cepheler(fronts) - Denizcilik Bilgi Bankası

CEPHELER(FRONTS)
Atmosferde farklı sıcaklık ve yoğunluktaki iki
farklı hava kütlesi arasında,meteorolojik
elemanların yatay doğrultuda hızla değiştiği
dar sınır veya geçiş bölgesine cephe
denir.Cephenin meydana gelebilmesi için;
 .Alçak basınç alanı olması
 .Sıcaklık ve yoğunluğu farklı iki hava kütlesinin olması,
 .İki hava kütlesini birbirine yaklaştıracak rüzgar kayması(wind
shıft)olması ve bu kaymanın KYK’de siklonik,GYK’de antisiklonik olması
gerekmektedir.
 Sıcak ve soğuk hava kütleleri karşılaştıklarında birbirlerine dolanmaya
başlarlar.Sıcak hava soğuk havanın üstüne,soğuk havada sıcak
havanın altına girmeye çalışır.
 İki hava kütlesi arasında sürtünmeden dolayı süratleri düşer ve
anaforlar oluşur.
 Hava kütleleri arasındaki hareketli sınıra CEPHE denir.sıcak cephe
soğuk bölgeye sıcak hava,soğuk cephede sıcak bölgelere soğuk
hava getirir.Sonuçta soğuk hava sıcak havayı yakalar ve içine
emer,döngü yeniden başlar.
CEPHELERİN ÖZELLİKLERİ
 .Farklı iki hava kütlesi birbiri ile karşılaştığında dimdik bir
karşılaşma sathı oluşturmazlar.Cephe eğitimi;kendisini
meydana getiren farklı hava kütlelerinin
sıcaklığına,yoğunluğuna ve rüzgara bağlı olarak
oluşur.Sıcak cepheleri eğimi az,soğuk cephelerin eğimi
fazladır
 .İki hava kütlesinin karşılaşma alanlarında soğuk hava
daima sıcak hava kütlesinin altındadır.
 .Cepheler bir süreksizlik yüzeyidir
 .Cephe hattı boyunca düşey hareketler(konvektif)vardır.
 .Cepheler,alçak basınç alanlarında oluşurlar ve kendisini meydana
getiren alçak basınç alanlarıyla hareket ederler.
 .Cepheler çok yükseklere çıkamaz,kendisini meydana getiren hava
kütleleri genellikle yerden 2-3km yükseklikte olduğu için bu
seviyelerde kalır.
 .Cepheler genellikle iki farklı hava kütlesinin birbirinin yerini almaya
çalıştığı orta kuşakta oluşur.
 .Orta kuşakta cepheler doğu yönünde hareket ederler ve hızları
genellikle saatte 20km kadardır.
 .Cephe geçişinden sonra sıcaklıkta ani bir artış olur,rüzgar yönü döner
ve hava açılır
 .Kuzey yarım kürede yer yakınında rüzgar,cephe geçişinde saatin ters
yönünde eser.
 .Bölgemizi ilgilendiren en önemli cephe polar ve tropikal hava
kütleleri arasındaki POLAR FRONT’dur.
CEPHELERİN
SINIFLANDIRILMASI
 1-Arktik cephe(arcktic front)(AF):Arktik hava kütlesiyle
polar hava kütlesi arasındaki cephedir.İki tipi vardır:
 A-Denizsel(maritime)Arktik cephe(mAF)
 B-Karasal(continental)Arktik cephe(cAF)
 2-Polar Cephe(Polar Front)(PF):Polar hava kütlesiyle tropikal hava
kütlesi arasında meydana gelen cephedir.genel olarak dünya çevresi
boyunca uzanır.Batılı rüzgarlar boyunsınca(60’ enlemleri)uzanır.
 Kış aylarında aşağı enlemlere iner.özellikle akdeniz’in ortasından
geçen ve ikiye bölen bu polar cepheye biz AKDENİZ CEPHESİ diyoruz
 3-İntertropikal Cephe(ITC-ITF):Yazın kuzey yarımkürenin ekvator havası
ile kışın güney yarımkürenin ekvator havası arasında meydana gelen
zayıf cephedir.
 II-KİNEMATİK SINIFLANDIRMA:Sıcaklık değişimi göz önüne alınarak
cephelerin hareketleri ve meydana getirdikleri meteorolojik olaylar
ele alınarak yapılan sınıflandırmalardır
 1-Sıcak Cephe
 2-Soğuk Cephe
 3-Oklüzyon Cephe
 4-Durağan Cephe(stasyoner cephe)
1-SICAK CEPHE(WARM
FRONT)
 Hızlı hareket eden sıcak hava kütlesi soğuk hava
kütlesinin yerini alıyorsa,bu iki farklı hava kütlesi
arasındaki süreksizlik hattına sıcak cephe
denir.Haritada kırmızı ile gösterilir.yüksekte içi boş yarım
daire cepheler kendisini takip eden sıcaklığa göre isim
alırlar.Eğer hareket yönüne göre sıcak hava arkadaysa
sıcak cephe,soğuk hava arkadaysa soğuk cephe
denir.
2-SOĞUK CEPHE(COLD
FRONT)
 Alçak basınç alanlarında hareket etmekte olan bir
soğuk hava kütlesinin önündeki sıcak hava kütlesinin
yerini almaya çalışması ile meydana gelen cepheye
soğuk cephe denir.Yani soğuk hava sıcak havanın
yerine geçmiştir.Haritada mavi renk ile gösterilir.
3-ÖKLÜZYON CEPHE
(ÖTELENMİŞ CEPHE)
(OCCLUDED
FRONT)
 Soğuk cephenin hızı daima sıcak cepheye nazaran
hızlıdır ve bu nedenle soğuk hava daima sıcak havayı
yakalar.Soğuk cephenin sıcak cepheyi yakalamasıyla
meydana gelen cepheye oklüzyon cephe denir..
Bundan sonra soğuk cephe,sıcak cepheye
dönüşmeye başlar.Yaşlanmış cephedir,hava
haritalarında mor renkle gösterilir.
4-DURAĞAN
CEPHE(STASYONER)
 Basınç alanında,soğuk veya sıcak hava birbirinin yerini
alamıyorsa (yatay doğrultuda hareket yok ya da çok
yavaş)meydana gelen cepheye durağan cephe
denir.
 Bu cepheler yarım daire ve testere dişli çizgilerin
beraberce kullanılması ile belirtir.
 Sinoptik haritalarda kırmızı-mavi kesik çizgi ile gösterilir.