KAN TRANSFÜZYON TEDAVİSİ

advertisement
KAN TRANSFÜZYON
TEDAVİSİ
Dr. Emre ÇAMCI
Amaç ve Hedefler
 Kan grupları
 Kan transfüzyon endikasyonları
 Kan ve kan ürünlerinin hazırlanması ve
saklanması
 Komponent tedavisi
 Transfüzyon komplikasyonları
 Masif transfüzyon
Kan Grupları
Kan grubu
A
B
AB
0
Anti A
+
+
-
Anti B
+
+
-
Transfüzyon öncesi uygunluk testleri !
Kanın Depolanması
 Sitrat-Fosfat-Dekstroz
 Sitrat-Fosfat-Dekstroz-Adenin
 Adsol (Adenin glukoz-mannitol-sodyum
klorid)
 Dondurarak depolama
 Heparin
Sitrat-Fosfat-Dekstroz
 Kanın içinde 2-60C’de korunabildiği bir
antikoagulandır.
 İnfuzyondan 24 gün sonra transfüze edilen
eritrositlerin en az %75’i sirkulasyonda
kalmalı,
 Sitrat iyonu kalsiyum bağlayarak
pıhtılaşmayı önler,
 dekstroz eritrositlerin glikolize devam
etmesini sağlar.
Sitrat-fosfat- dekstroz-adenin
 Depolanma süresi 21 günden en az 35
güne uzar.
 Adenin eritrositlerin metabolik
reaksiyonları için gereklidir.
 ATP’yi yeniden sentezlemelerini
sağlayarak ömürlerini uzatır.
 Nefrototoksik
Depo kanındaki değişiklikler









ph düşer
pCO2 artar
Laktat artar (41 mEql/t)
K artar
Glukoz azalır
Hb artar
2-3 DPG azalır
Trombositler azalır
FV ve FVIII azalır
Kan ürünleri
 Tam kan
 Eritrosit süspansiyonu
 Yıkanmış eritrosit süspansiyonu
 Dondurulmuş eritrosit
 Filtre eritrosit
 Trombositden zengin plazma
 Konsantre trombosit süspansiyonu
 Lökosit süspansiyonu
 Plazma ve plazma fraksiyonları




Taze dondurulmuş plazma
Kuru plazma
Albumin
Fibrinojen
 FVIII konsantresi
 Protrombin kompleksi pıhtılaşma faktörleri
 Gamma globulin ve spesifik gamma globulinler
TAM KAN
ERİTROSİT
SÜSPANSİYONU
TROMBOSİTTEN
ZENGİN
PLAZMA
TROMBOSİT
SÜSPANSİYONU
Dondurulmuş
eritrosit
Yıkanmış
eritrosit
PLAZMA
kriyopresipitat
Filtre eritrosit
TDP
Komponent tedavisi
 1 ünite tam kandan birden çok hasta
yararlanır
 Kan stokları korunur
 Spesifik komponente en çok ihtiyaç duyan
hasta yararlanır
Tam Kan
 1 ünite tam kan 400-450 ml kan
 75-100 ml ACD solüsyonu
 Htc değeri % 35-40
 40C’de 21 gün saklanır (CPD)
 Bir ünite kan transfüzyonu
hematokritte % 3 oranında artış
 Çocuklarda 8 ml/kg ile Hb 1g/dL
 Eritrosit yıkılma oranı 21 gün içinde %20, 28






gün içinde % 35’e ulaşır.
pH: Başlangıçta 6.9-7; 21. gün 6.6-6.8
Oksijen transportu: eritrosit 2-3 DPG içeriği
Potasyum: K bir hafta sonra 12 mEqllt
Trombositler: Hızla yıkılır ve 48 st sonunda
banka kanında trombosit kalmaz.
Lökositlerin ömrü alıcı dolaşımında çok
kısalır.
FV ve FVIII gibi labil pıhtılaşma faktörleri
hızla yokolur.
Gün/
parametre
0
7
14
21
pH
7.16
6.94
6.93
6.87
K
3.3
12.3
17.6
21.7
HCO3
22
17
15
12
Laktat
19
61
92
130
Amonyak
82
280
420
521
Dekstroz
432
374
357
324
Eritrosit Süspansiyonu
 Plazması alınarak eritrositten zengin
hale getirilmiş kan
 Hematokrit değeri % 65-70
 Volümü 250-300 ml’tir.
 Bir ünite eritrosit süspansiyonu Htc
değerini % 3 oranında artırır.
Yıkanmış eritrosit süspansiyonu
 Taze eritrosit süspansiyonu izotonik
ortamda bir kaç kez yıkanarak lökosit
ve plazmadan arındırılır
Dondurulmuş Eritrositler
 %20’lik gliserol içinde süspansiyon
haline getirilir ve sıvı azot yardımı ile
–2000C’de 2.5 dakika içinde dondurulur,
transfüzyon için 400C’de eritilir. 24 saat
içinde kullanılmalıdır.
Trombosit Transfüzyonları
 Taze tam kan,
 trombositten zengin plazma,
 konsantre trombosit süspansiyonları.
 Her ünite 5000-10.000 trombosit artışı
 Alıcıdaki ömrü 1-7 gündür.
Taze dondurulmuş plazma
 Hızlı santrifügasyonla şekilli elemanları







uzaklaştırılmış taze plazmanın (8saat) hızla
dondurulması
-18 ila -30 0 C de 12 ay saklanabilir.
Kullanılmadan hemen önce 370C eritilir.
Alıcı ve vericinin ABO sistemleri uyuşmalıdır.
Bütün plazma proteinlerini içerir.
Völümü 250 ml civarındadır.
Her ünite pıhtılaşma faktörlerinin tamamını %
2-3 artırır.
Başlangıç dozu 10-15 ml/kg’dır.
Kan transfüzyonunda amaç ve
endikasyonlar
 Amaç kan kaybını yerine koymak, kan elemanlarını
tamamlamak, pıhtılaşma faktörlerini ve bağışıklık
cisimlerini yerine koymak
 Akut kan kaybı: Travma veya cerrahi nedeniyle
gelişen akut kan kaybının kan volümünün %30’u
veya daha fazla ise transfüzyon gerekir.
 Oksijen taşıma kapasitesinin artırılması: tercihen
eritrosit süspansiyonu verilmelidir.
 Pıhtılaşma mekanizmasını düzenlemek: Bunun için
taze kan veya taze donmuş plazma verilir.
Ürün
Tam kan
Eritrosit
İçerik
Hacim
Hct 40
Hct 75
500 ml
250 ml
Trombosit
5.5x1010
50 ml
TDP
Plazma,koag.
faktörleri,
kompleman
220 ml
Kriyopresipitat
Fibrinojen,
faktörler
15 ml
Albumin
%5,%25
Faktör VIII
25 ml
Endikasyon
?
Eritrosit kitlesini
artırmak
trombositopeni
Hemofili A,
Von Willebrand
Volüm
genişletme
Uygulamada önemli noktalar
 Her iki ünitede bir filtre
 En az 20 G, periferik damar yolu
 İlk 15 dakika 5 cc/dak
 Vital bulguların değerlendirilmesi
 4 saati geçmesin
 Dilüsyona dikkat
 Faktörler
 Trombositler
Kan transfüzyonuna
bağlı yan etkiler
 Hemolitik reaksiyonlar
 Nonhemolitik immun
reaksiyonlar
 Enfeksiyöz komplikasyonlar
Akut hemolitik reaksiyonlar
 Akut intravasküler hemoliz
 Uyanık hastada semptomlar




Döküntü
Ateş
Kusma
Gögüs ve yan ağrısı





Vücut ısısında yükselme
Açıklanamayan taşikardi
Hipotansiyon
Hemoglobinuri
Cerrahi alanlarda diffüz sızdırma şeklinde kanama
 Anestezi altında semptomlar
TEDAVİ
 Kan transfüzyonu sonlandırılır.
 Yeniden kan ve hastanın grubu kontrol edilir.
 Koagülasyon testleri, trombosit sayısı ve Hb




değerleri kontrol edilir.
İdrar sondası yerleştirilir, hematüri kontrol edilir.
Mannitol ve intravenöz sıvı ile osmotik diürez
sağlanır.
Dütük doz dopamin infüzyonu renal kan akımını
artırmak için
Hızlı kan kaybı olduğunda taze donmuş plazma
ve trombosit süspansiyonu gereklidir.
Masif kan transfüzyonu
Hastanın total kan volumünün veya
daha fazlasının 24 saatte içinde
transfüze edilmesidir.
Erişkin bir insanda kan volümü yaklaşık
5000 ml’dir.
Bu da 10 ünite kan transfüzyonuna
denk gelir.
Masif kan transfüzyonuna bağlı
komplikasyonlar
 Düşmüş oksijen taşıma kapasitesi
 Pıhtılaşma defektleri (en sık dilüsyonel
trombositopeni)
 Hipotermi
 Hiperkalemi
 Hipokalsemi
Asidoz ve Sitrat toksisitesi ?
Download