ÖĞRENME ALANI ÜNİTE 1 D- : CANLILAR VE HAYAT : CANLILARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME HAYVANLARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME 1Canlıların Sınıflandırılması 2Hayat Döngüsü 3Döllenme Çeşitleri 4Hayvanlar ve Özellikleri 5Başkalaşım ve Başkalaşım Geçiren Hayvanlar 1 D- HAYVANLARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME : Canlıların Sınıflandırılması : Doğada yaşayan canlıların benzerlik ve farklılıklarına göre gruplandırılmasına sınıflandırma denir. Doğada yaşayan canlılar; bitkiler, hayvanlar, mantarlar ve bir hücreliler olarak dört grupta incelenirler. 1- CANLILAR Hayvanlar Omurgalılar Bitkiler Omurgasızlar Çiçekli Bitkiler Mantarlar Çiçeksiz Bitkiler İlkel (Basit) Mantarlar Gerçek (Gelişmiş) Mantarlar Bir Hücreliler Çekirdeği Olmayanlar Çekirdeği Olanlar Kamçılılar Kök Ayaklılar Kirpikliler Sporlular Bakteriler Virüsler Damarlı Çiçeksiz Bitkiler Damarsız Çiçeksiz Bitkiler Açık Tohumlular Kapalı Tohumlular 2- Hayat Döngüsü : Doğada bulunan hayvanlar beslenme, çoğalma şekli, gelişim özellikleri ve yavru bakımı açısından farklılık gösterirler. Bu nedenle hayvan gruplarının hayat döngüleri birbirinden farklıdır. Doğada yaşayan canlıların doğması, büyümesi, gelişmesi, üremesi (çoğalması) ve ölmesini içine alan süreye hayat döngüsü denir. Hayat döngüsü üreme olayı ile başlar ve ölüme kadar sürer. Hayvanlarda da üreme, insanlar gibi döllenme olayı sayesinde gerçekleşir. Hayvanlarda, erkek ve dişi üreme hücrelerinin (sperm ve yumurta hücrelerinin) çekirdeklerini birleşmesine döllenme, döllenme sonucu oluşan döllenmiş yumurta hücresine zigot denir. Zigot oluştuktan sonra gelişerek embriyo denilen canlı taslağını oluşturur. Oluşan embriyoda gelişimini tamamlayarak yeni bir canlıyı oluşturur. Embriyonun büyüyerek gelişebilmesi için beslenmesi ve korunması gerekir. Bunun için embriyoya uygun bir ortam sağlanmalıdır. (Tavukların kuluçkaya yatmalarının nedeni budur). SORU : 1- 23- Somon bağlının hayat döngüsü ile ilgili ders kitabının 36. sayfasındaki olaylarla ilgili hikaye yazılmak istense idi hikayede hangi olaylar yer alırdı? Su kaplumbağalarının hayat döngüsü nasıldır? Su kaplumbağalarının nesillerinin korunması için neler yapılmalıdır? 3- Döllenme Çeşitleri : a) Dış Döllenme : Sperm ve yumurta hücrelerinin vücut dışında, suda birleşmesidir. Bu canlılar döllenme şansını arttırabilmek için aynı anda aynı yerlere çok sayıda üreme hücresi bırakırlar. Döllenme ve döllenme sonucu oluşan embriyonun gelişimi suda olur. Balıklar, kurbağalar ve suda yaşayan omurgasızlarda görülür. b) İç Döllenme : Sperm ve yumurta hücrelerinin dişi canlının (annenin) vücudunda birleşmesidir. (Karadaki çevresel olumsuzluklardan dolayı iç döllenme gerçekleşir). İç döllenme olayında erkek birey çok sayıda, dişi birey az sayıda üreme hücresi oluşturur. İç döllenme şansı, dış döllenme şansından daha yüksektir. Kuşlar, sürüngenler, suda yaşayan memeliler (omurgalılar) ile karada yaşayan memeliler ve insanlarda görülür. 2 4- Hayvanlar ve Özellikleri : Hayvanlar, iskelet sisteminin bulunup bulunmamasına göre; omurgalı ve omurgasız hayvanlar olarak iki grupta incelenir. Hayvanlar Omurgalı Hayvanlar 1234- Balıklar Kurbağalar Sürüngenler Kuşlar 5- Memeliler : : :Kertenkele, Yılan, Kaplumbağa, Timsah :Et Yiyenler, Tırmanıcılar, Tane Yiyenler, Su Kuşları, Uçamayanlar, Bal Özü Emenler, Ötücüler :Otçullar, Etçiller, Hem Otçul Hem de Etçiller, Kemirgenler, Uçanlar, Yüzenler 1-Tek Hücreliler a)Çekirdeği Olmayanlar b)Çekirdeği Olanlar : : 2-Çok Hücreliler a)Solucanlar : b)Eklembacaklılar : Omurgasız Hayvanlar • • • • • • • • • • • • Bakteriler Kamçılılar Yalancı Ayaklılar Kirpikliler Sporlar Halkalı Solucanlar Yassı Solucanlar Yuvarlak Solucanlar Kabuklular Böcekler Örümcekler Çok Ayaklılar c)Süngerler d)Mercanlar e)Yumuşakçalar f)Derisi Dikenliler a) Omurgalı Hayvanlar : İskelet sistemine sahip olan hayvanlara omurgalı hayvanlar denir. Omurgalı hayvanlar kendi aralarında; balıklar, kurbağalar, sürüngenler, kuşlar ve memeliler olarak beş gruba ayrılırlar. Bütün omurgalı hayvanlar; • İskelet sistemine sahiptir. • Döllenme ile çoğalırlar. • Döllenme sonucu yumurta veya doğurarak çoğalırlar. • Dolaşım sisteminde kapalı dolaşım görülür. (Kanın sadece damarlar içinde dolaşması). • Hayat döngüsüne sahiptirler. Örnek : 1- Omurgalı hayvanların hayat döngüsü vardır. Tavuklar, yumurtayla çoğalırlar, yumurtadan çıkan civciv beslenip büyüyerek gelişir ve tavuk haline gelir. Bu tavuk da yeni yavrular meydana getirir. Balıklar : • Solungaç solunumu yaparlar (Suda çözünmüş havanın oksijenini kullanırlar). • Dış döllenme görülür. (Döllenme olayı ana canlının vücudu dışında gerçekleşir). • Yumurta ile çoğalırlar. • Genellikle yavru bakımı görülmez. • Gelişmeleri sırasında başkalaşım geçirmezler. • Yavrularını sütle beslemezler. • Soğukkanlı canlılardır. • Kalpleri iki odacıklıdır. (Bir kulakçık, bir karıncık). • Kirli kan solungaçlarda temizlenir. • Kalplerinde daima kirli kan bulunur, küçük kan dolaşımı görülmez. (Solungaçlarda temizlenen kan kalbe uğramadığı için). • (Vücudu temiz kan dolaşır). • Vücutları pullarla kaplıdır. 3 2- Kurbağalar : • Larva döneminde suda solungaç solunumu, ergin dönemde karada deri ve akciğer solunumu yaparlar. • Dış döllenme görülür. • Yumurta ile çoğalırlar. • Yavru bakımı görülmez. • Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirirler. • Yavrularını sütle beslemezler. • Soğukkanlı canlılardır. • Kalpleri üç odacıklıdır. (İki kulakçık, bir karıncık). • Kirli kan akciğerlerde temizlenir. • Kalplerinde temiz ve kirli kan taşırlar. (Vücutlarında kirli ve temiz kan dolaşır). • (Arka ayaklarında parmakların arasında perde bulunur). • Nemli bölgelerde yaşarlar. 3- Sürüngenler : • Akciğer solunumu yaparlar. • İç döllenme görülür. • Yumurta ile çoğalırlar. • Yavru bakımı görülmez. • Gelişimleri sırasında başkalaşım değil, gömlek değişimi görülür. • Yavrularını sütle beslemezler. • Soğukkanlı canlılardır. • Kalpleri 3 odacıklıdır. (İki kulakçık, bir karıncık). (Karıncıkta yarım perde bulunur). • Kirli kan akciğerde temizlenir. • Kalplerinde temiz ve kirli kan taşırlar. (Vücutlarında kirli ve temiz kan dolaşır). • Vücutları pullarla kaplıdır. a) Kertenkeleler : • Tehlike anında kuyruğunu bırakır. Düşman kuyrukla uğraşırken kaçar. Daha sonra kopan kuyruğun yerine yenisini yapar. Buna rejenerasyon (yenilenme) denir. b) Yılanlar : • Hareket üyeleri yoktur. Sürünerek hareket ederler. • Bazı türleri zehirlidir. • Gelişimleri sırasında gömlek değişimi görülür. • Besinlerini çiğnemeden yutarlar. c) Kaplumbağalar : • Vücutlarını düşmandan koruyan kabukları vardır. Bu kabuk dış iskelet değildir, iç iskelete bağlıdır. d) Timsahlar : • Nehir ve göllerde yaşarlar. • Alt çeneleri sabit, üst çeneleri hareketlidir. • Kalpleri dört odacıklıdır. (İki kulakçık, iki karıncık). (Karıncıkta tam perde bulunur). • Kalpte kirli ve temiz kan karışmaz. Kalp çıkışında panizza kanalında karışır. Vücudu karışık kan dolaşır. 4 4- Kuşlar : • Akciğer solunumu yaparlar. • İç döllenme görülür. • Yumurta ile çoğalırlar. • Yavru bakımı görülür. • Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirmezler. • Yavrularını sütle beslemezler. • Sıcakkanlı canlılardır. • Kalpleri 4 odacıklıdır. (İki kulakçık, iki karıncık). • Kirli kan akciğerde temizlenir. • Kalpte kirli ve temiz kan karışmaz. Vücudu temiz kan dolaşır. • Vücutları tüylerle kaplıdır. • Ağızlarında diş bulunmaz. Katı besinler taşlıklarındaki taşlar ve kaslar yardımıyla parçalanır. (Bunun için küçük taşlar yutarlar). • (Uzun kemiklerinin içi, uçmayı kolaylaştıran hava ile doludur). a) b) c) d) e) f) g) 5- Et Yiyen (Yırtıcı) Kuşlar Tırmanıcı Kuşlar Tane Yiyen Kuşlar Su Kuşları Uçamayan Kuşlar Bal Özü Emen Kuşlar Ötücü Kuşlar : : : : : : : Kartal, atmaca. Ağaçkakan. Güvercin, serçe. Pelikan, martı, ördek, leylek, penguen. Deve kuşu, tavuk. Gagaları ince ve uzun olan Kolibri. Tohumla beslenen keklik, kanarya. Memeliler : • Akciğer solunumu yaparlar. • İç döllenme görülür. • Doğurarak çoğalırlar. • Yavru bakımı görülür. • Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirmezler. • Yavrularını sütle beslerler. • Sıcakkanlı canlılardır. • Kalpleri 4 odacıklıdır. • Kirli kan akciğerde temizlenir. • Kalpte kirli ve temiz kan karışmaz. Vücudu temiz kan dolaşır. • Vücutları kıllarla kaplıdır. • Beslenme özelliklerine göre 3 grupta incelenirler. a) Otçul Memeliler : b) c) Etçil Memeliler Hem Etçil Hem Otçul Memeliler : : d) e) f) Kemirgen Memeliler Uçan Memeliler Yüzen Memeliler : : : Koyun, keçi, inek, ceylan, geviş getiren at ve eşek gibi hayvanlar ile geviş getirmeyenler. Kedi, köpek, kurt, aslan, kaplan. İnsan, ayı, maymun, domuz, kuşların büyük kısmı ve bazı balıklar. Sincap, kunduz, fare, tavşan. Yarasa. Balina, köpek balığı, yunus, fok. 5 b) Omurgasız Hayvanlar : Vücutlarında kemikten veya kıkırdaktan yapılmış iskelet sistemine sahip olmayan hayvanlara omurgasız hayvanlar denir. Omurgasız hayvanlar kendi aralarında; tek ve çok hücreli omurgasız hayvanlar olarak iki gruba ayrılırlar. Bütün omurgasız hayvanlarda; • İskelet sistemi bulunmaz. Vücudun dik durmasını sağlayan başka yapılar bulunur. • Dolaşım sisteminde açık dolaşım görülür.(Açık dolaşımda kılcal damarlar bulunmaz). • Çeşit sayısı çok fazladır. • Karada ve suda yaşarlar. • Karada yaşayanları trake ve deri, suda yaşayanları solungaç solunumu yaparlar. 1- Solucanlar : • Nemli yerlerde yaşarlar. • Yapı bakımından üç çeşittirler. a) b) c) 2- Halkalı Solucan Yassı Solucan Yuvarlak Solucan :Toprak solucanı ve sülük. :Tenya = Şerit. :Bağırsak solucanı, tirişin, kıl kurdu. Eklem Bacaklılar : • Vücutlarının dışında kitin denilen örtü bulunur. Sert ve dayanıklı olan bu örtü vücuda diklik ve desteklik sağlar. • Vücutlarındaki halkalar ve deri kıvrımlarının birbirine eklenmesiyle oluşan yapıya dış iskelet denir. • Yumurta ile çoğalırlar. • Böcekler grubunda olan eklembacaklılar başkalaşım geçirirler. • Yumurtadan çıkan kurtçuğa larva denir. • Larvanın ergin hale gelinceye kadar geçirdiği uyku dönemine pupa denir. • Pupa dönemi karasinekte kabuk içinde, ipek böceğinde ise kendi salgıladığı ipekten yaptığı koza içinde geçirilir. a) Böcekler b) c) d) Kabuklular Örümcekler Çok Ayaklılar :Arı, karasinek, sivrisinek, bit, pire, kene, çekirge, tahta kurusu, hamam böceği ve kelebek. :Yengeç, karides. :Örümcek, akrep. :Çıyan, kırkayak. 3- Süngerler : • Sıcak denizlerde sürüler halinde yaşarlar. • Büyüklükleri farklı olup birkaç mm ile iki metre arasında değişir. 4- Mercanlar : • Koloniler halinde en çok sıcak denizlerde yaşarlar. Büyük yığınaklar çoğu kez adalar oluşturur. 5- Yumuşakçalar : Salyangoz, midye, istiridye, mürekkep balığı (kafadan bacaklı), sümüklü böcek, ahtapot (kafadan bacaklı). 6- Derisi Dikenliler : Deniz yıldız denizkestanesi. 6 NOT : 1- Sürüngenler ve balıklar çok sayıda yumurta ürettikleri için onların nesillerini devam ettirme şansı kuşlar ve memelilere göre daha fazladır. Bu nedenle kuşlar ve memeliler az sayıda olan yavrularına bakarak nesillerinin devam etmesini sağlarlar. 17. Etkinlik : Amaç : Yapılacaklar : Farklı Hayvanlar ve Onların Çoğalma Şekilleri (Çalışma Kitabı – 23) Öğrencilerin konu ile ilgili ön bilgilerinin açığa çıkarılmasını sağlamak. • Resimlerde verilen canlıların çoğalma şekilleri, yavru bakımı açısından yanlış olarak verilmiştir. Şekillerdeki yanlışlıklar bulunarak doğrularının yazılması sağlanır. • Karikatürdeki yanlışlıkların görülerek üç dakika içerisinde belirlenmesi sağlanır. 7. Alternatif Etkinlik : Amaç : Yapılacaklar 18. Etkinlik Amaç : : : Yapılacaklar : 6. Etkinlik : Amaç : Yapılacaklar : Su Kaplumbağaları (Öğretmen Kitabı – 36) Su kaplumbağaları ile ilgili hayat döngüsü hakkında bilgi sahibi olunmasının sağlanması. • Verilen metin okutularak sorulara cevap verilmesi sağlanır. Gezi Çalışması (Çalışma Kitabı – 23) Yapılacak gezi çalışması ile farklı hayvan türlerinin büyüme, çoğalma şekilleri ve gelişim döneminde yaşanan değişikliklerin incelenmesinin sağlanması. • Gezi çalışmaları ile ilgili olarak ünite başında verilen hazırlıklar tamamlanır. • Geziye ilişkin olarak Öğretmen Kitabının 296. sayfasındaki Ek–9a ve 297. sayfasındaki Ek–9b’ de belirtilen gezi planı yapılır. • Gezi sonrasında öğrencilerden gezi sırasında nelerin dikkatlerini çektiğinin anlatılması istenir. • Gezi öncesinde ve gezi sırasında sorulan soruların cevapları sınıfta tartışılır. Hayvan Kartları (Ders Kitabı – 37) Hayvanların hayat döngülerinin incelenmesinin sağlanması. • Farklı hayvanlara ait fotoğrafların önceden temin edilmesi sağlanır. • Yakın çevreden seçilen hayvanlarla ilgili olarak; – Nasıl çoğalırlar? – Dünyaya gelinceye kadar gelişimlerini nerde tamamlarlar? – Yavrusu gelişinceye kadar ona bakar mı? – Nerede yaşıyor? – Nasıl besleniyor? • Yarım dosya büyüklüğünde kesilen kartonlar ikiye katlanır ve bir tarafına hayvan resmi, diğer tarafına da soruların cevapları yazılır. • Sınıfa getirilen bir ayakkabı kutusuna hazırlanan kartlar konur. • Kutudan bir kart çekilir ve çekilen karttaki hayvan resmi gösterilerek sorular sorulur veya soruların cevapları söylenerek hayvanın isminin ne olduğu sorulur. • Seçilen hayvanlar; balıklar, kuşlar, kurbağalar, sürüngenler ve memeliler olarak gruplandırılır. • Sonuca Varlım Kısmında; – Yumurtayla, doğurarak. – Kuşlar ve memeliler. – Bütün hayvanların hayat döngüsü vardır. 7 8. Alternatif Etkinlik : Amaç : Yapılacaklar : Anlam Çözümleme Tablosu (Öğretmen Kitabı – 38) Hayvanlarla ilgili öğrenilen bilgilerin uygulanmasını sağlamak. • Verilen çizelgenin öğrenciler tarafından doldurulması sağlanır. Başkalaşım ve Başkalaşım Geçiren Hayvanlar : Bazı canlılar dünyaya geldiklerinde ana canlıya benzerken bazıları da benzemezler. Ana canlıya benzemeyen canlılar gelişim dönemleri boyunca başkalaşım geçirerek ana canlıya benzer hale gelirler. Kurbağaların ve böceklerin yumurtadan çıktıktan sonra yapısal değişikliğe uğrayarak ana canlıya benzer hale gelmesine başkalaşım denir. (Kurbağaların ve böceklerin yumurtadan çıktıktan ergin hayvan oluncaya kadar geçirdikleri gelişim evrelerinin hepsine birden başkalaşım denir). Kurbağalar ve eklem bacaklılardan böcekler, başkalaşım geçiren hayvanlardır. 5- a) İpek Böceğinin Gelişim Dönemleri (Başkalaşım Evreleri) : • İpek böceği salgıladığı yapışkan bir maddeyle (iplikle) yumurtalarını birbirine bağlayarak etrafa dağılmalarını önler. • Tırtıl, yumurtaların gelişebilmesi için salgıladıkları iplikle kendilerine koza örmeye başlarlar. (Tırtıl bunu 3 – 4 günde örer). • Yumurta olgunlaşınca tırtıl oluşur. • Tırtılın ergin hale gelinceye kadar geçirdiği uyku dönemine pupa denir. • Pupa dönemi sonunda koza yırtılır ve kelebek oluşur. • İpek böceğinin gelişimi sırasında geçirdiği başkalaşım evreleri sırayla; – Yumurta → Tırtıl → Erken Pupa → Genç Pupa → Kelebek NOT : 1- 2- İpek böcekleri (kelebekler) döllendikten sonra her biri iğne ucu büyüklüğünde olan yaklaşık 500 tane yumurta bırakırlar ve yumurtladıktan üç–dört gün sonra da ölürler. Yumurtalardan larva halinde çıkan tırtıllar sık tüylü ve siyahtır. Yumurtadan çıkan tırtıllar dut yapraklarını yiyerek gece–gündüz demeden 20–30 gün kadar beslenirler. Bu süre içinde tırtılların tükettikleri yaprakların ağırlığı vücut ağırlıklarını kat kat aşar. Tırtıl dört–beş kez deri değiştirdikten sonra olgunlaşır. (7–8 cm uzunluğunda olurlar). Tırtıllar büyüdükçe renkleri açılır ve tüyleri kaybolur. İyice büyüyüp de hücrelerine yerleşince üst dudağındaki delikten iplik halinde zamk gibi bir sıvı çıkararak kozasını yapmaya başlar. Tırtıl önce kozanın dış kısmını sonra kendi vücudunun etrafını örmeye devam eder ve görünmez olur. Eğer kendi haline bırakılırsa iki üç hafta içinde kelebek haline gelerek ördüğü kozayı parçalar ve dışarı çıkar. Kozasının içinde olgunluğa erişen güve, kahverengi bir enzim yayarak kozanın yumuşamasını sağlar. Koza iyice yumuşadıktan sonra en yumuşak yerinden kozayı iterek dışarı çıkar. Tırtıl artık bir ipek böceğidir. Bu yüzden kozayı parçalamadan kozalar sıcak suya atılır veya sıcak su buharına tutularak tırtıl öldürülür. Böylece ipek kozaları elde edilir. Bu kozalardan da tel şeklindeki ipek lifleri çıkarılıp ham ipek üretilir. Böceğin neslinin devamı için bir kısım kozanın parçalanıp kelebeğin çıkmasına müsaade edilir. (Suni ipek kavak, köknar, söğüt gibi selülozca zengin olan ağaçlardan kimyasal yollarla elde edilen liflere denir). 8 b) Kurbağanın Gelişim Dönemleri (Başkalaşım Evreleri) : • Kurbağadaki döllenmiş yumurta hücresinin gelişmesi sonucu larva oluşur. • Balığa benzeyen larvalar gelişerek iribaş olur. • Zamanla iribaş büyüdükçe önce arka bacaklar, sonra ön bacaklar çıkar ve en sonunda kuyruk kaybolur. • Bundan sonra genç yavru kurbağa oluşur. Yavru kurbağa da gelişerek ergin kurbağa haline gelir. • Kurbağanın gelişimi sırasında geçirdiği başkalaşım evreleri sırayla; – Yumurta → Larva → İribaş → Yavru Kurbağa → Ergin Kurbağa 7. Etkinlik Amaç : : Yapılacaklar : İpek Böcekleri (Ders Kitabı – 39) Başkalaşım geçiren hayvanların hayat döngüsü hakkında bilgi edinilmesinin sağlanması. • İpek böceği kozası veya resmi öğrencilere inceletilir. • İpek böceği kozasının ç kısmındaki tırtıl gösterilmek amacıyla koza ortadan ikiye kesilir. • Etkinlikteki İlk paragraf okunarak öğrencilerin konuya ilgileri çekilir. • İpek böceği kozasının nasıl oluştuğu, ipek böceğinin kozada nasıl yaşadığı, ipek böceğinin gelişim evrelerinin neler olduğu ve ipek böceğinin hayatına benzer değişim yaşayan başka canlılar olup olmadığı ile ilgili önceden yapılan araştırmalarla ilgili sorular cevaplandırılır. • Sonuca Varalım Kısmında; – Koza nasıl oluşur? – İpek böceği kozanın içinde nasıl yaşar? – İpek böceğinin gelişim evreleri hangi aşamalardan oluşur? – İpek böceğinin hayatına benzer değişimler yaşayan canlılar var mıdır? 9. Alternatif Etkinlik : Amaç : Yapılacaklar 19. Etkinlik Amaç : : : Yapılacaklar : Tırtıldan Kelebeğe (Öğretmen Kitabı – 39) Tırtılın başkalaşım geçirmesiyle kelebeğin oluştuğunun gözlenmesinin sağlanması. • Karton kutu ve streç film kullanılarak tırtılların yaşayacağı bir ortam oluşturulur. • Kutunun üst kısmına hava alacak şekilde delik açılır. • Kutunun yan yüzeyi kesilerek açılır ve streç film ile kaplanır. • Kutunun içine tırtıl ve beslenebilmesi için dut yaprağı konur. • Tırtılın gelişim basamakları gözlenerek oyun hamuru, kağıt, toplu iğne, sulu boya kullanılarak bu gelişim basamaklarındaki temel değişimler modellenir. • Sonuca Varalım Kısmında; – Tırtılda hangi gelişim basamakları görüldü? – Tırtıldaki gelişim basamakları her canlıda görülmez. Çünkü her canlı başkalaşım geçirmez. – Başkalaşım. Farklı Hayvanlar, Farklı Özellikler (Çalışma Kitabı – 24) Farklı hayvanların çoğalma ve yavru bakımları konusunda ki bilgilerinin yoklanmasının sağlanması. • Her bir öğrencinin 10 dakika içerisinde etkinlikteki resimlerde yer alan canlılarla ilgili soruları cevaplamaları sağlanır. • Farklı öğrencilerden alınan cevaplarla ortak doğrulara ulaşılması sağlanır. 9 Kendimizi Değerlendirelim : a) Balıklar Kuşlar Kurbağalar Memeliler b) Balıklara örnek olarak Kuşlara örnek olarak Kurbağalara örnek olarak Memelilere örnek olarak c) Gelen uygun resim, şiir, şarkı, oyun kabul edilir. Bazı Hayvanlara Ait Yaşam Süreleri ve Bir Doğumdaki Yavru Sayıları Bir Doğumdaki Yavru Sayısı 36 27 47 33 39 16 2–5 2–5 1–4 2–4 2–6 1–10 Yarasa : Yılan Hamsi Kuğu Özellikleri Yumurtayla çoğalır. Doğurarak çoğalır. Yavru bakımı görülür. Yavru bakımı görülmez. Yavrularını sütle beslerler. Yavrularını sütle beslemezler. Memeliler sınıfında yer alır. Kuşlar sınıfında yer alır. Sürüngenler sınıfında yer alır. Balıklar sınıfında yer alır. Akciğer solunumu yaparlar. İç döllenme görülür. Dış döllenme görülür. Başkalaşım geçirirler Başkalaşım geçirmezler. Sıcakkanlı canlılardır. Soğukkanlı canlılardır. Kalpleri iki odacıklıdır. Kalpleri üç odacıklıdır. Kalpleri dört odacıklıdır. Ördek Hayvanlar Kaplumbağa Hayvanlar ve Özellikleri İle İlgili Anlam Çözümleme Tablosu İnek Kedi Köpek Boz Ayı Kutup Ayısı Aslan Kurt 2- : Yaşam Süreleri (Yıl) Yunus Hayvanlar Penguen NOT : 1- ; Hamsi, kefal, alabalık. ; Serçe, güvercin, kuğu, ördek, kaz. ; Kurbağa. ; İnsan, tavşan, koyun, kedi, köpek. Kedi 1- (Ders Kitabı – 41) 10