FACEBOOK KULLANIM DÜZEYİNİN TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU, DEPRESYON VE SOSYODEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER İLE İLİŞKİSİ Psk. Asra Babayiğit LEPİM LEFKOŞA PSİKİYATRİ MERKEZİ ARAŞTIRMA EKİBİ Prof. Dr. Mehmet ÇAKICI Psk. Asra Babayiğit Uz. Psk. Meryem Karaaziz Doç. Dr. Ebru Çakıcı GİRİŞ Facebook Travma Sonrası Stres Bozukluğu Depresyon ARAŞTIRMANIN AMACI Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genelinde yetişkinler arasındaki facebook bağımlılığı, travma sonrası stres bozukluğunu, major depresyo’nun yaygınlığının oranlarını ortaya koyan ilk araştırmadır. KKTC’deki savaşın, göçün ve diğer travmatik yaşantıların bağımlılıklar konusunda da son dönemde artan facebook bağımlılığının nedenlerini ve major depresyon riskini de ortaya koyan bir çalışma olacaktır. YÖNTEM Örneklem: Kuzey Kıbrıs’ta ikamet eden 982 katılımcı 18-65 yaş arası Türkçe konuşan bireyler. Prosedür: Kesitsel araştırma deseni çok basamaklı tabakalandırılmış randomize örneklem yöntemi YAŞ • 18-29 • 29-39 • 39-49 • 49-59 • 60 ve < YERLEŞİM KOTALAR BÖLGE •Kırsal •Kentsel • Girne • Lefkoşa • Güzelyurt • Gazi Mağusa • İskele Ölçekler Sosyo-Demografik Bilgi Formu Facebook Bağımlılığı Ölçeği Beck Depresyon Envanteri Travmatik Stres Belirti Ölçeği İSTATİKSEL YÖNTEM Bulguların analizi facebook bağımlılık riski yüksek grup (FB-YRG) (FBÖ>45) ve facebook bağımlılık riski düşük grup (FB-DRG) (FBÖ≤45) olarak ikiye ayrılarak karşılaştırılmıştır. ki-kare testi lojistik regresyon BULGULAR FB-YRG %17,6 Major Depresyon nokta yaygınlığı %23,5 Travma Sonrası Stres Bozukluğu %19 FB-YRG’de FB-DRG’ye göre depresyon ve TSSB daha yüksek olarak tesbit edilmiştir. Gençlerde, madde kullanımı olmayan bireylerde, çocuk sahibi olmayanlarda, fiziksel bir hastalığı bulunmayanlarda ve evli olmayan katılımcılarda facebook bağımlılığı riski daha yaygın olarak gözlemlenmiştir. YAYGINLIK 25 20 15 TSSB Depresyon 10 FB-YRG 5 0 FB-YRG Depresyon TSSB SONUÇLAR Facebook bağımlılığı riski yüksek olan kişiler olmayanlara kıyasla daha sosyal olarak izole edilmiş, yalnız, özgüveni düşük ve genç bireylerdir. Madde bağımlılığı gibi facebook bağımlılık riski yüksek olan bireylerde depresyon ve TSSB olması bu kişilerin facebook kullanımını olumsuz duygulanımdan kurtulmak amacıyla kendi kendilerini tedavi etme aracı olarak görmelerinden ortaya çıkabilen bir davranış biçimi olduğunu düşündürmektedir.