tablolarda yer alan
özkaynak miktarına bakılarak belirlenemeyeceği,
dikkate alınarak,
a) Birleşme işlemine taraf olan ortaklıklardan konsolide finansal tablo düzenlemekle yükümlü olanların
konsolide, diğerlerinin solo finansal tablolarının bundan sonraki birleşme işlemlerinde esas alınmasının ve bu
finansal tabloların birleşmeye esas finansal tablolar olarak ilan edilmesine,
b) Halen Kurulumuzda mevcut bulunan başvuruların, şirketlerin talepleri çerçevesinde solo veya
konsolide finansal tabloların birleşmeye esas finansal tablolar olarak kabul edilmesi suretiyle sonuçlandırılmasına
karar verilmiştir.
DUYURU (2006/45 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 20.10.2006 tarih ve 46/1309 sayılı kararı
Kurulumuzun 15.08.1996 tarihli İlke Kararı ve eki kararları uyarınca bankalar tarafından kurulan izin verilen
aracı kurumlardaki kurucu banka paylarının devrine ilişkin olarak; Bankalarca kurulan aracı kurumlardaki yönetim
ve/veya denetim imtiyazı sağlayan kurucu banka paylarının üçüncü kişilere devri için izin almak üzere ilgili aracı
kurumlarca Kurulumuza başvurulabileceğine, bu durumda payları devrolunan aracı kurumların ödenmiş sermaye
tutarlarının pay devir işleminin tescilini müteakip 2 yıl içerisinde 7.000.000.- YTL’ye yükseltilmesine, bu süre
sonunda bu şartı yerine getiremeyen aracı kurumların faaliyetlerinin Kurulumuzca durdurulmasına ve yetki
belgelerinin iptal edilmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2006/52 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
D. ÖZEL DURUMLAR Bölümünün 8. sırasında Kurulumuzun 06.12.2006 tarih ve 50/1442 sayılı İlke
Kararı yer almıştır:
....................
8. Kurula kayıt yükümlülüğü yerine getirilmeksizin halka arz fiilini gerçekleştiren anonim ortaklıklarla ilgili
olarak, hisse senetlerinin kayda alınma başvurularının ilke olarak;
1) a) Şirketlerin mevcut sermayelerinin ödenmişliği ve varsa oluşan emisyon primi tutarının tespitinin
Kurulumuzun Bağımsız Denetime Yetkili Kuruluşlar Listesinde yer alan bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından
hazırlanacak Seri: X, No: 22 sayılı “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkkında Tebliğ’in 33.
kısmı çerçevesinde özel amaçlı bağımsız denetim raporu ile belgelendirilmesi,
b) Şirketin son durum itibariyle ortaklar listesinin, sermayesinin ortaklar arasında dağılımının, ortakların
kimlik ve adres bilgilerinin, şirket yönetim kurulu kararına bağlanarak Kurulumuza iletilmesi,
c) Başvurunun incelendiği yıl hariç olmak üzere geçmişe yönelik Kurulumuz düzenlemelerine uygun olarak
3 yıllık finansal tablo hazırlanması, son yıllık finansal tabloların ise daha önce kendilerinden konsolide finansal
tablo istenmiş veya Kurulca gerekli görülen şirketler için konsolide, diğer şirketlerden solo olarak düzenlenmesi,
d) Son yıllık finansal tabloların Kurulumuz düzenlemeleri çerçevesinde Kurulumuz listesinde yer alan bir
bağımsız denetim kuruluşunca bağımsız denetiminin yaptırılması, bu denetimin “görüş bildiren” bir bağımsız
denetim raporuna bağlanması, bağımsız denetim raporunun şirket yönetim kurulunca görüşülmesi ve kayda
alınmadan sonra yapılacak olan ilk ortaklar genel kurulunun bilgisine sunularak ortakların bilgilendirilmesi,
e) Kayda alma işleminden sonra, son iki yıldır ortak sayısının 200’ün altında olduğu tespit edilen şirketlerin,
talepleri bulunması halinde Kurulumuzun Seri: IV, No: 9 sayılı “İhraçcıların Muafiyet Şartlarına ve Kurul
Kaydından Çıkarılmalarına İlişkin Esaslar Tebliği”nde yer alan Kurul kaydından çıkma şartlarını taşıyan şirketlerin,
talep etmeleri halinde Kurul kaydından çıkarılması,
f) Kayda alma başvurusunun sonuçlandırıldığı Kurul Kararı’nın ve kamunun aydınlatılmasını teminen
içeriği Kurulumuzca belirlenecek bir “Bilgi Formu”nun, Haftalık Bülten’de yayımlanmak suretiyle kamuya
duyurulması, gerektiğinde bedeli ilgili şirket tarafından karşılanmak suretiyle ilgili şirketin merkez adresinin
bulunduğu yerde yayımlanan mahalli veya ulusal en az iki gazetede ve/veya ulusal iki gazetenin yurtdışı
baskısında yayımlanması,
g) Kurulumuz kaydına alınan şirketlerin iştirak ve bağlı ortaklıklarının bulunması halinde, bu şirketlere yıl
sonlarında konsolide finansal tablo hazırlama ve bu finansal tabloları bağımsız denetimden geçirme zorunluluğu
getirilmesi,
h) Kurulumuz kaydına alınan şirketlere, Kurulumuzun Seri: IV, No: 9 sayılı “İhraçcıların Muafiyet
Şartlarına ve Kurul Kaydından Çıkarılmalarına İlişkin Esaslar Tebliği”nin 3’üncü maddesi kapsamında muafiyet
koşullarını taşısalar bile bağımsız denetim muafiyeti tanınmaması,
suretiyle değerlendirmeye alınmasına,
2) Kayda alınma başvurusu bulunan şirketlerin başvurularının yukarıda yer alan esaslar çerçevesinde
sonuçlandırılmasına,
3)
Kayda alma başvuruları, şirketlerin ortaklık yapılarının tespiti amacıyla açılan davaların
sonuçlanmasına kadar ertelenen, Şirket ve yöneticileri hakkındaki ceza davalarının devam etmesi nedeniyle hisse
senetleri kayda alınmayan veya Kurul kaydına alınmadan halka arz yaptığı tespit edilen ancak ortak sayısı
250’nin altında bulunan şirketlerin hisse senetlerinin Kurul kaydına alınması talebiyle Kurulumuza başvurmaları
veya daha önceki başvurularını yenilemeleri gerektiği hususunda bildirimde bulunulmasına,
4) Merkez adreslerinde bulunamayan şirketler hakkında TTK hükümleri çerçevesinde işlem yapılmak
üzere Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na bildirimde bulunulmasına,
karar verilmiştir.
DUYURU (2006/53 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
....................
2. Kurulumuzun 14.12.2006 tarih ve 52/1509 sayılı İlke Kararı
Kurulumuzun Seri: X, No: 22 sayılı “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında
Tebliğ”inin Otuzbeşinci Kısmında yer alan Geçici 4’üncü maddesi uyarınca, Tebliğ’in Üçüncü Kısmının 6’ncı
maddesinde en çok 7 yıl olarak belirlenen sözleşme sürelerinin hesaplanmasında Tebliğ’in yayımı tarihinden önce
yürürlükte bulunan sözleşmelerin süresinin de dikkate alınması gerektiği hususu ile ilgili olarak; 7 yıllık sürenin
hesaplanmasında, yıllık hesap dönemine sahip olan işletmeler için 01.01.2003 tarihinden, özel hesap dönemine
sahip işletmeler için 2003 yılında başlayan hesap döneminden önceki bağımsız denetim sözleşmelerinin
sürelerinin dikkate alınmamasına karar verilmiştir.
DUYURU (2006/55 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
………………
6. Kurulumuzun 28.12.2006 tarih ve 56/1546 sayılı Kararı
01.01.2007 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;
a) Seri: I, No: 26 “Hisse Senetlerinin Kurul Kaydına Alınmasına ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliği”nin,
—Seri: I, No: 29 Tebliği ile değişik 5’inci maddesinde, mevcut hisse senetlerinin halka arz yoluyla satışında
ve 6’ncı maddesinde halka açık olmayan ortaklıkların hisse senetlerinin sermaye artırımı yoluyla satışında, halka
arz edilecek hisse senetlerinin
nominal değerlerinin nominal sermayeye oranının tespiti için öngörülen 10 trilyon TL ve 50 trilyon TL'lik nominal
sermaye tutarlarının, sırasıyla 13.200.000 YTL ve 66.000.000 YTL,
—Seri: I, No: 29 Tebliği ile değişik 19’uncu maddesinde tasarruf sahipleri sirküleri yayımlamaktan muafiyet
için, sermaye artırımlarında yeni pay alma haklarının kullanılmasından sonra kalan payların nominal değerleri
toplamı için öngörülen 50 milyar TL’lik tutarın 66.000 YTL,
—Seri: I, No :29 Tebliği ile değişik Ek Madde 1'de kısmi aracılık yüklenimi için öngörülen 23 trilyon TL, 46
trilyon TL, 92 trilyon TL, 230 trilyon TL ve 460 trilyon TL’lik halka arz tutarlarının, sırasıyla; 30.300.000 YTL,
60.600.000 YTL, 121.200.000 YTL, 303.000.000 YTL ve 606.000.000 YTL,
b) Seri: IV, No: 7 “Kayıtlı Sermaye Sistemine Ilişkin Esaslar Tebliği”nin 3’üncü maddesinde; kayıtlı
sermaye sistemine geçiş için öngörülen 100 milyar TL'lik asgari başlangıç sermayesi tutarının 3.158.909,11 YTL,
c) Seri: IV, No: 9 Ihraçcıların Muafıyet Şartlarına ve Kurul Kaydından Çıkarılmalarına İlişkin Esaslar
Tebliği'nin;
—3’üncü maddesinde, halka açık anonim şirketler için öngörülen 50 milyar TL'lik bağımsız denetim ve kar
dağıtımı muafiyetine ilişkin asgari aktif toplamı tutarının 5.767.641,54 YTL;
—4’üncü maddesinde belirtilen hisse senedi dışındaki menkul kıymet ihraçcıları için öngörülen 50 milyar
TL'lik aktif toplamı tutarının 5.767.641,54 YTL, 10 milyar TL'lik halka arz tutarının 1.154.318,03 YTL;
—5’inci maddesinde, halka açık anonim ortaklıkların Kurul kaydından çıkarılmaları için gerekli 2 milyar
TL'lik asgari aktif toplamının ise 226.388,48 YTL;
d) Seri: VIII, No:22 “Sermaye Piyasası Araçlarının Halka Arzında Satış Yöntemlerine İlişkin Esaslar
Tebliği’nin,
—(3.1.3.) no'lu maddesinde, hisse senedi, tahvil gibi sermaye piyasası araçlarının halka arz yoluyla
satışında, "talep toplama" veya "borsada satış" yöntemlerinden birinin zorunlu olarak uygulanmasına ilişkin olarak
öngörülen 4.873 milyar TL'lik asgari aktif toplam tutarının 8.250.000 YTL
—(4.1.1.4.) no’lu maddesinde, halka arzda belirli gruplara tahsisat yapmak isteyen ihraçcılar için, halka arz
edilecek sermaye piyasası aracının satış tutarının 100 trilyon TL ve üzerinde olması halinde halka arz edilecek
sermaye piyasası aracı miktarının en az %30 unu, 100 trilyon TL’nin altında olması durumunda ise en az %50 sini
küçük bireysel yatırımcılara tahsis etme zorunluluğu ile ilgili olarak 100 trilyon TL’lik tutarın 132.000.000 YTL,
e) Aynı zamanda Kurulumuzun Seri: I No:26 sayılı Tebliğinde yeralmamakla birlikte Kurulumuz İlke Kararı
olarak, her yıl belirlenen ve kamuya açıklanan, finans piyasasında faaliyet gösteren şirketlerin halka açılma ve
kayıtlı sermaye sistemine geçme başvurularına (halka açılmak üzere daha once kayıtlı sermaye sistemine geçmiş
veya kayıtlı sermaye sistemine geçmek üzere başvuruda bulunmuş olan şirketler ve yatırım ortaklıkları hariç) izin
verilebilmesi için gerekli olan ve 2006 yılında 24.419.520 YTL olarak belirlenen asgari ödenmiş sermaye tutarının,
01.01.2007 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeniden değerleme oranı dikkate alınarak 26.500.000 YTL,
olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
Yukarıdaki bilgiler aşağıdaki tabloda özetlenebilir:
TEBLİĞ NO
Seri: I No: 26 md.5
Seri: I No: 26 md.5
Seri: I No: 26 md.19
Seri: I No: 26 ek md.1
Seri: I No: 26 ek md.1
Seri: I No: 26 ek md.1
Seri: I No: 26 ek md.1
Seri: I No: 26 ek md.1
Seri: IV No: 7 md.3
Seri: IV No: 9 md.3-4
Seri: IV No: 9 md.4
Seri: IV No: 9 md.5
Seri: VIII No: 22 md.3.1.3.
Seri: VIII No: 22 md.4.1.1.4.
Kurul Kararı (19.12.2003-1504)
TEBLİĞDEKİ
TUTAR
(MİLYAR TL)
10.000
50.000
50
23.000
46.000
92.000
230.000
460.000
100
50
10
2
4.873
100.000
20.000
2007 YILINDA
UYGULANACAK
TUTAR (YTL)
13.200.000,00
66.000.000,00
66.000,00
30.300.000,00
60.600.000,00
121.200.000,00
303.000.000,00
606.000.000,00
3.158.909,11
5.767.641,54
1.154.318,03
226.388,48
8.250.000,00
132.000.000,00
26.500.000,00
...................
8. Kurulumuzun Seri: VIII, No: 40 sayılı “Sermaye Piyasasında Derecelendirme Faaliyeti ve
Derecelendirme Kuruluşlarına İlişkin Esaslar Tebliği”nin 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde
düzenlenen, Türkiye’de kurulacak derecelendirme kuruluşlarına ilişkin asgari ödenmiş sermaye tutarının 2007 yılı
için 200.000 YTL olarak uygulanmasına karar verilmiştir.
..................
11. Kurulumuzun Seri: V, No: 34 sayılı “Aracı Kurumların Sermayelerine ve Sermaye Yeterliliğine İlişkin
Esaslar Tebliği”nin 7 nci maddesi uyarınca, 30/06/2007 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aracı kurumların
asgari özsermaye tutarlarının, aşağıdaki tutarlara yükseltilmesine karar verilmiştir.
Yetki Belgelerine Göre Gerekli Asgari Özsermaye Tutarları (YTL)
Kurulumuzun
Mevcut Asgari
Seri: V, No: 65 sayılı
Yetki Belgesi
2007 Yılı Asgari Özsermaye
Özsermaye
“Sermaye Piyasası
Alım Satım Aracılığı
723.000
752.000
Araçlarının
Kredili
Alım, Açığa Satış ve
Halka Arza Aracılık
363.000
378.000
Ödünç
Alma
ve
Repo-Ters Repo
363.000
378.000
Verme
İşlemleri
Portföy Yöneticiliği
290.000
302.000
Tebliği”nin 35 inci
maddesi uyarınca,
Yatırım Danışmanlığı
76.000
79.000
aracı
kurumlar
TOPLAM
1.815.000
1.889.000
tarafından İstanbul
Menkul Kıymetler Borsası A.Ş.’ye bildirilmesine gerek
olmayan müşteri temerrüt tutarının, 01.01.2007 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, 12.000 YTL olarak
uygulanmasına karar verilmiştir.
31.12.2007 tarihine kadar 4487 ve 3794 sayılı Kanun ile değişik 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun
46/B maddesinin dokuzuncu fıkrasında yer alan Yatırımcıları Koruma Fonu’ndan yapılacak ödemelere ilişkin
tutarın 48.203 YTL, Geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan Özel Fon’dan aracı kurum alacaklılarına
yapılabilecek azami ödeme tutarının ise 12.854 YTL olarak uygulanmasına karar verilmiştir.
......................
18. 01.01.2007 tarihinden itibaren yapılacak başvurular için geçerli olmak üzere;
 Asgari fon başlangıç tutarının 3.250.000 YTL,
 Yatırım ortaklıklarının asgari başlangıç sermayesinin 3.250.000 YTL,

Yabancı yatırım fonu paylarının tahsisli olarak satılabileceği gerçek ve tüzel kişilerin sahip olmaları
gereken asgari sermaye piyasası aracı tutarının 1.900.000 YTL,
 Gayrimenkul yatırım ortaklığı kuruluş ve dönüşümünde aranan asgari ödenmiş/çıkarılmış sermayenin
7.800.000 YTL,
 Portföy yönetim şirketlerinin sahip olmaları gereken asgari ödenmiş sermaye tutarının 270.000 YTL,

Kurul listesine alınmak üzere başvuracak gayrimenkul değerleme şirketlerinin asgari ödenmiş
sermayelerinin 360.000 YTL, gayrimenkul değerleme şirketinin ödenmiş sermayesinin asgari %90’ının, Kurul’dan
Değerleme Uzmanlığı Lisanslama Belgesi almış en az iki sorumlu değerleme uzmanına ait olması halinde ise söz
konusu tutarın 90.000 YTL,
 Girişim sermayesi yatırım ortaklığının
a) Kuruluşunda başlangıç, dönüşümde ise başlangıç veya ödenmiş sermayesinin asgari tutarı 5.000.000
YTL,
b) Halka arzının sadece nitelikli yatırımcılara yapılmak üzere sınırlandırılması halinde kuruluş ve
dönüşüm için asgari başlangıç veya ödenmiş sermayesi 1.000.000 YTL,
c) Nitelikli yatırımcı olarak kabul edilecek gerçek veya tüzel kişilerin halka arz tarihi itibariyle sahip
olmaları gereken Türk ve/veya yabancı para ve sermaye piyasası aracının asgari tutarı 1.000.000 YTL
olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
............................
F. DUYURU
SERMAYE PİYASASI KANUNU VE İLGİLİ TEBLİĞLERDE YER ALAN VE YENİDEN DEĞERLEMESİ
YAPILAN RAKAMLAR
Yatırımcıları
Koruma
Fonu’ndan
hak
sahiplerine
tasfiye
sonucu
beklemeksizin yapılabi
lecek azami
ödeme tutarı
Özel Fon’dan
hak
sahiplerine
yapılabilecek
azami ödeme
tutarı
İdari para
cezası
asgari-azami
tutarları
Ağır Para
Cezaları
İlgili
Düzenleme
Maddedeki
Rakam
1.1.2005-31.12.2005
Yeniden Değerleme
Oranı: % 11.2
(2004)
1.1.2006-31.12.2006
Yeniden Değerleme
Oranı: %9,8
(2005)
1.1.2007-31.12.2007
Yeniden Değerleme
Oranı: %7,8
(2006)
SPKn md.46/B
7,5 milyar TL
40.724 YTL
44.715 YTL
48.203 YTL
2 milyar TL
10.860 YTL
11.924 YTL
12.854 YTL
10.980-54.900
YTL(2)
11.836-59.182(3)
4487 sayılı
Kanun
Geçici md. 2
SPKn
md.47/A
SPKn md. 47
A bendi
B bendi
C bendi
2-10 milyar TL
10.000YTL 50.000YTL(1)
50.000 YTL-125.000
10-25 milyar TL
8-20 milyar TL
5-15 milyar TL
50.000 YTL-125.000 YTL
40.000 YTL-100.000 YTL
YTL
40.000 YTL-100.000
25.000 YTL-
YTL
75.000YTL(4)
25.000 YTL-
50.000YTL-125.000YTL
40.000YTL-100.000YTL
25.000 YTL75.000YTL(6)
75.000YTL(5)
(1) 4.11.2004 tarih ve 5252 sayılı TCK Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un md. 4/1-b(10) ile söz konusu idari
para cezası miktarları 5 katına yükseltilmiştir.
(2) 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 17(7) maddesi çerçevesinde yeniden değerleme yapılmıştır.
(3) 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 17(7) maddesi çerçevesinde yeniden değerleme yapılmıştır.
(4) 4.11.2004 tarih ve 5252 sayılı TCK Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un md. 4/1-b(10) ile söz konusu para
cezası miktarları 5 katına yükseltilmiştir.
(5) 5252 sayılı Kanun’dan sonra kanunlardaki para cezalarının yeniden değerlenmesine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.
(6) 5252 sayılı Kanun’dan sonra kanunlardaki para cezalarının yeniden değerlenmesine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.
HALKA AÇIK ANONİM ORTAKLIKLAR
İlgili
Düzenleme
Maddedeki
Rakam
1.1.2005-31.12.2005
Yeniden Değerleme
Oranı:% 11.2
(2004)
1.1.2006-31.12.2006
Yeniden Değerleme
Oranı: %9,8
(2005)
1.1.2007-31.12.2007
Yeniden Değerleme
Oranı: %7,8
(2006)
Minimum
Halka Açılma
Oranlarına
İlişkin
Sermaye
Rakamları
Tasarruf
Sahipleri
Sirküleri
İlanında
Muafiyet
Kısmi Aracılık
Yüklenimine
İlişkin
Rakamlar
Kayıtlı
Sermayeye
Geçiş
Rakamları
Finans
Piyasasında
Faaliyet
Gösteren
Şirketlerin
Halka Açılma
Ve Kayıtlı
Sermayeye
Geçiş
Başvurularına
İlişkin
Rakamlar
Muafiyete
İlişkin
Rakamlar
Kurul
Kaydından
Çıkmaya
İlişkin
Rakamlar
Nitelikleri
belirlenmiş
halka açık
ortaklıklara
ilişkin rakam
Halka arzda
kısıtlamalar
Seri:I, No:26
Tebliği
md. 5-6
10 trilyon TL
50 trilyon TL
11.120.000 YTL
55.600.0000 YTL
12.209.760 YTL
61.048.800 YTL
13.200.000 YTL
66.000.000 YTL
Seri:I, No:26
Tebliği
md. 19
50 milyar TL
55.600 YTL
61.048,80 YTL
66.000 YTL
Seri:I, No:26
Tebliği
Ek md. 1
23 trilyon TL
46 trilyon TL
92 trilyon TL
230 trilyon TL
460 trilyon TL
25.576.0000 YTL
51.152.000 YTL
102.304.000 YTL
255.760.000 YTL
511.520.000 YTL
28.082.448 YTL
56.164.896 YTL
112.329.792 YTL
280.824.480 YTL
561.648.960 YTL
30.300.000 YTL
60.600.000 YTL
121.200.000 YTL
303.000.000 YTL
606.000.000 YTL
Seri:IV, No:7
Tebliği
md. 3
100 milyar TL
2.668.800 YTL
2.930.342,40 YTL
3.158.909,11 YTL
Kurul kararı
19.12.20031504
20 trilyon TL
22.240.000 YTL
24.419.520 YTL
26.500.000 YTL
Seri:IV, No:9
Tebliği
50 milyar TL
10 milyar TL
4.872.784 YTL
975.224 YTL
5.350.316,83 YTL
1.070.795,95 YTL
5.767.641,54 YTL
1.154.318,03 YTL
Seri:IV, No:9
Tebliği
2 milyar TL
191.264 YTL
210.007,87 YTL
226.388,48 YTL
4.873 milyar TL
6.962.232 YTL
7.644.530,74
8.250.000 YTL
100 trilyon TL
111.200.000 YTL
122.097.600 YTL
132.000.000 YTL
1.1.2006-31.12.2006
Yeniden Değerleme
Oranı: %9,8
(2005)
1.1.2007-31.12.2007
Yeniden Değerleme
Oranı: %7,8
(2006)
Seri:VIII,
No:22
Tebliği
md. 3.1.3.
Seri:VIII,
No:22
Tebliği
md. 4.1.1.4.
YATIRIM FONLARI
İlgili
Düzenleme
Yatırım fonu
asgari
başlangıç
tutarı
Seri:VII,
No:10
Tebliği
md. 20
Maddedeki
Rakam
100 milyar TL
1.1.2005-31.12.2005
Yeniden Değerleme
Oranı: % 11.2
(2004)
2.700.000 YTL
3.000.000 YTL
3.250.000 YTL
YATIRIM ORTAKLIKLARI
Menkul
Kıymetler
Yatırım
Ortaklıkları
Başlangıç
sermayesi
Seri:VI, No:4
Tebliği
md. 5
100 milyar TL
2.700.000 YTL
3.000.000 YTL
3.250.000 YTL
Gayrimenkul
Yatırım
Ortaklığı
başlangıç
sermayesi
Seri:VI,
No:11 Tebliği
md. 6
7.200.000 YTL
6.550.000 YTL
7.200.000 YTL
Lider
girişimci
gerçek
kişilerin
yıllık brüt
gelirleri
Seri:VI,
No:11
Tebliği
md. 8/A-a
100 milyar TL
655.000 YTL
722.000 YTL
Lider
girişimci
gerçek
kişilerin
toplam
menkul ve
gayrimenkul
varlıklarının
vergiye esas
asgari
değerine
ilişkin
rakamlar
Seri:VI,
No:11 Tebliği
md. 8/A-b
1 trilyon TL
6.550.000 YTL
7.200.000 YTL
Lider
girişimci
tüzel
kişilerin en
son mali
tabloları
itibariyle
aktif
toplamına
ilişkin
rakamlar
Seri:VI,
No:11 Tebliğ
md. 8/B-d
3 trilyon TL
20.600.000 YTL
22.620.000 YTL
Lider girişimci tüzel
kişilerin en son mali
tabloları itibariyle
net dönem karına
ilişkin rakamlar
Seri:VI,
No:11
Tebliği
md. 8/B-d
Risk sermayesi
yatırım ortaklığı
başlangıç
sermayesi
Yabancı Yatırım
Fonu paylarının
tahsisli
satılabileceği
gerçek ve tüzel
kişilerin sahip
olması gereken
asgari sermaye
piyasası aracı
tutarına ilişkin
rakam
300 milyar TL
2.060.000 YTL
2.262.000 YTL
Seri:VI,
No:15
Tebliği
md. 4
5 trilyon TL
5.000.000 YTL
5.000.000 YTL
Seri:VII,
No:14
Tebliği
md. 15
250 milyar TL
1.580.000 YTL
1.750.000 YTL
7.800.000 YTL
12.07.2006
tarihindeki Tebliğ
değişikliği ile Lider
girişimci kavramı
Tebliğden
çıkarılmıştır.
5.000.000 YTL
1.900.000 YTL
Portföy yönetim
şirketlerinin asgari
ödenmiş
sermayelerine
ilişkin rakamlar
Seri:V,
No:59
Tebliği
md. 5/e
250.000 YTL
845.000 YTL
930.000 YTL
(18.07.2006
tarihindeki
Tebliğ değişikliği ile
250.000 YTL’ye
düşürülmüştür)
270.000 YTL
GAYRİMENKUL DEĞERLEME ŞİRKETLERİ
Kurulca listeye alınmaya Seri:VIII, No:35
ilişkin asgari sermaye
Teb.
rakamı
md. 4
Ödenmiş sermayelerinin
belli miktarının sorumlu
değerleme uzmanına ait
olması halinde asgari
ödenmiş sermayeye
ilişkin rakamlar
Seri: VIII, No:
36 sayılı Teb.
md. 4
300 milyar
TL
75 milyar TL
300.000.000YTL
330.000 YTL
360.000 YTL
75.000 YTL
82.5000 YTL
90.000 YTL
ARACI KURUMLAR
İlgili
Düzenleme
Aracı
kurumların
asgari
özsermaye
yeterliliğine
ilişkin
rakamlar
Seri: V, No:
65 Sayılı
Tebliğ’in 35
inci Maddesi
Çerçevesinde
Yeniden
Değerleme
Seri:V,
No:34 Teb
md. 7
ASA
HAA
Repo-Ters
Repo
PY
YD
TOPLAM
Seri:V,
No:65
Sayılı
Tebliğ’in
35 inci
Maddesi
Maddedeki
Rakam
1.1.200531.12.2005
Yeniden
Değerleme
Oranı:
% 11.2
(2004)
aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa90
milyar TL
……………
45 milyar TL
……………..
45 milyar TL
36 milyar TL
689.000 YTL
9 milyar TL
346.000 YTL
225 milyar TL
346.000 YTL
276.000 YTL
72.000 YTL
1.729.000
YTL
10.000 YTL
-
1.1.200631.12.2006
Yeniden
Değerleme
Oranı: %9,8
(2005)
1.1.200731.12.2007
Yeniden
Değerleme
Oranı: %7,8
(2006)
…………..
…….
…………
723.000
YTL
363.000
YTL
363.000
YTL
290.000
YTL
76.000 YTL
1.815.000
YTL(1)
752.000 YTL
378.000 YTL
378.000 YTL
302.000 YTL
79.000 YTL
1.889.000YTL(2)
11.00
0 YTL(3)
12.000 YTL(4)
(1)
2005-2006 senesi için belirlenen rakamlar, 2005 yılı asgari özsermaye rakamlarına 2005 yılı için belirlenen yeniden
değerleme oranının (%9,8), %50’sinin (%4,9) uygulanması sonucu bulunan rakamların, tama iblağ edilmiş tutarlarıdır.
(2)
2006-2007 senesi için belirlenen rakamlar, 2006 yılı asgari özsermaye rakamlarına 2006 yılı için belirlenen yeniden
değerleme oranının (%7,8) %50’sinin (%3,9) uygulanması sonucu bulunan rakamların, tama iblağ edilmiş tutarlarıdır.
(3) 2005-2006 senesi için belirlenen rakam, 2005 yılı rakamına, 2005 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının (%9,8)
uygulanması sonucu bulunan rakamın, tama iblağ edilmiş tutarıdır.
(4)
2006-2007 senesi için belirlenen rakam, 2006 yılı rakamına 2006 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının (%7,8)
uygulanması sonucu bulunan rakamın, tama iblağ edilmiş tutarıdır.
DUYURU (2007/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. ………
2. Kurul Karar Organı’nın 18.01.2007 tarih ve 2/53 sayılı kararı ile,
Şirketlerin 2006 yılı karından yapacakları temettü dağıtımlarına ilişkin olarak;
1) Payları Borsa’da işlem gören anonim ortaklıklar için;
a) 2006 yılı içerisinde şirketlerin kar dağıtım politikalarını tam ve yeterli içerikte açıklamadıkları dikkate
alınarak, asgari kar dağıtım oranının Seri: IV, No: 27 “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim
Ortaklıkların Temettü ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliği”nin 5’inci maddesinin
birinci fıkrasında tanımlanan oran olan % 20 olarak uygulanmasına,
b) Bu dağıtımın genel kurullarında alacakları karara bağlı olarak nakit ya da temettüün sermayeye
eklenmesi suretiyle ihraç edilecek payların bedelsiz olarak ortaklara dağıtılması ya da belli oranda nakit, belli
oranda bedelsiz pay dağıtılması suretiyle gerçekleştirilebilmesine,
c) Yukarıdaki (1/a) maddesi uyarınca belirlenecek birinci temettü tutarının mevcut ödenmiş/çıkarılmış
sermayelerinin % 5’inden az olması durumunda, söz konusu tutarın dağıtılmadan ortaklık bünyesinde
bırakılabilmesine,
d) 2007 ve izleyen yıllara ilişkin kar dağıtım politikalarının yapılacak ilk olağan genel kurul toplantısında
ortakların bilgisine sunulması, bu amaçla toplantı gündemine ayrı bir madde konulması, kurumsal yönetim
ilkelerine uygun olarak kar payı dağıtım politikalarına yıllık faaliyet raporlarında yer verilmesi ve bilgilendirme
politikası çerçevesinde özel durum açıklamasıyla kamuya duyurulması gerektiği hususlarında son bir kez
bilgilendirilmelerine,
e) Tebliğ’in 5’inci maddesinin beşinci fıkrası gereğince, bir önceki döneme ilişkin temettü dağıtımını
gerçekleştirmeden sermaye artırımı yapan ve bu nedenle payları "eski" ve "yeni" şeklinde ayrılan anonim
ortaklıklardan, 2006 yılı faaliyetleri sonucunda elde ettikleri dönem karından temettü dağıtacaklara, Tebliğ’in 5’inci
maddesinin birinci fıkrasındaki esaslar çerçevesinde hesaplanacak birinci temettüü nakden dağıtmaları
zorunluluğunun getirilmesine,
f) Seri: IV, No: 27 Tebliğin 6’ncı maddesinde yer alan temettü dağıtım zamanına ilişkin sürelerin;
i. Temettüün tamamı nakden dağıtılacaksa, temettüün hesap dönemini izleyen beşinci ayın sonuna kadar
dağıtımının yapılması uygulamasına devam edilmesine,
ii. Temettü pay olarak dağıtılacaksa, bu nedenle ihraç edilecek payların Kurulca kayda alınması için hesap
dönemini takip eden beşinci ay sonuna kadar Kurula başvuruda bulunulmasına ve pay dağıtımının hesap
dönemini izleyen altıncı ayın sonuna kadar tamamlanmasına,
iii. (i) ve (ii) alt bentlerindeki seçeneklerin birlikte kullanılması durumunda ise, anılan bentlerde belirtilen
işlemlerin ayrı ayrı ancak anılan bentlerde yer alan süreler dahilinde yerine getirilmesine,
3) Hisse senetleri borsada işlem görmeyen anonim ortaklıklar için mevcut uygulamanın aynen devam
ettirilmesine,
4) Payları halka arz yoluyla satılan bankaların dağıtacakları temettü miktarlarının Devlet Bakanlığı’nın
04.02.1993 tarih ve 21486 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 numaralı Tebliği uyarınca Türk Ticaret Kanunu
hükümleri çerçevesinde genel kurullarınca belirlenmesi hükmünün aynen uygulanmasına devam edilmesine,
karar verilmiştir.
DUYURU (2007/6 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
…….
DUYURU 2.
Kaydi Sisteme Geçiş Kapsamında Yatırımcıların Aracı Kurum ve Bankalara İlettikleri T.C. Kimlik Numarası
veya Vergi Kimlik Numarasının Doğruluğunu Kontrol Etmelerine Yönelik Sermaye Piyasası Kurulu’nun
06.12.2006 Tarih ve 51/1462 Sayılı Kararı Uyarınca Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’ne Bildirilen ve
Türkiye Bankalar Birliği, Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği, Bankalar ve Aracı Kurumların
İnternet Sitelerinde Yayınlanması Gereken
DUYURU
Sermaye Piyasası Kanunu’nun 10/A maddesi gereğince, sermaye piyasası araçlarının kaydileştirilerek
Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK) bünyesinde izlenmesine yönelik işlemler, MKK, banka ve aracı kurumlar
tarafından sürdürülmektedir. Yürürlükteki kaydileştirme mevzuatı uyarınca, her yatırımcı için 01.11.2006
tarihinden başlamak üzere:

Tam mükellef gerçek kişiler için Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi’nden (MERNİS) alınmış T.C. Kimlik
Numarası ile,
 Tüzel kişiler ile dar mükellefler için Maliye Bakanlığı’ndan alınmış Vergi Kimlik Numarası (VKN)
bilgilerinin, eksiksiz ve doğru bir biçimde MKK’ya iletilmesi gerekmektedir.
MKK tarafından, aracı kuruluşlarca tam mükellef gerçek kişiler için iletilen MERNİS bilgisi, dar mükellef
kişiler ve tüzel kişiler için iletilen VKN bilgisi Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi ve Maliye Bakanlığı nezdinde
sorgulanmaktadır.
Sermaye piyasası işlemi yaptıkları banka ve aracı kurumlar nezdinde bulunan hesaplarında bu tip
uyumsuzluk ve eksiklikleri bulunan yatırımcıların, hisse senedi, özel sektör tahvili, yatırım fonu (ile kaydileşme
tarihinden sonra Devlet İç Borçlanma Senetleri) işlemi yapamama riskleri bulunmaktadır.
Yatırımcılarımızın işlem yapabilmelerini teminen hesaplarının bulunduğu banka ve aracı kuruma ilettikleri
tam mükellef gerçek kişiler için T.C. Kimlik; tüzel kişiler ile dar mükellefler için ise vergi numaralarının;
http://tckimlik.nvi.gov.tr ve www.gelirler.gov.tr adresli internet sitelerinden temin edecekleri bilgilerle uyumlu
olduğunun kontrol edilerek, farklılık durumunda, yanlış bilginin bulunduğu kurum nezdinde (bağlı bulunulan nüfus
idaresi, vergi dairesi veya hesabın bulunduğu aracı kuruluş) bu eksiklik/uyumsuzluğun giderilmesini sağlamaları
büyük önem taşımaktadır.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
DUYURU 3.
Kurulumuzun Seri: X, No: 22 Sayılı “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında
Tebliği”nin 2’nci Kısmının 4’üncü Maddesinin Birinci Fıkrasının (D) Bendinde Düzenlenen “Sermaye
Piyasasında Bağımsız Denetim Lisans Belgesine Sahip Olma” Koşulunun Uygulamasına İlişkin
DUYURU
Kurulumuzun 08.02.2007 tarih ve 5/126 nolu toplantısında;
A) Kurulumuzun Seri: X, No: 22 sayılı Tebliği’nin yayımı tarihi olan 12.06.2006 tarihinden sonra sermaye
piyasasında bağımsız denetimle yetkili kuruluşlar listesine (Liste) alınma talebiyle Kurulumuza başvuruda bulunan
kuruluşlar ile ilgili olarak;
1) Kurulumuzun Seri: X, No: 22 sayılı Tebliği ile düzenlenen diğer tüm şartları sağlamaları halinde, yönetici
ve/veya bağımsız denetçilerinin anılan Tebliğ’in yayımı tarihinden itibaren 3 yıl içinde sermaye piyasasında
bağımsız denetim lisans belgesine sahip olacaklarını kabul etmeleri koşuluyla Liste’ye alınmalarına,
2) Bu şartlarla Liste’ye alınan kuruluşlardan 3 yıllık sürenin sonunda Kurulumuzun Seri: X, No: 22 sayılı
Tebliği çerçevesinde sermaye piyasasında bağımsız denetim lisans
belgesine sahip yeterli sayıda yönetici ve/veya bağımsız denetçiye sahip bulunmayanların Liste’den
çıkarılmalarına,
B) Kurulumuzun Seri: X, No: 22 sayılı Tebliği’nin yayımı tarihi olan 12.06.2006 tarihinden sonra Listede yer
alan bir kuruluşta yönetici ve/veya bağımsız denetçi olarak işe alınacak kişiler ile ilgili olarak;
1) Kurulumuzun Seri:X, No: 22 sayılı Tebliği ile düzenlenen diğer tüm şartları sağlayan ve Tebliğ’in yayımı
tarihinden itibaren 3 yıl içinde sermaye piyasasında bağımsız denetim lisans belgesine sahip olacaklarını kabul
eden kişilerin, sermaye piyasasında bağımsız denetim lisans belgesi olmaksızın Liste’de yer alan bir kuruluşta
yönetici ve/veya bağımsız denetçi olarak göreve başlayabilmelerine,
2) Bu şartlarda Listede yer alan kuruluşlarda göreve başlayan kişilerin 3 yıllık sürenin sonunda sermaye
piyasasında bağımsız denetim lisansı belgesini alma koşulunu sağlayamamaları halinde, Listede yer alan
kuruluşlarda yönetici ve/veya bağımsız denetçi olarak görev alamamalarına
karar verilmiştir.
KURUL KARARI
Kurulumuzun 16.02.2007 tarih ve 6/164 sayılı Kararı
1- Yatırımcıları Koruma Fonu Yönetmeliği’nin 8’inci maddesinde yapılan değişiklikle Kurulumuza verilen
Fon yıllık ödentilerinin hesaplanmasında kullanılan oranların azaltılabilmesine ilişkin yetki uyarınca, Fon
Yönetmeliğinin 8’inci maddesinde yer verilen mevcut oranların Kurulumuzca alınacak ikinci bir karara kadar %50
oranında azaltılarak uygulanmasına,
2- İçinde bulunulan yıldan önce faaliyette bulunmayan kuruluşlardan alınacak ödentilerle ilgili
uygulamanın Fon Yönetmeliğinin 8’inci maddesinin son fıkrası hükmü çerçevesinde yürütülmesine devam
edilmesi gerektiğinin Fona bildirilmesine,
karar verilmiştir.
İLKE KARARLARI (2007/9 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
1. Kurululumuzun 01.03.2007 tarih ve 8/213 sayılı Kararı
Kurulumuzun 02.11.2005 tarih ve 44 sayılı toplantısında alınan karara paralel olarak, daha önce başka
herhangi bir işlem (kredili işlem, açığa satış vb) nedeniyle teminat olarak gösterilmemiş olması ve tüm hukuki
sorumluluğun halka arza aracılık eden aracı kurum ile ihraçcıda olması kaydıyla, likit fonların yanısıra Devlet İç
Borçlanma Senetleri ve T.C. Merkez Bankası’nca alım satımı yapılan dövizlerin de halka arzlarda talep toplama
aşamasında blokaja kabul edilmesine, ancak aracı kurumlarca değer düşüklüğü riskine karşılık söz konusu
kıymetlerin blokaja kabul edilecek kısmının %100’ün altında belirlenmesine karar verilmiştir.
2. Kurulumuzun 01.03.2007 tarih ve 8/236 sayılı Kararı
Yatırım ortaklıklarının paylarının Borsa’da oluşan ağırlıklı ortalama fiyatının, pay başına net aktif değerinin
iki katını aşması halinde; izleyen işgününden itibaren bu durum ortadan kalkıncaya kadar, yatırım ortaklığının özet
portföy değer tablosunun her işgünü, kamunun aydınlatılması ve yatırımcıların doğru ve zamanında bilgi edinmesi
amacıyla Borsa Bülteni’nde yayımlanmasına karar verilmiştir.
DUYURU (2007/10 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurul Karar Organı’nın 08.03.2007 tarih ve 9/264 sayılı kararı
Kurulumuzun 24.03.2005 tarih ve 12/387 sayılı ilke kararının (B) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
DUYURU (2007/14 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuz Karar Organı’nın 05.04.2007 tarihli ve 13/404 sayılı kararı ile;
1) Kurulumuzun 07.02.2005 tarih ve 4/80 sayılı kararının yürürlükten kaldırılmasına,
2) A) Menkul kıymet yatırım ortaklıklarının kurucuları için Tebliğ’de yer alan hükümlere ek olarak;
a) Kurucular ile sermayedeki doğrudan veya dolaylı pay sahipliği % 10 veya daha fazla olan gerçek veya
tüzel kişilerin muaccel vergi ve prim borcu bulunmaması,
b) Sermayede % 10 ve daha fazla paya sahip olacak kurucuların, gerekli kaynağı kendi ticari, sınaî ve sair
yasal faaliyetleri sonucunda her türlü muvazaadan arî olarak sağlamaları,
c) Gerçek kişi ortakların;
1- Kendileri veya sınırsız sorumlu ortak oldukları kuruluşlar hakkında iflas kararı verilmemiş ve konkordato
ilan edilmemiş olması,
2- 7/9/2000 tarihli ve 24163 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri: V, No: 46 sayılı Aracılık Faaliyetleri
ve Aracı Kuruluşlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen
şartları taşıması,
d) Kurucu olacak gerçek ve tüzel kişilerin menkul kıymet yatırım ortaklığı kurucusu olmanın gerektirdiği
mali güç, itibar ve sermaye piyasası alanında yeterli tecrübeye sahip olmaları,
şartlarının aranmasına,
B) Seri:VI, No:4 sayılı “Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği”nin 22’nci maddesinde menkul
kıymetler yatırım ortaklıklarının yönetim kurulu üyeleri için aranan şartlara ek olarak,
a) dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmuş olması ve ortaklığın faaliyet konusunu yakından
ilgilendiren hukuk, bankacılık ve finans gibi alanlarda en az üç yıllık tecrübeye sahip olması,
b) muaccel vergi ve prim borcu bulunmaması,
c) kendileri veya sınırsız sorumlu ortak oldukları kuruluşlar hakkında iflas kararı verilmemiş ve konkordato
ilan edilmemiş olması,
d) 7/9/2000 tarihli ve 24163 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Seri: V, No: 46 sayılı Aracılık Faaliyetleri
ve Aracı Kuruluşlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen
şartları taşıması,
şartlarının aranmasına ve her yönetim kurulu üyesi değişikliğinde yeni atanan üyenin aranan şartları
taşıdığına ilişkin bilgi ve belgelerin Kurulumuza gönderilmesi gerekliliğinin hatırlatılmasına,
C) Menkul kıymet yatırım ortaklıkları, gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım
ortaklıklarının sermayelerinin doğrudan veya dolaylı olarak %10 veya daha fazlasına ya da bu orana bağlı
olmaksızın yönetim kurulu üyelerinin seçiminde imtiyaz taşıyan paylarına sahip olan, kamu kurumları ve kamu
kurumu niteliğindeki tüzel kişiler dışındaki tüzel kişi kurucularının, sermayelerinin %10 veya daha fazlasına ya da
bu orana bağlı olmaksızın yönetim kurulu üyelerinin seçiminde imtiyaz taşıyan paylarına sahip olan ortakları ile
yönetim kurulu üyelerinde de kurucularda aranan şartların aranmasına,
D) 1) Halka arzdan önce,
a) Menkul kıymet yatırım ortaklıkları, gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım
ortaklıklarının paylarının devrinin herhangi bir orana bakılmaksızın Kurul iznine tabi olmasına ve ortaklıkta pay
edinecek yeni ortaklarda da kurucularda aranan şartların aranmasına,
b) Söz konusu pay devirlerinde, menkul kıymet yatırım ortaklıkları, gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve
girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının sermayelerinin doğrudan veya dolaylı olarak %10 veya daha fazlasına ya
da bu orana bağlı olmaksızın yönetim kurulu üyelerinin seçiminde imtiyaz taşıyan paylarına sahip olan, kamu
kurumları ve kamu kurumu niteliğindeki tüzel kişiler dışındaki tüzel kişi kurucularının, sermayelerinin %10 veya
daha fazlasına ya da bu orana bağlı olmaksızın yönetim kurulu üyelerinin
seçiminde imtiyaz taşıyan paylarına sahip olan ortakları ile yönetim kurulu üyelerinde de kurucularda aranan
şartların aranmasına,
2) Sermaye Piyasası Kanunu’nun 34/6 maddesinin Kurulumuza verdiği yetkiye dayanarak, yatırım
ortaklıkların paylarının halka arzı sonrasındaki dönemde,
a) Menkul kıymet yatırım ortaklıkları, gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım
ortaklıklarının imtiyazlı pay devirlerinin Kurul iznine tabi olmasına, bu ortaklıklarda imtiyazlı payları devralmak
suretiyle pay edinecek ya da doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte hareket ettikleri kişilerle
beraber ortaklık sermayesinin %25’ine ulaşan veya bu oranı aşan payları iktisap etmek suretiyle ortaklıkta pay
edinen yeni ortaklar için de kurucularda aranan şartların aranmasına ve kurucularda aranan şartları taşıdığına
ilişkin bilgi ve belgelerin imtiyazlı pay devirlerinde izin başvurusu ile birlikte, ortaklık sermayesinin %25’ine ulaşan
veya bu oranı aşan pay iktisaplarında ise iktisabı takip eden 5 iş günü içerisinde anılan kişiler tarafından
Kurulumuza gönderilmesine,
b) İmtiyazlı payları devralmak suretiyle pay edinecek ya da doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya
birlikte hareket ettikleri kişilerle beraber ortaklık sermayesinin %25’ine ulaşan veya bu oranı aşan payları iktisap
etmek suretiyle ortaklıkta pay edinen yeni ortakların tüzel kişi olması halinde, bu tüzel kişilerin sermayelerinin
%10 veya daha fazlasına ya da bu orana bağlı olmaksızın yönetim kurulu üyelerinin seçiminde imtiyaz taşıyan
paylarına sahip olan ortakları ile yönetim kurulu üyelerinde de kurucularda aranan şartların aranmasına,
c) İşbu İlke Kararı kapsamına giren pay devirlerinin İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Toptan Satışlar
Pazarı’nda gerçekleşmesinin planlanması halinde, söz konusu işlemler öncesinde pay devrine ilişkin olarak
Kurul’dan izin alınmasına,
d) İşbu İlke Kararı kapsamına giren pay edinimlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu tarafından nezdindeki
hesaplar aracılığıyla takip edilmesi ve pay edinimlerini takip eden 2 işgünü içinde Kurulumuza bilgi verilmesi
hususunda Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun görevlendirilmesine,
3) Halen faaliyette olanlar tarafından üç ay içerisinde yerine getirilmek üzere, menkul kıymet yatırım
ortaklıkları için,
a) Portföy yönetim hizmetinin imzalanan bir sözleşme ile dışarıdan satın alınmadığı durumlarda, Şirket
nezdinde Kurul’un lisanslama ve sicil tutmaya ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde lisans belgesine sahip yeterli
sayıda portföy yöneticisi istihdam edilmesinin, portföy yönetimi karar alma sürecine ilişkin Şirket nezdinde yazılı
bir prosedür oluşturulması ve kararlara dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin Şirket nezdinde saklanmasının,
b) İç kontrol sisteminin yazılı hale getirilmesinin ve bu kapsamda görev alacak bütün personelin
atamalarının yönetim kurulu kararı ile yapılmasının, Şirket personelinin görev tanımları ile sorumluluklarının
açıkça belirlenmiş ve kendilerine tebliğ edilmiş olmasının
zorunlu hale getirilmesine karar verilmiştir.
c.
DUYURU (2007/16 endirir.
Serbest yatırım fonlarının port
ö
lerindeki türev araçlar nedeniyle maruz ve 12/369 sayılı Kararı
YATIRIM FONLARINDA KURUL KAYIT ÜCRETİNİN HESAPLANMASI, MUHASEBELEŞTİRİLMESİ VE
ÖDENMESİNE İLİŞKİN ESASLAR
06.03.2007 tarihli ve 26454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5582 sayılı “Konut Finansmanı Sistemine
İlişkin Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile Sermaye Piyasası Kanunu’nun 28. maddesine
eklenen bir hüküm ile yatırım fonlarından alınacak kayda alma ücretinin hesaplama yöntemi değiştirilmiştir. Ayrıca
5582 sayılı Kanunun 33. maddesi ile Kurulumuza yatırılan kayda alma ücretleri üzerinden alınan finansal faaliyet
harcı uygulamasına son verilmiştir.
5582 Sayılı Kanun ile Kanun’un 28. maddesinin (b) fıkrasına ikinci paragraftan sonra gelmek üzere “İpotek
teminatlı menkul kıymetler teminat havuzunun, varlık teminatlı menkul kıymetler teminat havuzunun, konut
finansmanı fonunun, varlık finansmanı fonunun ve yatırım fonunun üçer aylık dönemlerin son işgününde, net
varlık değerlerinin yüzbinde beşini aşmamak üzere hesaplanacak kayda alma ücreti, izleyen on işgünü içerisinde
Özel Hesaba yatırılır. Bu paragrafta belirtilen oranı aşmamak kaydıyla kayda alma ücretinin oranı Bakanlar
Kurulunca belirlenir.” hükmü eklenmiş olup, anılan oran 18.04.2007 tarih ve 26497 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan 2007/11943 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yüzbinde beş olarak belirlenmiştir.
Kanun değişikliği çerçevesinde, yatırım fonları ve yabancı yatırım fonlarından alınacak kaydar için alınacak
tesaplanırken SPKn’nun 28. maddesinin (b) fıkrasının ikinci paragrafında belirlenen yöntemin kullanılması yerine,
üçüncü paragrafdaki pay sayısına bağlı olmaksızın net varlık değeri üzerinden kayda alma ücreti alınması
yönteminin kullanılması söz konusu olacaktır.
Bu kapsamda yeni uygulamada dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıda yer almaktadır:
1. Yatırım fonlarından başvuru bazında (ilk kayda alma, tutar artırımı, birleşme, dönüşüm, kurucu
değişikliği v.b.) herhangi bir kayda alma ücreti ve finansal faaliyet harcı alınmayacaktır. Katılma paylarını halka
arz etmiş tüm fonlar fon toplam değerleri üzerinden takvim yılı esas alınarak üç ayda bir kayda alma ücreti
ödeyeceklerdir.
2. 1.1.2007 tarihinden itibaren fondan yeni pay alan yatırımcılardan ek kayda alma ücreti ve finansal
faaliyet harcının fiyat farkı uygulanarak tahsil edilmesi uygulamasına son verilmesi, 1.1.2007 tarihinden sonra
yatırımcılardan tahsil edilen ek kayda alma ücreti ve finansal faaliyet harcının geriye yönelik olarak kurucu
tarafından yatırımcılara iade edilmesi gerekmektedir.
3. Kurul Özel hesabına yatırılacak ücretin hesaplanmasında ve muhasebeleştirilmesinde aşağıdaki ilkelere
uyulması esastır:
a. Kurul kayıt ücreti yatırım fonu portföyünden karşılanacaktır. Yabancı yatırım fonlarında kayıt ücretinin
kimin tarafından ödeneceğine ilişkin esaslar temsilci ile yabancı fon arasında belirlenir. Yabancı yatırım fonları için
kayıt ücretine ilişkin sorumluluk temsilciye aittir.
b. Kurul kayıt ücreti ilgili dönemin son iş gününde fon toplam değerinin (5/100.000) oranında Ek’de yer
alan örneğe göre hesaplanır ve fon kayıtlarında giderleştirilir. Fonun ilgili hesaplama dönemi içerisinde katılma
paylarını halka arz etmesi veya tasfiye olması durumunda, fon katılma paylarının satışa sunulmuş olduğu günlerin
ilgili üç aylık dönemdeki gün sayısına oranı dikkate alınarak kayda alma ücreti hesaplanır.
4. Payları Kurulca kayda alınmış olan yabancı yatırım fonları için kayda alma ücreti, takvim yılı esas
alınarak üçer aylık dönemlerin son işgününde fonun toplam değerinin Türkiye’de satılan kısmına denk gelen
büyüklük üzerinden yüzbinde beş oranında hesaplanacaktır.
5. Yukarıdaki şekilde hesaplanan kayda alma ücreti izleyen on iş günü içerisinde Kurul Özel Hesabına
yatırılarak ilgili dekontların ve hesaplama tablosunun bir örneği Kurula iletilir.
EK: ÖRNEK
Değerleme Tarihi: 30.03.2007
I.Fon Portföy Değeri
II.Nakit
III.Alacaklar
IV.Borçlar
V.Kayıt Ücreti Öncesi Fon Toplam
Değeri (I+II+III-IV)
VI. Kurul Kayıt Ücreti (VII*(5/100.000))
VII. Fon Toplam Değeri (V-VI)
900.000 YTL
50 YTL
150.000 YTL
50.000 YTL
1.000.050 YTL
50 YTL
1.000.000 YTL
DUYURU (2007/20 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
T.C.
BAŞBAKANLIK
SERMAYE PİYASASI KURULU’NDAN KAMUOYUNA DUYURU
Son günlerde basın yayın organlarında yer alan haberler üzerine, bazı şahısların belirli vaatlerle hisse
senedi, makbuz vs. gibi bazı belgeler karşılığında vatandaşlarımızdan para toplama gibi faaliyetlerde
bulunabilecekleri dikkate alınarak, vatandaşlarımızın mağdur olmamaları için aşağıdaki açıklamanın yapılmasına
gerek görülmüştür.
Ülkemizde faaliyet gösteren şirketlerin uymak zorunda oldukları kanunlara göre; halktan para toplamak
isteyen şirketlerin herhangi bir şekilde hisse senedi, tahvil, kar-zarar ortaklığı belgesi veya bunlara benzer kıymetli
evrak satmaları için, öncelikle söz konusu kıymetli evrakın Sermaye Piyasası Kurulu’nca kayda alınması, kayda
alma tarih ve sayısının halktan para toplamak için gazetelerde yapılan ilanlarda belirtilmesi ve paraların aynı
ilanda belirtilen şirket adına bir bankada açılmış bulunan özel hesaba yatırılması şarttır. Şirket yetkilileri ve/veya
temsilcileri tarafından hisse senedi, makbuz vs. gibi herhangi bir belge karşılığında para toplanması kanunen
yasaktır. Sermaye Piyasası Kurulu kaydına alınmaksızın hisse senedi, tahvil, kar-zarar ortaklığı vs. karşılığında
halktan para toplanması izinsiz halka arz fiilini oluşturmakta olup, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve para
cezası gerektirmektedir.
Kurulumuzca bugüne kadar Kurul kaydına alınmaksızın halka arz veya sermaye piyasasında izinsiz olarak
faaliyette bulunan kişiler hakkında toplam 55 adet suç duyurusunda bulunulmuştur.
Sermaye Piyasası Kurulu kaydına alınan ve halka arz edilecek hisse senetleri, tahvil, kar zarar ortaklığı
belgesi vs. Sermaye Piyasası Kurulu Haftalık Bülteni ile kamuya duyurulmaktadır. Ayrıca, halka arz aşamasında
Sermaye Piyasası Kurulu’nca onaylı izahname Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde, sirküler ise ulusal gazetelerde
ilan edilmektedir. İzahname ve sirkülerde hisse senetleri, tahvil, kar-zarar ortaklığı belgesi vs. halka arz edecek
şirkete ilişkin bilgiler ile halka arz sürecine ilişkin bilgiler (başvuru süresi, fiyat, başvuru yerleri vs.) yer almaktadır.
Yurt içi ve yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın mağdur olmamaları içinştir.
SERMAYE PİYASASI KANUNU İLE İLGİLİ TEBLİĞLERDE YER ALAN
VE YENİDEN DEĞERLEM
Sİ YAPILAN RAKAMLAR
İlgi
i
Düzenleme Maddedeki Rakam
1.1alık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurul Karar Organı’nın 23.05.2007 tarih ve 20/571 sayılı Kararı
Kurulumuz kaydında bulunan medya şirketlerince yayımlanan gazete ve dergilerde yer alan çeşitli yazılar
nedeniyle ilgili şirketler ve yazarları aleyhine açılan manevi tazminat davaları ile ilgili olarak, bu şirketlerce ayrılan
karşılık ve ödenen ton’dan hak sahiplerine yapılabilecek azami ödeme tutarı 4487 sayılı Kanun Geçici md. 2 2
milyar TL 11.924 YTL 12.854 YTL 13.779,488 YTL
İdari para cezası asgari-azami tutarları SPKn
md.47/A 2-10 milyar TL 10.980-54.900 YTL(1) 11.836-59.18
TL(2)
12.688-63.443 YTL(3)
Ağır Para Cezaları SPKn md. 47
endi
bendi
C bendi
10-25 milyar TL
8-20 milyar TL
5-15
ilyar Tlül, 2003 Ocak ve 2003 Mayıs döneminde yapılan lisanslama sınavlarından en az birine katılmış olan
ve Mayıs 2007 sınav sonuçları açıklandığı tarih itibariyle sınav tamamlama süreleri bitmiş olmasına rağmen halen
lisans almaya hak kazanamayan kişiler için Mayıs 2007 olan not silinme süresinin Eylül 2007 dönemine kadar
uzatılarak, anılan kişilere bir sınav hakkı daha verilmesine karar verilmiştir.
DUYURU (2007/28 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurul Karar Organı’nın 12.07.2007 tarih ve 26/733 sayılı Kararı
DUYURU 1.
Kurulumuzun Seri:IV, No:9 sayılı “İhraçcıların Muafiyet Şartlarına ve Kurul Kaydından Çıkarılmalarına
İlişkin Esaslar Tebliği”nin “Halka Açık Anonim Ortaklıklara Tanınan Muafiyetler” başlıklı 3’üncü maddesinin “Kar
Dağıtımı” başlıklı (c) fıkrasında:
“… Aktif toplamları 50 milyar TL.’sı ve üstünde olan halka açık anonim ortaklıklarda, Kurul düzenlemelerine
göre hesaplanan dağıtılabilir birinci temettü tutarının, ödenmiş sermayenin %5’inden daha düşük olması,
hallerinde, ortaklığın başvurusunun Kurul’ca uygun görülmesi kaydıyla, ilgili hesap dönemleri için birinci
temettü dağıtılmayabilir.
Ancak, bu hükme göre dağıtılmayan temettü, daha sonraki dönemlerde yapılacak muafiyet
hesaplamalarında temettü kalemi olarak dikkate alınır.”
denilmektedir.
Diğer taraftan, Kurulumuzun 18.01.2007 tarih ve 2/53 sayılı kararı ile şirketlerin 2006 yılı karından
yapacakları temettü dağıtımlarına ilişkin olarak; payları Borsa’da işlem gören anonim ortaklıklar için asgari
birinci temettü tutarının mevcut ödenmiş/çıkarılmış sermayelerinin % 5’inden az olması durumunda, söz konusu
tutarın dağıtılmadan ortaklık bünyesinde bırakılabilmesine karar verilmiştir.
Bu defa, payları borsada işlem görmeyen anonim ortaklıklar için, Seri: IV, No:9 Tebliğinin 3’üncü
maddesinin (c) fıkrasında belirtilen diğer şartları taşıması halinde, kar dağıtmamaya karar verilebilmesi için genel
kurul kararı alınmasından önce Kurul’dan uygun görüş alınması şartının aranmayarak uygulamanın bu şekilde
yönlendirilmesine karar verilmiştir.
ÖZEL DURUMLAR
Kurul Karar Organı’nın 12.07.2007 tarih ve 26/745 sayılı Kararı
.
.
.
8. Girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına ilişkin olarak;
a) Girişim sermayesi yatırımlarının enflasyon uyarlaması dışında, rayiç değerle değerlemeye tabi tutulması
seçimlik bir hak olup, istenmesi durumunda; muhasebenin temel kavramlarından tutarlılık kavramına aykırılık
teşkil etmemek koşuluyla, değerlemenin yılda en az bir defa olmak üzere, Seri:VIII, No:45 sayılı “Sermaye
Piyasasında Uluslararası Değerleme Standartları Hakkında Tebliğ” kapsamında yapılmasının ve değerlemeye
ilişkin temel varsayımlar ile değerleme yöntemlerinin portföy tablolarının dipnotunda veya eki olarak belirtilmesine,
b) Değerlemenin, Kurulumuzun 17.07.2003 tarih ve 37/875 sayılı İlke Kararında sayılan kurumlar
tarafından yapılmasına,
c) Girişim sermayesi yatırım ortaklıklarında, (a) bendinde belirtilen kapsamda rayiç değerle değerleme
yapılmış olması halinde, değerlenmiş tutarların Seri:VI No:15 sayılı “Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarına
İlişkin Esaslar Tebliği”nin 18.maddesinin (b) bendi uyarınca, girişim sermayesine yapılacak asgari yatırım oranı
olan %50’nin hesabında dikkate alınabilmesine,
karar verilmiştir.
(2007/30 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU
Halka açık bankalar ile bu bankaların çalışanlarına ait vakıflar arasında yapılan taşınmaz kiralama ve satış
işlemlerinin SPKn’nun 15. maddesinin son fıkrası hükmü kapsamına girecek sonuç doğurmaması ve yatırımcıların
hak ve yararlarının korunması için, kiralama ve satış sözleşmesi yapılmadan önce Kurulumuzca listeye alınmış bir
gayrimenkul değerleme şirketine ekspertiz raporu düzenlettirilmesi zorunludur.
ÖZEL DURUMLAR
.....................................
(Kurulumuzun 26.07.2007 tarih ve 28/798 sayılı Kararı)
9. Portföy yönetim şirketlerinin asgari ödenmiş sermayelerinin %15’inin, İMKB Takas ve Saklama Bankası
A.Ş.’nde, 24.01.2003 tarih ve 5/113 sayılı ilke kararında yer alan devlet tahvili ve hazine bonosunun yanı sıra,
öneri yazısı ekinde yer alan teminat mektubu şeklinde de bloke edilebilmesine karar verilmiştir.
(2007/32 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
F. ÖZEL DURUMLAR
......................................................
(Kurulumuzun 09.08.2007 tarih ve 29/845 sayılı Kararı)
16. Seri:VII, No:23 sayılı “Borsa Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği”nin 5. maddesi çerçevesinde,
endekse ilişkin diğer hususlar Kurulumuzca ayrıca değerlendirilmek üzere; borsa yatırım fonlarının baz alacağı
T.C. Hazine Müsteşarlığı tarafından ihraç edilen devlet iç borçlanma senetlerinden oluşan endekslerin ve bu
endeksleri baz alan borsa yatırım fonu portföylerinin sağlaması gereken kriterlerin;
- Endeksin/fon portföyünün en az 6 menkul kıymetten oluşması gerekir.
- Endekste/fon portföyünde yer alan menkul kıymetlerin hiçbirinin endeks/fon portföyü içindeki ağırlığı
%35’i geçemez.”
şeklinde belirlenmesine karar verilmiştir.
DUYURU
(Kurulumuzun 09.08.2007 tarih ve 29/852 sayılı Kararı)
Finansman bonolarının kayden ihracı, işlem, takas ve saklama esaslarına ilişkin olarak;
1) Finansman bonolarının Merkezi Kayıt Kuruluşu nezdinde kayden izlenerek müşteri ismine
saklanmasına,
2) Halka arz edilmeksizin ihraç edilecek finansman bonoları ile halka arz edilmeksizin ihraç edilecek özel
sektör tahvilleri için kaydileştirmenin ihraçcının talebi üzerine ihtiyari olarak uygulanmasına,
3) Finansman bonoları için;
i- Yatırımcılar tarafından blokaj koyma imkanının sağlanmasına,
ii- Yatırımcılara şifre gönderiminde herhangi bir eşik değer aranmamasına,
iii- Merkezi Kayıt Kuruluşu tarafından özel sektör tahvilleri için belirlenen ve Kurulumuzun 15.06.2006 tarih
ve 27/751 sayılı kararı ile uygun görülen aidat, ücret ve tarifelerin geçerli olmasına,
4) Finansman bonolarının borsa ve borsa dışında repo ve ters repo işlemlerine konu edilmemesine,
5) (Kurulumuzun 28.09.2007 tarih ve 35/1022 sayılı kararı ile 01.10.2007 tarihi itibariyle yürürlükten
kaldırılmıştır),
karar verilmiştir.
(2007/40 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1.
Kurulumuzun 28.09.2007 tarih ve 35/1014 sayılı kararı;
1) Merkezi Kaydi Sistemde (MKS) daha önce tanımlanmış bir hesap numarasının, Seri:V No:46 Aracılık
Faaliyetleri ve Aracı Kuruluşlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliği’nin 13/A maddesi kapsamında, alım satıma
aracılık çerçeve sözleşmesinin sona erme tarihi üzerinden 10 yıl geçmedikçe MKS’de aynı üye altında başka bir
müşteri için kullanılmasına imkan verilmemesi hususunda gerekli tedbirleri almak üzere MKK’ya bildirimde
bulunulmasına,
2) Gerek Takasbank uygulamaları sırasında Takasbank veya üye kullanıcıları tarafından yapılan hatalı
eşleştirmeler nedeniyle ve gerekse diğer nedenlerle ortaya çıkan MKS’deki müşterek/tekil bilgisine ilişkin
düzeltmelerin/değişikliklerin ilgili hesapların
gerçek durumlarına uygun olarak yapılmasına olanak sağlanabileceği, öte yandan bu değişikliklerin ancak 1
numaralı bentte belirtilen hususlar çerçevesinde yapılabileceği konusunda MKK’nın bilgilendirilmesine,
3) Daha önce sicil almış bir hesap numarasında değişikliğe gidilmesi halinde, bu hesabın eşleştirme ve
sicil tanımlama işleminin yeni hesap numarası tanımlama işlemi ile eş anlı olarak yapılmasının zorunlu tutulması,
eşleştirme işlemlerinin eş anlı olarak yapılmasının sağlanmasına yönelik olarak MKK tarafından gerekli
çalışmaların yapılması ve ayrıca konu ile ilgili olarak MKK üyelerinin bilgilendirilmesi hususunda MKK’ya
bildirimde bulunulmasına
karar verilmiştir.
(2007/40 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU 2.
Kurulumuzun 28.09.2007 tarih ve 35/1012 sayılı kararı;
MENKUL KIYMET YATIRIM FONLARININ
RİSK YÖNETİM SİSTEMLERİNE İLİŞKİN İLKELER
1- Risk Yönetim Sistemlerine İlişkin Genel İlkeler
Garantili yatırım fonları, koruma amaçlı yatırım fonları ile serbest yatırım fonlarının Kurulumuz karar tarihi
itibariyle, portföy yönetim stratejilerinde türev araçlara yatırım yapılacağı belirtilmiş olan menkul kıymet yatırım
fonlarının ise Kurul Karar tarihinden itibaren 3 ay içinde yerine getirilmek üzere, söz konusu türev araçlardan
kaynaklanan risklerinin ölçülmesi ve takibi amacıyla, asgari unsurları aşağıda belirtilen risk yönetim sistemini
oluşturmaları zorunludur.
a. Risk yönetim sistemi, fonun türev araç yatırım stratejisine, kullanılan türev araçların karmaşıklık ve risk
düzeyine uygun olarak oluşturulmalı ve fonun iç kontrol sistemi ile bütünlük arz etmelidir. Risk yönetim sistemi,
temel olarak, fonun risk profiline uygun risk yönetim tekniklerinin kullanılması suretiyle, fonun maruz kaldığı
risklerin düzenli bir şekilde tespitini, ölçümünü ve kontrolünü içermelidir. Risk yönetim sisteminin oluşturulmasında
aşağıdaki Tablo’nun içeriği rehber olarak kullanılmalıdır.
Fon Stratejisinin
Kompleksliği/Ri
sk Düzeyi
Düşük seviyede
Orta seviyede
Türev Araç
Kullanım Amacı
(Örnek)
Kullanılan Araçlar
(Örnek)
Belirlenebilecek Risk
Yönetim Süreci
Kur riskinden
korunma amacı
Dövize dayalı future
sözleşmeleri
Pozisyon riskinin
azaltılması yönündeki
stratejinin uygulanırlığının
sürekli olarak izlenmesi.
Anaparanın
korunması ve
piyasa getirisine
bağlı belirli bir
getiri taahhüdü
Ters Repo + OTC
Opsiyon
sözleşmeleri
Portföyün vadesine
uygun bir dönem için
yapılacak tarihsel
simulasyonlar ve senaryo
analizleri.
Borsada işlem gören
opsiyonlar, OTC
Riske Maruz Değer
Spekülatif,
opsiyonlar
(RMD) tabanlı bir risk
Yüksek seviyede
yatırım amaçlı,
(örn.egzotik,
ölçüm modeli ve stres
yüksek getiri
opsiyonlar), future
testleri.
sözleşmeleri
b. Risk yönetim sisteminin genel işleyişi ve gözetimi ile borsa dışından alınan türev araçların
değerlemesine ilişkin prosedürler yazılı hale getirilmeli ve fon kurulu tarafından karara bağlanmalıdır.
c.
Fon portföyündeki türev araçlar nedeniyle maruz kalınan riskler tanımlanmalı, risk tanımlamaları
düzenli olarak gözden geçirilip güncellenmeli ve bu risklere ilişkin bilgiye fon izahnamelerinde yer verilmelidir.
d. Fon portföyünün yönetiminden sorumlu birimden bağımsız olan, doğrudan fon kuruluna raporlama
yapan, risk kontrolüne ilişkin işlemleri yerine getirebilecek bilgi ve tecrübe düzeyine sahip yeterli sayıda personel
istihdamı sağlanmış olmalı ve söz konusu personel, fonun risk yönetim sisteminin oluşturulması ve uygulanması
ile sorumlu olmalıdır. Bu fonksiyonlar konusunda dışarıdan hizmet alınması durumunda risk yönetiminin kontrolü
ve izlenmesi fonksiyonları fon kurulu tarafından gerçekleştirilmelidir. Türev araçların sadece korunma amacıyla
fon portföyüne alınması halinde bu bende uyum aranmaz.
e. Maruz kalınan risk tutarı ve riskler karşısında alınması gereken önlemler konusunda aylık olarak fon
kuruluna raporlama yapılmalıdır. Türev araçların sadece korunma amacıyla fon portföyüne alınması halinde bu
bende uyum aranmaz.
f. Fon kurulu üyeleri risk kontrol sürecine aktif bir şekilde dahil olmalı, risk kontrol süreci çerçevesinde
üretilen raporlar fon kurulu üyeleri tarafından gözden geçirilmeli ve yazılı karara bağlanmalıdır.
g. Risk yönetim sistemi, fonun iç denetimi kapsamında yılda en az bir defa denetlenerek rapora
bağlanmalıdır. Söz konusu denetim hem portföy yönetiminden sorumlu birimlerin risk yönetimine ilişkin
faaliyetlerini hem de risk kontrol biriminin faaliyetlerini içermelidir.
2- Garantili Yatırım Fonlarının, Koruma Amaçlı Yatırım Fonlarının ve Serbest Yatırım Fonlarının
Porföylerinde Bulunan Türev Araçlar Nedeniyle Maruz Kaldıkları Risklere İlişkin Esaslar
a. Garantili yatırım fonları ve koruma amaçlı yatırım fonlarının portföylerine borsa dışından alınan türev
araçlar nedeniyle maruz kalınan karşı taraf riski fon toplam değerinin %20’sini aşamaz. (Bu sınırlamaya uyumun
yalnızca söz konusu varlıkların portföye dahil edilmeleri aşamasında sağlanması yeterlidir.)
b. Piyasa riski ve karşı taraf riskinin hesaplanmasında kullanılacak yöntemler konusunda fon paylarının
kayda alınması başvurularında yazılı olarak Kurula bilgi verilir. Ayrıca garantili yatırım fonları ve koruma amaçlı
yatırım fonlarının sürekli bilgilendirme formlarında söz konusu yöntemler hakkında bilgiye yer verilir; serbest
yatırım fonları ise katılma payı sahiplerini iadeli taahhütlü olarak posta ile konu hakkında bilgilendirir.
c. Serbest yatırım fonlarının portföylerindeki türev araçlar nedeniyle maruz kalacakları risklere ilişkin
limitler fon içtüzüklerinde belirlenir. Limitlerin aşılması halinde fon kurulu tarafından limitlere uyumun sağlanması
amacıyla gerekli tedbirler alınmalı ve fon katılma payı sahiplerine iadeli taahhütlü olarak posta ile bildirimde
bulunulmalıdır.
d. Borsa dışından fon portföyüne alınan türev araçlar için karşı taraftan teminat alınması halinde, her bir
türev araç için alınan teminat, söz konusu türev aracın karşı taraf riskinin hesaplanmasında dikkate alınır. Bu
kapsamda, nakit ya da likit olan varlıklar (kamu borçlanma senetleri, şekli ve içeriği Kurulumuzun 12.11.1998 tarih
ve 101/1259 sayılı Kurul Kararı ile belirlenen teminat mektubu, yatırım fonu katılma payları vb.) teminat olarak
kabul edilebilecektir.
Bunun yanı sıra,
Teminatın piyasaya göre değerleme (marking to market) sıklığı en az fonun pay fiyatının hesaplanma
sıklığına eşit olmalıdır.
Teminat yalnızca ihmal edilebilir risklere maruz olmalıdır.
Teminatlar Seri:VII, No:10 sayılı “Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nde tanımlanan saklayıcı
kuruluşlarda fon adına bloke edilir. Nakit teminatların ise sözleşmenin karşı tarafından bağımsız bir bankada fon
adına bloke edilmesi mümkündür.
Teminat fon tarafından, karşı tarafın yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde koşulsuz olarak ve
tamamıyla kullanılabilmelidir.
Bu doğrultuda, borsa dışından fon portföyüne alınan türev araçlar için alınacak teminatlar, fon kurulu
tarafından, yukarıda yer verilen niteliklere uygunluk ile işlemin karşı tarafı ve piyasa koşulları dikkate alınarak
likiditeyi maksimize edecek ve riski en aza indirecek şekilde belirlenmelidir.
e. Garantili yatırım fonları ve koruma amaçlı yatırım fonları tarafından borsa dışında taraf olunan ters
repo sözleşmeleri çerçevesinde karşı taraftan alınan ters repoya konu varlıklar Takasbank’ta fon adına açılmış
olan bir hesapta saklanır.
2007/40 sayılı SPK Haftalık Bülteninde “ÖZEL DURUMLAR” başlığı altında
yayımlanan 28.09.2007 tarih ve 35/1022 sayılı Kurulu Kararı, 2009/36 sayılı SPK Haftalık
Bülteninde yayımlanan 12.08.2009 tarihli ve 25/706 sayılı ve 2009/53 sayılı Haftalık
Bülteninde yayımlanan 11.12.2009 tarihli ve 35/1067 sayılı Kurul Kararları ile
değiştirilmiştir.
Söz konusu karar metinleri sırasıyla 296 vd. ve 309 vd sayfalarda; değişiklikler
sonrası Karar metin de 310 vd. sayfalarda yer almaktadır.
(2007/42 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1.
Kurulumuzun 10.10.2007 tarih ve 36/1041 sayılı Kararı;
Kurulumuzun Seri: VIII No:34 Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunanlar İçin Lisanslama ve Sicil
Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğinin Geçici 2 nci maddesinde düzenlenen geçiş sürecine ilişkin
Kurulumuz çalışmaları tamamlanıp kamuya
duyuruluncaya kadar, lisansı olmayan elemanların lisans gerektiren görevlerde çalışmalarına devam etmelerine
imkan tanınmasına karar verilmiştir.
DUYURU 2.
Kurulumuz Karar Organı’nın 10.10.2007 tarih ve 36/1038 sayılı Kararı;
- Seri:VII, No:10 sayılı “Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nin 5/B maddesi uyarınca garantili yatırım
fonlarına garantör olabilmek ve aynı Tebliğ’in 43’üncü maddesinin (b) bendinin 2’nci fıkrası uyarınca garantili
yatırım fonları ve koruma amaçlı yatırım fonları tarafından borsa dışında taraf olunacak sözleşmelerin karşı tarafı
olabilmek için aranan yatırım yapılabilir seviyeye denk gelen derecelendirme notuna sahip olma koşulunun
değerlendirilmesinde,
1- 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda tanımlanan bankaların ve Türkiye’de yerleşik sigorta şirketlerinin
garantör olabilmeleri ve Türkiye’de yerleşik mali kuruluşların borsa dışı sözleşmelerin karşı tarafı olabilmeleri için
ulusal notlarının, görünümü (Outlook) en az durağan olmak kaydıyla asgari olarak yatırım yapılabilir seviyede
olmasının aranmasına,
2- Yurtdışında yerleşik kuruluşlar için ise, görünümü (Outlook) en az durağan olmak kaydıyla
Standard&Poors, Moody’s ve Fitch tarafından verilen İhraççı notlarının (issuer rating), ülkemizde kurulu
derecelendirme kuruluşlarının ise buna denk notlarının, garantörü olunan fonun ya da taraf olunan sözleşmenin
vadesine uygun olarak uzun ya da kısa vadeli olanın esas alınmasına, derecelendirmeyi yapan kuruluşun notlama
sisteminde bu not bazında vade ayrımı yapılmaksızın tek bir notun bulunması durumunda bu notun esas
alınmasına,
- Derecelendirme koşulunun sağlanıp sağlanmadığının değerlendirilmesinde ilgili kuruluşun aldığı en son
tarihli derecelendirme notunun esas alınmasına
karar verilmiştir.
D. DUYURU (2007/43 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 10.10.2007 tarih ve 36/1041 sayılı Kararı ile;
2007 Eylül ayında tamamlanacak olan geçiş sürecinin son kez 2009 yılının Eylül ayı sınav sonuçlarının
açıklandığı tarihe kadar uzatılmasını teminen Kurulumuzun Seri: VIII, No: 34 sayılı “Sermaye Piyasasında
Faaliyette Bulunanlar İçin Lisanslama ve Sicil Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ”inin Geçici 2. maddesinin;
“Kurul düzenlemeleri çerçevesinde geçiş süresinden yararlanan kişiler 2009 yılı Eylül ayı sınav
sonuçlarının açıklandığı tarihe kadar görevlerine devam ederler. Lisans belgesi almaya hak kazanamayanlar söz
konusu tarihten itibaren lisansa konu alanlarda çalışamazlar.”
şeklinde değiştirilmesine;
Ayrıca;
1) Sınavlara katılanlardan 4 yıl geçtiği halde lisans almaya hak kazanamayanların başarılı oldukları
notlarının silinmesi işleminin geçiş sürecinin sonu olan 2009 Eylül döneminde başlatılarak, 2009 Eylül sınavı
sonuçlarına göre 4 yıl ve daha uzun süre sınava girdikleri halde başarılı olamayan adayların 2010 Ocak sınavında
tüm notlarının silinmesine,
2) Yukarıda belirtilen kapsamda yer alan adaylardan modül silme süresinin uzatılmasından yararlanmak
istemeyenlerin, 4 yıllık süreyi tamamlamış olmaları şartıyla en son 2009 Eylül dönemine kadar sınav başvuru
süresi içinde Kurulumuza yazılı olarak başvurmaları halinde, başarılı oldukları sınav notlarının silinmesine imkan
tanınmasına,
karar verilmiştir.
D. DUYURU (2007/54 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 28.12.2007 tarih ve 47/1261 sayılı Kararı ile;
01.01.2008 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Kanun ve Kurulumuzun çeşitli tebliğleri ile ilke
kararlarında yer alan yeniden değerlemeye tabi tutarların aşağıdaki tabloda yer alan tutarlar olarak belirlenmesine
karar verilmiştir.
SERMAYE PİYASASI KANUNU İLE İLGİLİ TEBLİĞLERDE YER ALAN
VE YENİDEN DEĞERLEMESİ YAPILAN RAKAMLAR
İlgili
Düzenleme
Maddedeki
Rakam
1.1.200631.12.2006
Yeniden
Değerleme
Oranı: %9,8
(2005)
1.1.2008-31.12.2008
Yeniden Değerleme
Oranı: %7,2
1.1.2007-31.12.2007
Yeniden Değerleme
Oranı: %7,8
(2007)
(2006)
Yatırımcıları
Koruma Fonu’ndan
hak sahiplerine
tasfiye
SPKn md.46/B 7,5 milyar TL
sonucubeklemeksizin
yapılabilecek azami
ödeme tutarı
44.715 YTL
48.203 YTL
51.674 YTL
Özel Fon’dan hak
sahiplerine
yapılabilecek
azami ödeme tutarı
4487 sayılı
Kanun Geçici
md. 2
2 milyar TL
11.924 YTL
12.854 YTL
13.779,488 YTL
İdari para cezası
asgari-azami
tutarları
SPKn md.47/A
2-10 milyar
TL
10.980-54.900
YTL(1)
11.836-59.182 YTL(2)
12.688-63.443 YTL(3)
10-25 milyar
TL
50.000 YTL125.000 YTL
50.000 YTL-125.000
YTL
50.000 YTL-125.000
YTL
8-20 milyar
TL
40.000 YTL100.000 YTL
40.000 YTL-100.000
YTL
40.000 YTL-100.000
YTL
5-15 milyar
TL
25.000 YTL75.000 YTL(4)
25.000 YTL-75.000
YTL(5)
25.000 YTL-75.000
YTL(6)
SPKn md. 47
Ağır Para Cezaları
A bendi
B bendi
C bendi
5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 17(7) maddesi çerçevesinde yeniden değerleme yapılmıştır.
5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 17(7) maddesi çerçevesinde yeniden değerleme yapılmıştır.
5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 17(7) maddesi çerçevesinde yeniden değerleme yapılmıştır.
(4)
5252 sayılı Kanun’dan sonra kanunlardaki para cezalarının yeniden değerlenmesine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.
(5)
5252 sayılı Kanun’dan sonra kanunlardaki para cezalarının yeniden değerlenmesine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.
(6)
5252 sayılı Kanun’dan sonra kanunlardaki para cezalarının yeniden değerlenmesine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.
(1)
(2)
(3)
HALKA AÇIK ANONİM ORTAKLIKLAR
Minimum
Halka Açılma
Oranlarına
İlişkin Sermaye
Rakamları
Tasarruf
Sahipleri
Sirküleri
İlanında
Muafiyet
1.1.200731.12.2007
Yeniden
Değerleme
Oranı: %7,8
(2006)
1.1.200831.12.2008
Yeniden
Değerleme
Oranı: %7,2
(2007)
İlgili Düzenleme
Maddedeki
Rakam
1.1.2006-31.12.2006
Yeniden Değerleme
Oranı: %9,8
(2005)
Seri:I, No:26 Tebliği
md. 5-6
10 trilyon TL
12.209.760 YTL
13.200.000 YTL
14.200.000 YTL
50 trilyon TL
61.048.800 YTL
66.000.000 YTL
70.800.000 YTL
50 milyar TL
61.048,80 YTL
66.000 YTL
71.000 YTL
Seri:I, No:26 Tebliği
md. 19
Kısmi Aracılık
Yüklenimine
İlişkin
Rakamlar
Kayıtlı
Sermayeye
Geçiş
Rakamları
Finans
Piyasasında
Faaliyet
Gösteren
Şirketlerin
Halka Açılma
Ve Kayıtlı
Sermayeye
Geçiş
Başvurularına
İlişkin
Rakamlar
Muafiyete
İlişkin
Rakamlar
Kurul
Kaydından
Çıkmaya İlişkin
Rakamlar
Nitelikleri
belirlenmiş
halka açık
ortaklıklara
ilişkin rakam
Halka arzda
kısıtlamalar
Seri:I, No:26 Tebliği
Ek md. 1
23 trilyon TL
46 trilyon TL
92 trilyon TL
230 trilyon TL
460 trilyon TL
28.082.448 YTL
56.164.896 YTL
112.329.792 YTL
280.824.480 YTL
561.648.960 YTL
30.300.000 YTL
60.600.000 YTL
121.200.000 YTL
303.000.000 YTL
606.000.000 YTL
32.500.000 YTL
65.000.000 YTL
130.000.000 YTL
325.000.000 YTL
650.000.000 YTL
Seri:IV, No:7 Tebliği
md. 3
100 milyar TL
2.930.342,40 YTL
3.158.909,11 YTL
3.386.350,57 YTL
Kurul kararı
19.12.2003-1504
20 trilyon TL
24.419.520 YTL
26.500.000 YTL
28.500.000 YTL
Seri:IV, No:9 Tebliği
50 milyar TL
10 milyar TL
5.350.316,83 YTL
1.070.795,95 YTL
5.767.641,54 YTL
1.154.318,03 YTL
6.182.911,73 YTL
1.237.428,93 YTL
Seri:IV, No:9 Tebliği
2 milyar TL
210.007,87 YTL
226.388,48 YTL
242.688,45 YTL
Seri:VIII, No:22
Tebliği md. 3.1.3
4.873 milyar
TL
7.644.530,74
8.250.000 YTL
8.850.000 YTL
Seri:VIII, No:22
Tebliği md. 4.1.1.4
100 trilyon TL
122.097.600 YTL
132.000.000 YTL
142.000.000 YTL
YATIRIM FONLARI
İlgili Düzenleme
Yatırım fonu asgari
başlangıç tutarı
Maddedeki
Rakam
1.1.200631.12.2006 Yeniden
Değerleme Oranı:
%9,8
(2005)
1.1.200731.12.2007
1.1.2008-31.12.2008
Yeniden
Yeniden Değerleme
Değerleme Oranı:
Oranı: %7,2
%7,8
(2007)
(2006)
Seri:VII, No:10
Tebliği md. 20
100 milyar TL
3.000.000 YTL
3.250.000 YTL
3.500.000 YTL
Yabancı Yatırım Fonu
paylarının tahsisli
satılabileceği gerçek ve tüzel
Seri:VII, No:14
kişilerin sahip olması
Tebliği md. 15
gereken asgari sermaye
piyasası aracı tutarına
ilişkin rakam
250 milyar TL
1.750.000 YTL
1.900.000 YTL
2.050.000 YTL
YATIRIM ORTAKLIKLARI
Menkul Kıymetler Yatırım
Ortaklıkları başlangıç
sermayesi
Gayrimenkul Yatırım
Ortaklığı başlangıç sermayesi
Girişim sermayesi yatırım
ortaklığı başlangıç sermayesi
Seri:VI, No:4
Tebliği md. 5
100 milyar TL
3.000.000 YTL
3.250.000 YTL
3.500.000 YTL
7.200.000 YTL
7.200.000 YTL
7.800.000 YTL
8.400.000 YTL
5 trilyon TL
5.000.000 YTL
5.000.000 YTL
5.000.000 YTL
Girişim Sermayesi Yatırım
Ortaklığı paylarının arzının
sadece nitelikli yatırımcılara
Seri:VI, No:15
yapılmak üzere
Tebliği md. 21
sınırlandırılması halinde
kuruluş ve dönüşümü için
asgari başlangıç veya ödenmiş
sermaye tutarı
1.000.000 YTL
1.000.000 YTL
1.000.000 YTL
1.000.000 YTL
Girişim Sermayesi Yatırım
rtaklığının halka arzında
nitelikli yatırımcı olarak kabul
edilecek gerçek veya tüzel
Seri:VI, No:15
kişilerin halka arz tarihi
Tebliği md. 3
itibariyle sahip olmaları
gereken Türk ve/veya yabancı
para ve sermaye piyasası
aracının asgari tutarı
1.000.000 YTL
1.000.000 YTL
1.000.000 YTL
1.000.000 YTL
Seri:VI, No:11
Tebliği md. 6
Seri:VI, No:15
Tebliği md. 4
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİ
1.1.200631.12.2006
Maddedeki
Yeniden
İlgili Düzenleme
Rakam
Değerleme
Oranı: %9,8
(2005)
Portföy
yönetim
No:59
şirketlerinin
asgari Seri:V,
250.000 YTL
Tebliği md. 5
ödenmiş sermaye tutarı
930.000 YTL(7)
1.1.2007-31.12.2007
Yeniden
Değerleme Oranı:
%7,8
(2006)
1.1.200831.12.2008
Yeniden
Değerleme
Oranı: %7,2
(2007)
270.000 YTL
290.000 YTL
GAYRİMENKUL DEĞERLEME ŞİRKETLERİ
Kurulca listeye alınmaya
ilişkin
asgari
sermaye Seri:VIII, No:35
200.000 TL
330.000 YTL
360.000 YTL(8)
Teb. md. 4
tutarı
ARACI KURUMLAR
1.1.20061.1.200731.12.2006
31.12.2007
Yeniden
Yeniden
İlgili Düzenleme Maddedeki Rakam
Değerleme Oranı:
Değerleme
%9,8
Oranı: %7,8
(2005)
(2006)
215.000 YTL
1.1.2008-31.12.2008
Yeniden Değerleme
Oranı: %7,2
(2007)
Seri:V, No:34
Tebliği md. 7
Aracı kurumların asgari öz ASA
sermaye yeterliliğine ilişkin HAA
Repo-Ters Repo
rakamlar
PY
YD
TOPLAM
90 milyar TL
45 milyar TL
45 milyar TL
36 milyar TL
9 milyar TL
723.000 YTL
363.000 YTL
363.000 YTL
290.000 YTL
76.000 YTL
1.815.000 YTL(9)
225 milyar TL
Seri:V, No:65 Tebliğ’in 35
Seri:V, No:65
10.000 YTL
inci maddesi çerçevesinde
Tebliği md. 305
yeniden değerleme
11.000 YTL(12)
752.000 YTL
378.000 YTL
378.000 YTL
302.000 YTL
79.000 YTL
1.889.000
YTL(10)
12.000 YTL(13)
780.000 YTL
392.000 YTL
392.000 YTL
313.000 YTL
82.000 YTL
1.959.000 YTL(11)
13.000 YTL(14)
18.07.2006 tarihindeki değişiklik ile 250.000 YTL’ye düşürülmüştür.
02.08.2007 tarihindeki Tebliğ değişikliği ile 200.000 YTL’ye düşürülmüştür.
2005-2006 senesi için belirlenen rakamlar, 2005 yılı asgari öz sermaye rakamlarına 2005 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının (%9,8), %50’sinin (%4,9)
uygulanması sonucu bulunan rakamların, tama iblağ edilmiş tutarlarıdır.
(10)
2006-2007 senesi için belirlenen rakamlar, 2006 yılı asgari öz sermaye rakamlarına 2006 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının (%7,8) %50’sinin (%3,9)
uygulanması sonucu bulunan rakamların, tama iblağ edilmiş tutarlarıdır.
(11)
2007-2008 senesi için belirlenen rakamlar, 2007 yılı asgari öz sermaye rakamlarına 2007 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının (%7,2) %50’sinin (%3,6)
uygulanması sonucu bulunan rakamların, tama iblağ edilmiş tutarlarıdır.
(12)
2005-2006 senesi için belirlenen rakam, 2005 yılı rakamına, 2005 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının (%9,8) uygulanması sonucu bulunan rakamın, tama
iblağ edilmiş tutarıdır.
(13)
2006-2007 senesi için belirlenen rakam, 2006 yılı rakamına 2006 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının (%7,8) uygulanması sonucu bulunan rakamın, tama
iblağ edilmiş tutarıdır.
(14)
2007-2008 senesi için belirlenen rakam, 2007 yılı rakamına 2007 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının (%7,2) uygulanması sonucu bulunan rakamın, tama
iblağ edilmiş tutarıdır.
(7)
(8)
(9)
D. DUYURU (2008/2 sayılı SPKHaftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 8.1.2008 tarih ve 1/5 sayılı kararı
Ağır Para Cezalarına İlişkin Tutarlar
Sermaye Piyasası Kanunu ve Kurulumuzun çeşitli tebliğleri ile ilke kararlarında yer alan yeniden
değerlemeye tabi tutarlar, 01.01.2008 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeniden belirlenmiş ve 24.12.200728.12.2007 tarih ve 2007/54 sayılı Kurulumuz haftalık bülteni ile ilan edilmiştir. Söz konusu tutarlardan, Sermaye
Piyasası Kanunu’nda yer alan ağır para cezalarına ilişkin düzeltilmiş tutarlar aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
İlgili Düzenleme
Maddedeki
Rakam
1.1.2006-31.12.2006
1.1.2007-31.12.2007
1.1.2008-1.12.2008
Yeniden eğerleme Oranı: Yeniden
Değerleme Yeniden Değerleme
%9,8
Oranı: %7,8
Oranı: %7,2
(2005)
(2006)
(2007)
SPKn md. 47
A bendi
Ağır
Cezaları
Para
10-25 milyar TL
50.000 YTL-125.000
YTL(4)
50.000 YTL-125.000
YTL(5)
50.000 YTL-125.000
YTL(6)
40.000 YTL-100.000
YTL(4)
40.000 YTL-100.000
YTL(5)
40.000 YTL-100.000
YTL(6)
25.000 YTL-75.000
YTL(4)
25.000 YTL-75.000
YTL(7)
1250 gün(7)
8-20 milyar TL
B bendi
5-15 milyar TL
C bendi
(4) 4.11.2004 tarih ve 5252 sayılı Kanun ile söz konusu para cezası miktarları 5 katına yükseltilmiş, bu Kanun’dan sonra kanunlardaki para
cezalarının yeniden değerlenmesine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.
(5) 4.11.2004 tarih ve 5252 sayılı Kanun ile söz konusu para cezası miktarları 5 katına yükseltilmiş, bu Kanun’dan sonra kanunlardaki para
cezalarının yeniden değerlenmesine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.
(6) 4.11.2004 tarih ve 5252 sayılı Kanun ile söz konusu para cezası miktarları 5 katına yükseltilmiş, bu Kanun’dan sonra kanunlardaki para
cezalarının yeniden değerlenmesine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.
(7) 06.03.2007 tarih ve 26454 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 21.02.2007 tarih ve 5582 sayılı Konut Finansmanı Sistemine
İlişkin Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18 inci maddesi ile 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunun 47 nci maddesinin
birinci fıkrasının (C) bendinde yapılan değişiklik ile söz konusu bende ilişkin yaptırım binikiyüzelli gün adli para cezası olarak belirlenmiştir.”
DUYURU 1. (2008/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 17.01.2008 tarih ve 2/66 sayılı Kararı ile;
A) Kurul’un sermaye piyasasının güven, açıklık ve kararlılık içinde çalışmasını, tasarruf sahiplerinin hak ve
yararlarının korunmasını düzenlemek ve denetlemek görevi çerçevesinde; lisans belgelerinin süreli veya süresiz
iptali kararı alınmasında ve uygulamasında;
1. SPKn’nun 47 nci maddesinin 1 inci fıkrasının (A) ve (B) bentlerinde yer alan suçları işleyen veya söz
konusu suçları işleyen gerçek veya tüzel kişilerin fiillerine iştirak eden ve bu kapsamda haklarında SPKn’nun
49’uncu maddesi çerçevesinde suç duyurusunda bulunulmasına karar verilen kişilerin tüm lisanslarının, ilgili Kurul
Kararı tarihinden başlayarak, yapılan suç duyurusu üzerine savcılık tarafından takipsizlik kararı verilmesi halinde
söz konusu kararın kesinleşmesine; dava açılması ve yapılan yargılama sonucunda beraat kararı verilmesi
halinde beraat kararı tarihine kadar geçecek süreçte en fazla 2 yıla kadar iptal edilmesine, ilgililer hakkında
mahkumiyet kararı verilmesi halinde ise tüm lisanslarının süresiz olarak iptal edilmesine,
2. Lisansa konu olan görevlerinin yerine getirilmesi sırasında sermaye piyasası mevzuatına aykırı hareket
eden veya üçüncü şahıslar tarafından aykırı hareket edilmesine yardım eden kişilerin tüm lisanslarının, Kurul
tarafından aykırılık teşkil eden fiilin mahiyet ve önemine göre 1 yıla kadar süreli olarak iptal edilebilmesine,
3. Süreli olarak lisansı iptal edilen kişinin, lisansını yeniden almasını takiben 2 yıl içerisinde lisans iptali
sonucunu doğuran bir fiilde bulunması halinde, ilgili hakkında süreli lisans iptalinin 2 yıl olarak uygulanmasına,
4. Sermaye piyasası mevzuatı uyarınca lisans almış kişilerin lisanslarının aşağıdaki durumlarda süresiz
olarak iptal edilmesine;
i) İki kere lisansı süreli olarak iptal edilip lisansın yeniden alınmasını takip eden 5 yıl içerisinde lisans iptali
sonucu doğuran aykırılık teşkil eden bir fiil işleyenlerin, tüm lisanslarının süresiz olarak iptal edilmesine,
ii) Bankacılık Kanunu ile ödünç para verme işleri hakkında mevzuata aykırılıktan ve/veya taksirli suçlar
hariç olmak üzere affa uğramış olsalar dahi ağır hapis veya 5 yıldan fazla hapis yahut zimmet, nitelikli zimmet,
irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar, Suç
Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkındaki Kanunda öngörülen suçlar, Türk Ceza Kanunu’nun 282’nci
maddesi çerçevesinde Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama Suçu ile istimal ve istihsal kaçakçılığı
dışında kalan kaçakçılık suçları, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya Devlet sırlarını açığa vurma,
vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymiş olunması halinde ilgililerin
tüm lisanslarının süresiz olarak iptal edilmesine”
B) Lisansı iptal edilen kişinin süresinin dolması halinde, ilgilinin Kurula yapacağı başvuru üzerine, ilgili
hakkında devam etmekte olan bir inceleme bulunup bulunmadığı da dikkate alınarak konunun Kurul’ca
değerlendirilip karara bağlanmasına; Kurulun lisansı iptal edilen kişinin başvurusunu uygun görmesi üzerine,
ilgilinin yenileme eğitimlerine katılarak lisansını geçerli hale getirebilmesine;
C) Süreli ve süresiz lisans iptali gerektiren fiilleri işleyen kişilerin iptal süresi boyunca açılacak hiçbir
lisanslama sınavına alınmamalarına;
karar verilmiştir.
DUYURU 2. (2008/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 17.01.2008 tarih ve 2/70 sayılı Kararı
Gayrimenkul yatırım ortaklıklarına ilişkin olarak;
i. Portföylerinde yer alan iştiraklerin, istenmesi durumunda, muhasebenin temel kavramlarından tutarlılık
kavramına aykırılık teşkil etmemek koşuluyla, değerlemenin yılda en az bir defa olmak üzere, Seri:VIII, No:45
sayılı “Sermaye Piyasasında Uluslararası Değerleme Standartları Hakkında Tebliğ” kapsamında yapılmasına,
değerlenmiş tutarların portföy tablosunda gösterilebilmesine ve değerleme yöntemine ilişkin genel bilgilere portföy
tablolarının dipnotunda veya eki olarak belirtilmesine,
ii. Değerlemenin, Kurulumuzun 17.07.2003 tarih ve 37/875 sayılı İlke Kararında sayılan kurumlar
tarafından yapılmasına
karar verilmiştir.
DUYURU 3. (2008/3 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
BİREYSEL EMEKLİLİK FONLARI TÜRLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
4632 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nda 5684 sayılı Kanun ile yapılan
değişiklikler çerçevesinde aşağıdaki metin Kurulumuzun 13.12.2007 tarih ve 45/1228 sayılı kararı ile İlke Kararı
olarak kabul edilmiş olup; bireysel emeklilik fonları türlerine ilişkin olarak 2002/19 sayılı SPK Haftalık Bülteninde
yayımlanan 10.05.2002 tarih ve 22/646 sayılı Kurul İlke Kararı, bu kararda değişiklik yapan 2003/52 sayılı SPK
Haftalık Bülteninde yayımlanan 23.10.2003 tarih ve 55/1256 sayılı Kurul Kararı, 2004/41 sayılı SPK Haftalık
Bülteninde yayımlanan 30.09.2004 tarih ve 40/1238 sayılı Kurul Kararı ve 2006/4 sayılı SPK Haftalık Bülteninde
yayımlanan 03.02.2006 tarih ve 5/102 sayılı Kurul Kararı yürürlükten kaldırılmıştır.
28.02.2002 tarih ve 24681 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Emeklilik Yatırım
Fonlarının Kuruluş ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında
Yönetmelik (Yönetmelik)”in 6. maddesine göre, fon türleri belirlenirken dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta,
fonun unvanında belirli bir varlık grubuna, sektöre, sektörlere,ülke ya da coğrafi bölgeye yatırım yaptığı izlenimini
uyandıracak bir ibare kullanılıp kullanılmayacağıdır. Eğer böyle bir ibare kullanılacaksa, fon varlıklarının en az
%80’i;
a) Fon unvanında yer alan söz konusu varlık grubu, sektör ya da sektörlere ait olan varlıklardan,
b) Fon unvanında yer alan ülke ya da coğrafi bölgeye ait ve o ülke ya da coğrafi bölgenin piyasa yapısını
ve risklerini yansıtabilen varlıklardan
oluşmak zorundadır. Aksi takdirde, böyle bir ibare fon unvanında kullanılamayacaktır.
Yukarıda bahsedilen sınırlamalara uymak, izahname ve diğer belgeler yoluyla kamuyu tam, doğru ve
zamanında aydınlatmak ve Kurulca uygun görülmek koşullarıyla, yatırım yapılacak varlık türüne, yatırım
stratejisine veya her ikisine göre olmak üzere fon türleri belirlenebilir ve belirlenen türlerde fonlar kurulabilir.
Bahsedilen şartlar dikkate alınarak, sınırlandırıcı nitelikte olmamak ve fakat uygulamalara yön vermek ve yol
gösterici olmak üzere fon türleri en geniş mahiyette aşağıda tanımlanmıştır. Fon türlerinin aşağıdaki şekilde
tanımlanmış olması, sadece burada yer alan fon türleri ile iktifa edileceği anlamına gelmemektedir. Aksine,
Kurulca uygun görülmesi şartıyla yeni fon türlerinin belirlenmesi her zaman mümkündür.
EMEKLİLİK YATIRIM FONU TÜRLERİ
A. Gelir Amaçlı Fonlar: Yatırım yapılacak varlıkların, bunlardan elde edilecek temettü ve faiz gelirlerine
ağırlık verilerek belirlendiği fonlardır.
a. Hisse Senedi Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini düzenli temettü ödemesi yapan ve fiyat oynaklığı
nispeten daha az olan hisse senetlerine yatıran ve temettü geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.
b. Kamu Borçlanma Araçları Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini ters repo dahil devlet iç borçlanma
senetlerine yatıran ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.
c. Özel Sektör Borçlanma Araçları Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini özel sektör borçlanma
araçlarına yatıran ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.
d. Karma Borçlanma Araçları Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini kamu ve/veya özel sektör borçlanma
araçlarına yatıran ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.
e. Karma Fon: Her birinin değeri fon portföyünün %20’sinden az olmayacak şekilde, fon portföyünün en az
%80’ini hisse senetlerine ve borçlanma araçlarına yatıran ve temettü ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.
f. Uluslararası Hisse senedi Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini, düzenli temettü ödemesi yapan ve
fiyat oynaklığı nispeten daha az olan yabancı hisse senetlerine yatıran ve temettü geliri elde etmeyi hedefleyen
fondur.
g. Uluslararası Borçlanma Araçları Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini, yabancı borçlanma araçlarına
yatıran ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.
h. Uluslararası Karma Fon: Her birinin değeri fon portföyünün %20’sinden az olmayacak şekilde, fon
portföyünün en az %80’ini yabancı hisse senetlerine ve yabancı borçlanma araçlarına yatıran ve temettü ve faiz
geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.
i. Esnek Fon: Fon portföyünün tamamını değişen piyasa koşullarına göre Yönetmelik’in 5 inci maddesinde
belirtilen varlık türlerinin tamamına veya bir kısmına yatıran ve temettü ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen
fondur. Bu tür fonların varlık dağılımı önceden belirlenmez.
B. Büyüme Amaçlı Fonlar: Yatırım yapılacak varlıkların, bunlardan elde edilecek sermaye kazancına
ağırlık verilerek belirlendiği fonlardır.
a. Hisse Senedi Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini borsada işlem gören şirketlerin hisse senetlerine
yatıran ve sermaye kazancı elde etmeyi hedefleyen fondur.
b. Küçük Şirketler Hisse Senedi Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini küçük veya büyüme potansiyeli
olan şirketlerin hisse senetlerine yatıran ve sermaye kazancı elde etmeyi hedefleyen fondur.
c. Karma Fon: Her birinin değeri fon portföyünün %20’sinden az olmayacak şekilde, fon portföyünün en az
%80’ini hisse senetleri ve borçlanma araçlarına yatıran ve sermaye kazancı elde etmeyi hedefleyen fondur.
d. Uluslararası Hisse Senedi Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini, yabancı hisse senetlerine yatıran ve
sermaye kazancı elde etmeyi hedefleyen fondur.
e. Uluslararası Karma Fon: Her birinin değeri fon portföyünün %20’sinden az olmayacak şekilde, fon
portföyünün en az %80’ini yabancı hisse senetlerine ve yabancı borçlanma araçlarına yatıran ve sermaye kazancı
elde etmeyi hedefleyen fondur.
f. Esnek Fon: Fon portföyünün tamamını değişen piyasa koşullarına göre Yönetmelik’in 5 inci maddesinde
belirtilen varlık türlerinin tamamına veya bir kısmına yatıran ve sermaye kazancı elde etmeyi hedefleyen fondur.
Bu tür fonların varlık dağılımı önceden belirlenmez.
C. Para Piyasası Fonları: Devamlı olarak portföyünde vadesine en fazla 180 gün kalmış likiditesi yüksek
para ve sermaye piyasası araçları yer alan ve portföyünün ağırlıklı ortalama vadesi en fazla 45 gün olan fonlardır.
a. Likit Fon-Kamu: Fon portföyünün en az %80'i ters repo dahil devlet iç borçlanma senetlerine yatırılmak
kaydıyla fon varlıklarını borsa para piyasası işlemleri dahil para piyasası fonu tanımında yer alan vade yapısına
sahip para ve sermaye piyasası araçlarında değerlendiren fondur.
b. Likit Fon-Özel Sektör: Fon portföyünün en az %80'i özel sektör borçlanma araçlarına yatırılmak
kaydıyla fon varlıklarını borsa para piyasası işlemleri dahil para piyasası fonu tanımında yer alan vade yapısına
sahip para ve sermaye piyasası araçlarında değerlendiren fondur.
c. Likit Fon-Karma: Fon portföyünün tamamını kamu ve/veya özel sektör borçlanma araçları ve borsa
para piyasası işlemleri dahil para piyasası fonu tanımında yer alan vade yapısına sahip para ve sermaye piyasası
araçlarında değerlendiren fondur.
Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik'in 21'inci
maddesinde sayılan sınırlamalar saklıdır.
D. Kıymetli Madenler Fonları: Fon portföyünün en az %80’ini kıymetli madenler ve altına dayalı
varlıklardan oluşturmak amacıyla kurulan fonlardır.
a. Kıymetli Madenler Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini ulusal ve uluslararası borsalarda işlem gören
altın ve diğer kıymetli madenlere dayalı varlıklara yatıran fondur.
b. Altın Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini ulusal ve uluslararası borsalarda işlem gören altına dayalı
varlıklara yatıran fondur.
E. İhtisaslaşmış Fonlar: Coğrafi bölge, ülke, sektör ve endeksler bazında yatırım yapan fonlardır.
a. Yabancı Ülke Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini, sadece bir yabancı ülke tarafından veya bu
yabancı ülkede yerleşik şirketler tarafından ihraç edilen para ve sermaye piyasası araçlarına yatıran fondur.
b. Sektör Fonu: Fon portföyünün en az %80’ini, belirli sektör ya da sektörlerde bulunan şirketlerin hisse
senetlerine yatıran fondur.
c. Endeks Fon: Hisse Senedi Endeks Fonu, Tahvil Endeks Fonu, Sektör Endeks Fonu veya benzer fonlar
olmak üzere baz alınan ve Kurulca uygun görülen bir endeks kapsamındaki varlıklara, fon portföyünün en az
%80’ini yatıran ve baz alınan endeks ile fonun birim pay değeri arasındaki korelasyon katsayısının en az 0,9
olmasını ve endeksteki artış kadar bir getiri elde etmeyi hedefleyen fondur.
F. Diğer Fonlar: Yukarıdaki fon türlerine girmeyen diğer fonlardır.
a. Dengeli Fon: Fon portföyünün tamamını, hisse senedi ve/veya borçlanma araçlarının karmasından
oluşturan ve hem sermaye kazancı hem de temettü ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur.
b. Esnek Fon: Fon portföyünün tamamını değişen piyasa koşullarına göre Yönetmelik’in 5 inci
maddesinde belirtilen varlık türlerinin tamamına veya bir kısmına yatıran ve hem sermaye kazancı hem de
temettü ve faiz geliri elde etmeyi hedefleyen fondur. Bu tür fonların varlık dağılımı önceden belirlenmez.
FON TÜRLERİNE İLİŞKİN NOTLAR:
1. Yabancı Ülke Fonu, sadece bir yabancı ülkeye yatırım yapmak isteyen fonlar olabileceği dikkate
alınarak düzenlenmiş olup, birden fazla ülkeye yatırım yapmak isteyen fonlar için uluslararası fon türü
kapsamında bir fon kurma imkanı tanınmış bulunmaktadır. Örneğin; sadece İngiltere ve Almanya tarafından ya da
bu ülkelerde yerleşik şirketler tarafından ihraç edilen para ve sermaye piyasası araçlarına yatırım yapmak isteyen
bir fon türünün belirlenmesi mümkündür. Böyle bir fonun türü, Uluslararası Hisse Senedi Fonu’na öz itibariyle
benzemekte olup, fonun ticaret unvanı “ABC Emeklilik A.Ş. İngiltere-Almanya Fonu” olarak belirlenebilir.
2. Büyüme Amaçlı ve Gelir Amaçlı Fonların ayırt edilebilmelerine ilişkin olarak aşağıdaki açıklamanın
yapılması gerekli görülmüştür.
Gelir Amaçlı Fonlar, yatırım yapılacak varlıkların seçiminde, fiyat oynaklığı düşük, temettü ve faiz geliri
elde etme potansiyeli ya da beklentisi olan varlıklara ağırlık verilen fonlardır. Büyüme Amaçlı Fonlar ise, yatırım
yapılacak varlıkların seçiminde, yatırım döneminde değer artış kazancı elde edilmesi beklenen varlıklara ağırlık
verilen fonlardır.
Herhangi bir varlığın hangi amaçla fona alındığı, bir portföy yöneticisinden diğerine değişebilecektir. Ancak
uygulamaya geçilmesinden sonra, hangi varlığın hangi amaca hizmet ettiğinin tespiti daha sağlıklı yapılabilecek
ve portföyler bu tespitlere göre oluşturulacaktır. Portföye dahil edilecek varlıkların seçimi, fonun izahnameler ve
diğer belgelerle kamuya duyurulan yatırım stratejisine uygunluğuna, karşılaştırma ölçütüne ve dolayısıyla fon
performansına olan katkısına göre yapılacaktır. Böylece, belirlenmiş olan karşılaştırma ölçütünün vade, getiri ve
risk yapısına uygun bir portföy oluşturulacak ve bu ölçüt kadar ya da daha fazla bir getiri hedeflenebilecektir. Bu
hedefler bir fondan diğerine değişebileceği ve bu hedeflere ulaşmada kullanılacak araçlar farklılaşabileceği gibi,
hedefler farklı da olsa kullanılan araçlar aynı olabilir. Bunun sebebi, iki portföy yöneticisinin aynı araca ya da
varlığa farklı beklentilerle yaklaşmalarıdır. Yatırım yapılan araca ya da varlığa ilişkin olarak hangi portföy
yöneticisinin daha başarılı olduğu, yatırım döneminin sonunda belli olacak ve buna göre fonların performansı
farklılık arz edebilecektir.
Fonun belirlenmiş olan yatırım stratejisine ve performansının ölçülmesinde bir referans olacak
karşılaştırma ölçütüne göre yatırım yapması beklenen katılımcı, performansı düşük olan fon yerine performansı
yüksek olan fonu tercih edebilecektir. Hangi varlığın hangi amaca hizmet edeceğine ve dolayısıyla fon
performansına ne kadar katkısı olacağına dair beklentiler, zamanla piyasada daha somut hale gelebilecektir.
Diğer taraftan fon kuruluş aşamasında, portföy yöneticisinin hangi varlık grubunun büyüme veya gelir
amaçlı olabileceğini öngöremeyebileceği, bir diğer ifadeyle, portföy yönetiminde hem sermaye kazancı hem de
temettü veya faiz geliri unsurlarına aynı oranda ağırlık vermek isteyebileceği dikkate alınarak, tamamı hisse
senetlerinden veya borçlanma senetlerinden veya bunların karmasından oluşan “Dengeli Fon” kurulabilmesine de
imkan tanınmıştır.
3. %80’lik sınırlama, Yönetmelik’in 6. maddesinin dördüncü fıkrası hükmü gereği, yatırım yapıldıktan sonra
ortaya çıkan fon varlıklarının değeri üzerinden hesaplanır. %80’lik sınırlama normal şartlar altında sürekli olarak
geçerlidir, ancak geçici olmak kaydıyla koruma amaçlı bir pozisyon alındığında bu sınırlamaya bir istisna
getirilebilir. Bu istisnanın amacı, piyasa, ekonomi ve siyaset alanında olumsuz gelişmeler olması durumunda ve
geri dönüşlerin yoğunlaşması halinde doğabilecek aşırı zararlardan fonu ve katılımcıları korumaktır. Bu
dönemlerde %80’lik sınırlama esnetilerek, fon unvanında
belirtilen varlıklara yapılan yatırımın oranı %80’in altına inebilir. Buna ilişkin düzenleme Yönetmelik’in 21.
maddesinin ikinci fıkrası ve 27. maddesinde yer almaktadır.
4. Türkiye Cumhuriyeti tarafından ihraç edilen Eurobondlar, devlet dış borçlanma senedi olup, yabancı
menkul kıymet kategorisine girmemektedir. Öte yandan eurobondlar, devlet iç borçlanma senedi sayılmadığından,
Kamu Borçlanma Araçları Fonları portföylerine en az %80 oranında ters repo dahil devlet iç borçlanma senetleri
aldıktan sonra, portföy sınırlamalarına uygun bir şekilde, söz konusu Eurobondları %20 oranında portföylerine
dahil edebilirler.
D. DUYURU (2008/5 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 28/1/2008 tarih ve 3/121 sayılı kararı
Portföy yönetim şirketlerine ilişkin olarak;
Yalnızca kurumsal portföy yönetmek üzere kurulan portföy yönetim şirketleri hariç olmak üzere mevcut
durumda Kurulumuzdan portföy yöneticiliği yetki belgesi almış olan portföy yönetim şirketlerinin 28.01.2008
tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde Seri:V, No: 59 sayılı “Portföy Yöneticiliği Faaliyetine ve Bu Faaliyette Bulunacak
Kurumlara İlişkin Esaslar Tebliği”nin 8. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında bir portföy saklama
kuruluşu ile sözleşme imzalamasının zorunlu tutulmasına karar verilmiştir.
F. ÖZEL DURUMLAR
Kurulumuzun 28/1/2008 tarih ve 3/98 sayılı kararı
10. Kurulumuzun 2004/5 sayılı Haftalık Bülteni’nde yayımlanan Kurulumuz 30.01.2004 tarih ve 5/86 sayılı
Kararında belirtilen “son üç ay boyunca sermaye yeterliliği yükümlülüklerini yerine getirmiş olma” koşulunun;
sermaye yeterliliği taban açığı bulunduğu takdirde teminat mektubu veya Kurulca kabul edilecek diğer varlıkların
ilgili mevzuat çerçevesinde tevdi edilmesi şartıyla uygulanmamasına karar verilmiştir.
(2008/6 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1.
Kurulumuzun 8.2.2008 tarih ve 4/138 sayılı kararı
01.01.2008 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;
1) Payları borsada işlem gören anonim ortaklıklar için, asgari kar dağıtım oranının Seri: IV, No: 27 sayılı
“Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü ve Temettü Avansı
Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliği (Tebliğ)”nin 5’inci maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan oran
olan % 20 olarak uygulanmasına,
2) a) Bu dağıtımın genel kurullarında alacakları karara bağlı olarak nakit ya da temettüün sermayeye
eklenmesi suretiyle ihraç edilecek payların bedelsiz olarak ortaklara dağıtılması ya da belli oranda nakit, belli
oranda bedelsiz pay dağıtılması suretiyle gerçekleştirilebilmesine,
b) 1’inci maddesi uyarınca belirlenecek birinci temettü tutarının mevcut ödenmiş/çıkarılmış sermayelerinin
% 5’inden az olması durumunda, söz konusu tutarın dağıtılmadan ortaklık bünyesinde bırakılabilmesine,
c) Tebliğ’in 5’inci maddesinin 5’inci fıkrası gereğince, bir önceki döneme ilişkin temettü dağıtımını
gerçekleştirmeden sermaye artırımı yapan ve bu nedenle payları "eski" ve "yeni" şeklinde ayrılan anonim
ortaklıklardan, 2007 yılı faaliyetleri sonucunda elde ettikleri dönem karından temettü dağıtacakların, Tebliğ’in
5’inci maddesinin 1’inci fıkrasındaki esaslar çerçevesinde hesaplayacakları birinci temettüü nakden dağıtılmaları
zorunluluğunun getirilmesine,
d) Tebliğ’in 6’ncı maddesinde yer alan temettü dağıtım zamanına ilişkin sürelerin;
i. Temettüün tamamı nakden dağıtılacaksa, temettüün hesap dönemini izleyen beşinci ayın sonuna kadar
dağıtımının yapılması uygulamasına devam edilmesine,
ii. Temettü pay olarak dağıtılacaksa, bu nedenle ihraç edilecek payların Kurulca kayda alınması için hesap
dönemini takip eden beşinci ay sonuna kadar Kurula
başvuruda bulunulmasına ve pay dağıtımının hesap dönemini izleyen altıncı ayın sonuna kadar tamamlanmasına,
iii. (i) ve (ii) alt bentlerindeki seçeneklerin birlikte kullanılması durumunda ise, anılan bentlerde belirtilen
işlemlerin ayrı ayrı ancak anılan bentlerde yer alan süreler dahilinde yerine getirilmesine,
3) a) Hisse senetleri borsada işlem görmeyen anonim ortaklıklar için mevcut uygulamanın aynen devam
ettirilmesine,
b) Hisse senetleri borsada işlem görmeyen anonim ortaklıkların Kurulumuzun Seri:IV, No:9 sayılı
“İhraçcıların Muafiyet Şartlarına ve Kurul Kaydından Çıkarılmalarına İlişkin Esaslar Tebliği”nin 3’üncü maddesinin
(c) fıkrasında belirtilen şartları taşımaları halinde kar dağıtmamaya karar verilebilmesi için genel kurul kararı
alınmasından önce Kurul’dan uygun görüş alınması şartının aranmamasına,
4) a) Kar dağıtımı ile ilgili olarak ortaya çıkan sorunların açıklığa kavuşturulması için hazırlanan, geri
bildirimler ve ihtiyaçlar çerçevesinde güncellenecek olan “Kar Dağıtım Tablosu Hazırlama Kılavuzu”nun üç gün
süreyle Günlük Bülten’de ilan edilmek üzere İMKB’ye gönderilmesine ve Kurulumuzun internet sitesi aracılığı ile
kamuya duyurulmasına,
b) Payları borsada işlem gören anonim ortaklıkların yönetim kurullarınca genel kurulun onayına sunulacak
kar dağıtım önerisine ilişkin karar alınması ve/veya doğrudan ortaklıkların genel kurullarında kar dağıtımının
karara bağlanması durumunda söz konusu kararlara ilişkin Seri:VIII, No:39 “Özel Durumların Kamuya
Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği” uyarınca yapılacak özel durum açıklamasının ekinde bu tabloların da
hazırlanarak kamuya duyurulmasına ve tabloların bir örneğinin Kurulumuza iletilmesine,
5) Payları halka arz yoluyla satılan bankaların dağıtacakları temettü miktarlarının Devlet Bakanlığı’nın
04.02.1993 tarih ve 21486 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 numaralı Tebliği uyarınca Türk Ticaret Kanunu
hükümleri çerçevesinde genel kurullarınca belirlenmesi hükmünün aynen uygulanmasına devam edilmesine,
6) Tebliğ’in 5’inci maddesi uyarınca yatırım ortaklıklarının dağıtılabilir kâr tutarının hesaplanmasında
gerçekleşmemiş sermaye kazançlarını portföylerinde yer alan menkul kıymetlerin değer azalışlarını da dikkate
alacak şekilde net bazda hesaplamalarına,
karar verilmiştir.
DUYURU 2.
Kurulumuzun 8.2.2008 tarih ve 4/155 sayılı kararı
PORTFÖY SAKLAMA ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİNDE BULUNMASI
GEREKEN ASGARİ UNSURLAR
Portföy saklama kuruluşu ve portföy yönetim şirketi arasında ikili veya portföy saklama kuruluşu, müşteri
ve portföy yönetim şirketi arasında üçlü olarak imzalanacak portföy saklama sözleşmelerinde; asgari olarak
aşağıda belirtilen unsurların yer alması zorunludur;
I. Sözleşmenin Tarafları ve Konusuna İlişkin Esaslar
1) Tarafları tanıtıcı bilgiler,
a. Portföy yönetim şirketinin unvanı ve adresi,
b. Portföy saklama kuruluşunun unvanı ve adresi,
c. Müşteri ile imzalanması halinde, müşterinin kimlik bilgileri ve adresi,
d. Tarafları temsile yetkili kişilere, bunların temsil yetkilerine ilişkin bilgiler.
2) Sözleşmede kullanılacak kısaltmalar,
3) Sözleşmenin konusu,
II.Müşteri Hesaplarına İlişkin Esaslar
4) Müşteri adına portföy saklama kuruluşu nezdinde açılacak hesapların, portföy saklama kuruluşunun
kendisi ya da üçüncü kişilerin hesaplarından ayrı izleneceği ve hesaplardaki varlıkların mülkiyetinin müşterilere ait
olduğuna dair hüküm,
5) Müşteri adına doğrudan hesap açılacağına dair hüküm,
6) Merkezi saklama ve kayıt hizmeti veren kuruluşlar nezdinde saklanabilen varlıklar için, bu kurumlarda
müşteriler adına açılacak hesaplar nezdinde saklama yapılacağına dair hüküm; merkezi saklama ve kayıt hizmeti
veren kuruluşlar nezdinde saklanamayan varlıklar için bankanın varlıklarından ayrı olarak müşteriye aidiyeti belli
olacak şekilde saklanacağını belirten hüküm,
7) Operasyonel nitelikteki nakit ve menkul kıymet transferlerini gerçekleştirebilmek için toplu hesap
kullanılacaksa buna dair hüküm, söz konusu hesapların mülkiyetinin müşterilere ait olduğuna dair hüküm,
8) Mahkeme kararı olmaksızın müşteri varlıkları üzerinde müşterilerin portföy saklama kuruluşuna olan
saklama hizmeti dışındaki borçlarından ötürü portföy saklama kuruluşu tarafından doğrudan tasarrufta
bulunulamayacağına, genel takip usullerinin uygulanacağına dair hüküm,
III.Emirlere İlişkin Hükümler
9) Portföy saklama kuruluşu, portföy yönetim şirketi ve aracı kuruluş arasında işlemin gerçekleşmesinden
takas süresine kadar iletilen bilgiler ve iletilme yöntemine ilişkin esaslar (işlemin hangi müşteri adına veya hangi
toplu hesap adına yapıldığı, toplu hesap adına yapılmışsa müşterilere nasıl dağıtılacağı ve bu bilgilerin ne şekilde
iletileceğine, sistem entegrasyonu, faks, elektronik posta v.b.) dair açıklama,
10) Ön eşleştirme sürecinde portföy saklama kuruluşunun iletilen emirlerin saklama hesaplarıyla uyumunu
kontrolden (kıymet alımında yeterli nakdin veya alacağın bulunması, kıymet satımında bakiyenin yeterli olması,
müşteri dağıtım bilgilerinin doğruluğu v.b.) sorumlu olduğuna dair hüküm ve uyumsuzluk olması durumunda
alınacak tedbirlere ilişkin esaslar,
IV.Takas ve Teslim Karşılığı Ödeme İlkesine İlişkin Esaslar
11) Takas sürecinin tamamlanması için ortaya çıkan fonlama ihtiyacının portföy saklama kuruluşu
tarafından üstlenilmesi durumunda portföy saklama hesapları için yapılacak menkul kıymet işlemlerinin takasının
ne şekilde tamamlanacağına ilişkin bilgiler,
12) Portföy saklama kuruluşunun portföy saklama hesaplarından nakit ve/veya menkul kıymet çıkması
durumunda karşılığında eşdeğer nakit ve/veya menkul kıymetin portföy saklama hesaplarına girmesinden
sorumlu olduğu ve takasın sistemindeki aksamalardan kaynaklanabilecek riskin saklama hesaplarına
yansıtılamayacağına dair hüküm,
13) Portföy saklama hesaplarında teslim karşılığı ödeme ilkesinin uygulanamayacağı durumlar hakkında
bilgi (Aracılık komisyon kesintisi, saklama komisyonu kesintisi, stopaj, yönetim ücreti, müşteri talimatıyla çıkış,
kısmi çıkış, portföy saklama kuruluşunun bünyesinde saklanmayan kıymetlere ilişkin nakit çıkışları v.b.),
14) Toplu nakit ve menkul kıymet hesaplarından üçüncü kişilerin hesabına yapılacak transferlerin de teslim
karşılığı ödeme ilkesine uygun olarak yerine getirileceğine ve hesaplar üzerinde herhangi bir nedenle portföy
yönetim şirketi veya üçüncü kişilerin tasarruf yetkisinin olmayacağına dair hüküm,
15) Müşteri adına yapılacak menkul kıymet alımlarının diğer kurum nezdinde açılan hesaplardan
karşılanacak olması halinde; işlemi tamamlamak üzere öncelikle portföy saklama kuruluşu nezdinde açılmış olan
müşteri nakit hesabına veya açıklamalı olarak toplu nakit hesabına transfer yapılmasına ilişkin hüküm,
V. Portföy Saklama Kuruluşunca Yapılacak Mutabakat Esasları
16) Saklamaya konu varlıkların mevcudiyetinin bu varlıklara genel saklama hizmeti veren kurumlarla ve
portföy yönetim şirketi ile mutabakatına ilişkin hükümler,
VI.Saklama Hizmetine İlişkin Esaslar
17) Alım satımına aracılık edilmemekle birlikte teknik olarak portföy saklama kuruluşuna devredilebilmesi
mümkün olan tüm işlem ve kıymetlerin portföy saklama kuruluşunca saklanacağına ilişkin hüküm,
18) Toplu veya müşteri hesaplarında kalan nakdin değerlendirilme esasları,
19) Saklamaya konu varlıklardan doğan yönetimsel ve mali hakların kullanımına ilişkin esaslar,
20) Vergi mevzuatı kapsamında saklama hesabı bulunan müşterilerin vergi takibinin portföy saklama
kuruluşu tarafından yerine getirileceğine dair hüküm,
21) Yurt dışında yapılacak işlemler nedeniyle uygulanacak saklama ilkelerine (toplu hesap veya müşteri
bazında v.b.) ilişkin esaslar,
22) Portföy saklama kuruluşu tarafından saklama hizmetinin diğer bir saklamacı kuruluştan alınması
halinde de müşteriye karşı sorumluluğun devam edeceği hususuyla birlikte, uygulamaya yönelik diğer hükümler,
VII. Portföy Saklama Kuruluşu ve Portföy Yönetim Şirketinin Genel Sorumluluklarına İlişkin Esaslar
23) Portföy yönetim şirketinin vekil sıfatıyla sahip olduğu yetkiler ile portföy saklama kuruluşu ve portföy
yönetim şirketi arasındaki ilişkilere dair hükümler,
24) Tarafların karşılıklı hak ve yükümlülükleri (sorumlu kişiler ve sorumlulukları), varsa doğrudan müşteri
onayı aranacak talimatların neler olduğu (çıkış, kısmi çıkış, üçüncü kişilere nakit transferi v.b.),
25) Portföy saklama kuruluşunun, müşterilerin yatırım yaptığı şirketle ilgili karar alması gereken ve finansal
varlıklar üzerindeki haklarını etkileyebilecek durumları ile müşteri hesaplarında gerçekleştirilen, önemlilik arzeden
varlık ve nakit hareketlerini müşterilere en kısa zamanda bildirmekle yükümlü olduğuna dair hüküm,
26) Saklama bölümünün, portföy saklama kuruluşunun diğer birimlerinden ne şekilde ayrılacağına dair
bilgi, müşteri bilgilerinin güvenliğinin sağlanacağına dair taahhüt ve aksi durumda portföy saklama kuruluşunun
sorumlu olacağına dair hüküm,
27) Portföy saklama kuruluşunda görevleri gereği saklama hesaplarına erişim yetkisi olan birimler (teftiş, iç
kontrol, bilgi işlem v.b.) ve bu birimlerin söz konusu hesaplara ne şekilde ve hangi koşullarda erişebileceğine dair
hüküm,
28) Portföy saklama kuruluşunda bulunan saklama hesaplarına bilgi işlem güvenliğinden portföy saklama
kuruluşunun sorumlu olduğuna dair hüküm,
29) Portföy saklama kuruluşu dışında vadeli mevduat hesabı açılması durumunda portföy saklama
kuruluşuna hesabın açıldığı banka bilgilerini vermek ve işleme ilişkin belgeleri portföy saklama kuruluşuna
iletmek, vade sonunda işlem yenilenmemiş ise paranın portföy saklama kuruluşuna aktarılmasını sağlamaktan
portföy yönetim şirketinin sorumlu olduğuna dair hüküm,
30) Portföy saklama kuruluşu dışında vadeli mevduat hesabı açılması durumunda portföy yönetim
şirketinin ilettiği bilgiler çerçevesinde karşı bankaya parayı göndermekten ve vade sonunda paranın saklama
hesaplarına aktarıldığının kontrol edilmesinden portföy saklama kuruluşunun sorumlu olduğuna dair hüküm,
31) Portföy saklama kuruluşu dışında yapılan vadeli işlem sözleşmeleri, kıymet ödünç alma ve verme,
kredili menkul kıymet işlemi gibi işlemlerde portföy saklama kuruluşuna işlemin yapıldığı kurum bilgilerini vermek
ve işleme ilişkin belgeleri portföy saklama kuruluşuna iletmekten portföy yönetim şirketinin sorumlu olduğuna dair
hüküm,
32) Portföy saklama kuruluşu dışında yapılan vadeli işlem sözleşmeleri, kıymet ödünç alma ve verme,
kredili menkul kıymet işlemi gibi işlemlerde portföy yönetim şirketinin ilettiği bilgiler çerçevesinde gereken nakit ve
kıymet hareketlerinin kontrolünden portföy saklama kuruluşunun sorumlu olduğuna dair hüküm,
33) Saklama hesaplarına haciz uygulanması gibi durumlarda portföy saklama kuruluşunun en seri
haberleşme vasıtasıyla portföy yönetim şirketinin bildirmekten sorumlu olduğuna dair hüküm,
34) Portföy saklama kuruluşunun müşterilere ait finansal varlıkların saklanması, kayıtlarının tutulması,
varlık ve nakit hareketlerinin idaresi ve kontrolünden sorumlu olduğuna dair hüküm,
35) Portföy saklama kuruluşunun, sözleşmede belirtilen görevleri uyarınca yaptığı tüm işlemlerden ve
müşteri ve/veya şirkete verebilecekleri zararlardan, sözleşme, sermaye piyasası mevzuatı ve genel hükümler
çerçevesinde sorumlu olduğuna dair hüküm,
36) Portföy saklama kuruluşunun işlemlerinin tam ve zamanında yerine getirilmesinden sorumlu olduğuna
dair hüküm,
VIII. Bilgi Vermeye İlişkin Esaslar
37) Her bir müşteriye ilişkin olarak, portföy yönetim şirketi tarafından portföy saklama kuruluşuna iletilecek
bilgi ve belgelere ilişkin esaslar,
38) Portföy saklama kuruluşu tarafından vergi hesaplamaları kişi bazında tutuluyorsa portföy yönetim
şirketine müşterinin muhtemel vergi borcuyla ilgili bilgilerin verilme esasları,
39) Sözleşme taraflarının bilgi verme esasları,
IX. Gizliliğe İlişkin Esaslar
40) Müşteri gizliliğinin ne şekilde sağlanacağına ilişkin hükümler,
X. Müşteri İle İlişkilere İlişkin Esaslar
41) Portföy saklama kuruluşu tarafından müşteriye ekstre gönderilmesine ilişkin esaslar,
42) Portföy saklama kuruluşunun internet bankacılığının müşteri tarafından yalnızca görüntüleme amaçlı
olarak kullanılacağına ilişkin hüküm,
43) Portföy saklama kuruluşunun uhdesinde olmayan varlık ve/veya işlemlerin ekstrelerde ne şekilde
gösterileceğine ilişkin hüküm,
44) Finansal varlıkların tesliminde müşteri talimatının aranacağına dair hüküm, müşteri tarafından verilen
talimatın şekil şartlarına ilişkin hüküm,
45) Müşterilerin çıkış, kısmi çıkış gibi taleplerinin sadece portföy yönetim şirketi aracılığıyla portföy
saklama kuruluşuna iletilebileceği, taleplerin doğrudan portföy saklama kuruluşuna yapılması durumunda ise söz
konusu taleplerin yerine getirilmeyeceğine dair hüküm
XI. Delil Şartlarına İlişkin Esaslar
46) Portföy saklama kuruluşun kayıtlarının “kesin delil” teşkil etmesine ilişkin hükümlere yer verilemez.
47) İspat külfetini müşteriye yükleyen kayıtlara yer verilemez..
48) Portföy saklama kuruluşunun kayıtlarının münhasıran delil olmasını öngören hükümlerin müşterinin
gösterebileceği delilleri ölçüsüz derecede sınırlandırması nedeniyle sözleşmede yer alamaz. Portföy saklama
kuruluşu kayıtlarının münhasıran delil oluşturmasına ilişkin hükümler, ancak “müşteri mutakabatını içeren kayıtlar”
için öngörülebilir.
XII.Diğer Hususlar
49) Portföy saklama kuruluşuna kusur atfedilemeyen haller dışında portföy saklama kuruluşunun
sorumsuzluğunu öngören sorumsuzluk kayıtlarının sözleşmede öngörülemeyeceğine dair hüküm,
50) Portföy saklama kuruluşu ile portföy yönetim şirketi arasındaki sözleşmenin sona ermesi veya portföy
saklama kuruluşunun Sermaye Piyasası Mevzuatında aranan şartları kaybetmesi halinde portföy yönetim
şirketinin bir başka portföy saklama kuruluşu ile yeni bir sözleşme imzalayana kadar portföy saklama kuruluşunun
sorumluluğunun devam edeceğine dair hüküm,
51) Saklama hizmeti dolayısıyla portföy saklama kuruluşuna ödenecek ücretin tespit ve ödeme esasları,
52) Müşteri haklarını ciddi şekilde zedeleyici ve portföy saklama kuruluşu/portföy yönetim şirketi lehine tek
taraflı olağanüstü haklar sağlayan hükümlerin konulmaması,
53) Açık ve anlaşılabilir bir dil kullanılması, müşterinin okumasını zorlaştıracak veya engelleyecek karakter
ve yazı büyüklüğü kullanılmaması,
54) Müşteriler ile portföy saklama kuruluşu/portföy yönetim şirketi hak ve yükümlülüklerinin karşılıklı ve
dengeli biçimde belirlenmesi,
55) Sözleşmenin sona erme esasları,
56) Uygulanacak hükümler (Bu sözleşmede portföy yönetim sözleşmesinin ilgili hükümlerine atıfta
bulunulabilir),
57) Sermaye Piyasası Kurulunun talebi üzerine sözleşmenin sona erdirilebileceğine dair hüküm,
58) Sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde veya açıklık olmaması halinde Sermaye Piyasası
Mevzuatının uygulanacağına dair hüküm,
59) Sözleşme Sermaye Piyasası Mevzuatı ile çelişen hükümlerin bulunması durumunda bu hükümlerin
uygulanmayıp Sermaye Piyasası Mevzuatı hükümlerinin uygulanacağına dair hüküm,
60) Yetkili mahkeme ve icra daireleri,
61) Yetkili imzalar ve tebligat adresleri.
DUYURU 3.
Kurul Karar Organı’nın 08.02.2008 tarih ve 4/154 sayılı Kararı
Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının; portföylerinde yer alan ve/veya yer alması planlanan gayrimenkul,
gayrimenkule dayalı hak veya gayrimenkul projelerine ilişkin altyapı hizmetlerinin; ilgili mevzuatta yer alan yasal
zorunluluklar gereği yalnızca bu hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla sınırlı olarak kurulmuş veya kurulacak
şirketler tarafından yapılmasının zorunlu olması halinde, bu şirketlere iştirak etmeleri mümkündür. Bu iştiraklerde
Tebliğ’in 26. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri uygulanmaz.
.............................................
DUYURU 5.
SERMAYE PİYASASINDA BAĞIMSIZ DENETİM FAALİYETİ İLE YETKİLİ KURULUŞLAR İLE
KAMUOYUNA DUYURULUR
Kurulumuzun 08.02.2008 tarih ve 4/158 sayılı Kararı uyarınca, sermaye piyasasında bağımsız denetime
yetkili kuruluşlar, Kurulumuzun Seri:X, No:22 “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında
Tebliğ”i çerçevesinde yapmakla yükümlü bulundukları bildirimleri ıslak imza ile yazılı ortamın yanı sıra,
18.02.2008 tarihinden itibaren, elektronik imza ile elektronik ortamda da gerçekleştirmekle yükümlüdürler.
Söz konusu uygulamanın başlangıç aşamasında, aşağıda belirtilen süreler içinde, tüm bağımsız denetim
kuruluşlarının, sistemde yer alan tüm alanlara ilişkin olarak mevcut durumlarını yansıtacak şekilde bilgi ve
belgeleri sisteme girmeleri zorunludur. Söz konusu veri girişlerinde, sistemin işleyişi gereği, öncelikle gerçek kişi
ve şirket bilgilerine ilişkin kayıtların yapılması, ardından ortaklık yapısı ve denetim kadrosuna ilişkin bilgi ve
belgelerin sisteme girilmesi ve son olarak da bağımsız denetim sözleşmeleri, mesleki sorumluluk sigortası ve
diğer hususlara ilişkin bilgi ve belgelerin sisteme kaydedilmesi kullanımda kolaylık sağlayacaktır.
Bağımsız denetim kuruluşunun denetim ekibinde yer alan
bağımsız denetçi sayısı (sorumlu ortak baş denetçiler dahil)
6-20 arası
21-50 arası
51 ve üstü
Tamamlanma Süresi
03.03.2008
17.03.2008
31.03.2008
Kurulumuzun 08.02.2008 tarih ve 4/158 sayılı Kararı uyarınca, 18.02.2008 tarihinden itibaren, sermaye
piyasasında bağımsız denetimle yetkili kuruluşların
Kurulumuzun Seri:X, No:22 Tebliği kapsamında yapılması zorunlu bildirimleri elektronik ortamda
gerçekleştirmemeleri ve yukarıda belirtilen süreler içerisinde mevcut durumlarını yansıtır bilgi ve belgeleri sisteme
girişi tamamlamamaları halinde Kurulumuzun Seri:X, No:22 Tebliği çerçevesinde sorumlulukları doğacak olup,
Sermaye Piyasası Kanunu’nun 47/A maddesi uyarınca idari işlem tesis edilebilecektir.
(2008/7 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1.
Kurulumuzun 14.02.2008 tarih ve 5/187 sayılı kararı
“Temel ceza kanunları olarak adlandırılan Türk Ceza Kanunu, Kabahatler Kanunu, Ceza Muhakemesi
Kanunu ve Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce kabul
edilerek 1.6.2005 tarihi itibariyle yürürlüğe girmesini takiben, adı geçen temel ceza kanunlarına uyum
çalışmalarının başlatıldığı ve bu amaçla hazırlanan kanun tasarısının 8.2.2008 tarihinde Resmi Gazete’de
yayımlanarak “Temel Ceza Kanunlarına Uyum Amacıyla Çeşitli Kanunlarda ve Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun” (5728 sayılı Kanun) adıyla yürürlüğe girdiği, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun
(SPKn) da 5728 sayılı Kanun ile değişiklik yapılan kanunlar arasında yer aldığından bahisle, 5728 sayılı Kanun ile
SPKn’nda yapılan değişiklikler çerçevesinde Kurulumuz uygulama esaslarının belirlenmesi ve Türkiye Sermaye
Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği tarafından verilen para cezalarının tahsil mercii hususunda meydana gelen
boşluğun doldurulması gereğinin hasıl olduğu, bu çerçevede Kurulumuz uygulamasının, ilgili uygulamanın
değiştirilmesini gerektiren bir düzenleme yürürlüğe girinceye ya da bu konulara ilişkin bir yargı kararı verilinceye
kadar,
1. 5728 sayılı Kanun’un Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdiği 8.2.2008 tarihinden önce işlenen
ve SPKn’nun 5728 sayılı Kanun ile değişik 47. maddesinin (A) ve (B) bendi uyarınca suç teşkil eden fiiller
açısından sanık lehine hükümler getiren Kurulumuz düzenlemelerinin uygulanmasına devam edilmesine,
2. 5728 sayılı Kanun ile, SPKn’nun 47. maddesinin (B) bendinde düzenlenen suçlar bakımından yapılan
yeni sınıflandırma uyarınca, gerçeğe aykırı defter ve kayıt tutma, hesap açma veya bunlarda her türlü muhasebe
hilesi yapma fiilleri ile kasıtlı olarak gerçeğe aykırı bağımsız denetleme raporu düzenleme ile düzenlenmesini
sağlama fiillerinin, SPKn kapsamından çıkarılması nedeniyle, Türk Ceza Kanunu’nun belgede sahtecilik
hükümlerine göre incelenmesi ve değerlendirilmesine,
3. 5728 sayılı Kanun ile, cezaların alt ve üst hadlerini belirlemede hâkimlere tanınan takdir yetkisini
kullanma olanağının kapsamını çizen Türk Ceza Kanunu’nun 61. maddesindeki hükme paralel olacak şekilde,
cezalarda artırım veya indirim yapılmasını gerektiren düzenlemeler diğer kanunlarda yer alan maddelerden
çıkarıldığından, SPKn’ndaki bu nitelikteki hükümlerin uygulama alanının kalmadığının dikkate alınmasına,
4. İdari para cezalarına ilişkin olarak;
a) 5728 sayılı Kanun’un Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdiği 8.2.2008 tarihinden önceki
mevzuata aykırı fiiller açısından, idari para cezalarının tutarına ilişkin olarak ilgililer lehine hükümler getiren
Kurulumuz düzenlemelerinin uygulanmasına devam edilmesine,
b) Kurulumuzca idari para cezası verilmeden önce ilgiliden savunma istenmesi uygulamasına, gerek 5728
sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesinden önce gerek 5728 sayılı Kanun sonrasında işlenen ve idari para cezası
verilmesini gerektiren fiillere ilişkin olarak devam edilmesine,
c) Kurulumuz ve menkul kıymet borsaları tarafından verilen ve Genel Bütçeye gelir kaydedilen idari para
cezalarının, bu cezalara ilişkin yaptırım kararlarının 442 Seri No’lu Tebliğ hükümleri çerçevesinde kesinleşmesini
takiben, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilen kısmının yarısının Fon’a, gelir olarak kaydedilmek üzere
iade edilmesine,
d) Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olan Birlik tarafından verilen idari para cezalarına ilişkin
olarak, 5728 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonrası meydana gelen boşluğun giderilmesini teminen, tahsil
mercii konusundaki mevcut uygulamanın muhafaza edilerek, bu para cezalarının;
- Sorumluları tarafından kararın tebliği tarihinden itibaren 30 gün içinde Fon’a ödenmelerine,
- Sorumluları tarafından ödenmemesi durumunda bu cezaların, mevzuatta konuya ilişkin özel hüküm
bulunmadığından, Fon tarafından genel hükümlere göre takip ve tahsil edilmesine,
- 5728 sayılı Kanun öncesinde tamamı Fon’un gelir kalemleri arasında yer almakta iken, 5728 sayılı Kanun ile
yapılan değişiklik nedeniyle, bu cezaların ancak tahsil edilen kısmının yarısının Fon tarafından gelir olarak
kaydedilmesine,
- Fon tarafından tahsil edilen kısmının geriye kalan diğer yarısının ise, Genel Bütçeye gelir kaydedilmesi
için Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairelerine iade edilmesine,
e) Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği tarafından verilen idari para cezalarına ilişkin olarak; bu cezaların
ilgiliye adı geçen Birlik tarafından tebliğ edilmesine; bununla birlikte, Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği
tarafından, genel hükümlere göre Fon tarafından takip ve tahsil edilmesini ve tahsil edilen para cezalarının
tamamının Fon’a gelir kaydedilmesini teminen Fon’a bildirimde bulunulmasına”
karar verilmiştir.
DUYURU 2.
Kurulumuzun 14.02.2008 tarih ve 5/187 sayılı kararı ile;
SERMAYE PİYASASI KANUNU İLE İLGİLİ TEBLİĞLERDE YER ALAN
VE YENİDEN DEĞERLEMESİ YAPILAN RAKAMLAR
İlgili
Düzenleme
Maddedeki Rakam
8.2.2008 Tarihinden Önceki
8.2.2008 Tarihinden
Fiillere İlişkin Olarak;
Sonraki Fiillere
1.1.2008-2.8.2008 Yeniden
İlişkin Olarak;
Değerleme Oranı: %7,2
(2007)
İdari
para
cezası
asgari-
SPKn md.47/A
2-10 milyar TL
12.688 YTL-63.443 YTL
azami
15.000 YTL-100.000
YTL
tutarları
Beşbin gün-Onbin gün
SPKn md.47
Ağır
Para
Cezaları
A bendi
10-25 milyar TL
50.000 YTL-125.000 YTL
B bendi
8-20 milyar TL
40.000 YTL-100.000 YTL
C bendi
5-15 milyar TL
25.000 YTL-75.000 YTL
adli para cezası(1)
İkibin gün-Beşbin
gün adli para cezası(1)
Binikiyüzelli gün adli
para cezası(1)
(1) TCK’nun 52. maddesine göre, en az 20 ve en fazla 100 Türk Lirası olan bir gün karşılığı adlî para cezasının miktarı, kişinin
ekonomik ve diğer şahsî hâlleri göz önünde bulundurularak hakim tarafından takdir edilmektedir .
(2008/12 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1.
Kurulumuzun 20.03.2008 tarih ve 8/338 sayılı kararı
Yabancı para birimleri arasında veya yabancı para birimleri ile Yeni Türk Lirası arasında yurt içi veya yurt
dışındaki piyasalarda gerçekleştirilen parite ve benzeri işlemlerin Kurulumuz görev, yetki ve sorumluluk alanına
girmediği hususu kamuoyunun bilgilerine sunulur.
DUYURU 2.
Kurulumuzun 20.03.2008 tarih ve 8/325 sayılı kararı
Payları İMKB’de işlem gören ve Ulusal 100 Endeksine dâhil olan şirketlerin kurumsal yönetim
uygulamalarının ve şirketleri hakkında pay sahiplerini etkin bir şekilde bilgilendirip bilgilendirmediklerinin tespiti
amacıyla, Kurulumuzca tamamıyla kamuya açıklanan ve yatırımcıların kolaylıkla ulaşabilecekleri kaynaklarda
(internet sitesi, özel durum açıklamaları, mali tablolar, faaliyet raporu) yer alan bilgiler kullanılarak bir çalışma
yapılmıştır.
Söz konusu çalışmada ulaşılan tespitler aşağıda yer almaktadır.
1) 59 şirket pay sahipleri ile ilişkiler birimini kurmuş ve birimin kimlerden oluştuğu ile birime ne şekilde
ulaşılacağı hakkında kamuya açıklama yapmıştır.
2) 51 şirketin sermayesi içinde imtiyazlı paya yer verdiği anlaşılmış olup bu şirketlerin 48’i imtiyazlı paylar
ve niteliği hakkında kamuya açıklama yapmıştır. İmtiyazlı paylar ve niteliği hakkında kamuya açıklama yapan
şirketlerin 42’si bu açıklamalarını internet sitesi ve faaliyet raporları aracılığı ile kamuya duyurmuştur.
3) Yapılan incelemede 100 şirketten hiçbirinin esas sözleşmesinde birikimli oy kullanılmasına ilişkin hüküm
bulunmadığı tespit edilmiştir.
4) Genel kurul toplantısına daveti yalnızca özel durum açıklaması ile yapan şirket sayısı 6, özel durum
açıklaması ve internet sitesi aracılığıyla yapan şirket sayısı 3, özel durum açıklaması ve gazete ilanı ile yapan
şirket sayısı 21, internet sitesi, özel durum açıklaması ve gazete ilanı yolu ile birlikte yapan şirket sayısı ise 67’dir.
5) İçerden öğrenenlerin ticareti kapsamındaki kişileri düzenli olarak kamuya açıklayan şirket sayısı 72’dir.
6) 51 şirket nihai hakim pay sahiplerini, dolaylı ve karşılıklı iştirak ilişkilerinden arındırılmak suretiyle
kamuya açıklamaktadır.
7) 18 şirket yönetim kurulu üyeleri ve üst düzey yöneticilerinin Şirket sermayesindeki pay oranlarını
kamuya açıklamaktadır.
8) 86 şirketin faaliyet raporlarında; finansal performansına, rekabetçi yapısına ve faaliyet risklerine ilişkin
bilgilere yer verilmektedir.
9) 55 şirketin faaliyet raporlarında; yönetim kurulu üyelerinin özgeçmişine, ücretlendirilme esaslarına,
aldıkları ücret ve benzeri menfaatlere ve şirkette üstlendiği icrai faaliyetlere ilişkin açıklamalara yer verilmektedir.
10) 76 şirket ilişkili taraf işlemlerini kamuya açıklamaktadır.
11)
92 şirketin finansal tabloları, halka açıklık oranı, yıllık faaliyet raporları, genel kurul toplantı
tutanakları gibi yatırımcıları yakından ilgilendiren bilgileri içeren bir internet sitesine sahip olduğu, 5 şirketin ise
internet sitesinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca;
a) 89 şirketin internet sitesinde “yatırımcı ilişkileri” başlıklı ayrı bir bölüm bulunduğu,
b) 86 şirketin internet sitesinde mali tablolarının bulunduğu,
c) 86 şirketin internet sitesinde şirketlerin 2006 yılı faaliyet raporunun bulunduğu,
d) 75 şirketin internet sitesindeki “yatırımcı ilişkileri” bölümünde 2006 yılına ilişkin olarak 2007 yılı
içerisinde yapılan olağan genel kurul toplantı tutanaklarının bulunduğu,
e) 71 şirketin internet sitesindeki “yatırımcı ilişkileri” bölümünde 2006 yılına ilişkin kurumsal yönetim
ilkelerine uyum raporunun bulunduğu,
f) 82 şirketin internet sitesindeki “yatırımcı ilişkileri” bölümünde Şirket esas sözleşmesinin bulunduğu,
g) 76 şirketin internet sitesindeki “yatırımcı ilişkileri” bölümünde Şirket'in özel durum açıklamalarının
bulunduğu,
h) 66 şirketin internet sitesindeki “yatırımcı ilişkileri” bölümünde İngilizce olarak 2006 yılı mali tablolarının
bulunduğu,
i) 69 şirketin internet sitesindeki “yatırımcı ilişkileri” bölümünde İngilizce olarak 2006 yılı faaliyet raporunun
bulunduğu,
j) 33 şirketin internet sitesindeki “yatırımcı ilişkileri” bölümünde İngilizce olarak özel durum açıklamalarının
bulunduğu,
tespit edilmiştir.
12) Çevre ve sosyal konulardaki faaliyetlerine ilişkin kamuya açıklama yapan şirket sayısı 92’dir.
13) 87 şirket çalışanlarına ilişkin uyguladığı politika hakkında kamuya açıklama yapmıştır.
14)
Müşteri ve tedarikçilerine ilişkin uyguladığı politika hakkında kamuya açıklama yapan şirket sayısı
88’dir.
15) Yönetim Kurulu üye sayısı 7 nin altında olan şirket sayısının 20 olduğu, 38 şirketin 7, 20 şirketin ise 9
adet yönetim kurulu üyesine sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, 31 şirketin yönetim kurulu üyelerinin kaçının
şirkette icrai faaliyette bulunduğu konusunda bilgiye ulaşılamamış olup, Yönetim Kurulu üyelerinin yarıdan
fazlasının icrai faaliyetlerde bulunduğu şirket sayısının 10 olduğu, Yönetim Kurulu’nda bağımsız üye yer alan
şirket sayısının 36 olduğu ve Yönetim Kurulu üyelerinin nasıl seçildiğine ilişkin kamuya açıklama yapan şirket
sayısının 80 olduğu tespit edilmiştir.
16) 81 şirket iç kontrol sistemlerine ilişkin olarak kamuya açıklama yapmıştır.
17) 63 şirket denetim komitesi faaliyetlerine ilişkin kamuya açıklama yapmıştır.
18) 86 şirket herhangi bir grup yapısı içinde yer almaktadır.
19) 73 şirket iştiraklerine ilişkin ortaklık ve mülkiyet yapısını anlaşılır biçimde kamuya açıklamıştır.
20)
43 şirket faaliyet raporlarında geçmiş yıllarda yapılan yönetim kurulu toplantı sayılarına ve
toplantılara katılım oranlarına ilişkin bilgilere yer vermiştir.
Kurulumuzca yapılan çalışma sonucunda ulaşılan tespitler, hâlihazırda payları İMKB’de işlem gören 319
şirketten, piyasa değeri ve işlem hacmi kriterlerine göre en üst grupta olmaları nedeniyle İMKB-100 endeksine
kabul edilen 100 şirketin sonuçlarıdır. Bu şirketlerin birçoğunun açıklamalarının Kurumsal Yönetim İlkelerine
Uyum Raporu formatında belirtilen detayda bilgiyi içermediği, raporlarda yer verilen ifadelerin oldukça standart
olduğu kanaati edinilmiştir. Bu durumun çalışma kapsamına alınmayan, ancak payları İMKB’de işlem gören
şirketlerin birçoğu için de geçerli olduğu gözlenmektedir.
Kurumsal yönetim ilkelerine uyum, payları İMKB’de işlem gören şirketler açısından ihtiyari bir uygulamadır
ancak Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporlarının yayınlanması ihtiyari bir husus değil bir zorunluluktur. Bu
anlamda, söz konusu raporların içeriğinin de belirli standartları taşıması ve uyum raporu formatında yer alan
detayda bilgi içermesi kamunun aydınlatılması açısından önem arz etmektedir. Bu husustan hareketle payları
İMKB’de işlem gören tüm şirketlerin, pay sahiplerini etkin bir şekilde bilgilendirmeye devam etmeleri, Kurumsal
Yönetim İlkelerine Uyum Raporlarının hazırlanmasında gereken özen ve hassasiyeti göstermeleri ve hazırlanan
Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporlarına internet sitelerinde yer vermeleri gerektiği hususlarında işbu
duyuru ile bilgilendirilmeleri uygun görülmüştür.
DUYURU 3.
Kurulumuzun 20.03.2008 tarih ve 8/322 sayılı kararı
Kurulumuza yapılacak birleşme başvurularına ilişkin olarak; birleşme işlemlerine taraf ortaklıklardan en az
birinin konsolide mali tablo hazırlama yükümlülüğünün
bulunması koşuluyla, duyuru metni ile diğer ilanların mevzuatta öngörülen sürelere uygun şekilde yapılması ve ilk
genel kurul toplantılarının birleşmeye esas alınan finansal tabloların tarihinden itibaren 6 ay içinde gerçekleşmesi
şartlarıyla, birleşme sözleşmesinin nisap yetersizliği dolayısıyla toplanacak ikinci genel kurulda onaylanmasının
Seri:I, No:31 sayılı Tebliğimizin 5’inci maddesinin ikinci fıkrası hükmüne aykırılık teşkil etmeyeceğine karar
verilmiştir.
DUYURU 4.
Kurulumuzun 20.03.2008 tarih ve 8/326 sayılı kararı
Hisse senetleri bir borsada işlem görmeyen halka açık şirket ortaklarının, sahip oldukları hisse senetlerinin
herhangi bir piyasada işlem görmemesi nedeniyle temettü gelirinden başka bir gelirlerinin olmadığı, bu nedenle
geçmiş yıl zararlarının mahsup işlemine net dönem karından başlanmasının, borsa dışı şirketlerin mahsup
işleminin yapıldığı yıl kar dağıtımı yapamaması sonucunu doğurduğu hususu dikkate alınarak, borsa dışı
şirketlerin kar dağıtımında 30.12.2003 tarih ve 66/1630 sayılı Kurulumuz Kararındaki mahsup sıralaması dikkate
alınmadan geçmiş yıl zararlarının, tamamı mahsup edilinceye kadar, net dönem karı, olağanüstü yedek akçeler,
yasal yedek akçeler, özkaynak kalemlerinin enflasyon muhasebesine göre düzeltilmesinden kaynaklanan
sermaye yedeklerinden herhangi biri veya birkaçından herhangi bir sıraya bağlı olmaksızın mahsup
edebileceğine karar verilmiştir.
(2008/13 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1.
Kurulumuzun 28.03.2008 tarih ve 9/394 sayılı kararı;
Serbest yatırım fonlarına ilişkin olarak;
a) Serbest yatırım fonlarının; fon içtüzüklerinde performansa dayalı alınacak ücretin ayrıntılı bir şekilde
hesaplama usulünün belirlenmesi koşuluyla; Kurulumuzun Seri: V, No: 60 sayılı “Bireysel ve Kurumsal
Portföylerin Performans Sunumuna, Performansa Dayalı Ücretlendirme ve Sıralama Faaliyetlerine İlişkin Esaslar
Hakkında Tebliği”nin 16. maddesi ile nitelikli yatırımcıların portföylerinin yönetimine tanınan performansa dayalı
ücret hesaplanmasına ilişkin muafiyete tabi olmalarına,
b) Serbest yatırım fonlarının, içtüzüklerinde değerleme esaslarına yer verilmesi koşuluyla swap
sözleşmelerine taraf olabilmelerine
karar verilmiştir.
DUYURU 2.
Kurulumuzun 28.03.2008 tarih ve 9/412 sayılı kararı;
Faaliyet Konusu Sportif Faaliyetler veya Söz Konusu Faaliyetlerden Elde Edilen Gelirlerin Yönetilmesi
Olan Halka Açık veya Açılacak Ortaklıkların
Uyması Gereken Kriterler
1. Şirketlerin (faaliyet konusu futbol ve futboldan elde edilen gelirler olan ve halka açık veya açılacak
anonim şirketler) faaliyetlerinin vergi mevzuatı karşısındaki durumuna (muafiyet, istisna vb.) ve konuya ilişkin
olarak Maliye Bakanlığı’ndan veya ilgili vergi otoritesinden alınacak görüşe izahname ve sirkülerde yer verilir.
2. Şirkete kulüp/şirket tarafından devredilen veya kiralanan haklara (futbol takımı, isim hakkı gelirleri,
yayın gelirleri vb.) ilişkin sözleşme bilgilerine halka açılma sırasında yayımlanacak izahnamede yer verilir. Söz
konusu hususlara ilişkin Türkiye Futbol Federasyonu'ndan alınacak onay yazısı Kurula sunulur.
3. Tribün gelirlerinin şirkete devredilmesi durumunda, teberrulu bilet satışı yapılması gibi uygulamalarda
elde edilen gerçek hâsılatın takibini sağlayacak muhasebe ve kayıt düzeninin kurulması zorunludur.
4. Aktifinde futbolcu sözleşmesi veya bonservisi bulunan şirketlerin, futbolcuların
sigortalanması konusunda izlediği politikayı izahname, sirkülerler ve mali tablo dipnotları ile kamuya açıklamaları
zorunludur.
5. Şirketlerin kar dağıtım politikalarına halka açılma sırasında izahname ve sirkülerlerde, halka açılma
sonrasında ise Kurumsal Yönetim Uyum Raporlarında ayrıntılı olarak yer verilmesi zorunludur. Kamuya açıklanan
kar dağıtım politikaları genel kurul toplantılarında ortakların onayına sunulur.
6. Şirketlerin, sahip oldukları varlıklar ve haklar üzerinde, Şirket sermayesinin %51'inden fazlasına
ve/veya yönetim ve denetim imtiyazını haiz hisse senetlerine sahip olmaları nedeniyle şirket yönetiminde kontrolü
elinde bulunduran gerçek ve tüzel kişiler ile Şirket ve kulübün yönetim ve denetim kurulu üyelerinin, kulüp ve
kulüp ile doğrudan veya dolaylı ilişkisi bulunan üçüncü şahısların (hep birlikte “İlişkili Taraflar” olarak anılacaktır)
borcunu teminen temlik, kefalet, ipotek ve ayni hak tesis edememesini sağlamak üzere, ilk genel kurulda ana
sözleşmeye hüküm eklenmesi zorunludur.
7. Şirketler, sadece futbol takımının geliştirilmesi ve faaliyetlerinin finansmanı için kullanılmak üzere,
İlişkili Taraflara kendi kaynaklarından veya kullanmış oldukları yabancı kaynaklardan fon kullandırabilir. Ancak bu
fonlara ilişkin olarak aşağıdaki esaslara uyulması zorunludur:
a. İlişkili Taraflara kullandırılabilecek fonların azami tutarı, şirketin kar dağıtım politikasına ve/veya İlişkili
Tarafların şirket sermayesindeki pay oranına bağlı olarak belirlenir ve yönetim kurulu tarafından alınacak bir
taahhüt kararı ile ilk halka açılmalar sırasında izahname ve sirkülerlerle kamuya duyurulur.
b. Payları bir borsada işlem gören şirketler ise yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde fon kullandırmaya
ilişkin olarak alacakları yönetim kurulu kararını, özel durum açıklaması ile kamuya duyurmaları ve yapılacak ilk
genel kurulun onayına sunmaları zorunludur. Yönetim kurulu kararının, bu ilke kararının SPK Haftalık Bülteninde
yayımlandığı tarihten itibaren 1 ay içinde alınması ve kamuya duyurulması gerekmektedir.
c. Hesap dönemi içerisinde kullandırılan fonların, takip eden hesap dönemi içerisinde alınacak kar
dağıtım kararı ile kar payına mahsup edilmesi zorunludur.
d. İlişkili Taraflara kullandırılacak fonların toplam tutarı, bir önceki hesap dönemi karından söz konusu
İlişkili Tarafların tamamına dağıtılmasına karar verilen kar payının % 50 fazlasını aşamaz.
e. Hesap dönemi içerisinde İlişkili Taraflara kullandırılan fonlara, Sermaye Piyasası Kanunu’nun 15’inci
maddesinin son fıkrası kapsamına girmeyecek şekilde belirlenecek ve mali tablo dipnotları ile ayrıntılı olarak
kamuya açıklanacak bir faiz oranı üzerinden faiz uygulanması zorunludur.
8. Şirketler bu ilke kararının 7. maddesinin (d) bendi hükmüne, ilke kararının SPK Haftalık Bülteninde
yayımlandığı tarihten itibaren 2 yıl içerisinde uyum sağlamak zorundadırlar.
(2008/16 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
D. DUYURU
Kurulumuzun 17.04.2008 tarih ve 11/467 sayılı kararı
KURULUMUZUN SERİ: XI, NO: 29 “SERMAYE PİYASASINDA FİNANSAL RAPORLAMAYA İLİŞKİN
ESASLAR TEBLİĞİ” UYARINCA
DÜZENLENECEK FİNANSAL TABLO VE DİPNOT
FORMATLARI HAKKINDA DUYURU
Bilindiği üzere, Kurulumuzun Seri:XI, No:29 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar
Tebliği”, 09.04.2008 tarih ve 26842 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Bu Tebliğ, ihraç ettiği sermaye
piyasası araçları bir borsada işlem gören ortaklıklar, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri ve bu işletmelerin
bağlı ortaklıkları,
iştirakleri ve iş ortaklıkları için, 01.01.2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara finansal
tablolardan itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir.
Konuya ilişkin olarak, Kurulumuz Karar Organı’nın 17.04.2008 tarih 11/467 sayılı Kararı uyarınca, Seri:XI,
No:29 Tebliği’ne göre hazırlanacak ilk finansal tablolardan itibaren geçerli olmak üzere, ekteki bilanço ve gelir
tablosu formatları ile bunlara ilişkin açıklamaların esas alınması gerekmektedir. Temel finansal tablolardan, nakit
akım tablosu ile özsermaye değişim tablosunun sunumunda ise, UMS/UFRS’lerde belirlenen esaslar
çerçevesinde kalmak kaydıyla, işletmeler serbest bırakılmışlardır.
Kamuoyuna duyurulur.
Ek: Bilanço ve gelir tablosu formatları ile bunlara ilişkin açıklamalar.
ABC A.Ş. (VE BAĞLI ORTAKLIKLARI)
BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ (GEÇMEMİŞ)
… TARİHLİ (KONSOLİDE) BİLANÇO
(Tüm tutarlar, YTL olarak gösterilmiştir)
Dipnot
Referansları
Cari Dönem
Geçmiş Dönem
20..
20..
…
…
VARLIKLAR
Dönen Varlıklar
Nakit ve Nakit Benzerleri
Finansal Yatırımlar
Ticari Alacaklar
Finans
Sektörü
Alacakları(1)
Faaliyetlerinden
Diğer Alacaklar
Stoklar
Canlı Varlıklar
Diğer Dönen Varlıklar
(Ara toplam)
Satış Amacıyla
Varlıklar
Elde
Tutulan
Duran
(1) Finans sektörünün tek bir kolunda faaliyet gösteriliyorsa, bu kalemin adında, doğrudan ilgili faaliyet koluna vurgu
yapılabilir(“bankacılık faaliyrtlarinden alacaklar” veya “krediler” gibi).
Duran Varlıklar
Ticari Alacaklar
Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar
Diğer Alacaklar
Finansal Yatırımlar
Özkaynak
Yatırımlar
Yöntemiyle
Canlı Varlıklar
Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller
Değerlenen
Maddi Duran Varlıklar
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Şerefiye
Ertelenmiş Vergi Varlığı
Diğer Duran Varlıklar
TOPLAM VARLIKLAR
KAYNAKLAR
Kısa Vadeli Yükümlülükler
Finansal borçlar
Diğer finansal yükümlülükler
Ticari Borçlar
Diğer Borçlar
Finans Sektörü Faal.den Borçlar
Devlet Teşvik ve Yardımları
Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü
Borç Karşılıkları
Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler
(Ara toplam)
Satış Amacıyla Elde Tutulan
Varlıklara İlişkin Yükümlülükler
Duran
Uzun Vadeli Yükümlülükler
Finansal borçlar
Diğer finansal yükümlülükler
Ticari Borçlar
Diğer Borçlar
Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar
Devlet Teşvik ve Yardımları
Borç Karşılıkları
Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin
Karşılıklar
(veya
Kıdem
Tazminatı
Karşılığı)
Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü
Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler
ÖZKAYNAKLAR
Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar
...
Ödenmiş Sermaye
Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-)
…
Hisse Senedi İhraç Primleri
...
Değer Artış Fonları
...
Yabancı Para Çevrim Farkları
...
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler(2)
...
Geçmiş Yıllar Kar/Zararları
...
Net Dönem Karı/Zararı
...
Azınlık Payları
…
TOPLAM KAYNAKLAR
(2) Kardan ayrılan kısıtlanmamış yedekler ise, genelde olağanüstü yedekler olup, özleri itibariyle birikmiş kar/zarar niteliğinde
olduklarından geçmiş yıllar kar/zararında gösterileceklerdir.
GELİR TABLOSU
ABC A.Ş. (VE BAĞLI ORTAKLIKLARI)
BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ (GEÇMEMİŞ)
… TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT (KONSOLİDE) GELİR TABLOSU
(Tüm tutarlar, YTL olarak gösterilmiştir)
Dipnot
Referansı
Cari
Dönem
Önceki
Dönem
20..
20..
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER
Satış Gelirleri
X
Satışların Maliyeti (-)
(X)
Ticari faaliyetlerden brüt kar(zarar)
X
Faiz, ücret, prim, komisyon, ve diğer gelirler
X
Faiz, ücret, prim, komisyon ve diğer giderler (-)
Finans
sektörü
kar(zarar)
faaliyetlerinden
(X)
X
brüt
BRÜT KAR/ZARAR
X
Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
(X)
Genel Yönetim Giderleri (-)
(X)
Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
(X)
Diğer faaliyet gelirleri
X
Diğer faaliyet giderleri (-)
(X)
FAALİYET KARI/ZARARI
X
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların
kar/zararlarındaki paylar(3)
X
(Esas faaliyet dışı) finansal gelirler(4)
X
(Esas faaliyet dışı) finansal giderler (-)
(X)
(3) Alternatif olarak, “İştirak (ve/veya İş Ortaklıkları) Kar/Zararlarından Paylar” ismi de kullanılabilir.
(4) “Esas Faaliyet Dışı” ifadesi, finans sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin konsolidasyon kapsamına dahil olması
durumunda kullanılacaktır. Diğerleri, bu ifadeyi kullanıp kullanmama konusunda serbesttir.
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ
KARI/ZARARI
Sürdürülen faaliyetler vergi gelir/gideri
- Dönem vergi gelir/gideri
- Ertelenmiş vergi gelir/gideri
X
X
X
X
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM
KARI/ZARARI
X
DURDURULAN FAALİYETLER
Durdurulan faaliyetler vergi sonrası dönem
karı/zararı
X
DÖNEM KARI/ZARARI
X
Dönem Kar/Zararının Dağılımı
Azınlık payları
X
Ana ortaklık payları
X
Hisse başına kazanç
X
Seyreltilmiş hisse başına kazanç
X
Sürdürülen faaliyetlerden hisse başına kazanç
X
Sürdürülen faaliyetlerden
başına kazanç
X
seyreltilmiş
hisse
DİPNOTLAR
Dipnot Adı
İlgili UMS/UFRS’ler
1
Şirketin Organizasyonu ve Faaliyet Konusu
UMS 1/p.46-a, 126, UMS 10/p.17
2
Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar

Sunuma İlişkin Temel Esaslar
UMS 1, 27, 29, 31, UFRS 1, vs.

Muhasebe Politikalarında Değişiklikler

ve Hatalar
UMS 8
Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler

Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti
UMS 8

Önemli Muhasebe Değerlendirme,
Tahmin Ve Varsayımları
İlgili tüm UMS/UFRS’ler
3
İşletme Birleşmeleri
UFRS 3, vs.
4
İş Ortaklıkları
UMS 31/p.56
5
Bölümlere Göre Raporlama
UMS 14
6
Nakit ve Nakit Benzerleri
UMS 7, 32, 39, UFRS 7, vs.
7
Finansal Yatırımlar
UMS 32, 36, 39, UFRS 7, vs.
8
Finansal Borçlar
UMS 32, 39, 17, UFRS 7, vs.
9
Diğer Finansal Yükümlülükler
UMS 32, 39, UFRS 7, vs.
10
Ticari Alacak ve Borçlar
UMS 32, 39, UFRS 7, vs.
11
Diğer Alacak ve Borçlar
12
Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacak ve Borçlar
UMS 32, 39, UFRS 7, vs.
13
Stoklar
UMS 2
14
Canlı Varlıklar
UMS 41, vs
15
Devam Eden İnşaat Sözleşmelerine İlişkin Varlıklar
UMS 11, vs
16
Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar
UMS 28, vs.
17
Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller
UMS 40, 16, 17, 36, vs.
18
Maddi Duran Varlıklar
UMS 16, 17, 23, 36, UFRS 6, vs
19
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
UMS 38, 36, 17 UFRS 6, vs.
20
Şerefiye
UFRS 3, UMS 36, vs.
21
Devlet Teşvik ve Yardımları
UMS 20, vs.
22
Karşılıklar, Koşullu Varlık Ve Yükümlülükler
23
Taahhütler
UMS 16, 17, 31, 38, 40, vs
24
Çalışanlara Sağlanan Faydalar
UMS 19, vs.
UMS 37; 2/p.31; 10/p.20 ve 22(e);
11/p.45; 12/p.88; 18/p.36; 31/p.54
ve 55; 28/p.40; UFRS 6/p.11, vs
25
6
7
8
Emeklilik Planları
UMS 26
2
Diğer Varlık ve Yükümlülükler
2
Özkaynaklar
UMS 1, 21, 27,28, 29, 31, 39, vs.
2
Satışlar ve Satışların Maliyeti
UMS 1, 2, 18, 16, 38, vs.
Araştırma
2
ve geliştirme giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım
29
30
31
32
33
giderleri, genel yönetim giderleri
3
Niteliklerine Göre Giderler
UMS 1/p.91, 93
3
Diğer Faaliyetlerden Gelir/Giderler
3
Finansal Gelirler
UMS 18, 21, 32, 39, UFRS 7, vs.
3
Finansal Giderler
UMS 21, 23, 32, 39, UFRS 7, vs.
Satış
3
Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan
34
Faaliyetler
Vergi
3
35
36
37
38
39
40
41
UMS 1, 16, 19, 36, 38, vs.
Varlık
Ve
Yükümlülükleri
(ertelenmiş
varlık
ve
yükümlülükler dahil)
UFRS 5, vs.
UMS 12
3
Hisse Başına Kazanç
UMS 33
3
İlişkili Taraf Açıklamaları
UMS 24
3
Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi
UMS 1, UFRS 7/p.31-42
Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve
3
Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki
UFRS 7/p.22-30
Açıklamalar)
4
Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar
Finansal tabloların önemli ölçüde etkileyen ya da finansal
4
tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması açısından
açıklanması gereken diğer hususlar
UMS 10
KULLANIM REHBERİ
Finansal tablo formatlarında yer verilen hesap kalemleri asgari olarak belirlenmiş olup, ihtiyaç duyulması
halinde, UMS 1’de yer alan kriterler göz önünde bulundurularak, yeni hesap kalemleri eklenebilecektir.
Finansal tablo formatlarında yer verilen hesap kalemlerinin asgari olarak belirlenmiş olması, kullanılmayan
(karşılaştırmalı verileriyle birlikte bakiyesi sıfır olan) kalemlerin finansal tablo ve dipnotlardan çıkarılmasına engel
değildir.
Ticari alacak/borçlar, finans sektörü faaliyetlerinden alacak/borçlar, diğer alacak/borçlar, finansal yatırımlar,
stoklar, borç karşılıkları, maddi ve maddi olmayan duran varlıklar, varlık değer artışları kalemlerinde; önemlilik arz
etmesi nedeniyle finansal tablo kullanıcılarının dikkatine sunulması gerektiği düşünülen alt kalemler, bilançoda
ana kalemin altında açılım yapılmak suretiyle verilebilir. Önemlilik arz eden alt kalem ilişkili taraf işlemiyse,
söz konusu sunumu yapmak mecburidir. Alt sınıflamalarda UMS/UFRS’lerde yer verilen ayrımların (ör: UMS
1/p.75, UFRS 7/p.8, vs) kullanılmasına özen gösterilir. Alt sınıflamalardaki ayrıntı, UMS/UFRS ilkelerine ve
kalemin boyutu, niteliği ve işlevine dayanır.
Örnekler:
Ticari alacaklar
- İlişkili taraflardan ticari alacaklar
- Diğer ticari alacaklar
Finansal yatırımlar
- Satılmaya hazır finansal yatırımlar
- Diğer finansal yatırımlar
Maddi Duran Varlıklar
- Finansal kiralama yoluyla edinilenler
- Diğer Maddi Duran Varlıklar
- Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar
- Krediler
- Diğer Alacaklar
Bir hesap kalemi birden fazla dipnotla ilişkili olabilir. Bu durumda tüm dipnotlara referans verilmelidir.
Formatlarda yer alan finansal tablo ve dipnot kalemleriyle ilgili olarak aşağıda bir takım açıklama ve
hatırlatmalar yapılmıştır. Bu açıklama ve hatırlatmalar, UMS/UFRS’ler kapsamında işletmelerin yapması gereken
tüm sunum ve açıklama kurallarını kapsamamakta olup, belli konularda uygulama birliği sağlama ve yönlendirici
olma amacına hizmet etmektedir. Bu çerçevede, işletmelerin bu açıklamalarla sınırlı kalmaması, finansal tablo ve
dipnotlarında, UMS/UFRS’ler kapsamında, kendilerini ilgilendiren diğer sunum ve açıklamaları da yapmaları
gerekmektedir.
Bilanço ve Gelir Tablosu Kalemleri
Nakit ve Nakit Benzerleri:
Nakit, işletmedeki nakit ile vadesiz mevduatı; nakit benzeri ise, tutarı belirli bir nakde kolayca çevrilebilen
kısa vadeli ve yüksek likiditeye sahip ve değerindeki değişim riski önemsiz olan yatırımları ifade etmektedir.
Nakit benzerleri, kısa vadeli nakit yükümlülükler için elde bulundurulan ve yatırım amacıyla veya diğer
amaçlarla kullanılmayan varlıklardır. Bir varlığın nakit benzeri olarak kabul edilebilmesi için, değeri kesinlikle
saptanabilen bir nakde dönüştürülebilmesi ve değerindeki değişim riskinin ise önemsiz olması şarttır.
Bilanço tarihinden itibaren on iki aydan uzun bir süre içinde bir borcun ödenmesi için kullanılmak üzere
veya başka bir nedenle sınıflandırılmış nakit ve nakit benzerleri, duran varlıklarda gösterilir.
Nakit ve nakit benzerleri, işletmenin nakit yönetiminin ayrılmaz parçasıdır.
Karışıklıkları ve farklı uygulamaları önlemek üzere, nakit benzerleri kapsamına dahil edilecek finansal araçlara
ilişkin örnekler aşağıda verilmektedir:
- çekler (vadesiz),
- B tipi likit fonlar,
- ters-repo işlemlerinden alacaklar,
- vadesi 3 aydan kısa olan mevduat (vadesi 3 aydan uzun mevduat finansal varlıklar arasında gösterilir),
- satılmaya hazır finansal varlıklardan vadesine 3 aydan az kalmış devlet tahvili ve hazine bonoları veya
aktif bir piyasası olan likit diğer borçlanma araçları
- para piyasalarından alacaklar,
- müşterisi olunan bankanın talebi halinde geri ödenmesi gereken ve bakiyeleri sıklıkla pozitif ve negatif
olacak şekilde dalgalanabilen bankalar nezdindeki cari hesaplar.
Finansal yatırımlar:
Yatırım amacıyla tutulan finansal varlıklar bu kalemde gösterilir. Bunlar, UFRS 32 ve 39’da tanımlanan
finansal varlıklardan, nakit ve nakit benzerleri, kredi ve alacaklar ile özkaynaktan pay alma yöntemine göre
muhasebeleştirilen iştirak ve iş ortaklıkları dışındakileri kapsamaktadır.
İşletmenin kısa vadeli nakit yükümlülüklerini yerine getirme amacı dışında, atıl fonlarını değerlendirme,
doğrudan faiz, temettü geliri, alım-satm karı vs elde etme veya bir zarardan korunma amacıyla elinde
bulundurduğu finansal varlıklardır.
Finansal varlıklardan, vadesine 1 yıldan kısa bir süre kalanlarla, 1 yıl içinde elden çıkarılması düşünülenler
“kısa vadeli finansal yatırımlar”da; vadesine 1 yıldan uzun bir süre kalanlarla, 1 yıldan uzun bir süre elde tutulması
düşünülenler ise “uzun vadeli finansal yatırımlar”da gösterilir. Bu kapsamda, vadesine 1 yıldan uzun bir süre
kalmış olmakla birlikte, 1 yıl içinde elden çıkarılması düşünülen finansal varlıklar kısa vadeli olarak sınıflandırılır.
Finansal yatırımlar, gerçeğe uygun değer farkları kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar, satılmaya hazır
finansal varlıklar, vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar, aktif bir piyasası olmadığı için maliyetle
değerlenecek finansal varlıklar olarak adlanırılan sınıfları itibariyle ve türleri de görülecek şekilde (hisse senedi,
tahvil, vs) dipnotlarda ayrıntılı olarak açıklanır.
Finansal yatırımların ne kadarının finans sektörü faaliyetlerinden (bankacılık, sigortacılık, vs) kaynaklandığı
dipnotlarda ayrıca gösterilmelidir (konsolidasyon kapsamında finans sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin
olduğu tablolar içindir).
Ticari alacaklar:
Esas faaliyetler çerçevesindeki ticari mal veya hizmet satışları karşılığında müşterilerden olan alacakları
ifade etmektedir.
Verilen depozito ve teminatlar bu kalem altında değil, diğer alacaklarda gösterilecektir.
Kaleme ilişkin dipnotlarda, alıcılar, alacak senetleri, diğer ticari alacaklar, şüpheli ticari alacaklar gibi
ayrıntılara yer verilmesi ihmal edilmemelidir.
Bu alacakların, ilişkili taraflardan olan kısmı, ilişkili taraf işlemleri dipnotunda açıklanacaktır.
Finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar:
Finans sektörü faaliyetlerinden kaynaklanan, nakit ve nakit benzerleriyle finansal yatırımlar dışında kalan
alacaklar burada gösterilir.
Bankacılık faaliyetlerinden alacaklar (krediler), sigortacılık faaliyetlerinden alacaklar (sigortacılık ve
reasürans faaliyetlerinden alacaklar, depolar, sigortalılara krediler (ikrazlar), emeklilik faaliyetlerinden alacaklar),
finansal kiralama faaliyetlerinden alacaklar, faktöring alacakları, vs.
Finans sektörünün tek bir kolunda faaliyet gösteriliyorsa, dipnotlarda açıklanacak
ilgili alt başlık doğrudan bilançoda kullanılabilecektir (bankacılık faaliyetlerinden alacaklar (5), vs).
Dipnotta, her bir sektör bazında ayrıntıya yer verilir.
Bu alacakların, ilişkili taraflardan olan kısmı, ilişkili taraf işlemleri dipnotunda açıklanacaktır.
Diğer Alacaklar ve Borçlar
Yukarıdaki alacak ve borç sınıfına girmeyen diğer alacak ve borçlar bu kalemlerde gösterilir.
Örneğin, verilen depozito ve teminatlar, ilişkili taraflardan ticari olmayan alacaklar, vergi dairelerinden
alacaklar, diğer çeşitli alacaklar, şüpheli diğer alacaklar, vb.
Burada tanımlanan herhangi bir borç sınıfına girmeyen diğer borçlar bu kalemde gösterilir. Örneğin;
tedarikçi veya müşteri sıfatı taşımayan ilişkili taraflara borçlar, alınan depozito ve teminatlar, kamu otoritelerine
borçlar, diğer çeşitli borçlar, vs.
Stoklar
İşin normal akışı içinde (olağan işletme faaliyetleri kapsamında) satılmak için elde tutulan, satılmak üzere
üretilmekte olan ya da üretim sürecinde ya da hizmet sunumunda kullanılacak madde ve malzemeler şeklinde
bulunan varlıkların gösterildiği kalemdir.
Verilen sipariş avansları stok niteliğinde olmayıp, ilgili stok muhasebeleştirilene kadar diğer dönen
varlıklarda gösterilir.
Dipnotta, ilgili standart çerçevesinde gerekli açıklamalar yapılır (UMS 2/p.36-39). Sınıflandırma, ticari mal,
ilk madde ve malzeme, yarı mamuller, mamuller ve/veya tamamlanmamış hizmet maliyetleri şeklinde yapılır
(sınıflamada, bu kalemlerden ilgili olmayanlar kullanılmaz). Hizmet işletmesi stokları tamamlanmamış hizmet
maliyetleri olarak gösterilir. Dönem içinde gider kaydedilen stokların tutarlarının açıklanması unutulmamalıdır.
Diğer dönen/duran varlıklar:
Yukarıdaki sınıflara girmeyen dönen/duran varlıklar bu kalemde gösterilir.
Örneğin,
- Gelecek aylara/yıllara ait giderler ve gelir tahakkukları (peşin ödenen vergiler ve fonlar, sipariş avansları,
iş avansları, personel avansları, vs)
- Devreden KDV, indirilen KDV, diğer KDV, sayım ve tesellüm noksanları, diğer çeşitli dönen/duran
varlıklar
Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler
UFRS 5 kapsamında; satılarak elden çıkartılması kararı verilmiş olup 1 yıl içinde nakde çevrilmesi
beklenen varlıklarla (hemen satılacak durumda olması ve satış olasılığının yüksek olması gerekir), nakit girişi
sağlaması beklenen durdurulan faaliyetler
bu kalem altında gösterilir. Satılabilecek duruma gelmesi için bir kısım işlemlerin yapılması gereken duran
varlıklar ile satılabilme imkanları araştırılacak duran varlıkların burada gösterilmemesine dikkat edilmelidir.
Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen İştirakler ve İş Ortaklıkları
Özkaynaktan pay alma yöntemiyle değerlenen UMS 28 kapsamındaki iştiraklerle, UMS 31 kapsamındaki iş
ortaklıkları bu kalemde gösterilir.
Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller
UMS 40 kapsamındaki, yatırım amaçlı gayrimenkuller (arsa, bina veya binanın bir kısmı) bu kalemde
gösterilir.
Dipnotlarda, UMS 40’ta yer verilen açıklamalara ek olarak UMS 17 kapsamındaki açıklamaların da
yapılması ihmal edilmemelidir.
Maddi Duran Varlıklar
Mal ve hizmet üretimi veya arzında kullanılmak, başkalarına kiraya verilmek(6) veya idari amaçlar
çerçevesinde kullanılmak üzere elde tutulan ve bir dönemden fazla kullanımı öngörülen fiziki kalemler olan maddi
duran varlıklar bu kalemde gösterilir.
(5) Doğrudan “krediler” de kullanılabilir.
UMS 16 dışında, özellikli durumları nedeniyle diğer standartlarda ele alınan maddi duran varlıkların da
(UMS 17 kapsamındaki finansal kiralama konusu maddi duran varlıklar, UFRS 6 kapsamındaki maden
kaynaklarının araştırılması ve değerlendirilmesine ilişkin varlıklar gibi), ilgili standartlarda belirtilen değerleme
esaslarına uygun olarak, bu kalem altında gösterilmesi gerekmektedir.
Maddi duran varlık alımları için verilmiş olan avansların, ilgili varlık aktifleştirilene kadar bu kalemde değil,
diğer dönen/duran varlıklar kalemi altında gösterilmesine dikkat edilmelidir.
Kaleme ilişkin dipnotlarda, ilgili standartlarda (UMS 16, 17, 23, 36, UFRS 6, vs) maddi duran varlıklar için
öngörülmüş açıklamalar, her bir maddi duran varlık grubu için yapılır (arazi ve arsalar, binalar, tesis, makine ve
cihazlar, taşıtlar, demirbaşlar, yapılmakta olan yatırımlar, maden kaynaklarının araştırılması ve
değerlendirilmesine ilişkin varlıklar (UFRS 6), diğer maddi varlıklar, vs.).
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
UMS 38’de tanımlanmış, şerefiye dışındaki maddi olmayan varlıklar bu kalemde gösterilir. UMS 38
dışında, özellikli durumları nedeniyle diğer standartlarda ele alınan maddi olmayan duran varlıkların da (UMS 17
kapsamındaki finansal kiralama konusu maddi olmayan duran varlıklar, UFRS 6 kapsamındaki maden
kaynaklarının araştırılması ve değerlendirilmesine ilişkin varlıklar gibi), ilgili standartlarda belirtilen değerleme
esaslarına uygun olarak, bu kalem altında gösterilmesi gerekmektedir.
Maddi olmayan duran varlık alımları için verilmiş olan avansların, ilgili varlık aktifleştirilene kadar bu
kalemde değil, diğer dönen/duran varlıklar kalemi altında gösterilmesine dikkat edilmelidir.
Finansal Borçlar
UMS 32’de tanımlanan finansal yükümlülüklerden, borçlanma niteliğine sahip olanlar (diğer bir ifadeyle ilk
muhasebeleştirmeden sonra, etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetinden ölçülenler/UMS 39, p.47)
bu kalemde gösterilir (banka kredileri, çıkarılmış tahvil, bono ve senetler, bunlardan uzun dönemli olanların
anapara taksitleri ve faizleri, finansal kiralama işlemlerinden borçlar vs.).
Vadesine 1 yıldan az kalmış veya 1 yıldan kısa bir sürede kapatılacak finansal borçlar kısa vadeli, diğerleri
uzun vadeli olarak sınıflandırılır.
Dipnotlarda, UFRS 7 çerçevesinde ilgili açıklamalar yapılır.
Diğer Finansal Yükümlülükler
UMS 32’de tanımlanan finansal yükümlülüklerden, borçlanma niteliğine sahip olmayanlar (diğer bir ifadeyle
ilk muhasebeleştirmeden sonra, etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetinden ölçülmeyenler/UMS 39,
p.47) bu kalemde gösterilir (türev araçlardan kaynaklanan yükümlülükler, finansal garanti sözleşmeleri, vs.).
Dipnotlarda, UFRS 7 çerçevesinde ilgili açıklamalar yapılır.
Ticari Borçlar
Esas faaliyetler çerçevesinde, üretim veya satışlarda kullanılan hammadde, ticari mal veya hizmet alımları,
vs karşılığında tedarikçilere olan ticari borçlar bu kalemde gösterilir.
Alınan depozito ve teminatlar diğer borç niteliğindedir.
Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar
Konsolidasyona dahil, finans sektöründe faaliyet gösteren ortaklıkların, bu faaliyetlerinden kaynaklanan
borçları bu kalemde gösterilir.
Bankacılık faaliyetlerinden borçlar (mevduat), sigortacılık faaliyetlerinden borçlar (sigortacılık ve reasürans
faaliyetlerinden borçlar, depolar, emeklilik faaliyetlerinden borçlar, vs), finansal kiralama faaliyetlerinden borçlar,
vs.
(6) Buradaki kiraya vermede, gayrimenkuller dışındaki fiziki kalemler kastedilmektedir. Kiraya verilmek üzere elde tutulan fiziki
kalem gayrimenkulse, yatırım amaçlı gayrimenkuller kaleminde gösterilir.
Finans sektörünün tek bir dalında faaliyet gösteriliyorsa, dipnotlarda açıklanacak ilgili alt başlık doğrudan
bilançoda kullanılabilecektir (bankacılık faaliyetlerinden alacaklar veya mevduat, sigortacılık faaliyetlerinden
borçlar, vs).
Dipnotta, her bir sektör bazında ayrıntıya yer verilmesi ihmal edilmemelidir.
Devlet Teşvik ve Yardımları
UMS 20 kapsamında, varlıklara ilişkin teşviklerin sunumunda ilgili alternatifin seçilmesi halinde ertelenmiş
gelir olarak gösterilen tutarlar bu kalemde yer alır.
Dönem Karı Vergi Borcu
UMS 12 kapsamındaki gelir vergisinin takip eden dönemde vergi idaresine ödenmesi beklenen kısmı bu
kalemde gösterilir. Dönem karının peşin ödenen vergileri bu tutardan düşülerek dipnotlarda gösterilir.
Karşılıklar
UMS 37 kapsamında ayrılan karşılıklarla, çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin olanlar dışındaki diğer
karşılıklar bu kalemde gösterilir (garanti maliyetleri, ödeme talepleri, cezalar, olası zararlar, yeniden yapılandırma
karşılıkları, ekonomik açıdan dezavantajlı sözleşmeler için ayrılan karşılıklar, sigorta teknik karşılıkları, genel
karşılıklar gibi finans sektörü faaliyetlerinde ayrılan karşılıklar, vs).
Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Yükümlülükler
UMS 19 kapsamında finansal tablolarda gösterilmesi gereken borç tahakkuklarına (veya karşılıklara) bu
kalemde yer verilir.
Sadece kıdem tazminatları için karşılık ayrılmış olması durumunda, kalem ismi olarak “Kıdem Tazminatı
Karşılığı” ifadesi kullanılabilecektir.
Kalemin ayrıntısına ilişkin açıklamalara “çalışanlara sağlanan faydalar” dipnotunda yer verilir.
Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri
UMS 12 kapsamındaki ertelenen vergi varlık ve yükümlülükleri bu kalemde gösterilir. Dipnot açıklamaları,
“Vergi Varlık ve Yükümlülükleri” dipnotunda yapılır.
Diğer Varlık ve Yükümlülükler
Yukarıdaki hiçbir yükümlülük sınıfına girmeyen kalemler burada gösterilir (gelecek aylara ait (ertelenmiş)
gelirler ve diğer gider tahakkukları, sayım ve tesellüm fazlaları, diğer çeşitli borç ve yükümlülükler, vs.)
Özkaynaklar
Ödenmiş sermaye (imtiyazlı hisse senetleri belirtilerek) ve yedekler gibi çeşitli sınıflara ayrılmış olan
özkaynaklara ilişkin dipnotta, UMS 1’in 76’ncı maddesi kapsamındaki açıklamalar yapılır.
Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi
Konsolidasyona dahil olan ortaklıkların, ana ortaklığın sermayesinde pay sahibi olmaları halinde, ana
ortaklığın ödenmiş sermayesinin yasal kayıtlardaki tutarıyla gösterimini teminen, ödenmiş sermaye tutarının,
ödenmiş sermaye dışındaki bir kalemle düzeltilmesini sağlamak için kullanılır.
Değer Artış Fonları
Gelir tablosuyla ilişkilendirilmeyerek, doğrudan özkaynağa aktarılan değer artışlarının toplu olarak
gösterildiği kalemdir. Kalemin ayrıntıları dipnotlarda, aşağıdaki sınıflar itibariyle açıklanır:
- Duran Varlıklar Değer Artış Fonu (maddi duran varlık yeniden değerleme fonu, maddi olmayan duran
varlık yeniden değerleme fonu, yatırım amaçlı gayrimenkuller yeniden değerleme fonu, satış amaçlı elde tutulan
varlıkların birikmiş değerleme farkları, diğer fonlar, vs.)
- Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu (finansal varlıklar yeniden değerleme fonu, finansal riskten korunma
fonu, özkaynaktan pay alma yöntemine göre muhasebeleştirilen finansal varlıklardan bedelsiz hisse senetleri,
diğer fonlar, vs.)
- Finansal Riskten Korunma Fonu
- Diğer Fonlar
Özkaynaklara ilişkin dipnotta, UMS 1’in 76’ncı maddesinin (b) bendi çerçevesinde, bu yedeklerin her birinin
niteliği ve amacıyla ilgili açıklamaların yapılması ihmal edilmemelidir.
Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler (Kar dağıtım amacı dışında ayrılmış yedekler)
Önceki dönemlerin karından, kanun veya sözleşme kaynaklı zorunluluklar nedeniyle veya kar dağıtımı
dışındaki belli amaçlar (örneğin iştirak satış kazançlarından vergi avantajı elde edebilmek) için ayrılmış
yedeklerdir. Bu yedekler, yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilecek olup, UMS/UFRS çerçevesinde
yapılan değerlemelerde ortaya çıkan farklılıklar geçmiş yıllar kar/zararıyla ilişkilendirilecektir.
Özkaynaklara ilişkin dipnotta, UMS 1’in 76’ncı maddesinin (b) bendi çerçevesinde, bu yedeklerin her birinin
niteliği ve amacıyla ilgili açıklamaların yapılması ihmal edilmemelidir.
Geçmiş Yıllar Kar/Zararları
Net dönem karı dışındaki birikmiş kar/zararlar bu kalemde netleştirilerek gösterilir. Özleri itibariyle birikmiş
kar/zarar niteliğinde olan -dolayısıyla kısıtlanmamış olan- olağan üstü yedekler de birikmiş kar sayılır ve bu
kalemde gösterilir. Geçmiş yıllar kar/zararı içindeki olağanüstü yedek tutarları dipnotlarda açıklanır.
Brüt Kar/Zarar
Esas faaliyetlerin gösteriminde, finans sektörü faaliyetleriyle ticari faaliyetler olmak üzere ikili ayrıma
gidilmiştir:
- Ticari faaliyetlerden brüt kar: Satılan mal, hizmet ve diğer esas faaliyet gelirlerinden oluşan satış
gelirlerinden, bu satışların maliyetlerinin düşülmesiyle ulaşılır.
- Finans sektörü faaliyetlerinden brüt kar: Finans sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin konsolidasyon
kapsamına dahil olması durumunda kullanılacak olup, söz konusu işletmelerin esas faaliyet konuları nedeniyle
elde ettikleri hizmet, faiz, temettü, vs gelirleriyle, bunlara ilişkin giderler (“Brüt Kar/Zarar”a ulaştıkları gelir/giderler)
bu kısımda sunulacaktır.
Konsolidasyon kapsamındaki işletmelerden finans sektöründe faaliyet gösteren yoksa, “satışların
maliyeti”nden sonra doğrudan “brüt kar/zarar” kalemine geçilecektir.
İndirimler: Satıştan iadeler, satış iskontoları, diğer indirimler.
Esas faaliyet gelirlerinin ve maliyetlerinin ayrıntıları dipnotlarda belirtilir (örneğin, yurt içi ve yurt dışı ayrımı;
bankalar için faiz gelirleri, ücretler, komisyonlar; sigorta şirketleri için primler, vb).
UFRS 7 kapsamında, gelir tablosunda yapılması gereken açıklamalardan esas faaliyetle ilgili olanlar,
anılan standartta belirlenen finansal varlık/borç sınıfları itibariyle, bu kalemlere ilişkin dipnotta yapılır (paragraf 8
ve 20).
Araştırma ve geliştirme giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri, genel yönetim giderleri
Giderlerin fonksiyon esasına göre snıflanmasından kaynaklanan bu sunumun dipnotlarında, bunlara ilişkin
amortisman ve itfa giderleriyle, çalışanlara sağlanan faydaları da içerecek şekilde, giderler niteliklerine göre de
ayrıca açıklanması ihmal edilmemelidir (UMS 1, p.93).
Diğer faaliyet gelir/giderleri
Doğrudan esas faaliyetlerle ilişkilendirilemeyen, finansal gelir/giderler ve özkaynak yöntemiyle değerlenen
iştiraklerin kar/zararlarındaki paylar kapsamına da girmeyen gelir ve giderler bu kalemde gösterilir.
Yatırım amaçlı gayrimenkul gelirleri, değer düşüş zararları, varlık satış kazanç/kayıpları, vs.
(Esas faaliyetten kaynaklanmayan) finansal gelir/giderler
Esas faaliyetler dışında, finansal araçlardan kaynaklanan, faiz, kur farkı, alım-satım kar/zararı, değer artışı,
temettü gibi finansal gelir ve giderler, netleştirilmeden ayrı ayrı olarak bu kalemlerde gösterilir. Finansal araçların
içine, bilanço kalemlerinden
finansal yatırım ve borçlar dışında, nakit ve nakit benzerleriyle, kredi ve alacakların da girdiği unutulmamalıdır.
Esas faaliyetten kasıt, faaliyet konularının önemli bir kısmı, finansal araçlar vasıtasıyla gelir elde etmeye
dayanan işletmelerin faaliyetleridir. Bankalar, faktoring ve finansal kiralama şirketleri, yatırım ortaklıkları bu
işletmelere örnek olarak sayılabilir.
Önceki paragrafta belirtilen işletmelerin konsolidasyon kapsamında olmadığı gelir tablolarında, kalem
isimlerinde “esas faaliyet dışı” ifadesi kullanılmayacaktır.
Örnekler: Faiz gelir/giderleri, kur farkları, gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal
varlıklardan elde edilen karlar, temettü gelirleri, finansal varlık satış kar/zararları, vs.
Dipnot açıklaması: UFRS 7 kapsamında (paragraf 20), gelir tablosunda yapılması gereken açıklamalardan
esas faaliyetle ilgili olmayanlar, anılan standartta belirlenen finansal varlık/borç sınıfları itibariyle, bu kalemlere
ilişkin dipnotta yapılır (paragraf 8 ve 20). Finansal araçlar vasıtasıyla elde edilen gelir veya giderlerin esas
faaliyetlerden kaynaklanan kısımlarına yönelik açıklamalar, satışlara ilişkin dipnotta yapılır.
Doğrudan Dipnotlarda Yer Alan Kalemlere İlişkin Açıklamalar
Şirketin Organizasyonu ve Faaliyet Konusu
UMS 1’in 46/a ve 125’inci paragrafları ile UMS 10’un 17’nci paragrafı çerçevesindeki açıklamalar burada
yapılır.
Bunlara ek olarak, konsolidasyona dahil işletmelerin ticaret unvanları, işlem gördükleri borsalar, faaliyet
türleri, esas faaliyet konuları, kategorileri itibariyle yıl içinde çalışan personelin ortalama sayısı da açıklanır.
Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar
Sunuma İlişkin Temel Esaslar
Finansal tabloların hazırlanış temelleri ve belirli muhasebe politikalarına ilişkin açıklamalar (UMS 1;
p.103/a), kullanılan para birimi, finansal tablolarda sunulan yuvarlama derecesi (UMS 1; p.46/d,e), uygulanan
muhasebe standartları (UMS 1; p.14), konsolidasyona ilişkin esaslar (UMS 27; p.12,24,26,28,30,33)
Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler
Değiştirilen veya değiştirilmesi yapılması planlanan muhasebe politikalarıyla ilgili açıklamalar burada
yapılır (UMS 8, p.28-31). Diğer muhasebe politikalarının önceki dönemlerle uyumlu olarak uygulandığı vurgulanır.
Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar
Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ve hatalara ilişkin olarak UMS 8 kapsamında yapılacak
açıklamalara, hata ve tahminin ilgili olduğu kaleme ilişkin dipnot dışında burada da yer verilir.
Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti
Uygulanan önemli muhasebe politikalarının özetleri bu dipnotta açıklanır (UMS 1, p.103/a ve p.108).
Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin Ve Varsayımları
Muhasebe politikalarının uygulanması sırasında işletme yönetimince yapılmış önemli muhasebe
değerlendirme, tahmin ve varsayımları burada açıklanır (UMS 1, p.113). UMS 1, p.116 kapsamındaki temel
varsayım ve belirsizlikler ilgili varlık ve yükümlülüklere ilişkin dipnotlarda açıklanır.
İşletme Birleşmeleri
UFRS 3 kapsamındaki açıklamalar bu dipnotta yapılır (UFRS 3, p.66-77). İşletme birleşmeleri
kapsamındaki iktisaplarda, UMS 7’nin 40’ıncı paragrafı uyarınca yapılan açıklamalara, her bir birleşme/iktisap için
ayrı ayrı olmak üzere burada da yer verilir.
İş Ortaklıkları
İş ortaklıklarına yönelik olarak, UMS 31’in 56’ncı paragrafı çerçevesindeki açıklamalar bu dipnotta yapılır.
UMS 31’in 57’nci paragrafı çerçevesindeki açıklamalar, “önemli muhasebe politikalarının özeti”ne ilişkin
dipnotta; 54 ve 55’nci paragrafları çerçevesindeki açıklamalar ise “Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler”e
ilişkin dipnotta açıklanır.
Bölümlere Göre Raporlama
UFRS 8 kapsamında yapılacak açıklamalara bu dipnotta yer verilir.
Devam Eden İnşaat Sözleşmelerine İlişkin Varlıklar
UMS 11 kapsamında, devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin varlık ve yükümlülükler, finansal tablolarda
ilgili hesaplarla ilişkilendirilir (ticari alacaklarla, henüz hak edişe bağlanmamış gelir tahakkukları ve alınan/verilen
avanslar için diğer varlık veya yükümlülükler); inşaat sözleşmelerine yönelik UMS 11 kapsamındaki açıklamalar
ise toplu olarak bu dipnotta yapılır.
Çalışanlara Sağlanan Faydalar
Çalışanlara sağlanan, hisse bazlı ödemeler dışındaki her türlü faydanın muhasebeleştirilmesinde
uygulanan UMS 19 kapsamındaki açıklamalara bu dipnotta yer verilir. Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin
karşılıklar (örneğin kıdem tazminatı karşılıkları) bu dipnotta açıklanır.
Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler
UMS 37 kapsamında; finansal tablolarda gösterilen karşılıklarla, finansal tablolara yansıtılamayan koşullu
varlık veya yükümlülükler bu dipnotta açıklanır.
Taahhüt ve Zorunluluklar
Sözleşmeden kaynaklanan, maddi veya maddi olmayan duran varlık alımlarından, yatırım amaçlı
gayrimenkul alım, inşa, geliştirme, tamir, güçlendirme, vs işlemlerinden, finansal ve faaliyet kiralamalardan
taahhütlerle, iş ortaklıklarının taahhütlerinde işletmenin paylaştığı sorumluluklara gibi konulardaki açıklamalara bu
dipnotta yer verilir.
Niteliklerine Göre Giderler
Gelir tablosunda giderlerin fonksiyon esasına göre sınıflanmış olduğu için, bu dipnotta, giderler niteliklerine
(amortisman ve itfa giderleri, çalışanlara sağlanan faydalar, vs) göre de açıklanacaktır (UMS 1, p.91,93).
İlişkili Taraflardan Alacaklar/Borçlar
UMS 24 kapsamında yapılacak dipnot açıklamasıdır.
Bu dipnotta, bilançoda konuları gereği ayrı kalemlerde takip edilen alacak ve borçların, ilişkili taraflarla ilgili
olanlarının yanı sıra ilişkili taraflarla dönem içinde gerçekleştirilen işlemlerin açıklanması ve üst düzey yönetime
sağlanan faydaların ilgili kategoriler itibariyle açıklanması ihmal edilmemelidir.
Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi
Söz konusu dipnot, 2009/2 sayılı SPK Haftalık Bülten’inde “DUYURU 4.” başlığı altında yayımlanan
9/1/2009 tarihli ve 1/34 sayılı Kurulumuz Kararı gereği değiştirilmiştir.
[Yukarıda yazılı karar, Mevzuatımızda ilgili yerine yerleştirilmiştir (9.Bölüm/sf.262 vd)]
Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi
Çerçevesindeki Açıklamalar)
UMS 32’de tanımlanan tüm finansal araçlara ilişkin olarak UFRS 7’nin 22-30 paragrafları kapsamındaki,
gerçeğe uygun değer açıklamaları ve finansal riskten korunma muhasebesi çerçevesindeki açıklamalar bu
dipnotta yapılır.
Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar
UMS 10 uyarınca yapılacak açıklamalara bu dipnotta yer verilir.
Diğer Hususlar
Finansal tabloların önemli ölçüde etkileyen ya da finansal tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir
olması açısından açıklanması gereken diğer hususlara burada yer verilir.
Dipnotlarda Seri:XI, No:29 Tebliği Kapsamına Giren Sermaye Piyasası Kurumlarına İlişkin Özellik
Arz Eden Durumlar
i- Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları
Esas faaliyet gelirlerine ilişkin dipnotta, kira gelirlerine de yer verilir.
ii- Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları
Esas faaliyet gelirlerine ilişkin dipnotta, girişim sermayesi yatırımlarından elde edilen satış gelirleri, girişim
sermayesi yatırımlarından faiz gelirleri ve girişim sermayesi yatırımlarından temettü gelirlerine yer verilir.
iii- Aracı Kurumlar
a) Ticari alacak ve borçlara ilişkin dipnotta, ilave olarak, müşterilerden alacaklar, kredili müşterilerden
alacaklar, takas ve saklama merkezinden alacaklar, müşterilere borçlar, takas ve saklama merkezine borçlara da
yer verilir.
b) Esas faaliyet gelirlerine ilişkin dipnotta,
Satış gelirleri içinde,
satışlar altında, hisse senetleri ve geçici ilmuhaber satışları, özel kesim tahvil satışları, finansman
bonosu satışları, diğer özel kesim senet ve bono satışları, devlet tahvili satışları, hazine bonosu satışları, diğer
kamu kesimi senet ve bono satışları, yatırım fonu satışları, yabancı sabit getirili menkul kıymet satışları, yabancı
hisse senedi satışları, diğer yabancı menkul kıymet satışları, diğer menkul kıymet satışları;
hizmetler altında, hisse senedi alım/satım aracılık komisyonları, DİBS alım/satım aracılık komisyonları,
özel sektör sabit getirili menkul kıymet alım/satım aracılık komisyonları, yabancı menkul kıymet alım/satım aracılık
komisyonları, vadeli işlemler alım/satım aracılık komisyonları, repo-ters repo aracılık komisyonları, borsa para
piyasası aracılık komisyonları, halka arz aracılık komisyonları, halka arz yüklenim komisyonları, halka arz yönetim
komisyonları, işletme birleşmesi aracılık komisyonları, yatırım danışmanlığı gelirleri, diğer danışmanlık gelirleri,
sermaye artırımı/temettü dağıtımı aracılık gelirleri, yatırım fonu yönetim komisyonları, yatırım fonu satış
komisyonları, portföy yönetim komisyonları, saklama komisyonları, diğer komisyon ve gelirler ayrı ayrı gösterilir.
Esas faaliyetlerden faiz gelirleri altında ayrıca müşterilerden alınan faiz gelirlerine de yer verilir.
İndirimler içinde, hizmet gelirlerinden indirimler altında, müşterilere komisyon iadeleri, acentelere ödenen
komisyonlara da yer verilir.
Satışların maliyeti içinde ise hisse senetleri ve geçici ilmühaber alışları, özel kesim tahvil alışları,
finansman bonosu alışları, diğer özel kesim senet ve bono alışları, devlet tahvili alışları, hazine bonosu alışları,
diğer kamu kesimi senet ve bono alışları, yatırım fonu alışları, yabancı sabit getirili menkul kıymet alışları, yabancı
hisse senedi alışları, diğer yabancı menkul kıymet alışları, diğer menkul kıymet alışları ayrı ayrı gösterilir.
c) Faaliyet giderlerine ilişkin dipnotta, ilave olarak,
Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri altında, hisse senedi işlem payları ve tescil ücretleri, sabit getirili
menkul kıymet işlem payları ve tescil ücretleri, borsa para piyasası işlem payları, takas ve saklama giderleri, diğer
pazarlama, satış ve dağıtım giderlerine,
Genel Yönetim Giderleri altında: personel ücret ve giderleri, amortisman giderleri, üyelik aidat, gider ve
katkı payları, komisyon ve diğer hizmet giderleri, vergi, resim ve harç giderleri, diğer genel yönetim giderlerine
yer verilir.
d) Finansal gelir/giderlere ilişkin dipnotta, ilave olarak, DİBS faiz gelirleri, özel sektör sabit getirili menkul
kıymet faiz gelirleri, yabancı menkul kıymet faiz gelirleri, mevduat faiz gelirleri, borsa para piyasası faiz gelirlerine
de yer verilir.
iv- Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları
Esas faaliyet gelirlerine ilişkin dipnotta; satış gelirleri altında, hisse senetleri ve geçici ilmuhaber satışları,
özel kesim tahvil satışları, finansman bonosu satışları, diğer özel kesim senet ve bono satışları, devlet tahvili
satışları, hazine bonosu satışları, diğer kamu kesimi senet ve bono satışları, yabancı sabit getirili menkul kıymet
satışları, yabancı hisse senedi satışları, diğer yabancı menkul kıymet satışları, diğer menkul kıymet satışlarına;
esas faaliyetlerden diğer gelirler altında, faiz gelirleri, iştiraklerden temettü gelirleri, diğer temettü gelirlerine ayrıca
yer verilir.
v- Portföy Yönetim Şirketleri
a) Ticari alacak ve borçlara ilişkin dipnotta, ilave olarak, portföy yönetim komisyonu alacakları, yatırım
danışmanlığı alacaklarına yer verilir.
b) Esas faaliyet gelirlerine ilişkin dipnotta; portföy yönetim komisyonu, yatırım danışmanlığı ücret geliri,
diğer hizmet satışlarına yer verilir.
(2008/18 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
D. DUYURU
Kurulumuzun 02.05.2008 tarih ve 13/522 sayılı kararı
Bilindiği üzere, Kurulumuzun Seri:XI, No:29 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar
Tebliği” (Tebliğ), 09.04.2008 tarih ve 26842 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak, ihraç ettiği sermaye piyasası
araçları bir borsada işlem gören ortaklıklar, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri ve bu işletmelerin bağlı
ortaklıkları, iştirakleri ve iş ortaklıkları için, 01.01.2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara
finansal tablolardan itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Kurulumuzun 2008/16 sayılı Haftalık Bülteni
aracılığıyla ise Seri:XI, No:29 Tebliği uyarınca hazırlanacak finansal tablolara ilişkin formatlar kamuya
duyurulmuştur.
Konuya ilişkin olarak, anılan Tebliğin ve finansal tablo formatlarının ilk uygulama yılı olmasından
kaynaklanan tereddütlerin giderilmesini teminen, Seri:XI, No:29 Tebliği’nin yayımı tarihinden bu yana Kurulumuza
ulaşmış sorular çerçevesinde, aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek görülmüştür.
1) Tebliğin ilk uygulama döneminde, finansal tabloların karşılaştırmalı sunumuna ilişkin herhangi
bir istisna getirilip getirilmeyeceği hususu
Tebliğin ilk uygulama döneminde, finansal tabloların karşılaştırmalı sunumuna ilişkin olarak mevcut
Uluslarası Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlarına (UMS/UFRS) uygun olmayan herhangi bir belirlemeye
gidilmemiştir. Bu çerçevede; Seri:XI, No:29 Tebliği’nin ilk uygulama yılında, UMS/UFRS’yi ilk kez uygulayan
işletmeler UFRS 1 uyarınca, diğer işletmelerse UMS 1 uyarınca tüm finansal tablolarını en az bir önceki yılla
karşılaştırmalı olarak sunacaklardır. UMS/UFRS’yi ilk kez uygulayan işletmelerin karşılaştırmalı finansal
tablolarının hazırlanabilmesini teminen, önceki hesap döneminin açılış bilançosunun UFRS 1 uyarınca
düzenlenmesi gerektiği unutulmamalıdır (hesap dönemi takvim yılı olan işletmeler için 01.01.2007 tarihli açılış
bilançosu).
2) Tebliğ’in Geçici 1’inci Maddesi’ndeki 3 haftalık ek sürenin sadece ilk ara tablo için mi yoksa
hesap dönemine ait tüm tablolar için mi geçerli olacağı hususu
Bilindiği üzere, Tebliğin Geçici 1’inci Maddesinin ikinci fıkrasında, “bu Tebliğe göre ilk defa finansal tablo
düzenlenmesi durumunda, Kurula ve borsaya bildirim sürelerine ayrıca üç hafta daha ilave edilir” denilmektedir.
Mevcut durumda bu Tebliğ’e göre düzenlenecek olan ilk finansal tablo, ilk ara dönem finansal tablosudur (hesap
dönemi takvim yılı olan işletmeler için 31.03.2008 tarihli tablolar, özel hesap dönemi olanlar için 01.01.2008
tarihinden sonra başlayacak hesap dönemlerine ilişkin ilk ara dönem tabloları). Dolayısıyla, ilk ara dönem tablosu
dışındaki finansal tabloların Kurula ve borsaya bildirim sürelerine üç hafta ilave edilmeyecektir.
3) Ara dönem finansal tabloların tam set olup olmayacağı hususu
Bilindiği üzere, Seri:XI, No:29 Tebliği’nde ara dönem finansal tabloların tam set hazırlanıp
hazırlanmayacağı yönünde bir belirleme bulunmamaktadır. Dolayısıyla, UMS 34 uyarınca işletmeler, ara dönem
finansal tablolarının tam set veya özet olarak sunumunda serbest olacaklardır.
Özet sunumun tercih edilmesi halinde, UMS 34’ün 9’uncu paragrafı uyarınca, finansal tabloların en son
yayınlanmış yıllık tablolardaki kalemleri içermesi gerekmektedir. Ancak bu gereklilik, yine UMS 34’ün 7’nci
paragrafı çerçevesinde, ihtiyaç duyulan kalem ve dipnot açıklamalarının ara dönem finansal tablolara
eklenmesine engel değildir.
4) Tebliğ’in ana ortaklığı yurt dışında bulunan işletmelerle ilgili 13’üncü maddesinin uygulanması
Ana ortaklığı yurt dışı piyasalara finansal raporlama yapan bir işletme, ana ortaklığın, işletmenin Seri:XI,
No:29 Tebliği uyarınca hazırlanmış finansal raporlarını kullanarak yaptığı ilanlarda, söz konusu finansal raporları,
en geç ana ortaklıkla birlikte, Seri:XI, No:29 Tebliği kapsamında Kurul’a ve borsaya gönderecektir. Ana ortaklık
ilanlarında kullanılacak işletmeye ait diğer finansal bilgi ve raporlar, Kurulumuzun Seri:VIII, No:39 “Özel
Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği” uyarınca, en geç, ilgili bilginin yurt dışında ilan edildiği
tarih itibariyle Türkiye’deki yatırımcılarla paylaşılacaktır.
Seri:XI, No:29 Tebliği uyarınca hazırlanmış finansal raporlar, dipnotlarıyla birlikte Seri:XI, No:29 Tebliğinde
belirlenen esaslar çerçevesinde tamamlanmış ve yükümlülüğü varsa bağımsız denetimden geçmiş finansal
tabloları, diğer bir ifadeyle Seri:XI, No:29 Tebliği uyarınca ilan edilebilir hale gelmiş finansal tabloları ifade
etmektedir. Dolayısıyla, örneğin, Seri:XI, No:29 Tebliği uyarınca bağımsız denetime tabi iken, ana ortaklık
tarafından bağımsız denetim tamamlanmadan kullanılan finansal tablolar veya UFRS
çerçevesinde tamamlanmış sayılmayan finansal tabloların kullanıldığı raporlar, Seri:VIII, No:39 Tebliği
çerçevesinde kamuya duyurulacaktır.
5) Bankalar ve sigorta şirketlerinin Tebliğin bazı hükümleri karşısındaki durumu:
Bilindiği üzere, Sermaye Piyasası Kanunu’nun (SPKn) 50/(a) maddesine göre; bankalar ve sigorta
şirketleri muhasebe, finansal tablo ve rapor standartları konularında kendi özel kanunlarındaki hükümlere tabidir.
Diğer taraftan, Kurulumuz düzenlemelerine esas teşkil eden ve sermaye piyasası araçlarının değerini ve yatırım
kararlarını etkileyebilecek önemli bilgilerin kamuya zamanında ve eşit bir şekilde ulaştırılmasını amaçlayan
kamuyu aydınlatma temel ilkesi çerçevesinde, İMKB’de işlem gören banka ve sigorta şirketlerinin finansal
raporlarının bildirimi ve ilanında halka açık diğer ortaklık ve sermaye piyasası kurumları ile aynı esaslara tabi
olmaları gerekmektedir.
Bu çerçevede; banka ve sigorta şirketleriyle ilgili tereddütlü hususlara ilişkin açıklamalar aşağıda yer
almaktadır:
i)
Tebliğ’in 8’inci Maddesinde düzenlenen “ara dönem faaliyet raporu” düzenleme yükümlülüğü:
Ara dönem faaliyet raporları, bankacılık ve sigortacılık mevzuatına dahil işletmeler tarafından da hazırlanacak ve
Seri:XI, No:29 Tebliği uyarınca Kurula ve Borsa’ya bildirecektir. Yıllık faaliyet raporlarında yer alması gereken
hususlarla ilgili olarak, ara dönemde yaşanan önemli değişiklikler ile bunların finansal tablolara etkilerinin ve
hesap döneminin geri kalan kısmı için bu hususlardaki önemli risk ve belirsizliklerin yer alacağı söz konusu ara
dönem faaliyet raporlarının hazırlanmasında, banka ve sigorta şirketleri kendi özel mevzuatları uyarınca
hazırlamış oldukları yıllık faaliyet raporlarını esas alabileceklerdir.
ii)
Tebliğ’in 20’nci Maddesinde yer alan “sermaye piyasası muhasebe defteri” tutma
yükümlülüğü: Seri:XI, No:29 Tebliği’nin 20’nci maddesi uyarınca tutulacak sermaye piyasası muhasebe defteri,
işletmelerin yasal kayıtları ile kamunun aydınlatılmasında kullandıkları finansal tablolar arasındaki geçişin kayıt
altına alınıp belgelendirilmesi amacının bir ürünü olup, kamunun aydınlatılmasında kullanılan finansal tabloları
doğrudan yasal kayıtları esas alınarak hazırlanan banka ve sigorta şirketleri tarafından kullanılmasına gerek
bulunmamaktadır.
iii) Finansal tablo formatları: Banka ve sigorta şirketleri, SPKn’nun 50’inci maddesi kapsamında, kendi
özel mevzuatlarınca öngörülmüş finansal tablo formatlarını kullanabilirler.
6) Bağımsız denetçilerin faaliyet raporları hakkında herhangi bir görüş verip vermeyeceği hususu
Bağımsız denetçi görüşleri, sadece finansal tablolar için verilecek olup, faaliyet raporlarını
kapsamayacaktır.
7) Enflasyona göre düzeltme işlemleri hakkında
Kurulumuzun 17.03.2005 tarih ve 11/367 sayılı Kararı geçerliliğini korumaktadır.
8) Finansal tablo ve dipnot formatlarında yer alan döviz pozisyonu tablosu Söz konusu dipnot,
2009/2 sayılı SPK Haftalık Bülten’inde “DUYURU 4.” başlığı altında yayımlanan 9/1/2009 tarihli ve 1/34 sayılı
Kurulumuz Kararı gereği yürürlükten kaldırılmıştır..
[Yukarıda yazılı karar, Mevzuatımızda ilgili yerine yerleştirilmiştir (9.Bölüm/sf.262 vd)]:
9) Kurulumuzca ilan edilmiş olan bilanço formatındaki özkaynak kalemlerine ilişkin hususlar
Özkaynak kalemlerinden, “Ödenmiş Sermaye”, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler”(1) ve Türk Ticaret
Kanunu’nun 466’ncı maddesi çerçevesinde yasal yedek statüsünde olan “Hisse Senedi İhraç Primleri”nin, yasal
kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda, UMS/UFRS çerçevesinde yapılan
değerlemelerde farklılıklar ortaya çıkması halinde (enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farklılıklar gibi)(2); söz
konusu farklılıklar,
- “Ödenmiş sermaye”den kaynaklanmaktaysa ve henüz sermayeye ilave edilmemişse, “ödenmiş
sermaye” kaleminden sonra gelmek üzere açılacak “sermaye düzeltmesi farkları” kalemiyle(3);
- “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Hisse Senedi İhraç Primleri”nden kaynaklanmakta(4) ve
henüz kar dağıtımı veya sermaye artırımına konu olmamışsa, geçmiş yıllar kar/zararlarıyla(5)
ilişkilendirilecektir.
Diğer özkaynak kalemleri ise UMS/UFRS çerçevesinde değerlenen tutarları üzerinden gösterilecektir. Bu
kapsamda, daha önce yasal kayıtlardaki tutarlara göre gösterilmesi istenen diğer özkaynak kalemlerine ilişkin,
ana hesaptan ayrı bir kalemde gösterilen (özsermaye enflasyon düzeltme farkları gibi) düzeltme farkları, ilgili
oldukları özkaynak kalemlerine dağıtılacaktır.
Dolayısıyla, daha önce oluşmuş düzeltme farkları,
- ödenmiş sermayeden kaynaklanmaktaysa, açılacak “sermaye düzeltme farkları” kalemine,
- kardan ayrılan kısıtlanmamış yedeklerden veya ihraç primlerinden kaynaklanmaktaysa geçmiş yıllar
kar/zararına,
1)Hatırlanacağı üzere bu yedekler, önceki dönemlerin karından, kanun veya sözleşme kaynaklı zorunluluklar nedeniyle veya kar
dağıtımı dışındaki belli amaçlar (örneğin iştirak satış kazançlarından vergi avantajı elde edebilmek) için ayrılmış yedeklerdir.
(2)Burada, karşılıklı iştirak düzeltmesi dışındaki sebeplerden kaynaklanan farklılıklar kastedilmektedir. Karşılıklı iştirak
düzeltmesi farklılıkları için formatlarda ayrı bir kalem öngörülmüştür.
(3)Sermayeye eklenme dışında başka bir kullanım yeri olmayan söz konusu sermaye düzeltme farklarının, işletmeler tarafından
sermaye artırımına konu edilmesi daha tercih edilir bir uygulamadır.
(4)Yasal kayıtlara ilişkin mevcut mevzuat göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu farklılıkların önemli tutarlara ulaşmaması
beklenmektedir.
(5)Kanun, sözleşme, genel kurul kararı, vs nedeniyle kullanımı kısıtlanmış yedekler için, farklı muhasebe değerlemelerine tabi
de olsa, hukuki olarak geçerli tek bir tutar olmalıdır. Bu da yasal kayıtlarda yer alan tutardır. Söz konusu yedeklerin
belirlenmesinde, değerleme esasları değil, bunların ayrılmasına neden olan irade ve kasıt önemlidir. Değerleme esası ne kadar
değişirse değişsin, ayrılan miktara ilişkin -kanundan, ortakların kararından, vs kaynaklanan- kasıt değişmedikçe bunların miktarı
da değişmeyecektir. Dolayısıyla, örneğin, 200 YTL’lik yasal yedekler, UMS/UFRS uyarınca yapılan değerlemede 100 YTL de
çıksa (konsolide karların eliminasyonu sonucu böyle bir durumla karşılaşılabilir), kanunen sonuç doğurabilecek tutar 200 YTL
olacağı için karşılığında geçmiş yıl kar/zararı işletilmek suretiyle, yasal yedekler yasal kayıtlardaki tutarlarına artırılır. Bu işlem
geçmiş yıl karının bulunmadığı durumlarda, geçmiş yıl zararının artırılması suretiyle yapılır.
- diğer özkaynak kalemlerinden (diğer yedeklerden) kaynaklanmaktaysa, ilgili oldukları özkaynak
kalemine dağıtılır(6).
Diğer taraftan, daha önce oluşmuş düzeltme farkları sermaye artırımı, kar dağıtımı veya zarar
mahsubunda kullanılmış ise; kullanılan miktar ilgili oldukları özkaynak kaleminin UMS/ UFRS’ye göre tespit
edilmiş tutarından düşülür.
(2008/27 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
E. ÖZEL DURUMLAR
Kurulumuzun 03.07.2008 tarih ve 18/742 sayılı kararı
14. A) Yatırım fonu, emeklilik yatırım fonu ve yatırım ortaklığı unvanları belirtilerek hisse senedi saklama
bakiyelerinin açıklanması uygulamasına son verilerek, kurumsal yatırımcılara ilişkin saklama bakiyelerinin; yatırım
fonları, emeklilik yatırım fonları ve yatırım ortaklıkları ana başlıkları altında gruplanarak ilan edilmesine ve bu
konuda gerekli çalışmaların yapılması için İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’ye bildirimde bulunulmasına ve
B) Yatırım fonu, emeklilik yatırım fonu ve yatırım ortaklıklarının aylık/üç aylık raporlarında, portföylerinde
yer alan tüm kıymetlerin ayrıntılı olarak kamuya açıklandığı dikkate alınarak, günlük olarak güncellenen sürekli
bilgilendirme formlarında, portföylerinde yer alan kıymetlerin ihraççısının ve kodlarının belirtilmesinin ihtiyari
olmasına
karar verilmiştir.
(2008/30 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
D. DUYURULAR
DUYURU 1.
Kurulumuzun 24.07.2008 tarih ve 20/841 sayılı kararı
Menkul kıymet yatırım fonlarının/ortaklıklarının ve emeklilik yatırım fonlarının taraf olabilecekleri vadeli
işlem sözleşmelerine ilişkin 16.12.2005 tarih ve 52/1488 sayılı ve 17.02.2006 tarih ve 8/172 sayılı Kurul İlke
Kararları’nın I. Genel İlkeler bölümün ikinci fıkrasının “VOB bünyesinde işlem gören ürünlere dayalı olarak borsa
dışında vadeli işlem sözleşmelerine taraf olunmaz. Ancak takası aynı gün valörlü olmayan ve bu yüzden vadeli
döviz borcu/alacağı yaratan sermaye piyasası araçlarının alım satımı ile bağlantılı vadeli döviz işlemlerinin, VOB
dışında tezgah üstü piyasada (yapılan işlem ile VOB’da işlem gören vadeli işlem sözleşmelerinin vadesinin
uyumsuz olması halinde), vadeli döviz borcu/alacağı tutarını aşmamak kaydıyla işlemin takas gününe kadar
yapılabilmesi mümkündür.” şeklinde değiştirilmesine karar verilmiştir.
DUYURU 2.
Kurulumuzun 24.07.2008 tarih ve 20/848 sayılı kararı
TTKn 312. maddesi kapsamında yapılacak pay devirlerinin Kurulumuzun 05.04.2007 tarih ve 13/404 sayılı
kararı kapsamında değerlendirilmemesine karar verilmiştir.
(2008/32 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU
(Kurulumuzun 08.08.2008 tarih ve 21/897 sayılı kararı gereği yayımlanmıştır.)
Bilindiği üzere 5083 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun” (5083 sayılı Kanun) ile
Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin para biriminin ismi Yeni Türk
(6) Olağansütü yedek akçeler, geçmiş yıllar kar/zararlarında gösterileceği için, olağanüstü yedek akçelerin düzeltilmesinden
kaynaklanan farklar da geçmiş yıllar kar/zararlarında gösterilir.
Lirası (YTL), alt birimi ise Yeni Kuruş (YKR) olarak tanımlanmıştır. 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair 5274 sayılı Kanun ile de hisse senetlerinin itibari değeri en az 1 YKR olarak düzenlenmiş ve
Türk Ticaret Kanunu (TTK)’na eklenen Geçici Madde 1 hükmü ile, hisse senetlerinin nominal değerlerinin “Yeni
Türk Lirası”na uyumlu hale getirilmesi için şirketlere 31.12.2009 tarihine kadar süre verilmiştir. Diğer taraftan
Bakanlar Kurulu’nun Yeni Türk Lirası ve Yeni Kuruşta Yer Alan Yeni İbarelerinin Kaldırılmasına ve Uygulama
Esaslarına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı”nın eki Karar ile Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para birimi olan YTL ve
YKR’de yer alan “Yeni” ibarelerinin 01.01.2009 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılacağı hükme bağlanmıştır.
Diğer bir ifadeyle 05.05.2007 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı’nın (YTL ve YKR’den “Yeni” ibaresinin
çıkarılması) ana maddelerinin yürürlüğe gireceği tarih olan 01.01.2009 tarihi ile 5274 sayılı Kanun ile TTK’da
şirketlere “Yeni Türk Lirası”na uyum için verilen sürenin 31.12.2009 olması birlikte değerlendirildiğinde süreler
arasında bir yıl gibi bir zaman farkı doğmaktadır.
05.05.2007 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı’na göre 01.01.2009 tarihinden itibaren “Yeni Türk Lirası”ndan
“Türk Lirası” uygulamasına geçildiğinde, yatırımcıların ellerinde bulunan nominal değeri halen TL olan eski
senetlerin nominal değeri YTL olup da 01.01.2009 tarihinden itibaren “Y” ibaresi kalkacak olan (değişim oranı
uygulanmış) senetler ile karıştırılması ve anılan hususun ihtilaflara ve suiistimallere yol açması muhtemel
görülmektedir.
Şirket esas sözleşmelerinin ve hisse senetlerinin YTL ile uyumlu hale getirilmesi yönetim kurullarının
sorumluluğunda olup, kanuni olarak ilgili değişikliklerin yapılması için 31.12.2009 tarihine kadar süre tanınmış
olmasına karşın gerek mevcut ortakların gerekse potansiyel ortakların aldatılmasının, dolandırılmasının
önlenmesi açısından ;
I. Payları İMKB’de işlem gören şirketler bakımından ;
-YTL’ye uyumlaştırma işlemlerini yapan şirketlerin mevcut kayıtlarını YTL’ye uyumlu olarak düzeltmesi ve
MKK kayıtlarında da gerekli düzeltmelerin yapılmasını sağlamaları;
-TTK’da yapılan değişiklik uyarınca, esas sözleşmelerinde gerekli değişiklikleri henüz yapmamış olan
anonim şirketlerin, yasal zorunluluk kapsamında tüm paylarda, YTL’ye geçişleri 01.01.2009 tarihine kadar
sağlamaları, bu amaçla henüz YTL uyum işlemlerini yapmamış olan bu şirketlerin de, esas sözleşme değişikliği
işlemlerini tamamlamaları ve MKK kayıtlarında gerekli düzeltmelerin yapılmasını sağlamaları;
II. Payları İMKB’de işlem görmeyen halka açık şirketler bakımından;
-Esas sözleşme değişikliğini yapan şirketlerin mevcut kayıtlarını YTL’ye uyumlu olarak düzeltmesi;
- TTK’da yapılan değişiklik uyarınca, esas sözleşmelerinde gerekli değişiklikleri henüz yapmamış olan
şirketlerin yasal zorunluluk kapsamında tüm paylarda, YTL’ye geçişleri 01.01.2009 tarihine kadar sağlamaları, bu
amaçla henüz YTL uyum işlemlerini yapmamış olan bu şirketlerin de, söz konusu tarihe kadar esas sözleşme
değişikliği işlemlerini tamamlamaları,
III. Yukarıda belirtilen tedbirlere ilave olarak, payları İMKB’de işlem görsün görmesin Kurul kaydında
olan bütün halka açık şirketlerin;
- Mevcut ortakları ile kamuoyunun; para biriminde meydana gelen değişikliğe ilişkin aşağıdaki hususlarda,
pay sahipleriyle ilişkiler birimi aracılığıyla, iadeli taahhütlü mektup gönderilmesi, şirket web sitesinde duyuru
yapılması, mahalli veya ulusal gazetelerde ilan verilmesi ve benzeri yollardan en az ikisinin kullanılması suretiyle
bilgilendirilmesini temin etmeleri gerektiği,
“- 5.5.2007 tarihli Bakanlar Kurulu kararı uyarınca para biriminden “Yeni” ibaresinin kaldırılmasıyla “Yeni
Türk Lirası”na yapılan atıfların kendiliğinden “Türk Lirası”na dönüşeceği; 5083 sayılı Kanun’un 3 üncü
maddesinde, kanunlarda ve diğer
mevzuatta, idari işlemlerde, yargı kararlarında, her türlü hukuki muamelelerde, kıymetli evrak ve hukuki sonuç
doğuran diğer belgeler ve değişim araçlarında “Türk Lirası”na veya “Lira”ya yapılan atıfların, 2. maddede belirtilen
değişim oranında “Yeni Türk Lirası”na yapılmış sayılacağı, bu çerçevede 5083 sayılı Kanun’un 3. maddesi
uyarınca, hisse senetlerinde “Türk Lirası”na veya “Lira”ya yapılan atıfların da, 2. maddede belirtilen değişim
oranında “Yeni Türk Lirası”na yapılmış sayılacağı,
- Anılan Bakanlar Kurulu kararına göre, 1.1.2009 tarihinden itibaren, “Yeni Türk Lirası”ndan “Türk Lirası”
uygulamasına geçilmesinden sonra, yatırımcıların ellerinde bulunan nominal değeri halen TL olan eski senetlerin,
nominal değeri “Yeni Türk Lirası” (“Yeni Türk Lirası” uygulaması kalktıktan sonra “Türk Lirası” olarak ifade
edilecek) olan senetler ile karıştırılmaması, uygulamada tüm hisse senetlerinin ihraç ya da ihdas tarihlerinin
dikkate alınması suretiyle, bunlardaki para biriminin hangi “Türk Lirası” olduğunun belirlenmesi ve bu hususta
yatırımcıların dikkatli olması gerektiği,”
Aksi taktirde Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca “Yeni Türk Lirası”ndan “Türk Lirası” uygulamasına
geçildiğinde, yatırımcıların ellerinde bulunan nominal değeri halen TL olan eski senetlerin, nominal değeri YTL
olup da 01.01.2009 tarihinden itibaren “Y” ibaresi kalkacak olan (değişim oranı uygulanmış) senetler ile
karıştırılması ve anılan hususun ihtilaflara ve suiistimallere yol açmasından doğabilecek zararlardan Şirket
yönetim kurullarının sorumlu olacağı hususunun hatırlatılmasında fayda görülmektedir.
IV. Diğer yandan, payları İMKB’de işlem görmeyen halka açık şirketlerin, mevcut hisse senetlerinin yerine
geçmek üzere, Kurulumuzun Seri:I, No:5 sayılı “Hisse Senetlerinin Şekil Şartlarına İlişkin Tebliğ” hükümlerine
uygun olarak, yeni para birimine göre hisse senetlerini bastırmaları veya 1 Yeni Kuruşa tamamlanmamış paylar
için kesir makbuzu düzenlemeleri; hisse senedi değişim işlemlerini tamamlamaları, “Yeni Türk Lirası”na henüz
uyum işlemlerini yapmamış olan bu şirketlerin, mevcut senetlerini tek tertipte birleştirmeleri mümkündür. Bu yolu
tercih etmeleri halinde, eski hisse senetlerini taşıdıkları kuponlarla birlikte iptal ederek, bu durumu noter tarafından
düzenlenecek tutanakla tespit ettirmeleri ve hisse senetlerinin bastırılmasını ve basılı örnekleri ile mevcut hisse
senetlerinin noter huzurunda iptalini takiben iptal tutanağını Kurulumuza göndermeleri gerekmektedir.
V. Yukarıda belirtilen piyasa katılımcıları dışında kalan, portföy yönetim şirketleri, bağımsız denetim
şirketleri, gayrımenkul değerleme şirketleri, derecelendirme şirketleri ile aracı kurumlar gibi sermaye piyasası
kurumları ile Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş., İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. ve Vadeli İşlem ve Opsiyon
Borsası A.Ş.’nin 5083 sayılı Kanun, 5.5.2007 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ve TTK’nda değişiklik yapılmasına
ilişkin 5274 sayılı Kanun hükümlerine intibak etmelerini teminen gerekli işlemleri yapmalarında yarar
görülmektedir.
(2008/34 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
DUYURU
(Kurulumuzun 08.08.2008 tarih ve 21/897 sayılı kararı gereği yayımlanmıştır.)
YATIRIMCILARA DUYURU
5.5.2007 tarihli Bakanlar Kurulu kararı uyarınca para biriminden “Yeni” ibaresinin kaldırılmasıyla “Yeni Türk
Lirası”na yapılan atıflar kendiliğinden “Türk Lirası”na dönüşecektir. 5083 sayılı Kanun’un 3 üncü maddesinde,
kanunlarda ve diğer mevzuatta, idari işlemlerde, yargı kararlarında, her türlü hukuki muamelelerde, kıymetli evrak
ve hukuki sonuç doğuran diğer belgeler ve değişim araçlarında “Türk Lirası”na veya “Lira”ya yapılan atıflar, 2.
maddede belirtilen değişim oranında “Yeni Türk Lirası”na yapılmış sayılacaktır. Bu çerçevede 5083 sayılı
Kanun’un 3. maddesi uyarınca, hisse senetlerinde “Türk Lirası”na veya “Lira”ya yapılan atıflar da, 2. maddede
belirtilen değişim oranında “Yeni Türk Lirası”na yapılmış sayılacaktır.
Anılan Bakanlar Kurulu kararına göre, 1.1.2009 tarihinden itibaren, “Yeni Türk Lirası”ndan “Türk Lirası”
uygulamasına geçilmesinden sonra, yatırımcıların ellerinde bulunan nominal değeri halen TL olan eski senetlerin,
nominal değeri “Yeni Türk Lirası” (“Yeni Türk Lirası” uygulaması kalktıktan sonra “Türk Lirası” olarak ifade
edilecek) olan senetler ile karıştırılmaması, uygulamada tüm hisse senetlerinin ihraç ya da ihdas tarihlerinin
dikkate alınması suretiyle, bunlardaki para biriminin hangi “Türk Lirası” olduğunun belirlenmesi ve bu hususta
yatırımcıların dikkatli olması gerekmektedir.
(2008/42 sayılı SPK Haftalık Bülteninde Kurulumuzun 15.10.2008 tarih ve 27/1069 sayılı kararı gereği
yayımlanmıştır.)
DUYURU 2.
Bilindiği üzere Türk Ticaret Kanunu(TTK)’nın 362. maddesinde;
“Kar ve zarar hesabı, bilanço, yıllık rapor ve safi kazancın nasıl dağıtılacağı hususundaki teklifler,
murakıplar tarafından verilecek raporla birlikte umumi heyetin adi toplantısından en az 15 gün önce şirketin
merkez ve şubelerinde pay sahiplerinin emrine amade bulundurulur…”
hükmü yer almaktadır.
Bununla birlikte payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsası(İMKB)’nda işlem gören şirketlerin 2007 yılı
hesap dönemine ilişkin mali tablolarının açıklandığı sırada yürürlükte olan Kurulumuzun mülga Seri:XI, No:25
sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”in 57. maddesinde yıllık faaliyet
raporlarında yer alması gereken asgari unsurlar sayılarak;
- Vergiden sonraki karın tahsis yerleri, imtiyazlı ve intifa pay gruplarına dağıtım miktarı ve kar payının
ödenme zamanları hakkında genel kurula yapılacak önerilerin de yıllık faaliyet raporlarında yer alması,
- Yönetim kurulu yıllık faaliyet raporlarının, Kurulumuzca belirlenen esas ve standartlar çerçevesinde en az
bir önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmış mali tabloları içermesi
gerektiği ifade edilmiş ve aynı Tebliğin 714. maddesinde ise yönetim kurulu yıllık faaliyet raporlarının,
olağan genel kurul toplantılarından en az 15 gün önce ortakların incelemesine sunulması gerektiği ifade edilmiştir.
Diğer taraftan 09.04.2008 tarih ve 26842 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve
Kurulumuzun Seri:XI, No:25 sayılı Tebliğini yürürlükten kaldıran Kurulumuzun Seri:XI, No:29 sayılı “Sermaye
Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”nin 8. maddesinde yıllık faaliyet raporlarında yer alması
gereken asgari unsurlar sayılarak; söz konusu Tebliğ hükümleri çerçevesinde düzenlenen mali tablo ve bilgiler
esas alınarak hesaplanan mali durum, karlılık ve borç ödeme durumlarına ilişkin temel rasyoların da yıllık faaliyet
raporlarında yer alması gerektiği ifade edilmiş olup; aynı Tebliğin 16. maddesinde yıllık faaliyet raporlarının,
olağan genel kurul toplantılarından en az 15 gün önce ortakların incelemesine sunulması gerektiği hükme
bağlanmıştır.
Kurulumuzun Seri:XI, No:29 sayılı Tebliğinin 12. maddesi gereğince söz konusu Tebliğ hükümleri
çerçevesinde Kurulumuza ve Borsaya yapılacak bildirimlerin; bağımsız denetimden geçmiş mali tablolar için,
bağımsız denetim raporuyla birlikte, bağımsız denetim kuruluşunu temsil ve ilzama yetkili kişinin imzasını taşıyan
bir yazı ekinde işletmeye ulaştığı, aynı gün içerisinde işletmece mali tabloların Kurulumuza ve Borsaya bildirimine
ilişkin yönetim kurulu kararına bağlandığı tarihi izleyen ilk iş günü mesai saati bitimine kadar yapılması
gerekmektedir. Bu çerçevede kar dağıtım teklifinin kesinleşmiş, işletme yönetim kurulunca kabul edilmiş ve
kamuya açıklanmış mali tablolar esas alınarak hazırlanması esastır.
Kurulumuzun Seri:VIII, No:39 sayılı “Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği”nin
5/h-3 maddesi uyarınca ise “Ortaklık yönetim kurulunca, kar dağıtımı, sermaye artırımı, esas sözleşme
değişikliği gibi genel kurulca karara bağlanması gereken tüm konularda genel kurula sunulacak önerilere ilişkin
karar alınması,…” durumlarında anılan Tebliğde belirlenen esas ve usuller çerçevesinde özel durum
açıklamasında bulunulması zorunludur.
2007 yılı içerisinde payları İMKB’de işlem gören şirketlerin 2007 yılı hesap dönemine ilişkin mali
tablolarının ve kar dağıtımına ilişkin yönetim kurulu kararlarının kamuya açıklanma tarihleri ile özel durum
açıklamaları üzerinde yapılan incelemede, söz konusu şirketler içerisinde TTK’nın 362. maddesi ile Kurulumuzun
yukarıda anılan düzenlemelerine aykırı olarak;
1) Yönetim kurulunun kar dağıtımına ilişkin teklifini yada mali tablolarını olağan genel kurul toplantısından
en az 15 gün önce ortakların incelemesine sunmayan,
2) Yönetim kurulunun kar dağıtımına ilişkin teklifini mali tablolarını kamuya açıklamadan önce ilan eden,
3) Yönetim kurulunun kar dağıtımına ilişkin teklifini kamuya hiç açıklamadan olağan genel kurul
toplantısında kar dağıtımına ilişkin karar alan
bazı şirketlerin bulunduğu tespit edilmiştir.
Bu çerçevede anılan hususların değerlendirildiği Kurulumuzun 15.10.2008 tarih ve 27 sayılı toplantısında,
konuya ilişkin mevzuat hükümlerini ihlal eden şirketler hakkında Sermaye Piyasası Kanunu’nun 47/A maddesi
çerçevesinde herhangi bir cezai işlem yapılmamasına, ancak bu şirketlerin bundan sonraki dönemlerde kar
dağıtımı ve mali tablo açıklamalarında TTK’nın 362. maddesi ile Kurulumuz düzenlemelerine uyum hususunda
gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi gerektiği aksi taktirde ilgili mevzuat hükümlerinin ihlalinin tekerrürü halinde
sorumlular hakkında sermaye piyasası mevzuatında öngörülen yaptırımların uygulanacağı hususunda iş bu
Kurulumuz duyurusu aracılığıyla bilgilendirilmelerine karar verilmiştir.
İlgililere duyurulur.
(2008/45 sayılı SPK Haftalık Bülteninde Kurulumuzun 07.11.2008 tarih ve 29/1144 sayılı kararı gereği
yayımlanmıştır.)
DUYURU 2.
Kurulumuzca, 2004-2008 yılları arasında, kredili menkul kıymet ve açığa satış işlemlerine konu edilecek
ve/veya özkaynak olarak kullanılacak menkul kıymetler listelerinden çıkarılan hisse senetleri hakkındaki
kararlarına uyum konusunda yapılan incelemeler sonucunda;
Kredili menkul kıymet ve açığa satış işlemlerine ilişkin emir alım ve kontrol süreçlerinde, 2004-2008 yılları
arasında kredili menkul kıymet ve açığa satış işlemlerine konu edilecek ve/veya özkaynak olarak kullanılacak
menkul kıymetler listelerinden çıkarılan hisse senetleri hakkındaki Kurulumuz kararlarına uyulmasında azami
dikkat ve özenin gösterilmesini teminen tüm ARACI KURULUŞLARIN uyarılmasına karar verilmiştir.
(2008/48 sayılı SPK Haftalık Bülteninde yayımlanmıştır.)
D. DUYURU
Kurulumuzun 28.11.2008 tarih ve 31/1241 sayılı kararı;
19.03.2008 tarih ve 26821 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri: IV, No: 41 sayılı Sermaye Piyasası
Kanunu’na Tabi Olan Anonim Ortaklıkların Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliğ’in (Tebliğ) uygulanması ile ilgili
olarak Kurulumuza ulaşan talep ve önerilerin değerlendirilmesi neticesinde, aşağıdaki hususların kamuya
açıklanmasına karar verilmiştir.
1. Tebliğ’in değerleme yükümlülüğüne ilişkin hükümlerinde atıf yapılan değerleme işlemini gerçekleştirecek
kuruluşlara ilişkin olarak;
a. İşlemin gayrimenkul değerlemesini içermesi durumunda, değerleme hizmeti, Seri:VIII No:35 “Sermaye
Piyasası Mevzuatı Çerçevesinde Gayrimenkul Değerleme Hizmeti Verecek Şirketler ile Bu Şirketlerin Kurulca
Listeye Alınmalarına İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ hükümleri çerçevesinde listeye alınmış gayrimenkul
değerleme şirketleri tarafından verilecektir.
b. Gayrimenkul dışındaki varlıklara ilişkin değerleme hizmetleri ise; Kurulumuzun 17.07.2003 tarih ve
37/875 sayılı kararında belirtilen nitelikleri taşıyan kurumlar tarafından verilecektir. Ancak bağımsız denetim
kuruluşları, denetimini üstlendikleri şirketlere aynı dönemde, sadece Tebliğ’in 5’inci maddesi kapsamında yaygın
ve süreklilik arz eden işlemlerin değerlemesi ile sınırlı olmak kaydıyla değerleme hizmeti verebileceklerdir.
2. Konsolide finansal tablo hazırlamakla yükümlü olan halka açık anonim ortaklıkların, konsolidasyon
kapsamına dahil ettikleri bağlı ortaklıkları ile yaptıkları ve Tebliğ’de belirtilen şartları taşıyan işlemler için de
değerleme yaptırmaları zorunludur. Ayrıca halka açık anonim ortaklık statüsündeki ana ortaklıkların
konsolidasyon kapsamına dahil ettikleri bağlı ortaklıkları tarafından, halka açık olsun veya olmasın ana ortaklık
dışındaki ilişkili taraflar ile yapılan ve Tebliğ’de belirtilen şartları taşıyan ilişkili taraf işlemleri için de değerleme
raporu hazırlanması, bu nitelikteki işlemlerin %10’luk eşiği aşıp aşmadığının belirlenmesinde ise ana ortaklığın
konsolide finansal tablolarının esas alınması gerekmektedir.
3. Tebliğ’de belirtilen %10’luk eşiğin altında kalan yaygın ve süreklilik arz eden işlemler için yönetim kurulu
kararı aranmayacaktır.
4. Ortaklıkların ilişkili tarafları ile yaptıkları işlemlerde, yıl içinde ilgili şartların değişmesi durumunda,
değişim aşamasında herhangi bir işlem yapılmasına gerek olmaksızın, yılsonunda hazırlanacak gözden
geçirmeye ilişkin raporda, değişen şartlar ve değişim gerekçesi ile bu gerekçenin kabul edilebilir olup olmadığı,
diğer bir ifadeyle yeni şartların adil ve makul olup olmadığına ilişkin görüş bildirilecektir.
5. Halka açık anonim ortaklık statüsündeki bankalar açısından, değerleme işlemlerinde esas alınan
%10’luk eşiğin hesaplanmasında konsolide finansal tablolar esas alınacaktır.
(2008/50 sayılı SPK Haftalık Bülteninde Kurulumuzun 18.12.2008 tarih ve 32/1269 sayılı kararı
gereği yayımlanmıştır.)
D. DUYURU
Bilindiği üzere Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 362. maddesinde;
“Kar ve zarar hesabı, bilanço, yıllık rapor ve safi kazancın nasıl dağıtılacağı hususundaki teklifler,
murakıplar tarafından verilecek raporla birlikte umumi heyetin adi toplantısından en az 15 gün önce şirketin
merkez ve şubelerinde pay sahiplerinin emrine amade bulundurulur…”
hükmü yer almaktadır.
Bununla birlikte yatırım ortaklıklarının 2007 yılı hesap dönemine ilişkin mali tablolarının açıklandığı sırada
yürürlükte olan Kurulumuzun mülga Seri:XI, No:25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında
Tebliğ”in 57. maddesinde yıllık faaliyet raporlarında yer alması gereken asgari unsurlar sayılarak;
- Vergiden sonraki karın tahsis yerleri, imtiyazlı ve intifa pay gruplarına dağıtım miktarı ve kar payının
ödenme zamanları hakkında genel kurula yapılacak önerilerin de yıllık faaliyet raporlarında yer alması,
- Yönetim kurulu yıllık faaliyet raporlarının, Kurulumuzca belirlenen esas ve standartlar çerçevesinde en az
bir önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmış mali tabloları içermesi,
gerektiği ifade edilmiş ve aynı Tebliğ’in 714. maddesinde ise yönetim kurulu yıllık
faaliyet raporlarının, olağan genel kurul toplantılarından en az 15 gün önce ortakların incelemesine sunulması
gerektiği ifade edilmiştir.
Diğer taraftan Seri:XI, No:25 sayılı Tebliği yürürlükten kaldıran Kurulumuzun Seri:XI, No:29 sayılı
“Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”nin 8. maddesinde yıllık faaliyet raporlarında
yer alması gereken asgari unsurlar sayılarak; söz konusu Tebliğ hükümleri çerçevesinde düzenlenen mali tablo
ve bilgiler esas alınarak hesaplanan mali durum, karlılık ve borç ödeme durumlarına ilişkin temel rasyoların da
yıllık faaliyet raporlarında yer alması gerektiği ifade edilmiş olup; aynı Tebliğ’in 16. maddesinde yıllık faaliyet
raporlarının, olağan genel kurul toplantılarından en az 15 gün önce ortakların incelemesine sunulması gerektiği
hükme bağlanmıştır.
Seri:XI, No:29 sayılı Tebliğ’in 12. maddesi gereğince söz konusu Tebliğ hükümleri çerçevesinde
Kurulumuza ve Borsaya yapılacak bildirimlerin; bağımsız denetimden geçmiş mali tablolar için, bağımsız denetim
raporuyla birlikte, bağımsız denetim kuruluşunu temsil ve ilzama yetkili kişinin imzasını taşıyan bir yazı ekinde
işletmeye ulaştığı, aynı gün içerisinde işletmece mali tabloların Kurulumuza ve Borsaya bildirimine ilişkin yönetim
kurulu kararına bağlandığı tarihi izleyen ilk iş günü mesai saati bitimine kadar yapılması gerekmektedir. Bu
çerçevede kar dağıtım teklifinin kesinleşmiş, işletme yönetim kurulunca kabul edilmiş ve kamuya açıklanmış mali
tablolar esas alınarak hazırlanması esastır.
Kurulumuzun Seri:VIII, No:39 sayılı “Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği”nin
5/h-3 maddesi uyarınca ise “Ortaklık yönetim kurulunca, kar dağıtımı, sermaye artırımı, esas sözleşme
değişikliği gibi genel kurulca karara bağlanması gereken tüm konularda genel kurula sunulacak önerilere ilişkin
karar alınması,…” durumlarında anılan Tebliğ’de belirlenen esas ve usuller çerçevesinde özel durum
açıklamasında bulunulması zorunludur.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde; yatırım ortaklıklarının 2007 yılı hesap dönemine
ilişkin mali tablolarının ve kar dağıtımına ilişkin yönetim kurulu kararlarının kamuya açıklanma tarihleri ile özel
durum açıklamaları üzerinde yapılan incelemede, söz konusu şirketler içerisinde TTK’nın 362. maddesi ile
Kurulumuzun yukarıda anılan düzenlemelerine aykırı olarak; yönetim kurulunun kar dağıtımına ilişkin teklifini yada
mali tablolarını olağan genel kurul toplantısından en az 15 gün önce ortakların incelemesine sunmayan bazı
şirketlerin bulunduğu tespit edilmiştir.
Bu çerçevede anılan hususların değerlendirildiği Kurulumuzun 18.12.2008 tarih ve 32/1269 sayılı
toplantısında, konuya ilişkin mevzuat hükümlerini ihlal eden yatırım ortaklıkları hakkında Sermaye Piyasası
Kanunu’nun 47/A maddesi çerçevesinde herhangi bir cezai işlem yapılmamasına, ancak bu şirketlerin bundan
sonraki dönemlerde kar dağıtımı ve mali tablo açıklamalarında TTK’nın 362. maddesi ile Kurulumuz
düzenlemelerine uyum hususunda gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi gerektiği aksi taktirde ilgili mevzuat
hükümlerinin ihlalinin tekerrürü halinde sorumlular hakkında sermaye piyasası mevzuatında öngörülen
yaptırımların uygulanacağı hususunda işbu Kurulumuz duyurusu aracılığıyla bilgilendirilmelerine karar verilmiştir.
İlgililere duyurulur.
(2008/51 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1.
Kurulumuzun 26.12.2008 tarihli ve 33/1311 sayılı kararı;
Menkul kıymet yatırım fonlarının taraf olabilecekleri vadeli işlem sözleşmelerine ilişkin 16.12.2005 tarih ve
52/1488 sayılı Kurul İlke Kararı’nın “I. Genel İlkeler” bölümüne üçüncü fıkra olarak “VOB bünyesinde işlem gören
ürünlere dayalı olarak borsa dışında vadeli işlem sözleşmelerine taraf olunmaz hükmü, serbest fonların vadeli
döviz işlemlerinde işlem yapılan karşı tarafın Türkiye’de derecelendirme faaliyetinde bulunması Kurulca kabul
edilen derecelendirme kuruluşları tarafından yatırım yapılabilir seviyeye denk gelen derecelendirme notu verilmiş
mali kuruluşlar olması ve 03/07/2008 tarih ve
18/744 sayılı İlke Kararı’nda belirtilen nitelikleri taşıması şartıyla uygulanmaz.” fıkrasının eklenmesine karar
verilmiştir.
DUYURU 2.
Kurulumuzun 26.12.2008 tarihli ve 33/1304 sayılı kararı;
Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği’ne göre (Seri:XI, No: 29) finansal tablo
hazırlamakla yükümlü şirketler tarafından kilit yönetici personele sağlanan menfaatlerin finansal tablo
dipnotlarında açıklanıp açıklanmadığına ilişkin yapılan inceleme sonucunda;
Kurulumuzun Seri:XI, No:29 sayılı Tebliği’ne göre finansal tablo düzenleyen şirketlerin, finansal tablolarının
dipnotlarında kilit yönetici personele sağlanan menfaatler ile ilgili yeterli bilgi verilmesi konusunda gerekli dikkat ve
özenin gösterilmesi ve bundan sonra konu ile ilgili gerekli açıklamaları yapmayan şirketler hakkında ilgili
mevzuata aykırılık kapsamında işlem yapılacağı hususlarında Kurulumuz Haftalık Bülteni vasıtasıyla
uyarılmalarına,
karar verilmiştir.
(2009/2 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanmıştır.)
DUYURU 1.
Kurulumuzun 9/1/2009 tarihli ve 1/33 sayılı kararı uyarınca yapılan duyurudur;
Bilindiği üzere, ihraç ettiği sermaye piyasası araçları borsada işlem gören ortaklıkların Kurulumuzun
Seri:XI, No:29 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliğ”i uyarınca hazırlayacakları
finansal tablolara ilişkin genel formatlar Kurulumuzun 14-18.04.2008 tarih ve 2008/16 Haftalık Bülteni ile kamuya
duyurulmuştur.
Kurulumuzun 09.01.2009 tarih ve 1/33 sayılı Kararı uyarınca, ihraç ettiği sermaye piyasası araçları
borsada işlem gören finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin finansal tablolarını, Kurulumuzun 1418.04.2008 tarih ve 2008/16 Haftalık Bülteni ile kamuya açıklanan genel formatlar yerine, Bankacılık Düzenleme
ve Denetleme Kurumu tarafından anılan şirketlere yönelik belirlenen formatlara göre hazırlayarak kamuya ilan
edilmek üzere İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na göndermeleri gerektiği hususunda bilgilendirilmelerine karar
verilmiştir.
DUYURU 2.
Kurulumuzun 9/1/2009 tarihli ve 1/34 sayılı kararı uyarınca yapılan duyurudur;
FİNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Öncelikli amacı ortaklıkların finansal durumlarının performanslarının mevcut ve potansiyel yatırımcılara
sunulması olan sermaye piyasasında finansal raporlama, özellikle uzun vadeli yatırım kararlarında yararlanılan
önde gelen araçlardan birisidir. Bu nedenle finansal raporlamanın gerçeği doğru ve dürüst yansıtması hususunda
Kurulumuzun hassasiyetinin kamuoyuna hatırlatılmasında fayda görülmektedir.
Bilindiği üzere 09.04.2008 tarihinde yürürlüğe giren Kurulumuzun Seri:XI, No:29 “Sermaye Piyasasında
Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (Seri:XI, No:29 Tebliği) ile borsa şirketleri, aracı kurumlar, portföy
yönetim şirketleri ile bunların bağlı ortaklıkları, iştirakleri ve iş ortaklıkları 01.01.2008 tarihinden sonra başlayan
hesap dönemlerinin ilk ara döneminden itibaren finansal tablolarını münhasıran Uluslararası Muhasebe
Standartları Kurulu tarafından yayımlanan Uluslararası Muhasebe / Finansal Raporlama Standartlarına
(UMS/UFRS) göre hazırlamaktadırlar.
Anılan Tebliğ kapsamında UMS/UFRS’lere göre hazırlanan finansal raporlamanın kalitesinin artırılmasını
teminen;
a) Dipnot açıklamalarına ilişkin hükümler dahil UMS/UFRS hükümlerinin eksiksiz uygulanması ve finansal
tabloların önemli nitelikteki hatalardan ari hazırlanması,
b) UMS/UFRS’lerin özellikle işletme yönetimine takdir yetkisi tanıyan, öznel nitelikli hükümlerinin gerçeği
doğru ve dürüst bir şekilde sunumu amacı dışında değerlendirilmemesi ve
c) Bağımsız denetim kuruluşları, bunların yöneticileri ve bağımsız denetçilerin (a) ve (b) bentlerinde
belirtilen konulara ilişkin büyük titizlikle çalışmaları gerektiği
hususlarının önemle hatırlatılmasında ve UMS/UFRS’lerin münhasıran zorunlu olarak uygulanmakta oluğu
ikinci yıla girerken Kurulumuzun bu amaçlarla hali hazırda tesis ettiği gözetim faaliyetlerine devam edeceğinin
hatırlatılmasında yarar görülmektedir.
Bu amacın sağlanmasına katkıda bulunmak için 2007 yılı finansal tablolarının incelenmesi sonucunda
ulaşılan tespitler ile genel olarak finansal tabloların hazırlanması ve bağımsız denetimi sırasında dikkat edilmesi
gereken önemli hususlar aşağıda verilmektedir.
A. FİNANSAL TABLOLARIN İNCELENMESİ NETİCESİNDE ULAŞILAN TESPİTLER
Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB)’nda işlem gören şirketlerin kamuya açıklanan
31.12.2007 tarihli finansal tablolarına ilişkin olarak Kurulumuzca yapılan incelemelerde genel olarak;
1) Finansal tablo dipnotlarında şirketlere özgü uygulamaları açıklamaktan uzak, standart ifadeler
kullanıldığı dolayısıyla 108-115 nolu paragraf hükümleri başta olmak üzere UMS 1 (Finansal Tabloların
Sunuluşu)’in kamuya açıklanacak hususlara ilişkin düzenlemelerinin gereğinin tam olarak yerine getirilmediği,
bunun yanında yine UMS 1’in 36-41 paragraflarına uygun olarak dipnot bilgilerinin karşılaştırmalı olarak
sunulmadığı,
2) UMS 1 paragraf 104 uyarınca bilanço, gelir tablosu, özsermaye değişim tablosu veya nakit akım
tablosunda yer alan her bir kalemin, detaylı açıklamaların yapıldığı dipnot referansları ile birlikte gösterilmesi
gerekmekle birlikte, özellikle nakit akım ve özsermaye değişim tablolarında dipnot referanslarına yer verilmediği (1),
3) UMS 18 (Hasılat), paragraf 35 kapsamında hasılatın kaydedilmesine ilişkin olarak yapılan açıklamaların
genel itibarıyla yetersiz olduğu, şirkete özgü hasılatın kaydedilmesine ilişkin politikaların ve hizmet sunumu
gerçekleştiren ortaklıklarda işlemlerin tamamlanma düzeyinin belirlenmesinde kullanılan yöntemlerin
açıklanmadığı,
4) Finansal tabloların kim tarafından ve hangi tarihte onaylandığı (2) ile ortakların veya diğer kişilerin
finansal tabloları değiştirme yetkisine sahip olup olmadıklarına ilişkin açıklamaların UMS 10 (Bilanço Tarihinden
Sonraki Olaylar) paragraf 17’ye aykırı olarak yapılmadığı,
5) Ortaklıkların erken uygulama seçeneğini kullanmadığı, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu
tarafından yayımlanan ancak yürürlüğe girmeyen standart ve yorumlara ilişkin olarak; UMS 8 (Muhasebe
Politikaları, Muhasebe Tahminindeki
Değişiklikler ve Hatalar)’in 30’uncu paragrafı kapsamındaki açıklamalara, anılan standardın 31’inci maddesi
dikkate alınarak 2007 yılı finansal tablo dipnotlarında yer verilmediği,
Ayrıca Kurulumuzun 14.04.2008 – 18.04.2008 tarih ve 2008/16 sayılı Haftalık Bülteni’nde yayımlanan Finansal Tablo ve
Dipnot Formatları Hakkında Duyurusu kapsamında Nakit Akım ve Özsermaye Değişim Tablolarına dipnotlardan ayırt edilecek
biçimde bilanço ve gelir tablosu ile birlikte yer verilmesi gerekmektedir.
(2)
Seri:XI, No:29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” kapsamında hazırlanan sorumluluk
beyanlarının, finansal raporların ilanı ve bildirimi sırasında kamuya açıklanmasının yanı sıra UMS 10 (Bilanço Tarihinden
Sonraki Olaylar) çerçevesinde finansal tabloların kim tarafından ve hangi tarihte onaylandığına finansal tablolarda yer verilmesi
gerekmektedir.
(1)
6) UMS 1 paragraf 76’ya aykırı olarak özellikle şirket sermayesindeki payların nominal değeri, şirket
sermayesindeki imtiyazlı pay sınıfı ve bunların sahibine sağladığı haklar hakkındaki bilgilere 2007 yılı finansal
tablolarında yer verilmediği,
7) UMS 1 paragraf 126-c ve UMS 24 (İlişkili Taraf Açıklamaları) paragraf 12 uyarınca şirketi kontrol eden
ana ortağın veya nihai ana ortağın ismine açıkça yer verilmediği,
8) Giderleri fonksiyonel esasa göre sınıflandıran işletmelerin, UMS 1 paragraf 93 kapsamında amortisman
ve itfa gideri, çalışanlara sağlanan giderler gibi giderlerin niteliği ile ilgili bilgi vermediği,
9) UMS 1 ve 24 kapsamında ilişkili tarafların tanımının yeterli açıklıkta yapılmadığı, şirket ile ilişkili taraf
arasındaki ilişkinin niteliği ile verilen ve alınan teminatlar gibi gerekli açıklamalar konusunda dipnotlarda eksiklikler
bulunduğu,
10) İşletme içerisinde oluşturulan maddi olmayan duran varlıklar ve diğer maddi olmayan duran varlıklar
ayrımı yapılmak suretiyle maddi olmayan varlıkların dönem başı ve dönem sonu değerlerinin detaylı mutabakatı
ile maddi olmayan varlıkların itfa paylarının dahil edildiği gelir tablosu kalemleri de dahil olmak üzere UMS 38
(Maddi Olmayan Duran Varlıklar) kapsamında maddi olmayan duran varlıklara ilişkin gerekli açıklamaların
yapılmadığı, benzer şekilde UMS 16 (Maddi Duran Varlıklar) paragraf 73 kapsamında dipnotlarda yer verilmesi
gereken maddi duran varlıkların dönem başı ve sonundaki defter değerlerinin ayrıntılı mutabakatının
karşılaştırmalı olarak sunulmadığı,
11) Kıdem tazminatı karşılığına ilişkin olarak UMS 19 (Çalışanlara Sağlanan Faydalar) paragraf 120A
çerçevesinde aktüeryal kayıp ve kazançların muhasebeleştirme politikasının, tanımlanmış fayda planı
yükümlülüğünün bugünkü değerinin (uygun olduğu ölçüde) (c) bendindeki ayrıntılar sunulmak suretiyle açılış ve
kapanış bakiyelerinin mutabakatının ve temel aktüeryal varsayımların dipnotlarda tam olarak sunulmadığı,
12) UMS 12 (Gelir Vergileri) çerçevesinde vergi gideri (geliri) ile muhasebe karı arasındaki mutabakatın
paragraf 81-c’de belirtilen şekilde dipnotlarda sunulmadığı, aynı şekilde paragraf 81-g’de belirtilen şekilde her bir
geçici fark, kullanılmamış mali zararlar ve vergi avantajları için gerekli bilgilere dipnotlarda yer verilmediği,
13) İnşaat muhasebesi uygulayan şirketlerde UMS 11 (İnşaat Sözleşmeleri)’in 39’uncu paragrafında
açıklanması öngörülen dönem geliri olarak finansal tablolara yansıtılan sözleşme geliri tutarı, dönem içinde
kaydedilen sözleşme gelirinin saptanmasında kullanılan yöntemler ile devam eden işlerin tamamlanma
aşamasının saptanmasında kullanılan yöntemler ve UMS 11’in 40’ıncı paragrafında açıklanması öngörülen
devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin olarak bilanço tarihine kadar katlanılan maliyetler ile finansal tablolara
yansıtılan karların toplam tutarının dipnotlarda açıklanmadığı,
14) Özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilen iştiraklere ilişkin olarak UMS 28 (İştiraklerdeki Yatırımlar)’in
37’nci paragrafı çerçevesinde, söz konusu iştiraklerin varlık, yükümlülük, hasılat ve kar veya zarar toplamları dahil
olmak üzere özet finansal bilgilerine dipnotlarda yer verilmediği,
15) Finansal tablolarda yeni yürürlüğe giren UFRS 7 (Finansal Araçlar: Açıklamalar) kapsamında yapılan
açıklamaların, söz konusu standardın getirdiği yükümlülükleri karşılamakta yetersiz kaldığı,
tespit edilmiştir.
B. FİNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMASINDA VE BAĞIMSIZ DENETİMİNDE ÖZELLİKLE DİKKAT
EDİLECEK ÖNEMLİ HUSUSLAR
1) Muhasebe tahminlerinin yapılmasında ve varsayımların belirlenmesinde, işletmenin faaliyet gösterdiği
ekonomik çevreye ilişkin göstergeler başta olmak üzere ilgili her unsurun objektif olarak dikkate alınması ve
sorgulandığında kanıtlanabilir olması,
2) Özellikle aktif bir piyasası bulunmayan varlıkların (ve daha önce aktif bir piyasası bulunup da mevcut
durumda aktif piyasası kalmayan) UMS/UFRS’lerin gerçeğe uygun değer ile değerlenmesini öngördüğü veya izin
verdiği durumlarda, gerçeğe uygun değer hesaplamasının objektif ve sorgulandığında kanıtlanabilir olması,
3) UMS 2 (Stoklar) çerçevesinde, stokların net gerçekleşebilir değerlerinin hesaplanmasında özellikle
tahmini satış fiyatının mevcut piyasa koşulları dikkate alınarak objektif olarak belirlenmesi ve hesaplanan net
gerçekleşebilir değerin maliyetin altına düşmesi halinde farkın mutlaka giderleştirilmesi,
4) UMS 11 çerçevesinde, inşaat sözleşmelerinde yüklenici işletmenin gelecekte yapılacak işlere ilişkin
maliyetlere katlanması durumunda, işe henüz başlanılmadığından, finansal tablolara o işe ilişkin olarak herhangi
bir gelir kaydedilmemesi, standardın 27’nci paragrafı uyarınca söz konusu maliyetlerin geri kazanılması muhtemel
olması halinde, yapılmakta olan işler olarak aktifleştirilmesi,
5) UMS 12’nin 24’üncü paragrafı uyarınca, indirilebilir geçici farklar nedeniyle ertelenmiş vergi varlığının
muhasebeleştirilebilmesi için ileriki dönemlerde yeteri kadar vergiye tabi gelir oluşacağının muhtemel olması
şartının gerçekleşip gerçekleşmediğinin objektif olarak değerlendirilmesi ve gerektiğinde aksine karine
bulunmadığının kanıtlanabilmesi,
6) UMS 18 çerçevesinde,
a) Mal satışlarının muhasebeleştirilmesinde, başta mallar üzerindeki yönetim etkinliğinin sürdürülmemesi
şartı olmak üzere standardın 14’üncü paragrafında belirtilen şartların sağlandığının teyit edilmesi,
b) Hizmet satışlarının muhasebeleştirilmesinde, başta işin tamamlanma düzeyinin güvenilir biçimde
ölçülebilmesi olmak üzere standardın 20’nci paragrafında belirtilen şartların sağlandığının teyit edilmesi,
c) Muhasebeleştirilen hasılatın gerçeğe uygun değerle finansal tablolara alınmasında standardın 11’inci
paragrafı uyarınca özellikle vadeli satışlarda satışın nominal tutarı ile gerçeğe uygun değeri arasındaki farkın
ayrıştırılması (örneğin bir satış karşılığında belirli vadelerde para ile tahsilat söz konusu olduğunda aradaki fark
dönemler itibariyle faiz geliri olarak sınıflandırılır),
7) UMS 27 (Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar) kapsamında, yatırım yapılan bir işletmenin faaliyet ve
finansal politikaları üzerinde “kontrol gücünün” bulunup bulunmadığının tespit edilmesinde, sadece sahip olunan
sermaye oranı değil yönetimde kontrolü sağlayan ortaklık sözleşmeleri gibi standardın 13’üncü paragrafında
belirtilen diğer hususların da dikkate alınması,
8) UMS 28 kapsamında, yatırım yapılan bir işletmenin faaliyet ve finansal politikaları üzerinde “önemli etki”
bulunup bulunmadığının tespit edilmesinde, sadece sahip olunan sermaye oranı değil yatırım yapılan işletmenin
yönetim kurulunda temsil edilme gibi standardın 7’nci paragrafında belirtilen diğer hususların da dikkate alınması,
9) Her raporlama döneminde başta maddi ve maddi olmayan duran varlıklar olmak üzere UMS 36
(Varlıklarda Değer Düşüklüğü) kapsamında değer düşüklüğü testi yapılması ve sorgulandığında yapılan testlerin
doğrulanabilir olması,
10) UMS 37 (Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar) kapsamında, aleyhe açılmış davalarda
olduğu gibi geçmişteki bir olaydan kaynaklanan yükümlülükler için karşılık ayrılıp ayrılmayacağına ilişkin yapılacak
değerlendirmelerde, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma olasılığının objektif bir şekilde
değerlendirilmesi, gerektiğinde yapılan değerlendirmenin objektifliğinin kanıtlanabilir olması ve standardın 25’inci
paragrafında da belirtildiği üzere yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilmesi şartının çok nadiren
sağlanamayacağı hususlarının unutulmaması,
11) Kamu otoriteleri tarafından verilen ceza vb. idari yaptırımlara ilişkin olarak dava açılmış olması halinde,
UMS 37 kapsamında karşılık ayrılıp ayrılmayacağına ilişkin yapılacak değerlendirmelerde ekonomik fayda içeren
kaynakların işletmeden çıkma olasılığının objektif bir şekilde değerlendirilmesi, gerektiğinde yapılan
değerlendirmenin objektifliğinin kanıtlanabilir olması gerektiği ve standardın 25’inci paragrafında da belirtildiği
üzere yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilmesi şartının çok nadiren sağlanamayacağı
hususlarının unutulmaması,
12) Bir duran varlığın maddi veya maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilmesinde başta o varlığın
fiziksel varlığının bulunup bulunmadığının dikkate alınması gerekmekle birlikte, bazı varlıkların hem fiziksel hem
de fiziksel olmayan unsurları bulunduğundan hangi unsurun daha ağır bastığının objektif olarak ortaya konarak
hangi unsur ağır basıyorsa ona göre sınıflandırma yapılması,
13) Maddi olmayan duran varlıkların UMS 38 kapsamında gerçeğe uygun değerleri üzerinden
izlenebilmeleri için standardın 8’inci paragrafında açık ve net bir şekilde tanımlanan “aktif piyasanın”
bulunduğunun objektif bir şekilde kanıtlanabilir olması,
14) İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklara ilişkin yapılan harcamaların araştırma safhasına
mı yoksa geliştirme safhasına mı yapıldığının tespitinde başta kullanıma ve satışa hazır hale gelebilmesi için
tamamlanmasının teknik olarak mümkün olması ve yapılan harcamaların güvenilir bir biçimde ölçülebilmesi olmak
üzere UMS 38’in 57’inci paragrafında belirtilen hususların objektif bir şekilde değerlendirilmesi ve sorgulandığında
bunun kanıtlanabilir olması ve
15) Herhangi bir maddi olmayan varlığın yararlı ömrünün UMS 38 çerçevesinde sınırsız olduğu
değerlendirilmesi yapılıyorsa standardın 122 ve 123’üncü paragrafları uyarınca finansal tablo dipnotlarında bu
hususun kanıtlanması ve söz konusu paragraflarda belirtilen diğer açıklamaların yapılması,
gerekmektedir.
Yukarıda yer alan hususlara ek olarak, şirketlerin faaliyet raporları ile finansal tablolarının karşılaştırılması
ile şirketlerin UMS 14 (Bölümlere Göre Raporlama) kapsamında raporlanabilir bölümlerin sınıflandırılması
konusunda gerekli özeni göstermedikleri görülmüş olup, UFRS 8 (Faaliyet Bölümleri)’in 01.01.2009 tarihinden
itibaren yürürlüğe girdiği de dikkate alınarak, raporlanabilir bölümlerin sınıflandırılması konusunda gerekli özenin
gösterilmesi hususunun hatırlatılmasında yarar görülmektedir.
Bu kapsamda, finansal tabloların hazırlanmasında ve bunların bağımsız denetiminde (uygulanan bağımsız
denetim tekniklerine ve elde edilen bulgulara çalışma kağıtlarında açık bir şekilde yer verilmesi gerekmektedir) A
bölümünde verilen tespitler ile B bölümünde belirtilen hususlar başta olmak üzere Kurulumuzun finansal tablolara
ve bağımsız denetime ilişkin tüm düzenlemelerine uyum konusunda azami dikkat ve özenin gösterilmesi
gerekmektedir.
Genel bir uyarı niteliğinde olan işbu duyurunun, Kurulumuzun İMKB şirketlerinin 2007 yılı finansal
tablolarını inceleme ve yukarıda verilen hususlar da dâhil olmak üzere gerekli görülmesi halinde sermaye piyasası
mevzuatında belirlenen yaptırımların uygulanması haklarını ortadan kaldırmadığı tabiidir.
DUYURU 3.
Kurulumuzun 9/1/2009 tarihli ve 1/32 sayılı kararı uyarınca yapılan duyurudur;
Bilindiği üzere, bazı dönemlerde denetim riskleri daha önemli hale gelebilmekte veya yeni denetim riskleri
ortaya çıkabilmektedir. Yurtdışı piyasalarda yaşanan gelişmelerden kaynaklanan belirsizlikler, bazı varlıkların
değerlerinin, değer düşüklüklerinin veya geri kazanabilirliklerinin güvenilirliği hakkında; bazı yükümlülüklerin ise
eksiksiz ve doğru gösterilip gösterilmediği konusunda şüpheler meydana getirebilmektedir.
Dünya genelinde yaşanan finansal kriz ile birlikte, belirli denetim alanları önem kazanmış ve bu alanlarla
ilgili bir takım hatırlatmaların, bağımsız denetim kuruluşlarının dikkatine sunulması ihtiyacı doğmuştur.
Bu kapsamda, aşağıda önemli bazı denetim alanlarıyla ilgili uyarılara yer verilmekte olup, bağımsız
denetim kuruluşlarının gerçekleştirecekleri bağımsız denetimlerde söz konusu uyarıları dikkate almaları
gerekmektedir.
Duyuru belirli alanlarla ilgili olup, denetim riskini etkileyebilecek bütün alanları kapsamamakta, halihazırda
yürürlükte olan Kurulumuzun Seri:X, No:22 “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında
Tebliğ”inde (Seri:X, No:22 Tebliği)
bir değişiklik öngörmemektedir. Bütün bağımsız denetimler Seri:X, No:22 Tebliği çerçevesinde yapılmaya devam
edilecek olup, bağımsız denetim kuruluşlarının Tebliğe uygun faaliyet gösterip göstermedikleri ve aşağıdaki
uyarıları dikkate alıp almadıkları hususu Kurulumuzca önümüzdeki dönemde de titizlikle takip edilmeye devam
edilecektir.
Sermaye piyasalarının temelini oluşturan kamuyu aydınlatma ilkesi çerçevesinde, piyasanın güvenilirliği
son derece önem arz etmekte olup; Sermaye Piyasası Kurulu, bu güveni sarsıcı her türlü uygulamaya karşı
gerekli yönlendirme, uyarı ve gözetim faaliyetlerini titiz bir şekilde devam ettirecektir.
Bağımsız Denetimlerde Dikkat Edilecek Hususlar
1. Bağımsız Denetimlerde Genel Olarak Dikkat Edilecek Hususlar
Bağımsız denetim çalışmalarında genel olarak dikkat edilecek hususlara aşağıda yer verilmektedir.
1.1. Denetimin planlanması
Bağımsız denetim çalışmasının etkili bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için bağımsız denetçinin bağımsız
denetimi planlaması gerekir. Bağımsız denetimin planlanması, çalışmaya yönelik genel bağımsız denetim
stratejisinin saptanmasını ve bir bağımsız denetim planı geliştirilmesini ihtiva eder ve bağımsız denetim riskinin
makul bir düzeye indirilebilmesini amaçlar.
Genel bağımsız denetim stratejisi, diğer hususların yanında; bağımsız denetim ekibinin çalışmalarının
yoğunlaştırılacağı, uygun önemlilik seviyesinin ve önemli yanlışlık oluşma riski yüksek olan alanların ön tespitini,
iç kontrolün etkinliğine ilişkin kanıt toplamak üzere planlama yapılıp yapılmayacağının değerlendirilmesini, son
dönemde işletmeye özgü konularda, sektörde, finansal raporlamada ve ilgili diğer konularda meydana gelen
önemli değişiklikler gibi önemli faktörlerin gözden geçirilmesini kapsar.
Bağımsız denetimin planlanması devam eden bir süreç olduğu için, koşullardaki değişiklikler planlanmış
denetim tekniklerinde bir takım ayarlamalara gidilmesini gerektirebilir. Bu itibarla, faaliyet gösterilen ekonomi veya
piyasadaki koşullar değiştikçe, denetçinin, denetim risklerini ve değişen şartların finansal raporlama üzerindeki
etkilerini tekrar değerlendirmesi gerekebilecektir.
Dolayısıyla, denetimler planlanırken veya mevcut planlar gözden geçirilirken, ekonominin ve ilgili sektörün
durumunun şirketlerin faaliyetlerini ve finansal raporlamalarını etkileyebileceği hususu göz ardı edilmemelidir (1)
1.2. İşletmenin faaliyet koşullarının ve çevresiyle olan ilişkilerinin anlaşılması ve bu konulara ilişkin önemli
yanlışlık riskinin değerlendirilmesi
Bağımsız denetçi finansal tablolarda hile, usulsüzlük veya hatadan kaynaklanabilecek önemli yanlışlıkların
bulunmadığına dair makul ölçüde güvence sağlamak zorundadır.
Bağımsız denetçinin, finansal tablolarda hata, hile veya usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlık riskini
değerlendirebilmesi ve bu çerçevede yeterli ilave bağımsız denetim tekniklerini tasarlayarak uygulayabilmesi, iç
kontrol sistemi de dahil olmak üzere işletmeyi, faaliyet koşullarını ve çevresiyle olan ilişkilerini kavramasını
gerektirir.
Bağımsız denetçinin işletmeyi, faaliyet koşullarını ve çevresiyle olan ilişkilerini kavraması için aşağıdakiler
hakkında bilgi edinmesi gerekmektedir.
a) İşetmenin faaliyet gösterdiği sektörü de içeren dış faktörler:
Bu faktörler, rekabetçi çevre, tedarikçiler ve müşteri ilişkileri, teknolojik gelişmeler, finansal raporlama
esasları çerçevesinde yasal düzenlemeler, yasal ve politik çevre, sektör ve işletmeyi etkileyen çevresel
zorunluluklar ve genel ekonomik durum gibi diğer dış etmenleri içerir.
b) İşletmenin seçtiği ve uyguladığı muhasebe politikaları da dahil olmak üzere işletmenin yapısı
(1)
Konunun, Seri:X, No:22 Tebliğinin 9’uncu Kısmı çerçevesinde ele alınması ihmal edilmemelidir.
c) Amaçlar ve stratejiler ve finansal tablolarda önemli ölçüde yanlışlığa sebep olabilecek faaliyet riskleri
Faaliyet riskleri; işletmenin amacına ulaşmasını ve stratejilerini uygulamasını olumsuz yönde etkileyen
her türlü durum, olay, eylem veya eylemsizlikten veya uygun olmayan amaç ve stratejileri ortaya koymaktan
kaynaklanır. Ekonominin genel durumu, faaliyetlerini doğrudan etkilemektedir.
Bağımsız denetçi, faaliyet riskinin finansal tablolar üzerinde önemli bir yanlışlığa sebep olup
olmayacağını değerlendirirken, işletmenin içinde bulunduğu koşulları da göz önünde bulundurur(1).
d) İşletmenin finansal performansının ölçümü ve gözden geçirilmesi:
Performansın işletme içindekiler veya dışındakiler tarafından ölçülmesi, işletme üzerinde belli bir baskı
yaratır; oluşan bu baskı, işletme yönetimini, işletmenin performansını geliştirmeye veya finansal tabloları manipüle
etmeye teşvik edebilir. Bağımsız denetçinin işletmenin performans ölçümleri konusunda bilgi edinmesi, üzerinde
baskı oluşan işletme yönetiminin yapacağı işlemlerle neden olabileceği önemli yanlışlık riskinin
değerlendirilmesinde yardımcı olur(3). Ekonomide oluşan dışsal nedenlerle işletmelerin yaşayabileceği sıkıntılar,
işletme yöneticilerinin performansını da olumsuz etkileyebilecektir.
e) İç kontrol: Bağımsız denetçi, muhtemel önemli yanlışlık türlerini belirleme, önemli yanlışlık riskini
etkileyen faktörleri gözden geçirme ve ilave bağımsız denetim tekniklerinin zamanlama, kapsam ve yapısını
tasarlama süreçlerinde iç kontrol sistemine dair edindiği bilgilerden yararlanır.
Ekonomi veya sektördeki gelişmeler denetim riskini artırabileceğinden, bağımsız denetçilerin
işletmelerin iç kontrol sisteminin etkili bir şekilde işleyip işlemediği konusuna daha fazla eğilmeleri gerekecektir.
Müşteri işletmelerin riskli alanlara yönelik kontrollerinin varlığı ve işlerliği mutlaka kontrol edilmelidir.
Buna ek olarak, müşteri şirketin finansal bilgileri tutan, hazırlayan veya kontrol eden ekibinde herhangi
bir azalma olması halinde, işletmelerin iç kontrol sistemlerinde gedikler oluşma ihtimali de artacaktır.
1.3. Denetim tekniklerinin tasarlanması
Ekonomik ortamdaki değişiklikler “yapısal risk” ve “kontrol riskini” artırabilir. Bu durumda artan “tespit
edememe riskini” azaltmak için, denetimde uygulanacak tekniklerde bir takım değişikliklere gidilmesi veya yeni
teknikler uygulanması gerekebilir.
Bu kapsamda,
Bazı denetim tekniklerinin etkinliğini artırmak gerekebilir. Örneğin; denetçi, eskiden denetim kanıtı
olarak işletme içi kaynaklarla yetindiği bazı durumlarda işletme dışı kaynaklara yönelmeye başlayabilir.
- Denetim tekniklerinin zamanlamasını değiştirmek gerekebilir.
- Denetim tekniklerinin kapsamını değiştirmek gerekebilir. Örneğin, denetim örneklemelerinde, daha geniş
örnek kümeleri kullanılabilir.
1.4. Denetim komiteleriyle kurulacak iletişim
Muhasebe tahminleri veya muhasebe politikalarıyla ilgili olanlar başta olmak üzere, müşterilerin denetim
komiteleriyle görüşülecek hususlar da dikkat edilmesi gereken bir başka konudur.
Örneğin, bağımsız denetçi işletmenin sürekliliği varsayımı ile ilgili bir değerlendirme yaparken, aynı riskin daralan bir
ekonominin getirdiği diğer risklerle birlikte işletmenin faaliyetleri üzerindeki daha uzun vadeli etkilerini de dikkate almak
zorundadır.
(2)
Örneğin, işletme yönetimi tarafından üretilen performans ölçümüne ilişkin raporlar, işletmenin büyüme veya verimlilik
açısından sektördeki diğer işletmelere göre olağanüstü bir gelişme kaydettiğini gösteriyorsa ve işletmede performansa bağlı
teşvik primi uygulaması söz konusu ise, bu durum bağımsız denetçi tarafından finansal tabloların hazırlanması sırasında işletme
yönetiminin taraflı davranmış olabileceğine dair muhtemel bir gösterge olarak dikkate alınır.
(1)
Denetçinin, ayrıca, şirketin muhasebe politikalarının makul olup olmadığı yönündeki değerlendirmelerini ve
bunlar hakkındaki eleştirilerini denetim komitesiyle görüşmesi gerekmektedir.
Örnekler;
Yeni muhasebe politikası seçimi veya mevcut politikaların değiştirilmesi
Tahminler, yargılar ve belirsizlikler
Olağandışı işlemler
Önemli finansal tablo kalemlerini ilgilendiren muhasebe politikaları
Muhasebe tahminleriyle ilgili olarak; denetçinin, işletme yönetiminin önemli muhasebe tahminlerini
yaparken kullandığı yöntemler ve bu tahminlerin makul olup olmadığı yönündeki denetçi değerlendirmeleri
hakkında denetim komitesinin bilgilendirilip bilgilendirilmediğini tespit etmesi gerekmektedir.
2. Muhasebe Tahminlerinin Denetimi
Muhasebe tahmini, kesin ölçüm yapılamayan durumlarda bir kalemin tutarının yaklaşık olarak
belirlenmesini ifade eder. Bağımsız denetçi, muhasebe tahminleriyle ilgili yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtı
elde etmek zorundadır.
Tahminler, genellikle meydana gelmiş ya da meydana gelmesi muhtemel olaylara dair sonuçların belirsizlik
gösterdiği durumlarda yapılır ve kanaat kullanılmasını içerir. Muhasebe tahminlerinin mevcut bulunduğu
durumlarda, önemli yanlışlık riski daha yüksektir.
Tahmin yapılması gereken muhasebe kalemlerine ilişkin örneklere aşağıda yer verilmektedir:
Stokları ve ticari alacakları tahmin edilen gerçekleşebilir değerlerine indirmek için ayrılan karşılıklar,
Sabit kıymetlerin maliyeti üzerinden tahmin edilen ekonomik ömürlere göre amortisman ayrılması
nedeniyle ortaya çıkan karşılıklar,
Gelir tahakkukları,
Ertelenmiş vergiler,
Açılan davalarına ilişkin karşılıklar,
Devam eden inşaat sözleşmeleri sebebiyle ortaya çıkan zararlar ve
Kefalet ve garantiler nedeniyle ortaya çıkabilecek zararlara ilişkin karşılıklar.
Muhasebe tahminlerinin denetiminde, denetçi, diğer hususların yanında, işletmenin geçmiş tahminlerdeki
başarılarını ve sektöre ilişkin kendi tecrübesini göz önünde bulundurmalıdır. Ancak, geçmişteki tahminler
yapılırken dikkate alınmış koşullar ve bilgiler zaman içinde veya çeşitli nedenlerle değişebildiğinden, muhasebe
tahmin süreçlerinin de bu değişikliklerle birlikte gözden geçirilmesi gerekecektir.
Buna ek olarak, şirket faaliyet ve performanslarında sıkıntıların yaşandığı dönemlerde finansal
raporlamada hile ve usulsüzlük yapma eğilimlerinin arttığı ve finansal raporları manipüle etmeden muhasebe
tahminlerinin önemli bir araç olarak kullanıldığı hususları göz önünde bulundurulduğunda, önümüzdeki dönemde
muhasebe tahminlerine yönelik denetimlere ayrı bir önem verilmesi gerektiği ortaya çıkmaktadır.
3. Gerçeğe Uygun Değer Ölçümlerinin Denetimi
Bağımsız denetçi, gerçeğe uygun değer hesaplamaları ve açıklamalarının Kurulumuzca kabul edilmiş
finansal raporlama standartlarına uygun olduğuna dair yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtı temin etmek
zorundadır. Bu nedenle, işletmenin gerçeğe uygun değer hesaplamaları ve açıklamalarını, bunların oluşturulma
sürecini ve bunlarla ilgili kontrol faaliyetlerini kavramalıdır.
Bazı varlıkların aktif bir piyasası olmadığından veya gerçeğe uygun değerinin türev araçlarda olduğu gibi
işletme yönetimi tarafından tahmin edilmesi gerektiğinden, gerçeğe uygun değerlerinin hesaplanması karmaşık
olabilir. Gerçeğe uygun değerin tahmini, öngörülere dayalı ve indirgenmiş nakit akımı üzerine kurulmuş bir model
gibi değerleme modelleri kullanılmak veya bağımsız değerleme yapan bir uzmandan yardım alınmak suretiyle
yapılabilir. Normalde karmaşık gerçeğe uygun değer hesaplamaları,
hesaplama sürecinin güvenilirliğine ilişkin belirsizliğin yüksek olduğu hallerde söz konusu olur. Yüksek belirsizlik
aşağıda belirtilen hususların bir sonucu olabilir:
a) Tahmin döneminin uzunluğu,
b) Süreçle bağlantılı önemli ve karmaşık tahminlerin sayısı,
c) Süreçte kullanılan nedenler ve varsayımlara ilişkin öznelliğin yüksek olması,
ç) Gelecekteki olayların yüksek dereceli belirsizlik taşıması veya varsayımlardaki öncelikli olayların
sonuçları ve
d) Yüksek dereceli öznel nedenlerin kullanılması halinde objektif veri eksikliğinin olması.
Gelecekteki nakit akımlarının bugünkü değerinin hesaplanmasında kullanılacak iskonto oranı gibi gerçeğe
uygun değer hesaplamalarının dayandığı varsayımlar, işletme yönetiminin belirli hedef ve stratejilerine dair
sonuçların ne olacağına dair taşıdığı beklentiyi yansıtır. Bu varsayımların münferit ve bir bütün olarak ele
alındıklarında makul olmaları için gerçekçi ve aşağıda belirtilen noktalarla tutarlı olmaları gerekir:
a) Genel ekonomik şartlar ve işletmenin ekonomik durumu,
b) İşletmenin planları,
c) Önceki dönemlerde yapılan varsayımlar,
ç) İşletmenin geçmiş dönem deneyimleri ya da önceki dönemlerdeki şartlar,
d) Gerçeğe uygun değer hesaplamaları ve açıklamaları dışında finansal tablo hesap kalemleri ile ilgili
olarak muhasebe tahmini yapılırken işletme yönetimi tarafında kullanılan varsayımlar gibi, finansal tablolarla ilgili
diğer hususlar ve
e) Nakit akımlarındaki olası değişkenlik dahil nakit akımları ile ilgili risk ve bunun iskonto oranı üzerindeki
etkisi.
Bağımsız denetçi, gerçeğe uygun değer hesaplamaları ve açıklamaları ile ilgili olarak, önemli varsayımların
dayanakları ve bu varsayımların işletme adına belirli faaliyetleri yürütmek konusundaki işletme yönetiminin niyet
ve kabiliyetini doğru olarak yansıtıp yansıtmadığı hususunda işletme yönetiminden yazılı beyan almak zorundadır.
4. İşletmenin Sürekliliği Varsayımının Devamına İlişkin Denetçi Değerlendirmeleri
İşletmenin sürekliliği varsayımı, finansal tabloların hazırlanmasındaki temel ilkelerden biridir. Bu varsayım
altında, bir işletmenin öngörülebilir gelecekte faaliyetlerinin devam ediyor olacağı, tasfiye, faaliyetlerin
durdurulması ya da ilgili mevzuat çerçevesinde konkordatoya gitmesi gibi bir niyetinin ya da böyle bir ihtiyacının
olmayacağı kabul edilir. Dolayısıyla, varlık ve yükümlülükler, işletmenin faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde, bu
varlıklardan fayda elde edileceği ve yükümlülüklerinin yerine getirileceği esas alınarak kaydedilir.
Bağımsız denetçi, bağımsız denetim tekniklerini planlarken, uygularken ve sonuçlarını değerlendirirken,
finansal tabloların hazırlanmasında işletme yönetiminin esas aldığı işletmenin sürekliliği varsayımının doğru
olarak uygulanılıp uygulanmadığını ve işletmenin sürekliliği hakkındaki önemli belirsizlikler ile ilgili finansal
tablolarda açıklanması gereken önemli hususları göz önünde bulundurur.
Bağımsız denetçinin sorumluluğu, işletme yönetiminin finansal tabloların hazırlanmasında işletmenin
sürekliliği varsayımını kullanım şeklinin uygunluğunu ve işletmenin sürekliliği ile ilgili finansal tablolarda
açıklanması gereken önemli belirsizlikler olup olmadığını gözden geçirmesini gerektirir.
Sektörel sıkıntılar ile birlikte bazı işletmeler faaliyetlerini devam ettirme konusunda güçlüklerle
karşılaşabilirler. Örneğin, işletmeler çalışma sermayesi ihtiyaçlarını karşılamakta veya alacaklılar tarafından erken
çağırılan borçlarını ödemekte zorluklar yaşayabilirler. Dolayısıyla, işletmenin sürekliliği varsayımına ilişkin denetçi
değerlendirmeleri dikkatli yapılmalıdır.
5. Dipnot Açıklamalarının Yeterliliğinin Denetimi
Bağımsız denetçi, dipnot açıklamalarının özellikle işletmenin maruz kaldığı risklerle ilgili olarak (örneğin
UFRS 7 kapsamındaki finansal araçlarla ilgili riskler gibi) yeterliliğini denetlemek zorundadır.
Bağımsız denetçilerin Kurulumuzca kabul edilmiş finansal raporlama esasları çerçevesinde yapılması
gereken dipnot açıklamalarına ilişkin kontrol listeleri kullanmaları önemle tavsiye edilmektedir. Bağımsız
denetçilerin, bu tarz kontrol listelerini kullanmıyor olmaları, dipnot açıklamalarının yeterliliğinin denetimine ilişkin
yükümlülüklerini yerine getirip getirmedikleri hususunda önemli bir gösterge olarak algılanacaktır.
6. Belirli Finansal Tablo Kalemleri İçin Dikkat Edilecek Hususlar
Bazı finansal tablo kalemlerinin değerlemesinde, UMS/UFRS’lerin şirket yönetimlerine tanıdığı geniş takdir
yetkisi nedeniyle oluşabilecek muhtemel hata ve hilelere karşı özel dikkat çekmek gerekmektedir. Aşağıda bu
kalemlerden belli başlılarına örnekler verilmektedir. Bağımsız denetçilerden, önümüzdeki dönemde
gerçekleştirecekleri denetimlerde söz konusu kalemlere yönelik kontrollerde daha dikkatli ve özenli olmaları
beklenmektedir.
Hasılat:
İşletmeler, satış hedeflerini tutturma ve/veya analist beklentilerini karşılama gibi hususlarda baskı
hissedebilirler. Bu baskılar, işletmeleri, hasılatın muhasebeleştirilmesinin miktar ve zamanlamasını etkileyebilecek
uygulamalara sevk edebilecektir. Hasılatın muhasebeleştirilmesinde hilelerden kaynaklanan önemli yanlışlık
riskleri olduğu hatırdan çıkarılmamalıdır.
Alacaklar:
Gecikmiş borç miktarları, alacak devir hızları, alacakların yaşlandırılması gibi emareler, alacakların
tahsilinde bir sorun olup olmadığı konusunda fikir verecektir. Tahsilde yaşanan sorunlar, alacakların
değerlemesindeki ve şüpheli alacaklar için ayrılacak karşılıklara yönelik tahminlerdeki önemli yanlışlık risklerini
etkileyecektir.
Stoklar:
Piyasa koşulları ve müşteri taleplerindeki olası azalmalar, şirket stoklarında fazlalaşmaya, eskimeye veya
stokların kayıtlı değerlerinin piyasa değerinin üstünde kalmasına sebep olabilecektir. Stoklarda değer
düşüklüğüne yol açacak bu hususlara yönelik kontroller ihmal edilmemelidir.
Borç ve yükümlülükler:
İşletmeler borçlarını çevirmede ve/veya borç sözleşmelerine uyma da zorluklar yaşayabilecektir.
Mevcut borç sözleşmelerine aykırı davranılması,
Borç takasları veya devam eden borç sözleşmelerinde değişikliklere gidilmesi,
Borcun yeniden yapılandırılması gibi alacaklılar tarafından kolaylıklar sağlanması
gibi durumlar önemli yanlışlık risklerini ve yükümlülüklerle ilgili denetim tekniklerini etkileyebilecektir.
Ertelenmiş vergi varlıkları
Bilindiği üzere; bir işletmenin ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirmesi için, takip eden dönemlerde,
indirilebilir geçici farkların düşülebileceği kadar vergiye tabi gelir elde edeceğinin muhtemel olması gerekir (UMS
12, paragraf 24 ve 27). Geleceğe yönelik kâr tutarlarının hatalı bir şekilde tahmini, ertelenmiş vergi varlıkları ve
dolayısıyla dönem karının hatalı hesaplanmasına yol açacağından, kar tahminlerinin denetiminin titizlikle kontrolü
gerekmektedir.
Karşılıklar ve şarta bağlı olaylar
Dünya kredi piyasalarında yaşanan son gelişmeler, işletmeleri şarta bağlı yeni olaylara maruz
bırakabilecektir. Bu da ayrılmamış veya hatalı ayrılmış karşılıklarla, açıklanmamış veya hatalı açıklanmış şarta
bağlı olaylar bulunma riskini artırmaktadır.
Türev ürünler:
Dünyada yaşanan finansal kriz, türev ürünlerinin gerçeğe uygun değerleri üzerinde önemli bir etki
oluşturabilecektir. Finansal riskten korunma muhasebesi de türev ürünlerin gerçeğe uygun değerlerindeki
değişimlerden veya kendilerinin veya karşı tarafın kredibilitesinden etkilenebilecektir. Denetçiler, türev ürünlerin
gerçeğe uygun
değerleriyle ilgili müşteri şirket iddialarının doğruluğu hakkında yeterli derecede denetim kanıtı elde etmelidir.
Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ve şerefiye:
Ekonomideki konjonktürel değişiklikler, maddi ve maddi olmayan duran varlıkların (şerefiye dahil)
değerinde değişikliklere yol açabilecektir. Değer düşüklüğüne ek olarak, duran varlıkların faydalı ömürlerinin de
tekrar belirlenmesi gerekebilir. Dolayısıyla denetimlerde, değer düşüklüğü değerlendirme ve testlerinin
Kurulumuzca kabul edilen finansal raporlama esaslarına göre yapılıp yapılmadığına yönelik kontroller ihmal
edilmemelidir.
Kurulumuzca yapılmış duyurularda, finansal raporlamalarda dikkat edilmesi istenen diğer konular:
Yukarıdaki hususlar dışında, Kurulumuz tarafından halka açık şirketlerle bağımsız denetim kuruluşlarına
yönelik olarak yapılan ve/veya yapılacak olan, Kurulumuzca kabul edilmiş finansal raporlama standartlarının
uygulanmasına ilişkin yönlendirici ve/veya hatırlatıcı açıklama ve uyarıların da yürütülecek denetimlerde göz
önünde bulundurulması; dolayısıyla, bu nitelikteki Kurulumuz duyurularının dikkatle takip edilmesi gerekmektedir.
DUYURU 4.
Kurulumuzun 9/1/2009 tarihli ve 1/34 sayılı kararı;
Kurulumuzun 2008/16 sayılı Haftalık Bülten aracılığıyla kamuya duyurulmuş olan, Seri:XI, No:29 “Sermaye
Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”ne tabi işletmelerin kullanacakları finansal tablo
formatlarının “Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi”ne ilişkin dipnotu aşağıdaki
gibi değiştirilmiş olup, Kurulumuzun 2008/18 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanan duyurunun 8 numaralı bendi
yürürlükten kaldırılmıştır.
Ekte yer alan dipnot formatlarından Piyasa Riski Bölümü’nde yer alan “Döviz Pozisyonu Tablosu ve İlgili
Duyarlılık Analizi”nin ara dönemlerde de düzenlenmesi zorunlu olup, diğer tabloların ara dönemlerde hazırlanması
UMS 34 (p.15-18) kapsamında değerlendirilmek suretiyle Şirket yönetimlerinin sorumluluğu altındadır.
UFRS 7 yer alan “Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi” dışındaki diğer hususlar,
Kurulumuzun 2008/16 sayılı Haftalık Bülteni’nde yer alan “Kullanım Rehberi”nde belirtilen dipnotlarda
açıklanmaya devam edilecektir.
Kurulumuzun 2008/16 sayılı Haftalık Bülten aracılığıyla kamuya duyurulan “Kullanım Rehberi”nde
belirtilen;
“Bu açıklama ve hatırlatmalar, UMS/UFRS’ler kapsamında işletmelerin yapması gereken tüm sunum
ve açıklama kurallarını kapsamamakta olup, belli konularda uygulama birliği sağlama ve yönlendirici olma
amacına hizmet etmektedir. Bu çerçevede, işletmelerin bu açıklamalarla sınırlı kalmaması, finansal tablo
ve dipnotlarda, UMS/UFRS’ler kapsamında, kendilerini ilgilendiren diğer sunum ve açıklamaları da
yapmaları gerekmektedir.”
hususunun tekrar hatırlatılmasında fayda görülmektedir.
Kredi Riski Açıklamaları
UFRS 7’nin 33-35’inci paragraflarında istenen genel açıklamalardan sonra aşağıdaki tabloya yer verilir.
İlgili kalemlere ilişkin olarak, tabloda yer almayan UFRS 7 kapsamındaki diğer açıklamalara tablo altında yer
verilir. Tablo hücrelerinde yapılacak referanslarla, tablodaki kalemler ve bunlara ilişkin tablo altı açıklamalar
arasında bağ kurulur.
Aşağıda yer alan tablolar, tüm finansal araçları kapsamaktadır. Farklı finansal araç türleriyle (nakit ve nakit
benzerleri, ticari ve diğer alacaklar, ilişkili taraflardan alacaklar, finansal yatırımlar gibi) doğrudan ilgili diğer
dipnotlarda bu dipnota açık bir gönderme yapılması veya aynı bilgilerin söz konusu dipnotta da verilmesi
gerekmektedir.
Kredi riskiyle ilgili aşağıdaki tabloların sütunlarında, UFRS’ye uygun olarak, finansal araç sınıfları itibariyle
ayrıma gidilmiştir. Finansal araç sınıflarından “Alacaklar” dışında kalanlarda kredi riski bulunmaması halinde,
keyfiyetin açıklanması şartıyla, ilgili sütunlar kaldırılabilir. Önemlilik arz etmeleri veya finansal tablo kullanıcılarının
dikkatine sunulmak istenmesi halinde, diğer finansal araç sınıfları için ek sütunlar açılabilir. Ayrıca, bağlı
ortaklıkları arasında finans sektöründe faaliyet gösteren kuruluşlar bulunan işletmeler, finans sektörü
faaliyetlerinden olan alacaklar (banka kredileri gibi) için, “Alacaklar” sütunu haricinde ayrı bir sütun açmak
zorundadır (bu sütunda ilişki ve diğer taraf ayrımı yapılmak şart değildir).
Genel olarak, tablo satır ve sütunlarında önemlilik ilkesi çerçevesinde ekleme ve çıkarma yapılabilir.
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri:
Alacaklar
UFRS 7
referansı
p.36/a
p.36/b
p.36/c
p.36/d
p.37/a,c
p.37/b,c
Cari Dönem
Raporlama tarihi itibariyle maruz
kalınan
azami
kredi
riski
(A+B+C+D+E) (1)
Azami riskin teminat, vs ile güvence
altına alınmış kısmı *
A. Vadesi geçmemiş ya da değer
düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri (2)
B. Koşulları yeniden görüşülmüş
bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş
veya değer düşüklüğüne uğramış
sayılacak finansal varlıkların defter
değeri (3)
C. Vadesi geçmiş ancak değer
düşüklüğüne uğramamış varlıkların
net defter değeri (6)
Bankalardaki
Mevduat
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Türev
Araçlar
Diğer
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
(
x)
x
(
x)
x
(
x)
x
(
)
x
(x
Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
x
x
x
Değer düşüklüğü (-)
(
x)
(
x)
(
x
(x
x)
x
(
)
Net değerin teminat, vs ile güvence
altına alınmış kısmı*
x
x
x
x
x
p
E. Bilanço dışı kredi riski içeren
unsurlar (5)
x
x
x
x
Teminat, vs ile güvence altına alınmış
kısmı*
D. Değer düşüklüğüne uğrayan
varlıkların net defter değerleri (4)
Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
Değer düşüklüğü (-)
x)
Net değerin teminat, vs ile güvence
altına alınmış kısmı*
.B10
Diğer Alacaklar
İlişkili
Diğer
Taraf
Taraf
x
x
Ticari Alacaklar
İlişkili
Diğer
Taraf
Taraf
x
x)
x
x
x
x)
x
x)
x
x
x
x
x
(
x)
x
(
x
(
x)
x
(
x
x
x
x
x
Alacaklar
Ticari Alacaklar
UFRS 7
referansı
Raporlama
p
.36/a
Diğer Alacaklar
Bankalardaki
Önceki Dönem
tarihi
kalınan
itibariyle
azami
İlişkili
Diğer
İlişkili
Diğer
Taraf
Taraf
Taraf
Taraf
maruz
kredi
Mevduat
Türev
Araçla
Diğer
r
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
(
(x)
(x)
(x)
(x)
(x)
(x)
x
x
x
x
x
x
x
riski
(A+B+C+D+E) (1)
p
Azami riskin teminat, vs ile güvence
.36/b
altına alınmış kısmı *
p
A. Vadesi geçmemiş ya da değer
.36/c
düşüklüğüne
uğramamış
finansal
varlıkların net defter değeri (2)
p
B.
.36/d
Koşulları
yeniden
görüşülmüş
bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş
veya
değer
sayılacak
düşüklüğüne
finansal
uğramış
varlıkların
defter
değeri (3)
p
C.
.37/a,c
Vadesi
geçmiş
ancak
değer
düşüklüğüne uğramamış varlıkların net
defter değeri (6)
Teminat, vs ile güvence altına alınmış
kısmı*
p
D.
.37/b,c
Değer
düşüklüğüne
uğrayan
varlıkların net defter değerleri (6)
Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
Değer düşüklüğü (-)
(x)
Net değerin teminat, vs ile güvence
altına alınmış kısmı*
Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
x
x
x
x
x
x
x
Değer düşüklüğü (-)
(
(x)
(x)
(x)
(x)
(x)
(x)
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
(x)
Net değerin teminat, vs ile güvence
altına alınmış kısmı*
p
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar
.B10
(5)
* İlgili teminatların ve/veya kredi güvenilirliğinde artış sağlayan diğer unsurların niteliğine ve mümkünse tahmini gerçeğe
uygun değerlerine, ilgili oldukları kalemlere yönelik (tabloda gönderme yapılan) yukarıdaki açıklamalarda yer verilir.
I- Tablo kalemlerine ilişkin açıklamalar:
(1) Bu alan tabloda yer alan A, B, C, D ve E satırlarının toplamını ifade etmektedir. Diğer taraftan, tablonun
altında veya üstünde “Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar
dikkate alınmamıştır” şeklinde bir açıklama yapılması gerekmektedir.
(2) ve (3) Söz konusu finansal varlıkların kredi kalitesine ilişkin açıklama yapılması gerekmektedir (p.36/c).
Kredi kalitesine ilişkin açıklamaların, UFRS 7’nin uygulama rehberinde ifade edildiği üzere, karşı tarafa ilişkin iç
veya dış derecelendirme sonuçları, karşı tarafın ticari niteliği, daha önce tahsilatta yaşanan sorunlar gibi konuları
kapsaması mümkündür.
(4) Tablodaki değer düşüklüğü verilerine ek olarak, değer düşüklüğü testleri sırasında hangi etkenlerin göz
önünde bulundurulduğu hususunda açıklama yapılması gerekmektedir. (p.37/b)
(5) Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar bölümüne gayri kabili rücu kredi taahhütleri veya finansal
teminatlar gibi muhasebeleştirilmeyen ancak kredi riski içeren hususlara ilişkin kredi riski doğuran değerler
yazılmalıdır (bkz. p.B.10). Söz konusu tutarlar ilgili bilanço dışı unsur muhasebeleştirme kriterini taşıdığında hangi
sınıfa girecekse bu sınıfa ilişkin bölüme yazılmalıdır.
(6) Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların yaşlarına ilişkin açıklama (p.37
kapsamındaki açıklamalar). Bu kapsamdaki açıklamalarda aşağıdaki tablo kullanılır.
Cari Dönem
Alacaklar
Diğer Alacaklar
Bankalardaki
Mevduat
Diğer
Ticari Alacaklar
Ticari Alacaklar
Alacaklar
Diğer Alacaklar
Bankalardaki
Mevduat
Diğer
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş
Teminat, vs ile güvence altına alınmış
kısmı*
Önceki Dönem
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş
Teminat, vs ile güvence altına alınmış
kısmı*
*İlgili teminatların ve/veya kredi güvenilirliğinde artış sağlayan diğer unsurların niteliğine ve mümkünse tahmini gerçeğe uygun
değerlerine ilişkin açıklamalara tablonun altında yer verilir.
II- Teminatlara ve kredi güvenirliğinde artış sağlayan diğer unsurlara ilişkin açıklama (p.38/a,b):
İşletmenin dönem içerisinde, güvence olarak elinde bulundurmakta olduğu teminatın mülkiyetini üzerine
almak veya kredi güvenilirliğinde artış sağlayan diğer unsurları (garantiler gibi) kullanmak suretiyle finansal veya
finansal olmayan varlıklar edinmesi ve anılan varlıkların diğer Standartlarda yer alan muhasebeleştirme
koşullarını karşılamaları durumunda, işletme aşağıdaki açıklamalarda bulunur:
(a) Edinilen varlıkların niteliği ve defter değeri; ile
(b) Anılan varlıkların halihazırda nakde dönüştürülebilir nitelikte olmamaları durumunda, işletmenin söz
konusu varlıkların elden çıkarılması veya işletme faaliyetlerinde kullanılmasına ilişkin yaklaşımı.
Dikkat edilecek bazı hususlar:
 Karşılaştırmalı tablolar unutulmamalıdır.
Risk yoğunlaşmalarına ilişkin ek bilgi ve açıklamalar unutulmamalıdır. Risk yoğunlaşmaları sektörel,
coğrafi bölge, öne çıkan müşteri gibi hususlar kapsamında
değerlendirilmeli, hangi hususa ilişkin risk yoğunlaşması varsa o hususa dair risk yoğunlaşması açıklaması
yapılması gerekmektedir.
Likidite Riskine(¹) İlişkin Açıklamalar(²)
Türev ve türev olmayan finansal yükümlülükler için ayrı ayrı olacak şekilde, finansal yükümlülüklerin (faiz
ödemeleri dahil) vadelerine ilişkin olarak aşağıdaki tabloyu hazırlar. Tablo sütunlarında verilen vadeler asgari
ayrıntıda olup, vade yapılarını ayrıntılandırmak isteyen işletmeler yeni sütunlar ekleyebilir.
Tablo satırlarında ise önemlilik ilkesi çerçevesinde ekleme ve çıkarma yapılabilir.
Vade analizinde açıklanan tutarlar, sözleşmeye dayalı indirgenmemiş (iskonto edilmemiş) nakit akışlarıdır. Sözü
edilen indirgenmemiş nakit akışları, bilançoya yansıtılmış tutarlar indirgenmiş nakit akışlarını esas aldıklarından,
bilançoya yansıtılan tutarlardan farklılık arz edecektir. (Bakınız UFRS 7 paragraf B14)
Tablonun hazırlanmasında esas alınacak vadeler:
Türev olmayan finansal yükümlülükler için; her halükarda, ilgili oldukları yazılı ve sözlü sözleşmeler kapsamındaki
vadeler esas alınacak olup, işletmenin likidite yönetimi beklenen vadeler esası dikkate alınarak yapılmaktaysa,
beklenen vadeler de ek olarak sunulur.
Türev finansal yükümlülükler için; sadece işletmenin likidite yönetiminde esas aldığı (beklenen veya sözleşme
uyarınca) vade kullanılır.
Riskin yönetimi
Tablolara ek olarak, tablolarda ortaya konan risklerin nasıl yönetildiğine yönelik açıklamalar da unutulmamalıdır
(p.39/b).
Cari Dönem
Sözleşme uyarınca
vadeler
Türev Olmayan
Finansal
Yükümlülükler
Banka kredileri
Borçlanma senedi
ihraçları
Finansal kiralama
yükümlülükleri
Ticari borçlar
Diğer borçlar
vs…
Defter Değeri
Sözleşme uyarınca
nakit çıkışlar toplamı
(=I+II+III+IV)
3 aydan
kısa (I)
3-12 ay
arası (II)
1-5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
İşletmemiz likidite yönteminde, ilgili yükümlülüklerin beklenen vadelerini dikkate almakta olduğundan, türev
olmayan finansal yükümlülüklerden kaynaklanacak nakit akışlarının işletmemizce beklenen vadelere göre
dağılımına aşağıda ayrıca yer verilmektedir.
Beklenen Vadeler(¹)
Türev
Olmayan
Finansal
Yükümlülükler
Banka kredileri
Borçlanma
senedi
ihraçları
Finansal
kiralama
yükümlülükleri
Ticari borçlar
Diğer borçlar
vs…
Beklenen
(veya
sözleşme
uyarınca)
vadeler
Türev
Finansal
Yükümlülükler (Net)
Türev Nakit Girişleri
Türev Nakit Çıkışları
Defter Değeri
Beklenen nakit çıkışlar
toplamı
3 aydan
kısa
3-12 ay
arası
1-5 yıl
arası
5 yıldan
uzun
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Sözleşme
uyarınca/Beklenen
nakit çıkışlar toplamı
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
3 aydan
kısa
3-12 ay
arası
1-5 yıl
arası
5 yıldan
uzun
Defter Değeri
(1)Bir işletmenin finansal borçlardan kaynaklanan yükümlülükleri, nakit veya başka bir finansal araç vermek suretiyle yerine getirmekte zorlanması
riski. Dolayısıyla, nakit veya başka bir finansal araç vermek suretiyle yerine getirilmeyecek yükümlülükler, likidite riskine ilişkin analizde dikkate
alınmayacaktır.
(2)Kullanılmayan satırlar kaldırılabilir. Önemlilik arz etmeleri veya finansal tablo kullanıcılarının dikkatine sunulmak istenmesi halinde sütun veya
satır eklenebilir.
Önceki Dönem
Sözleşme
uyarınca
vadeler
Türev Olmayan
Finansal
Yükümlülükler
Banka kredileri
Borçlanma
senedi ihraçları
Finansal
kiralama
yükümlülükleri
Ticari borçlar
Diğer borçlar
vs…
Defter
Değeri
Sözleşme uyarınca
nakit çıkışlar
toplamı
(=I+II+III+IV)
3 aydan kısa
(I)
3-12 ay arası
(II)
1-5 yıl arası
(III)
5 yıldan uzun
(IV)
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
İşletmemiz likidite yönteminde, ilgili yükümlülüklerin beklenen vadelerini dikkate almakta
olduğundan, türev olmayan finansal yükümlülüklerden kaynaklanacak nakit akışlarının
işletmemizce beklenen vadelere göre dağılımına aşağıda ayrıca yer verilmektedir.
Beklenen Vadeler(²)
Türev Olmayan Finansal Yükümlülükler
Banka kredileri
Borçlanma senedi ihraçları
Finansal kiralama yükümlülükleri
Ticari borçlar
Diğer borçlar
vs…
Beklenen (veya sözleşme uyarınca) vadeler
Türev Finansal Yükümlülükler (Net)
Türev Nakit Girişleri
Türev Nakit Çıkışları
Piyasa Riski Açıklamaları:
I- Standart Şablonlar
UFRS 7’nin 40 veya 41’inci paragrafları uyarınca çeşitli risk değişkenleri (faiz oranı ve döviz kuru riski
zorunlu olarak bunun dışında elde bulundurulan hisse senedi vb finansal araçların fiyatları ve emtia fiyatları gibi
diğer değişkenlere ilişkin risklerin bulunması halinde bunların da) bazında yapılan finansal riskten korunma
muhasebesi de dikkate alınarak duyarlılık analizleri yapılması, hangi yöntem seçildiyse ona ilişkin paragrafta yer
alan (40 veya 41) açıklamaların yapılması ve UFRS 7’nin 42’nci paragrafı uyarınca da duyarlılık analizlerinin
yansıtmadığı riskler bulunması halinde bu hususun ve yansıtmama nedeninin açıklanması gerekmektedir.
Bu kapsamda;
1) UFRS 7’nin 40’ıncı paragrafında belirtilen duyarlılık analizi yönteminin seçilmesi halinde
a) aşağıda yer alan tüm tablolar doldurularak ve diğer piyasa risklerine ilişkin de UFRS 7’de belirtilen
hususlar çerçevesinde duyarlılık analizi yapılarak dipnotlara eklenmesi ve
b) UFRS 7’nin 40’ıncı paragrafında yer alan açıklamaların yapılması,
(1) İşletmenin likidite yönetiminin, yükümlülüklerin “beklenen” vadelerine göre yapılıyor olması durumunda ek olarak verilecek
kısım. İşletmeler, uygulamalarında sözleşme üzerindeki vadelerden farklı tarihlerde yükümlülüklerini yerine getiriyorlarsa ve
likidite yönetimlerinde de bu tarihleri esas alıyorlarsa bu bölüme göre raporlama yapmaları uygun olacaktır. Aksi takdirde bu
bölümü doldurmaya gerek bulunmamaktadır.
(2) İşletmenin likidite yönetiminin, yükümlülüklerin “beklenen” vadelerine göre yapılıyor olması durumunda ek olarak verilecek
kısım. İşletmeler, uygulamalarında sözleşme üzerindeki vadelerden farklı tarihlerde yükümlülüklerini yerine getiriyorlarsa ve
likidite yönetimlerinde de bu tarihleri esas alıyorlarsa bu bölüme göre raporlama yapmaları uygun olacaktır. Aksi takdirde bu
bölümü doldurmaya gerek bulunmamaktadır.
2) UFRS 7’nin 41’inci paragrafında belirtilen riske maruz değer (VAR) gibi birbirine bağımlılığı yansıtan bir
yöntemin seçilmesi halinde ise
a) aşağıda yer alan döviz pozisyonu tablosu ile faiz oranı tablosunun doldurularak, duyarlılık analizine
ilişkin olarak amaca uygun tablolar/grafikler geliştirerek ve diğer piyasa risklerine ilişkin de UFRS 7’de belirtilen
hususlar çerçevesinde duyarlılık analizi yapılarak dipnotlara eklenmesi ve
b) UFRS 7’nin 41’inci paragrafında yer alan açıklamaların yapılması
zorunludur.
a. Döviz pozisyonu tablosu ve ilgili duyarlılık analizi(³) (Ara dönemlerde de düzenlenmesi zorunludur)
DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU(4) (Tablonun düzeltilmiş hali için 286 vd sayfalara bakınız)
Cari Dönem
TL Karşılığı
(Fonksiyone ABD
l para
Doları
birimi)(5)
Avr
o
Yen
Önceki Dönem
GB
P
Diğer
TL Karşılığı (Fonksiyonel para
Birimi)
ABD
Dola
rı
Avr
oBP
Ye G Diğe
n
r
1. Ticari
Alacaklar
2a.
Parasal
Finansal
Varlıklar
(Kasa,
Banka
hesapları
dahil)
2b.
Parasal
Olmayan
Finansal
Varlıklar
3. Diğer
4. Dönen
Varlıklar
(1+2+3)
5. Ticari
Alacaklar
6a.
Parasal
Finansal
Varlıklar
6b.
Parasal
Olmayan
Finansal
Varlıklar
7. Diğer
8. Duran
Varlıklar
(5+6+7)
9.
Toplam
Varlıklar
(4+8)
(3) Döviz pozisyonu tablosunda kullanılmayan sütunların silinmesi ve önemsiz tutarların bulunması halinde bunlara “Diğer” sütununda yer
verilmesi mümkündür. Diğer taraftan tabloda yer almayan döviz kurlarına ilişkin önemli düzeyde pozisyonların bulunması halinde bunların “Diğer”
grubundan çıkarılıp söz konusu döviz kuru başlığı altında ayrı bir sütunda gösterilmesi gerekmektedir.
(4) Ara dönemlerde de bu tablonun hazırlanması gerekmektedir. Önceki dönem bir önceki yılın yılsonu değerleridir.
(5) Bu sütun, döviz cinsinden kalemlerin TL (fonksiyonel para birimi) karşılığıdır. Ülkemizde fonksiyonel para birimi genellikle TL olmakla birlikte,
fonksiyonel para biriminin TL’den farklı olması halinde, bu sütun söz konusu fonksiyonel para birimi cinsinden doldurulmalı, diğer sütunlar buna
göre yeniden belirlenmelidir.
10.
Borçlar
Ticari
11.
Finansal
Yükümlülükler
12a.
Parasal
Olan
Diğer
Yükümlülükler
12b.
Parasal
Olmayan Diğer
Yük.ler
13.
Kısa
Vadeli
Yükümlükler
(10+11+12)
14.
Ticari
Borçlar
15.
Finansal
Yükümlülükler
16 a. Parasal
Olan
Diğer
Yükümlülükler
16 b. Parasal
Olmayan Diğer
Yük.ler
17.
Uzun
Vadeli
Yükümlülükler
(14+15+16)
18.
Toplam
Yükümlülükler
(13+17)
19.
Bilanço
Dışı
Türev
Araçların Net
Varlık
/
(Yükümlülük)
Pozisyonu
(19a-19b)
19a.
Hedge
Edilen Toplam
Varlık Tutarı **
19b. Hedge
Edilen
Toplam
Yükümlülük
Tutarı ***
20. Net
Yabancı Para
Varlık /
(Yükümlülük)
Pozisyonu
(9-18+19)
21. Parasal
Kalemler Net
Yabancı Para
Varlık /
(Yükümlülük)
Pozisyonu
(UFRS 7.B23)
(=1+2a+5+6a10-11-12a-1415-16a)*
22. Döviz
Hedge'i İçin
Kullanılan
Finansal
Araçların
Toplam
Gerçeğe
Uygun
Değeri
23. İhracat****
24. İthalat****
* Parasal-parasal olmayan kalem ayrımına ilişkin olarak UMS 21’in 16’ncı paragrafındaki açıklamalar dikkate alınmalıdır. Diğer
taraftan finansal araçlara ilişkin olarak özkaynağa dayalı finansal varlıklar gibi araçlar dışında kalanlar parasaldır.
** Yükümlülüklerle netleştirilmeden brüt varlık tutarı esas alınmalıdır. UMS 39 kapsamında hedge muhasebesine konu edilen.
*** Varlıklarla netleştirilmeden brüt yükümlülük tutarı esas alınmalıdır. UMS 39 kapsamında hedge muhasebesine konu edilen.
**** İhracat ve ithalat tutarlarının işlem tarihindeki kur üzerinden Türk Lirasına çevrilmesi esas olup, yoğun ihracat ithalat yapılmakta
ise ağırlıklı ortalama kurun uygulanması mümkündür.
Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu (Tablonun düzeltilmiş hali için 286 vd sayfalara bakınız)
Cari Dönem
Yabancı
paranın
değer
kazanması
Kar/Zarar
Yabancı
paranın
değer
kaybetmesi
Özkaynaklar
Yabancı paranın değer kazanması
Yabancı paranın değer kaybetmesi
ABD Doları’nın TL karşısında % ... değerlenmesi halinde:
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3- ABD Doları Net Etki (1+2)
Avro’nun TL karşısında % … değerlenmesi halinde:
4- Avro net varlık/yükümlülüğü
5- Avro riskinden korunan kısım (-)
6- Avro Net Etki (4+5)
Diğer döviz kurlarının TL karşısında ortalama % … değerlenmesi halinde:
7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü
8- Diğer döviz kuru riskinden korunan kısım (-)
9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8)
TOPLAM (3+6+9)
Önceki Dönem
Kar/Zarar
Yabancı paranın
Yabancı paranın değer kazanması
değer kaybetmesi
ABD Doları’nın TL karşısında % ... değerlenmesi halinde:
Özkaynaklar
Yabancı paranın değer
kazanması
Yabancı paranın değer
kaybetmesi
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3- ABD Doları Net Etki (1+2)
Avro’nun TL karşısında % … değerlenmesi halinde:
4- Avro net varlık/yükümlülüğü
5- Avro riskinden korunan kısım (-)
6- Avro Net Etki (4+5)
Diğer döviz kurlarının TL karşısında ortalama % … değerlenmesi halinde:
7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü
8- Diğer döviz kuru riskinden korunan kısım (-)
9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8)
TOPLAM (3+6+9)
* Önemli döviz kuru riski bulunan diğer para birimleri olması halinde bunların “Diğer” grubundan ayrılıp açılacak ayrı satırlarda raporlanması
gerekmektedir. Ayrıca ABD Doları veya Avro’ya ilişkin döviz kuru riski bulunmamaktaysa ilgili satırların silinmesi mümkündür.
Not: Finansal riskten koruma varsa döviz net varlık/yükümlülüğü tutarı alanlarında netleştirme yapılmayıp, korunan kısma ilişkin tutar ilgili
alana yazılacak ve netleştirme “Net Etki” alanlarında yapılacaktır.
b. Faiz pozisyonu tablosu ve ilgili duyarlılık analizi
Faize duyarlılık analizi yapılmadan önce aşağıda yer alan tablonun hazırlanarak dipnota eklenmesi ve her
bir faiz oranı riskine ilişkin olarak ayrı ayrı aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekmektedir. Bu açıklamalar
yapılırken kar/zarara ve doğrudan özkaynaklara olan etkinin ayrı ayrı dikkate alınması ve finansal korumanın
etkisi de ayrıca belirtilmesi gerekmektedir ve tutarlar önceki dönemle (önceki yılın yılsonu değeri) karşılaştırmalı
sunulmalıdır. Ayrıca, finansal riskten koruma yapılmıyor ise ifadeden gereksiz olan kısımlar çıkarılmalıdır.
Bu tabloda yer alan finansal araçların tamamı faiz oranına duyarlı finansal araçlardır. Örneğin vadeye
kadar elde tutulacak finansal araçlardan sabit faizli olanlar tabloda yer almamaktadır.
Tablonun altında yer alan duyarlılık analizinde makul olması ve keyfiyetin açıklanması şartıyla
hesaplamayı kolaylaştırıcı varsayımların yapılması mümkündür.
Faiz Pozisyonu Tablosu
Cari Dönem
Önceki Dönem
Gerçeğe uygun değer farkı
kar/zarara yansıtılan varlıklar*
Satılmaya hazır finansal varlıklar**
Finansal yükümlülükler
Değişken faizli finansal araçlar
Finansal varlıklar
Finansal yükümlülükler
* Faiz barındıran finansal araçlardan, gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan varlıklar olarak sınıflandırılandır.
** Faiz barındıran finansal araçlardan satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılanlar.
“31 Aralık 20X1 tarihinde TL para birimi cinsinden olan faiz … baz puan yüksriskinden korunan e diğer tüm
değişkenler sabit kalsaydı, vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar … TL (31.12.20X0: … TL) daha düşük/yüksek
olacaktı. Söz konusu faiz oranı değişiminin kar/zararı etkilemeksizin doğrudan özkaynaklara olan etkisi nedeniyle
özkaynaklar … TL (31.12.20X0: … TL) daha düşük/yüksek olacaktı. Diğer taraftan finansal riskten koruma nedeniyle
vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar … TL (31.12.20X0: … TL) daha yüksek/düşük, kar/zararı etkilemeksizin
doğrudan özkaynaklara olan etki nedeniyle özkaynaklar … TL (31.12.20X0: … TL) daha yüksek/düşük olacağından
faiz oranlarındaki söz konusu değişim olması halinde net etki sonucu kar … TL (31.12.20X0: … TL), kar/zararı
etkilemeksizin doğrudan özkaynaklara olan net etki nedeniyle özkaynaklar … TL (31.12.20X0: … TL) daha
düşük/yüksek olacaktı.”
c. Diğer risklere ilişkin duyarlılık analizi
Bu bölümde hisse senedi vb. finansal araçlardan kaynaklanan piyasa riskleri, emtia fiyatlarından
kaynaklanan piyasa riskleri gibi risklere ilişkin duyarlılık analizleri yapılmalıdır.
II- Piyasa Riskine İlişkin Dikkate Alınması Gerekli Hususlar
Piyasa riskine ilişkin dipnotlarda yapılacak açıklamalarda aşağıda belirtilen hususlar başta olmak üzere
UFRS 7’de yer alan hükümlerin dikkate alınması gerekmektedir.
1- Her bir finansal araca ilişkin piyasa riski duyarlılık analizi yaparken ya standart bir duyarlılık analizi
yöntemi seçip paragraf 40’taki açıklamaları yapar veya riske maruz değer (VAR) gibi birbirine bağımlılığı yansıtan
bir yöntem seçerek paragraf 41’deki açıklamaları yapar (p.40-41). Her bir finansal araç için farklı yöntemin
belirlenmesi mümkündür (p.B21).
2- Her bir piyasa riskine ilişkin açıklamalar enflasyonist piyasalardan kaynaklananlar için ayrı ve
enflasyonist olmayan piyasalardan kaynaklananlar ayrı olarak ve bu husus belirtilerek gösterilmelidir. Piyasa
risklerine ilişkin ilgili oldukları ülkelerin enflasyon düzeyine göre bir farklılık bulunmaması halinde böyle bir
ayrıştırma yapılmaz.(p.B17)
3- Bilançoya yansıtılmamış finansal araçlar hesaplamalarda ilgili tutarlara eklenir.
4- Her bir piyasa riskine ilişkin olarak maruz kalınan risk belirtilerek ortaya çıkma nedeni ve bu risklerin
yönetimine ilişkin hedefler politikalar ve süreçler ile bunların ölçümünde kullanılan yöntemler ile bu hususlara
ilişkin bir önceki döneme göre meydana gelen değişiklikler açıklanmalıdır. (p.33)
(2009/2 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde “DUYURU 4.” başlığı altnda yayımlanmıştır.)
Kurulumuzun 09.01.2009 tarih ve 1/7 sayılı Kararı
17. Kurulumuzun 09.01.2009 tarih ve 1/7 sayılı Kararı ile 01.01.2009 tarihinden itibaren geçerli olmak
üzere, Kanun ve Kurulumuzun çeşitli tebliğleri ile ilke kararlarında yer alan yeniden değerlemeye tabi tutarların
aşağıdaki tabloda yer alan tutarlar olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
SERMAYE PİYASASI KANUNU İLE İLGİLİ TEBLİĞLERDE YER ALAN
VE YENİDEN DEĞERLEMESİ YAPILAN RAKAMLAR
İlgili Düzenleme
Maddedeki Rakam
1.1.200731.12.2007
Yeniden
Değerleme Oranı:
%7,8
(2006)
1.1.200831.12.2008
Yeniden
Değerleme
Oranı: %7,2
(2007)
1.1.200931.12.2009
Yeniden
Değerleme
Oranı: %12
(2008)
Yatırımcıları
Koruma
Fonu’ndan hak sahiplerine
tasfiye
sonucu
beklemeksizin
yapılabilecek azami ödeme
tutarı
SPKn md.46/B
7.500 TL
48.203 YTL
51.674 YTL
57.874 TL
2.000 TL
12.854 YTL
13.779 YTL
15.432 TL
SPKn md.47/A
15.000-100.000 TL
11.836-59.182
YTL(6)
12.688-63.443
YTL(7)
16.800 TL112.000 TL(8)
SPKn md. 47
A bendi
B bendi
C bendi
5000-10.000 gün
2000-5000 gün
1250 gün
50.000 TL125.000 YTL
40.000 TL100.000 YTL
25.000 TL-75.000
YTL(9)
50.000 TL125.000 YTL
40.000 TL100.000 YTL
25.000 TL75.000
YTL(10)
5000-10.000
gün(11)
2000-5000
gün(12)
1250 gün(13)
Özel
Fon’dan
hak
4487 sayılı Kanun
sahiplerine yapılabilecek
Geçici md. 2
azami ödeme tutarı
İdari para cezası asgariazami tutarları
Ağır Para Cezaları
(6)5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 17(7) maddesi çerçevesinde yeniden değerleme yapılmıştır.
(7)5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 17(7) maddesi çerçevesinde yeniden değerleme yapılmıştır.
(8)2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun, 08.02.2008 tarih ve 26781 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
5728 sayılı Kanunla değişikliğe uğramış olan 47/A maddesinde yer alan tutarların (15.000-100.000 TL) yeniden değerlemesi
sonucunda ulaşılan tutarlardır.
(9)5252 sayılı Kanun’dan sonra kanunlardaki para cezalarının yeniden değerlenmesine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.
(10)5252 sayılı Kanun’dan sonra kanunlardaki para cezalarının yeniden değerlenmesine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.
(11)2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 5728 sayılı Kanunla değişikliğe uğramış olan 47. maddesinin A Bendinde yer
alan tutarlardır.
(12)2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 5728 sayılı Kanunla değişikliğe uğramış olan 47. maddesinin B Bendinde yer
alan tutarlardır.
(13)2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 5728 sayılı Kanunla değişikliğe uğramış olan 47. maddesinin C bendinde yer
alan tutarlardır.
HALKA AÇIK ANONİM ORTAKLIKLAR
İlgili Düzenleme
Maddedeki
Rakam
1.1.200731.12.2007
Yeniden
Değerleme Oranı:
%7,8
(2006)
1.1.200831.12.2008
Yeniden
Değerleme
Oranı: %7,2
(2007)
1.1.200931.12.2009
Yeniden
Değerleme
Oranı: %12
(2008)
13.200.000 YTL
66.000.000 YTL
14.200.000 YTL
70.800.000 YTL
15.900.000 TL
79.300.000 TL
Minimum
Halka
Açılma Oranlarına
İlişkin
Sermaye
Rakamları
Seri:I, No:26
Tebliği md. 5-6
Tasarruf Sahipleri
Sirküleri İlanında
Muafiyet
Seri:I, No:26
Tebliği md. 19
50.000 TL
66.000 YTL
71.000 YTL
80.000 TL
Seri:I, No:26
Tebliği Ek md. 1
23.000.000 TL
46.000.000 TL
92.000.000 TL
230.000.000 TL
460.000.000 TL
30.300.000 YTL
60.600.000 YTL
121.200.000 YTL
303.000.000 YTL
606.000.000 YTL
32.500.000 YTL
65.000.000 YTL
130.000.000
YTL
325.000.000
YTL
650.000.000
YTL
36.500.000 TL
73.000.000 TL
145.600.000 TL
364.000.000 TL
728.000.000 TL
Seri:IV, No:38
Tebliği[1] md. 4
3.500.000 TL
-
-
3.900.000 TL
Kurul kararı
19.12.2003-1504
20.000.000 TL
26.500.000 YTL
Seri:IV, No:39
Tebliği md.4
6.000.000 TL[2]
350.000 TL
-
-
6.720.000 TL
390.000 TL
Seri:IV, No:39
Tebliği md.5
50.000 TL
-
-
56.000 TL
Seri:IV, No:39
Tebliği md.6
170.000 TL
-
-
190.000 TL
Seri:IV, No:39
Tebliği md.7
3.000.000 TL
250.000 TL
-
-
3.360.000 TL
280.000 TL
Kısmi
Aracılık
Yüklenimine
İlişkin Rakamlar
Kayıtlı Sermayeye
Geçiş Rakamları
Finans
Piyasasında
Faaliyet Gösteren
Şirketlerin Halka
Açılma Ve Kayıtlı
Sermayeye Geçiş
Başvurularına
İlişkin Rakamlar
Bağımsız Denetim
Muafiyetine İlişkin
Rakamlar
Kar Dağıtım
Muafiyetine İlişkin
Rakamlar
İzahname
Düzenleme
Muafiyetine İlişkin
Rakamlar
Kurul Kaydından
Çıkmaya İlişkin
Rakamlar
10.000.000 TL
50.000.000 TL
28.500.000 YTL
32.000.000 TL
Nitelikleri
belirlenmiş halka
açık
ortaklıklara
ilişkin rakam
Seri:VIII, No:22
Tebliği md.
3.1.3
4.873.000 TL
8.250.000 YTL
8.850.000 YTL
10.000.000 TL
Halka arzda
kısıtlamalar
Seri:VIII, No:22
Tebliği md.
4.1.1.4
100.000.000 TL
132.000.000 YTL
142.000.000
YTL
160.000.000 TL
YATIRIM FONLARI
1.1.2007-31.12.2007
1.1.2008-31.12.2008
1.1.2009-31.12.2009
Yeniden Değerleme
Yeniden Değerleme
İlgili
Maddedeki
Yeniden Değerleme
Düzenleme
Rakam
Oranı: %7,8
Oranı: %7,2
Oranı: %12
(2006)
(2007)
(2008)
Yatırım Fonu
asgari
başlangıç tutarı
Seri:VII,
No:10
Tebliği md.
20
100.000 TL
3.250.000 YTL
3.500.000 YTL
3.950.000 TL
Yabancı Yatırım
Fonu paylarının
tahsisli
satılabileceği
gerçek/tüzel
kişilerin sahip
olması gereken
asgari sermaye
piyasası aracı
tutarı
Seri:VII,
No:14
Tebliği
md. 15
250.000 TL
1.900.000 YTL
2.050.000 YTL
2.300.000 TL
3.250.000 YTL
3.500.000 YTL
3.950.000 TL
7.800.000 YTL
8.400.000 YTL
(27.07.2008
tarihindeki Tebliğ
değişikliği ile
10.000.000 YTL’ye
yükseltilmiştir.)
11.200.000 TL
YATIRIM ORTAKLIKLARI
Menkul Kıymet
Yatırım
Ortaklıkları
başlangıç
sermayesi
Gayrimenkul
Yatırım
Ortaklığının
kuruluşunda
başlangıç,
dönüşümünde
ise mevcut
ödenmiş
sermayesi ile
özsermayesinin
tutarı
Gayrimenkul
Yatırım
Ortaklığının
ortaklarından
lider
sermayedar
olacak gerçek
kişinin toplam
menkul
ve
gayrimenkul
varlıklarının
rayiç değeri
Gayrimenkul
Yatırım
Ortaklığının
ortaklarından
birden
fazla
gerçek kişinin
lider
sermayedar
olması halinde
gerçek kişi lider
sermayedarların
toplam menkul
ve gayrimenkul
varlıklarının
rayiç değeri
Seri:VI,
No:4
Tebliği md.
5
100.000 TL
Seri:VI,
No:11
Tebliği md.
6
10.000.000
TL
Seri:VI,
No:11
Tebliği md.
8
10.000.000
TL
-
-
11.200.000 TL
Seri:VI,
No:11
Tebliği md.
8
15.000.000
TL
-
-
16.800.000 TL
Gayrimenkul
Yatırım
Ortaklığında lider
sermayedar
olacak
tüzel
kişiyle
ilgili
olarak, Tebliğ’in
8. maddesinin (B)
bendinin (c) alt
bendi
kapsamında
yapılacak
hesaplamalardaki
özsermaye
ve
aktif
toplamı
tutarı (en az)
Girişim
Sermayesi
Yatırım
Ortaklığının
kuruluşunda
başlangıç,
dönüşümünde
ise
başlangıç
veya
ödenmiş
sermaye
tutarı
(en az)
Girişim
Sermayesi
Yatırım Ortaklığı
paylarının arzının
sadece
nitelikli
yatırımcılara
yapılmak
üzere
sınırlandırılması
halinde kuruluş
ve
dönüşümü
için
asgari
başlangıç
veya
ödenmiş
sermaye tutarı
Girişim
Sermayesi
Yatırım
Ortaklığının halka
arzında nitelikli
yatırımcı olarak
kabul
edilecek
gerçek veya tüzel
kişilerin halka arz
tarihi
itibariyle
sahip
olmaları
gereken
Türk
ve/veya yabancı
para ve sermaye
piyasası aracının
asgari tutarı
Seri:VI, No:11 Tebliği
md. 8
100.000.000
TL
200.000.000
TL
-
-
112.000.000 TL
224.000.000 TL
Seri:VI, No:15 Tebliği
md. 4
5.000.000
TL
5.000.000 YTL
5.000.000 YTL
5.000.000 TL
Seri:VI, No:15 Tebliği
md. 21
1.000.000
TL
1.000.000 YTL
1.000.000 YTL
1.000.000 TL
Seri:VI, No:15 Tebliği
md. 3
1.000.000
TL
1.000.000 YTL
1.000.000 YTL
1.000.000 TL
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİ
Portföy yönetim şirketlerinin
asgari ödenmiş sermaye tutarı
Seri:V, No:59
Tebliği
md.
5
250.000 TL
270.000 YTL
290.000 YTL
325.000 TL
215.000 YTL
245.000 TL
GAYRİMENKUL DEĞERLEME ŞİRKETLERİ
360.000 YTL
(02.08.2007
Kurulca listeye alınmaya ilişkin
asgari sermaye tutarı
Seri:VIII, No:35
Tebliği md. 4
200.000 TL
tarihindeki Tebliğ
değişikliği ile 200.000
YTL’ye
düşürülmüştür.)
ARACI KURUMLAR
İlgili Düzenleme
Seri:V, No:34
Tebliği md. 7
Aracı kurumların asgari öz
sermaye yeterliliğine ilişkin
rakamlar
ASA
HAA
Repo-Ters Repo
PY
YD
TOPLAM
Seri:V, No:65 Tebliğ’in 35 inci
maddesi çerçevesinde yeniden
değerleme
Seri:V, No:65
Tebliği md. 305
Maddedeki
Rakam
90 milyar
TL
45 milyar
TL
45 milyar
TL
36 milyar
TL
9 milyar TL
1.1.200731.12.2007
Yeniden
Değerleme Oranı:
%7,8
(2006)
1.1.200831.12.2008
Yeniden
Değerleme Oranı:
%7,2
(2007)
1.1.200931.12.2009
Yeniden
Değerleme
Oranı: %12
(2008)
752.000 YTL
378.000 YTL
378.000 YTL
302.000 YTL
79.000 YTL
780.000 YTL
392.000 YTL
392.000 YTL
313.000 YTL
82.000 YTL
799.000 TL
401.000 TL
401.000 TL
321.000 TL
84.000 TL
1.889.000 YTL[3]
1.959.000 YTL[4]
2.006.000 TL[5]
12.000 YTL[6]
13.000 YTL
225 milyar
TL
10.000 TL
(2009/3 sayılı SPK Haftalık Bülteni’nde yayımlanmıştır.)
(9) 2010 yılı için belirlenen rakamlar, 2009 yılı asgari öz sermaye rakamlarına, 2009 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının (%2,2)