İPEK YOLUNDA TÜRKLER

İPEK YOLUNDA
TÜRKLER
- İpek Yolu: Çin’den başlayıp Kırgızistan,
Özbekistan, Türkmenistan,
İran üzerinden İstanbul kadar uzanan yola
ipek yolu adını veriyoruz. Çin’den
ipek ticareti yaygın olarak yapıldığı için
yola bu ad verilmiştir.
İpek Yolu

Avrupa, doğunun kaliteli ipek ve baharatı ile tanışınca, bu
ürünlere büyük bir talep doğmuş ve "İpek Yolu" olarak
adlandırılan tarihi ticaret yolları yapılmıştır Çin'in en uç
noktasından başlayıp Anadolu'nun çeşitli yerlerinden geçerek
İstanbul'da birleşen ve oradan da Avrupa'nın içlerine giden bu
yol boyunca, yükleri taşıyan kervanlar sadece ticaretin
gelişmesini değil, Asya ile Avrupa arasında günümüzde de
izleri görülen kültür alışverişini de sağlamıştır
Ortaçağda İpek Yolu, Antakya'dan başlayıp, Gaziantep'ten
geçerek İran ve Afganistan'ın kuzeyinde Pamir Ovası'na kadar
uzanmaktadir Ayrıca, Anadolu'da Güneydoğu Bölgesi'nde
bulunan Gaziantep ve Malatya'yı geçip, Trakya üzerinden ve
Ege kıyılarında İzmir, Karadeniz'de Trabzon ve Sinop,
Akdeniz'de ise Alanya ve Antalya gibi önemli limanlar
üzerinden Avrupa'ya ulaşırdı

Tarihi İpek Yolu, eski Çin medeniyetini Batı’ya ulaştıran önemli bir
kanal olmakla birlikte, aynı zamanda Çin ve Batı arasındaki ekonomik ve
kültürül temaslardaki önemli bir köprüydü
Genel anlamdaki İpek Yolu, Batı Han hanedanı döneminde Zhang Qian
tarafından başlatılan, doğuda Chang’an şehrinden başlayan, batıda Roma
imparatorluğunda son bulan bir kara ulaşım hattıdır İki güzergaha bölünen
İpek Yolu’nun güney güzergahı, Dunhuang ve Yangguan geçidinden
geçtikten sonra batıya doğru ilerleyerek Kunlun Dağları ve Conglin
Dağları’nı aşar, oradan da Da Rouzi (bugünkü Xinjiang Özerk Bölgesi ve
Afganistan’ın kuzeydoğusu), Anxi (bugünkü İran) ve Tiaoshi (bugünkü
Arap yarımadası) üzerinden Roma İmparatorluğu’na ulaşırdı İpek Yolu’nun
kuzey güzergahı, Dunhuang ve Yumen geçidinden geçtikten sonra batıya
doğru ilerleyerek Tianshan Dağları’nın (Tanrı Dağları) güney eteklerinden
Conglin Dağları’nı aşar, oradan da Dawan ve Kangju devletleri (bugünkü
Orta Asya) üzerinden güney güzergahıyla birleşirdi Bu iki güzergah, “Kara
İpek Yolu” olarak da adlandırılıyor

Bilinen “İpek Yolu”nun yanı sıra, pek bilinmeyen iki İpek Yolu daha var
Bulardan biri, “Güneybatı İpek Yolu” olarak adlandırılıyor Sichuan
eyaletinden başlayan bu yol, Yunnan eyaletinden sonra İravadi Nehri’nden
geçerek Burma’nın kuzeyindeki Mogoko’ya ulaşır, sonra Çindvin Nehri’ni
geçerek Hindistan’ın kuzeydoğusundaki Mopal’a, oradan da Ganj
Irmağı’nı izleyerek Hindistan’ın kuzeybatısından İran Platosu’na ulaşırdı
Bu İpek Yolu, bilinen “Kara İpek Yolu”ndan çok daha eskiydi Çinli
arkeologlar, 1986 yılında Sichuan eyaletine bağlı Guanghan şehri
yakınlarında gizemli “Sanxing Dui” kalıntılarını tespit ettiler Bundan 3 bin
yıl öncesine ait olduğu anlaşılan “San Xingdui” kalıntılarından 142 santim
uzunluğundaki altın sopa, dört metre yüksekliğindeki “Kutsal Ağaç”, farklı
boyutlardaki bronz insan heykelleri, büstler ve maskeler gibi Batı Asya ve
Antik Yunan medeniyetlerinin özelliklerini taşıyan çok sayıda tarihi eser
çıkarıldı

Uzmanlar, bu tür tarihi eserlerin büyük
olasılıkla o dönemde Doğu ile Batı arasında
yapılan kültürel değişimler kapsamında Çin’e
getirildiğini düşünüyorlar Bu varsayımın doğru
olduğunun tespit edilmesi durumunda, buradan
geçen İpek Yolu’nun bundan 3 bin yıl önce
kurulduğunu söylemek mümkün olacak

Karadaki İpek Yolları’nın yanı sıra bir de “Deniz İpek Yolu”
vardı Guangzhou limanından Malaka Boğazı’nı geçerek Sri
Lanka, Hindistan ve Doğu Afrika’ya ulaşan “Deniz İpek
Yolu”’nun Song hanedanı döneminde oluştuğu, Doğu
Afrika’daki Somali’de yapılan kazılarda çıkarılan tarihi
eserlerle kanıtlandı
Çin ve dünya uygarlığının başlıca beşiği olan ülkeleri bir araya
getiren Deniz İpek Yolu, geçtiği ülkeler arasındaki ekonomik
ve ticari temasları yoğunlaştırdığı için “Doğu ve Batı
Arasındaki Diyalog Yolu” olarak da adlandırılıyor Tarih
kayıtlara göre Marco Polo, Çin’e Deniz İpek Yolu üzerinden
gelmiş, dönüşte yine Çin’in Fujian eyaletine bağlı Quanzhou
limanından gemiye binerek bu yolu izleyip memleketi
Venedik’e dönmüştü
İPEĞİN TARİHÇESİ

Milattan yüzyıllar önce Mısırlılar, daha sonra da
Romalıların Çinlilerden ipek satın alırlardı Ulaşım
ise, daha sonra İpek Yolu adı verilen güzergahları
izleyen kervanlarla sağlanırdı MS 555 yılında,
keşişler ilk ipek kozalarını Çin’den Bizans’a,
Anadolu’ya getirdiler İpek böcekçiliği İstanbul’dan
Yunanistan’a, 7 yüzyıldan itibaren de İtalya, İspanya
ve Fransa’ya geçmiştir
ANADOLU’DAKİ İPEK YOLLARI

Coğrafi konumu nedeniyle Anadolu, eski çağlardan beri doğu
ile batı arasında bir köprü işlevi görmüştür Anadolu’da Hitit
Dönemine kadar dayanan, doğal geçitlerin kullanıldığı bir yol
şebekesinin var olduğu bilinmektedir Bu yollar, daha sonraki
dönemlerde de kullanılmıştır Herodot Tarihi’nde, Sart’tan
geçen Susa-Efes kervan yolu üzerinde 30-40 km aralıklarla yer
alan ve posta teşkilatı kuryelerinin konaklama yerleri olan
Flaktra’lardan söz edilmektedir Roma ve Bizans
dönemlerinde, yaklaşık 75 kmlik menzillerde konaklama ve
askeri amaçlı yapıların varlığı, Anadolu’da ister ticari ister dini
veya askeri olsun, bir yol şebekesinin bulunduğunu
göstermektedir

Anadolu, İpek Yolunun da en önemli kavşak
noktalarından biri olmuştur Orta Çağ’da, İpek Yolları
Çin’den başlayıp Orta Asya’da birden fazla güzergahı
izleyerek ve Anadolu’yu geçerek Trakya üzerinden
Avrupa’ya uzanmıştır Ayrıca, Ege kıyılarında Efes ve
Milet, Karadeniz’de Trabzon ve Sinop, Akdeniz’de
Alanya ve Antalya gibi önemli limanları kullanarak
deniz yolu ile de Avrupa’ya ulaşmıştır
Anadolu’da İpek Yolu;

Kuzeyde : Trabzon, Gümüşhane, Erzurum, Sivas, Tokat,
Amasya, Kastamonu, Adapazarı, İzmit, İstanbul, Edirne,
Güneyde : Mardin, Diyarbakır, Adıyaman, Malatya,
Kahramanmaraş, Kayseri, Nevşehir, Aksaray, Konya, Isparta,
Denizli, Antalya
merkezlerini izlemektedir
Ayrıca, Erzurum, Malatya, Kayseri, Ankara, Bilecik, Bursa,
İznik, İzmit, İstanbul güzergahının da kullanıldığı
bilinmektedir

Selçuklular, Anadolu’daki ticari faaliyetleri
canlı tutmak amacıyla, yabancılarla anlaşmalar
yapmışlar, ticaret yapan kimselere,
yolculuklarında karşılaşabilecekleri soygunlara
ve her türlü zarara karşı devlet güvencesi
vererek, ilk “Devlet Sigorta Sistemi”ni
başlatmışlar ve gümrük vergilerinde
uyguladıkları indirimlerle ticari hayatı
özendirmeye çalışmışlardır

Kervansaraylar, bu canlı ticari ortamda önemli
görevler yüklenmiş kuruluşlardı Issız yollar üzerinde
kaleyi andıran görünümleri, zengin taş süslemeleri,
gelişmiş mekan tasarımları ile mimari açıdan da çok
etkileyici olan kervansaraylar, seyahat ve ticareti
güven altına alan, sosyal dayanışmayı sağlayan,
gelenlerin mallarını pazarladıkları durak yerleri,
ordunun sefer zamanında ikmalini kolaylaştıran
üs’lerdi Genellikle, yürüyüşle 8-10 saati geçmeyen,
30-40 km aralıklarla inşa edilmişlerdir Her türlü
hizmetin vakıf olarak karşılandığı bu yapıların içinde
nalbant, araba ve koşum takımı onarıcıları, doktor,
veteriner ile hamam, çeşme, mescit gibi bölümler
bulunmaktaydı
Türk Adının Anlamı Ve
Kökeni:





1-Ziya Gökalp'e göre;
Töre kelimesinden gelir. Buna göre Türk: "Türeli=Nizamlı,
geleneklerine
bağlı" demektir.
2Danimarkalı Bilgin WAMBERY'e göre
Türemekten (Türük)
gelir. Buna göre Türk demek TÜREMİŞ, ÇOĞALMIŞ demektir.
3- Kaşgarlı
Mahmut'un "Divan-ı Lügatıt
Türk" adlı eserinde Türk demek "OLGUNLUK ÇAĞI" demektir.
4- Genel
olarak Türk demek, GÜÇLÜ, KUVVETLİ manasında kabul
edilir.
- İlk Türklerin anayurdu Orta
Asya’dır. Fakat zamanla çeşitli nedenlerle göç etmişlerdir.
Göçlerin Sebepleri:




1- Nüfus
artışı ve toprakların yetersiz kalışı,
2Olumsuz
iklim şartları(Kuraklık, şiddetli kışlar)
3- Kendi
aralarında ve diğer kavimlerle olan mücadeleler 4Salgın
hastalıklar
5Türklerin Cihan hâkimiyeti
düşüncesi.
6- Çinin baskı ve hileleri
Asya Hun Devleti
(Büyük Hun Devleti)(Mö. 220Ms.300)




Kurulduğu tarih kesin
olarak bilinmemektedir. Tarihte bilinen İLK TÜRK
DEVLETİ'dir.
-** Bilinen ilk hükümdarı TUMAN (Teoman)'dır.
Teoman'dan sonra yerine oğlu METE HAN geçmiştir.
- Asya Hun devleti METE HAN zamanında en geniş
sınırlarına ulaşmıştır.
-



- Çinliler Türk akınlarına
karşı koymak için ÇİN SEDDİ'ni yaptılar.
*ÇİN SEDDİ; 2450 km
uzunluğunda , 11 metre
yüksekliğinde 7,5 m
gerişliğinde kalınlığındadır.Yinede Türk akınlarına
engel olamamıştır.
- **Mete orduda 10luk sistemi uyguladı. Günümüzde
orduların çoğu daha bu sistemi kullanmaktadır.
- Oğuz Kağan Destanını önemli destanlarıdır. Bu
destandaki kişinin Mete olduğu sanılmaktadır.



- Tarihte ilk defa bütün
Türkleri tek bayrak altında toplayan Türk Devleti
Asya Hun devletidir.
- Büyük Hun Devleti VERASET SİSTEMİ ve ÇİN
SİYASETİ
nedeniyle Doğu ve Batı Hun Devleti diye ikiye ayrıldı.
Batı Hunları ARAL GÖLÜ
civarına göç etmek zorunda kaldılar. Doğu Hunları
ise Kuzey ve Güney olarak ikiye
ayrıldı. Ve daha sonra Çinliler tarafından ortadan
kaldırıldı.
Kavimler Göçü:



- Hun Devleti yıkıldıktan
sonra Çin baskısından kurtulmak için bazı Hun
boyları İtilin batısına geçerek
Karadenizin kuzeyine göç ettiler. Bu göç sırasında
önüne çıkan devletleri ya
yönetimine aldılar yada onlarda ileri doğru kaçtı.
- Tarihte devletlerin bu yer
değiştirmesine Kavimler Göçü
denilmektedir.
Göç eden bu Türkler Avrupa Hun Devletini
Kurdular..
Kavimler göçünün sonuçları:






- Roma
İparatorluğu’nun çöküşü hızlandı.İmparatorluk 395te
ikiye ayrıldı.
- 476da batı Roma İmparatorluğu yıkıldı. Toprakları
üzerinde birçok devlet kuruldu.
-Avrupa’nın etnik çehresi değişti.Yeni topluluklar
ortaya çıktı.
- Avrupa bir karışıklık dönemi yaşadı
-Günümüz Avrupa devletlerinin temelleri atıldı.
-Avrupa’da feodalite dönemi başlamıştır.



-Avrupa Türk kültürüyle tanıştı.Balkanlarda
Türk
devletleri kuruldu.
** Feodalite (Derebeylik): Zengin toprak
sahibi olan
kişilerin oluşturduğu sistemdir. Toprakta
çalışan köylüler toprakla birlikte
alınıp satılabilirdi.
AVRUPA HUN
DEVLETİ






- Kurucusu Balamir Handır.
- Anadolu’ya ilk Türk akınları bu dönemde olmuştur.
-Atilla döneminde Bizans vergiye bağlanmıştır.
-Batı Roma üzerine sefer yapılmış, fakat Papanın
Hıristiyan dünyası adına Roma’yı kendilerine
bağışlamalarını istemesi üzerine
buranın alınmasından vazgeçilmiştir.
Fransa üzerine düzenlenen Galya seferi Batı Romayı
yalnız bırakmaya yöneliktir.
GÖKTÜRKLER





Bumin Kağan 552de Göktürk devletini kurdu. - Ötügen
başkent olmuştur.
- **Türk adını kullanan ilk
devlettir.
-Göktürk adı Göktürk
yazıtlarında Kök-Türk şeklinde yazılmıştır.
- Bumin Kağanın ölümünden
sonra iktidar mücadeleleri başladı.
- Çinliler bu mücadeleyi
körükleyince Göktür kağanlığı iyice zayıfladı.ve siyasi birligi
bozuldu.630
yılında yıkıldı.
II.GÖKTÜRK DEVLETİ





Kutluk Han 681 den itibaren
Göktürkleri yeniden bir araya getirerek 2. Göktürk Devleti
kuruldu.Bu devlete
bu nedenle Kutluk Devleti de denilmektedir
.-Bu devlet en parlak dönemini
Bilge Kağan, Kültigin veVezir Tonyukuk zamanındadır.
-Devletin zayflaması üzerine
Türk boylarından Basmıller, Karluklar ve Uygurlar isyan
ederek 742 yılında
yıkıldı.
-** Göktürklerden günümüzü
kalan en önemli eser Orhun Yazıtlarıdır(Göktürk Kitabeleri).
Bu kitabeler Bilge
Kağan, Kültigin Kağan ile vezir Tonyukuk adına dikilmiştir.
-** Bunlar yazılı ilk Türk
belgeleridir. Orhun alfabesi ile yazılmıştır.
UYGUR DEVLETİ:

- Karluk ve Basmiller'le birleşerek II. Göktürk
Devletini yıkan UYGURLAR Orhun bölgesinde
UYGUR DEVLETİ'ni kurdular.(745) Kurucuları
KUTLUK BİLGE KÜL KAĞAN, merkezleri
Ordubalık (Karabalsagun)'dur. - Uygurlar Yerleşik
hayata geçen ilk Türk topluluğudur. - Manihizme
inandılar. Bu inanışta et yemek günah sayıldığı için
vücut yapıları değişti. Ve savaşçı güçlerini
kaybettiler. -18 harfli Uygur Alfabesini hazırladılar.


- Cengiz Han'ın egemenliğine girmelerine rağmen
medeniyette geliştiklerinden Moğollar'ı devlet
teşkilatı, ticaret, bilim, sanat, alfabe gibi konularda
etkilediler. -Moğolların Türkleşmesinde önemli bir rol
oynadılar. (Özbek ve Çağatay Türkleri) -İlk
Müslüman Türk Devleti Karahanlılar'la
savaştılar.(Sebep Uygurların Budizmi,
Karahanlıların İslamiyeti yaymak istemeleri.) Tahta harflerden MATBAA'yı oluşturdular, pamuktan
KAĞIT yaptılar.
Kırgızlar tarafından 840 yılında yıkıldılar.
İSLAM TARİHİ



İslamiyet’ten
Önce Arap Yarımadasının Durumu:
İslamiyet’ten önce Arap yarımadasında Putperestlik yaygındı.
Diğer dinler:-Sabilik : (Yıldız ve gök cisimlerine
tapma)
-Mecusilik: ( Zerdüşt
inancı. Ateşe tapma ) Hıristiyanlık -Yahudiler -Hanif :
(Hz.İbrahim’in tek
tanrı inancı. Puta tapmazlar, içki içmezler ve haksızlık
yapmazlardı. Hz.
Muhammed’in anne ve babası da Hanif dinine bağlıydılar.)



Bu dönemde kabileler arasında kavgalar
vardı. Sadece haram aylarda savaşmazlar
bu dönemde Kabedeki putları ziyaret ederlerdi.
- Arap toplumu göçebe (bedevi) ve yerleşik
halk olmak üzere ikiye ayrılırdı.
İSLAM TARİHİ’NDE SAVAŞLAR




Bedir Savaşı
Tarih: 624
Taraflar: Mekkeli müşrikler Medineli
Müslümanlar
Sebep: Müslümanlar Mekkeden
göç ederken bütün mallarını bırakmışlardı. Bunlara
karşılık Mekke kervanını
vurmaya karar verdiler.
Sonuç: 1-Zafer Müslümanların
oldu. 2-Esirler 10 Müslüman çocuğa okuma yazma
öğretirlerse serbest
kalacaklardı.

Önemi: 1-Mekke ile
Medinelilerin ilk savaşıdır. 2-Savaşın diğer bir
ismi de Akrabalar savaşıdır.
3- Savaş sonunda Hz. Muhammedin esirler ile
ilgili aldığı karar eğitime ne
kadar önem verdiğini göstermektedir.





Uhud Savaşı
Tarih: 625
Taraflar: Mekkeli müşrikler Medineli
Müslümanlar
Sebep: Mekkeliler Bedir
Savaşının öcünü almak istediler.
Sonuç: 1-Hz. Muhammed
yaralandı. 2-Hz. Hamza şehit oldu.
Önemi: Müslümanlar
peygamberin sözünün dinlememenin cezasını ilk kez
çektiler





Hendek Savaşı
Tarih: 627
Taraflar: Mekkeli müşrikler - Medineli
Müslümanlar
Sebep: Mekkeliler
İslamiyetin yayılmasını istemiyorlardı.
Sonuç: Selman-ı
Farisi adlı bir İranlının tavsiyesi ile Medinenin
etrafında hendekler
kazıldığı için Mekkeliler geri dönmek zorunda
kaldılar.
Önemi: Hendek Savaşı,
Mekkelilerin Müslümanların üzerine yaptığı son
saldırı oldu. Bundan sonra
Mekkeliler savunmaya çekildiler.

Önemi: Hendek Savaşı,
Mekkelilerin Müslümanların üzerine yaptığı
son saldırı oldu. Bundan sonra
Mekkeliler savunmaya çekildiler.



Hudeybiye Antlaşması
Tarih: 628 Taraflar: Mekkeli müşrikler Medineli
Müslümanlar
Önemli maddeleri: 1-Her iki
taraf birbiri ile 10 yıl savaşmayacak. 2Müslüman olup Medineye giden kişiler
Medineye alınmayacak, Medineden Mekkeye
gelenler ise geri verilmeyecek. ( Bu
madde daha sonra kaldırılmıştır. Çünkü
Medineye alınmayan Müslümanlar


Mekkeye dönmediler ve Mekke ile Medine
arasında kalıp Mekke kervanlarını vurmaya
başladılar.)
Önemi: Mekkeliler
Müslümanların varlığını kabul etmişlerdir.






Hayberin Fethi
Tarih: 629
Taraflar: Müslümanlar Yahudiler
Sebep: Yahudiler, Mekkeliler
ile birleşip Müslümanlara zarar veriyorlardı.
Sonuç: Medine-Şam yolu
güvenlik altına alındı.




Mekkenin Fethi
Tarih: 630
Taraflar: Mekkeliler - Müslümanlar
Sebep: Mekkeliler
Müslümanlara karşı kuvvet toplamaya başlamışlardı.
Sonuç: 1-Hz.Muhammed, Kabeyi
ziyaret ederek putları kırmıştır. 2-Bütün Mekkeliler
İslamiyeti kabul ettiler.
3-Mekkenin fethi bütün Arabistanın fethini sağlayan
önemli bir başlangıç
oldu. 4-Mekkenin fethi ile İslam Devleti kuruldu.
EMEVİLER:







661 yılında Muaviye tarafından Şam merkez olmak üzere
kuruldu.
Emevilerin İslam Dünyasında
Yaptıkları Yenilikler:
1-Hilafeti saltanat haline
getirdiler.
2-Arap olmayanlara kötü
davranarak Arap ırkçılığını başlattılar.
3-İslam Devletinin gerçek
anlamda kurulmasını sağladılar.
4-İslam Devleti en geniş
sınırlarına Emeviler döneminde ulaşmıştır.
Türkler Emevilerin Arap
olmayanlara kötü davranması nedeniyle Müslüman olmadılar.
Emevi Devletinin Yıkılış Sebepleri:




1-Önemli
görevlere Emevi soyundan olanları getirmeleri 2Arap
olmayan Müslümanlara değer vermemeleri
3-Hz.Alinin
oğullarının hilafeti ele geçirme çabaları
4-Hz.Muhammedin amcası Abbasın soyundan
gelenlerin Emevlere
karşı olması 5-Fetihlerin durması
6Emevi ailesi arasındaki geçimsizlik
-Emevi
ailesi Abbasiler tarafından yok edilmiştir.
ABBASİLER:




750 yılında Emevileri yıkarak, Ebul-Abbas Abdullah
tarafından Bağdat başkent olmak üzere
kuruldu.
Abbasiler Emevilerin aksine ırk ayrımı yapmadılar.
Bu dönemde birçok Türk
Abbasilerde önemli görevlere geldi.
Abbasiler bilime önem verdiler. Harezmi gibi birçok
bilgin bu dönemde yetişti.
Abbasiler Türk askerleri ve aileleri için Samarra
Şehrini kurdular.
Türklerin Müslüman Olmaları





- Araplarla Çinliler arasında
yapılan Talas Savaşı’nda
Türkler Arapları desteklemişlerdir.
Araplar savaşı kazanmıştır.
- Bu savaştan sonra Türkler
İslamiyet’e geçmeye başladı.
-İlk Müslüman olan Türkler, Karluk, Yağma ve Çiğil
boylarıdır.
- Devlet olarak; İlk Müslüman
Türk devleti Karahanlılar’dır.
KARAHANLILAR





Uygurların yıkılması ile
Karluklar, Çiğil ve Yağma Türkleri ile birleşerek Karahanlılar
Devleti'ni
kurdular (840).
-** İlk Müslüman Türk
devletidir.
-Satuk Buğra Han, İslamiyeti kabul etti. Karahanlılar, 960
yılından itibaren Müslüman
bir Türk devleti haline geldi.
Karahanlılar, iç
karışıklıklar sonunda doğu ve batı olmak üzere ikiye ayrıldı.
Doğu Karahanlılar
Karahitaylılar
tarafından ortadan kaldırıldı (1211 ). Batı Karahanlılar ise
Harzemşahlar tarafından
yıkıldı (1212).



Kaşgarlı Mahmut Divan_ı Lügâti Türk adlı eseri
yazmıştır. Amacı Türkçenin Arapçadan zengin bir dil
olduğunu anlatmak ve
Türkçeyi öğretmek için yazmıştır.
-**** Yusuf Has Hacip Kutadgu Bilig adlı eseri
yazmıştır.Kutadgu Bilig Mutluluk Bilgisi anlamına
gelir. Bu öğüt ve ahlak
konusunda bilgiler verir. İnsanların iyi olması için
neler yapması gerektiğini
anlatır.
GAZNELİLER



Alp Tigin Saman oğulları Devleti'nde hassa
komutanı idi. Horasan'a vali olarak atandı. Bu
görevden alınması üzerine Gazne'ye gitti. Yerli
hanedanı devirerek bağımsız bir beylik kurdu.
Başlangıçta Saman oğullarına
bağlı olarak yaşadılar. Bu devletin yıkılmasından
sonra bağımsız oldular.
- Ceyhun'a kadar uzanan
topraklar, Gazneliler’in
eline geçti.
Gazneliler’in en parlak dönemi Sultan
Mahmut (Gazneli Mahmut) devridir.



-Sultan Mesut, Büyük
Selçuklularla Dandakan Savaşını yaptı ve
yenildi. Bu savaştan sonra Selçuklular
resmen kuruldu.
- Gazneliler savaşlarda
filleri kullanıyordu. Buda karşı orduların
dikkatini dağıtıyordu.
BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ:




Selçuk Bey kendine bağlı Oğuz boylarını toplayarak
Cend şehrine yerleşti. Fakat
bu dönemde Selçuklular devlet olarak kurulmadı.
Çagrı ve Tuğrul kardeşler ülkenin başına geçtikten
sonra, 1015 ten itibaren
Anadolu’ya akınlar düzenlediler.
Çağrı bey 1040 yılında Gazneliler’i Dandanakan
Savaşında yenince Büyük Selçuklu
devleti resmen kuruldu.
Tuğrul bey adına para bastırdı, hutbe okuttu. Bunlar
bir kişinin sultan olması
için yapardı.
- Malazgirt Savaşı (1071):




Anadolu’ya akınlar düzenleyen Selçuklu hükümdarı
Alparslan ile Bizans
İmparatoru Romanos Diyagones (Romen Diyojen)
arasında yapıldı. Selçuklular bu
savaşı kazandı.
Malazgirt Savaşının önemi:
1Anadolu’nun kapısı Türklere açıldı.2- Anadoluda
Türk Devletleri Kurulmaya
başladı.
-



Nizamülmülk Selçukluların en ünlü veziridir. Çok iyi
devlet adamıdır.
Aynı zamanda dönemin üniversitesi sayılan Nizamiye
Medreseleri’ni
kurdu. Ayrıca Siyasetname adlı
eser yazmış. Bu eserde devlet işlerinin nasıl olması
gerektiğini anlatmıştır.
Büyük Selçuklular Karahitaylılar ile yapılan Katvan
Savaşından sonra yıkılma sürecine
girdi.(1141). Sulatn Sencer’in 1157 yılında ölmesi ile
yıkıldı.
ESKİ TÜRK TOPLUMUNDA
GELENEK VE GÖRENEKLER:





İlk Türk devletlerinde bir çocuk kahramanlık göstermeden ad
konmazdı.
- İlk
Türklerde ülke hanedan (sultan) ailesinin ortak malı sayılırdı.
-İlk
Türklerde hükümdarın eşine Hatun denirdi.
- ilk
Türk Devletlerinde devlet işleri Kurultay (Toy ) adı verilen
mecliste
görüşülürdü.
İlk Türk devletlerinde ölüler Yuğ adı verilen cenaze törenleri
ile
gömülürdü.



Ölüler Kurgan denilen mezarlara gömülür, öldürdükleri
düşman sayısı kadar
mezarlarına Balbal denilen taşlar dikerlerdi.
İlk Türklerde müzik önemli yer tutardı. Kopuz önemli müzik
aletidir.
İlk Türk devletleri Şamanizm dini başta olmak üzere
Manehizm, İslamiyet,
Hıristiyanlık, Musevilik gibi dinlere inandılar. Daha sonra
İslamiyet hızla
yayıldı. Nedeni İslamiyet’in kendi inanışlarına yakın olması
nedeniyle hızla
yayıldı.

- Nevruz bahar bayramıdır. Selçuklulardan
itibaren Osmanlılar ve günümüzde kutlanır. 21 mart
baharın başlangıcı sayılır.



- llk Türk Destanları :1.Altay -Yakut :
Yaradılış Destanı 2.Sakalar Dönemi: a.Alp Er
Tunga Destanı
b.Şu Destanı
3.Hun Dönemi:Oğuz Kağan Destanı 4.Köktürk
Dönemi:a.Bozkurt Destanı b.Ergenekon
Destanı


5.Uygur Dönemi: Türeyiş Destanı
b. Göç Destanı
- Dede
Korkut Hikayeleri de önemli edebiyat
eserleridir.
HAZIRLAYANLAR




NALAN SAVCI
HİLAL OCAK
ZEHRA TOKUR
ELİF ŞAHİN