İKLİM 1.SICAKLIK 2.BASINÇ ve RÜZGARLAR 3.NEM ve YAĞIŞ !!! HER HAVADA NEM VARDIR !!! DÜNYADA nemlilik ve yağışın en az olduğu yerler KUTUPLAR ve ÇÖLLER dir. Havada nem oluşabilmesi için buharlaşma gereklidir. Yani güneş ışınları dik ve dike yakın gelmeli. Bundan dolayı dünyanın en nemli yerleri Ekvator civarı, en nemsiz yerleri ise Kutuplardır. Mutlak (mevcut) Nem: Havada bulunan nem miktarıdır ve havadaki nemi tam olarak bu ifade eder. “gr” cinsinden ifade edilir. Her havada mutlak nem vardır. Genel olarak mutlak nemin artması buharlaşmaya bağlıdır. Havadaki mutlak nemin azalması ise sadece yağış ile olur. Maksimum Nem (doyuran nem): Bir hava kütlesinin belli bir sıcaklıkta en fazla taşıyabileceği nem miktarıdır. “gr” cinsinden ifade edilir. Sıcaklık arttıkça Max nem artar. Yani hava ısındıkça havanın nem taşıma kapasitesi artar. Mutlak nem, Maksimum nemi geçer ise yağış oluşur. Yani Max Nem 10gr ve Mutlak Nem 11gr ise yağış oluşur. Bağıl (Nisbi, Oransal) Nem: Havadaki mutlak nemin yine o havanın taşıyabileceği nem miktarına (max nem) oranıdır. “%” olarak ifade edilir. Örnek: Bir hava kütlesinde 5 gr nem var ve o hava kütlesi 20 gr nem taşıyabiliyor. Bu durumda bağıl nem %25tir. Aynı havanın nem açığı ise %75tir. Eğer hava soğur ise bağıl nem artar, çünkü havanın nem taşıma kapasitesi (max nem) azalır ve aynı Mutlak Nem, yüzde “%” olarak daha fazla oranda bir nemmiş gibi ifade edilir. SICAKLIK 20°C 10 gr 10 gr MAX NEM: 20gr Mutlak NEM: 10gr Bağıl NEM: %50 *** AYNI HAVA KÜTLESİNDE SICAKLIĞIN DÜŞMESİ DURUMUNDA NELER GERÇEKLEŞİR ??? SICAKLIK 10°C 10 gr MAX NEM: 10gr Mutlak NEM: 10gr BAĞIL NEM: %100 **HAVA NEME DOYMUŞTUR. **DOYUMA ULAŞMIŞTIR. **YOĞUNLAŞMIŞTIR. **YOĞUŞMUŞTUR. yağmur ormanları Sıcaklık arttıkça mutlak nem artar. Sıcaklık arttıkça bağıl nem azalır. Sıcaklık arttıkça max nem artar. Mutlak nem arttıkça bağıl nem artar. Yükseklere çıkıldıkça, denizden uzaklaştıkça, gündüzden geceye gidildiğinde, yazdan kışa geçildiğinde, ormanlık bir alandan açık bir alana geçildiğinde Mutlak Nem azalır. *** % 100 nem = Hava doyuma ulaşmış demek. *** % 70 nem = Havadaki nem oranı, Aynı havanın nem açığı ise = % 30 dur. *** Isınan hava yoğunlaşma durumudan uzaklaşır. *** Sıcak bir hava kütlesi soğuk bir bölgeye doğru eser ise o bölgede sis yada yağmura neden olabilir. YAMAÇ YAĞIŞI (OROGRAFİK) KARADENİZ KIYILARI KONVEKSİYONEL (YÜKSELİM-SİKLONİK) CEPHE YAĞIŞI YAĞIŞ OLUŞUMLARI ve GÖRÜLDÜĞÜ YERLER YAMAÇ (Orografik) MUSON, Karadeniz CEPHE 60 Enlemleri (ILIMAN OKYANUS), Akdeniz KONVEKSİYONEL EKVATORAL, Step (İç Anadolu) EKVATORAL İKLİM GENİŞ YAPRAKLI ORMANLAR KARADENİZ BÖLGESİ DÜZENLİ YAĞIŞ YOĞUNLAŞMA Yoğunlaşma; yer ve sıcaklık özelliklerine göre ikiye ayrılır: YER DURUMUNA GÖRE YÜKSEKLERDE Yağmur, kar, dolu. YERYÜZÜNDE Çiğ, kırağı, kırç. SICAKLIK DURUMUNA GÖRE 0ºnin ALTINDA Kar, kırağı, kırç, dolu. 0ºnin ÜSTÜNDE Yağmur, bulut, çiğ, sis. BULUTLAR KÜME (KÜMÜLÜS): Yere yakın, pamuk şeklindeki bulutlardır. TABAKA (STRATÜS): Yere yakın, tabaka şeklindeki bulutlardır. YÜKSEK TABAKA (SİRÜS): Bulut yükseklerde bulunduğu için su tanecikleri buz halindedir. *** Genelde bu bulutlar yağış getirmez. NİMBÜS (Genel yağmur bulutları) KÜMÜLONİMBÜS: Yağış bırakan küme bulutu. NİMBOSTRATÜS: Yağış bırakan tabaka bulutu. KÜMÜLÜS KÜMÜLONİMBÜS NOT:Her mevsim yağışlı olan bir yerde; Yağış rejimi düzenlidir. Akarsu rejimi düzenlidir. Tarımda sulamaya gereksinim duyulmaz. Sulamanın yetersiz olduğu kurak bölgelerde uygulanan NADAS (toprağı bir yıl dinlendirme) yöntemi bu bölgelerde uygulanmaz. NADAS, yağışın yeterli olmadığı yerlerde uygulanan bir yöntemdir. 1. Dağın yamacında yükselerek Konveksiyonel oluşan yağış oluşum biçimi nedir? Orografik 2. Türkiye’de Konveksiyonel Cephe yağış en çok hangi bölgelerimizde görülür? 3. Ekvatoral iklimin yağış oluşum İç Anadolu biçimi hangisidir? Doğu Anadolu 4. Sıcak ve soğuk havanın karşılaştığı alanda oluşan yağış Karadeniz oluşum biçimi hangisidir? 5. Düzenli yağış alan bölgemiz Marmara hangisidir? I. Havadaki nem açığının artması II. Havanın nem taşıma gücünün artması III. Havanın nisbi nem oranının azalması IV. Havanın doyma noktasından uzaklaşması V. Havanın ısınarak genleşmesi Yukarıdaki açıklamalardan hangisi yağış olasılığını azaltmaz? A.I B.II C.III D.IV E.V Aşağıdaki yoğunlaşma türlerinden hangisi 0º üzerinde yoğunlaşır? A. ÇİĞ B. DOLU C. KAR D. KIRAĞI E. KIRÇ Hangisi doğrudur? A. B. C. D. E. Yamaç Konveksiyonel Konya İzmir İzmir Ankara Sinop Ankara Mersin İzmir Rize Konya Cephe Antalya Konya Adana Sinop Van Hangisinin iklimi daha karasaldır? A. Gediz Ovası B. Çarşamba Ovası C. Ergene Ovası D. Bafra Ovası E. Çukurova Aşağıda bağıl nem oranları verilen beş farklı hava kütlesinin mutlak nemleri eşit olduğuna göre; I. %20 II. %40 III. %60 IV. %80 V. %100 hangisinde havanın nem taşıma kapasitesi en fazladır?