8.Sınıf Kavramlar Kader: İnsan ve evrenin kaderi ayı değerlendirilmelidir. Ölçü, miktar, kıymet anlamlarına gelir. İnsanın Kaderi: Allah’ın yapacaklarımızı önceden bilmesidir. Seçim bizim elimizdedir. İnsanın elinde olmayan kaderi de vardır. Ecel, anne-baba, doğacağımız yer gibi Evrenin Kaderi: Allah’ın evrende var olan düzeni önceden belirleyip programlamasıdır. Kaza: Kaderin yeri ve zamanı gelince gerçekleşmesidir. İrade: Seçme özgürlüğü demektir. Külli İrade: Allah’ın seçimleridir ki sınırsızdır. Cüz-i İrade: İnsanların seçimleridir ki sınırlıdır. Evren(Kainat): Allah’ın yaratmış olduğu bütün varlıklar alemidir. Tesadüf: Raslantı eseri olma. Emek: Elimizden gelen çaba ve gayreti göstermek. Rızk: Emeğimiz karşılığında Allah’ın verdiği nimet. Ecel: İnsan hayatının sona ereceği vakit. Ömür: Yaşam süresi. Fiziksel yasalar: Maddenin, hareketini, enerjisini, değişimini içine alan yasalar. Biyolojik Yasalar : İnsan, hayvan ve bitki gibi, canlı varlıkların yapısı konu edinen yasalar. Toplumsal Yasalar: toplumun yapısını, değerlerinin, hareketliliğini, düzenini konu edinen yasalar. Evrensel Yasalar: Evrende var olan bütün yasaların genel adı. Allah’ın evrene koyduğu kaderle aynı anlama gelmektedir. Özgürlük: İnsanın sahip olduğu seçme haklarında serbest olmasıdır. Ancak özgürlükler başkasının özgürlüğünde müdahale ettiği anda biteceği için sınırlı bir kavramdır. Sorumluluk: İnsanın yaptığı tüm seçimlerinin dünyada veya ahrette karılığını görmesidir. Tevekkül: Elimizden gelen gayreti gösterdikten sonra Allah’a dua edip O’na güvenmek, O’na dayanmaktır. Emek+Dua Ayete’l-Kürsi: Bakara suresi ’nin 255.ayeti olup Allah’ın sıfatlarının anlatıldığı 1 ayettir. “Yatmadan okuyana ALLAH'u Teâlâ tarafından bir koruma verilir, sabaha kadar hiçbir şeytan yaklaşamaz” Farz: Allah’ın yapmamızı kesin emrettiği ibadetler Vacip: Farz kadar kesin olmasa da Allah’ın yapılmasını istediği ibadetler. Sünnet: Farz ve vacip dışında Hz. Muhammed’ in yaptığı bizden de yapmamızı istediği davranışlardır. Hadis: Hz. Muhammed (sav)’in dini, ahlaki konularda söylediği öğüt ve ders verici sözler. Ayet: Kur’an’ın her bir cümlesi ve ya cümleciği, yani Allah’ın sözleri Zekat: Dinen zengin sayılan, akıllı ve ergenlik çağına girmiş bir müslümanın yılda 1 kere malının belirli bir kısmını durumu müsait olmayanlara vermesidir. Kelime anlamı; artma, arınma, temizlik, çoğalma ve berekettir. Asıl İhtiyaçlar: Kişinin zengin sayılabilmesi için sahip olması gereken ev, araba, aile geçimi, mutfak eşyaları, ev eşyaları, eğitim masrafları, sağlık giderleri gibi ihtiyaçlardır. bilhassa gençlerin korunması için çalışmalar yapan bir kurumdur. Nisap Miktarı: Kişinin zengin sayılabilmesi için aıl ihtiyaçlarının haricinde 85 gr altın veya buna denk mala, sahip olması gerekir. İşte sahip olunması gereken bu alt sınıra denir. Kızılay: Savaş, deprem, yangın, salgın hastalık, su baskını vb. gibi felaket sıralarında zarar görenlere ve yoksullara her türlü yardımı sağlayan bir kurumdur Takva: İman ve ibadet hususunda samimi davranmak. Sadaka: Kişinin maddi manevi yaptığı her türlü yardım. Sadaka-i Cariye: Yol, su, köprü, cami gibi hayır amacıyla yapılan eserler için yapılan maddi yardımlardır. Sadaka-i Fıtır (FİTRE): Ramazan ayında, bayram namazına kadar, durumu müsait olan bir kişinin ailesinin her bir bireyi adına, 1 kişinin 1 günlük yiyecek miktarı kadar parayı durumu müsait olmayanlara vermesidir. Müellife-i Kulub: Kalbi İslam’a ısındırılmaya çalışılanlara denir. Zekat verilen gruplardan biridir. Vakıf: Bir hizmetin sürüp gidebilmesi için, kişilerin kendi istekleriyle bağışladıkları para ve mülklere denir. Aşevleri: Fakir ve muhtaç olanlara ücretsiz yemek dağıtılan yer, aş ocağı. Darulaceze: Huzurevleri İmarathane: Osmanlı Dönemi’nde yoksul ve fakirlerin bedava doyurulması için kurulan aşevleri Tema: Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı Yeşilay: Sigara, alkollü içki ve uyuşturucu diğer gibi alışkanlıklar ile mücadele eden ve bütün zararlı alışkanlıklardan halkın ve NOT: Türkiye Diyanet Vakfı, Milli Eğitim Vakfı, Kızılay, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma kurumları, durumu müsait olmayan bireylerinin ihtiyaçlarını karşılamak için kurulan kurumlardır. Yeşilay ve Tema vakfı bu yardım kuruluşları içinde değerlendirilmemektedir. Beytullah: Kabe’nin Allah’ın evi anlamına gelen ismi Hac: Ömrümüzde bir kere Kabe, Arafat Dağı gibi kutsal mekanları ziyaret ederek yapılan bir ibadet. Umre: Hac zamanları dışında belirli gün ve zengin olma şartı aranmaksızın kutsal mekanların ziyaret edilmesiyle gerçekleştirilen sünnet bir ibadet. Şavt: Hacerül-Esved taşından başlayarak Kabe’nin etrafında bir tur dönmek. Tavaf: 7 şavttır. Vakfe: Arafat Dağı’nda durmak, bekleme dua etmektir. İhram: Hac ve umre için giyilen özel bir elbisedir. Say: Safa ve Merve tepeleri arasında toplamda 7 kere gidip gelmektir. Mescid-i Nebi (Nebevi):”Peygamber mescidi“ Peygamberimiz ’in Medine’de yaptırdığı ilk mescit, ibadet yeri (mabet)’tir. Ravza-i Muteahhara: “Temiz Bahçe” Peygamberimizin kabrinin bulunduğu yer. Mescid-i Nebi’nin yanındadır. Mescid-i Aksa: Filistin’de bulunan ve Müslümanların ilk kıblesi olan mescitcami. Mikat: Hac için ihrama girilmesi gereken son sınır. Mina: Şeytan taşlanılan ve kurban kesilen yer. Müzdelife: Arefe gecesi konaklanılan ve taş toplanılan yer. Arefe Günü: Bayramın 1 gün öncesi İlim: Bilgi, eğitim, öğretim İstişare: Bir konu hakkında fikir alış verişi yapmak, başkasına danışmak. Merhamet: Bir kişiye düştüğü kötü durumdan dolayı acıma, ona sevgi ve şefkat gösterme. Hoşgörü: Bir kişiyi yaptığı hataya rağmen azarlamama, hatasını veya eksikliğini hoş karşılama Af: Yapılan hatayı veya işlenen günahı bağışlamak, cezalandırmaktan vazgeçmek Hicret: 622 yılında Müslümanların işkencelerden kurtulmak için Medine’ye göç etmesi. Hicri takvimin de başlangıcı sayılır. NOT: Hac hicretten 9, zekat ve oruç 2 yıl sonra farz kılınmıştır. Namaz için hicretten 2 yıl önce farz kılınmıştır. Mescid-i Haram: Kabe’nin etrafında namaz kılınan ve tavaf yapılan yer.