“TÜSİAD – BASFİED ÇEVRE SEMPOZYUMU”

“TÜSİAD – BASFİED AB SÜRECİNDE ÇEVRE SEMPOZYUMU”
(Batı Anadolu Sanayici ve İş Adamları Dernekleri Konfederasyonu)
ÇEVRE VE ORMAN BAKANI SN. PROF. DR. VEYSEL EROĞLU’NUN
KONUŞMA METNİ
28 Mart 2008 – İZMİR
Değerli Katılımcılar;
Çağdaş teknolojinin tabii güzelliklerle bütünleştiği İzmir’de sanayiden,
ticaretten ve çevreden konuşmak için biraraya gelmiş bulunuyoruz.
Ülkemizde hızlı nüfus artışı ve şehirleşmenin yanı sıra sanayileşmenin
sağlıksız gelişme eğilimleri göstermesi çevre problemlerinin artmasına ve çevresel
kalite değerlerinin bozulmasına yol açmaktadır.
Yeraltı ve yerüstü su kaynaklarımızın kısıtlı olduğu bir gerçektir. Bu
kaynakların verimli kullanılabilmesi kadar, tabii yenilenme sürecinin temel
alınarak gelecek nesillerin ihtiyacının da dikkate alınması büyük önem
taşımaktadır.
Sanayileşmekte olan Türkiye’de ortaya çıkan sanayi atıklarının türleri,
gelişmiş ülkelerdeki atık türlerinden farklı değildir. İmalat sanayi tarafından yılda
20 milyon tonun üzerinde atık üretilmektedir.
Özellikle Türkiye’nin Batı bölgelerinde yoğunlaşmış olan sanayi faaliyetleri
düzenli bir şekilde büyümektedir.
Buralarda sanayi atıklarının, özellikle de tehlikeli atıkların bertarafından
kaynaklanan problemler giderek artmaktadır.
Bu problemlerin çözümü için başta bakanlığımız, DPT müsteşarlığı ve diğer
ilgili kurum ve kuruluşlarla birlikte yoğun çalışmalar sonucu, kısaca UÇES olarak
adlandırdığımız Ulusal Çevre Stratejisi hazırlanmış ve yüksek planlama kurulu
tarafından onaylanmıştır.
1
Bu strateji kısa ve orta vadede mevzuat uyumu, uygulama ve yatırım
ihtiyaçları ve finansman kaynaklarının planlanması açısından ülke tarihinde bugüne
kadar çevre için yapılan en detaylı çalışma özelliğindedir.
Buna göre önümüzdeki 15 yıl içinde Avrupa Birliği standartlarında bir çevre
kalitesine ulaşmamız için gerekli maliyet 59 milyar avrodur. Bu miktarın yaklaşık
10 milyar avrosu atık, 15 milyar avrosu ise sanayinin kirlilik önlemeyle ilgili
karşılaması gereken maliyettir.
Türkiye bahsettiğim bu maliyetleri karşılayacak kabiliyet ve güçtedir. Ancak
toplumun bütün kesimlerinin desteği de çok önemlidir.
Ülkemizin
Avrupa
Birliği’ne
uyum
sürecinde
çevre
alanındaki
yükümlülüklerini zamanında tamamlamasına katkı sağlayacak olan projelere imza
atıyoruz. Misal olarak belediyelerin atıksu ve içme suyu problemleri ve sanayiden
kaynaklanan tehlikeli atıklarla alakalı projelerimiz devam etmektedir.
Biz bu konuda kendimize büyük bir hedef koyduk. 2012 yılına kadar bütün
ülkeye yaymayı planladığımız katı atık tesisleri ile 50 milyon kişinin atıklarını AB
standartlarında düzenli şekilde bertaraf edeceğiz.
Hedeflerimize ulaşma yolunda mevzuata uygun şekilde tehlikeli atıkların
toplanması, taşınması, bertaraf edilmesi ve değerlendirilebilmesi maksadıyla en
uygun çözüme ulaşabilmek için sanayicilerimizin biran önce entegre tesislerin
hayata geçirilmesi için katkı sağlaması gerekmektedir.
Ege Bölgesi’nde de sanayi gelişimine paralel olarak gerçekleşen nüfus artışı
yurdumuz ortalamasının üzerindedir. Turizm sonucu özellikle yaz aylarında nüfus
çok artmakta ve kirlilik yükü normalin üzerine çıkmaktadır.
Artık, büyüme ve gelişmeyi sürdürülebilir ve ekolojik açıdan kabul edilebilir
bir esasa dayandırmak, her ülkenin başta gelen sorumluluklarından birini
oluşturmaktadır.
Sürdürülebilir kalkınma yaklaşımı ile hem hızlı büyümenin, hem de çevreyi
korumanın aynı anda mümkün olduğunu biliyor, buna yürekten inanıyoruz.
2
Verimli toprakların ve değerlendirilemeyen kaynakların halkımıza hizmet
eder hale gelmesi için köklü planlamalar yapıyoruz. Burada ne tarih, ne tabiat, ne
ekonomi arasında bir tercih sözkonusu değildir.
Sanayi, toplum ve çevrenin çok sesli korosundan ahenkli nağmeleri biraraya
getirerek, hem Ege’de hem de bütün Türkiye’de sosyal barış orkestrasını
oluşturmaya çalışıyoruz.
Bütün çalışmalarımızı parkıyla bahçesiyle, mavisiyle yeşiliyle daha çağdaş
şehirler oluşturmak için hassas bir çevre bilincinin eseri olan planlara göre
yapıyoruz.
Ekolojik değerlerin arazi kullanım kararlarına yansıtılmasını sağlayan çevre
düzeni planları sanayilerin organize halde gelişmesini sağlayacaktır.
Ülkemizde faaliyette olan 70 Organize Sanayi Bölgesi’nden deşarj edilen
atıksu miktarı 97.29 milyon m3’tür. Bunun %75’i arıtılmaktadır.
Ege bölgesindeki bütün illerde atık su arıtma tesisi bulunmaktadır. Bugün,
fiziki altyapısı ve sunduğu hizmetler ile gelişmiş ülkelerdeki endüstri parkları
düzeyinde olan Atatürk Organize Sanayi Bölgesi önemli bir istihdam ve ihracat
merkezidir.
Çevre ile barışık üretimin yapıldığı bölgede atık sular da arıtma tesislerinde
kirliliğe sebep olmayacak şekilde temizlenmektedir. Artık şehirlerin üzerinde kara
bulutlar değil, gökkuşağının yedi rengi parlayacak.
Ülkemizde deniz kirliliği ilk olarak Haliç’in kirlenmesiyle dikkat çekmişti.
İKSİ döneminde 1997 yılını Haliç Yılı olarak ilan etmiş ve Haliç’i yeniden eski,
temiz Altın Boynuz haline getirmiştik.
Ülkemiz Akdeniz ve Karadeniz’de kirliliğin önlenmesi için çeşitli
uluslararası sözleşmelere taraf olmuş bulunmaktadır. Ayrıca bütün kıyı şeridimizde
kirlilik izleme istasyonları bulunmaktadır.
Yıllardır ihmal edilmiş, kaderine terk edilmiş balık çiftlikleri konusunu da
çözüme kavuşturduk.
3
Muğla,
Aydın,
İzmir’de
bulunan
tesisler
için
bölge
toplantılar
gerçekleştirdik. Çalışmalarımızı turizm sezonu girmeden bitirip yeni yerlerinde
daha sağlıklı üretim yapma imkanı sağlayacağız.
Çeşme, Kuşadası, Bodrum gibi deniz turizminin yanı sıra Pamukkale gibi
tabii ve Efes gibi tarihi güzelliklerin de bulunduğu Ege Bölgesi’nde ekoturizm ile
deniz turizmini kaynaştıracağız. Bunu da 3 E ilkesine göre yani Estetik, Emniyet ve
Ekonomi şartlarına göre yapacağız.
Dünyada deniz kaplumbağalarının üreyebildiği nadir alanlarından da içinde
bulunduğu Fethiye, Datça, Göcek başta olmak üzere Özel Çevre Koruma
Bölgeleri’nde izleme ve uygulama projeleri yürütüyoruz.
Aydın-Muğla-Denizli ile Manisa-Kütahya-İzmir Planlama Bölgeleri’nde
1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları onaylanmıştır. Nüfus projeksiyonları
doğrultusunda orman alanlarının korunduğu ve sanayi alanlarının sınıflandırıldığı
çevre düzeni planlarını ülke genelinde2012 yılına kadar bitirmeyi hedefliyoruz.
Gerçekleştirdiğimiz projelerle hem toprağı hem de insanı suyla buluşturduk.
Kılıç kuşananın iş bilenindir. Görüyorsunuz ki Ege bölgemizdeki illerde su açığı
yoktur. Sadece Aydın ilimiz de olabilir onun için de İkizdere Barajı’nı ve Bodrum
İsale Hattı projelerine devam ediyoruz.
Temeli yıllar önce atılıp proje mezarlığının bir köşesine gömülen tesislerin
üzerindeki ölü toprağını süpürüp, rekor sayılabilecek kadar kısa süreler içinde
canlandırdık. Misal olarak Beydağı Barajı’na bakınız. 1990’lı yıllarda başlatılan
ancak bir türlü hızlandırılmayan inşaatı dünya sıralamasında rekor bir çalışmayla
15 ayda tamamladık ve 16 Aralık 2007 tarihinde hizmete açtık. Türk’ün ateşle
imtihanı gibi Ödemiş Ovası’nın da kuraklıkla imtihanı artık bitmiştir. Bundan
sonra hep bir öncekinden daha güzel günler göreceğiz.
Kavakdere Barajı, Mordoğan Barajı ve Sulaması, İzmir Kınık Sol Sahil
Sulaması ile Değirmendere Ataköy Göleti son 5 yıl içinde İzmir’e yaptığımız
yatırımlardan sadece bir kaçı.
4
Sizlere şu müjdeyi de vermek istiyorum. Gördes Barajı’nı da bu yıl içinde
tamamlayacağız. Bütün şehirlerin gelecekteki nüfuslarını planlayarak 2040 yılına
kadarki su ihtiyacını hesapladık. Medeniyetin ölçüsü olan temiz su konusunda
diğer şehirlerdeki gibi burada da tedbirlerimizi aldık. İzmir’de şu anda su sıkıntısı
yoktur, gelecekte de olmayacaktır.
Büyük
Menderes
havzasını
da
kirlilikten
kurtarıp,
başlattığımız
Ağaçlandırma Seferberliği ile yemyeşil hale getireceğiz. Milli Ağaçlandırma
Seferberliği çerçevesinde 2008-2012 yılları arasında Ege Bölgesindeki toplam
367.950 hektar alanda ağaçlandırma ve erozyon kontrolü çalışması yapılacaktır.
Yine aynı dönemde İzmir ilinde ise 33.600 hektar alan ağaçlandırılacaktır.
Cumhuriyet ile birlikte zümrüdü anka kuşu gibi kendi külleri içinden
yeniden doğan İzmir, bugün Akdeniz’in ticaret kavşağı konumundadır.
Bütün bu yatırımlar hükümetimizin Ege’ye ve İzmir’e verdiği önemi
göstermektedir. Nitekim Sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın kısa bir
süre içinde İzmir’e kaç kere geldiğine bakınız.
Bizim hükümetimiz meseleleri yerinde ve zamanında çözmek için ülke
topraklarını karış karış geziyor. Çünkü bizim yönetim anlayışımız insanın huzur,
refah ve mutluluğunu esas almaktadır.
İnsan ancak milletine, devletine hizmet etmekle anlam ve değer kazanır.
Bizim için en büyük ödül halkın rızasını ve gönlünü kazanmaktır. Onun için halka
hizmet hakka hizmettir.
Çevre konusunda böyle önemli bir toplantıda sizinle bir arada olmaktan
duyduğum memnuniyeti dile getirmek istiyorum.
Sempozyumun başarılı geçmesini temenni ediyorum.
5