skelet sistemi tek baına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir hareket için gerekli kuvvet kaslar tarafından salanır. Kas dokusu vücutta oldukça fazla bulunur. Sadece iskelet kasları toplam aırlıın %35-45 ini oluturur. Sayısı yaklaık 600 kadardır. skelet kası (Çizgili kas) steimizle çalıılırlar. -Kas lifi denen uzun silindirik görünüme sahip hücrelerden oluur. Birden fazla çekirdee sahiptirler. -Çok kısa 0.001 cm yada çok uzun 30 cm olabilirler skelet kası (Çizgili kas) Her bir kas lifi "sarkolemma" adı verilen ince bir zar ile çevrelenmi ve "sarkoplazma" adı verilen birden fazla çekirdek içeren özellemi bir sitoplazmaya sahiptir skelet kası (Çizgili kas) Kas hücrelerinin içinde boydan boya uzanan ince, ipliksi yapıda çok sayıda "miyofibril" bulunur. Miyofibriller çok sayıda "miyofilamentlerden" olumaktadır. Miyofilamentler ise biri kalın, dieri ince olan iki farklı ipliksi uzun demetlerden oluur skelet kası (Çizgili kas) nce filamentler aktin, troponin ve tropomiyozin adı verilen üç adet protein molekülünden oluur. Kalın filamenti ise miyozin proteini oluturur. Kasların hareket edebilmesi, aktin ve miyozin proteinleri arasında kurulan çapraz köprüler sayesinde olmaktadır. skelet kası (Çizgili kas) Miyofibriller özel bir dizilim gösterirler. Birbirini takip eden açık ve koyu bandlar olutururlar. Açık görünen kısımlar “I Bandı”, Koyu görünen kısımlar “A bandı” olarak isimlendirlir. I bandını ortasında “Z bandı” denilen koyu renkli ince bir çizgi vardır skelet kası (Çizgili kas) A bandının ortasında da “H bandı” denilen açık renkli bir band vardır. Ard arda gelen 2 Z Bandı arasındaki bölgeye “Sarkomer” denir KAS KASILMASI Kasları harekete geçiren sinirsel uyarılar, "motor uç plak", ya da "nöromuskuler kavak" adı verilen özellemi bir yapı aracılııyla kas hücresine aktarılır. Motor uç plakta bulunan aksonlar ile kas hücresinin zarı arasında 20-50 nm kadar bir aralık bulunur. KAS KASILMASI Akson uçlarında kesecikler içinde bulunan ve "asetilkolin” eksositoz ile bu aralıa boalır. Akson uçlarını terkeden asetilkolin molekülleri, karı tarafta bulunan kasın zarı üzerine eritiklerinde "reseptörlere” balanırlar KAS KASILMASI Asetilkolin moleküllerinin balanması ile kas zarı üzerindeki asetilkolin reseptörleri açılarak içeriye sodyum (Na+) iyonu girer. Na+ iyonu geçii ile kasta depolarizasyon ve aksiyon potansiyeli balar. KAS KASILMASI Aksiyon potansiyeli kas hücresi boyunca yayılır ve sarkoplazmik retikulumda depolanmı bulunan kalsiyum iyonunun depoları terkederek hücre içine hareketini salar. KAS KASILMASI Kalsiyum iyonu troponin proteinine balanır, tropomiyozin molekülü pozisyon deitirerek aktin molekülünün miyozin ile balanacak yüzeylerini açar ve aktin ile miyozin arasında çapraz köprüler kurulur KAS KASILMASI Çapraz köprülerin kurulması ile aktinin miyozin üzerindeki kayma hareketi balar, kas kasılır. Tüm bu ilemler için gerekli enerji ATP tarafından salanır. Kasların gevemesi sırasında da kalsiyum iyonları tekrar sarkoplazmik retikuluma geri alınır. Kalsiyumun geri alınması sırasında da ATP tüketimi ve enerji harcanır. Düz kas Aktin ve miyozin hücre içinde düzensiz daıldıı için çizgilenme görülmez. ç organların yapısında bulunur (Mide, baırsak, kan damarları vs) stee balı olarak çalımazlar Düz kas Çalımaları çizgili kaslarda olduu gibidir. Ancak düz kaslarda troponin yoktur. Onun yerine “kalmodulin” kalsiyum ile balanarak kasılmada rol oynar Düz kas Kasılma mekanizmasında hücre içine kalsiyumun girmesi engellendiinde düz kaslar gever. Bu da tansiyon düürücü etki yapar. Düz kas Visceral ve Çok üniteli düz kaslar olmak üzere ikiye ayrılır. Visceral düz kaslar: Hücrelerin birinde meydana gelen elektriksel deiiklik bir dierine geçerek bir çok hücrenin kasılmasına yol açar. Bu tip kaslar sinir uyartısına balı olmadan devamlı ve düzensiz kasılma gösterir (Mide ve uterus kasları) Düz kas Çok üniteli düz kaslar: Sinir uyartısı ile çalıırlar. Kasılmaları yavatır ve otonom sinir sistemi tarafından kontrol edilir. (ris ve kan damarları) Kalp kası Kalp kasına “myokard” denir. skelet kasları gibi çizgili görünümdedir ancak istee balı olarak kasılmaz. Çekirdekler ortada yer alır Kendi uyartılarını kendi oluturur. Kalp kası Kendi uyartılarını kendi oluturabilmesi için özellemi hücreler bulunur (Pacemaker) Kalp içinde uyarı oluturan ve ileten bir sistem olduundan vücut dıında uygun ortamda kasılmasına devam edebilir