ANORMAL SÜTLER

ANORMAL SÜTLER
Gerek fizyolojik gerekse patolojik nedenlerle meme dokusu görevinin değişikliği ile oluşan,
yapısı ve özellikleri normal sütten farklı olan sütlere anormal sütler denir. Bunlar;





Kolostrum
Memede kalan süt
Laktasyon sonu sütü
Antibiyotikli sütler
Mastitisli sütler
Kolostrum: Doğumdan hemen sonra üretilen bileşimi ve görünümü normal sütten
farklı olan koyu kıvamlı, sarımtrak renkte, acı lezzetli ve besleyici değeri yüksek süte
kolostrum denir. Kolostrumun bileşimini kesin olarak vermek mümkün değildir. Bununla
birlikte eriyebilen azotlu maddeler ve mineral maddeler ile asitlik yüksek; kazein ve laktoz
oranı düşüktür. Kazeinden fakir olması nedeniyle ürüne çevrilmek istendiğinde teknolojik
hatalara neden olur.
Kolostrum yeni doğan yavrunun beslenmesine uygundur. Yüksek besleyiciliği
yanında, Ig’ler aracılığıyla yavruya bağışıklık kazandırılmasını sağlar. Bileşimindeki Mg
tuzları gibi maddeler nedeniyle laktasif etkiye sahiptir.
Memede kalan süt: Yavrunun memedeki sütün hepsini emmediği hallerde, sağım tam
yapılmadığında, sütün memeden alınmasına engel olan patolojik durumlarda memede süt
kalır.
Memede süt kalması; şişkinlik, hassasiyet, sertleşme, sütün rezorbsiyonu, dokuda değişimler,
süzme ve sentezleme özelliğini kaybetme ve verimde düşme gibi olumsuzluklara neden olur.
Memede kalan sütlerde laktoz, kuru madde, yağ ve azotlu maddeler azalırken; NaCl miktarı
artar. Kazein demineralizasyonu görülür.
Laktasyon sonu sütü: İneklerde laktasyonun 8. ayından sonra süt sekresyonu değişikliğe
uğrar. Sentezleme işlemi yavaşlar, direk kandan geçen elementlerin miktarı artar. Süt yağı
miktarı azalır.
Azalanlar
Laktoz
Asitlik
Artanlar
NaCl
Çözünür proteinler
Antibiyotikli süt: Hayvanlarda tedavi için kullanılan antibiyotikler % 30-80 oranında süte
geçerler. Antibiyotik kalıntıları süte uygulanan işlemlerden etkilenmezler.
Tüketimi yasaktır. Sağlık üzerine; akut toksikve/veya alerjik, kronik toksik, bağırsak florası
üzerine olumsuz etki ve mikrobiyel direnç gelişimi gibi olumsuz etkileri vardır. Süt
teknolojisi açısından ise, fermentasyon teknolojisi üzerine olumsuz etkilidir.
Mastitsli Sütler: Mastitis halinde meme dokusu görevini yapamadığından sütün bileşiminde
değişiklikler olur. Kan proteinleri permeabilite artışı nedeniyle süte kolayca geçerler. Sütün
bileşimi kana benzer. Sütte polinükleer lökosit miktarı oldukça yükselir. Mastitise neden olan
etkenler bulunur. NaCl miktarı artarken, kuru madde, yağ, laktoz ve kazein miktarı düşer.