Mezenkimal Kök Hücre

advertisement
MezenkimalKökHücre
MezenkimalKökHücre
•  İlkkezFriedensteinvearkadaşları
tara2ndan1974yılındaizole
edilmişlerdir.
•  Fibroblastoidgörünümlüdür.
•  Kemikiliği,yağdokusu,tendonlar,
plasenta,kordonkanı,vedişten
teminedilebilmektedirler.
•  Non-homojenbirtopluluktur.
MezenkimalKökHücre
•  Büyükveyuvarlakçekirdekleri,belirginçekirdekçikleriolan
hücrelerdir.
•  Oct4genifadesivardır.
•  ModelhayvanlaraderialNnaenjekteedildiklerindeteratoma
oluşturmazlar.
•  KendileriniyenilemevefarklılaşmakapasiteleriyüksekOr.
MezenkimalKökHücre
•  Kemikiliğindekimezenkimalkökhücrelerinsayısıyaşilerledikçe
azalır.
MKHSayısı
1/10000
1/100000
Yenidoğan
Genç
1/250000
1/400000
1/2000000
30
Yaş
50
80
MezenkimalKökHücre
UluslararasıHücreselTedaviDerneğininkriterlerinegöreMKH’ler
standartkültürortamındaenazındanaşağıdaki3kriteritaşımalıdır;
1.  PlasOkyüzeylereyapışabilmeli(plasOc-adherens);
2.  YüzeylerindeC105,CD73veCD90ekspreseetmeliancakCD45,
CD34,CD14,CD11b,CD79veyaCD19veHLA-DRtaşımamaları
3.  Osteoblasts,adipocytesandchondroblastadeğişebilmekapasitesi
göstermeleri...GEREKİR
•  Ayrıca;CD44,CD71,Stro-1belirteçlerinitaşımalarıveCD106,CD166,
CD29gibiadhezyonmoleküllerinesahipolmalarıbeklenir.
MezenkimalKökHücre
• 
HematopoieOkkökhücredenfarklıolarakCD34–,CD45–dirler.
• 
MezenkimalKökHücrelerimmünosüpressifetkiyesahipOr.T
hücreleribaştaolmaküzeredendriOkhücreler,NKhücreleri,B
lenfositleriüzerineimmünbaskılayıcıetkileribulunmaktadır.
MezenkimalKökHücre
MezenkimalKökHücreler;
•  Kültürkaplarınayapışmalı,
•  Buradafibroblastbenzerikolonileroluşturabilmelive
•  Kemik,yağvekıkırdakhücrelerinefarklılaşabilmelidir.
(A)Farklılaşmamışfibroblast
benzeriMKH’ler
(B)Osteogenikfarklılaşmaortamında
21.gündeALPekspresekemik
hücrelerinefarklılaşma
(C)İkincihakadayağ
damlacıklarınınortayaçıkması
(D)Kıkırdağafarklılaşmışhücreler
tara2ndansalınanmatriksalcian
mavisiile(zemin)boyanır
MezenkimalKökHücreKaynakları
YeKşkin;
•  Kemikİliği
•  Sütdişi
•  Yağ
•  SaçKökü
•  Kan
•  İskeletKası
Fetüs;
•  Kemikİliği
•  Karaciğer
•  Akciğer
•  Plasenta
•  Dalak
•  Kordonkanı
FetalKökhücrelerinyeKşkinkökhücreleregöreavantajı?
KİA
Plazma
MNHtabakası
800g20Dak
Fikol
Santrifüj
Fikol
Eritrosit
Yıkama
48-72saat
inkübasyon
TazeBY
Nonadheren
hücrelerinaWlması
İnkübasyon
DünyadaMezenkimalKökHücre
Uygulamaları
•  2010yılınakadar;14farklıendikasyondayaklaşık100klinik
çalışmada,5400’denhastaüzerindeçalışılmışNr.
•  2011yılındaniObaren200’denfazlaklinikçalışma44endikasyonda
10.000’denfazlahastaüzerindeMKHtestedilmektedir.
•  2012yılıiObarıile‘’clinicaltrials’’kayıtlıdeğişikfazlarda344çalışma
MezenkimalKökHücre
•  MKH’lerindokuyaralanmasıvehasarlanmasınıortadankaldırma
etkilerivardır.
•  MKH’lerdokutamirmekanizmalarınıvefarklılaşmayıkontroleden
sekresyonlarla(sekretom)mikroçevreyidüzenler.
-  Hepatocytegrowthfactor,
-  Transforminggrowthfactor-β,
-  IL-1,IL-3,IL-6,IL-7,IL-11,
-  Stemcellfactor,
-  FMSliketyrosinekinase3ligand
•  Bufaktörlerhasarlanmışdokudaendojenkökhücreprogenitörlerinin
çoğalmavefarklılaşmasınıakOveeder.(Baddooetal.,2003).
MezenkimalKökHücre
MezenkimalKökHücreler;kalpdokutamirindekullanılmışlardır.
NagayavearkadaşlarıMKHuygulanandilatekardiyomyopaOliratlarda;
•  KapillerdansitearNşı
•  SolventrikülEDbasıncındaazalma
•  Solventrikülkapasitesindeiyileşmeraporetmişlerdir.
NagayaN,etal,CirculaKon2005,112:1128–1135
MezenkimalKökHücre
MezenkimalKökHücreler;siroztedavisindeFazIklinikdenemesinde
başarılıbirşekildekullanılmışNr;
OtologkemikiliğiMKH,yanetkiyok.Tümhastalardahayatkalitesindeartma
MezenkimalKökHücre
MezenkimalKökHücreler;kıkırdakrejenerasyonundakullanılmışNr;
•  MHK’lerkıkırdakdönüşümüneündüklendiktensonraenjekte
edilmişOr.
•  ÖzelliklemenisküstedavisindebirkısımbaşarılareldeedilmişOr.
MezenkimalKökHücrelerin
KullanımınınAvantajları
•  KonnekOfdokukökenliolmalarınedeniylestromaldesteksağlayarak
ilgilidokuhücreleriningelişiminevefonksiyonunakatkısağlamaları
•  Farklılaşmayeteneklerininfazlaolması
-  KendikökenaldığıkonnekOfdokuhücreleriolankas,yağ,kemik,
kıkırdak,stromalhücreler,tendon,ligamentvb.
-  Diğerdokuhücrelerinefarklılaşmaözelliği(transdiferansiyasyon):
Nöron,hepaOk,pankreaOkhücrevb.
•  Çözünebilenfaktörler(büyümefaktörleri,sitokin,kemokinlervb.)
salgılayarakhasarlıhücre/dokutamirinekatkısağlaması
•  Migrasyonözelliklerisayesindehasarlıdokuyaulaşabilmeleri
MezenkimalKökHücrelerin
KullanımınınAvantajları
•  İmmünsüpresif/non-immünojeniközellikteolmaları(çoğunlukla);
-  Buözelliklerinedeniylemezenkimalkökhücreklinikkullanımıiçin
insandokuanOjenidokuuyumununşartolmadığı,haploidenOk,hasa
tamameninsandokuanOjeniuyumsuzbireylerdenbilemezenkimal
kökhücrehazırlanabileceğibildirilmişOr.
•  Gentransferikolaylığıvedayanıklıolmalarınedeniylegentedavisiiçinuygun
olmaları
MezenkimalKökHücrelerin
KullanımınınDezavantajları
•  Sayılarıazdır,dolayısıylahücrekültürüortamındaçoğalNlarak
kullanılmalarıgerekmektedir.
-  Budaciddibirteknoloji,altyapı,deneyimgerekOrmektedir.
-  MaliyeOninfazlaolmasınedeniyledünyadaveAvrupa’daazsayıda
merkezdeklinikkullanımauygunmezenkimalkökhücreüreOmi
yapılmaktadır.
-  2000’liyıllardansonrabaşlayanklinikuygulamalardagünümüzekadar
100’ünüzerindehastadauygulandığıraporlanmışNr.
•  Pasajsayısıartkçahücrelerdeanomalilergörülmeriskiartar.
•  İmmünsüpresifetkisienfeksiyonriskiniarNrır.
MezenkimalKökHücreKullanımında
CevaplanmayıBekleyenSorular
ü  GerçekMKHişaretleyicileri
ü  StandartMKHtanımlanması(homojenizasyonu)halasorun...!?
ü  MKHuygulamazamanıvedozu..Kimehangi-dozda-nezaman?
ü  Raf’tanveyabireyeözgüürünlerinstandardizasyonu?
ü  DünyadaveTürkiye’dehukukidüzenlemelerinyetersizliği?
Download