TBMM B : 104 Türk tanm ürünlerine uyguladığı gümrük vergilerini, 1

T.B.M.M.
B : 104
Türk tanm ürünlerine uyguladığı gümrük
vergilerini, 1 Ocak 1987'de tamamen kal­
dırmıştır. Topluluğun yeni üyeleri, İspan­
ya, Portekiz ve Yunanistan ile uyum an­
laşmaları imzalanmak suretiyle, AET ile
aramızda bulunan gümrük birliğine iliş­
kin ve diğer ekonomik hükümler, bu üç ül­
ke için de geçerlilik kazanmıştır.
Ortaklık Konseyi ve Topluluk Komis­
yonu ile daha sıkı işbirliği ve ilişki içine
girilmiş, 1980 yılında dondurulmuş bulu­
nan Karma Parlamento Komisyonu faa­
liyetleri, 1989 yılında yeniden başlamıştır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
ana hatlarıyla özetlenen bu kararın da et­
kisiyle, temel ekonomik büyüklüklerin
önemli bir kısmında olumlu neticeler el­
de edilmiştir. 1985-1988 döneminde hızlı
bir ekonomik büyüme gerçekleştirilmiş,
söz konusu dönemlerde gayri saf! millî hâ­
sıla yıllık ortalama yüzde 6 oranında ar­
tırılmıştır.
Hızlı büyüme, işsizlik probleminin
belirli ölçüde hafifletilmesine de katkıda
bulunmuş, Beşinci Planın sabit sermaye
yatırımına ilişkin hedefleri önemli ölçüde
aşılmıştır.
1984-1988 döneminde 1983 yılı fiyat­
larıyla 10 996 milyar lira olarak öngörü­
len sabit sermaye yatırımları, 11 792 mil­
yar lira olarak gerçekleştirilmiş; kamu
yatırımlarının gerçekleştirilmesi, özellik­
le 1987 ve 1988 yıllarındaki daralmaların
da etkisiyle plan ve hedeflerini altında ka­
lırken, özel yatırımlarda plan hedefleri
önemli ölçüde aşılmıştır. Nitekim, kamusabit sermaye yatırımlarına ilişkin plan he­
defleri yüzde 95.3 oranında gerçekleştiri­
lirken, söz konusu özel sabit sermaye ya­
tırımları ise yüzde 123.8 olarak gerçekleş­
tirilmiştir.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planında ger-
19. 6 . 1989
O : 1
çekleştirdiğimiz hedeflerden bahsettikten
sonra, müsaadenizle, Altıncı Beş Yıllık •
Kalkınma Planı içerisinde, kamu finans­
manı açısından Hükümetimiz ne gibi ted­
birler öngörmektedir, bunları sizlere arz
etmek istiyorum.
Kamu gelirlerinde plan döneminde
toplam kamu gelirlerinin sabit fiyatlarla
yılda ortalama yüzde 7.4 oranında artırıl­
ması hedef alınmıştır. 1989 yılında 29 113
milyar lira olarak tahmin edilen toplam
kamu gelirleri, plan dönemi olan 1994 yı­
lında, 41 558 milyar liraya ulaşacaktır.
Plan döneminde, sabit fiyatlarla vasıtasız
vergilerin yılda ortalama yüzde 7.2 ora­
nında, vasıtalı vergilerin yüzde 7.7 ve ser­
vet vergilerinin de yüzde 7.4 olarak artı­
rılması öngörülmüştür. Toplam vergi ge­
lirlerinde plan döneminde hedeflenen ar­
tış, yüzde 7.5 olmaktadır.
Faktör gelirleri ve vergi dışı normal
gelirlerin plan döneminde yılda ortalama
yüzde 7.1 oranında artması öngörülmek­
tedir. Toplam kamu gelirlerin gayri safî
millî hâsıla içindeki payı, sabit fiyatlarla,
1989 yılında yüzde 28.1 iken, 1994'te bu
rakam yüzde 28.6'ya yükselecektir. 1989
yılında, sabit fiyatlarla, kamu harcanabi­
lir gelirlerinin 17 870 milyar lira olacağı
tahmin edilmektedir. Plan dönemi sonun­
da ise, kamu harcanabilir gelirinin yılda
ortalama yüzde 7.1 artarak 25 200 milyar
liraya ulaşması hedeflenmektedir.
Sayın milletvekilleri, kamu harcama­
larında ise, şu hedefler öngörülmektedir.
Toplam kamu harcamaları plan dönemin­
de sabit fiyatlarla yılda 6.3 oranında artı­
rılacaktır. 1989 yılında 31 trilyon 1 milyar
lira olarak gerçekleşmesi tahmin edilen
toplam kamu harcamalarının, plan döne­
mi sonunda 42 336 milyar liraya ulaşaca­
ğı öngörülmektedir. Dönem boyunca, yıl­
lık ortalama artışın, cari giderlerde yüz­
de 4.5, yatırım harcamalarında yüzde 6.3
46 —