İskelet sistemi tek başına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir

advertisement
skelet sistemi tek baına vücudu
hareket ettiremez. Herhangi bir
hareket için gerekli kuvvet kaslar
tarafından salanır.
Kas dokusu vücutta oldukça fazla
bulunur. Sadece iskelet kasları
toplam aırlıın %35-45 ini
oluturur.
Sayısı yaklaık 600 kadardır.
skelet kası (Çizgili kas)
steimizle çalıılırlar.
-Kas lifi denen uzun silindirik
görünüme sahip hücrelerden oluur.
Birden fazla çekirdee sahiptirler.
-Çok kısa 0.001 cm yada çok uzun 30
cm olabilirler
skelet kası (Çizgili kas)
Her bir kas lifi "sarkolemma" adı
verilen ince bir zar ile
çevrelenmi ve "sarkoplazma"
adı verilen birden fazla çekirdek
içeren özellemi bir
sitoplazmaya sahiptir
skelet kası (Çizgili kas)
Kas hücrelerinin içinde boydan boya
uzanan ince, ipliksi yapıda çok
sayıda "miyofibril" bulunur.
Miyofibriller çok sayıda
"miyofilamentlerden" olumaktadır.
Miyofilamentler ise biri kalın, dieri
ince olan iki farklı ipliksi uzun
demetlerden oluur
skelet kası (Çizgili kas)
nce filamentler aktin, troponin ve
tropomiyozin adı verilen üç adet
protein molekülünden oluur. Kalın
filamenti ise miyozin proteini
oluturur. Kasların hareket
edebilmesi, aktin ve miyozin
proteinleri arasında kurulan çapraz
köprüler sayesinde olmaktadır.
skelet kası (Çizgili kas)
Miyofibriller özel bir dizilim
gösterirler. Birbirini takip eden açık
ve koyu bandlar olutururlar. Açık
görünen kısımlar “I Bandı”, Koyu
görünen kısımlar “A bandı” olarak
isimlendirlir. I bandını ortasında “Z
bandı” denilen koyu renkli ince bir
çizgi vardır
skelet kası (Çizgili kas)
A bandının ortasında da “H bandı”
denilen açık renkli bir band vardır.
Ard arda gelen 2 Z Bandı arasındaki
bölgeye “Sarkomer” denir
KAS KASILMASI
Kasları harekete geçiren sinirsel
uyarılar, "motor uç plak", ya da
"nöromuskuler kavak" adı verilen
özellemi bir yapı aracılııyla kas
hücresine aktarılır. Motor uç plakta
bulunan aksonlar ile kas hücresinin
zarı arasında 20-50 nm kadar bir
aralık bulunur.
KAS KASILMASI
Akson uçlarında kesecikler içinde
bulunan ve "asetilkolin” eksositoz
ile bu aralıa boalır. Akson uçlarını
terkeden asetilkolin molekülleri,
karı tarafta bulunan kasın zarı
üzerine eritiklerinde "reseptörlere”
balanırlar
KAS KASILMASI
Asetilkolin moleküllerinin
balanması ile kas zarı üzerindeki
asetilkolin reseptörleri açılarak
içeriye sodyum (Na+) iyonu girer.
Na+ iyonu geçii ile kasta
depolarizasyon ve aksiyon
potansiyeli balar.
KAS KASILMASI
Aksiyon potansiyeli kas hücresi
boyunca yayılır ve sarkoplazmik
retikulumda depolanmı bulunan
kalsiyum iyonunun depoları
terkederek hücre içine hareketini
salar.
KAS KASILMASI
Kalsiyum iyonu troponin proteinine
balanır, tropomiyozin molekülü
pozisyon deitirerek aktin
molekülünün miyozin ile
balanacak yüzeylerini açar ve aktin
ile miyozin arasında çapraz
köprüler kurulur
KAS KASILMASI
Çapraz köprülerin kurulması ile aktinin
miyozin üzerindeki kayma hareketi
balar, kas kasılır. Tüm bu ilemler için
gerekli enerji ATP tarafından salanır.
Kasların gevemesi sırasında da
kalsiyum iyonları tekrar sarkoplazmik
retikuluma geri alınır. Kalsiyumun geri
alınması sırasında da ATP tüketimi ve
enerji harcanır.
Düz kas
Aktin ve miyozin hücre içinde
düzensiz daıldıı için
çizgilenme görülmez.
ç organların yapısında bulunur
(Mide, baırsak, kan damarları
vs)
stee balı olarak çalımazlar
Düz kas
Çalımaları çizgili kaslarda
olduu gibidir. Ancak düz
kaslarda troponin yoktur. Onun
yerine “kalmodulin” kalsiyum
ile balanarak kasılmada rol
oynar
Düz kas
Kasılma mekanizmasında
hücre içine kalsiyumun
girmesi engellendiinde düz
kaslar gever. Bu da tansiyon
düürücü etki yapar.
Düz kas
Visceral ve Çok üniteli düz kaslar olmak
üzere ikiye ayrılır.
Visceral düz kaslar: Hücrelerin birinde
meydana gelen elektriksel deiiklik bir
dierine geçerek bir çok hücrenin
kasılmasına yol açar. Bu tip kaslar sinir
uyartısına balı olmadan devamlı ve
düzensiz kasılma gösterir
(Mide ve uterus kasları)
Düz kas
Çok üniteli düz kaslar: Sinir
uyartısı ile çalıırlar. Kasılmaları
yavatır ve otonom sinir sistemi
tarafından kontrol edilir.
(ris ve kan damarları)
Kalp kası
Kalp kasına “myokard” denir.
skelet kasları gibi çizgili
görünümdedir ancak istee
balı olarak kasılmaz.
Çekirdekler ortada yer alır
Kendi uyartılarını kendi
oluturur.
Kalp kası
Kendi uyartılarını kendi
oluturabilmesi için özellemi
hücreler bulunur (Pacemaker)
Kalp içinde uyarı oluturan ve ileten
bir sistem olduundan vücut dıında
uygun ortamda kasılmasına devam
edebilir
Download