İletişim

İLETİŞİM DERS NOTLARI
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
SAÜ FEF Sosyal Hizmet Bölümü Öğretim Üyesi
İLETİŞİM İHTİYACI
Mesajınız varsa, etkileşimi
becermelisiniz.
İletişim etkileşimle, başlar/ gerçekleşir.
Günlük yaşamda, belirli bir sosyal çevre
içinde yaşayan insanlar, farkında
olsunlar ya da olmasınlar, birbirleriyle
iletişim içindedirler.
İLETİŞİM
İş hayatında başarının %85’i iletişime
dayanır.
İş hayatında kusurların %75’i kötü
iletişimden kaynaklanıyor.
İş hayatında kayıpların %80’i kötü
iletişim yüzündendir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
3
Neden İletişim Kurarız?
Bilgi
İkna
Yönetim
Paylaşım
Farklılıkları Paylaşım
Eğlence
Değişim
Problem Çözme
İşbirliği vb:
Bazen de öfke,kızgınlık,kırgınlık vb duyguları ifade etmek için ….
Veya karşıdaki kişiyi aşağılamak, haddini bildirmek için…?
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
4
İLETİŞİM NEDİR?
İletişim:
–
–
–
–
–
bir birimden çıkan
bilginin ya da haberin;
karşı birime ulaşması,
onda bir etki uyandırması,
ve bunun ilk birime geri
dönmesi sürecidir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
5
İletişim Tanım 1
İletişim;
– iki kişi veya kişilerin sürekli bir mesaj alışverişi
şeklinde,
– konuşanın mesaj gönderdiği,
– dinleyenin bu mesaja tepkide bulunduğu;
– bu tepkiye bir cevabın verildiği,
– bu cevabın karşılığının alındığı
– böylece sürüp giden psiko-sosyal etkileşim
süreci
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
6
İletişim Tanım 2
İletişim “bilgi, düşünce, duygu, tutum ve kanılarla,
davranış biçimlerinin, kaynak ile alıcı arasındaki
bir ilişkileşme yoluyla ve değişim amacıyla bir
insandan diğerine bazı oluklar kullanılarak
aktarılması sürecidir.”
İletişim, iki ya da daha çok kişi arasında bir
anlaşma, düşünsel açıdan bir yakınlaşma
doğmasını sağlayan ve karşılıklı konuşmaya dayalı
ilişki, diyalog anlamında kullanılmaktadır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
7
TEK YÖNLÜ İLETİŞİM
Mesaj
Kaynak
Alıcı
Tek Yönlü İletişim
• Tek yönlü iletişimde,
gönderici mesajı iletir,
alıcı mesajı alır ve
süreç tamamlanır.
ÇİFT YÖNLÜ İLETİŞİM
Mesaj
Kaynak
Alıcı
GERİBİLDİRİM
İletişimin Hedefi
İletişim vasıtasıyla bilgi, duygu ve
tutumlar gibi mesajlar bir kaynaktan
alıcılara çeşitli kanallarla iletilir.
Hiçbir davranışta bulunmama da bir çeşit
iletişim biçimidir. Konuşmak kadar
susmak, bir şey söylememek veya sadece
gülümsemek de iletişim süreci içinde
anlamlı bir mesaj oluşturur.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
11
Etkili İletişim Kavramları Ve Davranışları
1-Farkına varma
2-Selamlaşma
3-Hitap etme
4-Tanışma
5-Dinleme
6-Konuşma
7-Yazışma
8-Telefonla iletişim
9-Kişisel alan
10-Beden dili
11-Farklı ortamlarda
davranış ve görgü
12-Protokol
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
12
Başarılı İletişim Ortamı
Aktarılmak istenen ileti nedir?
En uygun zaman nedir?
En uygun araç hangisidir?
En uygun kişi kimdir?
Söz konusu iletişim niçin gereklidir?
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
13
İletişim Ortamı
İletişim sürecini etkileyebilecek nitelikleri
olan ve iletişim durumu içinde bulunan
kişi, nesne ve olayların tümüne iletişim
ortamı denir. Her insan ilişkisi bir ortam
içinde yer alır.
İletişimin içinde yer aldığı ortamın
özellikleri gönderilen mesajın
yorumlanmasınıDoç.önemli
ölçüde etkiler.
Dr. Yusuf GENÇ
14 14
İletişim ortamı
1. İletişimde bulunan kişilere bağlı özellikler:
İletişimde bulunan kişilerin yaş, cinsiyet ve sosyal
mevki bakımından nasıl bir ilişki içinde oldukları,
onların iletişimlerini büyük ölçüde etkiler.
“Beyamca”, “Beykardeş”, “Hanımefendi”, “Bacım”, “Kardeşim
“Günlük dildeki kişilerarası iletişimde yer alan bu
farklılıklar tüm iletişim alanlarında karşımıza
çıkmaktadır.
Hizmet götürdüğümüz hedef kitlenin yapısı, eğitim
düzeyi, sosyal statüsü, ekonomik durumu, yaşı gibi
faktörler de kurumsal iletişimi büyük ölçüde etkiler.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
15 15
İletişim ortamı
2.İletişimin içinde oluştuğu ortamın
sosyal özellikleri
İletişim nerede yer alıyor?
İki kişinin birbirine yakın olabileceği samimi bir sosyal
ortam mı söz konusudur, yoksa belirlenmiş kuralları
olan resmi bir ortam mı?
Her iletişim belirli bir sosyal ortam içinde yer alır ve
bu ortamla ilgili birçok sosyal norm, değer ve
beklentiler vardır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
16
Sağlıklı iletişimin ön
koşulları
Doğallık
Kabul etme\ saygı
Empati
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
17
Doğallık
Kişinin açık ve dürüst olmasıdır.
Yerli yersiz sevgi gösterilerinde
bulunmak, yerli yersiz iltifatlarda
bulunmak iticilik oluşturur.
“ Ayıya dayı demek”
“Al gülüm ver gülüm” sözleri bu
durumu özetler
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
18
Kabul etme\ saygı
 Kişilerin birbirlerinin kişiliğine saygı
duymasıdır.
Bir insanın kişiliğine saygı duymak, onu
kendine özgü nitelikleriyle kabul
etmektir.
Kişilerarasında çıkan çatışmaların çoğu
kişilerin, birbirlerinin bu yönünü kabul
etmemesinden kaynaklanır.
Herkesin karşı tarafa kendi fikrini
dayatması çatışma yaratır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
19
EMPATİ
Kendimizi karşımızdakinin
yerine koyma
Çok yönlü bakış açısı gerektirir.
Açık iletişim becerisine sahip
olmak gerekir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
20
İletişim ortamı ile ilgili yakın bir
kavram “kültür” dür.
Kültür, iletişimin içinde yer aldığı ortamı anlatan
kapsamlı bir kavramdır. Kültür, iletişimde
bulunan bireylerin ortak değer ve inançlarının
kaynağıdır.
Kültür, insan davranışlarını bütünüyle kapsar,
kuşatır ve mesajlar bu geniş çerçeve içinde
anlamlandırılır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
21 21
İletişimin Temel Öğeleri
Kaynak (fikri ileten kişi/kurum)
Mesaj (iletilmek istenen sinyal)
Kodlama/ *Kod açma
Kanal (tüm doğal ve yapay aracılar)
Alıcı (tepki veren kişi/grup)
(mesajlara verilen tepki) Dönüt
Gürültü
(doğruluğu ve güvenirliği etkiler, tüm aşamalarda vardır)
* Kodlama:mesajını iletilmeye uygun bir haline dönüştürmesi
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
22
KAYNAK
•
•
•
•
•
•
•
(Özellikleri)
Konu hakkında bilgi ve becerisi
Konu ve alıcıya yönelik tutumu
Kodlama özelliği
İletişim becerisi
Tanınması
Kendine güveni
Kişilik yapısı
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
23
KAYNAK
(Özellikleri)
• Güvenilir, prestij sahibi, çekici ve
güçlü olması
• İnanç ve değer yargılarının yönü
• Toplumsal rol ve statüsü
• Sosyo-kültürel yaşamı, bakış açıcı ve
görüş farkı
• Alıcı ile iletişime istekli olması
• Gereğinde alıcı olması
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
24
ALGI(FİLTRE)
• Gönderici ve alıcının kendilerine ulaşan mesajları
değerleme tarzları
• Algı kişilerin çevreleri ile ilgili bilgiyi duyma,
organize etme, anlama, ve değerlendirme sürecidir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
25
MESAJ
Mesaj, göndericinin fikirlerinin, isteklerinin ve
verilerinin sembollere dönüşmüş halidir.
Sembollere, anlamı gönderici ve alıcı yükler.
Alıcının verdiği ve göndericinin algıladığı
anlamlar birbirlerine uygunsa etkin bir iletişim söz
konusudur .
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
26
MESAJ
(Özellikleri)
•
•
•
•
•
•
•
Açık Olmalı
Nitelikleri
Anlaşılır Olmalı
Anlamlılık
Doğruluk
Zamanında İletilmeli
Gerçeklilik
Açıklık ve Anlaşılabilirlik
Uygun Yolu İzlemeli
Etki Sınırı İyi Değerlenmeli
Davranışlarla Desteklenmeli
Ek Anlam Üretmemeli
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
27
1. Mesaj, hedef kitlenin dikkatini çekecek şekilde
kurgulanmalı
2. Mesaj; anlamı bozmadan aktarabilecek şekilde hem
kaynağı, hem hedef kitlenin ortaklaşa sahip oldukları
yaşam deneyimlerini ifade eden işaretlerle
verilmelidir.
3. Mesaj, hedefte ihtiyaç uyandırmalı, bir şeyler
önermeli ve yol gösterici olmalıdır.
4. İhtiyaçların giderilmesinde ileti ile önerilen yol
bireyin içinde bulunduğu grup normuna uygun
düşmelidir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
28
ALICI
• Şifrelenmiş mesajı alan ve deşifre eden kişidir
Alıcı, mesajı taşıyan sembolleri algılayıp anlam
vererek iletişimi sonlandırır, ya da kendisi bir
mesaj göndererek gönderici konumuna geçer.
Etkin bir iletişim için, alıcının iyi bir aktif
dinleyici olması gerekmektedir. Alıcı iyi bir
dinleyici olduğu sürece iletişim süreci etkin
olacaktır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
29
ALICI
• Algılamaya hazır olmalı
• Bilgili olmalı veya bilgiyi almaya arzulu
olmalı
• Seçici olmamalı (konu/kaynağa karşı tutum)
• Düzlemine uygun davranmalı
• Kaynak olmaya istekli olmalı
• Kaynak ile iletişime arzulu olmalı
• Kendine güveni ve kişiliği
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
30
GERİBİLDİRİM (FEEDBACK) (dönüt)
Geri besleme/yansıma/feedback iletişim sürecinin
son aşamasıdır.
Geribildirimler birkaç şekilde olabilir.
• Karşıdakine bakış şekli
• Kişinin beden hareketleri
• Kişinin sözlü olarak söyledikleri
• Bütün bunların hepsinin beraber ortaya konması
• Sessiz kalma
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
31
GERİBİLDİRİM (FEEDBACK) (dönüt










2 grupta değerlendirilir
Etkin geribildirim
Etkin olmayan geribildirim
Kişiye yardımcı olur
Belirli ve ayrıntılıdır
Açıklayıcıdır
Faydalı ve konu ile ilgilidir
Zamanında gelir
Beklenilen bilgidir
Geçerlidir
Konuyu vurgular
Davranış üzerinde duru
Gözlem ağırlıklıdır
Kişiyi küçük düşürücüdür
Geneldir
İlgisizdir
Değerlendiricidir
Zamansızdır
Kişiyi savunmaya yöneliktir
Geçerlilikten yoksundur
Kişiyi vurgular
Davranışın nedeni üzerinde durur
Tahmin ve yorum ağırlıklıdır
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
32
KAYNAK(VERİCİ) kişi için
amaçlar
sorun çözmek,
anlatmak,
işbirliği,
disiplin altına almak,
etkilemek,
bilgi vermek,
ikna etmek,
farklı görüşleri açmak,
değiştirmek,
yön vermek,
karşı koymak,
örgütlemek,
denetlemek,
paylaşmak,
haddini bildirmek
aşağılamak olabilir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
33
Hedef (ALICI) kişi için amaçlar
anlamak,
tartışmak,
değerlendirmek,
öğrenmek,
işbirliği,
paylaşma
Karşı koymak
Eleştirmek
Tedbir almak
Muhalefet etmek
Rekabet vb. olabilir
İşte bütün bu noktalardaki amaçların olumlu olması, yapıcı bir iletişim,
olumsuz olması, ise yıkıcı bir iletişimin ortaya çıkmasına sebep olur.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
34
Gönderilen Mesaj ve Alıcı
İlişkisi
Dinlemez
Dinler
Yanlış Anlar
Doğru Anlar
Mesaja karşıdır
Mesaja katılır
Dönüt uygun
değildir
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
Dönütü
uygundur
35
İletişimci Stil Değişkenleri
Baskın: ilginin merkezi olmayı sever, yüksek sesle konuşur
gölgede kalır, sessiz, teslimiyetçi
Dramatik: aşırı beyan, abartı, vazgeçmez
hafife alan,
sesi çıkmayan, himaye altında, çekingen
Münakaşacı: kavgacı, provakatif, tartışmacı
uyumlu,
birleştirici,iletişimci
Canlandırıcı: jest, mimik ve hareketlerle dikkat çeker
pasif, sıkıcı, anlatımsız, ifadesiz
İz bırakan: iz bırakır, unutulmaz
aksesuarımsı
önemsiz görünür
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
36
İletişimci Stil Değişkenleri
Rahat: kontrollü, telaşsız
gergin, aşırı heyecanlı,
endişeli
Dikkatli: dinleyen, göz teması kurar
içine kapanık,
dikkatsiz
Şeffat-açık: samimi, girişken, topluluğu seven
kendini saklayan, çekingen, kapalı
Candan: etkileşimi teşvik eder,konuşma ortamı yaratır
saldırgan, düşmanca
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
37
İletişimin önemi
İnsanlar birbirlerinden nefret ediyorlar.
Nefret ediyorlar, çünkü; birbirlerinden
korkuyorlar.
Korkuyorlar, çünkü; birbirlerini
tanımıyorlar.
Tanımıyorlar, çünkü; birbirleri ile ilişkileri
yok.
Birbirleri ile ilişkileri yok, çünkü;
birbirlerinden ayrı yaşıyorlar...
MARTIN LUTHER KING
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
38
İLETİŞİM TÜRLERİ
Sözlü İletişim
Sözsüz İletişim
Yazılı İletişim
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
39
İLETİŞİM ÇEŞİTLERİ








Kişi-içi iletişim ve çatışma
Aile İçi İletişim ve çatışma
Grup İletişimi ve çatışma
Kişilerarası iletişim ve çatışma
Örgüt-içi iletişim ve çatışma
Kitle iletişimi ve çatışma
Biçimsel İletişim ve Çatışma
Doğa İletişimi (Canlı ve
Cansızlarla İletişim)
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
40
İLETİŞİM ÇATIŞMALARI
 Aktif çatışma (Kötü adam ne söylese kötüdür...)
 Pasif çatışma (Küsler diyaloğu...)
 Varoluş çatışması (Ben sandım ki...)
 Tümden reddetme (Hiç... Tek yol... En büyük
takım...)
 Önyargılı çatışma (Ben kararımı çoktan verdim...)
 Yoğunluk çatışması (Haklısın ama...)
 Kısmi algılama çatışması (Bunu da mı demiştin...)
 Alıkoyma çatışması (Anlatamadım galiba...)
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
41
AKTİF ÇATIŞMA ;
Karşı karşıya gelen
kişilerin birbirinden
hoşlanmamaları,
birbirlerine kızması
sonucu ortaya çıkar.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
42
PASİF ÇATIŞMA;
Küs olan insanların
birbirleriyle iletişim
kurmak istemezler.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
43
 “Aynı sosyal ortamda
birbirlerini algılayan
kişilerin iletişim
kurmaması
olanaksızdır.”
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
44
İLETİŞİM ÇEŞİTLERİ
1- Kişi içi iletişim ve çatışma;

Bu iletişim insanın kendi iç dünyasında
gerçekleştirdiği içsel konuşmaları ya da
hayalleri içerir

Kişinin iç dünyasıyla kurduğu iletişim
ve iç dünyasında yaşadığı çatışmalar.

Nedeni ise; günlük hayatında
karşılaştığı, yaptığı ve yaşadığı
durumlarla çelişkiye düşmesi
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
45
İLETİŞİM ÇEŞİTLERİ
1. Kişi-içi iletişim ve çatışma; (Devam )
Bu çelişkiden kurtulabilmek için 3 yoldan birisine yönelir;

Davranışını değiştirir.

Tutumunu değiştirir.

Savunma mekânizması kullanır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
46
Johari Penceresi
Kişi İçi İletişim
Kişinin Bildiği
Kişinin Bilmediği
Başkalarının Bildiği
Açık Alan
Kör Alan
Başkalarının Bilmediği
Saklı Alan
Bilinmeyen Alan
(Joseph Luft ve de Harrington Ingham)
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
47
Açık Alan: Kişinin kendi tarafından da başları tarafından
da bilinen alandır. Bu alanda insanlar umutlarını,
beklentilerini ya da korkularını çekinmeden diğer
insanlarla paylaşmaktadırlar.
Kör Alan: Bu alan başkaları tarafından bilinen ancak
kişinin bilmediği alanıdır. Başkalarının bir kişi hakkında
edindiği izlenimlerle ilgilidir.
Saklı Alan: Bu alan kişinin bildiği ancak başkalarının
bilmediği alandır. Kişi bilinçli olarak bazı yanlarını
gizlemek istemektedir.
Bilinmeyen Alan : Bu alan ise kişinin de başkalarının da
bilmediği, karanlık alandır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
48
Sağlıklı ve etkili iletişimin ilk şartı önce
kendimizi tanımaktır…
Kişiliğimiz
Zaaflarımız
Güçlü Yönlerimiz
Tepkilerimiz
Niyetimiz
Empati
yeteneğimiz
Beklentilerimiz
Duygularımızı
ifade biçimimiz
Kendimizle
iletişimimiz
V.b. ……
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
Ben beni kabul
49 ediy
İLETİŞİM ÇEŞİTLERİ
2.Aile İçi İletişim
Daha sonra İşlenecektir
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
50
İLETİŞİM TÜRLERİ
3. Kişilerarası iletişim ve çatışma;
 Gönderici ile alıcı arasında zaman ve mekân birliği
bulunmasına “sosyal etkileşim” ya da “kişilerarası iletişim”
denir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
51
İLETİŞİM ÇEŞİTLERİ
3. Kişilerarası iletişim ve çatışma; ( Devam )
 Kişilerarası iletişime katılanlar
 Karşılıklı mesaj alışverişi
 Masajlar sözlü ya da sözsüz olmalıdır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
52
Örneğin bir öğretmenin öğrencisini
dövmesi ya da sokakta iki kişinin
yumruk yumruğa kavga etmesini de
bu anlamda kişilerarası ilişki olarak
kabul edebiliriz.
Çünkü iki birim arasında en azından
duygu ve düşünce alışverişi vardır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
53
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
54
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
55
KİŞİLER ARASI İLETİŞİM
SÖZLÜ
SÖZSÜZ
DİL
YAZILI
DİL ÖTESİ
YÜZ VE BEDEN
BEDENSEL
TEMAS
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
ARAÇLAR
MEKAN
KULLANIMI
56
 Sözlü iletişim; dille ve dil ötesi olarak
gruplayabiliriz.
 İnsanların karşılıklı konuşmalarına “dil ile
iletişim” ,
 Konuşurken sesimizin tonu, hızı, tınısı, şiddetini
de “dil ötesi iletişim” diyoruz.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
57
 Dille iletişimde
kişilerin “ne
söylediğine”
Dil ötesi iletişimde
ise “nasıl söylediğine”
bakarız.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
58
Sözsüz iletişim
Sözel iletişimi destekleyen, kişinin gerçek
duygu ve düşüncelerine ilişkin mesajlar
veren jest ve mimiklerden oluşur.
Kişiler sözlü mesajları kontrol altına
alabilirler ama söz dışı mesajları,
özellikle duygusal konular söz konusu
olduğunda, kontrol altına almakta
zorlanırlar.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
59
Sözsüz iletişimde
kendi içinde 4 gruba
ayrılır;
Beden ve yüz
Bedensel temas
Mekân kullanımı
Araçlar
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
60
Göz ilişkisi
 İletişimde konuşmacıyla göz teması
kurmak “sana ve senin anlattıklarına
önem veriyorum” mesajı verir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
61
Yüz ifadesi
“Yüzü ekşidi, kaşları çatıldı,dudaklarını
büzdü, gözleri hayretle açıldı” gibi ifadeler
kişinin duygu durumu hakkında bilgi verir.
Yüzde duygu anlatan 3 bölüm vardır. Bunlar;
• Alın ve kaşlar
• Yüzün alt kısmı
• Gözler
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
62
Yüz ifadesi ( devam )
 Kişilerle iletişimde karşımızdakinin ne
söylediğinden daha çok yüz ifadesiyle ne
anlattığına dikkat ederiz.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
63
Vücut duruşu
 Vücut duruşu bize birçok ipucu verir.
 Örneğin; kavgaya hazırlanan bir sokak
delikanlısının vücut duruşuna dikkat edin…
Omuzların düşük olması yorgunluk ve
bıkkınlık, omuzların dik olması ve göğüsün
dışarıda olması kendine güvenin işaretidir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
64
Kişilerarası mesafe
Kişiler kendilerine belirledikleri özel
alanları kendi istekleri dışında kimseyle
paylaşmak istemezler.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
65
Kişilerarası mesafe ( devam )




Özel alan; 0-50 cm
Kişisel alan; 50cm-1 m
Sosyal alan; 1 m-2,5 m
Genel alan; 2,5 m ve üzeri
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
66
Sözsüz iletişim;
 Beden ve yüz; yüz
mimiklerimiz ve
bedenimizle
gönderdiğimiz
mesajlardır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
67
•VERILEN MESAJLAR
KARŞIMIZDAKİ ÜZERİNDE TÜM
ETKİYİ BU ÜÇ KANALDAN
BIRAKIRIZ
• SÖZ
• SES TONU
• BEDEN DİLİ
: -----: -----: ------
HANGİSİ NE KADAR ETKİYE SAHİPTİR?
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
68
HAREKET VE YÜZ İFADELERİMİZİN
KULLANDIĞIMIZ SÖZCÜKLERDEN SEKİZ
KAT DAHA GÜÇLÜ OLDUĞUNU BİLİYOR
MUYDUNUZ?
• SÖZ
: % 7-10
• SES TONU : % -40
• BEDEN DİLİ : % 60
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
69
Sözsüz iletişim;
( devam )
İletişimde;
% 7 kelimelerin ( sözlü ifadelerin ),
% 38 dil ötesi öğeler olan seslerin ( alçak, yüksek
ses, ritim, tonlama vs. )
% 55 yüz ve beden dilinin( el, vücut ve yüz
ifadeleri vs. )
verdiği mesajların önemli olduğu tespit
edilmiştir
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
70
Sözsüz iletişim;
( devam )
 Bedensel temas;
Karşımızdaki
kişiyle
kurduğumuz
bedensel yakınlık
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
71
Sözsüz iletişim;
( devam )
 Mekân kullanımı;
İnsanların
çevrelerindeki boş
mekânları kullanarak
verdiği mesajlardır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
72
Sözsüz iletişim;
( devam )
Araçlar ;Kişilerarası mesaj
iletmek için birtakım
araçlardan faydalanırız.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
73
Kişilerarası iletişimde günlük
hayatımızda zaman zaman
çatışmaya gireriz.
Nedenleri; çok çeşitli olmakla
beraber değer yargılarımız, kendimize
özgü düşüncelerimizin kişilerle
çelişmesi,tutumlarımız vs.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
74
4. Örgüt içi iletişim ve çatışma; (Devam)
 Örgüt içerisindeki hiyerarşik düzen
içerisinde çalışan kişilerin iletişimidir.
 Bu işleyiş sırasında çatışmalar çıkabilir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
75
4. Örgüt içi iletişim ve çatışma;
ÖRGÜT ( ORGANİZASYON ):
 İş ve işlev bölümü yaparak, bir
otorite hiyerarşisi içinde, ortak bir
amacı gerçekleştirmek için bir araya
gelmiş insanların faaliyetlerinin
koordinasyonudur.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
76
4. Örgüt içi iletişim ve çatışma; (Devam)
 Bir örgüt içerisinde
sürekli ASTlarına sürekli
bağırıp çağıran ÜSTler,
gerek örgütün gelişmesine
gerekse üyelerin iş doyumu
almasına engel olmuş
olurlar.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
77
5. Kitle iletişimi ve çatışma;
 Kitle iletişimi; Birtakım
bilgilerin/sembollerin birtakım
hedefler tarafından üretilip, geniş
insan topluluklarına iletilmesi ve bu
insanlar tarafından yorumlanması
sürecine denir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
78
BİÇİMSEL İLETİŞİM
Biçimsel iletişim bir işletmenin örgütsel yapısı doğrultusunda
oluşan iletişim sistemidir.
Biçimsel iletişime bağlı olarak üst ve ast arasındaki örgütsel
ilişki işlerlik kazanır.
Biçimsel iletişim, otorite kaynağına, otoritenin dağılım
şekline, sorumlulukların üstleniş biçimine göre gerçekleşir
Biçimsel iletişimin avantajları; örgüt içerisinde bilginin
önceden belirlenmiş kanallarla ilgili bölümlere aktarılmasını
sağlar.
Büyük ölçekli işletmelerde iletişim ağları örgütü bağlayıcı,
bütünleştirici bir rol oynar
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
79
Biçimsel İletişim Türleri
 Dikey: Ast ve üst arasındaki iletişim
 Yatay: Aynı kademede bulunan çalışanlar arasında
gerçekleşen iletişim
 Çapraz: Kurum hiyerarşisinde farklı bölümler ve
farklı seviyeler arasında kurulan iletişim
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
80
Biçimsel iletişim ağları
Örgüt içerisinde biçimsel iletişim kişiler ve gruplar
arasında gerçekleşir.
Örgütsel İletişim Modelleri;
Zincir Modeli,
Daire Modeli,
Y Modeli,
Tekerlek Modeli
Çok Kanallı Model
Not: Örgütsel iletişimde anlatılacak
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
81
Biçimsel Olmayan İletişim Kanalları
Örgüt içerisindeki dedikoduları ve söylentiler
Bu kanalları yöneticilerin çalışanlarının moral ve problemlerini öğrenmek için çok
önemli kaynaklardır. Yapılan araştırmalar dedikodunun en önemli örgütsel iletişim
kaynağı olduğunu göstermektedir
Örgütlerdeki resmi olmayan iletişim ağları çalışanlar tarafından yaratılmaktadır.
Bunlar, doğal ve spontane insan etkileşimiyle ortaya çıkmaktadır. Bu etkileşimler çay
saatlerinde, yemek odalarında ve insanlar nerede grup halinde dururlarsa oralarda
meydana gelmektedir.
Bu iletişim şeklinin avantajları ise şu şekilde belirtilebilir: Örgüt üyelerine sosyal
ihtiyaçlarını giderme konusunda tatmin sağlamakta, çalışanlar arasında daha iyi
kişisel ilişkilerin gelişmesine olanak vermektedir. Hızlı bir iletişim şeklidir. Biçimsel
iletişimin yarattığı boşlukları doldurmaktadır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
82
Biçimsel Olmayan İletişim Kanalları
Bununla birlikte dezavantajları ise şu şekilde sıralanabilir: Bu
kanaldan akan bilgiler güvenilir değildir. Kişiler bilgi akışı ile
ilgili sorumluluk duymamaktadırlar, bilgi, akışı genellikle
söylenti şeklinde olmaktadır. Gizli bilgiler bu kanal aracılığıyla
sızabilmektedir. Özellikle bu iletişim kanalındaki dedikodu
şeklindeki bilgiler eksik bilgiler şeklindedir.
Kulaktan kulağa söylenti (dedikodu): Yönetim tarafından
kontrol edilmeyen gayriresmi iletişim kanalıdır. Örgütte
çalışanların çoğu bu iletişim türünü, resmi yönetim kanallarına
oranla daha etkin ve güvenilir görmektedir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
83
İhtiyaçlar sınırsızdır
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
84
İletişimin Engelleri
Düşündüğünüz/
Söylemek istediğiniz/
Söylediğinizi sandığınız/
Söylediğiniz/
Karşınızdakinin duymak istediği/
Duyduğu/
Anlamak istediği/
Anladığını sandığı/
Anladığı... arasında farklar vardır.
Dolayısıyla insanların birbirini yanlış anlaması için en az 9 ihtimal var.
»
SYLVİANE HERPİN
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
85
İletişimin Engelleri
Kişiler arasında meydana gelen çatışmaların ana
nedeni zayıf iletişimdir.
İnsanlar gün içinde uyanık olduğu sürenin
yaklaşık %70‟ini iletişim kurarak (yazarak,
okuyarak, konuşarak ve dinleyerek)
geçirmektedir.
Başarılı bir grup performansının önündeki en
büyük engellerden biri“etkin iletişim eksikliğidir
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
86
İletişimin Engelleri
Filtreleme: Göndericinin kendini iyi biri gibi
göstermek adına kasıtlı olarak mesajını değiştirerek
alıcıya ulaştırması
Algıda Seçicilik: Alıcı göndericiden gelen mesajları
ihtiyaçları, deneyimleri, geçmiş yaşantıları ve diğer
kişisel özellikleri temelinde seçmektedir
Duygular: Kişilerin sahip oldukları ruh hali iletişim
sürecini etkiler. Gönderici tarafından iletilen aynı
mesaj alıcı tarafından kızgın ya da mutlu olduğunda
farklı şekillerde yorumlanabilir
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
87
İletişimin Engelleri
Kullanılan Dil : Gerek göndericinin gerekse alıcının
dil becerilerinin gelişmemiş olması iletişimi engeller.
Aşırı Bilgi Yüklemesi: İnsanlar kendilerine gelen
mesajları yorumlama konusunda sınırlı kapasiteye
sahiptirler. Gelen mesajların kapasiteyi aşması süreci
kesintiye uğratır
Fiziksel Faktörler : Gürültü, mesafe ve zaman
Kültürel Faktörler: Kültür kişilerin düşünce ve
davranışlarını şekillendirir
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
88
İletişim Engelleri
 İletişimde dinleyicinin ya da karşı tarafın
verdiği bazı tepkilerin iletişime zarar
vermekte ve iletişimin gidişini olumsuz
etkilemektedir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
89
Kalemi kaybolduğu için ağlayan
bir kız öğrenciye öğretmenin teselli
edici cevaplar vermesi, sorunu
çözmeyecek, yalnızca çocuğun
ağlama davranışını bitirecektir
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
90
Şimdi iletişim engellerine bakalım;
 Emir vermek, yönlendirmek: Çabuk
yerine geç ve kes sesini!
 Uyarmak, göz dağı vermek: Bir
daha ağladığını\ kalemi kaybettiğini
görürsem…
 Ahlak dersi\ öğüt vermek: Eğer
böyle dağınık olursan kalemini de
kaybedersin,eşyalarını da…
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
91
iletişim engelleri ( devam )
 Nutuk çekmek: Her zaman söylüyorum
eşyalarınıza sahip olun diye…
 Yargılamak, eleştirmek, suçlamak: sen zaten
hep böylesin, herşeyini kaybediyorsun
 Alay etmek: Seni maymun seni, demek
kalemin ayaklanıp gitti ha..
 Yorumlamak, analiz etmek: sen son günlerde
çok yalan söylüyorsun, zaten dağınık bir
çocuksun
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
92
İletişimde Tarafların Kendilerini
Tanımlamaları
Taraflar iletişime girme ve girmemede üç
tavır sergiler:
Kabullenme.
Reddetme
Umursamama.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
93
KABUL
SİZDEN ŞU BEŞ MESAJI ALIRLAR.
1- BEN VARIM
2- BEN DOĞALIM
3- SEVİLİYORUM
4- DEĞERLİĞİM
5- GÜVENEBİLİRİM
KENDİ OLMA HAKKI VARDIR
KOŞULSUZ SEVGİ GÖSTERİLMEKTEDİR
KIYASLAMA YAPILMAZ
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
AİLEYE
BAĞLILIK
94
REDDETME
SİZDEN ŞU BEŞ MESAJI ALIRLAR
1- BEN YOKUM
2- BEN DOĞAL DEĞİLİM
3- SEVİLMİYORUM
4- DEĞERLİ DEĞİLİM
5- GÜVENEMEM
*KENDİ OLMA HAKKI YOKTUR
*KOŞULLU SEVGİ GÖSTERİLMEKTEDİR
*KIYASLAMA YAPILIR
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
95
UMURSAMAMA
BİZDEN ŞU ÜÇ MESAJI ALIRLAR.
1- KİŞİNİN KENDİNİN ÖNEMSENMEDİĞİ
2- DEĞERSİZ OLDUĞU
3- YOK OLDUĞU
* AKIL HASTALIKLARINDA ARTMA VARDIR.
* İNSANI DELİYE ÇEVİRİR
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
96
Trafik sorunları aslında kişiler
arasında ortaya çıkan İlişki
sorunları’nın tipik bir örneğidir...
Bir aracın sürücüsü, yolda kendinden başka araç
yokmuş gibi davranırsa, trafik kazası olur.
Bir kişi konuşurken, karşısındakini nasıl etkilediğini
düşünmeden, kendi bildiği yönde istediğini söylerse,
aynı trafikte olduğu gibi, “İletişim kazaları” ortaya
çıkar, insan ilişkileriyle ilgili bu kazaların sonucunda da
“yaralananlar” ve “ölenler” vardır: Küsenler,
ayrılanlar ve gücenenler “yaralıları”, kendi içine
kapanıp yalnızlığa gömülenlerse “Ölenleri” oluşturur.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
97
İletişim kazaları nasıl önlenir?
İletişim kazaları, trafik kazalarında
olduğu gibi, kazalara yol açan nedenler
bilindiği derecede azaltılabilir, iletişim
konusunda bilgi edinen birey hem
kendini, hem de çevresindekileri daha iyi
değerlendirir ve anlar.
Kendi davranışlarını değerlendirebilen kimse
kurmuş olduğu ilişkilerin temelinde yatan
psikolojik süreçleri anlar ve farkına varmadan
ortaya çıkan “iletişim kazaları’nı önleyebilme
olanağına kavuşur.”
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
98
Her insanın üç kişiliği vardır:
ortaya çıkardığı,
sahip olduğu
sahip olduğunu sandığı
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
Alphonse Karr
99
İBN-İ SİNA USULÜ TEDAVİ
Bir şehzade bunalıma girmiş, bir süre sonra da insan olduğunu unutarak inek
olduğunu ve kesilmek için sabırsızlıkla beklediğini söylemeye başlamış. Günümüzde
anoreksia nevroza (yemekten içmekten kesilme) denilen hastalığa da yakalanınca
hiçbir şey yemediği için devamlı kilo kaybeden hastaya ilaç ve yöntemlerde fayda
etmemeye başlamış. Dönemin ünlü hekimi İbni Sina’nın görüşleri alınmak üzere
çağrılmış. İbni Sina şehzadeye kendisini kesmek için kasabın geleceği ve etini
parçalayıp insanlara yemeleri için dağıtacağı haberinin verilmesini istemiş. Bunu
duyan şehzade çok mutlu olmuş ve özlemle kasabın geleceği günü beklemeye
başlamış.
Belirlenen günde kasap olarak tanıtılan İbni Sina şehzadenin bulunduğu odaya
gelmiş. Elindeki bıçağı sallayarak gür bir ses tonu ile “ Keseceğim İnek Nerede?” diye
bağırmış. Bunu duyan şehzade mutlu bir şekilde İbni Sina’nın yanına gelmiş. İbni Sina
emir vermiş: “Hayvanı buraya getirip bağlayın ki başını kesebileyim.“ Bıçağı
sallamadan önce kasapların yaptığı gibi varolan et ve yağı anlamak üzere hastanın bel
ve midesini kontrol etmiş. Daha sonra ise yüksek bir sesle bağırmış, “Hayır hayır bu
hayvan kesilecek kadar olgun değil, çok zayıf, onu götürün ve şişmanlatıp getirin.
Uygun kiloya geldiğinde, tekrar geleceğim” demiş ve odadan çıkmış. O andan itibaren
şehzade önüne sunulan her şeyi bir an önce kesilmek umudu ile yemeye başlamış ve
durumunda gözle görülür bir düzelme olmuş. İbni Sina’nın tedavisi ile tekrar sağlığına
kavuşmuş. Kaynak: Adil Maviş, (2001). Telkin ve Hipnozla Öğrenme Teknikleri,
İstanbul: Hayat Yayınları; s. 91.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
100
EMPATİ
Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin
yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla
bakması,
o
kişinin
duygularını
ve
düşüncelerini doğru olarak anlaması,
hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi
sürecidir.
Bir insanın mokasenlerini giyip yarım mil yol
yürümeden onu yargılamayın
Kızılderili atasözü
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
101
En büyük insan,
kendini en çok
sayıda insanın
yerine koyabilendir.
Jane Adams
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
102
ÖNCE ANLAMAYA
ÇALIŞIN,
SONRA ANLAŞILMAYA.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
103
İLETİŞİM SAĞLAMA
YOLLARI:
Kendini Tanıma
Konuşmak
İşitmek ve Dinlemek
Anlamak
Değer Vermek
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
104
a. Kendini Tanıma
İnsanın kendini tanıma süreci zor, aynı
zamanda önemlidir. İnsanın eksikleriyle ve
doğrularıyla kendini tanıması ve kabullenmesi
iletişimi kolaylaştırır. Yaptığı yanlışın farkında
olan insan bunu düzeltmenin yolunu arayacak,
doğru yaptığında ise, doğrusunun arkasında
olmasını bilecektir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
105
KENDİNİ TANIMA
BİREY KENDİSİNİ
NASIL GÖRÜR?
BAŞKALARI
BİREYİ
NASIL GÖRÜR?
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
BİREY GERÇEKTE
NASIL BİRİSİDİR?
106
Kendini Tanımak
Güçlü ve gelişmeye açık yönleri bilmek,
duyguları tanımak,
bu farkındalığı düşünce ve davranışlara
rehber olacak şekilde kullanmak ve
kendini açık bir biçimde ifade
edebilmektir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
107
Kendini Tanıma
Kendini gözlemleme ve duygularını
tanımak,
Duygular için bir sözlük oluşturmak,
Duygular, düşünceler ve tepkiler arasındaki
ilişkiyi bilmek .
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
108
Kendini Kabul
Kendisiyle gurur duymak,
Kendini olumlu bir bağlamda görmek,
Güçlü ve zayıf yanlarını tanımak,
Kendine gülebilmek.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
109
b. Konuşma
Aynası iletişimdir kişinin, sözüne mutlaka bakılır.
Anlamlı ilişkile dilin iyi kullanılmasına bağlıdır
Etkin bir iletişimin sağlanabilmesi için konuşmada şu özelliklerin
bulunması gerekir:
İşitilebilirlik
Konuşma akıcı olmalı.
Çok hızlı ya da çok yavaş olmamalı.
Konuşanın sesinin niteliği hoşa gider olmalı. Kulağı tırmalamamalı ve
rahatsız etmemeli.
Telaffuz düzgün olmalı.
Ayrıca konuşan kişinin sözcük dağarcığının geniş olması ve konuşurken
kelime sıkıntısının olmaması
Konuşma yapıcı ve canlı olmalı.
Güzel ve etkili bir konuşma iletişimi olumlu yönde etkiler
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
110
İNSAN
İLİŞKİLERİNDE
DİNLEMEK
KONUŞMAKTAN
DAHA ÖNEMLİDİR.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
111
“ Eğer anlaşılmıyorsak
hata kendimizde,
anlamıyorsak
karşımızdakindedir.”
Doğru ANLAŞILMAK istiyorsak,
Önce doğru ANLAMALIYIZ..
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
112
C- Dinleme
Dinleme Türleri
Görünüşte dinleme
Seçerek dinleme
Saplanmış dinleyiciler
Savunucu dinleyici
Tuzak kurucu dinleyici
Yüzeysel dinleyici
Aktif dinleme
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
113
ETKİN HABERLEŞMENİ
KURALLARI
I- AKTİF DİNLEME
Hislere Cevap Vermektir Başarılı Haberleşmenin Temel
Şartıdır.
Mesaja Karşı Duyarlı Olmaktır.
Kaynağın İletişim Amacını Kavramaktır.
Mesajda Tam Olarak Ne Denmek İstendiğini Anlamaktır.
Hislere Cevap Vermektir.
Daha Az Tartışmacı, Daha Çok Katılımcı Olmaktır.
Aktif Dinleme Şartlarını Yerine Getirmektir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
114
AKTİF DİNLEME
Not almadır.
Göz teması kurmadır.
Baş işaretini yerinde ve doğru yapmadır.
Sözleri tekrarlamadır.
Diğer uğraşları bir süre için durdurmadır.
Daha önceki notlardan yararlanmadır.
Uygun sözleri vermedir.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
115
AKTİF DİNLEYİCİ
OLMAK İÇİN
• Anlama ve öğrenmenin temel faktörü olduğu
bilinmelidir.
• İçeriği iyi dinlemek gerekir
• Kaynağa anlaşılanı tekrarlamak gerekir.
• Yapıcı geri besleme vermek gerekir.
• Doğru zamanı seçmek gerekir
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
116
İLETİŞİMDE TEMEL
FAKTÖR: DİNLEME
Dinleme anlamanın temel şartıdır
Dinleme yeteneği sınırlı olan kişi anlama
ve akılda tutmada zorlanır.
Dinleme okumadan farklıdır ve genellikle
okuma yeteneği geliştirilir
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
117
İNSAN BEYNİ, KONUŞMA
VE DİNLEME
Beyin 13 milyardan fazla hücreden oluşur,
son derece hızlı işler
Ortalama konuşma hızı beynin çalışma
hızının çok gerisindedir
Konuşma Hızı
– Abd 125 Kelime
– İtalya 130 Kelime
Fransa 110 Kelime
Türkiye 75 Kelime
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
118
DİNLEME VE DİNLETME
Konuşma hızı ile dinleme düşünme kapasitesi
arasındaki farkı kaynak ve alıcı ortaklaşa
doldurmalı
Dinleyici hedefli davranmalı ve düşüncesini
konuya yönlendirmeli
Konuşmacı davranışları ile dinleyiciye destek
olmalı
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
119
İyi Bir Dinleyici Olmak İçin
Temel İlkeler-1
Susun
Konuşana bakın ve ilgili görünün.
Konuşanı rahatlatın.
Dikkatle konuşulanları takip edin.
Yargılamayı konuşmanın sonuna bırakın.
Duygusal davranmayın.
Eleştiriye açık olun.
Anlayıp anlamadığınızı kontrol edin.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
120
İyi Bir Dinleyici Olmak İçin
Temel İlkeler-2
Söylenenleri anlayıp anlamadığınızı kontrol edin
Dinlemek istediğinizi gösterin.
Söylenenlere ilgi gösterin
Kabul ettiğinizi gösteren tepkiler verin
Dikkat dağıtıcı öğeleri uzaklaştırın.
Karşınızdaki kişiye empati gösterin.
Zaman tanıyın
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
121
İyi Bir Dinleyici Olmak İçin
Temel İlkeler-3
Gerçek sorunun anlayana kadar yargıda bulunmayın.
Öfke ve olumsuz duygularınızı kontrol edin
Soru Sorun
Önemli noktaları not alın.Yazmak, dikkatinizi daha kolay
toplamanızı sağlayacaktır.
Konuşmak için sıranızı bekleyin.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
122
Sözcüklerin gücünü
anlamadan insanların
gücünü anlayamazsınız.
(KONFİÇYUS)
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
123
d. Anlama
Anlama, karşı taraftakini iyi dinleme ve dikkatini
yoğunlaştırmaya bağlıdır.
Doğru anlayabilmek için iletişim sürecinin en
önemli yönlerinden birisi de geri-bildirim
(yansıma)dir. Geri-bildirim bazen sözlerle
olabildiği gibi, bazen de jest ve mimiklerde olabilir.
Karşı tarafı anlamada duygusal bir yaklaşım ve
sevginin de büyük önemi vardır. İlgi duyduğumuz
ve sevdiğimiz insanları daha iyi anlayabiliriz.
Çünkü anlama yakınlaşma ve karşı tarafın
duygularını paylaşma ile doğru orantılıdır.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
124
e. Değer Vermek
İnsanlarla iletişimin en önemli yollarından
biri onlara değer vermek, düşüncelerine saygı
duymaktır. Her insan değerli olmayı,
başkaları tarafından beğenilip takdir görmeyi
ister. Değer verilen insanlar, karşı tarafa ilgi
duyar ve onunla iletişime geçer.
Aradığı ilgiyi ve sevgiyi bulan insan,
kendisine gösterilen ilgi ve saygıyı karşılıksız
bırakmaz.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
125
Kişide Bulunması Gereken Özellikler I-
Dilin iyi kullanılması.
Genel kültür sahibi olunması: Alan Bilgisi
Giyime kuşama dikkat edilmesi: temiz ve ortama
uygun kıyafetler giyilmelidir.
İnsanları sevmeli: Hoşgörü ve alaka
Özel problemleri işlere karıştırmamalı
Görgü kuralları, topluluk içinde müspet
davranma biçimleri çok iyi bilinmeli
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
(devam)
126
Kişide Bulunması Gereken Özellikler
-IIOlayları çabuk kavramalı, kendisini ve olayları
değerlendirmeli, eleştirmeli, sağduyu, esprili ve hayal gücü
gelişmiş olmalı.
Kendine güveni tam olmalı, insanlara da güvenmeli.
Muhatap alınan kitle iyice bilinmeli ve anlaşılmaya çalışılmalı.
Duruş ve tavırlar insanca olmalı ve kurumu temsil kabiliyeti
bulunmalı.
Kişisel ziyaretler telefon konuşmalarına tercih edilmelidir
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
127
Duygusal Banka Hesabına Altı Yatırım
Kişiyi anlamak
Küçük ayrıntılara dikkat etmek
Verilen sözleri tutmak
Beklentileri netleştirmek
Kişisel bütünlük içinde olmak
Özür dilemek
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
128
İki insan arasındaki en kısa iletişim
gülümsemektir.
Bize
En iyi kalite!
Ucuzluk
bizde!!
gelin!
Hayır, bizden!
Bizden alın!
Biz
iyiyiz!
Süper
İyi fiyatlar
şirket
Biz
süperiz!
Bize bir uğrayın
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
Biz
en iyiyiz!
1A’yız!
129
İletişim Hataları
a- Savunucu İletişim
İletişim, insanlar arası ilişkilerin
geliştirilmesiyle mümkündür.
Kişiler arası ilişkiler bozuk bir temele
oturmuşsa, kullanılan dil ne kadar kaliteli
olursa olsun, iletişimde bir ilerleme
kaydedilemez.
İletişimdeki bozuk temellerin başında
savunuculuk gelmektedir
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
130
b. Yanlış Anlama ya da Anlayamama
İletinin doğru anlaşılması çok önemlidir.
Anlama konunun bilinmesiyle doğru
orantılıdır.
Alan kültürü gerekebilir.
Anlamadığını karşı tarafa hissettirmek
gerekir
Eksiğini kabullenme, kişiyi büyütür.
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
131
BAŞARILI İLETİŞİMİN SONUCU
İnsanlar her zaman mesleğinin ehli olan,
yeterli, görevini titizlikle yürüten, bilgili,
kültürlü, hal ve hareketleri, fiil ve davranışları
ile örnek bir yaşayışa sahip inanç ve davranış
bütünlüğü gösteren, kişilikli görevliye itibar
eder, ona inanır ve güvenir. Mesleğini temsil
gücü zayıf ve yetersiz olana da itibar etmez ve
etmemektedir.
132
Doç. Dr. Yusuf GENÇ
132