Enflasyon - iktisaden.com
advertisement
Enflasyon • EnflasyonOranları • Ilımlıenflasyon • Birekonomidefiyatlargenel düzeyininsürekliartmasıdır. • Tümmallarınfiyatınınartması • Artışlarınsürekliolması • TalepEnflasyonu(1) • GÜiçin%2-3 • GOÜiçin%4-6 • YüksekEnflasyon • %10-15,%100 • Hiper Enflasyon • %1000 • Toplamtalebinüretilenmalvehizmetmiktarınınüzerinde olmasındankaynaklanmaktadır. 𝑈𝐷𝑇𝐴 𝐹𝐺𝐷 𝑇𝑇& 𝐹+ • Toplamtalepnasılartar? 𝑇𝐴& 𝑇𝐴% 𝑇𝑇% 𝐹& 𝐹% 0 𝐸𝑛𝑓𝑙𝑎𝑠𝑦𝑜𝑛𝑖𝑠𝑡 𝐴ç𝚤𝑘 𝑌% 𝑌& • Toplamtalebinartması 𝑌 • Kamuharcamalarınınartması • MB’ninparaarzını genişletmesi • Yatırımharcamalarınınkredi hacminingenişlemesi • Dışfazlanınnedenolduğugelir artışları • Enflasyonist açıknedeniyle • Fiyatlargeneldüzeyininyükselmesine FGD,𝐹& ′ye • Üretimfaktörlerifiyatınınartmasına çıkmışolur • Toplamarzeğrisininsolakamasınaneden olur. • ArzEnflasyonu(2) • Malvehizmetüretimindekidaralmaveyamaliyetartışlarından kaynaklananenflasyontürüdür. • MaliyetEnflasyonu(2.1) • Girdifiyatlarınınartmasınabağlıbir enflasyontürüdür. • Neden? • Sendikalarınetkisiyleücretlerinartması • Hammaddekıtlığıveyafiyatlarınınyükselmesi • İthalEnflasyonu(2.2) • Temelgirdilerinithaledildiğidışabağımlı ekonomilerdeülkeparasınındeğer kaybetmesindenkaynaklananenflasyondur. • Örnek • 1varilhampetrol120USD • 1USD=2TLise1varilpetrol240TL • 1USD=3TLolduğunda1varilpetrol360TL • Kâr(Fiyat)Enflasyonu(2.3) • Piyasadarekabetinaksamasından kaynaklananenflasyontürüdür. • Nasıl? • Kartelvetröstlerrekabetiortadankaldırarak fiyatlarıvekârmarjlarınıartırırlar. EnflasyonunEtkileri • GelirDağılımıÜzerineEtkisi • Ücretleröncedenbelirlenir. • Fiyatartışlarıücretartışlarındanyüksek olursa • Emeksahiplerindensermayesahiplerine gelirtransferiolur. • Devletisebütçegelirivegideri arasındakifarkıparabasarakkapatırsa (senyoraj)paramiktarıartar. • Gelirdağılımınınbozulmasısosyal sorunlarıberaberindegetirir. • YatırımveTasarruflarÜzerineEtkisi • Düşükveortagelirliler • Tümgelirleriniharcamakzorunda kalır. • Tasarrufyapamazlar. • Dolayısıylayatırımlargelişmez. • Yüksekgelirliler • Tasarruforanlarıgiderekartar • Spekülatifeylemlerdekullanır. • Yatırımlarartmaz • DışTicaretÜzerineEtkisi • İthalatucuzhalegelir. • İhracatürünleripahalıhalegelir. EnflasyonuAşmanın Zorlukları • Fiyat– ÜcretSarmalı • Talebinartması • Enflasyonunartması • Ücretlerinartması • Emektalebininartması • Sendikafaaliyetleri • Üretimmaliyetlerininartması • Arzınazalması • Talepaçığınıngiderekartması • EnflasyonBeklentisi • Firmalarolumsuzluğuazaltma yoluarar • Sattıklarıürününfiyatını artırırlar. • Bireylerolumsuzluğuazaltmak için • Sözleşmelerdegerçekleşecek enflasyonudikkatealır • Beklentilerenflasyonuartırır. EnflasyonlaMücadele • ToplamArzıArtırmaya YönelikPolitikalar • Genelolarak • • VergiİndirimleriveTeşvikler Paraarzınıartırmamakgerekir. • Maliyetenflasyonu • İşçiücretleriişçiverimliliklerigöz önündebulundurularak artırılmalıdır. • KârEnflasyonu • Rekabetiartıranpolitikalar uygulanmalı • İthalenflasyonu • Dövizkurunudüşürecekbir politikaizlemeli • ToplamTalebiKısmaya YönelikPolitikalar • Kamuharcamalarıkontrol altındatutulmalı • MB,paraarzınıdaraltmalı • Tüketimüzerinekonulan vergilerazaltılmalı
