Sürdürülebilir Kalkınma

SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA&ÇEVRESEL RİSKLER
Hülya Kurt
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Kısaca TSKB
•
Türkiye’de özel sektöre ait ilk kalkınma ve yatırım bankası olup 1950 yılında
Dünya Bankası ve T.C. Merkez Bankası desteğiyle kurulmuştur.
•
Kuruluş
K
l Misyonu:
Mi
Tü k özel
Türk
ö l sektörüne,
ktö ü
uluslararası
l l
fi
finans
k l l
kuruluşlarından
d
sağlanan fonlar ile orta ve uzun vadeli finansman sağlamak ve Türkiye'deki
sermaye piyasasının gelişmesine katkıda bulunmaktır.
TSKB Ortaklık Yapısı
41.5%
50 1%
50.1%
Finansal Özet (USD mn) 2007/12 Aktifler
4,195
Halka Açık ve Diğer
Krediler
2,393
T. Vakıflar B k
Bankası
Özkaynaklar
T. İş Bankası Grubu
Net Kar
634
127
8.4%
Ödenmiş Sermaye ş
y
1
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
400 mn TRY
Fon Sağlanan Kuruluşlar
Dünya Bankası (IBRD)
Avrupa Yatırım Bankası (EIB)
Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası (CEB)
Fransız Kalkınma Ajansı (AFD)
j
(
)
Alman Sanayileşme Fonu (KfW)
Japon Uluslararası İşbirliği Bankası (JBIC)
Uluslararası Finans Kurumu (IFC)
Uluslararası Finans Kurumu (IFC) 2
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Sürdürülebilir Kalkınma 1. Ekonomik büyüme
2. Doğal kaynakların ve çevrenin korunması
3. Sosyal kalkınma
3
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Finansal Kurumlar için Çevresel Risk
1. Doğal ortama verilecek çevresel etkiler: üretim faaliyetlerinden
kaynaklanan atıksular,
atıksular zehirli atıklar,
atıklar doğal kaynaklarda (arazi,
(arazi akarsu,
akarsu
deniz) yaratılacak potansiyel kirlilik ve CO2 emisyonu, tükenebilir
kaynakların rasyonel olmayan ölçeklerde kullanımı vb,
•1978,
1978 Ohio,
Ohi Shawnee
Sh
Gölü d ki yaşamın yokk edilmesi,
Gölündeki
dil
i
•1984, Union Carbide, Hindistan, 1984, 72.500 ölü..
•1896, Çernobil, Nükleer Reaktör Kazası, 725 ölü..
•1991‐92, Körfez Savaşı ve Alaska, petrol dökülmesi,
2. Olumsuz çevresel etki sebebiyle firmanın yerel ve merkezi yönetimlerle
karşı karşıya gelmesi, kanunlara uygunsuzluk,
3. Bu yatırımı kredilendiren finansal kurumun maddi ve manevi kayıpları,
finansal kurumun maddi ve en önemlisi imaj kayıpları
8
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri
SOSYAL
ÇEVRESEL
• Doğal tehlikeler
• Yoksulluk
• Yönetişim
Yö ti i
• Atmosfer
At
f
• Sağlık
S ğl k
• Arazi
A i
• Egitim
• Okyanus,
Okyanus, denizler denizler
ve kıyılar
• Nüfus dağılımı
Nüfus dağılımı
• Temiz
Temiz su su
kaynakları
• Biyolojik çeşitlilik
EKONOMİK
• Ekonomik kalkınma
• Global ekonomi Gl b l k
i
paydaşları
• Ü
Üretim ve i
tüketim yapısı
4
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri:ÇEVRE
Doğal Tehlikeler
Atmosfer
Arazi
Doğall tehlikelerin
hlik l i oluşma
l
ve bunlardan
b l d etkilenme
kil
olasılığı
l l
Acil Durum Planları
İklim Değişikliği
Ozon tabakasının tahribi
Hava kalitesi
Arazi kullanımı ve yapısı
Çölleşme
Tarım
Ormanlar
Okyanuslar, denizler ve kıyılar Sahil şeritleri
Balıkçılık
Temizsu
Su miktarı
Su kalitesi
Biyoçeşitlilik
Ekolojik sistem
Türler
5
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Finansal Kurumlar için Çevresel Risk
•Doğal ortama verilecek çevresel etkiler: üretim faaliyetlerinden
kaynaklanan atıksular,
atıksular zehirli atıklar,
atıklar doğal kaynaklarda (arazi,
(arazi akarsu,
akarsu
deniz) yaratılacak potansiyel kirlilik ve CO2 emisyonu, tükenebilir
kaynakların rasyonel olmayan ölçeklerde kullanımı vb,
•1978,
1978 Ohio,
Ohi Shawnee
Sh
Gölü d ki yaşamın yokk edilmesi,
Gölündeki
dil
i
•1984, Union Carbide, Hindistan, 1984, 72.500 ölü
•1896, Çernobil, Nükleer Reaktör Kazası, 725 ölü..
•1991‐92, Körfez Savaşı ve Alaska, petrol dökülmesi,
•Olumsuz çevresel etki sebebiyle firmanın yerel ve merkezi yönetimlerle
karşı karşıya gelmesi, kanunlara uygunsuzluk, cezalar..
•Bu yatırımı kredilendiren finansal kurumun maddi ve manevi kayıpları,
finansal kurumun maddi ve en önemlisi imaj kayıpları,
6
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Ekvator Prensipleri
•IFC’nin öncülüğünde, proje finansmanındaki, yatırım inşaat ve işletme
döneminde ortaya çıkacak olan çevresel ve sosyal riskin dikkate alınması
için dizayn edilmiştir.
•Gönüllülük ilkesine dayanmaktadır.
•Tüm sektörlerlede, sabit yatırım tutarı 10 milyon USD veya daha yüksek
olan projelere uygulanmaktadır.
•2003 Haziran tarihinde,, 10 uluslararası bankanın katılımı ile başlamıştır,
ş
ş ,
2007 sonu ile katılan banka sayısı 56 olmuştur. Bu sayı, global olarak
yapılan proje finansmanının %90’ını temsil etmektedir.
7
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
TSKB’de Sürdürülebilir Kalkınma: EMS ve ISO 14001
• TSKB’de, 2005 yılında çevresel duyarlılığını bir sistematiğe
kavuşturmak için EMS (Environmental Management System)
projesine başlamıştır.
• Banka içinde EMS Projesini yürütecek bir ekip kurulmuştur.
kurulmuştur
• 2006 yılında, tüm EMS Çalışması tamamlanmış ve ISO 14001 Belgesi
alınmaya
l
k
karar
verilmiştir.
il i ti
• 2007 yılı başında TUV Rheinland’dan alınan denetim sonucu, TSKB,
ISO 14001 almaya hak kazanan ilk Türk sermayeli Banka olmuştur.
• ISO 14001 süreklilik arzeden bir prosestir, TSKB de bu kapsamda
çalışmalarına Sürdürebilir Kalkınma bakış açısıyla devam etmektedir.
8
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
TSKB’de Sürdürülebilir Kalkınma: EMS ve ISO 14001 •
Çevre Politikası oluşturulmuştur, 1 Haziran 2006 tarihinde TSKB
Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır.
•
TSKB Çevre Riskleri tanımlanmıştır:
• İç etkiler: ofis‐bina kullanımından kaynaklı, kağıt, enerji, su ve
d ğ tüketimlerden
diğer
k
l d kaynaklı
k
kl çevresell etkiler...
kl
• Dış etkiler: kredilendirme sebebiyle yatırım projelerinden oluşan
çevresel etkiler ve riskler...
•
Çevresel risklerin nasıl ölçüleceği ve değerlendirileceğinin sistematik
altyapısı
y p hazırlanmıştır.
ş
•
TSKB, kredi riskinden kaynaklanan çevresel risk için, gönüllülük
esasıyla Çevre Riski Değerlendirme Modeli hazırlayarak Türkiye
Türkiye’de
de
çevresel riski analiz eden öncü banka olmuştur.
9
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
TSKB Çevre Risk Değerlendirme Modeli
Bir yatırım projesinde oluşacak çevre‐iş güvenliğini ve yatırımcının bu konulardaki duyarlılığını ölçmeye
yarayan 34 sorudan oluşan nümerik bazlı sorgulama modelidir. Projelere A,B,C olmak üzere skorlar
verilmektedir.
Yapılan sorgulamalardan bazıları:
p
g
• Yatırımın yeri ‐ etrafındaki yerleşim durumu,
• Yatırımın enerji ve kaynak tüketimi (yenilenebilir, fosil, diğer)
• Flora ve fauna üzerine etkisi, Fl
f
ü i
tki i
• Çıkan atıklar,
• Hava emisyonları,
• Yatırımla doğal kaynaklara olası zararlar,
10
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
2007 Yılı Çevresel Risk Değerlendirme Sonuçları
Çevresel Risk Kategorisi
Çevresel Risk Kategorisi Firma Riski
Firma Riski
Proje Riski
Proje Riski
A
0
0
B
18
6
C
49
61
Toplam
67
67
Değerlendirmenin yapıldığı tarih itibarıyla;
A ük k
A: yüksek, B: orta C: düşük düzeydeki riskler olarak tanımlanmaktadır. 11
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
TSKB Sürdürülebilir Kalkınma Finansmanları: ÇEVRE
• Çevre yatırımları kapsamında arıtma/bertaraf etme, üretimde kullanılan
kaynakların azaltılmasına yönelik yatırımlar, temiz üretim (cleaner
production) ve en uygun tekniklere (BAT: best available technics) dayalı
çeşitli çe
çeş
çevree ya
yatırımları
a ((16
6 ade
adet p
proje):
oje)
Atıksu arıtma yatırımları,
Gaz emisyonu iyileştirme yatırımları,
Doğalgaz altyapı projeleri,
projeleri
Temiz üretim yatırımları,
Enerji ve üretim girdilerinin tasarrufuna yönelik yatırımlar.
• Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına dayalı enerji üretimi böylelikle çevre
k llğ
kirliliğinin
ve tükenebilir
k b l fosil
f l yakıt
k tüketiminin
k
azalmasına
l
k k
katkı...
12
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
TSKB Sürdürülebilir Kalkınma Finansmanları: ENERJİ TSKB’NİN FİNANSMAN SAĞLADIĞI ENERJİ YATIRIMLARI
Hidroelektrik Santral
Rüzgar Santrali
Jeotermal Biyokütle (çöpten metan gazı)
Biyokütle (çöpten metan gazı)
Doğalgaz
: 52 adet, toplam 1.941MW
:2 adet, toplam 53 MW
: 2 adet, toplam 57,2 MW
: 1 adet 11 2 MW
: 1 adet, 11,2 MW : 17 adet dağıtım bölgesi Toplam TSKB Yenilenebilir Enerji Proje Kapasitesi
Türkiye Yenilenebilir Enerji Kurulu Gücü (2007 sonu)
Türkiye
y Toplam
p
Enerji
j Kurulu Gücü ((2007 sonu))
: 2.062 MW
: 13.620 MW
: 40.765 MW
TSKB tarafından Türkiye
y toplam
p
yyenilenebilir kurulu ggücünün %15’i,,
toplam kurulu gücünün de %5’i kadar enerji projesi finansmanı
yapılmıştır.
13
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
TSKB Çevre Politikası
TSKB, kuruluşundan bu yana yürüttüğü faaliyetlerde kamu yararına ve sosyal sorumluluğa özel bir özen
göstermektedir. İş ilkeleri arasında çevre bilinci ve çevresel konulardaki duyarlılık, başta gelen unsurlar
arasında yer almaya devam etmektedir.
TSKB’nin çevresel duyarlılığı aşağıdaki ilkeler çerçevesinde tarif edilmiştir :
•
•
•
•
•
•
•
•
Bankanın faaliyetlerinden kaynaklanan çevresel etkilerin en aza indirgenmesi,
B k f li tl i l il ili
Banka faaliyetleriyle ilgili çevre standartlarının belirlenmesi,
t d tl
b li l
i
Çevresel amaç ve hedeflerin tanımlanması ve sürekli gözetilmesi,
Çevre korumaya yönelik yatırımların desteklenmesi,
Finansal kararlarda çevresel risklerin belirlenmesi ve göz önünde bulundurulması,
Finansal kararlarda çevresel risklerin belirlenmesi ve göz önünde bulundurulması,
Gerek çalışanların gerekse kamuoyunun çevresel hassasiyetler konusunda sürekli bilgilendirilmesi,
Tüm ilgili ulusal ve uluslararası yasal düzenlemelerle uyumun sağlanması,
Gelecek kuşaklara yaşanabilir bir çevre sunulabilmesi için sağlanacak gelişmelere katkıda bulunulması.
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
TSKB ISO 14001 Belgesi
15
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Sosyal Sorumluluk
15
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Türkiye’nin en kapsamlı çevre portalı
• Güncel Haberler
• Köşe Yazıları
• Çevre Ajandası
Çevre Ajandası
• Araştırma Dosyaları
• İş Dünyası ve Çevre
• Çevre mevzuatı
• Fotograf Sergileri
• Anketler
• Yarışmalar
• Gençlik ve çocuk bölümleri
Gençlik ve çocuk bölümleri
• Karbonmetre
Ve daha pek çok şey...
17
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Heykel Yarışması
Çevre konulu Heykel Yarışması (
(Haziran07)
)
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’ne yönelik olarak düzenlediğimiz yarışmaya 30 eser katıldı ve dördü mansiyon olmak üzere yedi esere ödül 30 eser katıldı ve dördü mansiyon olmak üzere yedi esere ödül
verildi.
18
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Çevre Konferansı
Çevre Konferansı (Aralık07)
Bu konferansta, Çevre yatırımlarının ve yenilenebilir
enerji projelerinin finansmanı konusunu ele aldık ve bu
kapsamda Türk iş dünyası ile uluslararası finans
kuruluşlarını buluşturduk.
Katılımcı kuruluşlar:
Katılımcı kuruluşlar:
‐Dünya Bankası
‐ Avrupa Yatırım Bankası
‐ KfW
‐ Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası
‐ AFD
19
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
STK’larla ve halkla doğada bir gün
Doğayla Buluşma Günü (Haziran07)
Sivil Toplum Kuruluşlarıyla işbirliği içinde düzenlediğimiz bu organizasyonda halkın bilinçlendirilmesi için çeşitli bilgilendirici etkinliklere yer verildi.
• STK Standları
• Çevre Eğitimleri
• Kıyı Temizliği
K T i liği
•İlkokulların çevreci gösterileri
• Mara Grubunun Konseri
Mara Grubunun Konseri
20
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
TSKB ile “Önceliğimiz Çevre” Etkinlikleri
Çevre Elçileri
Türkiye genelinde sanat, bilim, medya, iş dünyası gibi değişik alanlarda başarılı olmuş ve topluma örnek teşkil edebilecek kişilerden oluşan elçilerimizle kamuoyuna daha etkin bir şekilde ulaşmayı hedefliyoruz.
ş
ş
ş
ç
y
ş
ş y
y
21
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr
Sosyal Sorumluluk
TSKB olarak çevresel bilinci arttırmaya yönelik faaliyetlerimize b d
bundan sonra da devam edeceğiz.
d d
d ği
“Yaşanabilir bir dünya için, Sizin de önceliğiniz “Çevre” olsun...”
22
www.cevreciyiz.com | www.tskb.com.tr