YÖNETİCİ MOLEKÜLLER • HÜCREDEKİ CANLILIK OLAYLARINI YÖNETEN KALITSAL MOLEKÜLLERE “YÖNETİCİ MOLEKÜL” DENİR • TÜMHAYATSAL OLAYLAR İÇİNNÜKLEİKASİTLER GERKLİDİR YAPI VE GÖREV BAKIMINDAN NÜKLEİKASİTLER 2 YE AYRILIR 1-Deoksiribo Nükleik Asit DNA 2-Ribo Nükleik Asit RNA • NÜKLEİKASİTLERİNYAPI BİRİMİ “NÜKLEOTİDLER”DİR • HER CANLIDA NÜKLEOTİDLERİN SAYI VE DİZİLİŞLERİ FARKLIDIR BİR NÜKLEOTİDİN YAPISINDA ŞUNLAR BULUNUR • 1-AZOTLU ORGANİK BAZ • 2-5 KARBONLU BİR ŞEKER • 3-FOSFORİK ASİT • FOSFAT • ŞEKER • BAZ + • NÜKLEOTİD ORGANİK BAZLAR • 5 ÇEŞİT ORGANİK BAZVARDIR • • • • • ADENİN GUANİN SİTOZİN TİMİN URASİL ADENİN TİMİN GUANİN SİTOZİN ŞEKERLER • RİBOZ ŞEKERİ • DEOKSİ RİBOZ ŞEKERİ FOSFAT P • TÜM NÜKLEİKASİTLERDE BULUNUR • FOSFARİKASİT ŞEKERE BAĞLANIR DNA NIN NÜKLEOTİDLERİ ADENİN DEOKSİRİBO NÜKLEİKASİT P • FOSFAT • • D A ŞEKER ADENİN BAZI GUANİN DEOKSİRİBO NÜKLEİKASİT P D FOSFAT ŞEKER G GUANİN BAZI SİTOZİN DEOKSİRİBO NÜKLEİKASİT P FOSFAT D ŞEKER S SİTOZİN BAZI TİMİN DEOKSİRİBO NÜKLEİK ASİT P FOSFAT D ŞEKER T TİMİN BAZI RNA ‘NIN NÜKLEOTİDLERİ DNA NÜKLEOTİDLERİNDEKİ • FOSFATLAR AYNI • ŞEKERLER RİBOZ ŞEKERİ • BAZLARDA TİMİN YERİNE URASİL VARDIR ADENİN RİBO NÜKLEİKASİT P • FOSFAT • • R A ŞEKER ADENİN BAZI SİTOZİN RİBO NÜKLEİKASİT P FOSFAT R ŞEKER S SİTOZİN BAZI URASİL RİBO NÜKLEİK ASİT P FOSFAT R ŞEKER U URASİL BAZI GUANİN RİBO NÜKLEİKASİT P R FOSFAT ŞEKER G GUANİN BAZI DNA DNA • PROKARYOT HÜCREDE SİTOPLAZMADA • ÖKARYOT HÜCREDE ÇEKİRDEKTE BULUNUR • YAPISINDA A,G,S,T ORGANİK BAZLARI VARDIR • YAPISINDAKİ ŞEKER DEOKSİRİBOZ DUR • KARŞILIKLIÇİFT ZİNCİRLİDİR • ADENİN BAZI-TİMİN BAZIYLA • GUANİN BAZI-SİTOZİN BAZIYLA BİRBİRİNE EŞLENİR • ADENİNTİMİNE 2 HİDROJEN BAĞIYLA • SİTOZİN GUANİNE 3 HİDROJEN BAĞIYLA BAĞLIDIR P DNA DA ADENİN SAYISI TİMİNSAYISINA A=T P D D A T D G S P GUANİN SAYISI SİTOZİN SAYISINA EŞİTTİR G=S P D DNA NIN GÖREVLERİ; • • • • HÜCREDEKİ BÖLÜNME BÜYÜME PROTEİNSENTEZİ GİBİ HAYATSAL FAALİYETLERİ YÖNETİR • HÜCRENİN KALITIM BİLGİSİNİ TAŞIR RNA • ÇEKİRDEKTE VE SİTOPLAZMADA BULUNUR • YAPISINDA A,U,G,S BAZLARI VARDIR • YAPISINDAKİ ŞEKER RİBOZ DUR • TEK NÜKLEOTİD ZİNCİRİNDEN DNA NIN TEK İPLİĞİ ÜZERİNDEN SENTEZLENİR GÖREV VE YAPI BAKIMINDAN 3’EAYRILIR • ELÇİ RNA(mRNA) • DNA DANGEREKLİ ŞİFREYİ ALIP RİBOZOMLARA GÖTÜRÜR • (DNA'dan kopyalanan protein bilgisi mesajcı RNA (mRNA) • BU ŞİFREYE GÖRE DNA'dan PROTEİNSENTEZİ YAPILIR TAŞIYICI RNA (tRNA) • PROTEİNSENTEZİ İÇİNGEREKLİ AMİNO ASİTLERİRİBOZOMLARA GETİRİR RİBOZOMAL RNA(r RNA) • RİBOZOMUN YAPISINA KATILIR RNA NIN GÖREVİ • DNA NIN EMRİ İLE PROTEİN SENTEZİNDE GÖREV ALIR DNA RNA FARKLARI • ÇİFT ZİNCİRLİDİR • A,T,G,S BAZLARI BULUNUR • DEOKSİRİBOZ ŞEKERİ BULUNUR • KENDİSİNİ EŞLER • ÇEKİRDEKTE BULUNUR • KALITIM BİLGİSİNİ TAŞIR ,HAYATSAL OLAYLARIYÖNETİR • TEK ZİNCİRLİDİR • A,U,G,S BAZLARI BULUNUR • RİBOZ ŞEKERİ BULUNUR • KENDİSİNİ EŞLEYEMEZ DNA DAN SENTEZLENİR • ÇEKİRDEK VE SİTOPLAZMADA BULUNUR • PROTEİNSENTEZİN DE GÖREVYAPAR HAZIRLAYAN • GÖKŞEN AKSÜT İNEGÖL KOÇİ.Ö.O