—510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun

ARAMA VE KURTARMA BİRLİKLERİ VE EKİPLERİNİN SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Söz konusu personelin yukarıda yazılı yönetmelik gereği aktif olarak yaptığı görevlerden bazıları;
●
Savaşta, afetlerde, büyük yangınlarda ve önemli kazalarda; arama, kurtarma, ilk yardım ve sosyal yardım
hizmetlerini yürütmek,
●
Savaşta ve afetlerde deprem, göçük, . vb. ( Dinar Depremi, Adana-Ceyhan Depremi Marmara Depremi, BoluDüzce Depremi, Afyon Depremi, Bingöl Depremi ve yurt dışında; Tayvan Depremi, Yunanistan Depremi, Hindistan
Depremi, Honduras Depremi, Irak BM Patlaması, Pakistan Depremleri) ve kazalarda ( Trafik kazaları, Tren kazaları,
Uçak, Helikopter kazaları, Gemi kazaları vb. Nükleer, biyolojik, ) ile kimyasal (KBRN) maddelerinin ölçüm hizmetlerini
imkanlar ölçüsünde yürütmek, ilgili birimlere ulaştırmak, KBRN) maddelerinin temizlenmesine (Dekontaminasyon)
yardım etmektir.(Ancak, yasa böyle dese de, gerçekte bu işi Türkiye’de bırakın yardım etmeyi yardım alacakları başka
Kamu Kurum ve Kuruluşu bile yoktur)
●
Arama ve kurtarma faaliyetlerine katılan yerli ve yabancı, kamu ve özel kuruluşların arama ve kurtarma ekipleri
ile gönüllü kişi ve kuruluşların çalışmalarını koordine etmek,
●
Birlik ve ekip personelinin nazari, tatbiki, bilgi ve becerileri ile fiziki kabiliyetlerini arttırmak ve göreve her an
hazırlıklı bulunmaları için haftalık, aylık, yıllık eğitim programları hazırlamak, uygulanmasını sağlamak,
●
Kamu ve özel kuruluşların arama ve kurtarma hizmetlerinde görevlendirilen ekipleri ile gönüllü kuruluş ve
kişilerin eğitimlerini Bakanlık veya valiliğin uygun görüşü ile yapmak,
●
Gece ve gündüz tatbikatları planlamak ve uygulamak,
●
Eğitim amacı ile yurtiçi ve yurtdışında yapılacak eğitim ve tatbikatlara, istek yapılması halinde veya gerektiğinde
yurtdışında meydana gelecek afetlerde de kurtarma ve yardım faaliyetlerine katılmak,
●
Sivil savunma koleji ve valiliklerce açılan kursların kurtarma, ilk yardım ve sosyal yardım konularındaki tatbiki
bölümlerine yardımcı olmak,
●
Afet bölgelerine en seri şekilde ulaşabilmek için haberleşme, toplanma, yükleme ve intikal tatbikatları yapmak,
●
Arazide kayıp arama (Çığ Düşmeleri vb.) ( K-9 köpekli arama dahil )
●
Su üstü – Sualtı arama kurtarma ( 19.01.2009 tarihli Bakan Onaylı Kurbağa adam Personel Yönergesine göre )
( Senir Kent Sel Felaketi, Karadeniz Sel Felaketi, Marmara Sel Felaketi (İstanbul Sel Felaketi))
●
Ülkemizde düzenlenen Uluslararası organizasyonlarda görev yapmak (Nato, Formula-1, Şampiyonlar Ligi Finali,
Eurevizyon Şarkı Yarışması Finali, IMF 2009 Uluslararası toplantısı ve Dünya Su Forumu v.b.)
●
Görev tanımı olmadığından Valilik her görevi verebilmektedir. Örnek; Atık su kanalı temizlemek, ceza ve Tevkif
isyanlarda duvar delmek ,
Görevlerin dışında ayrıca Bakanlık ve Valilikçe verilecek diğer görevleri yapmaktır. Tüm bu görevleri en zor
şartlar altında, hayati risk taşıdığı ve bir çok görevde gerek afet bölgesinde ve gerek intikallerde ölüm tehlikeleri
yaşamalarına, bir çok personelin yaralanmalarına rağmen, layıkıyla bu görevleri yapan Arama ve Kurtarma personelleri
fazla çalışma ve mesai ücreti alamadığı gibi diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan Teknisyen memurlarla ( Büro
Teknisyenleri ) eş değer derecede tutulmakta ve aynı maaşı almaktadır.
Bu güne kadar tarafımıza özlük haklarımızın düzeltilmesi konusunda birçok söz verilmesine rağmen, mağdur
edildiler. Ve hatta Görevde Yükselme imkânları dahi ellerinden alındı. Durum böyle iken, söz konusu personele üvey
evlat muamelesi yapılmıştır. Her şeye rağmen özveriyle görevini yapan bu personel, zamanı geldiğinde günlerce
uyumadan enkaz bölgesinde yaralıları kurtardı. Kendileri ve ailesi aç iken yardıma muhtaçların yardımına koştu.
Her yıl kutlanan Sivil savunma Gününde övgüyle bahsedilen bu personelin, özlük ve sosyal haklarının
düzeltilmesi için hiçbir çalışma yapılmamıştır.
Son yapılan düzenlemeyle, Dalış Tazminatı alan personellerle bir arada aynı görevi ifa eden diğer personelin bir
kısmına verilip aynı görevi yapan çoğunlukta olan diğer personele verilmemesi huzursuz bir ortam oluşturmaktadır.
Çıkartılan Yönetmeliğin eksikliklerinden dolayı bu ortamın personel arasında ayrımcılık, verimsizlik ve huzursuzluğa
sebebiyet verdiğinden dolayı, Yönetmelikte gerekli düzenlemelerin yapılarak Kurumun amaç ve hedeflerine hizmet
verebilecek şekle getirilmesi hususunu, aşağıda belirtilen yasal çerçeve içerisinde değerlendirilmesini;
-
Atamalarda belirsizlikler mevcuttur. Afet ve Acil Durum Yönetimi Uzmanlığı ve Uzman
Yardımcılığına atanma yaşına göre, Arama ve Kurtarma teknisyenlerinin görevde yükselmeleri
imkânsızdır. Bu sorunun giderilmesi için konusunda tamamının uzmanlaştığı, mevcut arama ve
kurtarma teknisyenlerinin tamamının uzman ve uzman yardımcısı olarak atanmasının
sağlanması için mevzuata ilişkin gerekli düzenlemelerin yapılması.
-
Su altı ve su üstü ekibinin almış olduğu “dalış tazminatının”, aynı işi yapan personellerin
tamamına ödenmemesi, personeller arasında ücret farkının doğmasına, çalışma barışının ve
huzurun kaçmasına sebep olmaktadır. Diğer ekiplerde (KBRN, Dağcılık, Çığ, Köpek eğitim)
görev yapan Arama ve Kurtarma Birlik Müdürlüklerindeki personellerinden, branşlaşmaya
gidilerek alacakları eğitim sonucunda “kurbağa adam” benzeri ekipler oluşturularak, tazminat
almalarının sağlanması.
-
KBRN ekibi Emniyetteki bomba imha uzmanları ile aynı şartlarda değerlendirilerek özlük
hakları ve tazminatlar konusunda aynı haklara sahip olmalarının sağlanması.
-
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 40. maddesinde düzenlenen
“Fiili Hizmet Süresi Zammı” için belirtilen görevlerin çoğunun Sivil Savunma Birlik
Müdürlüklerinde görev yapan personellerce yürütülmesinden dolayı (KBRN, dalış, dağcılık, çığ,
yangın vb.) Birlik Müdürlüklerinde ve ekiplerde bulunan personellerin tamamının fiili hizmet
süresi zammından faydalanmasının sağlanması.
-
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 147/G-b maddesinde iş riski zammı; “Hayat ve sağlık
için tehlike arz eden hizmetlerde çalışanlara ödenen para” olarak ifade edilmektedir.
Ülkemizin coğrafi ve jeopolitik konumu itibariyle, deprem, sel baskını vb. doğal afetlerin
risklerini taşıyor olması, Sivil Savunma hizmetlerinin önemini daha da artırmaktadır. Sivil
Savunma Arama ve Kurtarma Birlik Personeli; depremlerde, sel baskınlarında, NBC
gazlarından bölgeyi arındırmada, çığ düşmelerinde, toprak kaymalarında, büyük yangınlarda,
trafik kazalarında, boğulma, insan ve hayvan kayıplarının aranması gibi her türlü afetlerde ve
toplumsal olaylar karşısında 24 saat görev yapmaktadır. Bütün bu işleri yürütürken de
boğulma, kaya düşmesi artçı deprem sonucu binanın çökmesi, sudan, havadan, topraktan
veya yaralı ya da ölüden bulaşıcı hastalık kapma riski bulunması sebebiyle Sivil Savunma
çalışanlarının “Risk Tazminatı” almalarının sağlanması. (Atom Enerjisi Kurumu, polis, röntgen
teknisyeni, sahil güvenlik vb.)
-
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 178 inci maddesi gereğince çalışma saatleri
dışında yapılacak fazla çalışmanın fazla çalışma olarak değerlendirildiği ve bununda “fazla
çalışma ücreti” olarak ödeneceği belirtilmiştir. Arama ve Kurtarma Birlik Personeli 24 saat
esasına göre görev yapmaktadır. Mesai kavramına göre çalışılmamaktadırlar. Tutmuş oldukları
nöbetlerinde fazla mesai olarak değerlendirilerek fazla çalışma ücreti almalarının sağlanması.
-
Diğer kurumların morgda çalışan personellerine, gördükleri her ceset için “vaka tazminatı”
verilirken, enkazdan parça parça veya kurtlanmış ceset çıkardığı halde arama ve kurtarma
teknisyenlerinin böyle bir tazminatının olmayışı da büyük adaletsizliktir. Arama ve Kurtarma
Teknisyenlerinin vaka tazminatı almalarının sağlanması.
-
2155 Sayılı Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun uyarınca Türk Silahlı
Kuvvetlerinin askeri ve sivil tüm personeline, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün polis ve sivil
memur tüm personeline, Orman Bakanlığı muhafaza memurları ve şoförlerine verilen tayın
bedelinin, savaşta, doğal afetlerde ve önemli kazalarda arama kurtarma, ilk yardım ve sosyal
yardım hizmetleri yapan ve bu görevlerin tamamına yakınını arazi şartlarında sürdüren Afet ve
Acil Durum Yönetimi Başkanlığının görevli her sınıf personeline verilmesi için çalışma
yapılması.
-
Arama Kurtarma Birlik ve Ekiplerinde, V.H.K.İ, Şef, Uzman, Sağlık Görevlisi, Veteriner ve Birlik
Müdürü kadrosunda çalışan personellerin yaptıkları işler, ekip çalışması dâhilinde düşünülerek
bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiğinden, arazi ücretinden diğer birlik ve ekip
personellerinin de faydalanmasının sağlanması.
-
Her türlü tehlike ve sürekli ağır depresyon riski altında çalışan Sivil Savunma Arama ve
Kurtarma Birlik ve Ekip personelinin 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun 32 maddesinde yer
alan diğer kamu personeli gibi yıpranmadan dolayı erken emeklilikten yararlanabilmesinin
sağlanması.
-
Sivil Savunma arama ve kurtarma birlik ve ekip personelinin her an bir afete gitme ve afet
dışında eğitim ve tatbikat çalışmaları sırasında her türlü risk altında çalıştığı ve bu çalışmalar
sırasında da bulaşıcı hastalıklara yakalanma riski taşıdığından ve bu hastalıkları ailesine de
bulaştırabileceği düşünüldüğünde personel ve ailesine yaşam ve sağlık sigortası yaptırılması.
-
Personelin tayin taleplerinde esneklik sağlanması.