MESLEK L*SELER* ALAN VE DALLAR

TİCARET MESLEK
LİSELERİ
ALAN VE DALLAR
BÜŞRA UZUN
PSİKOLOJİK DANIŞMAN
VE REHBER ÖĞRETMEN
TİCARET MESLEK LİSELERİ
Muhasebe
ve
Finansman
Pazarlama
ve
Perakende
Ulaştırma
Elektrik –
Elektronik
Teknolojile
ri
Büro
Yönetimi ve
Sekreterlik
Bilişim
Teknolojileri
A) MUHASEBE VE FİNANSMAN
Günümüzde işletme
ve kurumların başarısı
ve kârlılığın artması
etkin bir muhasebe ve
finans yönetimi ile
mümkündür.
Ülkemizde muhasebecilik yasalarla düzenlenmiş bir meslektir.
Muhasebe ile ilgili ilk kanun 26.05.1927 tarih
ve
1050
Sayılı
Muhasebe-i
Umumiye
Kanunudur. 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik,
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli
Mali Müşavirlik Kanunu bu unvanlara meslek
içerisinde kademelendirme getirmiştir.
Anadolu ticaret meslek lisesi ve ticaret
meslek liseleri Muhasebe ve Finansman
alanından mezun olanlar kanunda belirtilen
şartları yerine getirmek suretiyle bu unvanları
kazanabilirler.
Muhasebe ve finansman alanında ikinci,
üçüncü ve dördüncü seviye olarak üç seviye eğitim
programı bulunmaktadır.
İkinci seviye eğitim programını
tamamlayanlar “Muhasebe Yardımcı Elemanı”,
Üçüncü seviye eğitim programını
tamamlayanlar “Kooperatif Büro Elemanı” ya da
“Kasa Sorumlusu”
Dördüncü seviye eğitim programını
tamamlayanlar ise “Bilgisayarlı Muhasebe
Elemanı”, “Dış Ticaret Ofis Elemanı” veya “Finans
Hizmetleri Elemanı” olurlar.
ALANIN ALTINDA YER ALAN
MESLEKLER
Muhasebe ve finansman alanında;
Ø Bilgisayarlı Muhasebe,
Ø Dış Ticaret Ofis Hizmetleri
Ø Finans ve Borsa Hizmetleri dalları yer
almaktadır.
BİLGİSAYARLI MUHASEBE
ELEMANI
Tanımı
Bilgisayarlı muhasebe elemanı; hesap planı sistemini
oluşturan, beyannameye esas teşkil eden bilgi ve belgeleri hazırlayan,
beyannameleri düzenleyen, bilgisayar konusunda yeterli bilgiye sahip
olan, defterleri tutan, firmanın kredi ve cari hesap durumunu takip
eden, koordinasyon sağlayan, yazışmaları yapan, Sosyal Güvenlik
Kurumu ve mali kuruluşlar ile ilgili işlemleri yapan nitelikli kişidir.
Görevleri
Ø Hesap planı sistemini oluşturmak,
Ø Beyannameye esas teşkil eden bilgi ve belgeleri hazırlamak,
Ø Beyannameleri düzenlemek,
Ø Bilgisayar konusunda yeterli bilgiye sahip olmak,
Ø Defterleri tutmak,
Ø Firmanın kredi ve cari hesap durumunu kontrol etmek,
Ø Koordinasyon sağlamak,
Ø Yazışmaları yapmak,
Sosyal Güvenlik Kurumu ve mali kuruluşlar ile ilgili işlemleri
DIŞ TİCARET OFİS ELEMANI
Tanımı
Dış ticaret ofis elemanı; ihracat / ithalat operasyonları olan firmalarda
siparişleri alan, sipariş formları ve proforma faturaları hazırlayan,
siparişleri üretim-planlama birimine bildiren, üretilen ürünlerin
nakliye, gümrük işlemleri, ürün bedellerinin tahsilâtı sürecindeki işleri
takip eden ve bu işlemlerle ilgili muhasebe kayıtlarını yapan kişidir.
Görevleri
Ø Çalışma planı ve iş organizasyonu yapmak,
Ø Siparişlerle ilgili gerekli formları doldurmak,
Ø Planlama ve operasyon birimi ile koordinasyon sağlamak,
Ø İhracat ve ithalat belgelerini hazırlamak,
Ø Nakliye firması ile gümrük müşaviri arasında iletişimi sağlamak,
Ø Yapılan ithalat/ ihracat işlemi sonrası ilgili birimler ve müşteri ile
iletişim kurmak,
Ø Müşteri cari hesaplarının ve sevkiyatların kontrolünü yapmak,
Ø Raporlar oluşturmak,
Ø Dış ticaret muhasebe kayıtlarını yapmaktır.
FİNANS HİZMETLERİ ELEMANI
Tanımı
Finans hizmetleri elemanı; borsa seansından önceki, seans esnasındaki ve sonrasındaki
işlemleri yapan, müşterilere kredi ayarlayan, ekonomi ve şirket haberlerini takip ederek
müşterilere danışmanlık hizmeti veren, raporlama ve analiz yapan, muhasebe kayıtları
yapan nitelikli kişidir.
Görevleri
Ø Günlük para hareketlerini takip etmek,
Ø Günlük satışları ve kayıtları kontrol etmek,
Ø Banka işlemlerini yürütmek,
Ø Satıcılar ile ticari ilişkileri düzenlemek,
Ø Stokları yönetmek,
Ø Tahsil ve tediye işlemlerinin ön muhasebesini gerçekleştirmek,
Ø Alımları sevk ve idare etmek,
Ø Sosyal Güvenlik Kurumu belgelerini düzenleme ve ödemelerini yapmak,
Ø Seans öncesi işlemleri yapmak,
Ø Seans esnasındaki işlemleri yapmak,
Ø Kredisi uygun olmayan müşterilere kredi ayarlamak,
Ø Ekonomi ve şirket haberlerini takip etmek,
Ø Müşterilere danışmanlık yapmak,
Ø Seans sonu işlemleri yapmak,
Muhasebe kayıtları yapmaktır
ÇALIŞMA ORTAMI VE
KOŞULLARI
Muhasebe hizmetleri genellikle iş yeri ortamında
yürütülmektedir. Büro ortamlarında, işçi sağlığı ve işçi
güvenliği açısından önemli bir risk bulunmamaktadır.
Muhasebe meslek elemanı, genellikle masa başında
veya bilgisayar önünde oturarak, defter işleyip fiş ve
fatura keserek, iyi aydınlatılmış, temiz ve sakin
ortamlarda çalışır. İş yoğunluğunda veya işletmelerin
bilanço çalışmaları dönemlerinde hafta sonları veya
gece de çalışabilirler.
Görev sırasında birinci derecede verilerle
ilgilidirler. Çalışma koşulları düzenlidir. Kişi çalışırken
zaman zaman işletme sahipleriyle, vergi daireleri
personeliyle, Sosyal Güvenlik Kurumu personeliyle,
bağlı olduğu meslek kuruluşlarıyla ve meslektaşlarıyla
etkileşim halindedir.
Meslek eğitimini tamamlayan öğrenciler
lisans diplomasıyla Milli Eğitim Bakanlığına
bağlı ilgili okullarda öğretim hizmetleri sınıfında
belirlenen kadrolara atanırlar.
Özel sektörde çalışan meslek mensuplarının
kazançları, muhasebe ve mali müşavirlerin
yasalarla düzenlenmiş olan SMMMO (Serbest
Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları) tarafından
bir tarife ile belirlenmektedir. Alt meslek
gruplarının kazançları ise iş yerlerine göre
değişiklik göstermektedir.
İŞ BULMA İMKÂNLARI
Meslek mensupları; muhasebe ve mali
müşavirlik bürolarında, dış ticaret ve finans
kuruluşlarının ilgili bölümleri ile ticarî işletmelerin
muhasebe servislerinde çalışabilirler. Ayrıca her
türlü kuruluşun mali işlerle ilgili bölümlerinde
çalışabilirler. Mesleğin oldukça geniş bir çalışma
alanı mevcuttur.
Ülkemizde, muhasebecilik yasalarla
düzenlenmiş bir meslektir. Anadolu ticaret meslek
lisesi ve ticaret meslek lisesinden mezun olanlar
kanunda belirtilen şartları yerine getirmek suretiyle
bu unvanları kazanabilirler.
EĞİTİM VE KARİYER
İMKÂNLARI
Meslek eğitimi; meslek liseleri, ticaret meslek
liseleri ile Anadolu ticaret meslek liselerinin
Muhasebe ve Finansman alanı diploma
programlarında verilmektedir.
Mesleki ortaöğretimden sonra yüksek
öğrenime geçiş sınavında yeterli puan alanlar;
muhasebe-finansman öğretmenliği veya diğer
muhasebe lisans programlarına devam
edebilirler. Sınavda yeterli puanı alamayanlar ön
lisans programlarının ilgili bölümüne sınavsız
geçiş yapabilirler.
Muhasebe ön lisans programını tamamlayanlar
dikey geçiş sınavı (DGS) ile aşağıdaki lisans
programlarına geçiş yapabilirler:
Ø Çalışma Ekonomisi
ve Endüstri İlişkileri
Ø İşletme
Ø İşletme Bilgi
Yönetimi
Ø İşletme
Enformatiği
Ø İşletme-Ekonomi
Ø Lojistik Yönetimi
Ø Muhasebe
Ø Muhasebe Bilgi
Sistemleri
Ø Muhasebe ve
Finansal Yönetim
Ø Muhasebe ve
Finansman
Öğretmenliği
Ø Uluslararası
Finans
Ø Uluslararası
İşletmecilik
Ø Uluslararası
Ticaret
Ø Uluslararası Ticaret
ve Finansman
Ø Uluslararası Ticaret
ve İşletmecilik
Dış ticaret ön lisans programını tamamlayanlar
dikey geçiş sınavı (DGS) ile aşağıdaki lisans
programlarına geçiş yapabilirler:
Ø Bankacılık
Ø Bankacılık ve
Finans
Ø Bankacılık ve
Finansman
Ø Bankacılık ve
Sigortacılık
Ø Çalışma Ekonomisi
ve Endüstri İlişkileri
Ø Ekonomi
Ø Ekonomi ve Finans
Ø İktisat
Ø İşletme
Ø İşletme Bilgi
Yönetimi
Ø İşletme
Enformatiği
Ø İşletme-Ekonomi
Ø Lojistik Yönetimi
Ø Sermaye Piyasası
Ø Uluslararası Finans
Ø Uluslararası
İşletmecilik
Ø Uluslararası
Ticaret
Ø Uluslararası Ticaret
ve Finansman
Ø Uluslararası Ticaret
ve İşletmecilik
Borsa ve finans ön lisans programını tamamlayanlar
dikey geçiş sınavı (DGS) ile aşağıdaki lisans
programlarına geçiş yapabilirler:
Ø Bankacılık
Ø Bankacılık ve
Finans
Ø Bankacılık ve
Finansman
Ø Bankacılık ve
Sigortacılık
Ø Ekonometri
Ø Ekonomi
Ø Ekonomi ve Finans
Ø İktisat
Ø İşletme
Ø İşletme
Enformatiği
Ø İşletme-Ekonomi
Ø Lojistik Yönetimi
Ø Sermaye Piyasası
Ø Uluslararası Finans
Ø Uluslararası Ticaret
ve Finansman
Ø Uluslararası Ticaret
ve İşletmecilik
Meslek yüksekokulları ve açık öğretim ön
lisans programları mezunları Açık
Öğretim Fakültesi İktisat-İşletme lisans
programlarına sınavsız kayıt
yaptırabilirler.
Eğitim sürecinde, yeterlik sertifikalarını
alarak ve sektörde iş başında eğitimini
tamamlayarak muhasebe ve mali müşavirlik
bürolarında, dış ticaret ve finans kuruluşlarının
ilgili bölümleri ile ticari işletmelerin muhasebe
servislerinde kariyer yapabilirler. İş yerlerinde
belli bir süre çalışarak idari yönden de ilerleme
sağlamaları mümkündür.
Ayrıca, 3568 Sayılı Kanun ile düzenlenmiş
olan Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci
Mali Müşavir, Yeminli Mali Müşavir unvanlarını
da belirli çalışma şartlarını yerine getirerek
alabilirler.
B) ULAŞTIRMA HİZMETLERİ
Lojistik, 21. yüzyılda amaca ulaşmak için
tüm organizasyonu ve kaynaklarını en uyumlu
şekilde hareket ettirebilme yeteneği olarak iş
dünyasının gündemine girmiştir.
Bu çerçevede satın alma, nakliye (kara, hava,
deniz, demir yolu), gümrük, sigorta, elleçleme,
depolama, tedarikçi sipariş izleme, talep tahminleri,
envanter yönetimi, lojistik bilgi sistemi, yedek parça
desteği, dağıtım, iade işlemleri, üretime malzeme
verme, katma değerli işlemler (etiketleme, fiyatbarkot, paketleme, birleştirme-ayırma, müşteri
taleplerine göre ürün hazırlama vs.), rota planlaması
ve araç optimizasyonu ile sevkiyat (yükleme ve varış
zamanı planlama) gibi çok çeşitli faaliyetler
günümüzde lojistik ile eş anlamlı hâle gelmiştir.
ALANIN ALTINDA YER ALAN
MESLEKLER
Ulaştırma hizmetleri alanında;
Ø Lojistik
LOJİSTİK ELEMANI
Tanımı
Lojistik elemanı; madde-malzeme akışını ve depolanmasını, üretimdeki
stokları, tamamlanan mamulleri, bunlarla ilişkili hizmet ve bilgileri, müşteri
ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üretim noktasından tüketim noktasına
planlayan, uygulayan ve etkinliği kontrol eden nitelikli kişidir.
Görevleri
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Dağıtım yapmak,
Depo yönetim işlemlerini gerçekleştirmek,
Depo tasarımı işlemlerini yapmak,
Stok yönetimi işlemleri yapmak,
Bilgisayarda ofis programlarını kullanmak,
Bilgisayarda yazı hazırlamak,
Temel lojistik işlemlerini gerçekleştirmek,
Taşımacılık işlemlerini gerçekleştirmek,
Lojistikte kullanılan belgeleri düzenlemek,
Lojistikte satın alma işlemleri gerçekleştirmek,
Depodaki araç ve malzemeleri kullanabilmek,
Gümrük işlemlerini gerçekleştirmek,
Sigorta işlemlerini yapmak,
ÇALIŞMA ORTAMI VE
KOŞULLARI


Lojistik elemanı çoğunlukla fabrika ve depoları, iş yeri ortamı,
araç yükleme-boşaltma alanı gibi açık ve kapalı ortamlarda
çalışırlar. Çalışma ortamı yükleme yapılacak araçların fiziksel
kontrolü, depolarda mal giriş ve çıkışlarının sistemli bir şekilde
sağlanması, belgelerin düzenlenmesi, malların hızlı, güvenli ve
zamanında ulaşımının ve müşteri memnuniyetinin sağlanması
(CRM) çalışmalarının yapıldığı farklı ortamlardır. Çalışma,
ağırlıklı olarak ofis ortamında yapıldığından ortam lojistik
elemanı için rahat ve uygundur. Fabrika sahaları ve depo
ortamlarında iş güvenliği kurallarına uygun şekilde hareket
edilmesi gerekmektedir. E. İŞ BULMA İMKÂNLARI
Lojistik alanında çalışacak meslek elemanı, lojistik işletmeleri,
fabrikalar, gümrük işletme, ithalat ve ihracat yapan firmalar,
depolar, büyük mağazalar gibi iş piyasasının ihtiyacına göre
istihdam edilmektedir. Geniş bir iş ve çalışma alanı vardır.
EĞİTİM VE KARİYER
İMKÂNLARI



Lojistik alanında dört yıl süre ile eğitim verilmektedir. Eğitim okulda
teorik, atölye ortamında ve işletmelerde uygulamalı olarak
yapılmaktadır. Bu dört yıllık eğitimi bitirenler teknisyen unvanı alırlar.
Lojistik alanından mezun olan öğrenciler aşağıdaki meslek
yüksekokulu programına sınavsız geçiş yapabilirler.
Mesleki eğitim merkezleri, çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan
illerde ve meslek dallarında aday çırak, çırak, kalfa ve ustalara eğitim
vermek ve çeşitli meslek kursları açmak suretiyle sanayinin ihtiyaç
duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla açılan eğitim
kurumlarıdır.
Halk eğitimi merkezleri yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her
zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her
yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır.
Mesleki eğitim merkezlerinde, Ulaştırma alanında eğitim
verilmektedir. Modüler programlarla meslek liseleri arasında
paralellik sağlandığından dolayı yatay ve dikey geçişler olabilecektir.
C) PAZARLAMA VE PERAKENDE



Pazarlama, ürünün üretim öncesinden başlayıp satışı ve satış
sonrası faaliyetlerini içine alan geniş kapsamlı bir işletme
faaliyetidir.
Ülkemizde yakın dönemlere kadar önem verilmeyen bir
alandır. Bütün işletmelerde amaç kâr sağlamak olduğuna göre
bu amacın gerçekleşmesi iyi bir pazarlama ve perakende
faaliyetine bağlı olmaktadır. Pazarlama kavramında
pazarlama faaliyetleri daha üretim yapılmadan önce başlar.
Sektör, gelecek yıllar için yeni yapılan ve yapılması planlanan
alışveriş merkezlerinin kapasitelerini hesaba katarak personel
açığını belirtmektedir. Bu açık da bölümden mezun
olacakların işsiz kalmayacakları anlamına gelmektedir.
ALANIN ALTINDA YER ALAN
MESLEKLER
Ø Satış Elemanı
Ø Sigortacı
Ø Emlak komisyoncusu
SATIŞ ELEMANI (PERAKENDECİ)
Tanımı; Satış elemanı; satış işlemlerini yürüten, stok
faaliyetlerini yapan ve bunlarla ilgili belgeleri
düzenleyen sorumluluk sahibi kişidir.
SİGORTACI
Tanımı; Sigortacı; mal, can ve diğer sigorta edilebilir
riskleri belirleyip sigorta poliçesi üreten, hasar takip
işlemleri yapabilen, sorumlu nitelikli kişidir.
EMLAK KOMİSYONCUSU
Tanımı; Emlak komisyoncusu; alım, satım, kiralama
vb. aracılık işleri yapan sorumluluk sahibi kişidir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE
KOŞULLARI


Bu mesleklerde çalışan kişiler işletmenin faaliyet
gösterdiği çeşitli bölgelerde bulunan
mağazalarda ve ofislerde sabit, açık mekânlarda
aktif olarak çalışabilecekleri gibi bölgeler arası
seyahatlerde otomobil kullanmaları da
gerekebilmektedir.
Çalışma ortamında sürekli insanlarla diyalog
hâlinde olacaklarından, insan sevgisi, hoşgörü ve
sabırlı olmak gibi kişilik özelliklerine sahip
olunması gerekir, ayrıca bilgisayar, faks, telefon
gibi araçları kullanabilmelidirler.
İŞ BULMA İMKÂNLARI
Ø Bu meslek görevlileri hem kamu sektöründe
hem özel sektörde iş bulabilirler.
Ø Özellikle özel sektörde iş alanı daha geniştir.
Ø Seyahati gerektiren işlerde sürücü belgeli
erkek elamanlar daha avantajlı durumda olup,
ofis ortamında yabancı dil bilen, bilgisayar
kullanabilen bayan elamanlar da tercih
sebebidir.
EĞİTİM VE KARİYER
İMKÂNLARI



Meslek eğitimi; meslek liseleri, Anadolu ticaret meslek liseleri ve
ticaret meslek liselerinde verilmektedir. Bu okullardan mezun
olanlar meslek yüksekokullarının ilgili bölümlerine sınavsız
geçiş yaparak ön lisans düzeyinde eğitim alırlar.
Ön lisans programını tamamlayanlar ÖSYM tarafından yapılan
dikey geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde alanları ile ilgili
lisans programlarına geçebilirler veya Anadolu Üniversitesi
Açık Öğretim Fakültesine başvuruda bulunarak iki yıl daha
eğitim alıp lisans diploması alabilirler.
Ayrıca Lise eğitiminden sonra ÖSYM'nin yapacağı sınav
neticesinde başarılı olanlar lisans düzeyinde eğitim de
alabilirler.
D) BÜRO YÖNETİMİ ve SEKRETERLİK
ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLER
Büro yönetimi ve sekreterlik alanında;
Hukuk Sekreterliği,
Ticaret Sekreterliği,
Tıp Sekreterliği,
Yönetici Sekreterliği
E) BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ
ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLER
Ağ İşletmenliği
Web Programcılığı
Veri Tabanı
Programcılığı
Bilgisayar Teknik
Servisi
F) ELEKTRİK – ELEKTRONİK
TEKNOLOJİSİ
ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLER
Bobinajcılık
Büro Makineleri Teknik servisi
Elektrikli Ev Aletleri Teknik Servisi
Elektrik Tesisatları ve Pano Montörlüğü
Elektromekanik Taşıyıcılar
Endüstriyel Bakım Onarım
Görüntü ve Ses Sistemleri
Güvenlik Sistemleri
Haberleşme Sistemleri
Otomasyon Sistemleri
Yüksek Gerilim Sistemleri
TEŞEKKÜR EDERİM….
Daha ayrıntılı bilgi;
REHBERLİK
SERVİSİNDE 